Kruiswoord
Voor vijfde jaar bloemen op
Duitse weldadigheidszegels
..Defence at Bridge'
goed leesbaar boek
Oplossing
m 0 m
Fraaie slag
zetten uit
Frankrijk
0 is m m
m a m m
Wie een aantal kostelijke uren wil
doorbrengen met het lezen van
een (Engelstalig) boek doet een
voortreffelijke keus rhet Defence
at Bridge van het duo Aksel Niel
sen en Victor Mollo. Het boek is
geschreven volgens de tegen
woordig zo populaire formule
waarbij eerst het probleem wordt
gegeven en vervolgens op de
daarop volgende pagina het vol
ledige spel en de oplossing. Er
zijn 110 problemen, verdeeld in 9
hoofdstukken: uitkomst, de
dummy gaat open, spotlight op
oost, entrees naar de hand, het
gevecht om de verbinding(en),
troef-promotie, misleiding, ver
dediging in het eindspel, oude
meesters. Alle problemen zijn ge
zien door het oog van de verdedi
ging. Het hoe en waarom moet
worden uitgezocht op grond van
de verkregen inlichtingen uit
bieden en spelen en op basis van
met gezond verstand vooruit
zien. Aan de hand van Nielsen en
Mollo lukt dat voortreffelijk, niet
alleen vanwege de heldere, klare
uitleg, maar ook vanwege het
goed gekozen spelmateriaal. Het
is allemaal ontleend aan de prak
tijk en vormt een ongemeen
boeiende collectie van vernuftig
spel dat aan de tafel met dichte
kaart werd uitgedacht. Het is aan
de lezer dat thuis, rustig in een
stoel, te evenaren. V/at dacht u
bijv. van dit spel, waarbij u wordt
geacht alleen uw eigen (west)
hand te zien en, nadat u bent uit
gekomen, de dummy (west, nie
mand):
4» 76
A H 2
O VB764
874
H B 9 A V
9 B 8 653 10 9 7
O 8 O 932
h b 9 6 A V 10 5 2
10 8 5 4 3 2
V4
O AH 10 5
3
doublet, west 2 Ha, noord pas,
oost 3 Ha en zuid tenslotte 4 Sch.
U doubleert en start met Ha 5, die
de leider laat doorlopen naar de
vrouw in de hand. Hij gaat met
harten naar tafel en gooit vervol
gens op Ha H een klavertje af. Au.
u bent waarschijnlijk verkeerd
uitgekomen. In de vierde slag
speelt de leider een kleine schop
pen van tafel voor Uw partners
vrouw, zuid klein. Is er nog hoop
voor de verdediging?
A V 6 3
B 7 4 3 2
O V 9 4 2
géén
42 +95
P AV86 10 9 5
OAH7 O B53
HV75 a 8 6 4 3 2
H B 10 8 7
H
O 10 8 6
A B 10 9
Noord, noord-zuid. Het contract is
wederom 4 Sch. Zuid opent in de
derde hand 1 Sch, west doublet,
noord redoublet, oost 2 KI, zuid
doublet, west pas, waarna noord
de bieding afsluit met genoemd
eindcontract. U bent, gegeven de
bieding, bang voor een cross-ruft
en start met troef. De leider
neemt in de hand met de boer en
vervolgt met Ha H. Hoe verdedigt
U? Het eerste spel werd gespeeld
door de Amerikaanse Helen So-
bel, samen met Charles Goren, in
1950. Van haar werd destijds ge
zegd dat het de enige vrouw ter
werled was die zich kon meten
met de allersterkste heren. Dat
bewees ze ook toen. Ze nam Sch.
V over met de heer en speelde
harten terug die Goren kon troe
ven met het aas! Ze voorkwam
hiermee dat de toptroeven over
elkaar vielen en het contract ging
alsnog één down. Deed U het met
open kaart even goed als Helen
Sobel? In het tweede spel zat de
grote Belladonna op de west-
stoel. Hij en ook Forquet en Ga-
rozzo worden diverse malen ten
tonele gevoerd; opnieuw een be
wijs overigens voor de absolute
topklasse van deze spelers. Bel
ladonna speelde Ru 7 na?; De
Amerikaan Hamman kon zoveel
slimheid niet volgen en liet de
slag doorlopen naar de tien. Oost
scoorde de boer en vervolgens
zorgden Ru A en Ru H voor de
downslag, en wat verwonderde
vragen na afloop van de zijde van
de andere tafel.
a
1H141
1 1
i lil
r
1
m
1
1 L
m
A, A J
A
t ti
t- :IÏ
liüSJ
2 4S £j| S
Een sterke zet. Inmiddels verkeer
de Kortsjnoi (altijd en altijd
weer!) in tijdnood. Een schaak
collega noemde hem enige dagen
geleden, naar aanleiding van de
match Karpov-Kortsjnoi een
"diepzeeduikerdenker"
28.Lb4xd6 c7xd6 29.Tfl-cl Kb8-b7
30.Dc2-d2 Te8-c8 31.Tcl-c2 Pc6-
a7! 32.Tal-cl Tc8xc2 33.Tclxc2
Pa7-b5 34.Dd2-f4 Dd7-e7 35.Df4-
cl De7-d7 36.Dcl-f4 Tg8-f8
37.Kgl-g2 Tf8-f7 38.Df4-h6 Dd7-
e8 39.Dh6-e3 Tf7-e7 40.Tc2-e2
De8-g6 41.Pf3-h4 Dg6-h5 en hier
besloten de spelers tot remise Va-
V2). Er is werkelijk niets aan de
hand.
Enige tijd geleden zag ik in een paar schaakschriften dat
men in de jaren 1960-1970 een zekere voorkeur had voor
de opening I.d2-d4 Pb8-c6 (of l.e4 Pc6), de z.g. ''Nimzo-
witsch verdediging". De Deense grootmeester Larsen is
vrijwel de enige die 1.Pc6 in toernooien toepast, maar
ook grootheden als Kortsjnoi, Aljechin (rond 1910), Ben-
kö, Lein, Tal en vele Joegoslaven paste deze, ietwat
vreemde speelwijze toe. We zullen daarom deze opening
vandaag wat nader onder de loupe nemen.
Op zichzelf is de zet 1.Pc6 op 1 e4
in strijd met een gezonde strate
gie voor zwart, omdat de paarde-
sprong niets doet t.o.v. een nor
male centrumopbouw. Toch is
hiermee niet alles gezegd, omdat
zwart na enige zetten een hechte
verdediging kan opwerpen. Ik zal
u dat tonen aan de hand van enige
kenmerkende partijen. Maar
eerst een paar meest gespeelde
zetten: I.e2-e4 Pb8-c6 2.d2-d4 d7-
d5 3.Pbl-c3 e7-e6.
De diagramstelling kan ook ont
staan uit het Frans: l.e4 e6 2.d4 d5
3.Pc3 Pc6. We zullen nu zien hoe
de twee "kanonnen" Michail Tal
en Viktor Kortsjnoi deze opening
behandelen.
(Kamp. USSR 1957)
I.e2-e4 Pb8-c6 2.d2-d4 d7-d5 3.Pbl-
c3 e7-e6 4.Pgl-f3 Lf8-b4 5.e4-e5
b7-b6 6.Lfl-d3 Dd8-d7 7.Lcl-d2
Lc8-b7 8.0-0 Lb4-f8.
Deze vreemde zet had ook de voor
keur van Nimzowitsch, die in de
jaren 1920-1925 deze opening
veelvuldig toepaste, vandaar dat
deze spelopbouw naar hem is ge
noemd. Ik persoonlijk heb altijd
de zetl.Pc6 op Le4 of l .d4 een
"huisschakerzet" gevonden en
gaf meer aan 1,Pf6 de voorkeur
(Aljechin-verdediging), waar
door 1 .e4 tot een verklaring wordt
gedwongen. Smaken verschil
len!?
9.a2-a3 f7-f5?! 10.e5xf6 e.p. g7xf6
1 l.Ddl-e2 0-0-0 12.Tfl-el Td8-e8
13.Ld3-f5 Pc6-d8 14.a3-a4 Pg8-h6
15.Lf5-h3 a7-a6 16.Pc3-a2 Kc8-b8
17.Pa2-b4 Lf8xb4 18.Ld2xb4
Dd7-g7 19.a2-a5 a4-a5 20.b2-b3
Th8-g8 21.c2-c4
Wit heeft nu het initiatief.
21 ...Lb7-c6 22.g2-g3 Ph6-f5
23.c4xb5 Lc6xb5 24.De2-c2 Pd8-
c6 25.Lb4-c5 Dg7-d7 26.Lh3-fl<
Lböxfl 27.Telxfl Pf5-d6!
I.e4 Pc6 2.d4 d5 3.Pc3 e5?! 4.Lb5'
Lb4 5.de5: d4 6.a3 Lc3:+ 7.bc3-
Ld7 8.Lc6: Lc6: 9.Dg4 Pe7->'
(Minder goed. Beter is g6) 10.Pf3
dc3: 11.e6 fe6: 12.Dg7: Tg8
13.Dh7: Dd6 14.0-0 0-0-0 15.Lg5
Pg6 16.Ld8: Dd8: 17.DH Kb8
18.Tadl Dc8 19.Pg5 e5 20.f3 Pf4
21.h4 a6 22.T12 Lb5 (Zwart heeft
niets voor de kwaliteit) 23.Df6
De8 24.Pf7 Ph5 25.Td8+ en zwart
gaf even later op (1-0).
I.e4 Pc6 2.d4 d5 3.Pc3 e6 4.Pf3 Pf6
5.e5 Pe4 6.Pd2(?) (Geeft zwart
de gelegenheid om zijn paard te
offeren. Uit het verdere verloop
blijkt, dat het offer discutabel is)
6. Pf2: 7.Kf2: Dh4+ 8.g3
Dd4: 9.Kg2 Pe5: 10.De2 f6
ll.Pb3 Dg4 12 Dg4: Pg4: 13.Le2
Pe5 l4.Lf4 a6? (Hier moest Ld6!
geschieden) 15.Le5: fe5: 16.Pdl
Ld7 17.c4 a5 18.Tcl Lc6 19.cd5:
ed5: 20.Pc5 Lc5: 21.Tc5: Ke7
22.Pf2 Thf8 23.Thcl Kd6 24.a4Tf7
25.Lb5! (De winnende
vre) 25Lb5: 26.ab5: g5? 27.Pg4
Taf8 28.Ph6 Tf2+ 29.Kgl Tb2'
30.Tc7: T8f2 31.P17+ Ke6
32.Pd8 en zwart legde zijn ko
ning om (1-0).
Wit: Nadeschdin
Zwart: Murai
-?e4 e6 2.d4 d5 3.Pc3 Pc6 4.PI3 Pf6
5 e5 Pe4 6.Pe2 (Ook een moge
lijkheid) 6 .f6 7.ef6: Df6: 8.Le3
Ld7 9.c3 0-0-0 10.Pf4? Ld6 ll.Pd3
g5 12.Le2 Thg8 13.g4 h5! 14.h4
hg4: 15.Pg5: g3 16.f4 g2 17.Tgl
Dh6 18.h5 Tg5:19.fg5: Lg3
20.Lf2 Dg5: 21.Lf3 Pf2: 22.Pf2:
De3+ 23.De2 Lf2: en wit gaf op
(0-1).
Zo moet men als witspeler natuur
lijk niet spelen. Uit de gegeven
partijen blijkt, dat het zwarte
"systeem" vele mogelijkheden
biedt. Nimzowitsch, een der gro
te helden in de jaren twintig, was
een grote strateeg en legde zijn
onderzoekingen vast in twee
boeken getiteld "Mijn systeem"
en "De praktijk van mijn sys
teem". De nimzo-Indische-ver-
dediging (l.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pc3
Lb4) wordt nog steeds in het mo
derne schaak toegepast en kent
geen weerlegging.
BISHOP
Horizontaal
1wapen
4. antilope
7. roofdier
10. wreed heerser
12. roof diertje
13. schamel
14. bergmeubel
15. beschilderen
16. kampeergerei
19. bergplaats
20. onbegroeid
21daar
23. stengel
25. met een tol spelen
26. rib
28. maanstand
29. krantenjongen
30. symbool voor selenium
31. slotwoord
34. puntige uificas
35. onaangename geur
37. slede
38. plaats in Panama
39. reeds
41autoped
44. dubbel huwelijk
47. eiland in de Grote Oceaan
49. onschuldig
50. modieuze verfijning
51. venster
52. rekening
53. hoofddeksel
54. heer (Spaans)
Vertikaal
1cliënt
2. plaats in Overijsse
3. snavel
4. grijns
5. lekkernij
6. glad maken
7. muil
8. uitstalraam
9. klepperen
11. nobel
17. geweldig
18. kweken
22. elasticiteit
24. sein
26. plaats in N-brabant
27. persoon van adel
30. bevel
31. beginnen
32. aftreksel
33. tot de etica behorende
36. tandrad
40. verbond
42. vorstenzetel
43. Indische markt
45. rivier in Zwitserland
46. riviermonding in Utrecht
48. uitroep
V E E R I
E|A R E r<H
E E NHE TEN
RENT
De eerste prijs van f 10,- werd
toegekend aan mevr. A.
Timmers, Mauritsplantsoen 1
te Rijnsburg. De tweede prijs
van f 7,50 werd toegekend aan
de heer W. van Hameren,
Spoorstraat 28 te Roelofa-
rendsveen. De twee prijzen
van f5,- werden toegekend
aan mevr. L. G. de Ridder,
Gouwsluisseweg 31 te Al
phen aan den Rijn en aan de
heer B. van Meijgaarden,
Fred, van Eedenlaan 8 te Lei
den.
De prijzen worden de winnaars
toegezonden.
Oplossingen met in de linker
bovenhoek vermelding
"Kruiswoordraadsel" voor
donderdag zenden aan
Redactie Leidsch Dagblad,
Witte Singel 1, 2311 BG Lei
den.
Uit Frankrijk ontvingen we drie
standen. Een daarvan is uit
het pasgeleden gehouden
kampioenschap.- In de 'Hon-
neur' groep hoopte zwart
(Macaux) op de voor de hand
liggende zet 1. 40-35. Een
prachtige slagzet had dan een
einde gemaakt aan de witte
kartsen: 1. 24-30, 2. 34x3
23-29,3. 33x24 19x30, 4. 35x24
18-23, 5. 28x19 12-17, 6. 3x21
2-7, 7. 19x8 7-12, 8. 8x17
11x44, 9. 49x40 16x49 Schit
terend. De slagzet is, als ik me
goed herinner eerder voorge
komen in een partij Huis
man-De Vos en in de partij D.
Kromhout-Leyen. Zo'n dam
op bezet veld is altijd erg
spectaculair.
'J*Ji m m
m o a
I i H 1
E rn e» KI
MMS
o m
De overige twee stellingen zijn
uit de kloksimultaanseance,
die Ton Sijbrands medio au
gustus ergens in Frankrijk
gaf. Het eerste fragment hier
uit ziet erin de cijferstelling zo
uit: zwart (Christian Fiol)
schijven op
3,4,6/13,15,16,18,20,21,23,25:
wit (Ton Sijbrands, simul-
taangever) schijven op
24,27,29,32/34,36/40,42,44.45.
47/49.
Fiol dacht de winst binnen te
halen door een gambiet te
plaatsen, maar hij kwam be
drogen uit: 1. 23-28, 2. 33x22
18-23,3. 29x18 20x29,4. 34x23
12-17 en Ton won door 5.
39-34 17x19, 6. 18-12 met al
tijd een dammetje naar veld
vijf. Het tweede fragment hier
uit laat eigenlijk nog meer het
immense combinatievermo
gen van Sijbrands zien. Zwart
(Maubon) schijven op 1/5,
12,13,15,16,18,19,21,23/26. Wit
(Ton Sijbrands) schijven op
27,28,30,32/35,37,40/43,45,47/49
Na het gespeelde 1. 28-22
speelde zwart de sterke posi-
tiezet 1. 5-10, waarop Ton het
zwarte spel verpulverde: 2.
32-28 21x32 (gedwongen) 3.
42-38 18x27,4. 41-36 32x41, 5
38-32 27x29, 6. 43-38 23x43, 7
34x5 25x34, 8. 48x17 41^16, 9.
17-11 16x7, 10. 47-41 en zwart
gaf terecht op. Het is allemaal
erg mooi en als we dit zien,
blijven we het betreuren dat
Ton zo Weinig laat zien op in
ternationaal niveau.
Clubcompetitie
Uit de aan de gang zijnde club
competitie enige korte, pitti
ge en soms zelfs leerzame par
tijen: wit Theo Schippers,
zwart G. van der Linden
(Treebeek-Excelsior) 2 sept.
'78.
1. 32-28 19-23,2. 28x19 14x23,3
37-32 10-14, 4. 35-30 20-25, 5.
33-29 14-19, 6. 40-35 17-22, 7.
31-27 22x31,8. 36x27 11-17,9.
30-24 19x30, 10. 35x24 17-21,
11. 38-33 21-26, 12. 43-38 6-11,
13. 41-37 11-17,14. 46-41 17-21,
15. 45-40 12-17,16. 33-28 7-11,
17. 28x19 17-22 (een welhaast
uitgekauwde variant, maar
Van der Linde vindt iets
leuks), 18. 41-36 22x31, 19.
36x27 11-17, 20. 19-14 9x20,
21. 29-23 (bijna altijd goed
voor redelijk spel, maar nu
faalt deze thematische wen
ding) 20x29,22.23x12 4-10,23.
34x23 3-9, 24. 12x14 10x28, 25.
32x23 21x45, 26. 42-38 en wit
gaf maar op.
Wit: S. de Jong-zwart: N. J. van
Hall (Houdt Stand-Ons Ge
noegen) 2 sept. '78. 1. 32-"28
19-23, 2. 28x19 14x23, 3. 37-32
10-14, 4. 41-37 14-19, 5. 46-41
5-10, 6 34-30 10 -14, 7. 30-25
17-21 8 32-28 23x32, 9. 37x28
19-23 Of dit nu damblind-
heid of een blunder heet zal
me een zorg zijn. 10. 28x10
21-26 11.25x14 26x46,12.10-5
46x10, 11. 5x46 en zwart gaf
op. In de Theorieboekjes
komt dit slagzetje niet voor,
maar kapot van dit unicum
zijn we beslist niet.
LDG'S LADDERWEDSTRIJD.
We zijn inmiddels alweer aan de
zesde week van de zeven we
ken durende LDG'S LAD
DERWEDSTRIJD bezig. Of
het voor het Leidsch Damge-
nootschap al resultaten heeft
opgeleverd is ons nog niet
bekend, maar daarover zal
beslist in één der volgende
rubrieken geschreven wor
den. De oplossing van het
probleem van de vorige week
is: 50-44(17x26) 37-31(26x46)
27-21( 16x33 >44-40(23x32)
39-33(38x29)34x3(45x34)
3x5 met winnende oppositie.
1 2 3 4 5
9 mm
m o m
m m o o
o 0
i m m
Ter oplossing voor deze week:
wit speelt en wint. Oplossing
binnen een week zenden aan
de secretaris van LDG: de
heer J. Klinkenberg, Fruin-
laan 2 Leiden.
JOOP BURGERHOUT
BONDSREPUBLIEK DUITS
LAND - Niet één maar twee ze
gels dit jaar in de Duitse Bonds
republiek ter gelegenheid van de
"dag van de postzegel", en dan
bovendien nog in samendruk, als
paartjes. De zegels staan gepland
voor 12 oktober in waarden van
40 en 50 pfennig, dus samen 90
pfennig. Op de 40 pf.-zegel een
schild van een posthuis uit Ba
den, afkomstig uit het postmu-
seum van Frankfurt.
De 50pf.-zegel toont de zogenaam
de Sachsen-Dreier, uitgegeven
op 1 juli 1850 in Sachsen. Op deze
zegel een verkleind stempel met
de tekst "Weltbewegung Phila-
telie 12.10.78".
Het is overigens niet de eerste keer
dat er schilden van posthuizen of-
kantoren op zegels, die werden
uitgegeven naar aanleiding van
de "dag van de postzegel", wor
den afgebeeld. In 1975 was dat
voor het eerst het geval toen op 14
augustus een 10 pfennig-zegel
verscheen met daarop het post-
huisschild van de koninklijke
Pruisische posthouderij (1776).
Op 14 oktober 1976 werd op een
10 pf.-zegel een schild verbeeld
van de keizerlijke-rijks-pos-
texpeditie Höchst am Main (18e
eeuw) en het vorige jaar op 13 ok
tober op eveneens een 10 pf.-ze
gel werd een schild afgebeeld van
een postexpedilie in Hamburg
(1861). Op 5 april 1973 kwamen
naar aanleiding van een filatelis
tencongres in München overi
gens ook al zegels uit met daarop
schilden: 40 en 20 pf., posthuis-
schild, Hessen-Kassei; 70 en 35
pf., Pruisen en twee zegels in een
velletje: 40 en 20 pf., Württem-
berg en 70 en 35 pf., Kürplatz
Bayern.
Fvenals voorgaande jaren zullen
zowel op de Bondsrepubliekein-
se weldadigheidszegels als op die
van West-Berlijn bloemen wor
den afgebeeld. Deze keer zijn het
bloemen die in bos en veld te vin
den zijn. Op de Westduitse zegels
zien we achtereenvolgens: 30 en
15 pf., aronskelk; 40 en 20 pf.. een
gele dovenetel; 50 en 25 pf., turk-
se lelie en 70 en 35 pf., parnas-
kruid.
De Westberlijnse zegels tonen: 30
en 15 pf., salomonszegel; 40 en 20
pf., sleutelbloem; 50 en 25 pf.,
rood bosvogeltje en 70 en 35 pf.,
zenegroen.
De zegels zullen vanaf 12 oktober te
koop zijn en de loketverkoop
eindigt volgend jaar 31 maart.
In 1974 werden voor het eerst
bloemen afgebeeld op de welda
digheidszegels; toen waren voor
het eerst bloemen afgebeeld op
de weldadigszegels; toen waren
het tuinbloemen. In 1975 volgden
de alpenbloemen, in 1976
tuinbloemen, maar dan als boe
ket en het vorige jaar weidebloe-
men. Deze laatste series haalden
de volgende verkoopcijfers;
West-Duitsland: 30 en 15 pf
11.287.000; 40 en 20 pf
12.217.000; 50 en 25 pf., 16.160.000
en 70 en 35 pf., 6.936.000. West-
Berlijn: 30 en 15 pf., 7.001.000; 40
en 20 pf., 6.932.000: 50 en 25 pf
8.652.000en 70en 35pf, 4 481 000.
Van het Westduitse blok met de
kerstzegels van 50 en 25 pf. wer
den 11.187.000 verkocht en van
het Westberlijnse blok met een
zegel van 30 en 15 pf 6.202.000
stuks.
Nu we het toch over de kerstzegels
hebben (die de laatste jaren nauw
zijn verbonden aan de emissies
weldadigheidszegels, tot 1976
zelfs met dezelfde motieven),
kunnen we meteen melden dat de
Westduitse en Westberlijnse ze
gels, ook dit jaar in velletjes, op 16
november in roulatie zullen wor
den gebracht. De motieven zijn
deze keer ontleend aan gebrand
schilderde ramen uit de Vrou
wenkerk van Munchen. Op het
Westduitse in de waarde van 50
en 25 pfennig het Kind Jezus en
op het Westberlijnse 30 en 15
pfennig de Maagd Maria en het
Kind. Bijzondere tekst. Frohe
Weihnachten fur alle. Einde ver
koop: 30 maart 1979.
DDR - Het 25-jarig bestaan van de
zgn. strijdgroepen heeft de DDR
op 19 september herdacht met
twee zegels in waarden van 20 en
Sö^pfennig, in samendruk met
tussenvel. Oplage 3 miljoen.
Met vier zegels in samendruk die op
26 september uitkwamen
schenkt de DDR aandacht aan de
circuskunst. De zegels tonen; 5
pf., een pyramide bestaande uit
zeven personen; 10pf.,een olifant
op een driewieler; 20 pf., paarde-
dressuur en 35 pf., een dompteu-
se die een kus krijgt van een ijs
beer Oplage van het velletje: 3
miljoen
HERO WIT
