Maredorp raakt
moedeloos in
'papierjungle'
Pijpers: Het is nu net alle dagen
Pasar Gambir
eind oktober
in Leiden
Stadsvernieuwing in 't slop
LAATSTE HERENKAPPER VAN MORSSTRAAT STOPT ERMEE
v.d. Water
ZATERDAG 7 OKTOBER 1978
r Verkrotting en verval in het hart van de wijk (Noord Rundersteeg).
geld van het rijk voor de bewo
ners uit te monden in een mis
lukking.
Triest geval
De bewoners zien het weinig of he
lemaal niet meer zitten", erkent
voorzitter George Jilleba van de
buurtvereniging Maredorp. "Het
is" - zegt hij - „een triest geval. Je
spant je in om mooie plannen te
maken en er komt niets van de
grond. Dat werkt niet stimule
rend voor een wijk. Het is heel
slecht voor een buurt om zo lang
stil te staan. Je krijgt de mensen
gewoon niet meer enthousiast"
Het stadsvernieuwingsproces in
Maredorp struikelt nu al maan
den over de weigerachtige hou
ding van minister Beelaerts van
Blokland (ruimtelijke ordening
en volkshuisvesting). De be
windsman onthoudt Maredorp
nog steeds de beslissende goed
keuring voor het verbeterings
plan. De wijk zit zo in de finan
ciële wurggreep van het rijk. Zo
lang de goedkeuring uitblijft,
blijft ook de geldkraan dicht.
Gemeente, buurtvereniging, pro
jectgroep en coördinator mi-
Abel de Jong hebben de minister
de afgelopen maanden bestookt
met brieven om het verbete
ringsplan goedgekeurd te krij
gen. Coördinator De Jong kreeg
als eerste antwoord. Vorige week
maakte de bewindsman bekend
dat in november een beslissing te
verwachten valt. Wel duidelijk
heid dus, maar opnieuw uitstel.
Papierjungle
.,Het uitblijven van enig bericht
omtrent de goedkeuring werkt
demoraliserend", had coördina
tor Abel de Jong de minister ge
schreven. Hij hield de bewinds
man voor dat de bewoners het
'niet meer zien zitten' en de
stadsvernieuwing beschouwen
als een 'ondoordringbare pa
pierjungle'
De minister schreef 'getroffen' te
zijn, maar ging intussen aan de
kern van de zaak voorbij. Hij be
riep zich erop dat Leiden veel
geld voor de stadsvernieuwing
krijgt. Dat Maredorp dat nog al
tijd of nog steeds niet krijgt en
inmiddels al bijna een jaar wacht,
leek de minister te vergeten. Zijn
verdediging dat de voorbereiding
voor de aanpak van een hele
buurt altijd zo'n vier jaar duurt,
komt dan ook zwak en voor Ma
redorp onaanvaardbaar over.
Abel de Jong noemt het een
'vreemde situatie' dat de minister
nu niet direct goedkeuring heeft
verleend. Hij houdt echter goede
hoop dat de instemming in no
vember afkomt. George Jilleba is
minder optimistisch en zeer arg
wanend.
Snoeimes
De voorzitter van de buurtvereni
ging vermoedt dat het uitstel te
maken heeft met de bezuini
gingsplannen van de regering en
vreest het snoeimes: "Het kan
best wel eens zijn dat de minister
wacht op de bezuinigingen en
dan kan er wel eens geen geld
meer voor ons over zijn", zegt hij.
Jilleba wil het ondanks alles toch
niet laten afweten. "We blijven
onze schouders er onder zetten.
Als je zolang met een zaak bezig
bent, laat je het niet direct schie
ten", is zijn opvatting. Hij wil nu
proberen bij de gemeente geld los
te krijgen voor directe sti>eatver-
betering - zoals groenplannetjes -
in de wijk: „Dan wordt er toch
wat zichtbaar. Zo kunnen we
misschien bereiken dat de men
sen niet nog moedelozer wor
den"
Exotische jaarmarkt
LEIDEN - Van donderdag 26 tot
en met zondag 29 oktober zal
onder de naam "Pasar Gam
bir Leiden" een grote exoti
sche jaarmarkt worden ge
houden in de Leidse
Groenoordhallen. Het is een
van de nieuwe evenementen
die dit jaar in de hal te zien
zijn en de pasar wordt geor
ganiseerd door het organisa
tiebureau Yunus in Aerden-
hout. Dit bureau heeft erva
ring in het organiseren van
dergelijke markten omdat
men die jaarlijks ook organi
seert in onder meer het RAI-
gebouw in Amsterdam,
Zwolle, Leeuwarden en Den
Bosch.
De Pasar Gambir zal in de
Groenoordhallen een totale
oppervlakte beslaan van
achtduizend vierkante meter.
Het grootste gedeelte daarvan
zal worden ingenomen door
de eigenlijke jaarmarkt. Deze
markt bestaat uit ongeveer
honderdvijftig stands met ar
tikelen en produkten uit tro
pische landen zoals hout
snijwerk uit Bali, zilver uit
Djokja, sieraden uit Thailand,
lederwerk uit Noord-Afrika,
kleding uit India en Pakistan,
kunstnijverheid van de Phi-
lippijnen enz.
De bezoekers zullen in de hal
ook een aantal kermisattrac
ties aantreffen en - zoals dat
op een pasar malam hoort - er
zullen een twintigtal kleine
restaurantjes word?n ge
bouwd waar men exotische
lekkernijen uit oosterse lan
den kan eten.
In een deel van de Groenoord
hallen zal een "plein" worden
ingericht met een podium en
stoelen voor ongeveer acht
honderd bezoekers. Daarom
heen zullen restaurantjes
worden gegroepeerd. Op het
podium zal 's middags en 's
avonds een amusementspro
gramma worden gepresen
teerd en er zullen modeshows
worden gebracht. Het show
programma bevat naast
krontjongmuziek en klassie
ke Indonesische kleder
drachten de Zuidmolukse
popgroep Massada, de Ha-
waiiaanse show Kaulina Hila
en een Zuidamerikaanse
Fiësta Tropical Show met o.a.
Los Alegres, danseressen,
limbodansers en vuurvreters.
Tot de artiesten die tijdens de
pasar in Leiden zullen optre-
den.behoren het zangduo To
ny en Linda (de opvolgers van
het duo Rosy en Andres), de
Tumbleweeds, een country
en westerngroep, de Cross
Family en popartiesten als
Anita Meijer, 'de groep Luv'
en Rob de Nijs. Op de laatste
avond, zondag 29 oktober,
treedt de groep Dream Ex
press (de vroegere Hearts of
Soul) op. Op zondagmiddag is
er een showprogramma kin
derprogramma met mede
werking van onder andere
Corry Konings.
De Pasar Gambir Leiden is da
gelijks geopend van 12 uur 's
middags tot 12 uur 's nachts
en zondags van 10 tot 22 uur.
De toegangsprijs bedraagt
vijf gulden voor volwassenen
en drie gulden voor kinderen
tot 12 jaar en 65-plussers.
Fiesta Tropical Show
LEIDEN - Met enige
weemoed hanteerde kap
per pijpers van de Mors-
weg zaterdag 23 septem
ber voor de laatste keer
kam, schaar en tondeuse.
Na een kleine halve eeuw,
48 jaar om precies te zijn,
talloze Leidse hoofden
onder handen te hebben
genomen vond hij het
welletjes en de tijd geko
men om zijn kap-attribu-
ten voorgoed aan de wil
gen te hangen. Met hem is
nu ook de laatste heren
kapper van de Morsstraat
(Pijpers: "Vroeger hebben
er hier wel zes gezeten")
verdwenen.
Voor het echtpaar Pijpers is het wel
een beetje wennen dat vaders met
het kappen is gekapt. De heer Pij
pers: "Het is nu net alle dagen zon
dag maar dat gevoel zal op den duur
ook wel weer overgaan. Als het
weer straks wat beter wordt zal ik
ook niet de hele dag binnen blijven
zitten. Dan ga ik lekker vissen of in
m'n tuintje rommelen".
ADVERTENTIE
Quarts - Horloges
De Aller Beste
EIGEN ATELIERS
Aanvankelijk is de heer Pijpers
helemaal niet van plan geweest om
kapper te worden. Hij zou namelijk
meubelmaker worden. "Na de lage
re school ben ik naar de ambachts
school gegaan met de bedoeling
meubelmaker te worden. Na een
tijdje had ik het op school wel be
keken en ging ik als timmerman bij
Oostveen werken. In die tijd kreeg
ik iets aan m'n voet en moest ik
achttien weken het ziekenhuis in.
Toen ik daar eindelijk uit was ben
ik het kappersvak ingegaan. Eerst
heb ik als leerling twee jaar bij een
baas gewerkt, kapper Hensing die
ook in de Morsstraat zat. Na die
twee jaar, ik was inmiddels twintig,
ben ik voor mezelf begonnen. Eerst
in een heel klein zaakje in de Mors
straat. Na anderhalfjaar kon ik de
boekenzaak van Went, die naar de
Doezastraat ging verhuizen, over
nemen. Uit die zaak ben ik nooit
meer weggekomen, heb daar dus 45
jaar gezeten".
Examen
Kapper Pijpers stond al uitgebreid
in zijn eigen zaak de hoofden van
zijn klanten te bewerken toen hij
pas naar de kappersschool ging.
"Twee jaar lang moest ik eén avond
in de week naar school. In die tijd
was er nog een kappersschool op de
Steenschuur. We zaten daar met
een man of dertig, zowel heren- als
dameskappers. Ik weet nog goed
dat ik examen moest doen, in de
"Grote Burcht" notabene. We
mochten op het examen uitsluitend
met kam en schaar werken en ab
soluut niet langer dan dertig minu
ten bezig zijn. Ja, vroeger ging het
er allemaal heel anders aan toe dan
nu. Lange tijd was een knijpton-
deuse het enige hulpmiddel naast
kam en schaar. Stond je de hele dag
te knijpen en s' avonds had je zo'n
hand (Pijpers duidt een dikte aan
die bepaald niet misselijk genoemd
kan worden). De enige modellen
die je toen kende waren: korte
scheiding (bovenop de de kruin),
lange scheiding, een soort pony en
later ook het gedekte model en de
kuif van voren. Dat laatste model
noemde ik altijd het vraagteken
model".
"Wat natuurlijk ook heel anders
was waren de werktijden. Lange
tijd heb ik ook op zaterdagavond
tot een uur of elf, half twaalf en zelfs
op zondagmorgen moeten werken.
Door-de-weeks waren we altijd
open tot een uur of half negen. La
ter werd dat veranderd. Mocht je
zaterdags tot negen uur en door-de-
weeks tot zeven uur open zijn. En
die prijzen vroeger hè. Voor knip
pen en scheren betaalde je voor de
oorlog een kwartje en vlak na de
oorlog 45 cent. Toen de prijs een
keertje met vijf cent werd verhoogd
zei een vaste klant tegen me: "Joh,
wat ben jij duur geworden".
Vechten
Erg spijtig vindt mevrouw Pijpers
het dat de sfeer in de kapsalons de
afgelopen jaren zo veranderd is. Zij
zegt: "Vroeger leek het in de kap
salons dikwijls wel een verjaardag
maar tegenwoordig zitten de men
sen meer te vechten over wie er het
eerste aan de beurt is".
ADVERTENTIE
ANTIEKE EN
STIJLKLOKKEN
Uw vakadres
Eigen ateliers
De betere kwaliteiten
in de voordeligste prijzen
v. d. Water
Haarlemmerstraat 181
ETALAGE IN DE STEEG
Haar man vervolgt: "Omdat ik vlak
bij de kazerne zat heb ik altijd veel
soldaten ever de vloer gehad, voor
al in de tijd dat er nog op vrijdag
haarinspectie was. Dat wilde zeg
gen dat de jongens voordat ze naar
huis mochten eerst hun hoofd
moesten tonen aan hun officieren.
En ze kwamen alleen de kazerne uit
met een fris, kort koppie. Ik heb het
meegemaakt dat een knaap twee
keer bij me terug kwam omdat zijn
haar niet kort genoeg was naar de
zin van de heren".
"Met die soldaten was het dikwijls
lachen geblazen. Toen ik nog als
leerling bij Hensing werkte moest
ik ook vaak in de kazerne knippen.
Op een gegeven moment was ik
rustig bezig met knippen en opeens
hoor ik me toch een knal. Onge
looflijk, ik dacht dat de aarde ver
ging. Wat bleek nu? Eén van de sol
daten had als een geintje een paar
patronen in de kachel gegooid. Dat
hele ding sprong zo'n beetje uit el
kaar. Een grote, zware plaat die op
de kachel lag vloog zomaar de lucht
in en kletterde vlak naast me op de
vloer".
"Zo liep er ook een knaap rond die
telkens maar zat te zeuren dat hij zo
graag een partijtje met me wilde
worstelen. Ik werd dat gezeur na
tuurlijk zat en op een keer geef ik 'm
toch een gooi. Komt die knaap uit
gerekend met een smak tegen een
kraan terecht die meteen afbreekt.
Het water spoot eruit. Ik op zoek
naar de hoofdkraan maar ik kon dat
ellendige ding nergens vinden. On
dertussen bleef het water maar
stromen en in een mum van tijd
stond de hele tent blank. Ja, dat wa
ren nog eens tijden".
Bedienden
"Vroeger heb ik twee bedienden
gehad. Ook mijn vrouw heeft veel
meegeholpen in de zaak. Zij ver
zorgde dan de scheerklanten en dat
deed ze heel goed. Mevrouw Pij
pers: "Of het goed was weet ik niet
maar het is wel zo dat alle klanten
levend de deur uitgekomen zijn. Er
is voor zover ik weet niemand zon
der hoofd weggegaan". "Nou, ro
ken maar dat het goed was", laat
vaders weten, "In de oorlog heeft zij
zelfs dikwijls alleen in de zaak ge
staan. Want wanneer er in de buurt
razzia's werden gehouden dan lag
ik zogenaamd ziek thuis. Om de zo
veel tijd kwam ze dan met een la
ding scheermessen naar mij toe.
Die messen moest ik dan, zoals dat
heette, aanzetten. In de oorlog was
het trouwens bijzonder moeilijk
om aan scheerspullen te komen.
Vandaar dat iedereen z'n eigen
scheerspullen meebracht en die
dan bij ons liet staan".
Vanaf 1952, heeft kapper Pijpers
alleen in de zaak gestaan. "Op een
gegeven moment was het niet meer
vol te houden om twee mensen in
dienst te hebben met al die sociale
lasten. Ik ben het toen maar alleen
gaan doen. Ik weet wel dat als ik nu
jong zou zijn niet weer met een
kapperszaak zou beginnen. Ik k(jk
wel uit. ik zou mooi bij een baas
gaan werken".
JAAP VISSER
Een speelplaats op een kaalgeslagen gebied dat op nieuwbouw wacht (Mirakelsteeg)
LEIDEN - Aan de rand van de wijk
geven vitrines een somber beeld.
In de kasten hangen brieven van
maanden terug en al lang ver
geelde kaarten. Wijkverbetering
Maredorp-Oost staat erboven. De
informatiekasten trekken weinig
Door
Kees van der Malen
aandacht, blijkbaar alleen ver-
nielzucht.
Een stukgeslagen vitrine bevat een
smeekschrift om verandering:
...Laat mij echt hier niet langer
staan,
en maak een eind aan mijn be
staan...,
schreef een wanhopige gelegen
heidsdichter.
Voorlopig lijken de vitrines onmis
baar om de buurt te informeren.
De stadsvernieuwing in Mare
dorp staat nog maar aan het be
gin. Het ongeduld van de bewo
ners zal nog veel sterker op de
proef gesteld worden. Of ze het
volhouden is echter in toene
mende mate twijfelachtig.
De houding van een enkele buurt
bewoner is illustratief voor het
algemeen gevoelen in de buurt.
Enige tijd nam de man enthou
siast deel aan vergaderingen over
vernieuwing van de wijk. Vrij
snel, na enkele maanden, stapte
hij moegepraat en gedesillusio
neerd weer op. De man hoorde
over veel moois praten, maar in
de buurt veranderde niets. Alleen
het verval ging verder
Apathie
Het uithoudingsvermogen van de
buurtbewoner van Maredorp was
van korte duur. Te kort voor het
moeizame proces van de stads
vernieuwing en zeker voor de
slepende gang van zaken in deze
Leidse binnenstadswijk. Zijn
ongeduld leeft bij velen en is zo
langzamerhand omgeslagen in
moedeloosheid en apathie.
De mensen in Maredorp zijn niet
meer zo geïnteresseerd in de
plannen voor de stadsvernieu
wing. Ze willen daadwerkelijke
actie zien of zoals de buurtver
eniging enkele maanden geleden
aan de gemeente schreef: 'Liever
één opgeknapt pand dan tien
rapporten'
Rapporten heeft Maredorp de af
gelopenjaren genoeg gezien. Het
begon met 'Maredorp in de stei
gers', het eerste denkwerk over
de stadsvernieuwing in de buurt.
Later volgde 'Een fundament
voor Maredorp', het concrete
verbeteringsplan en sinds vorig
jaar is er het bestemmingsplan
'Maredorp onder dak', althans
het papieren dak. In de praktijk
moet de eerste steen voor de
stadsvernieuwing nog altijd
worden gelegd.
Bijna vier jaar is men in Maredorp -
het deel van de Leidse binnen
stad tussen Oude Vest, Oude
Rijn, Stille Mare en Lange Mare -
al actief en nog altijd is er geen
uitzicht op echte vernieuwing.
Wat begon als een unieke en am
bitieuze aanpak - een wijk die zelf
plannen ging maken - dreigt door
uitblijven van directe steun en
