Ook particulier moet
chemisch afval kwijt
Chemiewinkel Leiden doet reeks suggesties
Actief in
Receptie
gemeente
2 januari
Oudjaar is
ondenkbaar
zonder
oliebol en
appelflap
PvdA-vragen over
conflict bij Zuydtwijck
NOORD WIL AANPAK
WATEROVERLAST
De prijsverhoging
is een feit, maar U kunt
nog mee in de
herkansing!
Met^lll^
veilig en goedkoop het
nieuwe jaar in!
DONDERDAG 28 DECEMBER 1978
LEIDEN - Eenmaal per half jaar moet in Leiden een
ophaalactie worden gehouden voor bestrijdingsmidde
len, oplosmiddelen en geneesmiddelen. Dat vindt de
Chemiewinkel Leiden, die zich in een rapport tot diverse
instellingen op dit gebied heeft gewend. De gemeente zou
adressen bekend moeten maken waar de stoffen ingele
verd kunnen worden. Bovendien zou de actie onder
steund moeten worden door de plaatselijke pers.
De "chemiewinkeliers" zeggen dat
ze de afgelopen periode nog al
eens met particulieren werden
geconfronteerd, die niet weten
waar ze met hun restanten che
misch afval naar toe moeten. In
het stuk constateren ze dat er
sinds 1 november van het vorig
jaar een gemeentelijke lozings
verordening van kracht is, die het
lozen van bepaalde stoffen ver
biedt. Maar er wordt niet verteld
wat men nu wél met deze stoffen
moet dóen.
De Chemiewinkel heeft de afgelo
pen maanden een - overigens niet
op volledigheid bogende - inven
tarisatie gemaakt van de wijze
waarop de afvoer van deze mate
rialen in Leiden is geregeld en
hoe het eventueel anders zou
kunnen. Zo bleek bijvoorbeeld
dat er bij fotoamateurs behoefte
bestaat aan de mogelijkheid om
hun foto-afval op verantwoorde
wijze kwijt te raken. Fixeer bevat
bijvoorbeeld zilver, een van de
snel oprakende en moeilijkst te
vervangen materialen.
Vaten ophalen
Bij fotohandelaren worden de ge
bruikte fotochemicaliên opge
haald. De Chemiewinkel bepleit
een systeem waarbij dat ook voor
particulieren mogelijk wordt.
Pogingen om de fotohandelaren
als een soort depot te laten funge
ren liepen tot dusver op niets uit.
Omdat er bedrijven zijn die hoe
veelheden van 100 liter vaten le
veren en die ophalen vinden de
chemiewinkeliers dat gezocht
moet worden naar plaatsen waar
die vaten kunnen staan.
De Leidse Stag-drukkerij heeft in
middels haar bereidheid ge
toond, en verder wordt gedacht
aan de fotosectie van het Leids
Akademisch Kunstcentrum. An
dere plaatsen die in het rapport
worden genoemd zijn: wijkge-
bouwen, reinigingsdienst, vuil
verbrandingsinstallatie, en di
verse laboratoria van de universi
teit. In Haarlem bestaat er een
soort ophaaldienst, waarvan ook
door particulieren gebruik kan
worden gemaakt.
In de gootsteen
Een ander probleem vormen de
oliën en vetten. Volgens de Che
miewinkel verdwijnen afgewerk
te motorolie, maar bijvoorbeeld
ook fondueolie, vaak in een
rioolputje, de gootsteen of een gat
in de tuin. In het gebouw van de
reinigingsdienst aan de Noorder
straat staat een tank van 2000 li
ter, waarin olie van particulieren
gedeponeerd kan worden, maar
er wordt slechts weinig gebruik
van gemaakt. De Chemiewinkel
wijst erop dat de meeste garages
beschikken over een olietank
met "afromer", die water van olie
scheiden en er voor zorgen dat er
geen olie in het riool komt. De
gemeente moet onderzoeken, zo
vinden de rapporteurs of de gara
gehouders bereid zijn hun tank
ook beschikbaar te stellen voor
gebruik door particulieren. De op
die manier verzamelde olie wordt
opgehaald door raffinaderijen,
die er bijvoorbeeld weer stooko
lie van maken.
Vroolijke Arke
Een groot oliebollenfeest: dat
staat voor morgen op het pro
gramma bij de Vroolijke Arke
in de PieterskerkkoorsteegDe
kinderen kunnen zelf oliebol
len bakken en ze daarna ope
ten. Verder is er gelegenheid
om toneel te spelen. Het olie-
bollenfeest begint om twee uur
en duurt tot vier uur. De en
treeprijs bedraagt één gul
den.
Groenoord
Het kerst activiteitenprogram
ma van het buurthuis
Groenoord aan de Musschen-
broekstraat 25 vermeldt voor
morgen de vertoning van een
film. Het is een western geti
teld "Trinity and Sartana" en
het begint om twee uur. De en
treeprijs is 1,50.
't Breehuys
Breehuys aan de Breestraat 19
organiseer' morgen een mu
zikale dag. Vanaf twaalf uur
tot zes uur 's middags kunnen
in het clubhuis scholieren
bandjes optreden.
Die Leythe
De Leidse roei- en zeilvereni
ging "Die Leythe" zal op
maandag 1 januari om half
vier 's middags drie nieuwe
skiffs ten doop laten houden.
De dopers zijn de directeur
van de Leidse Sportstichting
de heer GJ. Philipsen, de
bouwkundig medewerker van
de Sportstichting de heer W.F.
Berkhout en Gerard Moedig
sportman van het jaar 1978
(sport voor invaliden). Plaats
van handeling is het clublo
kaal aan de Morsweg 148.
Afscheid
In het bejaardencentrum "Van
der Willigenhof' aan de
Apollolaan 264 wordt mor
genmiddag tussen 5 en 7 uur
een afscheidsreceptie gehou
den. De bijeenkomst is belegd
in verband met het terugtre
den van de heer L. Zitman als
voorzitter van de "Van der
Willigenhof'Aan de receptie
gaat een besloten bijeenkomst
vooraf.
VOS-cursus
Als er voldoende deelname is
begint half januari een VOS-
cursus in het clubhuis "Op Ei
gen Wieken"i in de Merenwijk.
De cursus is bedoeld voor
vrouwen die weinig opleiding
hebben gehad. Allerlei on
derwerpen zoals onderwijs,
drugs, en politiek komen aan
de orde. De onderwerpen
worden in gezamenlijke
overleg gekozen. Eventueel
wordt een deskundige uitge
nodigd of een film gedraaid.
De cursus omvat 12 donder
dagochtenden van 9 tot 1130
uur. Kosten per keer één gul
den.
Inlichtingen en opgave bij Ma-
ion Hoest (tel. 130915) en
Ada van Zanen (tel. 149735).
LEIDEN - De laatste weken van
het jaar vormen voor de Leidse
brandweer een periode met een
„verhoogd risico". De aanwe
zigheid van kaarsen en brand
gevaarlijke kerstbomen alsme
de het afsteken van vuurwerk
rond de jaarwisseling betekent
een grotere kans voor de brand
weer dat men in actie moet ko-
Gisterochtend - bij de wisseling
van de wacht - was het voltalli
ge Leidse brandweerkorps aan
wezig in de kazerne aan de Lan-
gebrug. Bij die gelegenheid
vond men even tijd om de Leidse
bevolking voor 1979 een vooral
veilig jaar toe te wensen.
De ladderwagen en de spandoeken
werden daarvoor in stelling ge
bracht.
LEIDEN - Het gemeentebestuur
van Leiden houdt ook dit jaar een
nieuwjaarsreceptie. Dat gebeurt
ditmaal op dinsdagavond 2 ja
nuari op de eerste verdieping van
het stadhuis. Vanaf acht uur 's
avonds kan iedereen daar te
recht. In een ongedwongen sfeer
kunnen de aanwezigen de leden
van het Leids gemeentebestuur
ontmoeten. Om kwart over acht
zal burgemeester dr. A.J. Vis een
korte nieuwjaarstoespraak hou
den in de burgerzaal.
Geneesmiddelen
In het rapport wordt ook geconsta
teerd dat vele mensen niet weten
dat ze overtollige geneesmidde
len terug kunnen brengen naar
de apotheek. Die worden dan
vervolgens teruggenomen door
de groothandel en vernietigd. Om
te voorkomen dat geneesmidde
len in een vuilniszak of het toilet
belanden vindt de Chemiewinkel
dat er reclame gemaakt moet
worden voor het terugbrengen
van medicamenten. Bijvoorbeeld
door het plakken van een etiketje
op doosjes, potjes of flesjes en het
ophangen van affiches bij dok
ters en in apotheken.
Zo oordeelt de Chemiewinkel het
ook nodig dat er depots komen
waar oplosmiddelen en giftige
chemische stoffen naar toe ge
bracht kunnen worden. Het
overkomt volgens de opstellers
van het rapport iedereen wel eens
dat men met een restje bestrij
dingsmiddelen of oplosmiddelen
als terpentine, petroleum, aceton,
benzeen, tri of tetra zit. Voor de
afvoer van deze stoffen is op het
ogenblik erg weinig geregeld.
Schoolpraktica
Verder bepleit de Chemiewinkel
een centrale verwerking van af
val van schoolpraktica. Enkele
scholen zoals Visser 't Hooft en
het Rijnlands lyceum brengen
het afval naar de Gorleuslabora-
toria, andere brengen het naar de
NV Afvalwerking Rijnmond.
Volgens de Chemiewinkel is het
het eenvoudigst wanneer de zaak
vanuit de gemeente centraal ge
regeld wordt zoals in Haarlem.
Daar worden aan scholen jerry
cans geleverd. De verschillende
soorten afval worden apart in va
ten gedaan, die door de gemeen
ten worden opgehaald.
Ten slotte wordt in het rapport ge
wezen op het probleem van de
oude batterijen in het huisvuil.
Verwijzend naar een publicatie in
deze krant van juni '78 signaleert
de Chemiewinkel dat bij ver
branding zware metalen als kwik
en cadmium in het milieu terecht
komen. Gepleit wordt voor een
regeling waarbij mensen hun uit
geputte batterijen weer kunnen
inleveren op hetzelfde adres waar
ze zijn gekocht.
"Er zijn mensen die hun chemisch
afval op een fatsoenlijke wijze
kwijt willen raken. Er zijn ook
mensen die er niet zo'n probleem
van maken. Het is te hopen dat
aan beide zaken wat gedaan kan
worden," zo besluit de Chemie
winkel Leiden het rapport.
Evenmin als we het nieuwe jaar
in kunnen zonder vuurwerk,
kunnen we dat zonder olie
bollen. Beide gebruiken ho
ren al heel lang bij die jaar
wisseling. Het vuurwerk,
vóór de uitvinding van het
buskruit maakte men zoveel
mogelijk herrie door op
hoorns te blazen en op ketels
te slaan, is in oorsprong be
doeld om de boze geesten te
verdrijven, die anders het
nieuwe jaar al meteen zouden
bederven.
De oliebollen zijn niet altijd zo
onlosmakelijk met oudjaar
verbonden geweest als ze nu
zijn. Oliekoeken werden al in
de Middeleeuwen gebakken
in Nederland, een typisch
Hollandse lekkernij die in
kraampjes op de kermis te
koop was. Maar in geen der
boeken wordt die oliekoek in
verband gebracht met de vie
ring van 't oude in 't nieuwe
jaar.
Daarentegen vermeldt Jan ter
Gouw in zijn boek "De
Volksvermaken" (1869) het
oblieën bakken met oudjaar.
Dat zou al stammen uit de
germaanse tijd. "En dat koe
ken bakken bleef, eeuw uit
eeuw in, een gewigtig werk op
jaarsavond, in de keukens der
vorsten zoowel als in die der
eenvoudige burgers; en 't was
nog in onze tijd de gelief
koosde bezigheid der huis
moeders onder 't afwachten
van 't gewigtig uur van twaal
ven", aldus Ter Gouw. Offe
ren aan de goden bij de jaar
wisseling was een germaans
gebruik, het woord oblie is
dan ook afgeleid van het
werkwoord offeren.
Oliebollen met oudjaar, omdat
we niet beter weten, en omdat
het nog lekker is ook. De heer
en mevrouw Brouwer van de
oliebollenkraam in de Haar
lemmerstraat voorzien het
grootste gedeelte van Leiden
met oudjaar van oliebollen.
Ze hebben een jarenlange re
putatie wat dat betreft. Hoe-
Oliebollen,35 cent (zelfde prijs als vorig jaar). Brouwer weet nog
dat er vroeger dertien vooreen kwartje werden verkocht. "De men
sen bakken zelf ieder jaar minder, logisch, want het is veel duurder
en je hebt altijd een kans dat ze mislukken en je ze als kanonkogels
kunt gebruiken".
wel met oudjaar overal olie
bollen te koop zijn, staat men
op de Haarlemmerstraat in de
rij.
"De telefoon gaat nu al de hele
dag, allemaal mensen die vra
gen of ze oliebollen kunnen
bestellen", zegt de heer
Brouwer. "Maar ik doe niets
op bestelling, alleen voor be
jaardenhuizen enzo, want an
ders wordt het zo'n admini
stratieve troep. En dan ko
men ze weer met: tante Miep
is niet gekomen dus we moe
ten zes bollen minder. Nee,
daar begin ik niet aan".
Omdat oudjaar nu nog op zon
dag valt ook, zodat men spe
ciaal voor de oliebollen moet
komen en ze niet tijdens het
winkelen mee kan nemen (de
zaak is zondag van negen tot
vijf geopend), heeft Brouwer
geen idee hoeveel hij verko
pen zal. "Ik tel ze nooit, ik kan
het met geen mogelijkheid
schatten, op geen tiendui
zend", aldus Brouwer.
Hij en zijn vrouw zijn voor één
dag verkopen met oudjaar
zo'n twee weken druk bezig.
Een week van te voren met
bestellen en alles klaarmaken
voor de grote slag, dan drie
dagen en twee nachten onaf
gebroken bakken en daarna
zijn ze nog bijna een week ge
sloten om alles schoon te ma
ken. Ze worden dan tijdens de
topdrukte wel bijgestaan
door een stel goede vrienden.
"Als ik die niet had, hoefde he*
voor mij niet", zegt Brouwer.
"Want voor de winst hoef jc
het niet te doen. Je hebt zo
veel kosten en zoveel werk. Ik
doe het niet, omdat de men
sen op me rekenen, maar an
ders zou ik met oud en nieuw
het liefst naar de Rivière
gaan'. Zijn vrouw haast zich
echter ons te verzekeren dat
het ondanks alles toch ontzet
tend gezellig is die dagen, zo
met vrienden onder elkaar.
Als de winkel zondag om vijf
uur dicht gaat, gaan ze bak
ken voor de politie en de
brandweer. Dan zijn de
vrienden die zeggen: het is
geen oudjaar zonder dat we
jullie geholpen hebben, weer
naar huis. Ze blijven met zijn
tweeën over, gebroken, maar
met een glaasje wijn en een
appelbeignet wordt het toch
altijd weer een gezellige jaar
wisseling. De sporen die de
kleine 300 kilo hete olie die
nodig waren voor het bakken
hebben achtergelaten, wor
den later uitgewist.
Brouwer is oliebollenbakker in
de derde generatie. Zijn
grootvader begon in 1874 in
Arnhem en Nijmegen, zijn
vader kwam naar Leiden,
waar Brouwer al vanaf zijn
dertiende jaar meedraaide.
Nu is hij ruim vijftig, en heeft
de enige gevestigde oliebol
lenzaak in Nederland. Hij
zegt: "Mijn vader is er 85 in
geworden, maar dat wordt ik
niet. Ik heb geen opvolger, en
het is ook niet over te doen.
Het is een bedrijf waarin je
werkt van de vroege ochtend
tot de late avond, dat wil men
niet meer. Nee, 't houdt op in
Leiden".
Voorlopig bakt hij echter nog
bollen en beignets, volgens
oud familierecept, waar velen
hem al naar gevraagd hebben
maar hij kijkt wel uit het te
geven.
ADVERTENTIE
LEIDEN - De PvdA-raadsleden
Henriëtte van Dongen en Joyce
Hes vinden dat de wethouder van
Volksgezondheid zich op de
hoogte moet stellen van het
conflict dat is ontstaan in het ver
pleeghuis en reactivieringscen-
trum Zuydtwijck aan de Aaltje
Noordewierlaan. Zij doen dat
verzoek in een drietal schriftelij
ke vragen die de PvdA-raadsle
den hebben gesteld naar aanlei
ding van publicaties in deze krant
over het conflict.
Zoals wij vorige week meldden
heeft het conflict ertoe geleid dat
een van de daar werkzame ar-
beidstherapeutes is ontslagen en
dat. drie anderen in verband
daarmee vrijwillig ontslag heb
ben genomen per 1 januari. Hen
riëtte van Dongen en Joyce Hes
zeggen ervan bewust te zijn dat
Zuydtwijck een particuliere in
stelling is maar dat ook belangen
van de verpleegden in het geding
zijn.
In de schriftelijke vragen wordt de
wethouder verzocht om in con
tact te treden met bestuur, direc
tie, personeel en verpleegden van
Zuydtwijck om zich op de hoogte
te stellen van de omstandigheden
die tot het conflict geleid hebben.
Daarvan zou dan verslag gedaan
moeten worden in de gemeente
lijke commissie voor de volksge
zondheid.
Voor woningen Van Hoogendorpstraat e.o.
LEIDEN - Het wijkcomité Plan Noord wil dat de gemeente Leiden de
problemen met de hoge grondwaterstand onder de renovatie-woningen
in de Van Hoogendorpstraat en omgeving aanpakt. In een brief aan de
gemeenteraad dringt het comité aan op een snelle beslissing.
Volgens het wijkcomité voelen de bewoners zich 'bedonderd' omdat bij de
renovatie van de woningen - enkele jaren geleden - maatregelen toege
zegd waren. "Vier jaar laten zitten wij met de brokken. De woningen zijn
gerenoveerd en er is niets gedaan aan de grondwaterstand. Het water
staat hoog onder de vloeren", aldus het comité.
Het comité verwijt de gemeente dat ze de inspraak van de bewoners niet
serieus neemt, de bewoners in de kou laat staan door de koude, natte
vloeren en de gerenoveerde woningen zo laat verrotten.
De woningen aan de Van Hoogendorpstraat en omgeving zijn de eerste
renovatie-woningen in Noord. De renovatie van deze huizen - in totaal
161 woningen - kwam twee jaar geleden klaar. Door de lage ligging van
de huizen komt het grondwater - vooral bij overvloedige regenval - hoog
onder de woningen te staan en veroorzaakt soms ook wateroverlast.
De vernieuwing van de riolering heeft voor het complex Van H c gen-
dorpstraat niet de verwachte verbetering gebracht. Volgens de beheer
der van de woningen - de Leidse woningstichting - moeten er ingrijpen
de maatregelen worden getroffen. Eerdere pogingen van de LWS om via
extra afvoerkanalen, ontluchting van de rioleren verbetering te brengen
zijn zonder resultaat gebleven.
De Lws heeft de gemeente begin dit jaar al om maatregelen gevraagd.
Volgens een woordvoerder van de woningstichting heeft de gemeente
nog niets laten weten. Men vermoedt dat de hoge kosten - de voorzienin
gen zouden voor een groot deel van Noord getroffen moeten worden -
hierbij een rol spelen. Bij de gemeente was vanmorgen niemand voor
reactie bereikbaar.
Ford heeft z'n prijzen 3 °/o verhoogd. We hebben
u op tijd gewaarschuwd en u de kans geboden
honderden guldens te verdienen door nog snel
een Ford te kopen. U heeft er geen gebruik van
gemaakt? Dan kunt u nu nog mee in de herkansing.
We hebben nog eep aantal modellen in voorraad die
u voor de oude prijs kunt kopen. De levering kan,
zo u wilt, volgend jaar plaatsvinden.
Op is op, dus grijp uw kans.
Bouw complex
woninger aan
Julianastraat
LEIDEN- Volgende week begint in
Noord de bouw van een complex
woningen op het open terrein
aan de Julianastraat tussen Ma-
resingel en Sophiastraat. Op de
ze plaats worden zestig wonin
gen gebouwd. De woningen zijn
bestemd voor inwoners van
Leiden, die hun huis in verband
met de stadsvernieuwing moe
ten verlaten. De bouw zal onge
veer elf maanden duren,
n verband met de bouwactivitei
ten sluit de gemeente de Julia
nastraat bij het kruispunt met
de Anna Falownastraat af voor
doorgaand verkeer. Hierdoor is
ook de Anna Falownastraat
vanaf deze kant onbereikbaar.
De afsluiting, die de gehele
bouwperiode van kracht zal
zijn, geldt niet voor voetgangers
en fietsers.
