Gematigde aanval
door Arabische
top op Sadat
Schandaal zorgt voor crisis in Znidafrikaanse regering
Onverwachte
ontmoeting
Tanzania
maakt zich
klaar voor
oorlog
met Amin
Opnieuw
aanval
Rhodesië
op Zambia
GEWELD IN BASKEN
LAND HOUDT AAN
VRIJDAG 3 NOVEMBER 1978
DAR ES SALAAM (GPD) - Tanza
nia bereidt zich voor op een groot
offensief tegen de naar schatting
3000 Oegandese soldaten die de
noordwest-hoek van Tanzania
sinds enkele dagen bezet houden.
Premier Julius Nyerere van Tanza
nia kondigde gisteren de tegen
aanval aan met de woorden: "Wij
zullen niet rusten voordat de
slang uit ons huis verdreven is"
Troepenversterkingen zijn op weg
naar het door de Oegandese
strijdkrachten bezet gehouden
gebied. In de Tanzaniaanse
hoofdstad Dar es Salaam worden
bussen en vrachtwagens in be
slag genomen waarmee soldaten
naar het front kunnen worden
gebracht.
Tanzania heeft de beschikking over
een vrijwilligersleger van 25.000
man, dat is onderverdeeld in vier
brigades. Dat zijn 5000 man meer
dan waarover Oeganda's presi
dent Idi Amin de beschikking
heeft. Aan de andere kant heeft
Oeganda een iets sterkere lucht
macht met zijn 37 vliegtuigen.
Tanzania heeft 29 gevechtvlieg
tuigen.
De thans een kleine week durende
oorlog heeft Tanzania in meer
dan één opzicht beïnvloed. Het
busverkeer is ernstig ontwricht
en benzinestations en levens
middelenwinkels hebben met
tekorten te maken.
Tanzania heeft Kenia gevraagd de
olietoevoer naar Oeganda stop te
leggen om dit land te dwingen
zich terug te trekken uit bezet
Tanzaniaans grondgebied.
De vraag van Tanzania naar een
olieboycot is een antwoord op
een aanbod van Kenia om te be
middelen in het conflict, dat
woensdag verergerde door de
Oegandese bekendmaking een
stuk van Tanzania geannexeerd
te hebben. De Oegandese olie
importen komen in Kenia per
schip aan waarna verder trans
port geschiedt per spoor en over
de weg. In kringen rond oliecon
cerns wordt vernomen dat de Oe
gandese hoofdstad Kampala al
met een tekort aan olie kampt als
gevolg van de stopzetting van de
levering van Amerikaanse con
cerns op verzoek van de Ameri
kaanse regering.
Het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken heeft ver
klaard de Oegandese annexatie
van Tanzaniaans grondgebied te
beschouwen als een duidelijke
schending van het Afrikaans
principe van territoriale integri
teit. "Wij zijn bezoegd door de
Oegandese bekendmaking 1850
vierkante kilometer Tanzaniaans
gebied geannexeerd te hebben",
aldus woordvoerder Ken Brown.
BAGDAD (AFP/UPI) - Met een verrassend gematige aan
val op het vredesinitiatief van de Egyptische president
Anwar Sadat heeft de president van Irak, Achmed Hassan
el-Bakr, gisteren de topconferentie van veertien Arabi
sche leiders in Bagdad geopend.
Aan de conferentie, waarop de
deelnemende landen hun hou
ding tegenover de besluiten van
Camp David willen bepalen, was
een vierdaagse bespreking door
de ministers van buitenlandse
zaken van die landen vooraf ge
gaan.
De Iraakse leider veroordeelde
weliswaar eveneens de Egyp-
tisch-Israëlische akkoorden,
maar hij drong er bij de conferen
tiedeelnemers op aan Egypte
vanwege de Arabische eenheid
niet te isoleren. De politieke en
economische isolering van Egyp
te was op de minisstersconferen-
tie door de radicale Arabische
landen onder aanvoering van Sy
rië en de Palestijnse bevrijdings
organisatie PLO, krachtig be
pleit.
Politieke waarnemers maken uit de
tamelijk gematigde woorden van
El Bakr op dat deze vermoedelijk
zal willen meewerken aan een
bemiddeling tussen de gematig
de en de Arabische landen. Reeds
tijdens de ministersconferentie
tekende zich een gematigd front
af onder leiding van Saoedi-Ara-
bië.
In kringen van de topconferentie in
Bagdad verluidt dat de meeste
deelnemers eerst de onderteke
ning van een vredesverdrag door
Sadat willen afwachten alvorens
beslissingen over hun verdere
houding te nemen.
Afwijzing
In zijn toespraak deed El Bakr een
beroep op president Sadat elk af
zonderlijk vredesverdrag met Is
raël af te wijzen. "Wij kunnen niet
aanvaarden dat welke (Arabi
sche) heerser dan ook zichzelf het
recht mag verlenen alleen over de
(Arabisch-Israëlische) strijd te
beslissen en die uiteindelijk te
beëindigen". De president zei dat
de Arabische staten moeten kie-
Politie vindt
mogelijke
schuilplaats
terroristen
BONN (DPA) - De Westduitse poli
tie heeft in Troisdorf bij Bonn bij
een huiszoeking in een woning
van een 21-jarige vrouw materiaal
in beslag genomen dat duidt op
ondersteuning van personen, die
van terrorisme worden verdacht.
In Dortmund werd een apparte
ment ontdekt dat vermoedelijk is
gebruikt door drie terroristen.
Dit heeft de politie meegedeeld.
Volgens kringen rond de politie
werd de woning in Dordmund
gebruikt door Michael Knoll, die
op 24 september jongstleden
door de politie werd doodgescho
ten in een bos in de buurt van
Dortmund. Ook Angelika Speitel
zou in het appartement gewoond
hebben. De eigenaar heeft de ge
zochte Christian Klar op een foto
in het appartement herkend.
zen tussen steun aan Sadats poli
tiek van "samenwerking met de
gezworen vijand" of steun aan de
partij die heeft gezworen de strijd
tegen Israël voort te zetten.
Ook de secretaris-generaal van de
Arabische Liga. Machmoud
Riad, voerde het woord en gaf
daarmee de topconferentie de of
ficiële zegen van deze organisa
tie. Tot dan was het twijfelachtig
of de bijeenkomst de steun van
de liga zou krijgen.
In zij n korte toespraak leverde Riad
kritiek op de akkoorden van
Camp David omdat zij niet had
den kunnen zorgen voor een al
gehele vrede in het Midden-Oos
ten, voor het waarmaken van de
rechten van de Palestijnen op een
eigen staat en voor een complete
terugtrekking van Israël uit bezet
Arabisch gebied.
De deelnemers trokken zich hierna
in besloten zitting terug.
Verwacht wordt dat de conferentie
drie dagen zal duren. Het
conclaaf van de Arabische leiders
heeft plaats in het presidentiële
paleis in Bagdad en is omgeven
met uiterst strenge veiligheids
maatregelen. Aanwezig zijn elf
van de 21 landen die lid zijn van
de Arabische Liga. Gaddafi schit
terde door afwezigheid. Hij zou,
zo wordt in conferentiekringen
gefluisterd, kwaad zijn omdat de
voorafgaande ministersconfe
rentie naar zijn mening geen hard
genoeg standpunt had ingeno
men tegenover Egypte en de ak
koorden van Camp David. Gad
dafi zou besloten hebbben zich te
laten vertegenwoordigen door
Abdel Kader Younes, bevelheb
ber van het Libische leger.
Een onverwachte en hartelijke ontmoeting tussen Carter
NEW YORK (AFP/UPI) - De
Amerikaanse president Jim
my Carter heeft gisteren een
plotselinge ontmoeting ge
had met de Israëlische pre
mier Begin.
Vóór de reis van Begin naar de
Verenigde Staten werd ge
zegd dat Begin geen ontmoe
ting zou hebben met Carter.
De Amerikaanse president
heeft de Israëlische premier
echter toch voor een gesprek
uitgenodigd.
In diplomatieke kringen meent
men dat de aanvankelijke be
doeling om geen gesprek te
organiseren tussen Carter en
Begin het gevolg was van de
verkoeling tussen de twee
leiders vanwege de scherpe
kritiek die de Amerikaanse
president vorige week had
gegeven op de Israëlische be
kendmaking de nederzettin
gen op de westelijke jordaan-
oever verder uit te breiden.
Officieel wordt echter tegen
gesproken dat er sprake zou
zijn geweest van een verkoe
ling.
Begin sprak gisterochtend met
de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken Vance.
Bewgin verklaarde gisteravond
dat er werkelijke vooruitgang
is geboekt bij de vredesbe-
sprekingen en dat er spoedig
een vredesverdrag tussen Is
raël en Egypte zal worden ge
tekend.
"De bijeenkomst met Vance
verliep zeer voorspoedig, wij
hebben echte vooruitgang
gemaakt. Er zijn nog enige
problemen die uit de weg
moeten worden geruimd
maar ik kan u vertellen dat
spoedig de dag aanbreekt dat
wij een vredesverdrag kun
nen tekenen met Egypte", zo
liet de Israëlische premier
weten. Ook de Amerikaanse
minister van buitenlandse
zaken Vance zei dat er be
langrijke vooruitgang is ge
boekt.
In diplomatieke kringen wordt
vermoed dat er belangrijke
barrières zijn weggenomen in
de kwestie rond een finan
ciële regeling voor het opge
ven van de Sinaï door Israël.
Israël meent dat dit 9 miljard
gulden kan gaan kosten.
De Egyptische en de Israëlische
delegatie naar de besprekin
gen in Washington hebben de
inhoud van een door Amerika
opgesteld vredesverdrag
goedgekeurd en een defini
tieve overeenstemming zal
misschien binnen enkele da
gen worden bereikt, schreef
het Egyptische blad Al Ach-
ram gisterochtend.
Het was volgens het blad het
derde Amerikaanse ontwerp
dat aan de partijen werd
voorgelegd en het voorzag in
de Egyptische wens dat er
verband wordt gelegd met
een uitgebreidere vredesre
geling voor het Midden-Oos
ten. Alleen de goedkeuring
van Israëls premier Begin
was nog nodig.
JOHANNESBURG (GPIU - De
Rhodesische luchtmachlt heeft
gistermiddag opnieuw ee.r,i kamp
in Zambia aangevallen v an de
ZAPU, de Rhodesische l>evrij-
dingsbeweging van guerrn'lalei-
der Joshua Nkomo. Het gaa t om
het vluchtelingenkamp „V.icto-
ry", waarin zich ongeveer .tien
duizend vrouwen en kinderen
bevonden. Het aantal slachtof
fers is nog onbekend.
Volgens de Rhodesische regeriVig
hebben zich op het moment van
de aanval tenminste drieduizemd
guerrillastrijders in het kamp b«ï -
vonden. De aanval is onderne
men op grond van gegevens van
gevangen genomen soldaten van.
Nkomo.
Ooggetuigen verklaarden dat van
uit de Zambiaanse hoofdstad
Loesaka een dichte rookwolk te
zien was boven het aangevallen
gebied. De bommenwerpers
hebben het kamp driemaal aan
gevallen waarna het gebied on
middellijk door het Zambiaanse
leger van de buitenwereld werd
afgegrendeld.
Precies twee weken geleden heb
ben Rhodesische straaljagers
twaalf kampen van de ZAPU
aangevallen, waarbij - volgens
Nkomo - zeker drieduizend men
sen om het leven kwamen.
Onmiddellijk daarna besloot
Groot-Brittannië voor ongeveer
dertig miljoen gulden aan wa
pens - meest afweergeschut en
raketten - aan Zambia te geven
om tenminste het eigen grondge
bied te kunnen verdedigen. Deze
wapens konden nog niet worden
ingezet.
De Rhodesiërs maakten na de aan
val bekend dat alle vliegtuigen
veilig naar hun bases waren te
ruggekeerd. De piloten draaiden
in een overwinningsroes ver
scheidene "ererondjes" boven de
Rhodesische hoofdstad Salisbu
ry-
TEHERAN (DPAIReuter) - Bij
betogingen in de lraanse hoofd
stad Teheran werden gisteren
duizenden studenten uiteenge
slagen door soldaten die traan
gas en waterkanonnen gebruik
ten (foto)
Ongeveer 30.000 stakende arbeiders
in de lraanse olie-industrie heb
ben gisteren het vertrek van mili
tairen uit het olie-gebied geëist.
De militairen hebben opdracht
gekregen de olie-installaties te
beschermen tegen eventuele sabo
tage. De arbeiders hebben echter
verklaard niet bereid te zijn "on
der de geweren van het leger" te
gaan praten over een eventuele
werkhervatting.
In de stad Abadan in het oliegebied
demonstreerden gisteren 150.000
mensen. Zij waren daartoe opge
roepen door geestelijke leiders die
zich kanten tegen de "Westerse
politiek" van de sjah.
IMF schort lening aan Nicaragua
op verzoek van VS op
MANAGUA - Het Internationale
Monetaire Fonds (IMF) heeft de
verstrekking van een lening van
twintig miljoen dollar aan Nica
ragua op verzoek van de Ver
enigde Staten opgeschort om
president Anastasio Somoza te
dwingen concessies te doen aan
zijn tegenstanders. De president
van de centrale bank van Nicara
gua, Roberto Incer Barquero,
heeft dit meegedeeld.
Hij zei dat de bank "aanvuiiende
deviezenmaatregelen" zal moe
ten nemen om het mogelijk te
maken dat de buitenlandse
schulden van ongeveer 900 mil
joen dollar worden afgelost. Incer
Barquero noemde het besluit om
het bewind van Somoza de nodi
ge geldmiddelen te onthouden
een "flagrante schending van de
statuten van het IMF", waarin
staat dat politieke overwegingen
geen rol mogen spelen bij de toe
wijzing van leningen.
MADRID (GPD) - Een commando
van ETA-militar heeft gisteren in
Irun directeur-eigenaar José La-
gasa van het grootste aanne
mingsbedrijf in de stad ver
moord, omdat hij de laatste tijd
weigerde de zgn. „revolutionaire
belasting" aan de afscheidings
beweging af te dragen.
José Lagasa werd sinds twee jaar
gechanteerd door de ETA en be
taalde zijn bijdrage maandelijks
in een bar in het Franse Saint
Jean de Luz aan ledenvan de
Baskische terreurgroep. De aan
nemer had sinds kort zijn bedrijf
te koop aangeboden en was van
plan in Spanje een nieuw bedrijf
op te bouwen, omdat hij niet lan
ger aan de chantage van de ETA
wilde toegeven.
De aanslag gebeurde op een werk
in de stad waar José Lagosa sa
men met zijn broer Manuel, de
uitvoering inspecteerde. Twee
mannen kwamen het werk op en
schoten van nog geen meter af
stand op de directeur. Manuel
werd in een poging om een pi
stool van de terroristen afhandig
te maken in de benen geschoten.
De aanslag vond plaats in het bij
zijn van alle bouwvakkers.
ETA-politico-militar heeft woens
dagavond het publiek in twee
bioscopen van San Sebastian tij
delijk „geboeid". Tijdens de
voorstelling namende comman
do's onder bedreiging met pisto
len bezit van de bioscopen, on
derbraken de filmvoorstelling en
lazen op het podium een verkla
ring op. waarin zij opriepen om
„nee" te stemmen op het referen
dum over de grondwet.
In beide gevallen applaudisseerde
een gedeelte van het publiek, dat
de opdracht kreeg een kwartier in
de zaal te blijven nadat de com
mando's zich hadden verwijderd.
Na de „politieke onderbreking"
werd de filmvoorstelling voort
gezet en niemand waagde het om
de bioscopen voor het einde van
de film te verlaten.
De minister van defensie, luite
nant-generaal Manuel Gutierrez
Mellado, heeft gisteravond tij
dens de jaarlijkse bijeenkomst
van de in legerleiding in Madrid
verklaard dat het Spaanse leger
zich, door welke laffe aanslag van
de ETA op militairen of politie
dan ook, niet uit het veld zal laten
slaan. Gutierrez Mellado legde er
de nadruk op dat het leger, in de
ze elangrijke tijd van verzoening,
de wil van de immense meerder
heid van het Spaanse volk zal
steunen en dat het leger elke po
ging van extremisten om hun wil
aan de bevolking op te leggen, de
kop zal indrukken.
ADVERTENTIE
JOHANNESBURG (GPD)-
Het schandaal over finan
ciële manipulaties binnen
het Zuidafrikaanse voor
malige ministerie van
voorlichting heeft de
nieuwe regering van Pie-
ter Willem Botha gisteren
aan de rand van een diepe
binnenlandse crisis ge
bracht. Het ministerie zou
een geheime kas hebben
gehad om de binnen- en
buitenlandse publieke
opinie te beïnvloeden.
In politieke kringen wordt ver
wacht dat de minister van plurale
betrekkingen (het vroegere mi
nisterie van Bantoe-zaken), dr.
Connie Mulder, binnenkort af
treedt. Mulder was minister van
voorlichting voordat het schan
daal bekend werd. Mulders
voormalige staatssecretaris, dr.
Eschel Rhoodie - die na publika-
ties in de Engelstalige pers ver
vroegd werd gepensioneerd -
heeft zondagavond Zuid-Afrika
verlaten.
Al weken leggen de Engelstalige
dagbladen de vinger op vermoe
delijke corruptie binnen het mi
nisterie van voorlichting, dat in
middels is omgedoopt in ministe
rie van nationale en internatio
nale communicatie en dat onder
de hoede is gebracht van minister
van buitenlandse zaken Pik Bo
tha. Volgens rechter Antoon
Mostert, lid van een staatscom
missie die een onderzoek instelt
naar de kwestie, gaat het om een
corruptiezaak met een omvang
van vele miljoenen guldens. Met
deze uitspraak verplichtte -de
rechter zich zeer aan de pers, om
dat premier Pieter Willem Botha
hem had verzocht, niet over de
gang van zaken te spreken.
Botha zelf weigerde gisteren com
mentaar te geven op de verkla
ring van rechter Mostert. De
Zuidafikaanse radio en televisie
besloten de verklaring niet te
publiceren, omdat het gaat om
uitlatingen van een lid ,yan de
commissie van onderzoek. Vol
gens een door de Zuidafrikaanse
radio bekendgemaakte procla
matie is berichtgeving over deze
zaak verboden: niemand mag
publiceren over het werk van de
commissie of over inlichtingen,
die aan de cömmissie zijn gege-
Ook het verslag van de commissie
mag niet worden gepubliceerd
vóórdat het door president Vor-
ster van Zuid-Afrika is vrijgege
ven. Daaruit blijkt hoe ernstig de
crisis is, die door de onthullingen
over de handel en wandel van
Mulder en diens ministerie is
veroorzaakt.
Desondanks hebben vrijwel alle
dagbladen weer nieuwe beschul
digingen gepubliceerd. Zo zou
een bedrag van ongeveer 21 mil
joen gulden ter beschikking zijn
gesteld van de Amerikaanse uit
gever McGoff om daarmee het
dagblad The Washington Star op
te kopen. Deze poging mislukte.
Ter ondersteuning van het rege
ringsgezinde Zuidafrikaanse
dagblad The Citizen werd via
Zwitserland nog eens 24 miljoen
gulden overgemaakt.
The Citizen is later overgenomen
door de Nederlander Hubert G.
Jussen en de Zuidafrikaanse uit
gever Jan van Zijl Alberts. Jus
sen was tot 1972 een van de direc
teuren van Elsevier in Amster
dam. Hij emigreerde naar Zuid-
Afrika om daar samen met Martin
W. Duyzings, een voormalig
hoofdredacteur van Elseviers
Magazine, het weekblad To the
Point op te richten. Al jaren doen
geruchten de ronde dat ook dit
tijdschrift is gefinancierd met
geld van het ministerie van voor
lichting.
De redacteuren van The Citizen ga
ven gisteravond een verklaring
uit, waarin ze zeiden niets af te
weten van de manipulaties achter
hun rug. Zij beschouwen zichzelf
nog steeds als integere journalis
ten. Tot nu toe heeft The Citizen
geschreven dat de publikaties in
andere bladen leugens zijn.
Verbinding
verbroken
Voor berichtgeving over de ge
beurtenissen rond het voor
malige ministerie van voor
lichting van Zuid-Afrika
kunnen journalisten een boe
te krijgen van 540 gulden.
Toen onze correspondent in
Zuid-Afrika, Karl Breyer, gis
teravond zijn artikel over de
ze zaak naar Nederland telex-
te, werd de verbinding tot
tweemaal toe onderbroken.
De autoriteiten in Zuid-Afri
ka beschikken over de moge-
Ui kheid telex- en telefoon
verbindingen te onderschep-
A. Mulder B.V.
Rijnsburgerweg 86 b en 103 a. Rijnsburg.
tel 01718-29302
V.A.ReysenZn.
Hoge Rijndijk 352 Leiden tel 071-141366/141367
