„Ijsvrij" scholen:
kinderen dakloos
Inflatie is nu
grootste probleem
Gilmoordweer zes jaar geëist
Geschiedenis
van de
gewone man
I»8
Frambozenvla
halve liter tijdelijk
Lezers schrijven
Aantal werklozen in
Leiden ver boven het
landelijk gemiddelde
Carter in rede:
Berkhouwer
lijsttrekker
van VVD
voor 'Europa'
WOENSDAG 24 JANUARI 1979
LEIDEN - In Leiden is het aan
tal werklozen aanzienlijk gro
ter dan in de rest van het land
en ook groter dan van de ge
meenten die vallen onder het
gebied van het Gewestelijk
Arbeidsbureau. Het percen
tage werklozen ten opzichte
van de afhankelijke beroeps
bevolking bedraagt zowel in
de regio als landelijk 4,5 pro
cent. In Leiden is dit cijfer
echter 7 a 7,5 procent.
Deze gegevens verstrekte de di
recteur van het Gewestelijk
Arbeidsbureau, de heer
Schuhmacher gisteravond
tijdens de commissieverga
dering voor economische
aangelegenheden.
Verder staat meer dan de helft
van de werklozen in Leiden
langer dan een half jaar inge
schreven bij het arbeidsbu
reau. In de overige steden van
de Leidse regio staan werklo
zen vaak korter ingeschreven.
Wat betreft de jeugdwerkloos
heid springt het gewest Lei
den er redelijk uit vergeleken
met de rest van het land. Het
percentage jeugdwerklozen
onder dc 19 jaar (vaak de zo
genaamde "schoolverlaters")
bedraagt voor het hele land
16,4. Voor het gewest Leiden
is dit cijfer echter 9,7. In de
stad Leiden is de jeugdwerk
loosheid weer iets groter.
Daar maken ze 13,5 procent
van de afhankelijke beroeps
bevolking uit.
De heer Schuhmacher merkte
voorts nog op dat het aantal
werkloze ouderen boven de
55 jaar voor Leiden hoger ligt
dan de rest Van het land, na
melijk 7,1 procent tegen 3,5
procent.
"CRISIS IN LEIDEN"
LEIDEN - Toch nog een vrij groot
aantal mensen, waaronder een
handjevol oudere Leidenaars, de
rest studenten, waagde gister
avond de barre overtocht van de
warme kachel naar het Leidse
Vrijetijds Centrum om daar te
kijken naar films, dia's en een
tentoonstelling in het teken van
de 'crisis in Leiden'.
Onder die titel gaf de projectgroep
Leidse geschiedenis van het Vrij
etijds Centrum enkele weken te
rug al een boekje uit over de ge
wone Leidenaar in de tijd tussen
de twee wereldoorlogen. Ook de
ze avond was verzorgd door die
projectgroep.
De twee films die vertoond zouden
worden, over de stadhuisbrand
en een film over Leiden tussen
1920 en 1930, bleken echter door
de gemeentelijke archiefdienst
eerder aan een ander te zijn uit
geleend die ze zodanig heeft te
rugbezorgd dat ze nu voor repara
tie in het laboratorium liggen. Ter
vervanging werd een filmpje van
de kaasmarkt in 1920 ged raaiden
één over de drie-oktoberviering
in 1924 toen Koningin Wilhelmi-
na en haar echtgenoot een bezoek
aan Leiden brachten.
De dia-serie met geluidsband die
daarna vertoond werd, is door de
leden van de projectgroep zelf
gemaakt. Hij is tegen een geringe
vergoeding te leen voor belang
stellenden. In die reportage ko
men net' als in het boekje 'Crisis
in Leiden' Leidenaars aan het
woord die het zelf hebben mee
gemaakt (al zijn ze op de geluids
band jammer genoeg erg slecht te
verstaan).
Dat is de hele opzet van de project
groep, die nu zo'n twee jaar be
staat en vorig jaar al een dergelij
ke avond verzorgde over Leiden
tussen 1850 en 1900. Een van de
leden van de projectgroep gister
avond: "Dit is een wat nieuwere
vorm van geschiedschrijving. De
gewone geschiedschrijving heeft
over het algemeen weinig be
langstelling voor de gewone
mensen. Wij vinden het echter
belangrijk om wat die mensen
zelf nog weten en kunnen vertel
len zo goed mogelijk vast te leg
gen, voor het voorgoed verloren
gaat".
De oudere Leidenaars die er gister
avond waren werden daarom ook
verzocht van hun ervaringen te
vertellen en aanvullingen te ge
ven op wat in de dia-serie ge
toond was. Hoewel de project
groep gehoopt had dat er meer
ouderen zouden komen, werden
ze niet teleurgesteld. Vier oudere
Leidenaars wisten de vrij grote
groep studenten geruime tijd te
Te weinig onderwijzers door gladheid
LEIDEN - Bij de ouders van lagere-schoolkinderen in de
Merenwijk en de Lage Mors is gistermorgen ongerustheid
ontstaan. Een paar lagere scholen stuurden hun kinderen
namelijk naar huis, omdat er niet genoeg onderwijzers
waren komen opdagen.
boeien met verhalen uit het ver
leden.
Zo vertelde één van hen: "Als mijn
broer en ik allebei werkten ver
dienden we samen elf gulden in
de week. Maar mijn vader kreeg
een uitkering van elf gulden en
bonnen voor kleren en eten en zo.
Als wij nu werkten, was hij alles
kwijt, uitkering en bonnen. Dus
hij had maar liever dat wij niet
werkten".
Mensen die een uitkering kregen
werden in die tijd sterk in de ga
ten gehouden door controleurs.
Niet alleen om erachter te komen
of ze niet stiekum zwart werkten,
maar ook, vertelde dezelfde man,
of ze zich misschien zoiets
luxueus als naar de bioscoop
gaan veroorloofden. Werden ze
daarop betrapt, dan werd subiet
de uitkering stopgezet.
Nog een herinnering: "In de Markt-
steeg, dat is een zijsteeg van de
Oude Singel, daar had je de de-
kenfabriek van Scheltema. En
daar konden de vrouwen voor
een stuiver een tobbe heet water
voor de was krijgen. Er zat een
man achter een luikje dat om
hoog kon en daar moesten ze die
stuiver aan betalen. Als het luikje
nou dicht was, omdat de was
klaar was, dan gingen wij als jon
gens met een stokje precies door
een kier onder dat luikje, en haal
den zo de stuivers naar ons toe".
Voor wie wel eens iets meer van de
geschiedenis van Leiden of van
zijn eigen buurt wil weten, heeft
de projectgroep een cursus ge
schiedenis opgezet in het Vrije
tijdscentrum. Die cursus zal tien
avonden omvatten en behandelt
onder meer hoe men zelf via ar
chieven en andere bronnen iets te
weten kan komen uit de geschie-
s werd nagekaart over de trieste
denis en wat er 'waar' is in de ge
schiedenis. De cursus zal, bij vol
doende belangstelling, in februa
ri beginnen.
Volgende week begint er in het
Vrijetijdscentrum een cyclus van
films uit de jaren dertig, waarin
onder andere "Op Hoop van Ze
gen" gedraaid zal worden.
Naast de projectgroep geschiede
nis is er ook een vrouwenge-
schiedenisgroep, die ook een deel
van de tentoonstelling heeft ver
zorgd. Die tentoonstelling blijft
overigens in het Vrijetijdscen
trum staan. Die vrouwengroep is
bezig met een onderzoek naar
vrouwenarbeid in Leiden in de
jaren dertig. Ze zoekt daarvoor
vrouwen die over hun ervarin
gen, die helemaal niet bijzonder
hoeven te zijn, kunnen vertellen.
(Contactvrouw is Agnes van
Steen, tel. 124377).
In een aantal gevallen werden de
terugkerende kinderen niet op
gevangen, omdat de ouders een
voudigweg niet meer thuis wa
ren. Als één van de betrokken
scholen stuurde de Pacelli-
school (voor katholiek lager on
derwijs) in de Lage Mors om ne
gen uur de kinderen naar huis
omdat de gladheid de onderwij
zers parten speelde.
Normaal werken er op de Pacelli-
school 10 leerkrachten, nu waren
er maar een paar. Ook de kleuter
school in het naburige gebouw
kreeg vrijaf. Toen de beslissing
om de kinderen weg te sturen
werd genomen, was ook school
hoofd Lommers van de Pacelli-
school niet aanwezig. Hij woont
in de Merenwijk en liep door de
gladheid een uur vertraging op.
Volgens Lommers is er in de tus
sentijd iets fout gegaan in de
communicatie op de school.
"Toen ik arriveerde had een an
dere leerkracht de beslissing ge
nomen om de kinderen weg te
sturen. Ik had namelijk om kwart
over 8 opgebeld dat ik zo snel
mogelijk zou komen. Toen ik ver
traging had is er verwarring ont
staan en heeft men de kinderen
naar huis gestuurd. Het is giste
ren misgelopen", geeft Lommers
toe.
Volgens het schoolhoofd is het in
zijn loopbaan nog nooit voorge
komen dat de kinderen naar huis
gestuurd moesten worden. "Maar
nu werd ik voor een voldongen
feit geplaatst. Toen ik aankwam
vroeg ik dan ook aan de onder
wijzers of ze wel hadden geïn
formeerd of alle kinderen ergens
terecht konden. Stel dat er een
kind door het ijs zakt of er ge
beurt iets anders. Dan betwijfel
ik of de school wel vrijuit gaat",
aldus Lommers. De onderwijzers
gaven toe niet geïnformeerd te
hebben.
Gistermiddag waren de zaken beter
geregeld. Lommers zegt dat hij
geen reacties van ouders heeft
gekregen.
Anders lag dat op de gemeentelijke
inspectie van het lager onderwijs,
waar wél éen groot aantal ouders
naar toe belde. Volgens de heer
Van As van deze inspectie heeft
men de ouders die opbelden over
het christelijk onderwijs verwe
zen naar het bestuur van deze
scholen.
Van As: "Want voor het christelijk
onderwijs hebben wij in dit geval
geen verantwoordelijkheid. Maar
ik vind de handelwijze wel on
juist: in zo'n geval moeten de
kinderen maar op ludieke wijze
beziggehouden worden door de
leerkrachten die wél zijn komen
opdagen".
De directeur van de stichting ka
tholiek onderwijs in Leiden, de
heer Sanders, meent dat óók de
ouders in deze situatie verant
woordelijkheid dragen: "Een
kind kan tenslotte ook plotseling
naar huis moeten omdat het ziek
wordt. Daarom moeten de ouders
voor een opvangadres zorgen.
Natuurlijk: het is onjuist dat kin
deren op straat lopen als de ou
ders denken dat ze op school
zijn".
De openbare scholen in Leiden
kregen gistermorgen allemaal
telefonisch opdracht om er voor
te zorgen dat de kinderen in elk
geval - hoe weinig leerkrachten
er ook waren - beziggehouden
werden. Er is dan ook geen en
kele school gesloten, voorzover
de inspectie vanmorgen wist.
Ook vandaag draait het openbaar
onderwijs normaal. De proble
men die zich voordeden lagen -
zo meent althans de heer Van As
van de gemeentelijke inspectie -
dan ook voornamelijk bij het
christelijk onderwijs.
WASHINGTON - President
Carter heeft de Amerika
nen gisteravond opgeroe
pen "een nieuw én sterker
fundament te bouwen
voor de toekomst, aange
zien de wereld van van
daag heeft te maken met
vraagstukken die "sub
tieler, ingewikkelder en
meer onderling verbon
den zijn dan die waar vori
ge generaties voor werden
gesteld".
Carter sprak tot een gezamenlijke
zitting van Huis van Afgevaar
digden en Senaat, bij gelegen
heid van de indiening van zijn
ontwerp-begroting, waarbij hij
volgens de grondwet moet rap-
porteren over de stand van zaken
in het land, de zogenaamde "Sta-
te of the Union", (een soort troon-
rede).
ADVERTENTIE
Cordon Bleu
100 gram
Een varkensschnitzel gevuld
met ham én kaas. Bij steeds
meer mensen zeer geliefd.
Echt tijd om die weer eens
op het menu te zetten,
2x8 minuten zachtjes braden.
[k] üw Keurslager
't met minder doen.
Waar Carter vorig jaar energie nog
aanprees als het meest dreigende
probleem, bestempelde hij thans
de inflatie als het voornaamste
binnenlandse vraagstuk. Maar
hoewel het Witte Huis de presi
dentiële rede tevoren reeds had
bestempeld als „inspirerend",
kreeg Carter van de volksverte
genwoordiging en reeksen amb
tenaren een betrekkelijk lauwe
ontvangst.
„Een nieuw fundament voor een
vreedzame en welvarende we
reld" en „de Verenigde Staten
willen (in plaats van 's werelds
politieagent) 's werelds vredes-
stichter zijn" gaven sommige ge
deelten van zijn speech een nogal
padvinderachtig karakter. En
Carters verklaring dat het met de
natie goed is gesteld, weerspie
gelde allerminst een werkelijk
heid waarin de Verenigde Staten
van dag tot dag door belangrijke
binnenlandse en buitenlandse
ontwikkelingen worden geteis
terd.
Halverwege zijn termijn in het Wit
te Huis kon Carter uiteraard wij
zen op vooruitgang, zoals meer
werk voor meer mensen dan ooit
in de historie, een vermindering
van de werkloosheid sinds zijn in
diensttreding met 25 procent,
maar die feiten verbleken bij een
benarde internationale situatie,
waarvan Carter de kernpunten
maar zeer terloops behandelde.
Hij verklaarde nimmer een
SALT-akkoord te zullen tekenen
als er niet kon worden nagegaan
of de Russen zich aan de afspra
ken zouden houden of wanneer
de Amerikaanse veiligheid er on
der zou lijden.
Carter leek ook te denken aan een
nieuwe conferentie met de rege
ringsleiders van Israèl en Egypte
teneinde tot een vredesverdrag te
komen. Die vrede is te meer van
belang nu de toestand in Iran
geen verbetering vertoont. Iran
noemde Carter echter slechts in
het voorbijgaan, om begrijpelijke
politieke redenen. Maar de „ge
zondheid van de natie" loopt vol
gens Carters energieminister
James Schlesinger ernstig ge
vaar, omdat de onlusten in Iran
kunnen leiden tot een sterke stij
ging van de prijzen voor brand
stof en zelfs tot rantsoeneringen
als laatste redmiddel.
Nederlander in
Griekenland
gepakt voor
hasjsmokkel
ALEXANDROPOLIS (Reuter) -
De Griekse douane heeft gisteren
een Nederlander aangehouden
die in het bezit was van een partij
hasj.
De politie deelde mee dat de man,
de 26-jarige Roberto Eduardo
Antonio de G., afkomstig uit Am
sterdam, 176 kilo hasj op verbor
gen plaatsen in zijn auto vervoer
de toen hy aan de grens met Tur
kije werd gearresteerd.
OLDENZAAL (GPD) - De procu
reur-generaal bij het gerechtshof
in Arnhem, mr. De Haas, heeft
gisteren bevestiging gevraagd
van het vonnis van zes jaar ge
vangenis dat de rechtbank in Al
melo op 26 september van het vo
rig jaar oplegde aan de 43-jarige
mevrouw B.P.-van B. uit Olden-
zaal wegens moord op haar man.
Mr. De Haas achtte bewezen dat de
vrouw haar man met rattekruid
om het leven heeft gebracht. De
procureur-generaal liet in het
midden of de zes jaar in de ge
vangenis of in een psychiatrische
inrichting moet worden doorge
bracht.
Vergiftiging met voorbedachten
rade, of een ongelukje dat slechts
de bedoeling had haar man ziek
te maken zodat hij ook behandeld
zou kunnen worden tegen de
drankzucht, zoals mevrouw Van
B. steeds heeft beweerd? Mr. de
Haas hield het op het eerste.
Het hof in Arnhem werd gisteren
geconfronteerd met een sterk
vermagerde vrouw, van wie de
gezondheid de laatste maanden
hollende achteruit is gegaan.
Woog ze bij haar arrestatie in april
1978 nog 72 kilo, nu was dit nog
maar 40 kilo. Een kleine gebro
ken vrouw die op de vragen van
het hof slechts met grote moeite
en nauwelijks verstaanbaar wist
te antwoorden. „Ik ben schuldig
aan de dood van mijn man. In
hoeverre moet u maar uitma
ken", aldus mevrouw Van B., die
gedurende de hele zitting wei
gerde iets ten nadele van haar
man te zeggen. Stond ze tijdens
DEN HAAG (GPD) - Mr. Cornells
Berkhouwer wordt naar alle
waarschijnlijkheid WD-lijst-
trekker bij de komende Europese
verkiezingen. Berkhouwer is
voorgedragen als lijsttrekker
door de WD-afdelingen. Het
lijkt onwaarschijnlijk dat het li
berale hoofdbestuur van deze
voordracht zal afwijken.
Berkhouwer (59) is lid van de
Tweede Kamer en onder-voorzit
ter van het Europese Parlement.
Hij heeft aangekondigd zijn ka
merlidmaatschap te zullen neer
leggen bij een eventuele verkie
zing voor Europa.
Als tweede op de lijst is door de
VVD-afdclingen mr. H. R. Nord
(59) geplaatst, een vroeger lid van
het VVD-hoofdbestuur en van de
Europese beweging in Nederland
Nord is sinds 1962 secretaris-ge
neraal van het Europese Parle
ment. Hij woont in Luxemburg.
de zitting in Almelo nog betrek
kelijk kil tegenover de dood van
haar man, ze heeft nu spijt van
haar daad en boven haar bed in de
Bijlmerbajes hangt een portret
van het slachtoffer.
Het vonnis van zes jaar gevangenis
straf zag verdediger mr. Spigt
niet anders als vergelding. „Het is
niet gebleken dat deze straf nodig
is. Wat is de zin ervan om zo terug
te slaan". Mr. Spigt achtte moord
c.q. doodslag niet bewezen maar
vond dat er eerder sprake was
van zware mishandeling de dood
als gevolg. Hij vroeg om een psy
chiatrische begeleiding gedu-
rendë een periode van een tot
twee jaar.
Het hof doet op 6 februari uit
spraak.
ADVERTENTIE
Alleen voor Melkunie- of Menken Landbouw produkten.
Europees
Vooral na het lezen van Scheepma
kers "Trijfel" in deze krant van 22
januari is het ons steeds minder
duidelijk waarom de Reclame
Raad of Consumentenraad nog
niet heeft geprotesteerd tegen de
o.i. misleidende tekst in de pagi
nagrote advertentie's in dagbla
den waarin men wordt opgewekt
straks te gaan stemmen voor ver
tegenwoordigers in het Europese
Parlement.
Immers hierin wordt het voorge
steld alsof de "burger" door te
stemmen, méér invloed krijgt in
de Europese politiek. Zelfs nu het
ieder steeds duidelijker wordt
dat die "burger" zelfs met stem
men géén invloed heeft op ons ei
gen politiek gebeuren, noch in
het parlement, noch in de staten
en zelfs niet in de gemeentepoli
tiek.
Wat doet met met onze stem in het
Europese parlement? Wel die
wordt uitgebracht op wat dan
straks in het Europese parlement
een splinterpartijtje zal zijn, .de
Soc. Partij Duitsland voert een
héél andere soc. politiek dan bijv.
de heer Vondeling zal mogen
gaan voeren; van een C.D. A. een
heid zal men daar ook niet veel
mogen en kunnen verwachten en
ga zo maar door.
Misschien zouden zij wat recht
streekser kunnen vragen aan de
Franse vertegenwoordigers waar
onze zoutmiljoenen zijn en het
meegenomen miljoen in het oude
vliegtuig eertijds. Verknoeide
tijd en centen, immers. Nu kan
men dat toch ook via het parle
ment? Terug naar Nico Scheep
maker, zyn "Trijfel" de 22ste ver
dient gelezen en nog eens herle
zen l^e worden. Duidelijker dan
hij dit doet kan niet worden be
schreven de onmacht van de bur
ger zoals wij die zien onder het
hoofd "Andere trein' en dan het
verdere niet vergeten.
Indien het waar is dat men het werk
zoals ons "Uitzendbureau" het
zich voorstelt, inderdaad in en
kele maanden kan leren dan lijkt
het ons dat hier alléén "Metter
daad" geholpen kan worden door
de leden van het Palestina Comi
té. Wanneer de Palestijnen weer
eens een bus, rusthuis of school
hebben aangevallen, kunnen zij
misschien de Israëliërs overtui
gen dat men dit ongestraft moet
laten.
Resumerende: Wij zullen tot de
bron terug moeten en - niet zoals
nu - de burger vragen of er een
verkeersdrempel in de straat
moet waar bij gladheid óók de
fietser en voetganger op dood
kan vallen. Beter is in groter ver
band te vragen hoe het volk stuk
voor stuk denkt over het zenden
van zoals de heer Scheepmaker
ze noemt "Wijkagenten", naar
Libanon.
Europees is flat toch niet te regelen.
H.van Eek
Hoge Rijndijk 3
Leiden
