'Halveer kinderbijslag voor
erg jonge
kinderen'
Advies pleit voor
"gewogen loting"
Druk van CRM
wordt zwaarder
KLM-zaak
nu in
handen
officier
Meerderheid Kamer tot regering:
Nog_geen maatregelen tegen zwakzinnigeninstitnut in Brabant
I DINSDAG 19 DECEMBER 1978
DEN HAAG-WASHINGTON
(GPD) - Staatssecretaris Smit-
Kroes van verkeer heeft de offi
cier van justitie in Amsterdam
gisteren verzocht een onderzoek
in te stellen naar de steekpennin
genzaak van de KLM. Zoals za
terdag gemeld, heeft de Ameri
kaanse vliegtuigenfabriek
McDonald-Douglas een niet na
der genoemde KLM-functiona-
ris, die betrokken was bij de
beoordeling van de DC-10,
200.000 dollar betaald.
De bewindsvrouw heeft hiertoe be
sloten op grond van het rapport
dat McDonald-Douglas heeft uit
gebracht aan de Amerikaanse fe
derale beurscommissie, alsmede
op grond van een tweede verzoek
van de KLM, gisteren aan de
staatssecretaris, deze zaak tot op
de bodem uit te zoeken. Het is nu
aan de officier van justitie om na
te gaan of er sprake is geweest
van strafbare handelingen, of een
I KLM-functionaris zich hieraan
I schuldig heeft gemaakt en indien
dit zo zou blijken te zijn, om wel
ke functionaris het gaat.
Het onderzoek van de Amsterdam
se officier van justitie hoeft niet
beperkt te blijven tot Nederland,
het kan ook worden uitgevoerd in
de VS. Het Amerikaanse ministe
rie van justitie heeft gisteren des
gevraagd verklaard toestemming
te zullen geven voor een Neder
lands onderzoek in de Verenigde
Staten, indien blijkt dat Neder
landse wetten overtreden zijn. De
beurscommissie heeft zich in
soortgelijke bewoordingen uit
gelaten.
De directie van McDonald-Douglas
heeft intussen besloten een eigen
commissie van onderzoek aan
het werk te zetten om onwettige
betalingen van het bedrijf aan het
licht te brengen, zo heeft een
woordvoerder van de fabriek in
St. Louis verklaard. Deze spe
ciale commissie moet binnen een
half jaar rapport uitbrengen en
vervolgens zullen de uitkomsten
in de openbaarheid worden ge
bracht. Opmerkelijk in dit ver
band is dat de betalingen plaats
hadden omstreeks 1969, toen
Douglas werd overgenomen door
McDonald.
Inmiddels hebben zowel McDo
nald-Douglas als de beurscom
missie geweigerd gehoor te ge
ven aan een verzoek van de KLM
om nadere inlichtingen. De
beurscommissie heeft laten we
ten dat eventuele nadere gege
vens alleen via daartoe aangewe
zen regeringskanalen kunnen
worden verstrekt.
Slachtoffer
overval
overleden
DEN HAAG (ANP) - In een zieken
huis in Den Haag is één van de
twee mannen overleden, die eind
november ernstig gewond raak
ten bij een overval op een auto
handel aan de Gedempte Burg
wal in die plaats. Het is de eige
naar van het bedrijf, de 46-jarige
R. Ruygrok van der Werven uit
Wassenaar.
Volgens de politie is de man over
leden aan complicaties tijdens
zijn behandeling in het zieken
huis.
Een 20-jarige Turk uit Amsterdam,
die enkele dagen later in Soest
werd aangehouden, heeft inmid
dels bekend de overval te hebben
ADVERTENTIE
WAT GEBEURT ER
WOENSDAGMIDDAG
OPTURFMARKT
NR. 8
DEN HAAG (ANP) - Nederland
eindigt het jaar 1978 met nog net
geen 14 miljoen inwoners. Vol
gens voorlopige berekeningen
van het Centraal Bureau voor de
Statistiek zijn het er nu 13.99
miljoen. Bij het huidige tempo
van de bevolkingsgroei is het te
verwachten, dat binnen een
maand of twee de veertienmil
joenste bewoner zal worden in
geschreven.
Dit jaar is het inwonertal met 90.000
gegroeid. Dat is een 7.000 zielen
grotere groei dan in 1977. De be
volkingsaanwas is echter nog
steeds heel wat kleiner dan in de
jaren zestig, toen er jaarlijks zo'n
150.000 inwoners bij kwamen.
Het geboorte-overschot bedroeg
dit jaar 62.000, waarmee het is te
ruggelopen tot de helft van wat
het in 1970 was. Het migratie
overschot was dit jaar 28.000 per
sonen groot, waarvan er 12.000 uit
de landen rond de Middellandse
zee kwamen, 4.000 uit Suriname
en 3.000 uit de Antillen. Er wer
den ongeveer evenveel kinderen
geboren als in 1977: 12,6 per 1.000
inwoners tegen 12,5 vorig jaar en
ongeveer een derde minder dan
in 1970 (18,3). De trouwlust werd
weer wat kleiner: het aantal hu
welijken dat gesloten werd daal
de tot 6,3 per 1.000 inwoners van
6,7 in 1977 en 9,5 in 1970.
De sterfte aan kanker nam verder
toe: dit jaar stierven 208 personen
per 100.000 inwoners aan kanker
tegen 205,5 in 1977, 194,7 in 1970
en 183 in 1965.
Aan hart- en vaatziekten stierven
372 mensen per 100.000 inwoners
tegen 361,6 in 1977 en 366,1 in
1965. Ongevallen, vergiftiging en
geweld kostten 46 per 100.000 in
woners het leven tegen 48,2 in
1977. Verkeersongevallen eisten
18 doden per 100.000 inwoners,
ongeveer vijftien procent minder
dan in 1977 (21 per 100.000).
met 9,9 procent van het aantal
mandagen. Dit betekende een
stijging van ongeveer vier pro
cent tegenover 1977 toen 9,5 pro
cent van de mandagen wegens
ziekte werd verzuimd.
De daling van het aantal geboorten
begint zijn uitweriring al te krij
gen. Het kleuteronderwijs telde
dit jaar 436.000 leerlingen tegen
466.000 in 1977 en 499.000 in 1976.
Het aantal scholieren van het ba
sisonderwijs liep terug tot
1.498.000 van 1.521.000 in 1977 en
1.533.000 in 1976.
Per hoofd van de bevolking ge
bruikten wij dit jaar 8.73 liter pu
re alcohol tegen 8.54 liter in 1977,
ruim tweemaal zoveel als in 1975
(4.16 liter).
Het koffieverbruik steeg van 5,2 tot
5,5 kilo per hoofd van de bevol
king. We drinken echter nog
steeds veel minder koffie dan in
de tijd vóór de grote koffieprijs
stijging: in 1976 werd er gemid
deld 7.3 kilo koffie per Nederlan
der verbruikt.
Uitkeringen en verstrekkingen
krachtens de sociale verzekerin
gen hebben dit jaar een totaal van
58,6 miljard gulden bereikt tegen
51,83 miljard in 1977,16,8 miljard
in 1970 en 7,8 miljard in 1965.
De spoorwegen legden 8.100 mil
joen kilometers voor de reizigers
af, of 87 miljoen km meer dan het
vorige jaar. Het aantal passagiers,
vervoerd door bus, tram en metro
daalde met drie miljoen tot 955
miljoen. Schiphol verwerkte 9,5
miljoen passagiers of 600.000
meer dan verleden jaar.
De verkeersdrukte op de wegen
steeg met 5,5 procent: het aantal
verkeersongevallen bleef met
55.500 ongeveer gelijk, maar er
vielen minder doden in het ver
keer, te weten 2,400 tegen 2.583 in
1977.
De sterke toeneming van de crimi
naliteit, die zich in voorgaande ja
ren had voorgedaan, zette zich dit
jaar niet voort. Het aantal ter
kennis van de politie gekomen
misdrijven nam nog maar met
9.000 toe tot 560.000, nadat het vo
rige jaar de stijging 25.000 had
bedragen en het jaar daarvoor
73.000.
PROTEST TEGEN TANK BIJ SCHOOL
DEN HAAG (GPD) - Een meerderheid van de Tweede
Kamer vindt dat de kinderbijslag voor zeer jonge kin
deren moet worden gehalveerd om de gevolgen van de
kabinetsplannen ten aanzien van de 16- en 17-jarigen te
verzachten. De regering wil 800 miljoen bezuinigen door
de dubbele kinderbijslag voor studerende kinderen van
16 en 17 jaar af te schaffen, maar de Kamer staat op het
standpunt dat de onderwijskansen van deze groep
daardoor te veel in gevaar dreigen te komen.
<k ,1! LiKinn/
mi
Dit bleek gisteren tijdens het ka
merdebat over de tweede fase
van het nieuwe kinderbijslag
stelsel. De eerste fase, waarbij de
kinderaftrek werd samenge
voegd met de kinderbijslag, is al
op 1 oktober van dit jaar inge
gaan. Over de vraag tot welke
leeftijd de kinderbijslag voor
jonge kinderen gehalveerd moet
worden, liep de mening van de
Kamer uiteen. Het CDA bepleitte
van 0 tot jaar, de WD van 0 tot 2
of 3 jaar en D'66 van 0 tot 4 jaar.
De opbrengst van deze voorstel
len varieert van 78 tot 265 miljoen
in 1981.
In het voorstel van de regering gaat
de dubbele bijslag pas in op 18-ja-
rige leeftijd in plaats van bij 16.
De extra kosten voor studerende
kinderen beginnen volgens de
regering óf bij de middelbare-
schoolleeftijd (12 jaar), óf bij het
begin van het tertiaire onderwijs
(18 jaar). Vrijwel alle partijen in
de Kamer hadden kritiek op deze
redenering. Men vreesde dat de
drempel om kinderen na de leer
plichtige lèeftijd nog voortgezet
onderwijs te laten volgen, weer
verhoogd zou worden.
Volgens CDA, VVD en D'66 drei
gen met name de middeninko
mens de dupe te worden van de
nieuwe regeling. Zij merkten op
dat de groep van 16- en 17-jarigen
het duurst in onderhoud is, ter-,
wijl kinderen in de eerste jaren na
de geboorte relatief veel minder
kosten. CDA en VVD waren het
niet helemaal eens over de ma
nier waarop de opbrengst van
hun alternatief besteed moest
worden.
De regering heeft zelf al voorge
steld om 100 miljoen compensa
tie te geven aan de ouders van de
16- en 17-jarigen via een verho
ging van de studiekostenrege
ling. Zo komen er leeftijdstoesla
gen tot een maximum van 75 pro
cent van de kinderbijslag voor
het tweede kind. Dit maximum
wordt gegeven bij het minimum
inkomen van f21.750 eri bedraagt
dan f1138. Als het inkomen ho
ger wordt, neemt de toelage af.
Boven een inkomen van f34.000
wordt geen enkele compensatie
meer gegeven.
CDA en WD vonden dat deze
grens moet worden verhoogd.
VVD-woordvoerder De Korte
pleitte voor f40.000, maar de
CDA'er Hermsen vond optrek
king met enkele duizenden gul
dens genoeg.
De PvdA had scherpe kritiek op de
voorstellen van het kabinet. Oud
minister van onderwijs Van Ke-
menade noemde ze „onaan
vaardbaar", omdat de lagere in
komens er vrij aanzienlijk door
achteruit gaan en de kansen op
onderwijs voor kinderen uit ar
beidersmilieus dalen. Hij noem
de de voorstellen typerend voor
het andere beleid van dit kabinet,
vergeleken met dat van Den Uyl.
Geen voorstel is zo slecht bij alle
maatschappelijke groeperingen
gevallen als dit, zo zei hij. Gezin
nen met een minimum-inkomen
gaan er tussen de f 230 en f 470 op
achteruit, mensen met een mo
daal inkomen rond f 1000, dat is 5
procent van hun netto-inkomen.
En dat terwijl de extra-kosten
voor 16- of 17-jarige kinderen op
de middelbare school al gauw
f2500 per jaar bedragen.
Van Kemenade diende een motie in
om de compensatie zo te verho
gen, dat de inkomens tot modaal
er ongeacht de gezinsgrootte niet
op achteruit gaan. Ook hield hij
een pleidooi voor de thuiswo
nende invalide kinderen. In een
amendement vroeg Van Keme
nade om ook hier de achteruit
gang in inkomen voor deze groep,
die vaak zeer veel extra kosten
met zich meebrengt, te voorko
men. Ook CDA en WD vroegen
aandacht voor deze catego-
•k ARNHEM - De ouders van de
130 leerlingen de openbare
kleuter- en lagere school in
Huissen bij Arnhem) hebben
gisteren besloten hun kinde
ren deze week niet meer naar
.school te sturen.
De ouders namen dit besluit na
de ontploffing van een LPG-
tankauto gisteren in Nijme
gen. Zij verzetten zich al enige
tijd tegen de ingebruikne
ming van een LPG-tankin-
stallatie op vijftien meter af
stand van de school.
Enkele tientallen ouders (op de
foto demonstrerend met hun
kinderen) hebben gisteren een
gesprek gehad met een wet
houder.
De arbeidsinspectie in Nijme
gen is begonnen met een on
derzoek naar de oorzaak van
de explosie die gisteren een
tankauto en benzinestation
verwoestte.
'Hulpleger' bij
hartinfarcten
UTRECHT (ANP) - De Neder
landse Hartstichting wil, naar
Amerikaans voorbeeld, jaar
lijks, één miljoen mensen
opleiden die bij hartinfarcten
acute hulp kunnen bieden
aan het slachtoffer.
Elke dag overlijden er in ons
land gemiddeld 27 mensen
binnen een kwartier na de
eerste klachten die op een
hartinfarct kunnen wijzen,
terwijl omstanders hulpeloos
moeten toezien.
Uit Amerikaanse cijfers is
gebleken dat als binnen de
minuut reanimatie wordt
toegepast de overlevingskan
sen van de patiënt met 60 pro
cent stijgen en het aantal blij
vende hersenletsels daalt.
Dit schrijft medisch directeur
E. Dekker van de Hartstich
ting in "Hart Bulletin".
Het geven van acute hulp aan al
diegenen die plotseling een
hartinfarct krijgen is volgens
Dekker vooral een organisa
torisch probleem. "Velen
zouden kunnen worden ge
red, als men zou kunnen be
reiken, dat in dergelijke ge
vallen één van de omstanders
tot de juiste conclusie komt,
dat het om een acute hartstil
stand gaat en op de juiste wij
ze reanimatie toepast in af
wachting van een ambulan
ce", aldus Dekker.
Niet alleen
advocaat
afgeluisterd
De D'66'er Nypels had ook onover
komelijke bezwaren tegen het
wetsontwerp. Hij stelde twee al
ternatieven voor om toch de 800
miljoen besparingen te bereiken.
Naast halvering van de kinder
bijslag voor kinderen tot 4 jaar
wil D'66 alle kinderbijslagen ge
durende'twee jaar bevriezen. Het
draagvlak van de ombuigingen
wordt zo vergroot, terwijl het na
delig effect per gezin zo klein
mogelijk blijft. Dit voorstel levert
in 1981 ruim 400 miljoen op.
DEN HAAG (ANP) - In de zaak
Menten zijn niet alleen de tele
foongesprekken met zijn advo
caat mr. H.C.M. Hoorneman af
geluisterd maar ook andere ge
sprekken.
Dit blijkt uit een geheim proces
verbaal, waarin twee rijkspolitie-
rechercheurs verklaren dat zij
eind 1976 telefoongesprekken
hebben afgeluisterd en op de
band hebben opgenomen.
Het proces-verbaal is gisteren ter
vertrouwelijke kennismaking
aan de Tweede Kamer gezonden,
tezamen met het protest van de
Nederlandse orde van advocaten
tegen het afluisteren van mr.
Hoorneman.
De op de banden opgenomen ge
sprekken - zo blijkt uit het pro-
ces-verbaal - waren "van geen be
tekenis" voor het onderzoek. Ook
wordt daarin meegedeeld, dat de
banden vrij kort na het afluiste
ren werden vernietigd.
DEN HAAG/UDENHOUT (ANP) -
De hoofdinspecteur voor de
geestelijke volksgezondheid
heeft zich nog niet uitgesproken
over eventuele maatregelen te
gen het zwakzinnigeninstituut
huize Assisië in het Brabantse
Udenhout. Het onderzoek door
de regionaal inspecteur dr. E. de
Graaf is nog niet afgerond. Wel
heeft deze inmiddels tussentijds
rapport uitgebracht.
Volgens een woordvoerder van het
ministerie kunnen daarover ech
ter nog geen mededelingen wor
den gedaan. Ook valt op dit mo
ment nog niet te overzien hoe
lang het onderzoek nog zal duren.
"Het probleem is dat niet ineens
alle gegevens op tafel liggen. Er
komt elke dag weer wat bij". Aan
de hand van het onderzoek zal de
hoofdinspecteur moeten heslis
sen of er eventueel maatregelen
getroffen moeten worden in het
kader van het medisch tucht
recht dan wel in de strafrechtelij
ke sfeer.
In huize Assisië, waar ruim zes
honderd pupillen verblijven, zijn
door de arts. dr. J. Huijsmans en
broeder Dionysius Verhoeven de
afgelopen jaren een groot aantal
schedelmetingen verricht.
Daarmee hoopte met name de
broeder een bewijs te vinden
voor zijn theorie dat er een ver
band bestaat tussen de schede-
lomvang en het menselijk gedrag
in zijn algemeenheid en de oor
zaken voor zwakzinnigheid in het
bijzonder.
Aanvankelijk zouden in huize Assi
sië bij het maken van de schedel
foto's ook zogenaamde lumbaal-
puncties of ruggeprikken zijn
verricht. Ook zou er sprake zijn
geweest van enkele castraties.
Ouders zouden van dit alles niet
op de hoogte zijn geweest. In
hoeverre directeur dr. E. van
Dongen hier van wist is niet he
lemaal duidelijk. Huize Assisië
maakt deel uit van de Daniël de
Brouwerstichting. Voorzitter
daarvan is dr. A. Bartels, de oud-
KVP-staatssecretaris voor volks
gezondheid.
Inmiddels hebben de kamerleden
Castricum (PvdA), Faber en Lan-
sink (CDA) aangedrongen op een
"diepgaand onderzoek" en het
openbaar maken van de resulta
ten daarvan.
DEN HAAG (ANP) - De
Academische Raad heeft
zich gisteren uitgesproken
voor handhaving van
"gewogen loting" als er
nog studentenstops moe
ten zijn. Wie al eerder uit
geloot werd dient bij een
volgende keer een grotere
kans op toegang te krijgen.
Het schoolonderzoek
moet bij het bepalen van
de cijfers en daarmee de
kans voor de loting wel
blijven meetellen.
Dit komt te staan in het advies, dat
de Academische Raad minister
Pais van onderwijs en weten
schappen zal sturen. De cijfers
van een schoolonderzoek zijn
geen momentopname zoals het
schriftelijk examen, aldus de
raad. Ze beoordelen aspecten van
de opleiding die bij het centraal
schriftelijk examen niet aan de
orde komen. Dat de cijfers van
het schoolonderzoek per school
te zeer zouden verschillen werd
betwijfeld. Dat moet volgens de
Academische Raad dan ook on
derzocht worden.
Met deze uitspraken en beslissin
gen heeft de raad de voorstellen
van een werkgroep Selectie in
verband met studentenstop op
alle hoofdpunten afgewezen.
Daartoe hoorde, dat de werk
groep, die onder leiding stond
van prof. Wiegersma, de aanslui-
tings- en toelatingsfunctie van
het eindexamen uit elkaar trok.
Volgens de raad houdt dat een
principiële aantasting van het
toelatingsrecht in, dat in de wet is
vastgelegd. Zo'n ingreep past
niet in de wet om tijdelijk studen
tenstops te kunnen afkondigen.
De raad was er ook tegen, dat leer
lingen met hoge cijfers recht
streeks worden toegelaten. De
eigen inspanning van de leerling
op de middelbare school mag wel
meetellen, maar mag geen abso
lute selectienorm worden. Bij een
groot tekort aan opleidingsplaat
sen zou bij voorbaat vaststaan,
dat er studenten zijn, die ondanks
grote inspanningen, de limiet
toch niet bereiken.
De raad is ook voor betere opvang
en begeleiding van afgewezen
aspirant-studenten. Dit geldt nog
sterker voor wie tijdens een se
lectief eerste jaar wordt afgewe
zen, meent men. Daarbij zal ge
streefd moeten worden naar ver
wijzingsmogelijkheden binnen
het hoger onderwijs, aldus de
Academische Raad.
De raad verwacht, dat de universi
teiten en hogescholen voor 1 fe
bruari zullen kunnen aangeven
voor welke studierichtingen
wellicht een studentenstop dan
wel een regulering van de bin
nenkomst noodzakelijk zal zijn.
Op 30 maart denkt de Academi
sche Raad zijn advies aan de mi
nister te kunnen vaststellen.
'Woonwagenprobleem moet weg
DEN HAAG (GPD) - Gemeenten,
die nog altijd niet bereid zijn de
noodzakelijke standplaatsen
voor woonwagens in te richten,
zullen door het departement van
CRM onder aanhoudende druk
worden gezet. „Mijn geduld is
nagenoeg op", heeft minister
Gardeniers als coördinerend be
windsvrouwe voor de woonwa-
genproblematiek gisteren bij de
installatie van de adviescommis
sie voor de uitvoering van de
Woonwagenwet in Rijswijk ge
zegd.
In de regeringsnota van 1975 is een
ambitieus plan uitgestippeld dat
was gericht op het zo spoedig
mogelijk wegwerken van het
standplaatsentekort en het opzet
ten van een werkgelegenheids
beleid voor woonwagenbewo
ners. Minister Gardeniers meent
dat de negen samenwerkende
departementen na twee jaar er
niet in zijn geslaagd samen vol
doende mogelijkheden voor ver
betering van de praktijk te bie
den.
Er moeten nu eindelijk spijkers
met koppen worden geslagen,
vindt de minister. Voornoemde
adviescommissie acht zij daarbij
onontbeerlijk. Deze zal richting
moeten geven aan het beleid en
moeten wijzen op zaken die voor
rang verdienen.
Zij zei verder de woonwagenbevol
king niet automatisch als „heel
bijzonder" te zien, die een van
anderen afwijkende zorg nodig
heeft. Maar de groep moet wel ex
tra aandacht krijgen, omdat haar
achterstand op het gebied van
huisvesting, onderwijs en werk
gelegenheid een feit is.
Minister Gardeniers
Glitterlampen
op zee verbrand
DEN HAAG (ANP) - Februari vol
gend jaar zal op het verbran
dingsvaartuig „Vulcanus" op de
Noordzee de glitterlampen-
vloeistof worden verbrand die
zich nu nog bevindt in de onge
veer twintigduizend lampen die
bij een honderdtal politie- en
brandweerkazernes liggen opge
slagen.
Na een ongeval met zo'n lamp in
Belgie, werd het Nederlandse
publiek eerden dit jaar geadvi
seerd die lampen bij politie of
brandweer in te leveren.
