Meer werk door
minder salaris
i Invoering EMS staat centraal op Europese top
hengelse regering stelt voorwaarden
Universiteit wil spits afbijten
TBW
NDAG 4 DECEMBER 1378
WW
BRUSSEL - Een Nederlands top
diplomaat bij de Europese Ge
meenschap verzuchtte onlangs:
„Dit zijn de moeilijkste onder
handelingen die ik ooit bij de EG
heb meegemaakt". Deze uit-
latin- spraak geeft de betekenis aan van
het ambitieuze project dat onder
de drie letters EMS het laatste
half jaar de Europese politiek
g heeft beheerst. EMS staat voor
Europees Monetair Systeem, het
pl^n om de landen van de Euro
pese Gemeenschap monetair en
economisch beter te laten sa
menwerken. Het EMS-project
beheerst de Europese Raad van
regeringsleiders en staatshoof
den die vandaag en morgen in
Brussel plaatsvindt.
Na de tamelijk geslaagde voorbe-
reiding op de niveaus van des
kundigen en dat van ministers
heerst in het Brusselse EG-
hoofdkwartier optimisme: 1 ja
nuari 1979 zal het EMS van start
kunnen gaan, zoals was afge
sproken op de Eurotop in in juli
in Bremen. Acht van de negen
EG-landen doen zeker mee, on
zekerheid bestaat alleen nog over
de houding van Groot-Brittannië.
Er zijn tal van aanwijzingen dat
Londen zich nog niet voor hon
derd procent wil binden, maar
evenmin aan de zijlijn wil blijven
staan.
Knelpunten
De regeringsleiders van de Europe
se Negen moeten nog enkele mo
netair technische knelpunten uit
de weg ruimen, alsmede een ak
koord zien te bereiken over de
voorwaarden voor de krediet
verlening aan landen wier mun
ten een zwakke positie innemen.
Belangrijker is echter dat de Ne
gen nog geen afspraak hebben
gemaakt over economische hulp
aan de zwakkere lidstaten, zoals
Italië, Ierland en Groot-Brittan
nië, opdat deze landen ook daad
werkelijk met met hun sterkere
broers in de pas kunnen blijven
lopen.
Als het EMS immers werkelijk een
duurzaam systeem moet worden,
dan moet de waarde van de deel
nemende munten een uitdruk
king zijn van economische resul
taten die onderling samenlopen.
Tussen landen wier economische
prestaties sterk uiteenlopen bij
de bestrijding van inflatie en het
bereiken van een zo goed moge
lijke economische groei, is geen
duurzame monetaire samenwer
king mogelijk. Het gaat hier om
het fundament zonder welk het
EMS niet kan bestaan.
Alleen Ierland heeft tot nu toe con
crete eisen gesteld. Volgens de
regering in Dublin heeft het land
550 miljoen gulden per jaar, en
dat vijfjaar achtereen, nodig om
economisch bij te kunnen blij
ven.
Britse opstelling
De Brusselse top zal vooral draaien
om de Britse opstelling die van
cruciaal belang is omdat de EMS
zonder Groot-Brittannië aan
zienlijk aan betekenis verliest. De
Britse premier Jim Callaghan en
zijn Labour partij hebben zoals
bekend heel wat Europese noten
op hun klaagzang: het Brusselse
Landbouwbeleid is te duur, de
visserij politiek gaat ten koste van
de Britse visser en de Britse
schatkist betaalt relatief een te
hoge contributie, zo kan men ge
regeld uit Londen horen.
Anderzijds is economische disci
pline - met tamelijk verplichten
de consequenties voor dit begro
tingsbeleid, de fiscale politiek en
inflatiebestrijding, alsmede een
wisselkoersbeleid dat aan de
EMS-regels gebonden is, voor de
labour-regenng een nog weinig
aanlokkelijke gedachte. Vandaar
dat wordt aangenomen dat de
Britten, gezien ook de onderlinge
verdeeldheid in het kabinet, zich
nog niet voor 100 procent zullen
binden.
Aangenomen wordt dat eerste mi
nister Callaghan wel de Britse
medewerking aan het EMS zal
toezeggen, maar dat de pond
sterling nog niet direct zal mee
doen. De Britse regering krijgt
nog alle tijd om het Europese
verlanglijstje af te werken - in juli
1979 wordt het in EMS opnieuw
bekeken, dat is toch al afgespro
ken. Bovendien voorkomt Cal
laghan op deze manier een split
sing in zijn labourpartij, waar de
linkervleugel de Europese Ge
meenschap blijft verwensen. En
dat telt uiteraard zwaar bij een
partijleider, die binnen een half
jaar voor algemene verkiezingen
staat.
Beroep
Zoals de laatste jaren steeds vaker
het geval is, wordt op de Europe
se Raad opnieuw een beroep ge
daan als hof van appèl te functio
neren. Over het Europese visse
rijbeleid, volledig vastgelopen
door de halsstarrige houding van
Londen, over de politiek ten aan
zien van de landbouw, die nog
steeds enorme overschotten op
levert. over het Europese regio
nale fonds, over de "drie wijzen"
die de Europese besluitvorming
moeten onderzoeken - over al de
ze vragen worden tenminste
"oriënteringen" verwacht, als de
regeringschefs al dan niet het
verlossende woord kunnen spre
ken.
BRUSSEL - In het Europees
Monetair Systeem (EMS) blijft
het „zweven" (koersschomme
lingen) van de munten van de
deelnemende landen beperkt
tot vooraf vastgestelde nauwe
marges. Alle deelnemende
munten worden met elkaar
verbonden en zo onstaat een
„pariteitenraster" ook wel
„super slang" genoemd, omdat
het EMS in dit opzicht veel
lijkt op de huidige monetaire
„Slangakoord" van Duitsland,
de Benelux-landen en Dene
marken.
De spil van het EMS wordt de
Europese monetaire reken
eenheid, kortweg ECU. De ecu
komt overeen met de gemid
delde waarde van alle EG-
munten èèn ECU bedraagt
thans ongeveer 2,70 gulden).
Ter weerszijde van de spil
(naar boven en naar beneden)
mogen de koersen van de deel
nemende munten, net zoals nu
in het Slangarrangement het
geval is, slechts 2,25 procent
afwijken. De totale band
breedte waarbinnen de koers
schommeling beperkt moet
blijven, bedraagt dus 4,5 pro
cent.
Bepaald is dat landen die geen
deel uitmaken van de „slang"
(Italië, Groot Brittannië, Ier
land en Frankrijk-) bij het in
werking treden van het EMS
een grotere marge dan de 2,25
procent mogen kiezen: tot
maximaal zes procent. Alleen
Italië wil hiervan gebruik ma
ken.
De waarde van de ECU wordt
bepaald door de deelnemende
munten. De invloed van een
munt wordt pas gewijzigd als
de waarde van die munt met 25
procent is veranderd ten op
zichte van de waarde toen de
ECU werd vastgesteld. Behal
ve als rekeneenheid krijgt de
ECU in het EMS ook de rol van
indicator, die moet aangeven
wanneer een valuta te veel uit
de koers raakt. Het ligt in de
bedoeling dat ecu's ook daad
werkelijk worden gebruikt in
het betalingsverkeer tussen de
EG-landen, vooralsnog te be
ginnen met de centrale ban
ken.
Essentieel onderdeel van het
EMS is een fonds voor de kre
dietverlening aan landen wier
munten in moeilijkheden ko
men. Hiervoor komt in totaal
25 miljard ECU (een kleine 70
miljard gulden) beschikbaar.
De Negen zijn het nog niet eens
hoeveel hiervan voor korte
termijn krediet en hoeveel
voor middellange termijn ter
beschikking zal komen, als
mede aan welke voorwaarden
zal moeten worden vol
daan.
Ook is nog niet helemaal dui
delijk wat een land moet doen
als zijn valuta te veel (meer
dan 1,5 procent) afwijkt van de
spilkoers. De betrokken auto
riteiten moeten dan passende
maatregelen nemen, zo is voor
lopig overeengekomen. Die
maatregelen kunnen bestaan
uit interventie op de wissel
markten en maatregelen van
monetaire en economische
aard. Het gaat hierbij vooral
om de vraag in hoeverre be
paalde verplichtingen zullen
worden opgelegd.
Een halfjaar na het in werking
treden van het EMS (hoogst
waarschijnlijk 1 januari) zal
een eerste balans worden op
gemaakt, zo is afgesproken.
Het EMS zal juridisch in het
kader van het EG-verdrag
worden opgezet. Maar uit
drukkelijk is afgesproken dat
landen met een economisch be
leid dat overeenkomt met dat
van de Negen bij het EMS zul
len kunnen aansluiten. Dit
geldt vooral voor Noorwegen
(dat al deelneemt aan het slan
garrangement) en Oosten
rijk.
i
WEERRAPPORTEN S
van hedenmorgen 7 uur
AMSTERDAM (ANP) - De Vrije Universiteit van Amster
dam onderzoekt op het ogenblik de mogelijkheden om
haar hogere personeelsleden op te roepen tot een vrijwil
lige salarisverlaging, om zo meer arbeidsplaatsen te kun
nen scheppen.
De mogelijkheid hiertoe bestaat
omdat de VU, als bijzondere in
stelling, eigen salarisschalen kan
invoeren. De gedachten gaan uit
naar een verlaging van ongeveer
tien procent.
Dit meldt Ad Valvas, het weekblad
van de Vrije Universiteit. Vol
gens een werkgroep "doelstel
ling", die over dit onderwerp een
advies heeft uitgebracht aan het
moderamen van de Universi
teitsraad, heeft een dergelijke ac
tie kans van slagen als tenminste
tien procent oftewel dertig van de
hoogstbetaalde personeelsleden
(hoogleraren, lectoren) bereid
zijn genoegen te nemen met een
lager inkomen.
Reactie
Het advies van de werkgroep
reactie op een voorstel dat het Al
ternatief Ambtenaren Aktieco-
mité (AAA) in augustus jl. aan de
raad voorlegde. Daarin werd ge
steld dat de VU een voorbeeld
voor de overige universiteiten en
hogescholen zou kunnen zijn als
zij haar hoger personeel zou kun
nen bewegen tot een vrijwillige
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Zuid Limburg
.vaar bew.
ijzel
ijzel
geh bew.
salarisbeperking. Een en ander in
de geest van het evangelie, dat
oproept tot dienst aan de naaste
De werkgroep heeft t'
uitgedokterd waarop de salaris
vermindering kan worden ver
wezenlijkt. De eerste houdt in dat
men hetzelfde werk doet voor
minder beloning, de tweede dat
men minder uren maakt en dien
overeenkomstig wordt beloond.
Het ligt in de bedoeling dat een
concreet voorstel te zijner tijd aan
het universitaire personeel zal
worden voorgelegd. De deelna
me zal zo anoniem mogelijk moe
ten zijn, aldus de werkgroep
"doelstelling"
SALT LAKE CITY-Hoe vaak komt het niet voor dat een verkeersbord met een pijlna verloop van tijd wat losser
komt te zitten en een andere kant op wijst. Gebeurt dat op een begraafplaats, zoals hierop de foto te zien is, levert
het wel een heel raar beeld op.
Spanning op
werk oorzaak
van ziekte
GENÈVE (ANP) - Stress op het
werk is er de oorzaak van dat
meer dan een kwart van de indus
triearbeiders hartaanvallen,
maagzweren en andere ziektes
krijgt. Dit heeft Charles Levin-
son, de secretaris-generaal van
de Internationale Federatie van
Vakbonden voor Industriearbei
ders (ICEF) in Genève verklaard.
Volgens de functionaris zijn ge
leerden van mening dat stress op
het werk een epidemische om
vang begint aan te 'nemen en
meer ziekte en dood veroorzaakt
dan welke andere kwaal ook.
Het grootste deel van de stress is
het gevolg van ploegendiensten
en onnodig lawaai. Andere oor
zaken zijn discriminatie, exces
sief toezicht, tempoverhoging,
stukloon en de lopende band.
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Locamo
Londen
Luxemburg
geheel bew.
licht bew.
half bew.
onbewolkt
geheel bew.
licht bew.
half bew.
geheel bew.
Stockholm
Wenen
Casa Blanca
Istanbul
Las Palmas
New York
zwaar bew. 12 1
onbewolkt -4-13
geheel bew. 4 -1
geheel bew. -3 -5
zwaar bew. - 14
onbewolkt 21 15
UTRECHT (ANP) - De vakbon
den hebben dit weekeinde met de
directie van HMA (Honig Merk
Artikelen) in Utrecht in principe
overeenstemming bereikt over
het optrekken van de laagste lo
nen. Vorige week gingen 45 bui
tenlandse werknemers bij HMA
in staking uit protest tegen hun
arbeidsvoorwaarden.
LEIDEN - Veemarkt. Aanvoer 2003 die
ren, t.w. 1163 slachtrunderen en 840
schapen of lammeren. Prijzen: stieren le
kw. 7.60-8.15 (per kg. gesl. gew.) idem 2e
kw. 7.20-7.40, vaarzen le kw. 7.10-7.70,
idem 2e kw. 5.75-6.40, koeien le kw.
6.80-7.70, idem 2e kw. 5.70-6.00, idem 3e
kw. 5.40-5.60, worstkoeien 4.40-5.70, ex
tra kw. plus dikbillen 9 00-14.50: scha
pen 170-230 (per stuk) en lammeren
190-240. Toelichting (aanvoer, handel
prijzen): slachtrunderen - redelijk, re
delijk. stabiel: schapen en lammeren -
redelijk, flauw, stabiel.
Groenteveiling Leiden:
Appels 68-174, Peren 95-120, Aardappe
len 13-23, Andijvie 117-151, Kroten gek.
100, Boerenkool 23-35, Prei 116-118,
Spruiten A 56-61, Spruiten B 59-61,
Spruiten C 46-47, Uien 10-36, Witlof
175-345, Knolselderij 38-68, Sla zwaar
33-47, licht 17-25, Selderie 36, Paprika st.
8-15.
8.00 id 69
8.00 id 70-95
8.00 id 71-96
8.00 id 701
8.00 id 7011
8.00 id 70111
8.00 id 76-91
8.00 id 77-97
8.00 id 77-87
7.75 id 71-96
7.75 id 73-98
7.75 id 77-97
7 75 id 77-92
7.50 ld 69-95
7.50 id 71-96
7 50 id 72-97
7.50 id 71-81
7.50 id 78-93
7.50 id 78-88
7.20 id 72-97
7.CO id 661-91
7.00 id 6611
Y.00 id 69-94
99,00
99,00
99,00
100,20
100,00
100,00
99,30
99,10
100,60
97,20
97,00
97,50
98,10
96,20
95,90
95,60
99,00
93,20
94,70
95,30
94,00
106,30
104,30
104,00
102,30
100,80
100,80
100,70
100,00
100,00
100,00
98,70
98,60
98,70
97,70
97,70
96,70
98,80
98,90
98,00
96,80
99,00
95,40
95,10
96,00
96,50
94,80
94,20
93,70
95,10
95,00
98,50
91.60
93,20
93.60
92.20
6 50 id 681-93
6 50 id 6811
6 50 ld 68111
6 50 id 68IV
6.25 ld 66-91
6.25 ld 67-92
6.00 id 67-92
5.75 id 651-90
5.75 id 6511
5.25 id 641-89
5.25 ld 6411
5.00 ld 64-94
4.50 id 58-83
4.50 id 59-89
4.50 id 601-85
4.50 id 6011
4.50 id 63-93
4.25 id 59-84
4.25 id 60-90
4 25 id 61-91
4.25 id 631
4.25 id 6311
4 00 id 61-86
4 00 id 62-92
3 75 id 53-93
3 50 id st. 47
3.50 id 53-83
3.50 id 56-86
3.25 id 48-98
3.25 id 50-90
3.25 id 54-94
3 25 id 55-95
3 25 id 55-85
3.00 id Grb
91,90
91.70
91,40
91,10
92,30
90,00
89,70
88,50
88,20
83,80
93,50
87,40
91,70
85,90
83,00
91,30
83,70
83,90
82,30
81,90
88,20
82,40
80,50
75,90
92,20
89,20
75,00
82,00
78.30
78.50
88,20
46,20
90,20
90,00
89,70
89,40
90,30
88,90
88,20
88,40
87,90
86.90
86.50
82,60
92,90
86,00
91,40
83,50
80,80
90,50
83,30
82,70
81,70
80,40
75,00
92,00
89,50
75,00
82,50
3 00 id 37-81
3.00 id Grb46
11.00 BNG74-81
11.00 id 74-84
10.50 id 1974
9.50 id 75-82
9.50 id 74-99
9.50 id 75-85
9.50 id 76-01
9 00 id 75-00
8.75 id 70-90
8 75 id 70-95
8.75 id 75-00
8.75 id 77-02
8.50 id 70-85
8.50 id 70-95
8.50 id 73-98
8 25 id 70-85
8 25 id 70-96
8.25 id 76-01
8.00 id 69-94
8.00 id 71-96
8 00 id 72-97
8.00 id 73-79
8.00 id 75-00
7.75 id 70- 79
7.75 id 72-81
7.60 id 73-98
7.50 id 72-97
7.25 id 71-79
7.25 id 73-98
7.00 id 661-91
7.00 id 6611
95,40
92,60
104,20e
111,50
104,30
101,90
106,00
104,90
108,60
103,50
103,60
103,10
102,40
102,50
101,30
101,00
100,70
100,20
99,70
100,20
98.60
98,10
98,40
100,10
97,30
100,10
100.20
94,90
94,20
99,60
92,30
94,60
94,40
AKZO f20
ABN fl00
AMR O f20
Deh-Mjj f75
Dordtsche f 20
Portsche Pr
Heineken f25
Heineken H f25
Hoogov f20
rTVA-Mijen eert
KNSM cert f 100
KLM f 100
Kon. Olie f20
Nat Ned f 10
NedLloyd f50
Ommeren Cert.
Philips f 10
Robeco f 50
Rolinco f 50
Rorento
Unilever f20
124,70
110,00
72,70
140,00
24,50
164,00
125,20d
121,40
122,20
BINNENLANDSE
AANDELEN
138,60 138.60
51.00 50,20
108,50 106.80
Ind Maatsch.
IBB Kondor
Interlas
Internatio M.
Inventum
Kempen Beg.
Kiene S.
Kon. A Volker
KBB
id 6 cum.
Kon Ned Pap
Krasnapolsky
,Landre Gl.
Leids Wol
Macintosh
Maxw Petr
Meneba
Metaverpa
MHV A dam
Moeara En
id 1-10
ld 1-4
Mijnb W.
Naarden
Naeff
Nat Grondb
NBM Bouw
Nedap
Ned Bontw
Ned Crediet
NDU
NMB
Ned Scheepshy
Nierstra-s/
Norit
260,00
84,50
71,00
42,60
625,00
119,50
170,00
87,00
86,00
182,50
232,00
62,10
162,50
60,20
2100,00
34,00
282,00
3550,00
721,00
677,00
18,00f
54,90
31,50
405,00
102,50
58,20
274,00
212,00
210,00e
1000,00
103,20
42.00
260,00
83,00
72,00
42.00
625,00
119,00
347,00
92,00
169,50
87,00
182,00
230,00f
62,20
162,50
60,50
2100,00
34.00
281,50
3580,00
740,00
676,00
17,80
54,30
31,50
405,00
103,50
58,00e
271,50
211,50
210,00e
1030,00
105,00
42,10e
67,80
Oce v.d. Gr. 167,00
OGEM Hold. 28,70
Oren stein 215,00
Otra 129,00
id cert
Palembang
Pal the
Pont Hout
Portel Fles
Proost Br
Rademakers
Reesink
Reeuwijk
Keiss en Co.
RIVA
id cert
Fchte Jisk'
Rommelholl
Rijn-Schelde
Sarakreek
Schev Expi
Sehlumberger
Schokbeton
Schuitema
Schuppen
Schuttersv
Slavenb Bank
Smit Internat
Stevin Gr
238,00
43,50
40,00
69,20
45,00e
221,00
122,00
146,00
390,00b
187,20
90,00
100,00a
392,00
385,00
59,00
282,00
60,10
151,00e
60,00
1,52
905,00
1170,00
125,00
265,00a
98,00
238,00
57,50
116,00
84,20
195,00
364,00
250,00
168,10
121,10
163,50
28,20
213,00
127,00
239,00b
43,00
39,50
69,20
49,00
220,00
120,00
146.00
410.00b
187,00
89,00
100,00
387,00
380,00
59,00
279,00
60,00
150,00
60.00
1,51
935,00
1170.00
125,00
255,00
99,00
238,00
58,00
116,50
85,50
194,00
360.00
249,00
168,50
v d. Vliet-W
Ver. Glansf
VMF Stork
Ver Uitg.mg.
Verto eert.
Vezelverw
Vihamij Butt
VRG Gem. Be
Wegener
Wessanen c
W U Hyp
Wolsp Ede
Wyers
Wyk en Her
BELEGGINGS
INSTITUTEN
Alg Fondsenb
America Fnd
Asd Belegdd D
Binn Belf. VG
BOG
Converlo
twir Pr Inv.
Holland F
!KA Belegg
128,8!
95,00
106,00
129,90
176,00e
177,00
181,00
510,00
128,70
385,00
128,00
114,00
509,00
90,00
68,00
54,50
93,00
127,50
103,20
Beursoverzicht
Lusteloos
AMSTERDAM (ANP) - De stijgen
de rente in ons land was niet
bevorderlijk voor de Amster
damse effectenbeurs, die ook te
maken had met een afbrokkeling
van de dollar met één cent. De
stemming was tamelijk lusteloos
met afbrokkelende koersen. Een
uitzondering vormde Deli met
een vrij vaste stemming. De obli-
gatiemarkt was aan de zwakke
kant. De stijgende rente kwam
maandag ook tot uitdrukking in
een verhoging van de prolonga-
tiekoers met een vol procent tot
een niveau van 10 procent.
Van de internationale fondsen lag
vooral Hoogovens onder druk.
Begin beurs daalde de prijs met
0,80 tot 33,70. Unilever daal
de met 0,50 tot 121,70, even
als Kon. Olie tot 124,20. Akzo
ging 0,30 naar beneden tot
28,80 en Philips zakte een dub
beltje tot 24,50. KLM bleef on
veranderd op 130 hangen.
In de overige sectoren van de actie
ve markt was de stemming een
weinig verdeeld. De banken en
Nat. Nederlanden lagen fractio-
neel beter, Heineken daarente
gen moest 0,50 terug tot
94,50.
115,00
115,00
97,00
97,00
Wereldhaven
117,50
117,50
43,10
44,00
Concentre
222,00
223,50
88,20
87,50
Europafonds
12,70
12,70
Unifonds
388,00
395,00
77,50
77,00e
66,80
Chemical F.
13,30
13,40
66,20
Col. Growth
7,30
7,60
49,00e
Dreyfus F
80,00e
80,00
Fedelty E
67,00
67,00
Investors M
415,00e
413,00
Japan Fund
23,00
22,60
87,60
87,00
Lehman Corp.
19,00
19,50
57,50
55,00f
Madison F
140,00
139,50
Manhattan
Massaehus
18,00
18,30
Oppenheimer
Technology
15,40
15,80
Value Line
Vance, Sand
12,80
12,70
95,00
109,70
131,00
176,10
178,00
180,50
512,00
129,20
388.00
128,00
68,00
54,00
93,50
127.00
100.00
BUITENLANDS
GELD
Amerikaanse dollar
Engelse pond
Belgische fr (100)
Duitse mark (100)
Hal lire (10 000)
Portugese esc (H
Canadese dollar
Franse fr (100)
Zwitserse fr (100)
>n (100)
(100)
c(100)
(100)
Deen
Oost»
Spaanse pes (i00)
Griekse drachme
Finse mark (100)
Jo-gosl dinar (10<
107,25. 110,25
23,25 26,25
3,70 4,95
40,50
15.03
3,05
