Van Lent bouwt
weer droomschip
Sombere toekomst zonder gas
Stakingen in Frankrijk
tegen regeringspolitiek
SHBE
Opdracht van veertig miljoen
Staatslening
Britten gaan in zee
met Airbus project
Export niet
toegenomen
WOENSDAG 25 OKTOBER 1978
Nederlandse economen voorspellen:
AMSTERDAM (GPD) - De "slin
kende gasbel", het feit dat het
hoogtepunt van de aardgaspro-
duktie is bereikt en dat export
opbrengsten nu langzamerhand
gaan dalen, geeft sombere voor
uitzichten voor onze economie.
Er zoü meer moeten worden om
gebogen dan nu reeds de bedoe
ling is, versobering is nodig (een
soort nullijn voor de inkomens-
groei gedurende vele jaren), we
moeten aan energiebesparing
blijven doen en meer exporteren.
Dit perspectief werd dinsdag ge
schilderd door deskundige spre
kers tijdens de "landelijke eco
nomistendag".
Zo stelde dr. W. F. Duisenberg. oud
minister van financiën, nu lid van
de raad van bestuur van de Cen
trale Rabobank, dat mindere
aardgasbaten tot extra afrem
ming van de groei van de art
bcidsuitgaven en sociale uitke
ringen zullen leiden. Hij vreest
dat de ombuigingen van "Bestek
81", moeten worden gevolgd
door verdere beperkingen.
Volgens onderdirecteur prof. dr. J.
Weitenberg van het Centraal Plan
Bureau wacht ons een reeks van
tientallen jaren waarin de lonen
niet of nauwelijks zullen kunnen
stijgen. Elk jaar zal de industriële
activiteit, met 5 procent moeten
stijgen om de meerdere export te
bereiken die nodig is om de
straks wegvallende aardgasop
brengsten op te vangen en de in
voer van benodigde energie te be
talen. Dit vergt enorme investe
ringen, zodat een strakke plan
ning nodig is en ook de ruimte
voor consumptiestijgingen ui
terst klein zal zijn: maximaal 2
procent per jaar.
Kritiek op de manier van besteding
van de aardgasopbrengsten door
de Nederlandse overheid kwam
van dr. H. Ruding. directeur van
het Internationale Monetaire
Fonds (IMF). Naar zijn mening
zijn deze geleden in te sterke om
vang gevloeid naar grotere be
stedingen en sociale uitkeringen.
Zij hadden meer moeten worden
aangewend voor belasting- en
premieverlaging, zodat de kosten
waren gedrukt. Ook hadden de
aardgasbaten beter moeten wor
den benut voor het stimuleren
van investeringen, waardoor met
name arbeidsplaatsen waren be
houden en nieuwe geschapen.
Ruding kant zich tegen het streven
om de binnenlandse vraag te sti
muleren. Te weinig wordt reke
ning gehouden met invloeden
"van buiten" op onze zeer "open"
economie. De vraag wat er moet
gebeuren na uitputting van de
gasbel is nu al aan de orde, want
de gasproduktie daalt en de beta
lingsbalans is aanzienlijk ver
slechterd. Met het nemen van
maatregelen als afzondering van
aardgasbaten voor extra investe
ringen en het verbeteren van de
concurrentiepositie, het verder
verminderen van de gasproduk
tie en het opvoeren van de kapi-
taaluitvoer is men nu al aan de
late kant.
Nederland na de gasbel was het thema van de Landelijke Economisten
dag die gisteren in Amsterdam werden gehouden. Verschillende topmen
sen uit het bedrijfsleven en van economische instituten gaven hun visie
over wat Nederland te wachten staat wanneer de aardgasbel bij Slochte-
ren uitgeput zal raken. Op de foto v.l.n.r. dr. H.O.C.R. Ruding, prof. Wei
tenberg en dr. W.F. Duisenberg
I Het schip van koning Chaled van Saoedi Arabie stond model voor hetjaertt dat r
gebouwd wordt. Dit schip werd begin dit jaar naar Saoedie Arable gevaren
SB» BSBB
r de groot industreel Flick
WEERRAPPORTEN 3
n "hedenmorgen 7 i
Sb c 're
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Zd. Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Geneve
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
München
Oslo
Stockholm
Wenen
Casa Blanca
Istanbul
Las Palmas
New York
Tel-Aviv
Tunis
half bew.
geheel bew.
zwaar bew.
licht bew.
half bew.
onbewolkt
15 -
15 13 i
14 13
15 10
15 12
15 12
15 13
14 12
15 13
14 11
12 7
- 13
21 10
13 9
20 6
15 12
11 8
mist 12 2
licht bew. 8 1
half bew. 0
zwaar bew. 13 7
onbewolkt 26 13
onbewolkt 15 1
zwaar bew. 19 11
zwaar bew. 10 8
onbewolkt 23 5
licht bew. 23 13
licht bew. 22 8
geheel bew. 15 5
onbewolkt 20 12
licht bew. 12 4
geheel bew. 15 10
licht bew. 22 9
licht bew. 20 6
licht bew. 12 4
zwaar bew. 2
geheel bew. 10 5
mist 24 16
onbewolkt
licht bew. - -
zwaar bew. 26 21
licht bew. 22 14
PARIJS - Frankrijk gaat gebukt
onder een serie stakingen die een
uiting zijn van de ongerustheid
over de doeltreffendheid van de
plannen van premier Barre de
inflatie en vooral de werkloos
heid te bestrijden. Dit gevoel van
onbehagen is door de communis
tische en de socialistische vak
bonden tevens aangegrepen om
een nieuwe uitlaatklep te leveren
voor het onbehagen over de de
bacle van de pogingen tot sa
menwerking tussen communis
ten en socialisten in een gemeen
schappelijk regeerprogram, dat
bij de verkiezingen van afgelopen
maart schipbreuk leed.
De stakingen van het moment heb
ben ieder hun eigen en direct
aanwijsbare oorzaak. De haven
van Marseille is verlamd door een
staking die in eerste instantie is
veroorzaakt door het falen van
pogingen een ten dode opge-
DEN HAAG (ANP) - Op 31 oktober
kan worden ingeschreven op een
8,5 procent staatslening per
1984-1993. Het bedrag wordt na
sluiting van de inschrijving be
kend gemaakt.
De aflossing van de lening vindt
plaats in tien jaar jaarlijkse ter
mijnen, te beginnen op 1 decem
ber 1984. De stortingsdatum van
de lening is 4 december.
KAAG - Jachtbouwer Van Lent (op het Kaag-eiland) is op
dit moment druk in de weer met de bouw van een kapitaal
schip. Opdrachtgever is de Duitse (groot) industrieel
Flick. Met de bouw van dit jacht is een geldbedrag ge
moeid van ongeveer veertig miljoen gulden.
schreven scheepswerf van de on
dergang te redden. De door de
communistische vakbond van
havenarbeiders uitgeroepen 24-
uursstaking in alle Franse havens
is overigens de eerste in de laatste
kwart eeuw en heeft veel meer
een politiek aspect. Het gehan
teerde argument is echter dat
men weigert toe te staan dat ar
beidskrachten uit de zgn. Derde
Wereld op Franse schepen wor
den aangemonsterd.
De Franse staatsradio en -televisie
staakten gisteren uit solidariteit
met de vakbond van producen
ten. Een loonconflict ligt hieraan
ten grondslag. In Parijs ligt het
huisvuil hoog opgetast in de stra
ten, omdat de vuilnisophalers het
bijltje erbij hebben neergelegd.
Gisteren lag er naar schatting al
38.000 kubieke meter huisvuil op
transport te wachten. De vuilop-
halers stellen eisen aan het ge
meentebestuur van Parijs, die
door deze instantie niet kunnen
worden ingewilligd, omdat ze op
nationaal niveau worden gere
geld. Met name wordt de eis ge
steld van pensionering bij 55 jaar
en de betaling van een volle der
tiende maand salaris.
De onrust onder de post-employés
is met nieuw. Herhaaldelijk is er
onrust in de grote postverdeelsta-
tions van Parijs, waar ook de post
voor de omgeving van de Franse
hoofdstad wordt verwerkt. Het
werk van de verdelers is eentonig
en wordt slecht betaald, er is veel
verloop van personeel, dat zich in
niets met het werk verbonden
voelt. Vandaag zullen 360.000
postbeambten het werk voor 24
uur neerleggen, waaronder de
genen die de telefoondiensten
bemannen.
Dit is overigens niet de enige op
dracht die de Kaagse jachtbou
wer in zijn portefeuille heeft
Voor twee rijke Arabische oJie-
sjeiks zijn evenzoveel jachten in
aanbouw: één van veertig en één
van vijftig meter. Hoe groot de
koopsom van deze schepen is, is
niet bekend.
Voor het schip van Flick, dat om en
nabij de zestig meter lang wordt,
heeft het "gouden" jacht van de
Arabische vorst Chaled model
gestaan. Deze boot werd in het
begin van dit jaar, na een zeetest
van enkele dagen, naar Soedi-
Arabië gevaren.
Flick' schip krijgt ook, evenals dat
van Chaled. in een aantal kamers
gouden kranen. Op het dek is een
platform gecreëerd waarop een
helikopter kan landen. Het jacht
wordt met een computer be
stuurd. De laatste nieuwe snufjes
op het gebied van de elektronica,
zoals een sateliet-navigatie-sys-
teem, zijn in dit schip aange
bracht.
Twee jaar
Van Lent, die zegt nog voor zo'n
twee jaar werk te hebben voor de
drie schepen zijn voltooid, zal het
jacht van Flick omstreeks mei
van het volgend jaar van stapel
laten lopen. De tweede boot zal
een maand of zeven later te water
worden gelaten.
Tegen de tijd dat het Duitse jacht
wordt "opgeleverd", komt de ka
pitein enkele maanden naar Ne
derland om het schip te leren
kennen. (Chaleds kapitein bege
leidde de bouw van het begin tot
het eind. red.).
Flick heeft in diverse bedrijven in
zijn land en in Nederland een
flinke vinger in de pap. Zo is hij
voor tien procent (was tot voor
kort 39 procent) aandeelhouder
van Agam (Mercedes-fabrieken),
bij Von Feldmülle (een bedrijf
dat papier verwerkt) is hij de eni
ge aandeelhouder, bij Maximi-
liaan is hij dat ook. Bovendien
heeft hij in de staalindustrie
eveneens 23 procent aandelen. In
Nederland heeft Flick 51 procent
van de aandelen in handen bij het
bedrijf Gennep. Hier wordt onder
meer page en popla geprodu-
Bewaking
Van tijd tot tijd laat Flick zijn ge
zicht wel eens op hebKaag-eiland
zien. Meestal verblijft hij dan eni
ge uurtjes in het cafe "Tante
Kee". Flick laat zich bij dat mo
ment door zijn privé-vliegtuig
overvliegen. Een paar stevige
bewakers houden goed in de ga
ten dat er geen "ongeregelde din
gen" in zijn omgeving gebeuren.
Van Lent is "zuinig" met het ver
strekken van informatie. De di
rectie ontkent niet dat er thans
kapitale jachten in aanbouw zijn,
maar zij weigert pertinent namen
te noemen hoewel op het eiland
praktisch iedere bewoner weet
dat het grootste schip voor de
Duitse industrieel is.
Over de opdrachten uit Saoedi-
Arabië wordt nog geheimzinni
ger gedaan. "We zijn wel eens een
opdracht kwijtgeraakt", zegt di
recteur Van Gerven. "Daarom
zijn we wat voorzichtiger gewor
den met het vrijgeven van na
men."
Volgens Van Gerven jagen jacht
bouwers uit diverse landen op de
vette opdrachten uit het Midden
Oosten. "De kans is reëel dat op
drachten naar een ander land dan
het onze gaan. De concurrentie
van over de grenzen is erg groot.
Wij zitten hier nogal behoorlijk
hoog in de prijs"
PARIJS (REUTER) - British Aerospace, het Britse staatsbedrijf voor
vliegtuigbouw, gaat per 1 januari aanstaande voor 20 procent deelnemen
in Airbus Industrie, het consortium van Europese vliegtuigfabrieken dat
de Europese luchtbus (A300) en daarvan afgeleide vliegtuigen voor de
burgerluchtvaart bouwt. Het Franse ministerie van verkeer heeft dit giste
ren meegedeeld.
Op het ogenblik bestaat het consortium uit Aerospatiale in Frankrijk,
Messerschmitt-Boelkow-Blohm in West-Duitsland, Vcreinigte Flugtech-
nische Werke^Fokker in West-Duitsland en Nederland en Casa in Spanje
Het Britse belang wordt even groot als het Westduitse en het Franse
British Aerospace krijgt uiterlijk augustus 1981 in de bedrijfsleiding van
Airbus Industrie evenveel te zeggen als MBB en Aerospatiale.
In de overeenkomst is niet opgenomen dat British Airways ook vliegtui
gen van Airbus Industrie moet kopen. Men is het er tijdens de onderhan
delingen over eens geworden dat de Britse nationale luchtvaartmaat
schappij op het ogenblik geen behoefte heeft aan een vliegtuig voor mid
delgrote afstanden met een brede romp en ongeveer tweehonderd zit
plaatsen. Mocht dat in de toekomst wel het geval zijn dan is de kleinere
versie van de airbus, de A310, het meest geschikte toestel, zo meent British
Airways.
British Airways heeft enige tijd geleden een aantal vliegtuigen bij Boeing
besteld die als concurrent van de A310 kunnen worden beschouwd. De
Britse regering heeft beloofd dat zij geen steun meer zal geven aan deel
nemingen in de ontwikkeling van vliegtuigen die toekomstige concurren
tie van machines van Airbus Industrie kunnen worden.
Het programma van Airbus Industrie bestaat op het ogenblik nog slechts
uit diverse uitvoeringen van de "grote" luchtubs (A300) met gemiddeld
300 zitplaatsen. De A310 komt pas in het begin van de jaren tachtig op de
markt.
DEN HAAG (ANP) - De export van
ons land is de eerste acht maan
den van dit jaar niet toegenomen.
Dit blijkt uit gegevens van het
Centraal Bureau voor de Statis
tiek. Ook de invoer is gelijk
gebleven. Er werd in totaal voor
74,5 miljard gulden ingevoerd en
voor 70,7 miljard gulden uitge-
voefd.
Uit andere gegevens van het CBS
blijkt dat na een geringe daling in
de eerste vijf maanden van dit
jaar de bedrijvigheid in de Ne
derlandse industrie in de afgelo
pen zomer aanzienlijk is toege
nomen. De bedrijvigheid was in
de periode juli/augustus van dit
jaar iets meer dan vijf procent
groter dan in dezelfde periode
van het vorig jaar.
Mitsubishi
naar ons land?
SASSENHEIM (ANP - Japanse
vrachtautodeskundigen van het
concern Mitsubishi onderzoeken
op het ogenblik de mogelijkhe
den om in Nederland of Belgie
een assemblagefabriek voor zwa
re vrachtwagens op te zetten. Al
gemeen directeur A. Karl van
Mitsubishi importeur Hart Nib-
brig en Greeve in Sassenheim zei
gisteren dat dit de enige manier is
om op de Nederlandse markt
concurrerend te kunnen opere
ren.
De transportkosten vanuit Japan
zijn echter zo hoog dat de enige
oplossing een assemblagebednjf
zou zijn. De kansen voor Neder
land of Belgie als plaats voor deze
fabriek moeten vrij hoog worden
aangeslagen", aldus de heer Karl.
Andijvie 37-42; boerekool 41-50; rode
kool 34; groene kool 36; spitskool 41;
bospeen II 64-94; waspeen AI 3,20-4,20;
waspeen All 3,20-4,20; waspeen BI
4,60-8,40; waspeen Cl 4,40-6,60; waspeen
CII 4,20-6,50; breekpeen 1 2,40-3,40; prei
40; schorseneren A 91-1,24; schorsene
ren B 49-62; schorseneren C 15-21; selde
rij 26; knolselderij 35-51; sla 36; uien 6-14;
krul peterselie 39-43; bloemkool: 61
76-1,04; 611 32-52; 81 62-84; 811 40.
Aanvoer schorseneren 10 ton; waspeen
210 ton; 10000 bloembollen; 2200 bossen
bospeen. Andijvie 43-1.31, Snijbonen
5.85, Postelein 1.07-1.30. Prei 32-80, Spi
nazie 43-1.77, Spruiten A 60-69, Spruiten
B 60-68, Spruiten C 47-59, Tomaten A
6.90-7.10, Tomaten B 6.80-7.00. Tomaten
C 3.90-4.90, Witlof 2.30-3.70, Komkom
mers 90-OP 97, Komkommers 60/OP
87-98 50/OP 74-78, Komkommers 40/OP
59-62 35/OP 51-53, Komkommers 30/OP
Beursoverzicht
Omlaag
AMSTERDAM (ANP) - De rede
van president Carter over de eco
nomische toestand in de VS is
overal met gevoelens van teleur
stelling ontvangen. Dit was goed
merkbaar op de wisselmarkten,
waar de dollar tot ongekende
dieptepunten daalde. In Amster
dam verloor de dollar ruim drie
cent en om twaalf uur werd een
indicatiekoers van maar even bo
ven de 1.94 opgegeven.
De gevolgen waren voor de Ipeurs
niet mals. De noteringen van de
hoofdfondsen sprongen met gul
dens omlaag, waarbij veel koer
sen ver onder de prijzen van
maandag kwamen, toen er al
sprake was van een zwarte dag.
Unilever was bij opening 3.40 la
ger op 115.80 en de koers van
Kon. Olie ging bijna 3 achteruit
tot 122.80. Nog bonter maakte
KLM het, want hier ging 5.80
verloren op 147.20. Hoogovens
zakte 1.30 tot 36.80, Philips
0.50 op 25.10 en Akzo 1 tot
29.20. Verder kwam op de
scheepvaartmarkt voor KNSM
een 3.50 lagere koers uit de bus
op 86. Nedlloyd en Van Omme
ren verloren ieder 1. Ook de gro
te banken moesten het ontgel
den. ABN kwam 4 lager op 357
terecht en AMRÓ Bank daalde 1
tot 74.50. Nat. Nederlanden ging
0.70 achteruit tot 106.80.
73,00
226,00e
228,00e
23,20
32,60
1810,00
1015,00
55,50e
56,00
170,20
392,00
260.00
32,70
297,00
295,50
212,00
138,20
86,70
28,40
890,00
121,10e
69,20
33,10
17,10
250,00e
53,60
108,00a
115,00
70,20
93,50
148,50
73,00
193,50
119,80
22,60
90,00
14,60
76,00
72,00
225,00
227,00
23,50
32,50
1810,00
995,00
54,80f
55,00
168,50
392,00
258,00
32,60
293,00e
291.50e
211,00
138,80
86,50
28,20
883,00
117,50
68,00
33,00
17.10
252.00
53,50
330,00
42.00a
132,00
37.00
107,00a
114,00
70,00
93,50
51,00
145,00
70,50
194,70
115,20
22,40f
89,00
14,50
Ind Maatsch.
IBB Kondor
Interlas
Internatio M
Inventurn
Kempen Beg.
Kiene S.
Kluwer
Kon. A Volker
KBB
id. cert.
Landre G1
Leids. Wol
Macintosh
Maxw Petr.
Meneba
Metaverpa
MHV A dam
Moeara En
id 1-10
id 1-4
Mijnb W
Naarden
Naeff
Nat Grondb
NBM-Bouw
Nedap.
Norit
Nutricia G
Nijverdal
231,50
92,00
75,00
46,50
620,00
121,50
325,50
95,10
176,00
94,50
188,00
252,00
63,20
168,70
66,20
2280,00
37,90
286,00
3650,00
780.00
660,00
25,50
54,10
31,50
430,50
102,50
54,20
268,00
206,60
215,30
1235,00
108,20
44,10
68,00
234,00
91,00
75.20
45,50
635,00
120,00
325.00
94,00
174,30f
93,50
13,70
40,80
103,00
189.00
253,10
62,50
165,00
64,00
33,50a
280,00
3580,00
776.00
659,00
25,00e
54,10
31,50
430,00
102.50
53,80
265,00
204,60
212,00
1235,00
107,50
40,80
65,00e
Oce v.d. Gr
OGEM Hold.
Orenstein
Palthe
Pont Hout
Porcel Fles
Rijn-Schelde
Sanders
Sarakreck
Schev. Expi
Schlumberger
Schokbeton
Schuitema
Schuppen
Tilb Hyp bk
Tilb WaterI
TV- Kabelf
Ubbink
168,001
33,40
221,00
143,20
236,50
45,50e
42,50e
73,00
45.00
231.00
130,OOf
155,00
370,00
193.00
91,80
120,00a
390,00
389,50
60,70
277,50
71,20
144,00
58,00
1,54
890,00
1280,00e
132,50
345.00
106,00
237,00
65,20
104,00
125,00e
90,00
191,00
350,50
260,00e
177,10
156,00
165.00
32,30
221,00
143,00
235,00
44,00
41,00
73,00
45,00
232,00
125,00a
149,00
355,00
191.50
118,00a
395,00
394,50
60,00
279,00
69,00
146,00
57,50
1,53
855,00
1280,00
132,00
338,00
104,00
235,50
64,10
103,00
118,50a
90,00a
193,00
351,00
258,00
178,00
159,80
v.d. Vliet-W
Ver Glansf.
VMF Stork
Ver Uitg mij.
Verto eert.
Vezelverw
Vihamij Butt.
VRG Gem. Bez,
Wegener
Wessanen c
W U Hyp
Wolsp Ede
Wvers
Wyk en Her
115,10e
103,00
51,00
97,20e
14,10
78,00
74,20
52,OOf
80,50
71,50
398,90
94,60
59,60
135,00
BELEGGINGS
INSTITUTEN
Alg Fondsenb
America Fnd
Asd Belegdd D
Binn Belf. VG
BOG
Breevast
Converlo
•sur Pr Inv.
Goldmines
Holland F
!KA Belegg.
Tokyo PH(S)
Tokyo PH
'Jni-lnvest.
117,50
101,00
Wereldhaven
119,00
119,00
50,50
Concentre
231,00
232.00
96,00
Europafonds
13,90
Unifonds
437,00
12,60
437,00
78,00
Chemical F.
12,00
74,00e
Col. Growth
8,10
8,10
51,00e
Dreyfus F
28,00a
24,00a
78,00
Fedelty E
31,50a
28,50e
70,00
Investors M
16,50a
15,50a
397,00
Japan Fund.
22,10
22,00
92,00a
Lehman Corp.
22,00
22,00
59,30e
Madison F.
26,50
134,00
Manhattan
5,00
4,90
Massachus
20,00
20,00
Oppenheimer
11,00
10,50
Technology
15,00
14,60
Value Luie
11.50a
10,00a
Vance. Sand
12,00
11,50
97,00
109,00
129,00
178,50
188.00
176,00
525,00
132,80
410.00
141,00
121,00
500,00
95,00
69,30
53,00
100,00
142.00
99,00
95,00
99,50d
127,50
178.50
185.00
176,00
525,00
131,50
410,00
139,50
121,00
498,00
93,00a
69,00
53,00
99,00
139,00
99,00
BUITENLANDS
GELD
(prijs In guldens; bank inkoop-ver
koop)
Amerikaanse dollar 1.93 2,03
Engelse pond 3.87 4,17
Belgische fr (100) 6,37 6,67
Duitse mark (100) 107 110
Ital lire (10 000)
Portugeset
^-c (100)
Canadese dollar
Franse fr (100)
Zwitserse fr (100)
Zweedse kroon (100)
Noorse kroon (100)
Deense kroon (100)
Oostenr. sch. (100)
r gosl. dinar (100)
1,61 1,71
46
49
127,25 130,25
44.75 47,75
38,75 41,75
37.50 40,50
14,74 15,04
2,63 2,93
4.95 6,20
