VS adviseren vertrek sjah
Griekenland praat
weer met Turkije
VN vragen Nederland troepen voor Libanon
NAAST HET NIEUWS
Aanslag op
radiostation
in Rome
Sihanoek vraagt bij YN
aandacht voor Cambodja
Geruchten over staatsgreep nemen toe
Taiwan mag van Peking
eigen leger behouden
WOENSDAG 10 JANUARI 1979
(Van onze correspondent)
DEN HAAG - De Verenigde Naties
hebben de Nederlandse regering
verzocht troepen ter beschikking
te stellen voor de VN-vredes-
macht in Libanon. Het zou gaan
om ongeveer 600 militairen (een
bataljon) ter vervanging van de
Franse en Iranese troepen die
binnenkort zullen worden terug
getrokken. Het kabinet zal vrij-
dag over het VN-verzoek over
leggen.
Nederland is door de volkerenor
ganisatie informeel benaderd.
Een officieel verzoek is nog niet
gedaan. Dat zal vermoedelijk af
hangen van de Nederlandse be
reidheid om soldaten voor dit
doel ter beschikking te stellen.
Het valt nog niet te zeggen welke
onderdelen voor uitzending in
aanmerking komen. Het gaat in
elk geval wel om gevechtseenhe-,
den. Ook is nog niet duidelijk
wanneer de troepen naar Liba
non zouden moeten vertrekken
en hoe lang ze daar zullen blij
ven.
De VN-troepenmacht - die nu on
geveer 4000 man sterk is - werd in
maart 1978 in het zuiden van Li
banon gelegerd, nadat Israël als
vergeldingsactie voor een Pale
stijnse aanslag op eén autobus
met Israëlische burgers Libanon
was binnengetrokken met 25.000
soldaten om daar de Palestijnse
kampen op te ruimen. Bij deze
Israëlische acties kwamen onge
veer 1000 Libanezen en Palestij-
nen om het leven en moesten
200.000 Libanezen en 65.000 Pa-
lestijnen naar het noorden vluch
ten.
Op 19 maart gelastte de Veilig
heidsraad van de Verenigde Na
ties Israël om zijn troepen uit Li
banon terug te trekken en werd
besloten tot oprichting van een
VN-vredesmacht, die het grensr
gebied tussen Israël en Libanon
ging bewaken. De Israëlische
troepen werden overigens pas in
juni geheel uit Libanon terugge
trokken. Al enkele maanden ge
leden liet de Franse regering we
ten graag haar troepen uit het
Midden-Oosten te willen terug
trekken. De Fransen zijn niet erg
gelukkig met de legering van en
kele honderden manschappen.
Enkele malen zijn Franse VN-
soldaten bij acties in Libanon be
schoten. Acht Fransen werden
daarbij gedood, vijftig raakten
gewond.
De reden voor de Iranese terug
trekking is niet bekend. Of de
woelige situatie in Iran zelf daar
bij een rol speelt is niet duidelijk.
De VN-vredesmacht in Libanon
bestaat op het ogenblik uit solda
ten uit Frankrijk, Nepal, Iran,
Noorwegen, Senegal, Nigeria,
Ierland en Ghana. Bevelhebber is
een Ghanese generaal.
Volgens een woordvoerder van het
Nederlandse ministerie van de
fensie past een eventuele uitzen
ding in het beleid van de regering
dat een vergroting van de VN-ta-
ken van de Nederlandse krijgs
macht voorstaat. In het afgelopen
najaar hield Nederland al 200
man geneëskundige troepen ge
reed om te worden uitgezonden
naar Namibië (Zuidwest-Afrika)
om daar deel uit te maken van de
VN-troepenmacht, nadat Nami
bië onafhankelijk zou zijn ge
worden. De onafhankelijkheid
van Namibië werd echter uitge
steld en de geneeskundige com
pagnie werd weer ontbon
den.
De VN zullen alleen troepen naar
Namibië zenden indien dit land
op een door de Verenigde Naties
erkende wijze zijn onafhanke
lijkheid behaalt en niet via door
Zuid-Afrika gecontroleerde ver
kiezingen. Nederland blijft kan
didaat voor uitzending van de
geneeskundige troepen. Organi
satorisch zijn alle voorbereidin
gen voor zo'n uitzending vol
tooid.
De defensiewoordvoerder ver
klaarde dat de regering vrijdag
het nieuwe verzoek van de VN zal
bekijken in verband met het ver
zoek om troepen voor Namibië.
Daarbij speelt een rol of Neder
land wel op twee fronten troepen
naar vreemde landen moet stu
ren, maar ook het verschillende
karakter van beide uitzendingen.
In het geval-Namibië gaat het om
kiezers te beschermen en de rust
in de eerste tijd van de onafhan
kelijkheid te garanderen. In het
Libanese geval betreft het het
voorkomen van militaire acties
en het eventueel stoppen daar-
(Van onze redactie buitenland)
TEHERAN-WASHINGTON-PARIJS - De Verenigde Sta
ten hebben sjah Mohammed Reza Pahlevi van Iran laten
weten dat het in het belang is van de rust en vrede in Iran
als hij het land tijdelijk verlaat.
Politieke bronnen in de Ameri
kaanse hoofdstad hebben dit gis
teren verklaard. De VS zouden de
sjah hebben geadviseerd te ver
trekken omdat de instelling van
een burgerregering onder pre
mier Sjapoer Baktiar de span
ningen in Iran nauwelijks heeft
verminderd.
Ook premier Baktiar heeft gisteren
nog eens herhaald dat de sjah het
land binnen enkele dagen zal
verlaten. Op het vliegveld van
Teheran staat al enkele dagen een
vliegtuig startklaar en ook andere
tekenen wijzen er op dat het ver
trek van de vorst binnenkort te
verwachten is. Met het al dan niet
tijdelijk afreizen van de sjah zou
het lot van de regering-Baktiar
staan of vallen, want de geruch
ten over een ophanden zijnde
(Van onze correspondent)
ROME - Radioluisteraars in Rome
waren gisteren plotseling getui
gen van een terroristische aan
slag. Midden in een uitzending
van radio „Citta Futura" (Stad
van de Toekomst), hoorden zij
één van de omroepsters gillen:
„Help, help, niet schieten" en da
delijk daarop een zware ontplof
fing. Daarna werd het stil en de
luisteraars begonnen op te bellen
naar politie en brandweer.
Toen die ten tonele verschenen,
vonden ?ij vijf omroepsters van
het vrouwenprogramma „Radio
Donna" gewond op straat en de
radiostudio verwoest door
brandbommen. Een uur later
werd de verantwoordelijkheid
voor de aanslag opgeëist door een
fascistische terreurorganisatie,
die een Romeins dagblad liet we
ten: „Wij zijn fascisten. Eer aan
onze dode kameraden".
Het was de jongste episode in een
golf van terreurdaden, die deze
week Rome teisterde, een jaar
nadat twee jonge fascisten door
een links commando werden
doogeschoten. Een fascistische
organisatie die zich „Gewapende
Revolutionaire Afdelingen"
noemt, had vorige week beloofd
dat januari in Rome „een maand
van bloed" zou worden. In het af
gelopen weekeinde staken zij zes
bioscopen in brand, en verwoest
ten zij een linkse boekhandel in
het centrum van de stad. Zij eis
ten dat alle bioscopen zondag ge
sloten zouden blijven, ten teken
van rouw voor de vermoorde ka
meraden. Toen dat niet gebeurde,
zwoeren zij wraak en hun eerste
actie richtte zich tegen „Radio
Citta Futura".
Deze particuliere zender, van ui
terst linkse signatuur, wordt in
Rome druk beluisterd. Het dage
lijks programma bestaat uit
popmuziek, afgewisseld met po
litieke discussie en nieuwspro
gramma's. Tijdens een discussie
over de problemen van Italiaanse
huisvrouwen vielen vier gemas
kerde mannen met getrokken pi
stolen en mitrailleurs de studio
binnen. Zij overgoten de zendap
paraten met benzine en staken ze
daarna in brand. Vervolgens be
schoten zij de deelnemende
vrouwen en vluchtten in een ge
stolen auto, die later door de poli
tie werd teruggevonden. De vijf
vrouwen werden overgebracht
naar het Romeinse universiteits
ziekenhuis.
Dokters verklaarden, dat twee van
hen zwaar gewond waren, en dat
voor hun leven werd gevreesd.
De politie maakt zich grote zor
gen over dit fascistische offen
sief, na een jaar, waarin het terro
risme van links tientallen slacht
offers heeft geëist. Zij vreest met
name ook voor een escalatie van
links geweld in antwoord op
rechts geweld.
militaire staatsgreep
Teheran hand over hand toe.
Vooral de Iraanse leger-top verzet
zich nog altijd heftig tegen het af
reizen van de sjah. Generaal Gos-
rowdad, de commandant van de
Iraanse parachutisten en een van
de meest invloedrijke militaire
adviseurs van de Iraanse mo
narch, heeft gisteren in een inter
view met het Franse dagblad Le
Figaro gezegd dat de sjah, of er nu
een oplossing voor de politieke
problemen wordt bereikt of niet,
voorlopig niet weg zal gaan,
"zelfs niet met vakantie. Als hij
heengaat", aldus de generaal,
"dan zullen de communisten het
land overnemen en dat zal het le
ger nooit nemen".
Volgens de generaal is het leger ook
tegen' de regering van Baktiar of
een andere representant van libe
raal-progressieve stromingen.
"Als Baktiar niet verhoedt dat de
sjah weggaat, dan graaft hij
daarmee zijn eigen graf', zei hij.
Ajatollah Khoemeini, de meest in
vloedrijke geestelijke leider van
Iran, sluit een militaire staats
greep evenmin uit. Khoemeini,
die in Frankrijk in ballingschap
leeft, verklaarde gisteren tegen
over het Franse dagblad Le Mon
de dat hij een militaire macht
sovername beschouwt als "de
laatste steen, die door het regime
van de sjah naar het volk wordt
geworpen".
Ondertussen kampt Baktiar nog
steeds met moeilijkheden rond
de samenstelling van zijn kabi
net, waardoor hij moest besluiten
zijn ministers en zijn regerings
programma pas morgen aan het
parlement te presenteren en niet
gisteren, zoals' oorspronkelijk in
de bedoeling lag.
Bezittingen
De sjah heeft dinsdag per decreet
beslist dat alle persoonlijke bezit
tingen van de keizerlijke familie
worden overgedragen aan een
stichting "ten bate van godsdien
stige, onderwijskundige, sociale
en welzijnsorganisaties, die door
het volk zijn opgericht en ook
door het volk worden bestuurd".
De waarde van het keizerlijk ver
mogen wordt geschat op honder
den miljoenen dollars. Het gaat
om de Pahlevi-stichting, die 18
jaar geleden werd opgericht ten
bate van charitatieve instellin
gen. Deze nieuwe stap van de sjah
wordt gezien als een poging de
keizerlijke familie te zuiveren
van de verdenking van corruptie.
Vorige week zou de sjah overi
gens een aanzienlijk vermogen
via Zwitserse bankiers hebben
overgeheveld naar twee grote
banken in de Verenigde Staten.
Hoewel het gisteren in de hoofd
stad Teheran betrekkelijk rustig
bleef, vonden in verschillende
andere steden opnieuw botsin
gen plaats tussen demonstranten
en regeringstroepen. Daarbij
werden 35 mensen gedood.
De Cambodjaanse prins Norodom Sihanoek. ontvangt bij aankomst in New York bloemen van de Chinese
delegatie bij de Verenigde Naties.
NEW YORK (Reuter/UPI) - De
Cambodjaanse prins Norodom
Sihanoek is gisteren in New York
aangekomen om te proberen de
aandacht van de Verenigde Na
ties te vragen voor de gebeurte
nissen in Cambodja. Betwijfeld
wordt echter of de prins succes
zal hebben, want de nieuwe
machthebbers in Phnom Penh
hebben van de VN-veiligheids-
raad geëist Sihanoek niet te ho
ren en zij worden daarin naar
verwachting gesteund door di
verse leden van de raad, waaron
der de Sowjet-Unie.
Op een persconferentie bij zijn
aankomst zei Sihanoek dat 'Cam
bodja het slachtoffer is van "pure
agressie en een wrede' invasie
door Vietnam". Hij waarschuwde
dat de verdreven regering van
premier Pol Pot nog niet is ver
slagen en doorgaat met het be
strijden van de invallers. "Dit is
een gevaarlijke situatie. De mo
gelijkheid bestaat dat deze strijd
zich verbreidt".
Sihanoek zei naar New York te zijn
gekomen "om de (Veiligheids)
raad ertoe te brengen de Vietna-
mezen te veroordelen". De voor
zitter van de raad, Donald Mills,
zei gisteren dat de leden zo spoe
dig mogelijk bijeen zullen ko
men. Hij had gisteravond een ge
sprek met de secretaris-generaal
van de Verenigde Naties, Kurt
Waldheim, over de situatie in
Cambodja.
{Diverse landen hebben gisteren de
nieuwe machthebbers in Cam
bodja als zodanig erkend. Behal
ve Vietnam zijn dit Hongarije,
Afghanistan en Laos. De Sowjet-
Unie heeft het nieuwe bewind
onofficieel erkend door Phnom
Penh de "hartelijke groeten van
het Russische volk" over te bren
gen.
President Brezjnjev van de Sowjet-
Unie heeft gisteren ook gezegd
dat het nieuwe regime in Cam
bodja de volledige steun heeft
van de Sowjet-Unie. Hij noemde
het verdreven bewind van Pol
Pot 'weerzinwekkend'.
De Russische president beschul
digde de Chinezen ervan dat zij
proberen te verdraaien wat in
Cambodja is gebeurd.
Een niet-geidentificeerd vliegtuig
dat van de kant vari Cambodja
kwam, heeft gisteren een Thai-
landse militaire post gebombar
deerd. Er vielen geen slachtof
fers.
Enige lichte bommen vielen op 500
meter van de post, die op onge
veer 50 km ten noorden van het
grensdistrict Aranyaprathet ligt.
De door Vietnam gesteunde invasie
in Cambodja heeft de Ameri-
kaans-Vietnamese contacten
over het aangaan van diploma
tieke betrekkingen tussen deze
twee landen voorlopig beëindigd.
In Amerikaanse regeringskrin
gen werd gisteren gezegd dat van
een erkenning van Hanoi geen
sprake kan zijn zolang Vietname
se troepen zich in Cambodja be
vinden. Volgens deze kringen
hebben de Verenigde Staten de
andere partij hiervan inmiddels
op de hoogte gesteld. De contac
ten tussen Washington en Hanoi
waren in 1977 in Parijs begonnen
en daarbij zouden goede vorde
ringen zijn gemaakt.
Niet de ETA,
maar Grapo
schoot
rechter dood
MADRID - Niet de ETA, maar de
extreem-linkse stadsguerriila-
groep Grapo heeft verklaard ver
antwoordelijk te zijn voor de
moord op de rechter Miguel Cru-
ze Cuenca, die gisteren in Madrid
werd gepleegd.
Collega's van het slachtoffer von
den het onbegrijpelijk dat Miguel
Cruz Cuenca zich zonder politie
bescherming bewoog, aangezien
de politie enkele maanden gele
den leden van de terreurbewe
ging Grapo heeft gearresteerd,
die op papier alle routes van de
vermoorde rechter hadden geno
teerd.
Alle politieke partijen, vakbonden
en andere organisaties hebben
deze aanslag fel veroordeeld en
omschreven als een poging om de
onafhankelijke rechterlijke
macht in een democratisch
Spanje omver te werpen. De ver
slagenheid op het ministerie van
justitie is algemeen. Uit protest
tegen deze moord legden de rech
ters gisteren het werk in Madrid
en in enkele andere provincies
neer.
Het Madrileense college van advo
caten heeft de politie verzocht om
vandaag ter voorkoming dat ex
treem-rechtse partijen politieke
munt uit de aanslag kunnen
slaan, de algemene begraafplaats
af te zetten. Tijdens de rouw
dienst zullen vandaag alleen le
den van de rechterlijke macht of
familie van de overledene aanwe
zig mogen zijn.
Prinses Caroli
haar echtgenoot Philippe Junot.
JAAR VAN HET KIND
Prinses Caroline van Monaco en haar echtgenoot Philippe Junot
woonden in de Londense Regine's club een gala bij ten bate van
Unicef, het kinderfonds van de Verenigde Naties. Dit jaar is
uitgeroepen tot jaar van het kind en de gala's en feesten barsten
dan ook los.
Zo werd gisteravond in de zaal waar gewoonlijk de algemene ver
gadering van de Verenigde Naties bijeenkomt, een concert gege
ven door internationale popsterren ten bate Unicef. Onder de
popsterren die hun medewerking verleenden waren Donna
Summer, Rod Stewart, de Bee Gees, ABBA en Olivia Newton-
John.
De veiligheidsmaatregelen in het gebouw waren nog strenger dan
normaal, niet omdat terroristische aanslagen werden verwacht
maar meer om al te opdringerige fans te kunnen opvangen. Toe
gangskaarten werden buiten het gebouw voor soms wel enkele
honderden dollars per stuk verkocht.
Het concert was georganiseerd door televisiepresentator David
Frost en Robert Stigwood, die onder meer de film "Saturday
Night Fever" produceerde.
INBRAAK DOOR „BILD"
De hoofdredactie van het Westduitse boulevardblad "Bild" heeft
nu officieel toegegeven dat een verslaggever uit Frankfurt ille
gaal de woning van een 22-jarige Duitser is binnengedrongen, die
wordt verdacht van "vampierpraktijken".
Uit de woning zijn foto's gestolen, die door "Bild" zijn gepubli
ceerd. Hij zou bloed van jonge meisjes hebben afgetapt en dit
hebben opgedronken.
Een buurman van de gearresteerde had de politie gealarmeerd. Hij
had twee mannen voor de woning van de jongen aangetroffen. Op
zijn vraag wat zij in het huis wilden, hadden de mannen geant
woord: "Dat kunt u morgen in de krant lezen".
Daarna zijn de redactielokalen van Bild in Frankfort vier uur lang
doorzocht. Naar verluidt is een fotokopie van een bericht over de
inbraak gevonden. Deze kopie lag in een prullenbak. Overigens
heeft de Bild-Zeitung een klacht ingediend bij de politie en het
openbaar ministerie, omdat "het doorzoeken van de gebouwen
van Bild niet in verhouding staat tot de gepleegde inbraak".
Over Egeïsche Zee
(Door c
correspondent)
WENEN - Griekenland en Turkije
zijn gisteren in Wenen bespre
kingen begonnen om na vele
mislukte pogingen opnieuw te
proberen een vreedzame oplos
sing te vinden voor het slepende
conflict over de grenzen van het
continentale plat onder de Egeï
sche Zee.
De kansen dat de deskundigen van
de Griekse en Turkse delegaties,
die elkaar al vijf jaar regelmatig
ontmoeten, het hernieuwde
overleg tot een goed einde bren
gen, zijn volgens ingewijden vrij
groot.
Griekenland heeft de kwestie in
1973 voorgelegd aan het Interna
tionaal Gerechtshof in Den Haag,
dat in december vorig jaar ver
klaarde niet bevoegd te zijn een
uitspraak te doen en^de strijden-
Weer trein
ongeluk Turkije
ANKARA (DPA) - Dertig reizigers
zijn om het leven gekomen bij
een ernstig treinongeluk dat gis
terochtend plaatshad in de om
geving van de Turkse hoofdstad
Ankara. Naar de radio berichtte
zijn er meer dan honderd gewon
den. Een exprestrein reed in op
een ander treinstel dat wegens
panne stilstond.
Nog pas vyf dagen geleden hadden
bij een treinbotsing eveneens in
de buurt van Ankara vijftien
mensen het leven verloren.
de partijen terugverwees naar de
onderhandelingstafel.
De Grieken staan op het standpunt
dat elk afzonderlijk eiland in de
Egeïsche Zee zijn eigen territo
riale wateren heeft, wat betekent
dat Griekenland met meer dan
3000 eilandjes recht zou hebben
op het grootste deel van de zee.
De Turken huldigen de gedachte
dat de wateren rond de Griekse
eilandjes, die vlak onder de Turk
se kust liggen, Turks gebied zijn.
De kwestie zou minder problema
tisch zijn geweest als niet een
aantal jaren terug door geologen
was vastgesteld dat zich onder de
Egeïsche Zee gas- en oliereserves
bevinden, waardoor zich de vraag
voordeed wie van beide landen
het recht had deze op te sporen en
te exploiteren.
In de zomer van 1976 leidde dat bij
na tot een oorlog tussen beiden
landen toen de Turken openlijk
met het seismografische schip
PEKING (UPI/AFP) - Taiwan mag
na een hereniging met China
volledig autonoom blijven, met
behoud van zijn eigen leger en
zijn economisch stelsel van vrij
ondernemerschap. Dit heeft de
Chinese vice-premier Deng Xia
oping gisteren gezegd tot een
delegatie van vier leden van de
Amerikaanse Senaat onder lei
ding van Sam Nunn.
De 74-jarige Chinese leider zei dat
de hereniging op vreedzame wij
ze zal geschieden, tenzij Taiwan
het denkbeeld volstrekt afwijst.
Hij merkte voorts op dat China de
afgezette Cambodjaanse com
munistische leider Pol Pot zal
steunen in een guerrilla tegen de
door Moskou gesteunde Vietna-
mezen die zich in het weekeinde
meester hebben gemaakt van de
hoofdstad Phnom Penh. China
dacht, naar zijn zeggen, niet dat
de Sowjet-grondstrijdkrachten
sterk genoeg zijn om een beslis
sende inval in China te doen,
aangezien hun voornaamste
kracht geconcentreerd was op
Europa en het Midden-Oosten.
Volgens de Amerikaanse senatoren
ziet China graag dat de Ameri
kaanse marine in het westelijke
deel van de Stille Oceaan wordt
uitgebreid en dat de Japanse
strijdkrachten worden versterkt.
Deng verklaarde voorts dat Pe
king voorstander is van samen
werking op militair gebied met
de 'associatie van landen in zuid-
oost:Azië' (Asean).
