PvdA-plan: meer bij openbaar werk vervoer Kamerlid gebruikte gratis vliegticket Stevige kritiek CDA 'er Borgman op dr. De Jong Kleine kans dat Nederland voor Atlantic kiest Commissie bespreekt antwoorden van kabinet "Verkeersveiligheid vergroten" Laatste overvaller Eerbeek aangehouden VVDpleidooi voor 'n 'dag van de vrijheid' DINSDAG 14 NOVEMBER 11)78 Affaire A aatjes: DEN HAAG (GPD) - De bijzondere Tweede-Kamercommissie, die de gang van zaken rond de be kendmaking van het oorlogs verleden van ex-CDA-leider Aantjes onderzoekt, zou van daag beslissen wanneer het openbare Tweede-Kamerdebat over deze zaak wordt gehouden. Afhankelijk van de inhoud van de antwoorden van de regering op de 116 door de commissie ge stelde vragen over de affairc- Aantjes, zal dat debat overmor gen of volgende week dinsdag worden gehouden. De regering zou vandaag de ant woorden op de vragen bij ka mervoorzitter Vondeling inle veren. Vondeling, die tevens voorzitter van de commisie Is, heeft gisteren bovendien van de vroegere fractievoorzitters en partijvoorzitters van de ARP, alsmede de kabinetsformateurs van de laatste tien jaar, gege vens gekregen over de rol die Aantjes' oorlogsverleden heeft gespeeld bij het al dan niet ver vullen van belangrijke politieke posten. Volgens CDA-kringen zal uit die informatie geen nieuw licht op de zaak-Aantjes worden gewor pen. Dat kan wellicht wel het geval zijn met de brieven, die mr. Aantjes elf jaar geleden aan de toenmalige AR-voorzitter Berghuis heeft gestuurd. Berg huis zou vandaag zijn archieven, die zich bevinden bij de Vrije Universiteit van Amsterdam, openen voor de commissie. De bijzondere commissie kwam vanmiddag bijeen om zich te buigen over de van de regering ontvangen antwoorden en de diverse stukken. Vooralsnog ligt het in de bedoeling het debat donderdag te laten beginnen. Dat debat zal uitsluitend over de procedures en achtergronden van de bekendmaking van Aan tjes' oorlogsverleden gaan. Be langrijkste vragen zijn waarom de regering de zaak op deze ma nier heeft aangepakt, en hoe en waarom deze zaak op deze ma nier en op dit moment in de openbaarheid is gekomen. Het CDA-Tweede-Kamerlid Jan Nico Scholten heeft gisteren ten stelligste ontkend dat hij de be richten over Aantjes' verleden heeft verspreid. Dergelijke sug gesties noemde hij „grievend en onzin". Scholten verklaarde wel eerder- in de periode 1966 tot '70 - met dat verleden geconfron teerd te zijn. Hij is toen met die gegevens naar AR-voorzitter Veerman, de opvolger van Berghuis en nu Tweede-Kamer lid, gestapt, maar die zag daarin - na het onderzoek door Berg huis - geen aanleiding voor nieuwe stappen. WD-staatssecretaris mevrouw Neelie Smit-Kroes (verkeer en waterstaat) riep gisteravond in Zwijndreeht tijdens een spreekbeurt op tot verdraag zaamheid in de zaak-Aantjes. Hoewel zij het besluit van de vroegere CDA-leider om af te treden juist acht, vindt zij dat de afhandeling van de zaak „op een wijze manier" moet gebeuren. „Ik vind dat je de jonge genera tie geen zaken kunt vragen waar je zelf niet toe in staat bent. Wij willen toch met ons allen onze jonge generatie in een sfeer van verdraagzaamheid opvoeden", aldus mevrouw Smit-Kroes. (Van c verslaggever) ALPHEN AAN DEN RIJN - CDA-tweede kamerlid Borgman heeft gisteravond tijdens een ARP-bijeenkomst in Alphen a.d. Rijn stevige kritiek geleverd op de wijze waarop dr. L. de Jong van het Rijksinstituut voor Oorlogs Documenta tie vorige week het oorlogsverleden van ex-CDA-fractieleider Aantjes in de publiciteit heeft gebracht. Borgman, zelf afkomstig uit de ARP, noemde de pre sentatie van dr. De Jong ("die toch een reputatie heeft te verliezen") ongelukkig en onbegrijpelijk. De persconferentie had hem doen denken aan een rechtzit ting zonder aanwezigheid van de eerst betrokkene, diens advocaten en de rech ters. Borgman: "In het rapport is nauwelijks een weerwoord opgenomen. Alles wat ten gunste van Aantjes kon worden uit gelegd is ten ongunste uitgelegd. Alleen de daden zyn veroordeeld, er is niet ge keken naar de intenties achter die da den. Daarmee is Aantjes onrecht aange daan. Het levenswerk van een man, wiens werkzaamheden na de oorlog kunnen worden gezien als een magi strale rehabilitatie voor zijn gedragingen in de oorlog, is afschuwelijk geknakt." Borgman vertelde dat de uiteenzetting die Aantjes in de CDA-fractie had gegeven een heel ander beeld opriep dan uit het rapport van dr. De Jong tevoorschijn kwam. Volgens het kamerlid had de CDA-fractie een beroep op Aantjes ge daan om aan te blijven en gezamenlijk de moeilijkheden het hoofd te bieden maar Aantjes had dit 'omwille van de zuiver heid van het politiek functioneren" niet willen doen. Niet gelukkig Borgman liet gisteravond ook duidelijk doorschemeren niet gelukkig te zijn met de w(jze waarop het kabinet-van Agt de zaak had behandeld. Volgens hem had de regering er beter aan gedaan na de eerste inlichtingen van dr De Jong met spoed contact te zoeken met de Kamer voorzitter. Via dat overleg had een zorg vuldiger aanpak van de zaak bereikt kunnen worden. Overigens zei Borgman genoeg redenen te hebben om aan te nemen dat premier Van Agt zeer begaan is met het lot van Aantjes. Meer woorden van (milde) kritiek richtte Borgman tot de regering ten aanzien van de houding tot de vakbeweging. Borg man: "De vakbeweging heeft aangebo den meer in de loonsfeer te matigen dan de regering kennelijk had verwacht. Het kabinet is er niet op ingesprongen omdat men weinig vertrouwen heeft in de ach terban van de vakbeweging. Persoonlijk had ik liever gezien dat het kabinet de gok had genomen, met eventueel een noodplan bij een mislukking achter de hand". Volgens Borgman is de positie van de re gering op het ogenblik vrij sterk ("De regeringspartij die Van Agt naar huis stuurt zal daar bij verkiezingen zwaar voor boeten"). Toch waarschuwde de ARP'er er voor dat trouw aan Van Agt en trouw aan het regeer-akkoord niet het zelfde is als een slaafse navolging van Van Agt: "De CDA-fractie heeft zijn ei gen verantwoordelijkheid en zijn eigen programma als uitgangspunt". Vanuit die verantwoordelijkheid probeert de CDA-fractie volgens Borgman het re geerprogramma bij te sturen al deelde hij de teleurstelling van diverse aanwe zigen dat het kabinetsbeleid vaak over komt als "een WD-getint beleid". Borgman: "Van Agt probeert soms wel te veel premier van een CDA/WD kabinet te zijn terwijl daarnaast Wiegel een dui delijke greep op het beleid heeft. Daar komt bij dat het kabinet de WD-fractie niet teveel wil prikkelen omdat verkie- Spanningen Borgman signaleerde in de Kamer span ningen zowel tussen CDA en WD als tussen CDA en PvdA. De relatie met laatsgenoemde partij noemde hij be paald onhartelijk, "vooral sinds Den Uyl het CDA de oorlog heeft verklaard". Borgman: "De scherpere houding van de PvdA tegenover het CDA betreur ik want de democratie bestaat bij de gratie van een alternatief. Als de PvdA zo doorgaat belandt die partij weer voor vele jaren in de oppositie met alle polari satie vandien. Dat zou ik ten zeerste be treuren want ik zie liever een CDA PvdA-kabinet dan een CDA/WD-kabi- net, alleen al op grond van het feit dat een CDA/PvdA-regcring op een veel breder draagvlak in de Nederlandse sa menleving steunt." DEN HAAG (GPD) - De PvdA-fractie in de Tweede Kamer heeft gisteren twee projecten openbaar gemaakt om de verkeersveiligheid op de openbare weg en de aantrekke lijkheid van het openbaar vervoer te vergroten. Verwe zenlijking van deze plannen betekent tevens dat over een periode van vier jaar 21.655 arbeidsjaren worden gescha pen De kosten die hiermee zijn gemoeid, moeten worden opgebracht uit de begroting van verkeer en waterstaat, ten koste van de aanleg van nieuwe wegen. Woordvoerder Ed van Thijn, die de projecten presenteerde, stelde dat niet de doorstromingsmoge lijkheid op de grote wegen het uitgangspunt moet zijn voor de vraag wat een knelpunt is, maar de verkeers(on)veiligheid. Tel kens waar de kwetsbaarste deel nemer aan het verkeer grote kans loopt op ernstig letsel, dienen verkeersverbeterende maatre gelen te worden genomen om de- Chinees door messteek in hals gedood ALKMAAR (ANP) - De patholoog anatoom dr. J. Zeldenrust heeft gisteren in het centraal zieken huis in Alkmaar sectie verricht op het lichaam van de 36-jarige Chinees die zondag dood werd aangetroffen in zijn flat in Alk maar. De man had een diepe mes steek in de halsstreek. Volgens een woordvoerder van de politie achtte dr. Zeldenrust de kans dat de man zelfmoord heeft gepleegd klein, maar wel aanwezig. Voor lopig houdt de politie het er ech ter op dat de man is vermoord. De politie heeft nog geen enkele aanwijzing gevonden in deze zaak. Leden van het recherche team van de Alkmaarse politie hebben in het kader van het on derzoek ook een bezoek gebracht aan Amsterdam. ARNHEM (ANP) - De recherche van de rijkspolitie Apeldoorn heeft in het afgelopen weekeinde in Arnhem nog twee Italianen aangehouden, die worden verdacht van medeplichtigheid aan de overval, vorige week woensdagmiddag op het postkantoor in Eerbeek. Een van de overvallers hield na deze overval, waarbij f 14.000 werd buitgemaakt, gedurende ruim vijf uur een gezin in gijzeling. De rijkspolitie gaat er nu van uit, aldus een woordvoerder, dat de overval zelf is gepleegd door vijf Italianen, die allen op het zelfde adres in Arnhem woonden. Drie van hen zijn direct na de overval gearresteerd. De vierde gijzelde het gezin Van der Hoeven, waarna ook hij werd aangehouden. De vermoedelijk vijfde en laatste overvaller, de 30-jarige Natale V. is nu dus ook gegrepen. Tegelijk met V. hield de politie op hetzelfde adres de 22-jarige Giuseppe F. aan. Deze zou aan de overval zelf niet hebben meegedaan. Mogelijk is hij het geweest, die V. vorige week woensdag uit Eerbeek hielp ontvluchten. De gehele buit van de overval is nu ook terecht. Vorige week woensdag was al zesduizend gulden teruggevonden. De resterende negenduizend gulden werden op f 200 na aangetroffen in de woning van de Italianen in Arnhem. Het geld was verstopt in een koffer, aldus de rijkspolitie. Molukse oriëntatiereis ROTTERDAM (ANP) - Acht jonge Zuidmolukkers zijn gistermiddag van Schiphol vertrokken voor een oriënta tiereis van bijna vijf weken door Indonesië. De groep zou oorspronkelijk in alle stilte weggaan, maar in Zuidmo- lukse kring is de vertrekda tum uitgelekt. Het ministerie van CRM bevestigde gisteren de oriëntatiereis. De groep bestaat uit enkele aanhangers van een vrije Zuidmolukse republiek (RMS) en Zuid-oost Moluk- kers van de organisatie Mas- malra, een welzijnsstichting uit Zuid-Nederland. De Zuid oost Molukkers zijn een klei ne minderheid in de Zuid molukse gemeenschap in Nederland. Ze houden zich afzijdig van het politieke ide aal van een vrije Zuidmoluk se republiek. De greep staat onder leiding van Daan Hallatu uit Gronin gen. Hij staat bekend als een aanhanger van de RMS en behoort tot de stroming van ïr. Manusama. ze kansen te verkleinen of uit te sluiten. In de nota „Het scheppen van ar beidsplaatsen bij het openbaar vervoer" noemt de PvdA zeven mogelijkheden. Sommige daar van zijn - evenals die in de nota Verkeersveiligheid - al eerder bepleit. Alle zullen worden inge bracht bij de behandeling van de begroting van verkeer en water staat, waarmee de Tweede Kamer vandaag een begin maakt. Het zevental mogelijkheden in het openbaar vervoer omvat de her invoering van conducteurs op de trams; opvoering van de frequen tie van het openbaar vervoer in de grote steden; aanleg van nieuwe en vrije trambanen; verbetering van het streekvervoer; beman ning van NS-stations; inrichting van informatiecentra voor het openbaar vervoer; en de aanleg van nieuwe alsmede vernieuwing van bestaande vervoersmoge lijkheden Over een periode van vier jaar, te rekenen vanaf 1979, zijn hiermee volgens de PvdA 14.450 arbeidsjaren gemoeid; oplopend van 1365 in 1979 tot 5600 in 1982. Bij een investering van gemiddeld 77.500 gulden per arbeidsplaats op basis van kosten voor 1978, is hiermee een totaal bedrag gemoeid van 1,155 miljard gulden, oplopend van 106 mil joen in 1979 tot 545 in 1982. Onder „bemanning van NS-sla- tions" verstaat de PvdA dat thans niet bemande stations opnieuw een staf zullen moeten .krijgen waar de treinreiziger zijn kaartje kan kopen. Op het ogenblik zijn 70 stations onbemand, voorna melijk in het Noorden en in Lim burg. Opnieuw bemannen zou 200 niet zeer hoogwaardige, maar uit een oogpunt van werkgele genheid en dienstbetoon wel zeer nuttige arbeidsplaatsen opleve- Afgezien van de spoorlijnen die nu in aanbouw zijn, wil de PvdA ook een beslissing ten gunste van de Flevolijn (Gooi-Lelystad) en de ringbaan ten westen en zuidoos ten van Amsterdam. Hiermee is 850 miljoen gulden gemoeid. Voorts zouden, voornamelijk in de Randstad, vijftien nieuwe sta tions moeten worden gebouwd en geopend. Dit zou een investe ring vergen van 45 miljoen gul den, terwijl met de drie projecten over vier jaar 4500 arbeidsplaat sen zijn gemoeid. Eveneens zeven projecten omvat de nota Verkeersveiligheid. Over vier jaar zijn hiermee 7205 ar beidsjaren gemoeid en een totale investering van 615 miljoen gul den. De plannen die de nota beoogt, zijn de aanleg van woon erven (137 miljoen), van fietspa den (157 miljoen), verbetering van gevaarlijke situaties, zgn. black-spots, (246 miljoen), verbe tering van schoolomgcvingen (20 miljoen), van speelplaatsen (31 miljoen) en van bejaardenoorden (10 miljoen). Vliegtuig geramd SCHIPHOL (GPD) - Met een rij dende transportband heeft een employe van de KLM. afdeling vliegtuigafhandeling, gistermor gen op Schiphol een DC-9 van dezelfde luchtvaartmaatschappij geramd en vrij ernstig bescha digd. De man was even tevoren op staande voet ontslagen. Het vliegtuig was net aangekomen uit Hamburg. Er bevonden zich geen passagiers meer aan boord. Hoe veel de schade precies bedraagt is nog niet bekend. De afdeling be- drijfsbeveiliging van de KLM heeft de zaak in behandeling. ZWIJNDRECHT (GPD) - Net als de socialisten zouden ook de liberaal denkenden een jaarlijkse feestdag moeten kennen waar op zij zich nog eens extra zouden bezinnen op het inhoud geven aan hun overtuiging. Staatssecretaris mevrouw Smit-Kroes (ver keer en waterstaat) stelde gisteravond in Zwijndreeht voor deze ..dag van de vrijheid" te vieren op 5 juni, de sterfdag van de liberale voorman Thorbecke. Mevrouw Smit-Kroes riep de liberalen op ook buiten een dergelijke feestdag om regelmatig van hun liberale gezindheid blijk te ge ven. Als een soort dagelijkse goede daad suggereerde zij dat aanhangers van de WD minstens éénmaal per dag laten blijken liberaal te zijn. Deze oproep van de bewindsvrouw komt op een tijdstip dat ook reeds vanuit de Tweede-Kamerfractie is aangedrongen op een duidelijke profilering van de partij. Zij wees er dan ook op dat als gevolg van haar voorstel „iedereen" kan zien dat „liberaal zijn niet beperkt wordt tot een kleine selecte groep". Zij riep voorts op tot een discussie met de vele liberalen die binnen D'66 hun toevlucht gezocht hebben. „Ik vind dat discussie veel waardevoller wordt als we met die zoekende liberalen zouden uitpraten wat zij op dit moment missen in de WD", aldus me vrouw Smit Kroes. Een hooghartige, zelfgenoegzame houding van de tegenwoordige WD tegenover deze Democraten, wees zij van de hand. AMSTERDAM - De Belgische minister van Nederlandse cultuur t Vlaamse aangelegenheden, mevrouw De Backer, heeft gistermiddag Amsterdam de eerste paal geslagen voor hel "Belgisch cultureel eentru voor Nederlandse cultuur". De plechtigheid, waarop het kennelijk nogal vrolijk toeging, werd o.i bijgewoond door burgemeester Polak van Amsterdam (links) en minist Gardeniers van CRM rechts op achtergrond). Het Belgisch cultureel centrum moet in 'het voorjaar van 1980 gereed zij Dan willen de Belgen hier het 150-jarig bestaan van hun land vieren. DEN HAAG (GPD) - Als de Franse regering niet snel met harde toe zeggingen komt voor deelname in het F-28 Super-project van Fokker, lijkt de kans erg kleindat Nederland zal kiezen voor de Franse Brèguet Atlantic als op volger van de Neptune-vliegtui gen voor de marine. Nederland zal zijn keuze dan wel op de Ame rikaanse Lockheed Orion moeten laten vallen. Dat bleek gisteren tijdens een pers- gesprek met staatssecretaris mr. VV van Eekelen van defensie (ma- terieelzaken). Binnen tien dagen gaan de staatssecretaris en minis ter drs. G. van Aardenne (econo mische zaken) in Den Haag over Kleisterlee (CDA) beschuldigd DEN HAAG (GPD) - Het CDA- Tweede-Kamerlid Kleisterlee heeft met een gratis ticket van de Surinaamse Luchtvaart Maat schappij op 24 februari een reis naar Suriname gemaakt. Hij zou de ticket van het CDA-Tweede- Kamerlid P. H. van Zeil hebben gekregen. Dit zei gisteravond de raadsman van de onlangs ontsla gen SLM-directeur Mike Koster, de Leidse advocaat mr. J. H. A. Linskens. De vrouw van Kleisterlee heeft de reis met een KLM-ticket ge maakt. zo zegt de Leidse advo caat, die verder geen mededelin gen over de zaak wil doen. Wel zei de raadsman dat hiermee „de' koek nog niet op is". CDA'er Van Zeil heeft onlangs bevestigd gratis tickets voor zijn vrouw en voor hemzelf tc hebben ontvangen, maar ze niet te heb ben gebruikt. Evenmin zou hij ze hebben teruggestuurd, om te vermijden dat er verkeerd ge bruik van kon worden gemaakt Kosters advocaat Linskens ver klaarde te kunnen staven dat po litici gebruik hadden gemaakt van de gratis tickets die Koster hun zou hebben toegezonden. Noch Van Zeil. noch Kleisterlee waren maandagavond voor commentaar bereikbaar eeft het Tweede-Ka- sel Rienks (PvdA) de n justitie en de staats- Intussen h merlid Hes minister va secretaris v staat schriftelijk gevraagd om een justitieel onderzoek naar de bedrijfsvoering van de SLM in Nederland, de Zwitserse reisor ganisatie Gefau en de positie van M. Koster. Eerder daagde Van Zeil de onlangs ontslagen SLM- manager M. Koster uit de namen van deze politici openlijk te sta ven. De heer Koster heeft desge vraagd meegedeeld dit een dezer dagen te zullen doen. Koster ver klaarde dat dit gegeven overigens niet van hem zelf afkomstig was. maar uit Paramaribo, en dat niet hij. maar de eveneens ontslagen SLM-directeur Macs de gratis tickets had verstrekt. Dit wordt bevestigd door Van Zeil. Aanleiding daartoe, aldus Van Zeil. was dat hij in 1968 het eerste beleidsplan voor de toen in oprichting zijnde SLM had gc- riname te komen" „Ik heb deze bui z chic Dit Mac Zeil al schappelijke relatie onderhoudt. Voor dit schrijfwerk zou Van Zeil geen beloning hebben willen ontvangen. Macs' uitnodiging had Van Zeil •opteren, en hangen na wat ik in Paramaribo hoorde", zegt Van Zeil, „en ik heb daarom direct na mijn terugkeerde voor zitter van de Tweede Kamer in gelicht". Soortgelijke gesprek ken zegt Van Zeil in Paramaribo te hebben gevoerd met de presi dent-commissaris van de SLM. de minister-president en de mi nister van economische zaken van Suriname. Mr. Linskens heeft het gebruik van de gratis ticket door Kleis terlee openbaar gemaakt vlak voor het kort geding dat vandaag in Amsterdam dient tegen SLM en ABN. Intussen heeft in Paramaribo de voorzitter van het vakverbond van de SLM. Derby, openlijk de vraag gesteld waarom SLM-di recteur Macs ontslagen is. Hij verklaarde dat het vakverbond de Surinaamse regering al vier jaar lang heeft gewezen <>p problemen binnen het SLM-be- tlrijf. die nu hebben geleid tot het ontslag van Macs. Derby acht dit ntslag vat bi dat de Surinaams buloid van Macs heeft goedgekeUN in het parlemen digd r kritiek. •ing het deze zaak verder onderhandelen met de Franse ministers Bourges (defensie) en Le Theule (trans port). ..Dat wordt een uiterst be langrijk gesprek", zo zei Van Ee kelen gisteren. Volgens de staatssecretaris weegt het huidige Franse aanbod niet op tegen de 300 miljoen gulden die de te bestellen 13 Franse toe stellen duurder gaan kosten dan 13 Amerikaanse Orions. Hoewel de Atlantic voor de werkgele genheid in de Nederlandse vlieg tuigindustrie gunstiger kan zijn, is de regering zonder verdere toe zeggingen uit Parijs in meerder heid niet bereid daarvoor alleen 300 miljoen gulden meer op tafel te leggen. Frankrijk heeft tot nu toe alleen toegezegd bij een Atlantic-be- stclling in ruil in.Nederland mi nimaal 12. maar vrijwel zeker zelfs 18 F-27 Friendships van Fokker tc zullen kopen als lestoe- stellen voor de Franse marine- luchtvaartdienst. Voor de Ne derlandse regering is dat, aldus Van Eekelen. niet voldoende. Nederland wil dat de Fransen voor ongeveer 250 miljoen gul den gaan deelnemen in de F-28 Super. een nieuw passa giersvliegtuig voor de middel lange afstand, dat in de loop van de jaren tachtig in gebruik geno men moet worden. Staatssecretaris Van Eekelen liet duidelijk blijken sombere ver wachtingen te hebben over de uitkomsten van de onderhande lingen. Voor de Fransen blijken slechts twee alternatieven te be staan: het Nederlandse voorstel, dat echter van hun zijde nog veel studie vereist, en het voorstel van Parijs om Nederland in de Airbus le laten meedoen. Als dat de eni ge kaarten zijn die de Fransen volgende week op tafel kunnen leggen, dan gaat de Neptune-op volging vrjjwel zeker naar de Orion. Vooral omdat de beslis sing over de opvolging niet lan ger uitgesteld kan worden, waar door een Franse studie de zaak te ernstig zou vertragen. Staatsse cretaris Van Eekelen bevestigde dat het kabinet nog deze maand tot een definitief besluit wil ko- Daarbij speelt voorts een belang rijke rol dat de marine voorkeur heeft voor de Orion. Hoewel de Atlantic als even goed wordt beoordeeld, kan dit vliegtuig pas in 1984 worden geleverd. terwijl deOrion (bovendien tot het uiter ste beproefd en bekend) al in 1981 kan vange iderdo Nep tun

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1978 | | pagina 7