Schermutselingen aan grens Ïsraël-Libanon nemen toe -HESEESHW- Luchtvaartovereenkomst China met Nederland Meevaller voor Oosterburen A - m, De oprispingen van de Britse vakbonden Aanslag op Duitse tv-zender zomer en winter, U~- 's morgens en 's avonds A ALTIJD hoek van holland gg harwich zo Nutsspaarbank! LEIDSE SPAARBANK ZATERDAG 20 JANUARI 1979 BONN (ANP) - De Duitse Bondsregering heeft voor het dekken van het begrotingste kort het afgelopen jaar onge veer 4,9 miljard minder be hoeven te lenen dan oor spronkelijk was geraamd. Deze onverwachte meevaller is het gevolg van een hogere belastingopbrengst, zo deel de het ministerie van finan ciën in Bonn vrijdag mee. De bondsregering behoefde het afgelopen jaar voor "slechts" 25,9 miljard mark een beroep te doen op de kapitaalmarkt tegen een geraamd bedrag van 30,8 miljard mark. Voor het lopende jaar zal de bondsregering zich voor on geveer 31,24 miljard mark in de schulden moeten steken, een nieuw record. De begro ting, die volgende week ver der wordt behandeld in het parlement, omvat 203,86 markt. Dat is 7,8 procent meer dan in 1978 werd uitgegeven. De regering heeft in eerste in stantie voorgesteld dit jaar voor 35,5 miljard mark netto te lenen ter dekking van het financieringestekort. Na overleg met begrotingsdes kundigen van het parlement is dit bedrag verminderd met ruim vier miljard mark. Beoogd wordt om dit begro tingsjaar ongeveer 34 miljard mark uit te geven voor inves teringen vergeleken met 29,4 miljard mark in 1978. Gesnoeid in de overheidsuitga ven is er op het gebied van arbeidszaken (het centrale arbeidsbureau in Neurenberg moet afzien van een subsidie van 550 miljoen mark), defen sie (een voor meer taken te gebruiken gevechtsvliegtuig, IvlRCA, moet het met hon derd miljoen mark minder doen) en wegenbouw (hon derd miljard minder). De mi nister van wetenschappelijk onderzoek krijgt tachtig mil joen mark minder dan hij heeft gevraagd, en een kapi taal ijectie van 85 miljoen mark voor Lufthansa wordt geschrapt. De ministeries in Bonn moeten samen een be sparing zien te bewerkstelli gen van 2,5 miljard mark. De ze besparingen zullen echter spoedig worden opgesou peerd als gevolg van een ver hoging van de kinderbijslag en een kostbare overeen komst met Oost-Duitsland, die het gebruik van de snel weg naar Berlijn behelst. ADVERTENTIE (Van onze correspondenten) JERUZALEM, BEIROET - De Israëlische stad jes Kiriat Shmoneh en Naharia werden gister middag en -avond door Palestijnse artillerie met Katjoesja-raketten beschoten. Er viel èèn ge wonde, maar er werd weining schade aange richt. Vanuit Israëlische stellingen werd het vuur beantwoord. Voor het Israëlische leger- commando was het Palestijnse raketvuur een verwachte reactie op de Israëlische aanval van de nacht daarvoor op Palestijnse bases in Liba non. Gedurende de gehele dag zijn er verscheidene artillerieduels ge leverd. De Israëli's beschoten Palestijnse stellingen. Palestijn se beschietingen op Israël wer den verder niet gemeld, wel op de door Israël gesteunde christelijke enclaves in Zuid-Libanon. Volgens Israëlische opgaven zijn juist plaats op het moment dat Al fred Atherton, de speciale Ame rikaanse afgevaardigde, in Israël is in een poging de impasse in het Egyptisch-Israëlische vredes overleg te doorbreken, en tewijl de Palestijnse Nationale Raad (parlement) in Damascus in zit ting bijeen i bij de Israëlische actie van don- De Israëli's vielen gisteren in Zuid- derdagnacht zeker 25 Palestijnen gedood, lanceerinstallaties voor Katjoesja-raketten en artille riestellingen vernietigd. De actie werd door minister van defensie Weizman en opperbevelheber Etan een compleet sucses ge noemd. Beiden kondigden aan dat Israël overal waar mogelijk en wenselijk door zou gaan de Pale stijnen te treffen. De Israëlische aanval, de grootste sinds de invasie in Zuid-Libanon in maart '78, kwam nog geen 13 uur nadat 12 Israëli's gewond wa ren geraakt als gevolg van een bomexplosie op een markt in Je- ruzalem. De Palestijnse organisa ties „Fatah" en „Saiqa" eisten de verantwoordelijkheid voor de explosie op. De Israëlische gecombineerde in fanterie-, luchtlandings-, artille rie- en luchtaanval valt ook sa men met het diplomatieke over leg in de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties teneinde het mandaat van de VN-troepen- macht in Zuid-Libanon (Unifil) te verlengen. Het mandaat liep af gelopen nacht af. Bovendien Libanon de dorpen Arnoun i Aishiyeh aan. Onze correspon dent in Beiroet, Rienko Wilton, meldt dat deze dorpen buiten het VN-gebied liggen, ten noorden van de rivier de Litani, en dat er Palestijnse militaire eenheden waren gevestigd. Waarschijnlijk om het maken van slachtoffers onder de burgerbevolking te rechtvaardigen, gaven de Israë li's na de aanval toe dat er hard gevochten was, met name in Ais hiyeh, in dichtbevolkte stre ken. Hoewel er Syrische eenheden van de „Arabische vredesmacht" vlak bij Aishiyeh zijn gelegerd, kwamen die niet tussenbeide. Er is nog geen officiële Syrische reactie op de Israëlische aanval in Libanon, maar in een hoofdarti kel in het dagblad Tichrin, ken nelijk geschreven voordat het nieuws van de Israëlische aanval bekend werd, wordt gesteld dat „wanneer Israël zou besluiten Syrische troepen in Libanon of Syrië zelf aan te vallen, het het Syrische leger paraat zou vin den". legervoertuig na de vergeldingsoperatie tegen twee PEKING (GPD) - Minister van buitenlandse zaken Van der Klaauw ondertekent vandaag in China een luchtvaart overeenkomst tussen beide landen, die de KLM in staat zal stellen eind dit jaar of begin volgend jaar tweemaal in de week van Amsterdam naar Peking te gaan vliegen. Doden bij o geluk in Mexico MEXICO-STAD (DPA) - In de Mexicaanse stad Ticoman zijn steren 17 mensen omgekomen 25 grotendeels zwaar gewond, ordat een trein inreed op een -11e autobus. D dag tevoren waren bij een der gelijk ongeluk op dezelfde plaats vijf personen gedood. De onge-. lukken deden zich voor op een c overzichtelijke spoorwegover gang. vindt het escalerende geweld De Israëlische militairen zijn giste- tussen Palestijnen en Israëli's ren ook door gebied getrokken - dat onder beheer staat van de Unifil. Volgens politieke waar nemers in Beiroet was de aanval eveneens bedoeld om Israëls on vrede over de ineffectiviteit van de 6000 man „blauwhelmen" op vernederende wijze duidelijk te maken, juist op het tijdstip dat men in New York de toekomst van de VN-troepenmacht be sprak. Israël beschuldigt de VN- troepen in Libanon ervan Pale stijnse infiltratie uit het gebied boven de Litani-rivier niet te kunnen tegenhouden. Maar in VN-kringen, zowel in Beiroet als in New York, wordt deze aantij ging van de hand gewezen: de Unifil zou veel doortastender kunnen optreden wanneer zij niet constant geprovoceerd, be schoten en geintimideerd zou worden door de door Israël be schermde, bewapende en ge trainde christenrechtse rebellen van Saed Haddad. Huey Fong in haven Hongkong HONGKONG (AFP/UPI) - Het Vietnamese vluchtelingenschip Huey Fong is gisteren de haven van Hongkong binnengevaren. Het gouvernement had de vorige dag hiervoor toestemming gege ven op voorwaarde dat de kapi tein de juridische consequenties aanvaardt. Volgens nieuwe wet telijke bepalingen kan een kapi tein van een schip dat niet-gere- gistreerde passagiers aan boord heeft voor vier jaar gevangen worden gezet, mits hij kan bewij zen dat het om opgepikte schip breukelingen gaat. De Huey Fong heeft 27 dagen bui ten de territoriale wateren van Hongkong gelegen met een groot aantal Vietnamese vluchtelingen aan boord. Daarbij zijn twee tussenlandingen toegestaan: enerzijds in Zuid west-Europa (Wenen of Athene) of het Nabije-Oosten (Beiroet of Cairo), anderzijds aan de Perzi sche Golf of op het Indische sub continent. Ook mag de Neder landse maatschappij doorvliegen naar Japan, terwijl de Chinezen in omgekeerde richting mogen doorvliegen naar Amerika. Naast de KLM is er ook een groot aantal andere bedrijven die de minister hebben gevraagd hun belangstelling voor samenwer king met de Volksrepubliek tot uiting te brengen. Daarbij is voor het eerst en tevens sprake van zo genaamde joint ventures, waarbij de Nederlanders voor 49 procent aan kennis zouden leveren en de Chinezen voor 51 procent grond stoffen en arbeidskrachten. Het belangrijkst blijven echter nog steeds de havenbouwprojecten, waarbij men het nog eens moet worden over de financiering. Daarvoor moet namelijk twee miljard gulden worden geleend, maar wat betreft rente en aflos sing liggen vraag en aanbod nog 120 miljoen uit elkaar (bijvoor beeld doordat de een notering in dollars betreft en de ander in gul dens). Ook bij het verdere bezoek nemen deze plannen een belangrijke plaats in. Op weg naar Hang- Chou en Sjanghai zal de minister wellicht morgen of maandag over de plaatsen vliegen waar de be doelde werkzaamheden zouden moeten worden uitgevoerd. Ambtgenoot Hoeang Hoea bena drukte overigens zijn bewonde ring voor de Nederlandse dijken bouwers door aan het officiële diner te verklaren dat het enige mensenwerk dat satellieten van uit de ruimte op aarde waarne men, bestaat uit de Chinese muur en de grote Nederlandse water werken. In het meer politieke ge deelte van zijn toespraak waar schuwde hij zoals verwacht op nieuw de Europese landen tegen een Russische omsingeling van uit het Midden-Oosten en Afrika. Die zou volgens l^em net zo kun nen verlopen als de Russische omsingeling van China, onder andere door de recente Vietna mese inmenging in Cambod ja. KOBLENZ (AFP) - Op de zen der Koblenz van de WDR (Westdeutsche Rundfunk) te Naszek is een bomaanslag gepleegd. Aan de voet van zendmast ontplofte ongeveer tien kilo dynamiet. De zend mast is 280 meter hoog. Veel kabels werden bescha digd, waardoor de uitzending moest worden voortgezet met behulp van een noodinstalla- tie. De aanslag werd verricht tij dens de uitzending van een programma onder de titel "Endlösung" (eindoplos sing), gewijd aan het martelen van joden in de concentratie kampen van de nazi's. Ook op een antennekabel bij een radiomast in Munster land (Noordrijn-Westfalen) werd een bomaanslag ge pleegd. De Amerikaanse televisieserie Holocaust, die onder de titel Endlösung in West-Duitsland zal worden uitgezonden, gaat over de jodenvervolging tus sen 1933 tot 1945. In een voor uitzending kwamen overle venden van de concentratie kampen in het beeld om te vertellen wat zij" hadden mee gemaakt. De voorzitter van de joodse ge meenschap in West-Berlijn, Heinz Galinski, verklaarde gisteren erover voldaan te zijn dat de Duitse televisie de Amerikaanse serie geeft. Maar de kijkers moeten er zich wel van bewust zijn dat de film niet alles kan vertonen wat er in werkelijkheid ge beurd is, zei hij. Het onderzoek van de West- duitse justitie naar de bom aanslag op de televisiemast is gericht op rechts-extremisti- sche groeperingen in de Bondsrepubliek. ADVERTENTIE Méér weten. Dienstregeling en Big Ben Tours progra van de Stoomvaart Maatschappij Zeéland liggen bij uw reisbureau of automobiel - club. Bij de ABN, de AMRO of RABObank. Bij NS-inlichtingenkantoren. Of bel rechtstreeks SMZ, tel. 01747-3944, ook voor inlichtingen over vrachtvervoer. ADVERTENTIE Ja, alle drie denken ze er 't zelfde over: eön éigen bankrekening voor dochterlief! Daarom ook start de N utsspaarbank een nieuwe dienstverlening: een eigen bank /spaarrekening voor iedereen van 11 tot 18 jaar. Oftewel: de eigen Pick-Fijn-rekgiing. Met extra hoge rente. Op alle Nutsspaarbank-kantoren ligt daar een dui delijke folder over klaar: „Nieuwerwets: JE EIGEN PIEK FIJN-REKENING bij de Nutsspaarbank" Gewoon even afhalen op 't dichtstbijzijnde kantoor. Zijn u en dochterlief weer Piek-Fijn op de hoogte! (deeluitmakend van de Nutsspaarbank) LONDEN - De Britse vakbonden zijn beruchter dan welke ook ter wereld. Of deze reputatie juist is, doet er minder toe dan dat zij die reputatie hebben. Want ook het hebben van een onjuiste reputa tie kan niet volledig toegeschre ven worden aan anderen, zoals aan een op sensatie beluste pers, die op z'n slechtst een ver grootglas houdt boven een onbe duidende maar ware gebeurtenis en daarmee het belang ervan bui ten proporties trekt. Waarom hebben de Amerikaanse vakbonden, die ook van wanten weten, niet de eerste prijs in een beruchtheids-beoordeling? Be slist niet omdat er in de Verenig de Staten minder sensationele boulevardbladen zijn, die met kleinere vergrootglazen werken. De sensationeelste Amerikaanse stakingsberichten hebben meestal met geweld te maken. Stakers zijn afgeranseld, vak bonden bestrijden elkaar met mafia-methoden, vakbondslei ders als Jimmy Hoffa verdwijnen spoorloos. Niets van dat alles in Engeland. De Britse vakbonds- en stakings reputatie berust op onbenullig heden. In een fabriek wordt ge-' staakt omdat arbeiders in de loods over een hondedrol zijn ge struikeld. Opzieners staken om dat zij op een dag hun linnen sta tus-overall niet krijgen en genoe gen moeten nemen met een han sop van mindere kwaliteit, die het lagere personeel draagt. Er is gestaakt omdat een ongeschool de arbeider even gebruik maakte van het gereedschap van een ge schoolde vakman. De Britse sensatiepers, die jaar lijks de Nobelprijs zou kunnen verdienen wanneer er een cate gorie bestond voor Grove Voor lichting, maakt zich van dat soort onbenulligheden meester alsof het een goudmijn heeft aange boord. Dat is voor deze bladen tenslotte vakwerk. Maar ook de „keurige" Britse bladen blijven met achter, want wat de boule- vardlectuur opdist als het hoofd gerecht, wordt door deze „serieu ze" kranten met een witte hand schoen in een korte alinea geser veerd als een bonbon. Kiezelsteen Het verschil tussen Amerikanen en Britten op dit punt is dat de Amerikaan over keien struikelt en de Brit al over een kiezelsteen. Een Brit wordt door zijn Oxford- accent in de steek gelaten wan neer iemand voor zijn beurt de bus instapt. Een Amerikaan, die geen accent te verliezen maar al leen te winnen heeft, dreigt met een brief aan zijn persoonlijke af gevaardigde in het Congres wan neer hij niet eerst heeft kunnen instappen. Het Britse beleefdheids-syn droom heeft dan ook minder te maken met beleefdheid dan met het voorkomen van inspanning. De weinige handboeken op het gebied van Britse mannen die „heren" willen lijken, geven on veranderlijk als een van de eerste raadgevingen dat „heren" ten koste van alles de schijn moeten wekken dat zij niet werken. In Amerika is een heer daarentegen iemand die het „gemaakt" heeft. De huidige staat van ongemak in Engeland, om het in Britse ter men te houden, is een jaarlijks festival van ongenoegen. Dat on genoegen, als men de jaarversla gen doorneemt, manifesteert zich voornamelijk na kerst en na de jaarwisseling. Het is alsof het de lente aankondigt. Een nieuwjaar, een nieuw geluid. Het ene jaar wat minder, het andere meer en wat luider. Deze golfbeweging doet zich in Engeland al sinds de Tweede We reldoorlog voor (in de VS kan men deze verwachten wanneer de contracten tussen vakbonden en werkgevers aflopen). Het is deze winter voor Engeland een grotere oprisping dan anders. Enerzijds omdat dit een verkie zingsjaar is, anderzijds omdat de vakbonden vinden dat ze door de Labourregering nu al lang ge noeg aan het lijntje zijn gehouden van een vrijwillige loonbeheer- singspolitiek. Premier James Callaghan is erin geslaagd de vakbonden drie jaar lang te overtuigen dat een mati ging van looneisen niet alleen in het belang was van de natie, maar ook in dat van de arbeider zelf. Nu is het vierde seizoen aange broken. Opnieuw heeft Callag han de bonden gevraagd hun ei sen te matigen, maar dit keer was het voor velen één keer te veel. Wat buitenstaanders van deze re geringsstunt op de evenwichts- balk verbaast, is dat de regering de bonden al zolang in toom heeft weten te houden zonder een con crete bonus in het vooruitzicht te stellen. Geen hazewind zou er over peinzen nog achter een na- maak-konijn aan te rennen om een race te winnen als hij na af loop geen beloning kreeg. Het geheim van de wonderbaar lijke evenwichtsstunt is echter dat de vakbonden wel. maar de Labourpartij niet zonder de an der denkbaar is. Als de mijnwer ker, de treincontroleur, of de vuilnisophaler het niet weten, dan weten de besturen van hun vakbonden het wel, namelijk dat een Labourregering niet meer kan geven dan in een volgende verkiezing verloren kan wor den. Met andere woorden: het beste wat premier Callaghan de vak bonden kan aanbieden, is dat La bour in de komende verkiezingen herkozen wordt, ook al betekent dat opnieuw een matiging van de vakbondseisen. Dit is dan ook een van de redenen waarom Cal laghan naar het schijnt opnieuw een voorlopig vergelijk heeft we ten te treffen met de militante transportbondsleider Moss Evans en met Len Murray, de al gemeen secretaris van de over koepelende TUC-vakbond, waardoor de afkondiging van de noodtoestand vermeden werd. Er zijn in het Verenigd Konink rijk ongeveer 38 miljoen kiezers. Daarvan zijn er acht miljoen lid van vakbonden en van deze stemmen er 5,5 miljoen op de La bourpartij. De vakbonden verte genwoordigen 88 procent van de stemmen op het jaarcongres van de Labourpartij en leveren 85 pet van de jaarlijkse partij fondsen. Verder is het nuttig te onthouden dat 50 pet van de Britse arbei dersklasse nog niet is onderge bracht in de een of andere bond. Kan welke politieke partij dan ook, die uit deze gegevens is sa mengesteld en in leven blijft, een onafhankelijke politiek voe- Spiegelbeeld Kan zo'n partij, zelfs met een meerderheid in het parlement, namens een geheel land regeren? Het is een dwingende vraag, om dat de Conservatieven, die wel iswaar ook niet te klagen hebben wat financiële steun betreft, wat structuur betreft geen gelijk waardig spiegelbeeld zijn. Wie voor Labour stemt, kiest automa tisch een vakbondsapparaat. Wie conservatief stemt, kiest perso nen die conservatief zijn. Deze discrepantie wordt nog groter wanneer men weet dat maar de helft of nog minder van de vak bondsleden actief betrokken is bij de formulering van het vak- bondsbeleid, of zelfs hiaar bij de verkiezing van hun eigen leiders. De Labourpartij steunt in wezen dus niet op 5,5 miljoen vakbon- ders, maar op de helft daarvan, die echter een dubbel gewicht in de schaal leggen. Het is alsof men is teruggekeerd naar de tijd dat steden als Bir mingham en Manchester (arbei dersbevolkingen) niet in het La gerhuis vertegenwoordigd ren, maar een gehucht als Old Sa- rum wel. En zelfs met twee zetels, omdat er landeigenaren woon den. Dat was nog het geval in 1832. De huidige crisis gaat pas in de laatste plaats om winkels die zonder voorraden komen te zit ten, huizen met vervuild of geen water, forensen die te laat op hun werk komen, of om vertragingen in de aanvoer van kaviaar. Waar het om gaat, is een principiële vraag: kan een land geregeerd worden door een regering die niet zijn eigen baas is? De vraag wordt nog duidelijker wanneer men voor ogen houdt dat men in dit geval te maken heeft met een La bourregering die geen meerder heid meer heeft in het Lager huis. De vraag kan ook anders gesteld worden: hoever kan en mag een vakbondscentrale zijn wil opleg gen aan de regering en aan het land? Die vraag is niet nieuw, maar het antwoord daarop is nooit gegeven. De Britse wetge ving laat zien hoe vaak en met welke wisselende uitkomsten men over die vraag heeft getobd. Ook nu wordt weer gesproken over het invoeren van wetgeving die „tweede-liniestakers" moet kunnen straffen (dat zijn stakers die posteren bij aanverwante fa brieken, die zelf echter niet bij de staking betrokken zijn). De Britse vakbonden hebben zich altijd verzet tegen welke wettelijke inmenging dan ook, met het argument dat het niet gaat om vennootschappen, maar om belangengemeenschappen van mensen die hetzelfde nastre ven en dat recht niet ontzegd kan worden. En tenzij premier Cal laghan, die meer gedaan hoefl voor de vakbondsbeweging dan zijn voorganger Wilson, alleen maar een rookgordijn heeft opge trokken. blijkt uit zijn laatste opmerkingen dat ook hij de tijd gekomen geacht om op zijn minst een verfijning aan te brengen in wat men hier de „erecode van de bonden" noemt. HENK LEFFELAAR

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1979 | | pagina 9