Callaghan: 'Land krijgt genoeg van stakingen' Spoor in onderzoek vluchtelingentransport Israël neemt ook Libanezen onder vuur Brand in Fins bejaardenhuis kost vele mensenlevens Nog geen opvolger Houari Boumédienne Wiesenthal: „Oorlogs misdaden niet laten verjaren" Wkrkloosheid Engeland stijgt snel Oostduitse spionnen spoorloos verdwenen WOENSDAG 24 JANUARI 1979 (Var» onze correspondent) BONN - Nazi-speurder Simon Wiesenthal, hoofd van het Joods Documentatiecentrum in Wenen, deed maandag avond in Bonn een dringend beroep op alle gezagsdragers in de Bondsrepubliek Duits land om de verjaring van oorlogsmisdaden af te schaf fen. "Het niet verlengen van de veijaringstermijn, eind van dit jaar, is een aanval op de vrye wereld, die door de vijanden van de vrijheid als een overwinning zal worden gevierd", zegt hij. Wiesenthal hield op uitnodiging van de Vereniging van Europese Journalisten voor de eerste keer een openbare lezing in de Bondsrepubliek. Hij waarschuwde ertegen de in de Tweede Wereldoorlog be gane gruwelen tegen on- schuldigen in concentratie kampen als oorlogsmisdaden te beschouwen. Wiesenthal: "Zo maken wij van nazi moordenaars soldaten. Nazi- moordenaars droegen geen wapens, zij vochten zonder ri sico. Dit maakt het feit ver klaarbaar, dat 90 procent van de nazi-moordenaars de oor log heeft overleefd". "Ook in de toekomst moet het mogelijk blijven nazi-moor denaars te vervolgen en te be rechten. Dit mag niet door de •verjaring van moord teniet worden gedaan. Elk proces is belangrijk, beklemtoonde Wiesenthal, "want elke rechtszaak is een historische les, belangrijker dan het von- Dat de vervolging van nazi misdaden in de Bondsre publiek en Oostenrijk zo laat op gang kwam werd naar Wiesenthals mening ook door de koude oorlog bewerkstel ligd. "Het begin van de koude oorlog was het eind van het zoeken naar gerechtigheid. Deze tijd kende geen over winnaars behalve de nazi- misdadigers. Tien jaar lang werd niets tegen hen onder nomen. Zij konden vluchten met valse papieren. Ze wer den geholpen door vluchtor- ganisaties. Pas het proces- Eichmann dwong de Duitse justitie zich opnieuw met het nazi-verleden en de misda den bezig te houden. Het Eichmann-proces was nood zakelijk om een antwoord te geven op de vraag waarom de mensen zich niet tegen de jo denmoorden hebben verzet". Het stroeve verloop van de ver volging en berechting van na- zimisdadigers in de Bondsre publiek wordt volgens Wie senthal ook veroorzaakt door het feit dat na de oorlog 1800 Duitse rechters en procu reurs-generaal in het justitie apparaat werden opgenomen die in de oorlog als bijzondere rechters hadden gewerkt. "En toen het Westduitse Cen traal Bureau voor de Vervol ging van Nazimisdaden werd opgericht, duurde het nog maar twee jaar totdat volgens het geldend recht de doodslag verjaarde. Hoe vaak werd toen niet geprobeerd om moorden voor doodslag te la ten doorgaan en door verlen ging van de bewijsvoering of door twijfel te zaaien deze verjaringstermijn te halen". "Maar nu de veijaringstermijn van moord in de Bondsre publiek op 1 januari 1980 een feit lijkt te worden, moet wel de vraag worden gesteld, wat er gebeurt wanneer wij na die datum toevallig de namen van mensen te weten komen die schuldig zijn aan moord op tienduizenden of hon derdduizenden mensen". Dat deze gedachte niet denkbeel dig is, staafde Wiesenthal door erop te wijzen dat de Ge stapo gedurende de oorlog 40.000 mensen in dienst had, van wie maar een zeer klein gedeelte voor de rechter heeft gestaan. En volgens het amb tenarenrecht hebben deze ongestrafte moordenaars zelfs nog recht op pensioen omdat dan hun mogelijke straf is verjaard. VIRRAT (AP) - Een felle brand in een Fins bejaardentehuis heeft in de nacht van maandag op dins dag tenminste 26 bejaarden het leven gekost. Gevreesd wordt dat in de puinhopen nog meer doden zullen worden gevonden. De brand had plaats in de Finse plaats Virrat, ongeveer vijfhon derd kilometer ten noorden van de hoofdstad Helsinki. De meeste slachtoffers zouden zijn gevallen in een gedeelte van het gebouw dat geheel van hout was opge trokken. De brandweer had hier nauwelijks iets kunnen uitrich ten tegen de kortstondige maar zeer felle brand. Op de foto brandweerlieden die tussen de resten zoeken naar slachtoffers. (Van onze correspondent) LONDEN - Premier James Callaghan heeft in het Lager huis laten blijken dat hij genoeg heeft van de officiële en "wilde" stakingsacties van de vakbonden. Hij moedig de vakbondsleden aan de officiële stakers bij de bedrij ven en fabrieken te negeren en zei dat het land wel eens genoeg zou kunnen krijgen van de vakbondsacties. "De posters zijn geen heilige voor werpen", zei Callaghan. "Ik moe dig een ieder aan er doorheen te gaan en aan het werk te gaan. Er zijn geen wetten die dat verbie den en als het moest zou ik het zelf doen". Daarmee leek Callag han zich tegen de vakbonden te keren. In werkelijkheid keerde hij zich echter tegen de officieuze stakers die buiten de greep van hun leiders om acties hebben georganiseerd die sommige de len van de Britse industrie drei gen lam te leggen. De eerste minister sprak over het "uiteenvallen van het land", dat het land genoeg had van de vak bonden en hun dwangmatige in vloed op de arbeiders - maar wel was duidelijk dat hij in de eerste plaats alles in het werk stelde de conservatieven zo weinig moge lijk voedsel voor een vernieti gende tegenaanval in handen te spelen. Het vuilnis hoopt zich op gisteren in Engeland op nieuw een chaotische dag door de fatale combinatie van stakingen (treinen) en een ongewone sneeuwval. Naar schatting moest de helft van de winkels, bedrijven en fabrieken het met de helft van het personeel stellen. Er was weinig strooizout voor de hoofd verkeerswegen, veel onder grondse treinverbindingen vie len uit, en hier en daar waren ook de vuilnisophaaldiensten in sta king gegaan. HONGKONG - De politie in Hong kong heeft twee Chinezen gear resteerd die ervan worden ver dacht de vluchtreis te hebben georganiseerd van onder meer de 3400 Vietnamese vluchtelingen op de Huey Fong. Zij zijn dit weekeinde in Hongkong aan land gegaan. Volgens welingelichte kringen in Hongkong hebben de ALGIERS (AP) - Vier dagen voor het belangrijke congres van het regerende Nationale Bevrij dingsfront (FLN) bestaat in Alge rije nog grote onzekerheid over de opvolging van de op 27 de cember overleden president Houari Boumédienne. Er is nog geen enkele kandidaat naar vo ren getreden met een duidelijke voorsprong op zijn rivalen. Inzet van de opvolging is de links- militonte nalatenschap van de dertienjarige heerschappij van Boumédienne. De persoonlijk heid van zijn opvolger zal bepa len of Algerije in de voorste gele deren van de militante derde-we reldlanden blijft of een gematig der en verzoeningsgezinder koers gaat varen. Ondanks zijn konsekwente anti- Westerse opstelling in wereld aangelegenheden, liet Boumé dienne de Verenigde Staten de belangrijkste handelspartner van Algerije worden en werd het land sterk afhankelijk van uit Wester se landen ingevoerde machines. Het eerste partijcongres sedert 15 jaar zal zaterdag in Algiers wor den geopend. Doel van de bij eenkomst is de benoeming van een enkele kandidaat voor de presidentsverkiezingen van 7 fe bruari. Teneinde elk eventueel politiek conflict voor de buitenwereld verscholen te houden zal het congres in het grootste geheim plaatsvinden. Volgens ingewij den is de werkelijke strijd om de controle van het congres al drie weken achter de schermen gaan de. twee Chinezen bij het transport van de vluchtelingen samenge werkt met Vietnamese autoritei ten. De politie vermoedt dat zij deel uitmaken van een internationale organisatie die schepen chartert waarmee de vluchtelingen uit Vietnam worden gehaald. Ook de Chinese kapitein van de Huey Fong wordt door de politie vast gehouden en verhoord. Er zou den aanwijzingen zijn dat hij de vluchtelingen heeft opgepikt in de Mekongdelta in Vietnam. De kapitein zelf beweert dat de 3400 Vietnamezen zich in negen vis sersboten in de internationale wateren voor de Vietnamese kust bevonden. De politie vindt zijn verhaal erg onwaarschijnlijk. Minder gelukkig waren de Vietna mezen die zondag met hun schip probeerden in Maleisië aan land te komen. De Maleisische politie stuurde hen weg, nadat ze waren voorzien van water en voedsel. Zaterdag en zondag moesten twee schepen met in totaal 16 vluchtelingen op last van de poli tie naar open zee terugkeren. Dinsdag zijn op het strand van de Maleisische staat Johore zes lij ken van Vietnamese vluchtelin gen aangespoeld. Volgens de laatste schatting is het aantal werklozen door de stakin gen en het slechte weer gestegen tot anderhalf miljoen. De staking van de vrachtwagenchauffeurs die in principe nu afhangt van een loonsverhoging van 20 gul den per week, blijft het ernstigste "ongerief' in Engeland. De regering heeft laten weten dat dit ongerief in de eerste plaats fa brieken betreft die grondstoffen nodig hebben. De consument heeft echter nog steeds weinig te merken van voedseltekorten. De treinstaking van de machinisten heeft ook gisteren weer groot on gemak veroorzaakt, maar het is niet onwaarschijnlijk dat er vóór de volgende stakingsdag, mor gen, een vergelijk gevonden zal worden met British Railways, de collectieve werkgever. De staking van de ambulance chauffeurs heeft geen sensatio nele crisis opgeleverd. Ze zijn opnieuw aan het werk gegaan, maar een aantal ziekenhuizen wordt nog geplaagd door stipt heidsacties, waardoor in sommi ge gevallen de maaltijden moeten worden verstrekt door het Leger des Heils. In een aantal Londense districten blijven scholen geslo ten door een staking van het per soneel dat de schoollunches moet bereiden. De voorspelling is dat het bij deze stakingen niet zal blijven, maar dat binnenkort de protesten zijn te verwachten van politie, mijn werkers, brandweerlieden, lage re ambtenaren en gelijkgesteld personeel. SKIËN - In het Oostenrijkse Stei- nach heeft de Zweedse skiër In- gemar Stenmark ook de vijfde reuzenslalom voor de wereldbe ker gewonnen. Om zijn honderd procentscore te kunnen handha ven moest Stenmark voor een bijzondere stunt zorgen. Na de eerste manche stond hij slechts als zesde geklasseerd met een achterstand van 1,67 sec. In de tweede manche was de Zweed ongenaakbaar. Hij won met bijna drie seconden voorsprong. (Van correspondent) JERUZALEM - Israël heeft giste ren de militaire activiteiten in Li banon aanzienlijk uitgebreid. Minister van defensie Weizman verklaarde gisteravond Na een bespreking tussen Atherton en premier Begin en minister van buitenlandse zaken Dajan be sloot Begin het kabinet bijeen te roepen ten einde de compromis formule goed te keuren voordat Atherton naar Cairo gaat. Israëlische televisie dat het Is- Volgens Weizman zijn de onder- raëlische leger zich niet langer beperkt tot Palestijnse doelen, maar ook Libanese doelen onder vuur neemt. Weizman waar schuwde zowel Palestijnen als Libanezen dat Israël niet zal aar zelen burgerdoelen te beschieten handelingen in het allerlaatste stadium, en gaat het nog slechts om een aantal technische forma liteiten. Hij zei dat de huidige problemen in Libanon de onder handelingen met Egypte niet ne gatief zullen beïnvloeden. als de Palestijnen hun beschie- Als de Israëlische regering, zoals verwacht wordt, de laatste voor stellen goed zal keuren is de weg geëffend voor een nieuwe confe rentie van ministers van buiten landse zaken. Daar moet dan on der meer nog de vraag van het tijdschema voor Palestijnse au tonomie en de uitwisseling van ambassadeurs worden opgelost, vragen waar Atherton het in Je ruzalem niet of nauwelijks over gehad heeft. Amerika en Egypte willen die on derhandelingen in Washington doen plaatsvinden. Israël prefe reert om technische redenen een plaats in het Midden-Oosten. De Israëlische onderhandelaars hebben een beperkt mandaat en moeten veelvuldig overleg ple gen met hun regering. „De zware artilleriebombardemen ten van gisteren zijn een voor proefje van datgene wat Libanon te wachten staat als de Palestijn se beschietingen voortduren", zei Weizman. De Israëlische beschie tingen begonnen nadat Palestijn se katjoesjaraketten voor de vijf de achtereenvolgende dag het stadje Kiriat Shmone en omge ving troffen. Er vielen géén slachtoffers. Wel kreeg een school een voltreffer, slechts en kele minuten nadat de kinderen in de schuilkelders waren gevlucht. Voor het eerst sinds lange tijd sprak Weizman ook weer over de vre desonderhandelingen met Egyp te. Het Israëlische kabinet komt vandaag in een extra vergadering bijeen om nieuwe Amerikaanse compromisvoorstellen te be spreken. Naar het schijnt is er voor het belangrijkste obstakel een compromisformule gevon den die voor Israël aanvaardbaar is. Het gaat daarbij om de vraag of Egypte het recht heeft in geval van oorlog de Arabische landen te hulp te komen. Volgens de Amerikaanse interpretatie van artikel 6 van het vredesverdrag heeft Egypte dat recht in geval van Israëlische agressie. De Amerikaanse speciale ambas sadeur voor het Midden-Oosten, Atherton, heeft nu een formule opgesteld die Israël gerust moet stellen, en waarin omschreven wordt in welk geval er sprake zou zijn van Israëlische agressie. Cambodjanen mogen Thailand niet binnen BANGKOK (Reuter/AP) - Onge veer vijfduizend Cambodjaanse vluchtelingen, die op een vijf honderd meter van de grens met Thailand gelegen kamp zitten, zouden geen voedsel en medicij nen meer hebben. Zij willen Thailand binnen, maar de rege ring van dat land zegt dat zij er geen vluchtelingen meer bij kan hebben. Onder de vluchtelingen bevinden zich naar schatting tweeduizend rode Khmers, die trouw zijn gebleven aan de pro-Chinese re gering van de uit Phnom Penh verdreven premier Pol Pot. Een correspondent van het Russi sche partijblad de Prawda heeft gisteren uit de Cambodjaanse hoofdstad Phnom Penh gemeld dat de "bevrijders" van de hoofd stad honderden lijken, waarvan velen op brute wijze gemarteld waren, hebben gevonden. Sinaasappels dreigen weer te worden vergiftigd DEN HAAG (ANP/UPI) - Naar een woordvoerder later bekend maakte heeft het ministerie van volksgezondheid in de afgelopen dagen een brief ontvangen, waarin gedreigd wordt Israëli sche sinaasappels in te spuiten met kwik of zelfs een dodelijk gif. Het ministerie heeft inmiddels de regering en de betrokken minis ters van de inhoud van de brief op de hoogte gesteld. De brief heeft als afzender de ARA, the Arabic Revolutionary Army, en zegt dat het motief voor het dreigement is de staat Israël economische schade toe te brengen. De woordvoerder van het ministerie verklaarde dat de keuringsdien sten van waren en de regionale inspecteurs van levensmiddelen verzocht zijn om extra waak zaamheid te betrachten. De Zweedse regering neemt het dreigement ernstig. Na afloop van een spoedvergadering met de betrokken instanties zei minister van landbouw Eric Lund gisteren alle instanties die met voedsel- controle te maken hebben, te alarmeren. Volgens een woordvoerder van het ministerie van landbouw was de brief, die men uit Londen had ontvangen, gericht aan alle lan den van de Europese Gemeen schap, de Scandinavische rege ringen en Roemenië. Vorig jaar januari ontvingen 18 landen, waarbij Nederland, een soortgelijke brief. Er werden toen enkele tientallen sinaasappels met kwik gevonden. KARLSRUHE (Reuter) - Twee van spionage verdachte Westduiters hebben kans gezien te verdwij nen, voordat de politie hen kon aanhouden, zo heeft het parket van de federale procureur-gene raal in Karlsruhe gisteren be kendgemaakt. Volgens een woordvoerder is het tweetal, een echtpaar uit Ham- ADVERTENTIE burg, waarschijnlijk naar Oost- Duitsland uitgeweken. De politie was hen op het spoor gekomen op grond van inlichtingen van een overgelopen Oostduitse spion. Op zijn aanwijzingen werden het afgelopen weekeinde vijf ver dachten aangehouden. Een van hen ontsnapte echter door uit de auto te springen waarmee hij naar het huis van bewaring werd gebracht. Intussen is ook een onderzoek ge opend naar de activiteiten van de overloper, wiens naam onder geen enkele omstandigheid zal worden bekendgemaakt. Vol gens welingelichte kringen is het evenwel zeer goed mogelijk dat dit onderzoek om politieke rede nen zal worden gestaakt, voordat het eventueel tot een proces komt. Het verdwenen Hamburgse echt paar is de 47-jarige Johannes Koppe en zijn vrouw. Hij werkte bij een firma op het gebied van kerninstallaties, maar zou niet beschikken over geheimen op dit terrein. Reiner Fuelle, de verdachte die in het weekeinde na zijn aanhou ding ontsnapte, was werkzaam bij een centrum voor kernonder zoek in Karlsruhe. De natuur kundige Alfred Bahr die zich nog in hechtenis bevindt, had toe gang tot bewapeningsprojecten, zo werd gisteren in welingelichte kringen vernomen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1979 | | pagina 9