Speurtocht naar moordenaars
nog niet
succesvol
HANSNEL SELECT
Ofcasal
Actief in
vrije
Hans Wisbrun en zijn
king-size
kijkdoos-project
Herfst
en
NEE MAAR.
U ZOEKT EEN OPEN HAARD
EN HEBT NOG GEEN
OPEN VUREN GEZIEN?
Helder
definitief
weg uit
Leiden
VRIJDAG 27 OKTOBER 1978
JUWELIER (72)
LIET DADERS
VERMOEDELIJK
ZELF BINNEN
erd.cn bij de Leidsc roofmoord gestolen
(Van een onzer verslaggevers)
LEIDEN - Ruim een week nadat de Leidse politie, tijde
lijk gesteund door het recherche-bijstandsteam uit Den
Haag, begon met een massale speurtocht naar de moor
denaars van de 72-jarige Leidse juwelier L. van Ame-
rongen, ziet het er niet naar uit dat de daders snel kun
nen worden gepakt.
AUPING
LUXAFLEX
GARDISETTE
Interieurverzorging
W. J. ZIRKZEE b.v.
Zeemanlaan 22 - Leiden
Telefoon 071-142627
Het winkeltje van de vorige week
woensdag vermoorde juwelier J.
van Amerongen aan de Haar
lemmerstraat.
Voor dit pand moet op de avond
van de moord een rode auto ge
staan hebben. Het is een van
aanknopingspunten in de speur
tocht van de Leidse recherche
naar de daders.
Bij de roofmoord werden uit het
winkeltje sieradengeld en antie
ke voorwerpen gestolen
ADVERTENTIE
VERKOOP FABRIEKSPARTIJ
VLOERBEDDEKKING
is er in Leiden Dikke harige tegel geschikt voor
tstekende gelegenheid om restauratie, huiskamer, keuken
uw tapijtwensen tegemoet etc. 50x50cm. 5,95 per stuk
Nylon 1
len profiler
in een grandio
ienvinyl tegelm
breed 12,95 per
str. meter Gemêleerd 100%
str meter 9Dik noppig zeer zw
kwaliteit 100% wollen taput ii
3 kleuren 1,4 kg wol per m'
meter Vinyl tegelmotief 366 c
breed v a. 49,90 per str meter
Nylon vilttegels 40 x 40cm ze
TE LEIDEN OP:
VRIJDAG 27 OKTOBER
van 14.00-18.00 uur.
EN ZATERDAG 28
OKTOBER
van 10.00-17.00 uur.
NIEUWE RESTAURATIE
VAN DE
GROENOORDHAL
vrijdag en zaterdag en prol
SERVICE TAPIJTEN
Hoofdinspecteur L. A. Scheers,
belast met de leiding.van het on
derzoek: "Er zit nog steeds bewe
ging in. We zitten zeker niet op
een dood spoor. Maar zoals het er
nu naar uitziet, kan het nog wel
even duren". Vooral het aantal
tips, dat tot dusver bij de recher
che is binnengekomen, was nogal
aan de magere kant. Dat laatste
heeft er mede toe geleid dat het
bijstandsteam zich inmiddels
heeft teruggetrokken.
Uit het sectierapport van de pa
tholoog-anatoom dr. Zeldenrust
blijkt dat de moord op de alleen
wonende juwelier gepleegd moet
zijn tussen woensdagavond 9 uur
en kort na middernacht. Bij het
onderzoek gaat de recherche er
van uit dat het misdrijf gepleegd
moet zijn door meer dan eén da
der.
Hoofdinspecteur Scheers leidt dat
af uit de grondige wijze waarop
de winkel en de woning van de
juwelier Van Amerongen over
hoop zijn gehaald. Vrijwel elk
hoekje in het pand werd door
zocht. Zelfs de kleding van het
slachtoffer.
Hapje eten
De laatste die de Leidse juwelier
nog in levende lijve heeft gezien
was de exploitant van de snack
bar 't Holletje", aan de overzijde
van de Haarlemmerstraat. Daar
stapte Van Amerongen op de be
wuste avond tussen half zeven en
zeven uur naar binnen om een
kroketje en een balletje gehakt te
kopen.
Wat er sinds dat tijdstip en de vol
gende ochtend half tien - toen hij
door de melkhandelaar Van
Leeuwen dood in de winkel werd
gevonden - is gebeurd, is tot nu
toe slechts een zaak van gissen en
raden. Omdat er geen ramen of
deuren aan de voor- en achterzij
de van het pand geforceerd zijn
en de deur aan de achterkant nog
op slot zat, vermoedt de politie
dat het slachtoffer de winkeldeur
zelf geopend heeft voor zijn latere
moordenaars.
Dat laatste zou voedsel kunnen ge-
PvdA-vergacLering
De afdeling Leiden van de Par
tij van de Arbeid houdt van
avond een algemene ledenver
gadering in 't Parlement aan de
Nieuwe Rijn 52. Oud-minister
Max van der Stoel zal een uit
eenzetting geven over de bui
tenlandse politieke situatie.
Verder komt de plaatselijke po
litiek aan de orde alsmede de in
stelling van een programma-
bewakingscommissie. De ver
gadering begint om acht uur.
Wijkcomité Vreewijk
Het wijkcomité Vreewijk houdt
op dinsdag 31 oktober een grote
buurtvergadering in de kantine
van het Juridisch Studiecen
trum aan de Hugo de Groot
straat 27. Op de agenda staat
onder meer de verkeerssituatie
in de Hugo de GrootbuurtRijn
en Schiekade en Witte Singel-
Haagweg. Verder wordt er ge
sproken over het huishoudelijk
reglementde feestcommissie en
de mogelijkheden voor een
buurthuis. Aanvang van de
vergadering 8 uur.
Science Fiction Show
het Leidse Volkshuis aan de
Apothekersdijk organiseert de
afdeling Leiden van het NVV-
Jongerencontact vanavond de
zogenaamde "Science Fiction
Show". De Nieuwe Komedie zal
een stuk opvoeren over werk,
werkloosheid en andere
problemen van schoolverlaters
en werkloze jongeren. De bij
eenkomst wordt ondersteund
door de ANJV, de Jong Soc. v.d.
PvdA, KWJ, PSP-jongeren,
WDM, Stats en de LAS. De
avond is tevens bedoeld als
voorbereiding voor een lande
lijke demonstratie tegen d'
jeugdwerkloosheid die op za
terdag 11 november op het Ma
lieveld in Den Haag wordt ge
houden.
Wandeltocht
Op zaterdag 4 november wordt
in Leiden een molenwandel
tocht georganiseerd. De afstan
den zijn 10 en 15 kilometer. Er
kan tussen 9 uur 's morgens en 1
uur 's middags gestart worden
bij het WV-kantoor aan het
Stationsplein 210. Het in
schrijfgeld bedraagt f 2.50 per
persoon. Iedere deelnemer die
de tocht volbrengt krijgt een te
gel met een afbeelding van een
van de molens langs de route.
Fryslan
vanavond een bijeenkomst in 't
Parlement aan de Nieuwe Rijn
52. De bedoeling is dat er gezel
lig met elkaar wordt gesproken
over allerlei onderwerpen. De
bijeenkomst begint om acht uur.
Op 25 november brengt het ge
zelschap een bezoek aan Den
Haag waar de Friese toneel-
stichting het stuk "De Füke" van
Rink v.d. Velde zal opvoeren.
Notuleren
Begin november start bij Ou
ders op Herhaling een korte cur
sus notuleren. De cursus omvat
zes bijeenkomsten op woens
dagavond en bij voldoende be
langstelling eventueel op een
middag of een ochtend. De cur
sus zal vooral nuttig zijn voor
vrijwilligers bij buurt- en club
huizen etc. Meer informatie bij
Ouders op Herhaling, Heren
singel 3, tel. 126502.
,,De Ratel"
De werkgemeenschap "de Ra
tel" houdt op zondagochtend 29
oktober een bijeenkomst in de
grote zaal van het Leidse Volks
huis aan de Apothekersdijk 33.
Zondag wordt de verjaardag
gevierd van de werkgemeen
schap. Er zullen dia's van Zuid-
Af rika worden vertoond door
mej. JH.Leemans, voormalig
directrice van het Leidse Volks
huis. Verder treedt het Leids
Kamerkwartet van Jerry
Trouwee op en is er een verkoop
stand en een loterij
ven aan het vermoeden dat het
wel eens bekenden van Van
Amerongen geweest kunnen zijn
Daartegenover staan de verkla
ringen van omwonenden en ken
nissen van de juwelier, die zeg
gen dat het meer dan eens ge
beurde dat er 's avonds meer en
minder bekende personen bij
hem aan de deur kwamen. Het
gebeurde wel, dat klanten, die
iets in reparatie hadden gegeven
het in de avonduren kwamen op
halen.
Doortastend
Ondanks het wat teruggetrokken
bestaan dat Van Amerongen
leidde was het een vastberaden
man, die niet bang was uitgeval
len. Er zijn gevallen bekend
waarin hij zeer doortastend op
trad tegen klanten die uit zijn
winkel probeerden te stelen.
Toen iemand eens een armband
wilde wegnemen, liep dejuwelier
naar de deur, deed die op slot en
riep: "Leg het terug, anders bel ik
de politie". Van Amerongen was
gewend zijn eigen boontjes te
doppen. Als er toch eens iets uit
de winkel ontvreemd werd, deed
hij daarvan geen aangifte bij de
politie.
Behalve zelfverzekerd was juwelier
Van Amerongen ook een man
van de klok. 's Ochtends om half
negen precies de winkel open
klokke zes uur sluiten en de lui
ken voor de ramen. Later op de
avond volgde dan nog het luik
voor de deur. Die regelmaat in
zijn leven werd vorige week
woensdag ruw gestoord toen hij
bezoek kreeg van zijn moorde-
Bruut geweld
In zijn knusse winkeltje werd hij
met brute kracht neergeslagen.
Dat moet gebeurd zijn met een
omvangrijk, zwaar, maar niet al te
scherp voorwerp. Het moordwa
pen is nog niet gevonden. De
vermoedelijk enige klap die de
juwelier kreeg veroorzaakte een
flinke wond aan het hoofd. De
juwelier zakte in elkaar en moet
korte tijd later aan zijn verwon
dingen zijn overleden.
De daders gaven hem niet de kans
om de alarminstallatie, bestaan
de uit licht- en geluidssignalen, in
werking te stellen. De drukknop
achter de toonbank was toen hij
werd overvallen buiten zijn be
reik. Hoewel het niet onomstote
lijk vaststaat, is het aannemelijk
dat de daders pas na het toebren
gen van de klap met het slagwa
pen de winkel en de woning heb
ben doorzocht.
Gouden ringen
Zo werden uit de etalage en uit de
winkel 350, hoofdzakelijk gou
den, ringen ontvreemd. De mees
te waren monogramringen, maar
er waren ook gladde trouwringen
bij. Bovendien namen de daders
ook enkele kandelaars mee. Alles
bij elkaar een waarde vertegen
woordigend van circa 50.000 gul
den. Uit een geldkistje, dat werd
opengebroken, stal men vermoe
delijk een paar duizend gulden.
Uit de keuze van de gestolen voor
werpen valt moeilijk af te leiden
of er kenners aan het werk zijn
geweest. De verdwenen sieraden
lopen sterk in waarde uiteen en
ook onder de achtergebleven
voorwerpen zijn dure en minder
waardevolle.
De moordenaars beperkten hun
rooftocht niet tot de winkel. Ook
de achterkamer van de juwelier
op de eerste verdieping werd
nauwkeurig doorzocht. Stoelen
werden van kussens ontdaan. In
de voorkamer werd met behulp
van een puntig voorwerp een kast
opengebroken. Daarin bevond
zich een groot aantal vrij zeldza
me zilveren miniatuurtjes. Kleine
zogenaamde "loddereindoosjes",
in vroeger dagen gebruikt voor
het bewaren van eau de cologne.
Samen een antieke familiever
zameling vormend
Leidse juwelier bijzonder ge
hecht was.
Van deze miniatuurtjes zijn er in to
taal 105 gestolen. Andere kost
baarheden als antieke borden
werden ongemoeid gelaten.
Hoewel op diverse plaatsen spo
ren van haast duidelijk zichtbaar
waren, moeten de moordenaars
toch enige tijd in het pand heb
ben doorgebracht.
Buurtonderzoek
De afgelopen week heeft er een vrij
omvangrijk buurtonderzoek
plaatsgehad en kwam er via het
speciale telefoonnummer een
honderdtal tips binnen, dat zorg
vuldig wordt nagetrokken. Een
mogelijk aanknopingspunt
vormt de auto, die op de avond
van demoord volgens een getuige
voor de winkel stond geparkeerd.
Het was een rode Bedford en in
de auto, die rond elf uur werd ge
signaleerd, zat op dat ogenblik
De politie verzoekt mensen die de
ze auto hebben gezien of daar
over iets meer kunnen vertellen
zich te melden. Overigens houdt
de politie zich beschikbaar voor
iedereen, voorbijganger of om
wonende, die op de bewuste
avond iets bijzonders heeft ge
merkt bij of in het pand. Ook wil
men graag in contact komen met
personen, die mogelijk kort voor
de moord nog telefonisch contact
met de juwelier hebben gehad.
Mevrouw mr. G. M. L. Brand, chef
van de algemene recherche,
vraagt personen, die antiekbeur
zen of -winkels bezoeken uit te
kijken naar de gestolen lodde
reindoosjes. Voor tips en infor
maties heeft het Leidse recher
cheteam een speciaal telefoon
nummer beschikbaar
071-140945. Gisteren waren voor
het onderzoek in de Leidse
moordzaak nog 12 man politie de
gehele dag in touw.
hij hoopt deze
""Kleine kinderen maken soms
in kartonnen dozen minia
tuur-tafereeltjes; ze komen
dan naar je toe en tegen een
kleine vergoeding mag je
door het gaatje in één van de
wanden van de doos het inte
rieur bekijken. Ik heb vroeger
zelf ook wel eens van die
kijkdoosjes gemaakt. En op
een gegeven moment ben ik
me gaan afvragen hoe het zou
zijn om een hele grote kijk
doos te maken, waarin je le
vende mensen zou kunnen
stoppen."
Hans Wisbrun, 26 jaar en stu
dent theoretische natuur
kunde, liep een tijdje met dit
idee rond zonder dat het een
concreet plan was. Totdat
bleek dat er misschien een
kleine subsidie van het LAK
in zat. Hij wist bij gemeente
werken een afgedankte
schaftkeet op de kop te tik
ken, hij ging nadenken over
de vorm van zijn project en
probeerde anderen ervoor te
interesseren.
Het LAK stelt namelijk twee
voorwaarden aan het project
al voor het subsidie verleent:
er moet vergunning zijn van
de politie om op straat op te
treden, want dat is de bedoe
ling, en er moet een groep
mensen worden gevormd die
het project gaan uitvoeren.
De vorm staat min of meer vast.
Hans Wisbrun: "Je moet het
je zo voorstellen, aan de voor
kant van die schaftkeet ma
ken we een kijkgat. Door
middel van een drukknop
daarnaast kan de kijker het
licht in de wagen aandoen. Hij
ziet een tafereeltje met een
paar mensen erin, die zodra
het licht aangaat beginnen te
bewegen. Na één of anderhal
ve minuut gaat het licht via
een tijdschakelaar weer uit.
We willen de wagen dan bij
voorbeeld op zaterdag op een
drukke plaats in de stad neer
zetten. Ja, het idee is vrij on
gebruikelijk. Je hebt veel
woorden nodig om het dui
delijk te maken".
Over de inhoud van de wagen
en het toneelspel heeft Wis
brun nog niet zo nagedacht.
Zijn idee is dat de groep die
hij hoopt te vormen (ze zijn nu
al met zijn vijven, daar moe
ten er nog minstens vijf men
sen bij komen), daarover be
slist. In elk geval moet het op
treden kernachtig zijn, in één
of anderhalve minuut moet
het een afgerond geheel te
zien geven. Wisbrun denkt
aan een soort cartoon waarin
commentaar wordt gegeven
op allerlei maatschappelijke
ontwikkelingen en gebeurte
nissen. Maar hij benadrukt
dat dat een strikt persoonlijke
voorkeur is en dat er net zo
goed heel andere dingen in de
wagen kunnen gebeuren als
de groep dat wil.
Hans Wisbrun heeft al meer aan
toneel gedaan. "Van alles
wat", zegt hij zelf. Zo deed hij
een paar weken mee met de
Leidse toneelgroep Matro-
goth en draaide hij mee in
twee produkties van het
LAK. Hij zegt "Elk theater
heeft een bepaalde drempel.
Dat heeft de Stadsgehoorzaal.
Maar ook het LAK-theater, al
is het in de statuten nog zo
open. Op straat heb je die
drempel niet, dat is een plaats
waar iedereen komt. Het
straattheater kan iedereen
zien, iedereen is ook vrij om
weg te lopen als het hem niet
boeit. Het is ook zo dat het
samenspel met het publeik op
straat veel beter is, ze leveren
heel gauw commentaar. Dat
samenspel is er met zo'n kijk
doos weer minder, maar ik
geloof dat het kijkgat wel ap-
peleert aan de nieuwsgierig
heid van de mensen".
"Er gebeurt erg weinig op
straat", gaat hij verder.
"Vroeger was de markt het
centrum waar mensen sa
menkwamen en met elkaar
spraken. Er gebeurde ik weet
niet wat. Dat is wat versleten.
Er zijn ook zoveel verorde
ningen op dat gebied. Ik heb
een dag nodig gehad om tus
sen gemeente, politie en ha
vens en warenmarkten heen
en weer lopend erachter te
komen waar de bevoegdhe
den nu eigenlijk liggen. In
principe heb ik nu wel toe
stemming geloof ik. Maar als
een jongen met een gitaar
langs de straat gaat zitten,
mag dat niet eens. Als ik langs
een straatzanger kom, hoe
vals hij ook zingt, ik geef hem
altijd wat, want ik vind toch
dat hij het straatbeeld verle
vendigt.
Mensen die zin hebben om mee
te doen met het project dat
Hans Wisbrun wil uitvoeren,
kunnen hem vinden op
Narmstraat 37, telefoon over
dag 131725, tst. 472, 's avonds
131901.
ADVERTENTIE
RECLAME 2
Hansnel Select biedt alle voordelen van een klein bureau
(grote betrokkenheid, inzet en beweeglijkheid)
plus de voordelen van het grote full service bureau
Hansnel Reclamemakers.
Bel eens met Hansnel Select.
Zwanenzijde 3, Leiden. 071-210814.
ADVERTENTIE
KOM DAN NAAK CASAL
IN DE NIEUWE INSA1D
BADHOEVEDORP.
OPEN VUUR ARCHITECTUUR
Casal Open Vuren,
Insaid Badhoevedorp,
Vlierstraat 25.
1171 .IX Badhoevedorp.
LEIDEN - De verffabriok Herfst en
Helder heeft definitief besloten
van de Hogewoerd te vertrekken.
Het bedryf verhuist in de loop
van het volgend jaar naar Lely
stad. Het is nog met bekend hoe
veel van de 25 personeelsleden
met het bedrijf mee zullen ver
huizen. Directeur Doelman zei
echter te verwachten dat een aan
tal van hen wel in Leiden zal ach
terblijven.
De voornaamste reden van Herfst
en Helder om uit Leiden te ver
trekken is de moeilijke bereik
baarheid van het bedrijf. De verf-
fabriek heeft overigens geen po
gingen gedaan zich elders in ck
Leidse regio te vestigen. Direc
teur Doelman: We zijn nu een
maal niet regionaal gebonden,
maar leveren overal in het land.
Ook heeft Herfst en Heldor m
Lelystad uitbreidingsmogelijk
heden, hoewel er nog geen vaste
plannen in die richting bestaan.
Het pand van Herfst en Helder is
gekocht door de Radiobeurs die
zich daar wil gaan vestigen
