Bestand Beiroet
snel geschonden
6BEX23SECE21iPl
Ian Smith mag
Engeland noch
Amerika binnen
Vliegtuigkaper gepakt
ONDERHANDELINGEN
SALT BIJNA ROND
Conclaaf volgende week
Italiaanse kranten willen lijkschouwing
PLO aktief bij Eilat
.,Fin met financiële en huishoudelijke problemenr
MAANDAG 2 OKTOBER 1978
Keuze paus duurt nu wellicht langer
lppn .Tp711<ï Christus Hi#» u/ii nan i
k Duizenden mensen verzamelden zich gisteren voor de hoofdingang van
de St. Pieters-basiliek om de laatste eer te bewijzen aan de donderdag
overleden paus Johannes Paulus de Eerste, die hier ligt opgebaard.
ROME (GPD) - Het tweede
conclaaf in iets meer dan een
maand begint op 14 oktober.
Dit werd zaterdag besloten op de
eerste kardinalen-vergadering na
de dood van paus Johannes
Paulus I. In tegenstelling tot de
vorige keer, toen de beslissing
over de begindatum zolang mo
gelijk werd uitgesteld om ook de
buitenlandse kardinalen te laten
deelnemen, werd er ditmaal in
het geheel niet gedraald.
Negen en twintig kardinalen,
waarvan 26 curiekardinalen en
maar drie buitenlanders (Rosales
uit de Filippijnen, Tin-Nhu Khue
van Vietnam en Quintero van
Venezuela) beslisten dat het
conclaaf zou beginnen op de
vroegst mogelijke datum. De ta
melijk voor de hand liggende
verklaring, die waarschijnlijk
ook door de buitenlanders zal
worden gedeeld, is dat het ko
mende conclaaf tenslotte een
voortzetting is van dat waarin Al
bino Luciani werd gekozen.
Dat betekent ook, dat de overwe
gingen, die de kerkelijke kies
mannen toen hebben geleid, hun
geldigheid hebben behouden. In
tegenstelling tot wat de Weense
kardinaal vrijdag zei, wordt aan
genomen dat de kardinalen ook
nu zullen kiezen voor een Italiaan
met overwegend pastorale kwali
teiten. Alleen zullen ditmaal de
leeftijd en de gezondheid van de
kandidaten op een andere manier
in aanmerking worden genomen.
De vroegere aartsbisschop van
Florence, Florit, pleitte zaterdag
voor „een jonge, krachtige en he
roïsche paus" en als de meerder
heid van de conclavisten dat met
hem eens is, komt er een aantal
nieuwe kandidaten naar voren
die de vorige keer te jong werden
geacht om voor het pausschap in
aanmerking te komen.
Nadat alle voorspellingen over de
duur van het conclaaf op 26 au
gustus teniet werden gedaan,
heeft het weinig zin daar opnieuw
over te speculeren. Maar het
dient te worden vermeld, dat
kardinaal Siri, aartsbisschop van
Genua, weliswaar een kort
conclaaf verwacht, maar niette
min rekent op minstens twee,
drie dagen. „Het is ook beter dat
we wat meer tijd nemen om ons te
bezinnen", zo verklaarde hij in
een interview aan het dagblad
„Lavoro". Het is misschien de
eerste openlijke erkenning, dat
het vorige conclaaf wel wat al te
overhaast in zijn werk is gegaan
en dat paus Johannes Paulus niet
aan alle verwachtingen heeft vol
daan. Met name zijn volslagen (en
openlijk toegeven) onwetend
heid omtrent de problemen van
de wereldkerk en de bestuurlijke
kant van zijn taak had in sommi
ge kringen teleurstelling en zorg
gewekt.
Als de paus zelf daar al onder ge
bukt is gegaan (en er misschien
zelfs door is geveld), heeft hij daar
toch geen blijk van gegeven. Zijn
laatste woorden, in een gesprek
met de Afrikaanse curiekardinaal
Bernardin Gantin, een uur voor
zijn overlijden waren: „Het is al
leen Jezus Christus die wij s
wereld moeten verkondigen.
Daarbuiten hebben wij geen
boodschap en wordt er ook niet
naar ons geluisterd".
Kardinaal Gantin vertelde dit giste
ren in een vraaggesprek voor de
Vaticaanse radio, en het ziet er
naar uit dat althans de gewone
katholieken het met hem eens
zijn. De hele dag stonden zij in de
stromende regen te wachten om
binnen te komen in de Sint Pie-
ter, om een laatste blik te mogen
slaan op hun overleden paus. Om
zijn bestuurlijke kwaliteiten lij
ken zij zich allerminst te bekom
meren, maar naar zijn bood-
In de rij van wachtenden
zich ook deze nonnen.
schap, hoe kort ook, hebben ze
kennelijk geluisterd.
Volgens kardinaal Alfrink hopen
kerk en wereld op een paus zoals
Johannes Paulus: „Van zijn aard.
rieden paus bei
zijn vriendelijkheid. Een derge
lijke lach in de ogen". Maar hij
voegde eraan toe. dat het niet
gemakkelijk zal zijn zo iemand te
vinden.
VATICAANSTAD (AFP/Reu-
ter/AP) - Paus Johannes
Paulus I zal worden begraven
in een stenen sarcofaag vlak
bij de eenvoudige tombe van
zijn voorganger Paus Paulus
VI in de keldergewelven van
de Sint Pieter, zo heeft het Va-
ticaan gisteren meegedeeld.
Terwijl gisteren duizenden
mensen in een stromende re
gen naar de Sint Pieter kwa
men om de laatste eer te be
tuigen aan de overleden Jo
hannes Paulus de Eerste,
hebben twee eerbiedwaardi
ge Italiaanse bladen te ken
nen gegeven, dat het Vaticaan
er goed aan zou hebben ge
daan een lijkschouwing te la
ten uitvoeren. Het Vaticaan
heeft hierop afwijzend gerea
geerd.
De in Milaan verschijnende
Corrierre della Sera schreef:
"Er zijn vele commentaren
geweest over de natuurlijke
oorzaken van zijn dood. Deze
grensden aan insinuaties
waafuit twijfel en achter
docht zouden blijken". Vol
gens het blad zijn er geen ern
stige redenen voor een derge
lijke twijfel. Juist daarom was
het onbegrijpelijk waarom er
geen lijkschouwing is ge
weest.
Naar het Vaticaan heeft meege
deeld. overleed de paus don
derdagavond in bed aan een
hartaanval. Als reden voor het
achterwege blijven van een
lijkschouwing voerde het Va-
dat in de i
197
rde
stammende instructie v
pauselijke opvolging daarin
niet wordt voorzien. De 'cor-
riere della Sera' merkte daar
over op, dat er ook geen arti
kel is dat een lijkschouwing
verbiedt.
Het Turijnse blad, La Stampa'
schreef dat er niets bijzonders
was in het plotseling overlij
den van een man van 65 jaar
die "overweldigd werd door
zijn reusachtige taak". "Het
feit dat er geen lijkschouwing
was, schijnt echter verdacht",
aldus het blad.
BEIROET/TEL AVIV AFP/UPI/Reuter) - Na een bestand
dat nauwelijks anderhalve dag heeft geduurd zijn door
zware beschietingen grote verwoestingen aangericht in
de christelijke wijken van de Libanese hoofdstad Beiroet
Syrische troepen bestookten deze buurten in het oosten
van de stad meer dan twee uur lang met duizenden projec
tielen. Hoeveel doden zijn gevallen is niet bekend.
Gisteravond nog hebben president
Carter van de Verenigde Saten en
secretaris-generaal Kurt Wald-
heim van de Verenigde Naties in
een gezamelijke oproep bij de
partijen aangedrongen op in
standhouding van het bestand.
Zij deden dat na een ontmoeting
in Orlando in Florida waar zij een
vergadering van de internatio
nale kamer van koophandel bij
woonden.
Palestij nen
Guerrillastrijders van de Palestijn
se bevrijdingsbeweging PLO
Watersnood in
West-Bengalen
CALCUTTA (Reuter) - Meer dan
een miljoen mensen zijn als ge
volg van zware overstromingen
in West-Bengalen van de buiten
wereld afgesneden. Het red
dingswerk wordt sterk gehin
derd door een tekort aan boten en
voedsel.
De eerste-minister van de getroffen
staat vroeg de centrale Indiase
regering in New Delhi om steun
ten bedrage van 300 miljoen ro-
pies (ongeveer 85 min). Hij
sprak van een dodental van zeker
256. In onofficiële berichten werd
echter gesproken van 500 doden
als gevolg van de watersnood die
vijf dagen geleden begon.
hebben gisteren geprobeerd de
Israëlische havenstad Eilat in de
Golf van Akaba te beschieten.
Een Israëlische kannoneerboot
verijdelde hun poging echter
Volgens berichten zijn twee pale-
stijnen hierbij omgekomen en
zeven gearresteerd.
Het incident deed zich voor terwijl
tienduizenden mensen zich naar
deze zuidelijke Israëlische stad
begaven om er het lange week
einde te vieren ter gelegenheid
van het Israëlisch nieuwjaar. De
Israëlische marine verklaarde dat
de boot van de Palestij nen tot
zinken is gebracht. De PLO heeft
dit bevestigd maar zei tevens dat
de guerrilla's erin waren geslaagd
enkele raketten af te schieten.
Vredesoverleg
Egypte en Israël zijn overeenge
komen dat zij op 12 oktober te
Washington hun vredesoverleg
zullen beginnen, met volledige
deelneming van de Verenigde
Staten. Dit hebben regerings
functionarissen in Cairo en de
Egyptische radio gisteren be
kendgemaakt.
Inde Amerikaanse hoofdstad werd
naar aanleiding van dit bericht
verklaard, dat deze mogelijkheid
niet uitgesloten is. Het Witte Huis
en het ministerie van buitenland
se zaken voegden hieraan toe. dat
er nog geen definitieve beslissing
gevallen is. Het ministerie wees
er op. dat de reizende ambassa
deur Alfred Atherton nog niet
van zijn rondreis door het Mid
den-Oosten is teruggekeerd
Fonds
/rak heeft gisteren voorgesteld, dat
de Arabische oliestaten via een
hulpprogram voor tien jaar ter
waarde van enige tientallen mil
jarden dollars Egypte er toe
brengen, zich Uit de akkoorden
van Camp David terug te trek
ken. Uit het te vormen fonds zou
Egypte per jaar vijf miljard dollar
ontvangen. De rest van het fonds
waarin jaarlijks negen miljard
dollar zou moeten worden ge
stort, zou gaan naar de PLO en de
Palestijnse Arabieren in de door
'Israël" bezette gebieden, in de
vorm van militaire en financiële
oijstand.
SANTA RUSA.CALIFORN1E - Met een flinke trap in het gezicht maakt
een Amerikaanse nazi-aanhanger een eind aan het protest van een anti
fascistische demonstrant in het Amerikaanse stadje Santa Rosa in de staat
California.Zaterdag probeerden zes met helmen en nazi-banden uitgerus
te Amerikaanse fascisten hier een demonstratie te houden bij het gerechts
gebouw.waarop meer dan achthonderd mensen zich verzamelden vooreen
tegen-demonstratieDe politie maakte een eind aan de ongeregeldheden
door de nazi's af te voeren.
WASHINGTON (Reuter AFP, AP)
- Het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken heeft za
terdagavond meegedeeld dat het
op het ogenblik geen visum kan
verstrekken aan premier Ian
Smith van Rhodesië, die door 27
Amerikaanse senatoren voor een
bezoek was uitgenodigd.
Een woordvoerder van het ministe
rie zei dat Smith op 6 oktober in
de Verenigde Staten had willen
aankomen. Dat zal nu niet kun
nen gebeuren. Wel zal men de vi-
sumaanvrage in beraad houden
en een definitieve beslissing ne
men tegen de achtergrond van de
ontwikkelingen in Zuidelijk
Afrika.
Hetzelfde geldt voor Chirau. éën
van de gematigde zwarte leiders
die met Smith, ds. Sithole en bis
schop Moezorewa deel uitmaakt
van de Rhodesische Uitvoerende
Raad Hij was met Smith uitgeno
digd. De senatoren hadden een
uiteenzetting uit de eerste hand
willen horen over de toestand in
Rhodesië.
Sithole en Moezorewa zullen de
Verenigde Staten wel kunnen
bezoeken omdat zij er al zijn ge
weest, aldus de woordvoerder
Ook zij waren door de senatoren
uitgenodigd.
Groot-Brittannië heeft de Rhode
sische premier Ian Smith verbo
den voet op Britse grond te zet
ten. Niet alleen mag hij het land
niet in. hij mag zelfs niet in
Groot-Brittannië overstappen op
een ander vliegtuig op weg naai
de Verenigde Staten, waar hij is
uitgenodigd, zo hebben de Rho
desische autoriteiten zaterdag
bekend gemaakt.
Het Britse besluit is een duidelijke
wraakneming op de eenzijdige
onafhankelijkheidsverklaring
van Smith van 1965 om dreigende
maatregelen in de richting van
een zwart meerderheidsbewind
af te wenden.
Goed ingelichte kringen rond het
Britse ministerie van buitenland
se zaken in Londen hebben ech
ter gezegd dat de regering even
tueel bereid is Smith "facilitei-
erlen
edes
als dat
i hel-
SCHIPHOL (GPD) - Een Fin met
financiële en huiselijke proble
men heeft zaterdagavond een
vliegtuig van Finnair gekaapt,
dat hij na ontvangst van een „los
geld" en een partij whisky, in
Helsinki, heeft gedwongen naar
Schiphol te vliegen om te tanken.
Daarna keerde het vliegtuig terug
naar Finland, naar het 530 km
benoorden Helsinki gelegen
Oulu. Daar heeft de man het
WASHINGTON (GPD) - De on
derhandelingen over een nieuw
akkoord ter verdere beperking
van strategische kernwapens
(SALT) tussen de VS en de Sow-
jet-Unie zijn tijdens het weekein
de zeer dicht de volledige over
eenstemming genaderd. Zowel
Gromyko als Vance gaven zater
dag na lange beraadslagingen,
waarbij ook president Carter was
betrokken, op de stoep van het
Witte Huis toe dat er sprake was
van duidelijke vooruitgang. In
tegenstelling tot de vage ver
wachtingen in de Amerikaanse
hoofdstad is het echter niet mo
gelijk gebleken reeds dit week
einde het succesvolle einde van
zo n vijf jaar onderhandelen aan
te kondigen. Na een laatste ge
sprek gisteren zijn de gesprekken
voor drie weken verdaagd.
President Carter heeft gisteren
voor het eerst openlijk toegege
ven dat de VS verkenningssatel
lieten gebruiken om andere lan
den te bespioneren. Deze beken
tenis mag niet los worden gezien
van het presidentiële verlangen
om het Amerikaanse volk te laten
weten dat de VS de middelen
hebben om met vooruitstrevende
technische voorzieningen na te
gaan of de Sowjet-Unie zich aan
de afspraken van een SALT-ak-
koord ook zal houden, zo ver
klaarde een woordvoerder van
het ministerie van defensie.
Het SALT-akkoord is voor 95 pro-'
cent voltooid en wat de laatste
sectoren betreft waarover nog
wordt onderhandeld hebben
beide partijen een pakket voor
stellen ingediend. Carter zou te
genover vrienden hebben ver
klaard dat het er eigenlijk nau
welijks toe doet welke voorstel
len worden aanvaard. Echter, in
de Amerikaanse senaat staan de
voorstanders van de harde lijn,
onder wie vele democratische
kopstukken, zeer argwanend te
genover een SALT-overeen-
komst, uit vrees voor een verder
verzwakking van Amerika's mili
taire macht. Carter zou vooral
pogingen hebben gedaan de Rus
sen over te halen tot het aanvaar
den van de Amerikaanse voor
stellen teneinde tegenover de se
naat wat sterker te staan wanneer
het ontwerpverdrag daar voor ra
tificatie aan de orde komt.
Zelfs na het bereiken van een over
eenkomst zal het ten minste een
maand vergen om dat resultaat
technisch vorm te geven, maar
ondanks het nieuwe uitstel van
drie weken houdt de Amerikaan
se regering vast aan haar ver
wachting dat een nieuwe SALT-
overeenkomst nog dit jaar tot
stand kan worden gebracht
vliegtuig verlaten nadat de politie
erin had toegestemd dat hij voor
maximaal 24 uur met zijn vrouw
naar huis mocht. Gistermiddag is
hij gearresteerd: twee politie
honden trokken hem het huis
uit
Op een lijnvlucht van Helsinki naar
Oulu (Uleaborg) kaapte de 37-ja-
rige Aarno Vainamo Lammin-
parras, een failliete aannemer,
het vliegtuig omdat hij een
schuld had van 600.000 Finse
mark. Na terugkeer in Helsinki
verlangde en kreeg hij 500.000
mark (rond 400.000 gulden),
waarvan hij direct een deel be
stemde voor een ziekenhuis voor
oorlogsinvaliden.
Gescheiden
De man, die alleen Fins sprak, was
volgens zijn vrouw gewapend
met een pistool. De laatste maan
den leefde hij gescheiden van zijn
vrouw en twee kinderen. Voor hij
zaterdagavond het vliegtuig
kaapte, had hij zijn vrouw be
zocht, maar dat was op ruzie uit
gelopen.
Het vliegtuig, een tweemotorige
Super-Caravelle, vervoerde 43
passagiers en vijf bemanningsle
den. De kaping vond plaats na
vertrek uit Helsinki. Aanvanke
lijk vloog de Caravelle door naar
Oulu, maar in plaats van te lan
den, keerde het terug naar de
Finse hoofdstad. Daar werden 34
passagiers en twee stewardessen
vrijgelaten. Aan boord bleven
acht vrouwen, de twee vliegers en
een stewardess.
De vrijlating volgde op de inwilli
ging van 's mans eisen, levering
van losgeld en tien flessen whis
ky. Ook kwam er een advokaat
aan boord. Volgens de vrijgelaten
passagiers was Lamminparras
beschonken, zeer vermoeid en ui
terst nerveus.
Brandstof
Terwijl het vliegtuig over het plat
form reed, maakte de man be
kend dat hij naar West-Europa
wilde. Omstreeks drie uur werd
vanuit het vliegtuig aangekon
digd dat het onderweg was naar
Amsterdam. Daar landde de Ca
ravelle om kwart voor vier gis
termorgen. De bedoeling was al
leen brandstof te nemen.
Op Schiphol werd het vliegtuig
naar het vrachtplatform gediri
geerd, dat door de rijkspolitie
dienst luchtvaart was afgezet. De
commandant, overste Ê.E. Ger
ritsen, heeft in overleg met het
departement van justitie en Fin-
nairs stationmanager van Schip
hol getracht de man over te halen
de kaping op te geven. Alle con
versatie geschiedde evenwel via
de gezagvoerder en deze drong
erop aan dat er alleen en zo snel
mogelijk ?ou worden ge
tankt.
Nadat het vliegtuig brandstof had
getankt is de Caravelle om kwart
over vier vertrokken. Aanvanke
lijk „naar het noorden" zoals de
gezagvoerder desgevraagd mee
deelde - op grond waarvan in
Stockholm voorbereidingen voor
de landing werd getroffen - en
uiteindelijk naar Helsinki. Daar
werden de nog aan boord zijnde
passagiers vrijgelaten. Ook de
advokaat moest het vliegtuig
uit.
gen blijven, zo was hem toege
zegd. In de Finse hoofdstad, na
dat de autoriteiten daar van de
overeenkomst kennis hadden
genomen, was men over deze toe
zegging „zeer verbaasd".
Gistermiddag werd Lamminpar
ras' huis bestormd, door een aan
tal gehelmde en in kogelvrije ves
ten gehulde politiemannen, die
voor zich uit twee honden stuur
den. Twintig seconden later, al
dus een ooggetuige, werd de ar
restant, geboeid, vermoeid en
met in zijn ogen een verbaasde
blik, naar buiten geleid en afge
voerd.
ende 10
erd blijven
kan de
effectieve
OAS meldt
•geling te be
reiken. De Rhodesische regering
heeft zaterdag de ontwerp-
grondwet gepubliceerd voor een
zwart meerderheidsbewind in
het land, dat dan Zimbabwe gaat
heten. Het ontwerp bevat geen
verrassingen. Zoals reeds over
eengekomen bij de interne ak
koorden wordt er voorzien in een
100 zetels tellende w<
macht, waarvan de ko
jaar 28 zetels gen
voor blanken. Hierdo
blanke minderheid op
wijze een halt toeroeper
gingen om hun grondwettelijk
beschermde economische rech-
teü af te schaffen. Er zijn 80 000
blanken in Rhodesië en vier mil-
MINISTERS
NAAR
PRETORIA
commissie
Nicaragua
WASHINGTON (AFP DPA) - Do
al bemiddelen
maken aan het
nflict tussen president Somoza
Nicaragua
NEW YORK (ANP) - De ministers
van buitenlandse zaken van vijf
westelijke leden van de Veilig
heidsraad zullen binnenkort naar
Pretoria reizen om een laatste be
roep op Zuid-Afrika te doen. ak
koord te gaan met het Namibie-
plan van de Verenigde Naties.
Dt Verenigde Staten. Frankrijk,
Engeland. West-Duitsland en
Canada hebben de afgelopen
maanden een plan uitgewerkt om
de Nicara- Namibië, via vrije verkiezinger
Slapen
Vervolgens steeg de Caravelle weer
op en vloog naar zijn oorspron
kelijke bestemming, Oulu. Daar
was inmiddels per auto Lam
minparras' vrouw aangekomen,
samen met wie de kaper naar huis
ging om uit te slapen. Tot van
morgen tien uur had hii daar mo-
guaansc oppositie zal bestaan uit
de Verenigde Staten, Guatemala
en de Pominicaanse, republiek,
zo heeft de Organisatie van Ame
rikaanse Staten (OAS) gisteren
bekendgemaakt
De secretaris-gen oraal van de orga
nisatie, Alejandro Orfila, deelde
eht
olker
rdt
dat de
gua akkoon
samenstelling va
Het had lang gedu
ring
Ni.
e naar onafhankelijk
geleiden,
thans een reis w<
n, tekent de grote
die de verwerping
oor de Zuidafrikai
.•en van de laatste r
n van premier Vor:
ekt. De opvolging