Tweederde van mensheid
onbekend met evangelie
Pieterskerk nu echt dicht
Bartolome draagt
kwade gewet
Leiden oj ozji
CSS
Wereldraad
verdedigt
zijn gift
EKL Boys houdt
kampioen tegen
Professor Verkuyl bij afscheid: onvoltooide taak
Namibië. Zes grote kerken
Namibië (Zuidwest-Afrika) v
gen in een brief aan
Zuidafrikaanse premier, Pieter
Botha, het plan om nog dit jaar
verkiezingen in Namibië te hou
den te laten varen en het plan van
de Verenigde Staten, Canada,
West-Duitsland, Frankrijk en
Engeland te aanvaarden. "Zo
niet, dan zal de hele wereld Zuid-
Afrika verantwoordelijk stellen
voor een "verschrikkelijke en
tragische oorlog, die te vermijden
was geweest".
De brief wijst erop, dat ook de
Swapo, de grootste bevrijdings
beweging in het land, het wester
se plan heeft aanvaard en een
wapenstilstand heeft aangebo
den. De door Zuid-Afrika aange
boden verkiezingen kunnen, al
dus de brief, niet eerlijk en vrij
zijn. De voorbereidingen gaan
gepaard met intimidatie, bedrog
en onregelmatigheden. Hierdoor
heerst er angst en argwaan.
Zuid-Afrika wil geen troepenmacht
van de Verenigde Naties met een
sterkte van 7500 man in Namibië
die zou moeten toezien op de na
leving van het akkoord voor on
afhankelijkheid.
Premier Botha van Zuid-Afrika
heeft ontkend dat er bewijzen
zouden zijn voor onregelmatig
heden bij de officiële registratie
van stemgerechtigden in Nami
bië. En als de kerken menen dat
er bewijzen zijn, dan moeten zij
zich wenden tot gouverneur
Steyn.
Wat betreft het kerkelijke pleidooi
voor het plan van de Verenigde
Naties en de vijf westerse landen
antwoordde Botha dat hij "zo
democratisch mogelijk" zal han
delen.
O Hervormde Kerk: beroepen te
Varsseveld M. Schukken Dron-
ten, te Haarlem P.J. Mulders
Zwartsluis, te Hellendoorn
G.G.S. Hoogstraten Pijnacker, te
Dirksland J. van Wier Kampen;
aangenomen naar Schelluinen
C.G. Baart Utrecht (laatstelijk
docent in Beiroet), naar Angerlo
(Geld.) mevr. ds. H.B. de Neeling
Hontenisse; bedankt voor Leer-
sum A. J. de Bue Scharnegoutum.
Gereformeerde Kerken: aange
nomen naar Tzummarum (Fr.)
kandidaat E.J. Westerman
Baambrugge. Hervormd-Gere-
formeerde federatie "Samen op
weg": beroepen te Oostelijk Fle
voland, wijkgemeente Bidding-
huizen-Swifterbant, F. Spoelstra,
gereformeerd predikant te Zie-
rikzee. Geref. Kerken Vrijge
maakt: bedankt voor Hoogezand
P. Deddens Hilversum. Chr. Ge
ref. Kerken: beroepen te Schie
dam P. Roos Harderwijk; be
dankt voor Haarlem-centrum W.
Steenbergen Groningen. Gere
formeerde Gemeenten: aange
nomen naar Amsterdam-Noord
A. Snoep Vlissingen; bedankt
voor Nieuwerkerk (Zeeland) B.
Reinders Hardinxveld, voor
Borssele A. Hoogerland Krab-
bendijke, voor Rotterdam-IJs-
selmonde A. Moerkerken Nieuw-
Beyerland, voor Oud-Beyerland
en voor Poortvliet B. Venema
Drachten, voor 's Gravenzande R.
Boogaard Leiden, voor Amster
dam-Centrum W. Hage Rotter
dam-West.
Professor dr. J. Verkuyl meent dat de wereldzending haar
taak nog niet heeft voltooid. Maar in de eerste plaats zijn
de mensen in de verschillende landen zelf daartoe geroe
pen. Daarom is het nodig, dat het inheemse leiderschap in
de kerken overal ter wereld wordt versterkt. Wederzijdse
uitzending van personeel over de grenzen van de culturen
heen blijft echter duidelijk nodig. De nadruk ligt dan wel
op het "wederzijds"; het mag nooit eenrichtingverkeer
zijn.
De 70-jarige hoogleraar in de mis-
siologie en evangelistiek zei dat
in zijn afscheidscollege aan de
Vrije Universiteit.
"Onze gehoorzaamheid aan God",
aldus prof. Verkuyl, "en onze so
lidariteit met het gehele gezin der
mensheid eisen dat wij Christus'
bevel opvolgen om Gods liefde te
proclameren en te demonstreren
aan ieder mens, iedere klasse, elk
ras, in elk werelddeel en elke cul
tuur".
Niet populair
De scheidende zendingsman was
zich ervan bewust dat de overtui
ging dat gehoorzaamheid aan
Christus tot wereldzending leidt,
in de westerse wereld niet popu
lair is. Er gaat een remmende
werking uit van de zelfkritiek van
de westerse kerken over het ver
leden van de wereldzending. Be-
zelfkritiek mogen, vol
ken nu ook maar hun verant
woordelijkheid voor de wereld
zending opgeven. "De weg van
het echte berouw is de weg van de
herontdekking van onze roe
ping".
De omvang van die onvoltooide
taak noemde prof. Verkuyl
- "enorm". Een derde van de
mensheid is nog nooit in de gele
genheid geweest het evangelie
te horen. In gebieden waar de
kerk wèl geplant is, is het aantal
mensen dat nog nooit werkelijk
met het evangelie is geconfron
teerd zeer groot. Verkuyl durfde
de schatting aan dat tweederde
van de mensheid in feite nog niet
met het evangelie is bereikt.
"Wie het zicht op het geheel van
deze taak verliest, is bezig het
overlijdensbericht van de kerk
te schrijven voor alle zes conti
nenten".
Worsteling
gens prof. Verkuyl, echter niet Op de vraag hoe deze taak vervuld
betekenen dat de wersterse ker- moet worden, gaf prof. Verkuyl
Professor Verkuyl (met
taat) .roeping niet te ontwijken
als eerste antwoord dat de wor
steling om erkenning van gods
dienstvrijheid moet worden
voortgezet. Evenals gewetens
vrijheid is godsdienstvrijheid -
en dat geldt uiteraard voor alle
religies - een van de fundamen
tele mensenrechten.
Bij de vervulling van de zendings-
taak zullen dialogische relaties
met andersdenkenden moeten
worden opgebouwd, maar deze
mogen niet worden gebruikt om
de christelijke roeping te ontwij
ken.
De vervulling van de onvoltooide
taak vraagt gerichtheid op, wat
prof. Verkuyl noemde, het "Ko
ninkrijk van God". Dat betekent
aandacht voor de nood van enke
lingen en een verstaan van hon
ger naar vergeving en het verlan
gen naar eeuwig leven en over
winning over de demonen, maar
evenzeer aandacht voor de zere
plekken in de samenleving, voor
sociaal, politiek en cultureel
onrecht. "Want op al deze gebie
den is de worsteling gaande tus
sen het messiaanse rijk en het rijk
van de duisternis".
Prof. Verkuyl merkte in zijn af
scheidscollege ten slotte op dat
samenwerking en overleg met de
rooms-katholieke missionaire
organen en met de geloofszen-
dingen bij de volvoering van de
onvoltooide taak niet kan worden
gemist.
Fonds
Na het college werd de vertrekken
de hoogleraar een boek aangebo
den met bijdragen van vrienden.
Het fonds dat op verzoek van
prof. Verkuyl is gesticht om
beurzen te verstrekken aan stu
denten in de Derde Wereld bleek
f55.000 groot te zijn. De gerefor
meerde zending in ons land heeft
daaraan 20.000 bijgedragen.
In een verklaring aan de kerken
naar aanleiding van de kritiek
op de gift (35.000 dollar) aan
het Patriottisch Front in
Rhodesië zegt de Wereldraad
van Kerken, dat dit Front
voldoet aan de voorwaarden
van het anti-racismefonds
voor menslievende hulpver
lening aan bevrijdingsbewe
gingen.
De zwarte beweging van domi
nee Sithole en bisschop Mu-
zorewa heeft geen geld ge
kregen omdat zij zich heeft
aangesloten bij de interne
oplossing van het illegale be
wind van Ian Smith en daar
door de blanke controle
steunt op instanties zoals het
leger, de rechtspleging, het
openbare bestuur en de
openbare diensten, en ook het
blanke vetorecht. De gift is,
aldus de Wereldraad, van alle
kanten bekeken, aangezien
persberichteh aanleiding
hadden gegeven tot allerlei
misverstanden. De Wereld
raad herhaalt de oproep aan
de kerken om zich meer in de
spannen voor een mobilise
ring van de openbare mening
tot bevrijding van Zimbabwe
(Rhodesië) en het volk van dit
land alle politieke, morele en
humanitaire steun te geven
die het voor de realisering van
zijn recht op zelfbestemming
en onafhankelijkheid nodig
heeft.
DINSDAG 10 OKTOBER I97l
De directeur van het anti-ra
cismefonds, de Nederlander
dr. Boudewijn Sjollema, zei
voor de Zwitserse televisie
dat de Wereldraad met de
steun aan het Front handelt
volgens de maatstaven van de
Verenigde Naties. Hij ver
wees naar de sancties die de
Verenigde Naties tegen Rho
desië hebben afgekondigd.
Moet de Wereldraad, zo vroeg
Sjollema zich af, onder deze
omstandigheden de regering
van Smith steunen door geld
te geven aan haar partners?
Bedenkelijk
Inmiddels blijven kerkelijke
vergaderingen de steun aan
het Patriottisch Front ver
oordelen. Zo hebben zeven
regionale synodes van de
Presbyteriaanse Kerk in
Noord-Ierland Veel kritiek op
het beleid van de Wereldraad
inzake Rhodesië, onder meer
omdat verscheidene Noord-
ierse missionarissen en
zendelingen daar zijn ver
moord.
De 100.000 leden tellende Pres
byteriaanse Kerk in Zuid-
Afrika blijft wel lid van de
Wereldraad maar zal haar
contributie voorlopig niet be
talen en dit geld besteden aan
ondersteuning van oorlogs
slachtoffers in enkele delen
van Rhodesië.
De Raad van Kerken in Oosten
rijk heeft uitgesproken dat de
steun van het Patriottisch
Front een "bedenkelijke be
slissing" is die herzien dient
te worden. "Voor christenen
moet de weg van overleg en
geweldloosheid zolang die
begaanbaar is voorrang heb
ben, ook als het doel van de
bevrijding daardoor slechts
stapsgewijze wordt bereikt."
Broederschapsdag voorlopig laatste gebeurtenis
LEIDEN - "Christenen worden
door hun Heer geroepen om sa
men zout en licht te zijn, voor el
kaar en voor de wereld." Die ge
dachte stond centraal in de preek
van dominee W. Kuipers zondag
op de Broederschapsdag in Lei
den van de Zuidhollandse en
Zeeuwse ring van doopsgezinde
gemeenten.
De gezinsdienst, waaraan het
Rijnlands Christelijk Mannen
koor onder aanvoering van San-
der van Marion op indrukwek
kende wijze medewerking ver
leende, werd gehouden in de Pie
terskerk omdat de Lokhorstkerk
voor een zo grote schare te klein
is. Dit was voorlopig de laatste
gebeurtenis in deze kerk. Zij gaat
nu voor een paar jaar definitief
dicht om een volgende fase in de
algehele restauratie mogelijk te
maken.
Samenspel
Ds. Kuipers attendeerde de van
heinde en ver gekomen zusters
en broeders erop dat Jezus zijn
leerlingen aanspreekt met "jul
lie". Wij mensen denken vaak in
termen van "jij in jduw klein
hoekje en ik in 't mijne" of, om
het wat verhevener te zeggen,
"ieder op de plaats waar hij is ge
steld". Maar de bijbel spreekt in
termen van "samen met elkaar"
God is de God van het verbond; het
gaat om een samenspel tussen
Hem en de mensen en tussen de
mensen onderling. "God," zo zei
ds. Kuipers, "wil in het midden
van ons mensen zijn, en dat wordt
zichtbaar waar zijn wil wordt ge
daan, waar de verkrampte enke
ling wordt tot mens-in-gemeen-
schap."
Er werd in deze gezinsdienst, met
de zeer bekwame Wim van der
Reyden aan het orgel, veel en
goed gezongen. Ds. Kuipers ver
telde, voordat zij hun eigen pro
gramma kregen, ook een verhaal
voor de kinderen.
Wandeling
Na de lunch volgde in zeldzaam
schoon herfstweer een rondwan
deling door Leiden met een be
zoek aan De Lakenhal, het mu
seum van Oudheden en het do
cumentatiecentrum over de Pil-
grimfathers. In de Lokhorstkerk
verzorgden jongeren een cabaret.
Daar was 's middags ook een aan
tal interessegroepen aan het
werk. De deelnemers vierden in
de sluitingsdienst het avond
maal.
De heer P. Breeu wer, voorzitter van
de ring Zuid-Holland-Zeeland,
was zeker de tolk van ieder toen
hij aan het slot de organisatoren
dankte voor hun inspanning om
deze Broederschapsdag tot een
feestelijk gebeuren te maken.
Ontslag en spreekverbod "belachelijk"
NOORDWIJK - Vic Bartolome
kijkt weer opgewerkt nu hij over
de eerste teleurstelling over zijn
plotselinge ontslag bij Parker
Leiden heen is. "Ik heb vandaag
naar huis geschreven en gezegd
dat mijn ouders het maar niet al te
zwaar moeten opnemen. Ik sluit
een mooie carrière af. Op dit mo
ment ben ik blij dat het allemaal
achter de rug is", zegt hij in zijn
Noordwijkse appartement, en hij
vervolgt "Dave Kyle komt straks
langs om naar de flat te kijken.
Het lijkt me een aardige jongen,
een stevige speler. Precies wat
Henny Blom wilde".
In de voorgaande dagen was Bar
tolome aanmerkelijk feller. De
manier waarop hij aan de kant
werd gezet door Leiden was op
zijn zachtst gezegd ook opmer
kelijk. Twee weken geleden had
Bartolome een persoonlijk ge
sprek met coach Henny Blom.
Daarin werden alle bestaande
problemen besproken en Blom
vertelde aan Bartolome dat hij tot
november de tijd kreeg om weer
helemaal in vorm te komen. De
prestaties van de Leidse center
waren met name tijdens de reis
naar Zweden nogal tegenvallend.
Blom liet Bartolome enkele da
gen na het gesprek uit de basis
opstelling in de wedstrijd tegen
Flamingo's.
"Zijn reactie hierop was voor ons
een soort test, want voor een
Amerikaan is het nog altijd een
belediging om niet bij de eerste
vijf te horen" lichtte teammana
ger Henk Reekers de handeling
toe. Bartolome speelde matig, zo
als de hele ploeg na de snel ver
kregen 1-22 voorsprong. Afgelo
pen donderdag werd Bartolome
ontslagen. De spelers werden
door Blom ingelicht vlak voor de
vriendschappelijke wedstrijd te
gen LISC, er mochten evenwel
geen vragen worden gesteld. Pe
ter Paulides hierover: "Blom ver
telde het nieuws gehaast, Jimmy
Woudstra wilde meteen opstap
pen, maar Blom beloofde later
uitleg te zullen geven. Er werd
ook gezegd dat een dag later een
nieuwe speler zou aankomen,
Dave Kyle".
Als reden voor het ontslag werd
aangevoerd dat Bartolome niet
meer voldeed. Sponsor Robert
Bockweg: "Vic is door ons aan de
kant gewezen omdat hij niet aan
onze verwachtingen kon vol
doen. Hij voldeed niet aan onze
eis van spelkwaliteit. Die beslis
sing hebben wij donderdagmid
dag genomen en we hebben het
Vic diezelfde dag nog verteld. Wij
hadden natuurlijk ook tot na de
belangrijke wedstrijd tegen RZ
kunnen wachten. Diezelfde mid
dag heb ik naar Cleveland gebeld
en is Dave Kyle op het vliegtuig
gestapt".
De gebeurtenissen namen toen een
vreemde wending. Bartolome
werd verboden om zijn vriend
Cary Freeman, spelend bij RZ, op
de hoogte te stellen van zijn ont-
slag/"Belachelijk" zegt Bartolo
me nu, "belachelijk" zei Bock
weg gisteren ook en hij ontkende
iedere verantwoordelijkheid
voor dat besluit. Bartolome werd
geacht nog wel te spelen tegen de
Rotterdammers, maar daar werd
later van afgezien.
LEIDEN - Dave Kyle is door de
Nederlandse basketbalbond
speelgerechtigd verklaard en
mag morgenavond met Leiden
meespelen in de uitwedstrijd
tegen DL Amsterdam. De bonki
ge spierenbundel, trainde gis
teravond voor de tweede maal
met zijn nieuwe ploeg mee. Veel
indruk kon de Amerikaan niet
maken, na een operatie aan zijn
achillespees, waardoor hij enke
le maanden niet kon trainen en
spelen.
Het Leidse publiek kreeg zaterdg-
avond niets te horen. Vic Barto
lome stond enkele passen achter
de spelersbank, Dave Kyle had
zijn plaats alvast ingenomen.
Ondertussen had manager Frans
van Egmond verklaard dat het
ontslag in overeenstemming met
Bartolome was geregeld en dat de
belangrijkste redenen waren zijn
rugblessure van afgelopen sei
zoen en zakelijke beslommerin
gen in Amerika. De eerste vraag
van Dave Kyle aan zijn voorgan
ger was dan ook: "Hoe is het met
je rug?"
Vic Bartolome is gepikeerd over
deze versie van zijn ontslag:
"Mijn rug is prima. Ik hoor nu al
lerlei argumenten tegen mij ge
bruiken die ter sprake zijn geko
men in het persoonlijke gesprek
met Blom en die nu als redenen
voor mijn ontslag worden ge
bruikt. Dat was een privé-ge-
sprek, maar nu zou ik opeens last
van mijn rug hebben". Tijdens de
wedstrijd kreeg Bartolome ook
antwoord op een aantal zakelijke
Vic Bartolome: "Mijn rug is prima"
vragen over de afwikkeling van
zijn komende vertrek. De voor
naamste punten: Bartolome
moest voor vrijdag zijn flat en au
to overdragen, hij mocht geen in
terviews geven aan kranten.
"Een ongelukkige gang van za
ken", noemde Bockweg de brief
die Frans van Egmond aan Bar
tolome overhandigde, "Vic en ik
hebben na de wedstrijd alles ge
regeld. Er is een normale af
vloeiingsregeling getroffen. Hij
kan zeker nog tot het eind van de
maand in zijn flat blijven, terwijl
hij ook wordt doorbetaald.
Ik wist van die brief niets af, het is
niet de manier, niet onze image
om zo te handelen. Ik heb ook
meteen die regel over het inter
view-verbod geschrapt. Zo iets
kan gebeuren als enthousiaste
amateurs iets moeten regelen, ik
ziet het als een zakelijk geheel.
Over de rugblessure valt niets te
zeggen. De psychologie erachter
kan bij Vic hebben meegespeeld,
maar wij hebben hem laten keu
ren en er waren geen klachten.
Dat was dus niet de reden, die
heb ik al verteld".
Vic Bartolome berust ondertussen.
Hoewel het verbod om te prater
is opgeheven wil hij niet veel zeg
gen om de goede sfeer voor zijn
ex-ploeggenoten niet te beder
ven. "Ik wil het team geen slechte
naam bezorgen" zegt Bartolome,
"de anderen kunnen er tenslotte
ook niets aan doen en zij moeten
verder". Leiden zit ondertussen
zelf met een slecht geweten. Vo
rig jaar al werd overwogen het
verblijf van Bartolome niet te
verlengen. Dat dat toen niet ge
beurde en nu wel is ook het
grootste verwijt dat de Leidse
club gemaakt moet worden, afge
zien nog van de weinig menselij
ke behandeling van Bartolome in
de afgelopen dagen.. Ook de kri
tiek van mede-spelers, die uit
angst voor moeilijkheden met de
zich zo keihard opstellende spon
sor niet in het openbaar over het
ontslag van hun ploeggenoot
durven praten, spitst zich toe op
het tijdstip (drie weken voor het
begin van de Europa Cup-strijd).
De zaak bevorderd in ieder geval
niet de sfeer in de Leidse ploeg.
Aan Dave Kyle de zware taak het
geschonden imago van Leiden in
de komende weken weer op te
vijzelen.
HANS JACOBS
LEIDEN - In de zaalvoetbalcompe
titie behaalde nieuwkomer EKL
Boys gisteravond in de Cleyn
Duin hal een verdienstelijk 2-2
gelijkspel tegen het sterker geach
te Godyla. Van de Plas zette
Landwer met 5-4 opzij.
EKL Boys - Godyla 2-2 (1-2) On
danks de afwezigheid van André
Pracht (zondag geblesseerd ge
raakt) bood EKL Boys Godyla in
dit duel gelijkwaardige tegen
stand. Vooral in de beginfase trok
de thuisploeg fel van leer en
kreeg scoringskansen volop om
de Lissese ploeg op achterstand
te zetten.
Godyla, juist erg gevaarlijk als de
tegenstander veelvuldig de aan
val hanteert, plaatste evenwel
twee tempoversnellingen die
evenzoveel treffers op leverde.
Na een kwartier opende Jos Faas
de score. Drie minuten later zette
Pim van der Meer Godyla op 0-2.
EKL leek rijp voor de slachtbank
want nadien kreeg de Lissese
ploeg veel kansen de stand hoog
op te voeren.
Een twee minuten straf van Harry
van der Zwet stelde EKL in staat
de achterstand te halveren. Ben
nie de Roo liet Doelman Leo Dols
(de vervanger van Wim van Hars
kamp, die dit seizoen niet altijd
beschikbaar kan zijn) met een
harde knal kansloos.
In de tweede helft vielen beide
ploegen ver terug. Godyla wei
gerde de aanval te zoeken en be
paalde zich tot het verdedigen
van de voorsprong. EKL wilde
wel, maar kon nauwelijks ope
ningen vinden in de Lissese af
weer. Via een penalty, een over
treding van EKL doelman Cees
van der Steen, kreeg Godyla een
unieke kans de marge te vergro
ten. Gerard van Beek schoof het
leder naast het doel.
Twee minuten voor tijd viel de ge
lijkmaker. Gijs Collé bediende
Frans Sjardijn op maat die van
dichtbij raak schoot.
Van der Plas - Landwer 5-4 (l-l)
Landwer, vorige week nog met
0-7 verslagen door EKL Boys,
toonde zich in deze wedstrijd een
karaktervolle ploeg. De Sassen-
heimers toonden veel inzet en
dwongen de tegenstander tot op
de bodem te gaan.
Adrie Pluimgraaff opende de score
voor de Katwijkers. Direct daar
op liet Piet Hoogervoorst de ge
lijkmaker al aantekenen. In het
verdere verloop van de eerste
speelperiode kregen beide ploe
gen veel scoringsmogelijkheden
maar verzuimden die te benut
ten. Na de doelwisseling ging dat
de teams beter af. Mouter zorgde
voor 2-1, maar Landwer boog de
achterstand via doelpunten van
Van der Voort en Zoet tot 2-3 om.
Van der Plas antwoorde via doel
punten van Johan van Duin en
Mouter, Hennie Zoet bracht
Landwer weer langszij. Eén mi
nuut voor tijd scoorde Lourents
Mouter zijn derde doelpunt en
bezorgde Van der Plas daarmee
de 5-4 overwinning.
Het programma voor morgenavond
is als volgt: Groenoordhal: 20.00
uur Oegstgeest-Glasbergen;
21.00 uur Sjardin-Swift. THB hal:
20.25 uur Van Gerven-Cleyn
Duin.
ROB ONDERWATER
Basketballers Brazilië aan kop
MANILLA - Brazilië heeft gisteren
in Manilla de vierde overwinning
behaald in de strijd om het we
reldkampioenschap basketbal.
Voor slechts 500 toeschouwers
was het duel tegen gastheer Phil-
lipijnen een formaliteit 119-72.
Door deze zege nestelt Brazilië
zich boven aan de ranglijst.
De Verenigde Staten versloegen
Canada met 96-90. Brazilië, Joe
goslavië en Rusland, alle nog on
geslagen zullen in de onderlinge
duels moeten uitmaken wie we
reldkampioen wordt.
