Ik wi
weer
1. kii
sne]
idei
i tin
_'eii
nis
BAD
Telefoonketen
Leiden krijgt
centraal punt
Mevr. Van
Leeuwen
laakt LJVS-
optreden
v.d. Water
ZATERDAG 13 JANUARI 1979
LEIDEN - De Leidse mevrouw
Van Leeuwen, moeder van vijf
kinderen, voelt zich behoorlijk in
de kou gezet door de merkwaar
dige handelwijze van de Leidse
Woning Stichting. Vorige week
kwam een vertegenwoordiger
van de LWS haar in revalidatie
centrum Zuydtwijck feliciteren
met de nieuwe woning die haar
was toegewezen in de Meren wijk.
"Veel geluk", zei hij nog. De sleutel
had mevrouw Van Leeuwen al
eerder ontvangen. Begin deze
week, toen zij hoopte na een pe
riode van twee maanden einde
lijk met haar gezin herenigd te
worden, belde dezelfde mede
werker van de LWS op met de
mededeling dat de zaak niet door
ging.
In de nacht van woensdag op don
derdag heeft de Leidse kraak-
bond ten einde raad een andere
flatwoning in de Merenwijk voor
mevrouw Van Leeuwen ge
kraakt. Daar wacht zij nu af wat er
verder gaat gebeuren. In de flat is
geen water, geen gas of licht. Dat
valt niet mee, want mevrouw Van
Leeuwen is nog niet geheel her
steld van de operatie die zij kort
geleden heeft ondergaan. Toch
wil zij alles doen om weer met
haar kinderen, die gedurende de
tijd dat hun moeder in het zie
kenhuis lag in een pleeggezin wa
ren onderbracht, samen te zijn.
In de nog lege, t-roosteloze flat ver
telt ze haar verhaal. Ze maakt een
gespannen indruk. Ik heb al
vanaf mijn achttiende jaar
problemen met mijn knie. In no
vember ben ik voor de vierde
maal geopereerd. Daarna was het
onmogelijk om nog langer op de
bovenwoning in de Willem de
Zwijgerlaan te wonen. Ik kan bij
na geen trappen lopen en heb al
vanaf begin 1977 eem medische
indicatie van de GG en GD voor
een gelijkvloerse woning. Pas
toen ik voor revalidatie in ver
pleeghuis Zuydtwijck lag kreeg
ik na een aantal gespannen we
ken de sleutel voor een flat (met
lift) van de Leidse Woning Stich
ting in de Merenwijk"
"Vorige week vrijdag kwam de
heer Dame van de LWS in
Zuydtwijck langs om te vragen of
ik daar blij mee was. Wel gefelici
teerd zei hij en veel geluk in uw
nieuwe woning. Maandag daarop
belde de heer Dame op dat het
huis niet doorging. Er was ijlings
een nieuw slot in de deur gezet en
onmiddelijk kreeg een ander ge
zin de woning toegewezen. De
reden was dat ik een huurschuld
had, in mijn vorige woning ver
klaart mevrouw Van Leeuwen.
"Het is algemeen bekend dat het
bedroevend slecht is gesteld met
het onderhoud van de woningen
van "Ons Belang" langs de Wil
lem de Zwijgerlaan. Het hout
werk is verrot, ramen en deuren
sluiten niet, er zitten scheuren in
de muren en trapleuningen zitten
los. Ik heb niet anders dan ellen
de gehad. Toen ik in een woning
van "Ons Belang" in de Anna
Paulownastraat woonde heeft de
kamer vier maal blank gestaan.
De woningbouwvereniging deed
er niets aan. Toen heb ik op een
gegeven moment geweigerd om
nog langer de huur te betalen als
De woningbouwvereniging heeft
vervolgens een kort geding aan
gespannen en dat gewonnen.
Mevrouw Van Leeuwen werd
bovendien veroordeeld de pro
ceskosten te betalen. "Ik heb na
tuurlijk iedere maand de huur
opzij gelegd", zegt mevrouw Van
Leeuwen. "Maar toen in septem
ber mijn vijf zoons naar school
gingen kwam ik voor erge hoge
kosten te staan voor boeken en
zo. Ik heb een bijstandsuitkering
en dat valt nu eenmaal niet mee
met vijf jongens in de leefttijd
van acht tot zestien jaar"
Toch is inmiddels een regeling ge
troffen waarmee de woning
bouwvereniging akkoord is ge
gaan. De helft van het verschul
digde bedrag is vorige maand be
taald "Deze maand wordt de an
dere helft betaald van de kinder
bijslag", zegt mevrouw Van
Leeuwen. "Anders gaat het niet"
Toen mevrouw Van Leeuwen be
gin deze maand de huur van de
woning aan de Willem de Zwij
gerlaan opzegde werd de LWS
door een bestuurslid van "Ons
Belang" op de hoogte gesteld van
één en ander. "Daarop kwam de
Leidse Woning Stichting terug
op haar besluit de woning in de
Merenwijk toe te wijzen. Want
Mevrouw Van Leeuwen,nog tot 5
februari in het gips. Daarna moet
zij opnieuw leren lopen.
wie huurschuld heeft is a-sociaal,
zo redeneert men blijkbaar bij de
LWS", aldus mevrouw Van
Leeuwen.
"De heer Dame liet telefonisch we
ten dat ik maar moest wachten tot
dat er een woning vrij kwam in de
Arendshorst en Condorhorst.
Daar zou ik beter passen. In de
Zijldonk zou ik me toch niet pret
tig voelen, zei hij. Dat is te netjes
voor mij", aldus een geëmotio
neerde mevrouw Van Leeuwen.
"Ik wil weer snel mijn kinderen
thuis hebben", gaat zij verder.
Die hadden er al op gerekend
toen ik uit het Academisch Zie
kenhuis kwam. Maar toen moest
ik weer drie weken naar Zuydt
wijck."
De huur van de nieuwe flat is voor
mevrouw Van Leeuwen geen
probleem. De gegarandeerd
dienst heeft gerandeerd dat de
huur op de bijstandsuikenng
wordt ingehouden en recht
streeks wordt overgemaakt naar
de LWS. De Leidse Woning
Stichting liet desgevraagd weten
geen commentaar te willen ge-
JANRIJSDAM
Door sneeuwbal-effect
LEIDEN - Nog altijd worden al
leenstaande ouderen opgeschrikt
door berichten dat er weer een
bejaarde een maand dood in zijn
huis lag voordat hij .werd gevon
den. Afdoende maatregelen om
zo'n pijnlijke situatie te voorko
men lijken er (nog) niet te zijn. De
veel geroemde burenhulpTs lang
niet zo vanzelfsprekend meer als
die jaren geleden placht te zijn.
In sommige landen probeert men
het probleem waar vele alleen
staande ouderen mee worstelen
aan te vatten door het produceren
van bordjes waarop een kreet als
"hulp alstublieft" staat gedrukt
Alleenstaanden-in-nood zouden
zo'n bordje voor hun raam moe
ten zetten in de hoop dat een
voorbijganger het opmerkt. Het
systeem is natuurlijk lang niet
PROMOTIES
personen.
Afgelopen woensdag promoveerde
de Lei denaar R.R.P. de Vries (32)
tot doctor in de geneeskunde
Dezelfde promotie viel die dag de
heer J.O. op den Orth (48) uit
Haarlem ten deel.
Tot doctor in de wiskunde en na
tuurwetenschappen promoveren
volgende week K.M. Diederix
(28) uit Leiden en Ch. Schoneveld
(31) uit Leiden. Later op die dag
promoveert de heer S. Meijers
(50) uit Leiden tot doctor in de
godgeleerdheid.
De reeks promoties van deze
maand wordt 31 januari afgeslo
ten met de promotie van E.A.
Val en tij n (26) uit Leiden tot doc
tor in de wiskunde en natuurwe
tenschappen.
ADVERTENTIE
Quarts - Horloges
De Aller Beste
EIGEN ATELIERS
sluitend: komt een bejaarde of
invalide in nood dan is hij vaak
niet meer in staat het bordje nog
voor het raam te plaatsen.
Een ander systeem, dat inmiddels
al wel heeft bewezen in een lacu
ne te voorzien, is dat van de Tele
foonketens. Het Rode Kruis heeft
in ons land al zo'n zestig ketens
opgezet en elke dag komen er
meer bij. In Leiden is het systeem
het eerste ingevoerd in eén van de
Leidse wijken waar burenhulp
toch nog hoog in het vaandel
staat: de Kooi.
Het idee achter de Telefoonketen is
simpel, maar doeltreffend. Het
dienstencentrum in de wijk ver
zamelt de namen van zo'n tien
bejaarde of invalide alleenstaan
den, zoekt een vrijwilliger die 's
morgens het eerste telefoontje
van die dag pleegt met deelnemer
eén. Deze belt deelnemer-twee
enzovoort. Hoort de vrijwilliger
(hij heeft kaarten in huis waarop
gegevens als de huisarts, hel sleu
teladres en de leeftijd van de
deelnemers staan vermeld) die
dag niets dan is alles in orde
Krijgt hij een telefoontje dat één
van de deelnemers aan de. keten
niet opneemt dan treft hij on
middellijk maatregelen. De deel
nemers bellen elkaar vroeg in de
morgen, omstreeks half negen,
zodat een arts eventueel nog tij
dens het spreekuur gewaar
schuwd kan worden. De ge
sprekken moeten kort duren
omdat nog anderen op een tele
foontje wachten, maar niets staat
de deelnemers in de weg later op
de dag contact met elkaar te zoe
ken. Zo worden twee vliegen in
een klap gevangen: de alleen
staanden zijn van snelle hulp ver
zekerd en houden aan de Tele
foonkéten vaak nieuwe contac-
Nadat in maart vorig jaar de eerste
keten in de Kooi van start ging
volgde later in het jaar een twee
de keten. Andere Leidse wijken
bleven niet achter. In Zuid-West
bestaan inmiddels twee van der
gelijke ketens terwijl in Tuin-
stadwijk, wijkorganisaties de
binnenstad en in Morswijk. De
oprichting van de keten in de
Kooi had een duidelijk sneeuw
baleffect: vanuit het hele land
kwamen er telefoontjes naar het
dienstencentrum om inlichtin
gen over de opzet ervan.
Vandaar dat de stichting diensten-
de heer De Bruin, de dan
Leiden nu heeft besloten de boel
te gaan coördineren. Het stede
lijk bureau van het dienstencen
trum aan de Hooglandsekerk-
gracht zal voortaan als centraal
punt gaan functioneren. De or
ganisatie van de diverse ketens is
en blijft echter in handen van de
wijkorganisatie. "De keten is een
duidelijk wijkgebeuren. en dat
moet het blijven." zegt project
leider Thorn a van het diensten
centrum in de Kooi. In die wijken
waar geen dienstencentra zijn
zou men zich dan tot het stedelijk
bureau kunnen wenden."
["horna is van mening dat de ketens,
mits goed opgezet, goed kunnen
functioneren. "Natuurlijk heb
ben we hier in de Kooi met veel
kinderziektes te maken gehad.
deelnemer, en natuurlijk moeten
ze goed begrijpen dat ze niet van
de juiste bei volgorde moeten af
wijken.
Een deelneemster aan de keten,
mevrouw de Bruin, over het sys
teem: "Je voelt je veiliger, wantje
weet dat als er iets gebeurd er zo
iemand voor de deur staat. Bo
vendien heb je nu iemand die
goeiemorgen tegen je zegt. je
voelt je minder alleen, en kunt
zelf ook een steun zijn voqr ie
mand anders." Nieuwe kennis
sen heeft ze niet aan de keten
overgehouden: "Nee, de meesten
kende ik a. he. ze wonen hier al
lemaal in de buurt."
Een leider van de keten in de Kooi.
mijnheer Bro
Drs. J. Josten
voorzitter van
stichting NOZ
LEIDEN - Drs J.G.J.E. Josten,
voorzitter van de Sociaal Peda
gogische Dienst in Leiden, is
ting Nationaal Orgaan Zwakzin
nigenzorg (NOZ). Hij volgt dr. ïr.
F Prakkeop
t-d ire
'in ge
"Var
De
t het
nhield
pn
en als
het puntje bij het paaltje kwam
liever van deelname af omdat de
voorbereiding hen te lang duur
de. Maar zoiets moet je nu een
maal grondig voorbereiden. De
strueerd worden. Ze moeten bij
voorbeeld weten dat ze de leider
op de hoogte moeten stellen als ze
een of meer dagen weggaan of als
ze geen gehoor krijgen bij een
ADVERTENTIE
gaf iemand geen gehoor. Ik gelijk
naar het sleuteladres toe om de
sleutel op te halen. Toen kwam ik
die mevrouw op de hoek van de
straat tegen. Haar telefoon bleek
defect te zijn Ze was helemaal
verbaasd. Goh, zei ze. bent u er al
zo snel? De mensen zijn dan zo
dankbaar."
Ook voor bejaarden met zoge
naamde "telefoonagnst", angst
om zelf op te bellen, kan het sys-
teem "telefoonangst" zijn. In
Zuid-West bijvoorbeeld bestaat
al een keten waar de leidster zelf
alle deelnemers belt. De Tele
foonketen kan ook in bejaar
denoorden functioneren, want in
happelijke Medische
Dienst in Amsterdam, was al lid
van hel dagelijks bestuur van het
NOZ en maakt deel uit van diver
se landelijke organisaties op het
Deze functies zal hij, nu hij tot
voorzitter van de NOZ is be
noemd, moeten neerleggen.
ADVERTENTIE
de
onna
Ro
nburch draait een dergelijke
ten met succes.
MI EP DE GRAAFF
ANTIEKE EN
STIJLKLOKKEN
l'w vakadres
De betere kwaliteiten
n de voordeligste prijzen
v. d. Water
Gladheid,
Deze week heb ik eigenlijk een
beetje zitten wachten op een
krachtige protestbrief van de
ENWB. U weet wel de enige
echte enz. bond. die zich bij el
ke gelegenheid die zich voor
doet. inzet voor de fietsende
bevolking. Want voor zo'n
brandbrief was toch alle
aanleiding. De fietser werd
weer eens flink gediscrimi
neerd ten opzichte van de au
tomobilist.
En wel door de kwistige strooi
ers van het wegenzout. Want
waar werd in de eerste plaa ts
het van gladheid verlossende
pekelzand gestrooid? Dat was
op de autowegen. Op de fiets
paden aan weerskanten, ik
noem maar even de Chur-
chill-laan en de Haagweg als
voorbeeld, konden de wielrij
ders nog dagenlang onderuit
glibberen, terwijl de auto's
zich al niet meer hoefden te
bekommeren om de ter plaatse
geldende snelheidslimiet.
Een simpele natuurwet zegt dat
je nu eenmaal op twee smalle
Vredesteintjes sneller op je
gat ligt dat op vier brede ra-
diaalbanden met voldoende
profiel. Het bewijs werd de
afgelopen dagen op overtui
gende wijze geleverd. Stalen
rossen met berijders gingen
omver als kegels in een bow
ling. Sommige fietsers lieten
zich niet met een kluitje de ijs
vloer op sturen en eisten vrij
moedig een deel van het ijzel-
wrije asfalt op. Daarmee
nieuwe risico's nemend. Na
tuurlijk.ik heb het gelezen: het
wegenzout begint schaars te
worden. Maar een ietsje meer
aandacht voor de berijders
van tweewielers had best ge
kund.
Energieverspilling
(1)
Tot een van de paradepaardjes
van de gemeentelijke energie
besparingscommissie is het
Stadsbouwhuis aan de Lan-
gegracht uitverkoren. Dat is
de plaats waar aangetoond
zal worden dat we best wat
zuiniger met energie kunnen
zijn. Per slot van rekening
adverteert het ministerie van
Economische Zaken niet voor
niets met zo'n globe vol kaars
vet. Maar wat gebeurt? Bij de
gemeente belandt een brief
van L. van Paddenburgh uit
de Lokhorststraat in Leiden
waarin uzordt opgemerkt dat
uitgerekend in dat stads
bouwhuis een dergel ijke vorm
van energieverspilling aan de
gang is. Geconstateerd wordt
dat de radiatoren van de cen
trale verwarming voor een
deel vlak voor de tot de vloer
lopende ramen zijn geplaatst.
"In de meest eenvoudige boek
jes over energiebesparing
wordt dit een klassiek voor
beeld van verspilling ge-
noen^d", aldus de briefschrij
ver die opmerkt dat met schot
ten het euvel voor een groot
deel te verhelpen is. De ener
giecommissie - geconfron
teerd met de brief - erkent dat
beter had gemoeten. Toen de
commissie met haar werk be
gon was de bouw echter zo ver
gevorderd dal er mets meer
aan te doen was. Men bezint
zich nu op aanpassingsmaat
regelen. In elk geval is erin het
gebouw wel dubbele begla
zing aanwezigDat is tenmin
ste iets.
Badhuis (1)
Het duurt niet zo gek lang meer
voordat in Leiden het bad-
huisloze tijdperk aanbreekt
Zoals u gisteren in deze krant
kon lezen was het bijna op 1
februari al zover geweest,
maar de gemeente heeft beslo
ten om het laatste badhuis
aan de Lindestraat voorlopig
toch maar tot 1 april open te
houden.
De historie van de Leidse bad
huizen is een kleurige en inte
ressant genoeg om aan de
vergetelheid te worden ont
rukt. Het begon allemaal in
1895 toen aan de Bloemmarkt
inmiddels omgedoopt tot
Boommarkt. het Volksbad
huis werd geopend. De kosten
terbad of een stortbad be
droeg in die dagen vijf cent.
Aanvankelijk was er geen
aparte mannen- en vrouwen
afdeling, maar dat duurde
maar kort. Al na een jaar
werden de sexen nadrukke
lijk gescheiden en k-reeg de
badmeester opdracht onder
geen beding twee of meer per
sonen in één badruimte toe te
laten.
Het meest populaire badhuis in
de Leidse geschiedenis is on
getwijfeld die aan de Van der
Werfstraat geweest. In 1922
door de toenmalige burge
meester De Gijselaur ("Er is
werd geopend. Vooral m de
tejar
•ede i
reldoorlog toen het bezit
een douche of bad in de eigen
was. maakte' de badinrich
ting gouden tijden door. Per
jaar zo u honderduizend be
zoekers.
Een belangrijk aandeel van de
klandizie vormden de scholie
ren die eens per week onder
leiding van de "meester" met
de handdoek onder de arm en
het kammetje in dc plus-four
opmarcheerden naar het
badhuis "achter de Haar
lemmerstraat". Om op die
manier de ivekelijkse was
beurt in de teil voor de kachel
te ontlopen.
Hoe druk liet vooral tegen net
weekeinde ivas bewijst de
gevleugelde term uit die da
gen. "ik ga alvast maar even
een nummertje halen in het
badhuis."
Badhuis (2)
Maar de tijden veranderen. Met
de bouw van douches in
nieuwe woningen en de acti
viteiten van inventieve lieden
die klerenkasten ombouwden
tot een eigen badgelegenheid
begon de klantenkring van
het badhuis te slinken. En dat
terwijl Leiden zo rond 1965
drie badhuizen telde. Ter ver-
vanging van dc gemeentelijke
in de Van der Werfstraat was
er een nieuwe verrezen in de
Lindestraat en de woning
bouwvereniging "De Een
dracht" exploiteerde het bad
huis in de Medusastraat. In
1969 sloot het badhuis aan de
Van der Werfstraat zijn poor
ten. Daar konden de droog-
kappen, die voor de dames
waren aangeschaft, niets
meer aan veranderen.
De cijfers van de stort- en kuip
baden in het statistisch boekje
van Leiden spreken de laatste
jaren duidelijke taal. In 1973
waren het er nog bijna 47.000,
in 1974 was dat aantal gezakt
tot onder de 40.000. In 1976
werd de 30.000 al niet meer
gehaald en vorig jaar bleef de
totaaltelling steken bij 25.959.
igemeentelükej
IlNPICHTING
pê
tarieven
DINSDAG WOENSDAG
lk DONDERDAG
STORTBAD 25
KUIPBAD 60
STEMPELKAARTEN
10 STQPT8ADEN 2,-
5 KUIPBADEN 2.
VPUDAG ZATERDAG
ST0PT8AD 30
KUIPBAD 75
GEEN STEMPELKAARTEN
Het badhuis in de Lindestraat
sluit 1977 nog af met 16387
baden. In dc eerste negen
maanden van het afgelopen
jaar kwamen niet meer dan
7000 Leidenaars een verfris
send stort- of kuipbad nemen.
Badhuismeester Vroegrijk. die
er de laatste jaren de scepter
zwaaide, zei liet vorig jaar al
krant: '"t Is een verloren
zaak". De paar maanden res
pijt voor het laatste Leidse
badhuis zijn niet meer dan hel
rekken van het leven van een
ten dode opgeschreven pa
tient. Dc zieke die het leven
laat ten behoeve van die bad
kamer bij u thuis. Met de'zee
groene tegeltjes en de bijpas
sende handdoekenrekjes.
Nooit meer het risico lopen dat
je stukje zeep bij je badende
buurman belandt.
D'66-er Jan Hoekema is een
raadslid dat ive zeerbeslist in
de gaten moeten houden. Die
man heeft een scherpe geest en
dat is in de Leidse gemeente
raad niet iedereen gegeven. U
weinig van hem gehoord,
maar onlangs deed hij op
zienbarend van zich spreken.
Het ging over het zwembad "De
Zijl", waarvan Hoekema
inndt dal het binnenbad bij
slecht weer ook 's zomers open
n ds i
Tol
an de hand. maar
let u op hoe die Democraat
van '66 dat inpakt:
"Deelt het college" - zo vraagt
hij indringend - "mijn me
ning dat de zomers van 1977
en 1978 wat het weer betreft te
wensen hebben overgelaten'.'"
Kijk daar word ik nou stil van.
Die man zet het college toch
mooi even voor het blok. Die
kunnen geen kant meer uit en
moesten deze week ruiterlijk
erkennen dat het allemaal
met best was met het weer in
1977 en 1978. U ziet het. die
Hoekema moeten we in de ga
ten houden.
L. GLIBBER
