Callaghan zwicht niet voor
druk van
vakbonden
BOTHA WIL DEUR OPENHOUDEN
Amerika zou steun
Egypte verdubbelen
NAAST HET NIEUWS
Marineofficier
in Bilbao bij
aanslag gedood
TE HOGE CLAIMS
NA TANKERRAMP
„Visserij-politiek EG onaanvaardbaar
Atherton naar Europa
WOENSDAG 4 OKTOBER 197
Politici verwachten „geste*
DEN HAAG - Minister van
buitenlandse zaken dr. C. A.
van der Klaauw is van me
ning dat een eventuele af
kondiging van economische
sancties tegen Zuid-Afrika
volledig afhangt van de
vraag of de nieuwe Zuidafri-
kaanse regering van Pieter
Willem Botha alsnog ak
koord gaat met de voorstel
len van de Veiligheidsraad
om de totstandkoming van
de onafhankelijkheid van
Namibië onder internatio
naal toezicht te laten plaats
vinden. Nederland zal zeker
geen initiatieven nemen om
eerder tot economische
dwangmaatregelen te ko-
„De verhouding tussen de we
reld en Zuid-Afrika spitst
zich toe op Namibië. De Vei
ligheidsraad heeft vorige
week een duidelijke uit
spraak gedaan. Als de rege
ring van Zuid-Afrika niet
vóór 23 oktober te kennen
heeft gegeven het plan van
de Veiligheidsraad te willen
uitvperen, dan zal Nederland
zich zeker aansluiten bij de
verdergaande maatregelen,
die dan moeten worden ge
nomen", aldus de bewinds
man, die gisteren met de pers
napraatte over zijn reis naar
New York, waar hij het eer
ste deel van de Algemene
Vergadering van de Ver
enigde Naties bijwoon
de.
„Iedereen hoopt nog altijd dat
Zuid-Afrika een draai zal
maken en geen confrontatie-
koers zal blijven varen", zei
Van der Klaauw. Een paar
weken geleden hechtte Van
der Klaauw nog erg veel be
lang aan een kritische dia
loog met Zuid-Afrika, die
voor hem belangrijker leek
te zijn dan voor zijn voor
ganger, Van der Stoel. Van
der Klaauw is inmiddels erg
teleurgesteld door de beslis
sing, die het Zuidafrikaanse
kabinet - toen nog onder
aanvoering van Botha's
voorganger J. B. Vorster - op
20 september nam, om de
verkiezingen in Namibië al
in november en onder een
zijdig Zuidafrikaans toe
zicht te laten uitschrijven.
JOHANNESBURG (GPD) - Wat
Zuid-Afrika betreft, staat de deur
nog op een kier voor verdere on
derhandelingen over Namibië
(Zuidwest-Afrika) en zelfs voor
uitvoering van het eerder door
Zuid-Afrika afgewezen voorne
men van de Veiligheidsraad om
internationaal toe te zien op de
verwezenlijking van vrije verkie
zingen in Namibië. Dat zou ook
het geval zijn als de voor 4 de
cember eenzijdig door Zuid-
Afrika vastgestelde verkiezingen
doorgaan. Dat staat in een giste
ren door de nieuwe premier van
Zuid-Afrika, Pieter Willem Bo
tha, uitgegeven verklaring.
„De laatste ontwikkelingen met be
trekking tot Zuidwest-Afrika
(Namibië) worden door de Zuid
afrikaanse regering en door de
administrateur-generaal voor
Namibië nauwkeurig gadegesla
gen. Het standpunt van de rege
ring zal, na verdere gesprekken
met de Administrateur-Generaal,
zo spoedig mogelijk aan de
westelijke leden van de Veilig
heidsraad worden overge
bracht", aldus Botha in zijn ver
klaring.
Westelijke waarnemers in Pretoria
zien deze verklaring als een teken
dat Zuid-Afrika ondanks alles
met de verdere eenzijdige ont
wikkeling in Namibië zal door
gaan en na de verkiezingen de
gang van zaken aan de gekozen
vertegenwoordigers zal overla
ten. Inmiddels verklaarde ook de
leider van de conservatieve
„Democratische Turnhalle-
Alliantie", Dirk Mudge, dat eerst
verkiezingen zullen worden ge
houden en dat daarna verder met
de Verenigde Naties gepraat kan
worden.
Ook was de DTA gisteren de eerste
partij die zich voor de verkiezin
gen liet registreren. Verwacht
wordt dat ook de „Aktur", de uit
de vroegere Zuidafrikaanse Na
tionale Partij ontstane politieke
organisatie, zich zal laten regi
streren. Swapo en het Namibi-
sche Nationale Front hebben in
tussen verklaard dat zij alleen aan
verkiezingen onder controle van
de Verenigde Naties zullen deel-
De vijf westelijke leden van de Vei
ligheidsraad hebben inmiddels
aan Pretoria laten weten dat zij
verkiezingen in december van dit
jaar niet aanvaardbaar achten als
een redelijke en vrije toets van de
publieke opinie in het gebied.
Toch hopen de westelijke ambas
sadeurs van Canada, Engeland,
Frankrijk, de Bondsrepubliek
Duitsland en de VS nog steeds
dat nieuwe gesprekken met Pre
toria mogelijk worden.
De Duitse ambassadeur, Hans Joa
chim Eick, en de Franse diploma
tieke vertegenwoordiger, Ber
nard Dorin, keerden inmiddels
na hun gesprekken in New York
naar Zuid-Afrika terug. Frank-
rijks ambassadeur Dorin zei dat
Zuid-Afrika nog voor 23 oktober
- als het ultimatum van de Vei
ligheidsraad verloopt - een „be
langrijke geste" zal doen. Op deze
dag moet dr. Kurt Waldheim op
nieuw verslag uitbrengen over de
uitvoering van zijn plannen.
Zowel de Duitse als de Franse am
bassadeur wilden geen verdere
verklaringen geven voordat zij
met de bevoegde Zuidafrikaanse
autoriteiten (namelijk minister
van buitenlandse zaken Roelof
„Pik" Botha) hebben gesproken.
In diplomatieke kringen in Pre
toria wordt verwacht dat zij het
voorstel ter sprake zullen bren
gen dat de westelijke ministers
van buitenlandse zaken met de
nieuwe regering-Botha zullen
bespreken. Sommigen nemen
zelfs aan dat uit deze gesprekken
uiteindelijke de toestemming
van Zuid-Afrika zal komen om
alsnog de verkiezingen - zoals
oorspronkelijk door de Veilig
heidsraad geaccepteerd - in april
volgend jaar te houden.
BLACKPOOL (Reuter/DPA) - Premier James Callaghan
van Engeland heeft gisteren op de jaarvergadering van
de Britse Labourparty duidelijk gesteld dat zijn rege
ring vast blijft houden aan haar anti-inflatiepolitiek
ondanks het massale verzet binnen de partij tegen haar
strakke loonpolitiek.
WASHINGTON - Samen-
zang in het Amerikaanse Wit
te Huis waar president Carter
gisteren een delegatie ontving
van het "Martin Luther King-
centrum voor sociale veran
dering". Dit centrum is ver
noemd naar de vermoorde
negerpredikant ds. Martin
Luther King.
Op de foto links de vrouw van de
presidentFirst Lady Rosa-
lynn Carter, naast haar de
president en verder de wedu
we van de predikant. Coretta
King, zijn zuster Christine
King en de Ambassadeur van
de V.S. bij de Verenigde Na
ties, Andrew Young.
De Britse premier waarschuwde de
vakbondsleiders ervoor dat zijn
regering harde maatregelen zal
nemen, onder meer op belasting
en monetair gebied als dit nodig
mocht zijn om de gevolgen van
grote loonsverhogingen weer on
gedaan te maken.
Callaghan
vaardbaar voor Engeland.
Engeland, dat 60 percent van het
totale visbestand van de Europe
se Gemeenschap in zijn wateren
heeft, ligt al lang overhoop met
zijn bondgenoten in de EG over
de verdeling van de visvangsten
Beteugelen
L-s
I
VROUW
In de Verenigde Staten komt vo
afbeelding van een vrouw. Het
welke de beeltenis zal dragen v
kaanse die zich heeft ingezet vi
De nieuwe munt komt in juni v.
de foto de munt en een foto var
vorig jaar gemaakt.
or het eerst een munt uit met de
wordt een nieuwe zilveren dollar,
an Susan B. Anthony, een Ameri-
jor de emancipatie van vrouwen,
in het volgend jaar in omloop. Op
Susan B. Antony. Het ontwerp is
LSD
De Amerikaanse oud-militair James Thomwell heeft een eis van
tien miljoen schadevergoeding tegen de Amerikaanse regering
ingediend. Hij beweert dat hij 17 jaar geleden zonder zijn mede
weten door het leger is misbruikt voor proeven met geestbeln-
vloedende middelen.
De gisteren in Washington gepubliceerde aanklacht zegt dat
Thomwell zonder zijn toestemming onder invloed van lscl is ge
bracht. Sindsdien zou hij "sociaal en emotioneel verminkt zijn
met psychiatrische storingen"
BEELDENSTORM
Een 21-jarige Arabisch student staat in een stad nabij Koeala
Loempoerin Azië terecht wegens het bestormen van een hindoe
tempel en het vernielen van beelden. De student had zijn daad
gepleegd met vier vrienden. Zij waren allen lid van een extremis
tische mohammedaanse sekte.
De bewakers van de hindoe-tempel hadden direct op de aanval
gereageerd. Met speren vielen zij de beeldenstormers aan en
doodden de vier vrienden van de student. De tempelwachters
zijn beschuldigd van doodslag en zullen ook terecht moeten
staan.
GERAAMTEN
Toen Zweedse politici beslisten dat er een garage zou worden ge
bouwd tegenover het parlementsgebouw in de hoofdstad Stock
holm, dachten zij niet dat zij in de toekomst hun auto's zouden
moeten parkeren boven naar schatting vijftienduizend geraam
ten die hier al sinds de middeleeuwen in de grond zitten.
Deze ontdekking werd gedaan tijdens graafwerkzaamheden en ar
cheologen, die spreken van een unieke vondst, willen nu dat de
bouw van de garage wordt uitgesteld. Stockholm is niet bijster
rijk aan historische bouwwerken en men wil deze kans om van
een oud verleden iets te weten te komen niet zonder meer laten
BEKLIMMING
Een geheel uit Amerikaanse vrouwen bestaande ploeg, die bezig is
met de beklimming van de 8078 meter hoge Himalaja-top in
Nepal, de Annapurna, moet terug naar het basiskamp, op ruim
vierduizend meter hoogte, door zware sneeuwval. Zij zullen ech
ter een nieuwe poging wagen
De vrouwen verrichten hun prestatie onder het motto 'de plaats
MADRID (GPD) - De plaatsver
vangend marinecommandant
van Bilbao Francisco de Asis
Diez Amorote, is gisteravond
door een aanslag om het leven
gekomen. Vier gemaskerde
mannen drongen zijn woning
binnen en schoten de marineman
voor de ogen van zijn familie
neer. De zwaargewonde militair
is een half uur na de aanslag in
een ziekenhuis aan zijn verwon
dingen bezweken. Van de daders
ontbreekt nog ieder spoor. Hoe
wel nog geen enkele organisatie
Somoza geeft
oppositie
kabinetsposten
MANAGUA (Reuter) - President
Anastasia Somoza heeft gisteren
gezegd dat hij bereid is kabinets
posten aan krachten van de op
positie aan te bieden ten einde
een vreedzame oplossing voor de
bloedige burgeroorlog te vinden
die honderden mensenlevens eis
te en vijf steden vernietigde.
Vertegenwoordigers van de Ver
enigde Staten, Guatemala en de
Dominicaanse Republiek die
door Somoza als bemiddelaars
werden aanvaard, zouden in staat
zijn besprekingen te voeren met
zijn tegenstanders, onder wie
guerrillastrijders van het Sandi-
nistische nationale bevrijdings
front, zo voegde hij er aan toe.
de verantwoordelijkheid voor de
aanslag heeft opgeeist, vermoedt
men dat dit het werk is geweest
van de meest radicale vleugel van
de Baskische afscheidingsbewe
ging ETA.
Het Spaanse ministerie van defen
sie had juist gisterochtend in
structies gegeven dat alle militai
ren in uniform tot nader order
een dienstwapen moeten dragen.
Militairen, die in uniform zijn en
zich ni^t aan deze regel houden,
kunnen worden gearresteerd.
Voorts wordt alle militairen aan
geraden ook een dienstpistool bij
zich te hebben als zij in bur
gerkleding zijn. Met deze maat
regel hoopt het ministerie moge
lijke aanslagen van terreurorga
nisaties op het leger tot een mi
nimum te beperken.
Deze extra veiligheidsmaatregelen
hangen samen met de fase,
waarin de nieuwe grondwet is
gekomen. Op het ogenblik lopen
de debatten over de grondwet in
de Senaat ten einde. Het kritieke
punt is de erkenning van de his
torische rechten van de Basken.
Bijna alle parlementaire politieke
partijen staan op het standpunt
dat de erkenning van deze histo
rische rechten alleen in het kader
van de grondwet kan geschieden.
De Baskisch nationalistische
partij meent echter dat deze rech
ten zonder meer moeten worden
erkend. Het streven van deze par
tij heeft in de Eerste Kamer geen
schijn van kans. Men vreest dat,
als de wens van de Baskische par
tij niet vervuld wordt, de Baski
sche afscheidingsbeweging ETA
een offensief op grote schaal zal
openen.
Gromyko komt
naar Nederland
DEN HAAG (AP) - De Nederlandse
minister van buitenlandse zaken,
Van der Klaauw, heeft gisteren
bekend gemaakt dat zijn Russi
sche collega, Andrei Gromyko,
volgend jaar een officeel bezoek
aan Nederland zal afleggen.
Van der Klaauw zei dat hij vorige
week met Gromyko een gesprek
had gehad waarbij de Russische
minister zich een lang geleden
gedane uitnodiging om naar Ne
derland te komen in het geheu
gen terugriep.
Naam
verbrande
vrouw bekend
GENÈVE (AP) - De jonge vrouw
die maandagavond voor het Pa
leis des Nations in Genève door
zelfverbranding om het leven
kwam, is geïdentificeerd als de
24-jarige Australische Lynette
Sandra Phillips.
De Australische consul in Genève,
Ken Cowden, die haar naam gis
teren aan verslaggevers onthul
de, verklaarde dat zij zichzelf een
week geleden al in Londen in
brand had willen steken.
Afgezien van enkele vage berichten
uit Londen, volgens welke "zij
verbonden was aan een Indiase
sekte, bleven haar achtergronden
een mysterie.
Maandag nam de vergadering een
motie aan waarin Callaghans po
ging om de loonsverhogingen tot
vijf percent te beperken met
kracht worden verworpen. De
Britse premier leek hier niet door
geïntimideerd. Hij merkte op dat
een loonstop van drie jaar er veel
heeft toe bijgedragen het jaarlijk
se inflatiepercentage tot acht be
perkt te houden. De regering, al
dus Callaghan, heeft een "onont
koombare verantwoordelijkheid
de inflatie te beteugelen in het
belang van het hele Britse volk.
De maandag door de partij aange
nomen motie, gericht tegen de
anti-inflatiepolitiek van de La-
bourregering, is niet bindend
voor deze regering. Wel heeft
Callaghan de vakbondsleiders
voorgesteld met hem te komen
praten over de loonpolitiek. De
regering heeft inrnjddeld de on
dernemingen die de loonpolitiek
doorkruisen, gedreigd met op
zegging van contracten en andere
economische sancties.
Rond 57.000 arbeiders van de Ford
fabrieken zijn al in staking om
meer loon dan de toegestane vijf
percent af te dwingen. Andere
vakbonden hebben ook met sta
kingen gedreigd als de regering
mocht proberen haar loonpoli
tiek op te leggen.
CAIRO CAÏRO (Reuter/
AFP/DPA/UPI) - De V.S.
zullen meer consumptie
goederen leveren en hun
hulp aan Egypte, die niet
terugbetaald hoeft te wor
den, verdubbelen.
Dit weet het Egyptische blad Al
Achram" te melden uit Washing
ton waar de Egyptische minister
van economische zaken, Hamed
Sayeb, met de Amerikaanse au
toriteiten gesproken heeft. Per
jaar, aldus het blad, zal die steun
van 150 miljoen dollar tot 300
miljoen dollar worden verhoogd.
Legertop
President Sadat van Egypte heeft
gisteren de legertop gewijzigd,
kennelijk als verder onderdeel Oproep
van de voorbereidingen voor het
vredesoverleg met Israël volgen
de week in Washington.
De voornaamste wijziging die by
presidentieel decreet en via radio
Cairo werd bekendgemaakt is de
benoeming van Mohammed Ga-
massy, vice-premier en minister
van oorlog in het demissionaire
kabinet van premier Mahmoud
Salem, tot militair adviseur van
de president.
Visserij
Callaghan viel ook de landbouw- en
visserijpolitiek van de Europese
Gemeenschap aan. Hij zei dat de
landbouwpolitiek van de EG ten
doel heeft de producent en niet
de consument te beschermen.
Wij willen dit veranderen, aldus
de Britse premier, en zullen dan
ook een campagne beginnen om
de prijzen van de landbouwpro-
dukten omlaag te krijgen en zo de
Europese huisvrouwen enige
verlichting te schenken. De vis
serijpolitiek van de EG is volgens
Bij
MARSEILLE (AFP/Reuter)
een schietpartij in een bar in de
Franse stad Marseille zijn gister
avond negen mensen om het le
ven gekomen. Een persoon werd
gev
Twe
openden vanuit'
op aanwezigen in de bar. Daarop
vluchtten zij.
Volgens de politie gaat het om een
afrekening binnen de onderwe
reld.
LONDEN (AFP) - De verzekeringsmaatschappij Lloyds wil de Britse
regering vragen in Parijs te protesteren tegen de hoogte van de scha
declaims die de Franse overheid heeft ingediend naar aanleiding van
de ramp met de tanker Amoco Cadiz. Lloyds stelt dat ook de Franse
regering de internationale conventie uit 1969 betreffende aansprake
lijkheid ondertekent. Deze overeenkomst beperkt de aansprakelijk
heid van verzekeraars in geval van verontreiniging, tot 50 miljoen
dollar.
Volgens Peter Miller, lid van de raad van bestuur van Lloyds, zijn er
naar aanleiding van de ramp al schadeclaims ingediend door de Fran
sen ter waarde van 1,05 miljard dollar. Zo eist de Franse staat 300
miljoen en de getroffen industrieën 750 miljoen. Daarnaast overwegen
de getroffen Bretonse gemeenten een schadeclaim van 300 miljoen
dollar in te dienen.
Miller zei gisteren dat de Fransen door in 1975 de conventie te onderte
kenen, zich hebben verplicht hun schadeclaims te beperken. Het is
dan ook ontoelaatbaar dat zijn nu in de Verenigde Staten, dat de
ventie niet heeft ondertekend, proberen hun "belachelijke eisen"
te i
vezenlijken, aldus Lloyds.
Jordanië, Saoedi-Arabië en vijf an
dere Arabische landen steunen
de Iraakse oproep voor een drin
gende Arabische topconferentie
om de overeenkomsten van
Camp David voor vrede in het
Midden-Oosten te bespreken.
Volgens Arabische diplomaten in
Bahrein zal het voornaamste doel
zijn Egypte te weerhouden van
het tekenen van een afzonderlijk
vredesverdrag met Israël.
De andere landen die het Iraakse
voorstel steunen zijn Koeweit.
Bahrein, de Verenigde Arabische
Emiraten, Qatar en Oman.
Europa
De Amerikaanse reizend ambassa
deur Atherton is gisteren uit Ma
rokko naar Bonn vertrokken als
eerste halteplaats op een tocht
langs Europese hoofdsteden om
de overeenkomsten van Camp
David inzake het Midden-Oosten
uit te leggen. Met zijn bezoek aan
Rabat besloot Atherton een
soortgelijke reis langs Arabische
staten.
Volgens ambassadefunctionaris-
sen zal president Carters verte
genwoordiger na Bonn waar
schijnlijk naar Brussel, Parijs en
Londen gaan.
