Een stap in
richting demo
WONING
VAN
PRINSES
IRENE
EN
CA REL
HUGO:
ZATERDAG 23 SEPTEMBER 1978
De Madrileense woning van prinses Irene en Caret Hugo, een sfeervolle flat met dakterras.
Op het dakterras i
woning. V.l.n .r. Margarita, Jaime, Carlos Javier, Carolina en prinses Irene.
PAGINA 19
Door Peter Hattink
MADRID - Caret Hugo is in zijn
element. In een sportief licht
pak doet hij de deur van zijn
nieuwe flat opèn, waar hij
sinds maandag met zijn hele
gezin woont. Vóór Carel Hu-
go, die bijna tien jaar geleden
door Franco uit Spanje wetd
verbannen, betekent het leven
wonen en werken van zijn
familie in Madrid een stap
vooruit in de richting van de
democratie. De vijanden van
het vorige regime worden niet
meer buiten de Spaanse gren
zen geweerd.
- „Don Carlos", vindt u het niet
vreemd dat u als Fransman
politieke activiteiten in
Spanje mag ontwikke
len?
,Jk beschouw mijzelf als een
Spanjaard, die door politieke
omstandigheden een Frans
paspoort heeft. Ik weet niet
waarom ik de Spaanse natio
naliteit nog niet heb gekregen
De aanvraag van mijn natu
ralisatie tot Spanjaard heb ik
vorig jaar ingediend. Ik
dacht dat alles in orde was.
Het kan zijn dat nog oude
franquistische elementen
mijn nationaliteitsaanvraag
tegenhouden. Het kan ook zijn
dat men mij om tactische re
denen pas de Spaanse natio
naliteit wil toekennen als de
democratische Grondwet
door middel van een referen
dum is goedgekeurd. Formeel
gezien is mijn positie erg te
genstrijdig".
- Wat zijn uw hoofdactivitei
ten?
.,Aan de ene kant onderhoud ik
mijn contacten met de rege
ring, de oppositiepartijen en
de andere instanties in, Span
je, zoals het leger, de Kerk en
vakbonden. Aan de andere
kant wordt een groot gedeelte
van mijn tijd in beslag geno
men door het werk van de
Carlistische Partij: het orga-
parlij tot een politiek instru
ment. Dat moet geen electo
rale machine zijn, maar een
politiek mechanisme dat dui
delijk moet maken waarom
men politiek bedrijft. Met an
dere woorden: de Carlistische
Partij is het politieke instru
ment dat de noodzakelijke
participatie van iedereen in
de maatschappij duidelijk
maakt".
- Neemt de Carlistische Partij
deel aan de komende verkie
zingen?
„Het afgelopen weekeinde heb
ben wij net een congres ge
houden, waarin wij de voor
bereiding door hebben geno
men voor de komende verkie
zingen. De Carlistische Partij
neemt zowel deel aan de al
gemene verkiezingen als aan
de gemeenteraadsverkiezin
gen. Voor beide verkiezingen
komen wij op zijn minst in 27
van de 50 Spaanse provincies
uit. Hoe langer het tijdstip
van de verkiezingen wordt
uitgesteld hoe meer kans wij
hebben om in alle Spaanse
provincies deel te nemen"
- Wat zou u het liefst doen in de
politiek?
„Ik heb zelf geen voorstelling
van een persoonlijk ideaal. Ik
ga er vanuit dat men zinvol in
de politiek bezig moet zijn. Of
men nu in de regering zit of in
een oppositiepartij, is van
ondergeschikt belang. Per
soonlijk geloof ik dat ik mij op
het moment het meest nuttig
kan maken in het Spaanse
parlement. Van daaruit zou
ik er constant op kunnen ha
meren dat men een doorzich
tige politiek moet voeren in
Spanje. Het parlement moet
tiekamer zijn van de parle
mentariërs onderling, maar
ook tussen de regering en de
burgers. Op het ogenblik lijkt
het parlement meer op een
Kamer die alle politieke ge
beurtenissen registreert dan
dat er sprake is van een com
municatie via de Kamer met
de burgers en de rege
ring"
- Wat treft u het meest in de
huidige Spaanse poli
tiek?
'De afwezigheid van de Spaan
se burger in het politieke spel.
Deels is dit logisch, omdat de
democratie hier sluipend is
binnengekomen. De democra
tie is in Spanje op een dictato
riale manier binnengebracht
Dezelfde mensen die politieke
functies bekleedden onder het
franquistische regime, zijn
nog steeds aan het bewind.
Men is wel op de democrati
sche toer gegaanmaar het is
alleen van bovenaf gedic
teerd. Aan de burgers heeft
men eigenlijk nooit iets ge
vraagd
- Hoe had het volgens u gemoe
ten?
„Men had een streep onder het
franquistische verleden moe
ten zetten. De huidige macht
hebbers hebben nooit met het
verleden gebroken. Was dit
wel gebeurd, dan was de
Spaanse burger zich eerder
bewust geworden van zijn
democratische verantwoor
delijkheden. Hij had eerder de
noodzaak ingezien van zijn
deelneming in de politieke be
slissingen van dit land. Door
dat de democratie van boven
af Spanje binnenkwam, wor
stelt nog een groot aantal
Spanjaarden met de mentali
teit, die er heerste onder Fran
co. Deze categorie gelooft het
wel in de politiek en laat alles
over aan anderen. Deze bur
gers moeten juist nu gebruik
maken van de mogelijkheid
om deel te kunnen nemen aan
de politiekwant anders blij
ven zij straks aan de lijn, bui
ten het politieke veld,
staan.
Carel Hugo maakt zich duide
lijk zorgen over de nog wan
kele democratie in Spanje,
waarbij een groot gedeelte
van de bevolking door de er
fenis van de dictator een
zwakke schakel vormt. Hij is
er bezeten van om deze zwak
ke schakel tot een sterke ket
ting om te smedendie bewust
de democratische verant
woordelijkheden kan dragen.
Een sterke ketting, waarin de
schakels uit vrije wil en met de
uitoefening van alle burger
rechten hecht in elkaar grij
pen.
Vooral Jaime kijkt onafgebroken
stralend in de lens. Caroline is
een beetje verlegen, maar vindt
het ook erg leuk. Toch wel gek
groot flitsend apparaat, die in al
lerlei houdingen over de vloer
kruipt.
Tussen alle bedrijvigheid door
vindt prinses Irene toch nog even
de tijd voor een gesprekje.
- Hoogheid, als de kinderen de vól
gende week naar school gaan,
gaat u zich dan actief bezighou
den in de Carlistische partij?
„Een werkelijke functie uitoefenen
in de partij is heel moeilijk als je
een gezin hebt. Binnen de partij
steun ik Carel Hugo op een actie
ve manier, maar een specifieke
functie binnen de partij heb ik
niet. Daarnaast boeit mij het be
wustzijnsproces van de vrouw in
het algemeen. Ik studeer veel,
praat veel met Spaanse vrouwen
kortom, op het ogenblik^ preten
deer ik niets anders dan te luiste-
te proberen hun problemen te
begrijpen. Mijn bezorgdheid over
de positie van de vrouw heeft na
tuurlijk ook invloed gehad bin
nen de Carlistische partij. Als wy
kijken naar de wetten in Neder
land of in Zweden dan zien wy
dat de vrouw in die maatschap
pijen veel verder en veel bewus
ter is. Spanje loopt op dit gebied
nog achter en het is zaak de
Spaanse vrouwen hiervan be
wust te maken, dat zij ook onder
andere voor een wetgeving moe
ten strijden, die hen gelijk stélt
aan de man. Op het ogenblik ben
ik bezig aan een brochure, waarin
deze problematiek naar voren
komt. Als alles volgens planning
verloopt verschijnt deze brochu
re, die helemaal op Spanje ge
richt is, in februari van het vol
gend jaar"
Een spelletje ,Mens erger je niet"
Hoe is uw contact met de Spaanse
*Erg goed. Ik ken Spanje nu 14 jaar
en ik mag wel zeggen dat ik de
meest donkere facetten van het
land heb leren kennen. Natuur
lijk heb ik een totaal andere op
voeding genoten dan mijn
Spaanse collega's, maar door
mijn ervaring sta ik geestelijk
heel dicht bij hen. Ik kom uit een
land met een lange liberale tradi
tie, waar de democratie een diep
ingeworteld iets is. Dat laatste
heeft in Spanje altijd ontbroken.
Via begrip en dialoog probeer ik
mee te helpen een bewustzijns
proces onder de Spaanse vrou
wen op gang te brengen om .te la
ten zien dat het ook anders kan
Alleen door werkelijk participe
ren kom je tot bewust leven"
- Nu woont u in Spanje, maar wat
heeft op u de meeste indruk ge
maakt sinds dat u Spanje vanaf
april regelmatig bezoekt?
„De ontwakende democratie. De
politieke evolutie in Spanje. De
ruimte die men nu heeft om voor
zijn mening uit te komen, zonder
datje bang hoeft te zijn dat er re
presailles komen. Alleen vind ik
het jammer dat nog zo weinig
Spanjaarden actief deelnemen
aan de politiek. De sporen van de
dictatuur zijn nog dikwijls dui
delijk merkbaar. Veel Spanjaar
den hebben nog niet een werke
lijke kans gekregen om de demo
cratie mede op te bouwen"
MADRID - Een grote sfeervolle flat met een dakterras in
een gebouw van meer dan een eeuw oud. Midden in het
hartje van Madrid. „Muy castizo" zeggen de Spanjaarden
dan, hetgeen zoveel betekent als „Madrileenser kan het
niet". De vier kinderen van prinses Irene en Carel* Hugo
zijn in een uitgelaten stemming, want eindelijk mogen zij
dan wonen in het land waar zy zoveel over gehoord heb
ben.
Twee jaar geleden werd Carlos Ja-
vier, hun oudste zoon zonder eni
ge geldige reden urenlang door
de politie op het vliegveld van
Barcelona vastgehouden, omdat
hij bij kennissen van zijn ouders
in Spanje een vakantie zou door
brengen. Uiteindelijk liet de
Spaanse politie de zesjarige jon
gen toch gaan.
Nu gelukkig geen nare dingen
meer. In Spanje waait sinds kort
een bijna democratische wind,
waarin prinses Irene en Carel
Hugo vrij kunnen ademhalen. De
strijd tegen de dictatuur die de
Carlistische partij voerde - de
enige partij die onder Franco zyn
tanden aan het regime in het
openbaar liet zien - heeft een on
schatbare bijdrage geleverd aan
het huidige leefklimaat in Span
je, waar men oprechte pogingen
doet om eikaars standpunten te
begrijpen en te respecteren.
Prinses Irene over de „thuiskomst"
in Spanje: „Eindelijk is het dan
zover. Ons gezin is nu weer in
evenwicht. Het heen en weer
vliegen tussen Parijs en Madrid is
nu gelukkig voorbij, maar dit was
noodzakelijk, omdat de kinderen
in Parijs het schooljaar moesten
afmaken". Carlos Javier, de
tweeling Jaime en Margarita en
de jongste Carolina knikken in
stemmend. Het nieuwe huis is
voor hen een nieuw avon
tuur.
„Het is voor het eerst dat ik nu een
eigen werkkamer heb. Ik vind het
heerlijk dat ik mij nu ongestoord
en in het byzijn van mijn gezin
kan verdiepen in de problema
tiek van de vrouw, een onder
werp dat mij de laatste jaren heeft
geboeid", zegt prinses Irene m
haar werkkamer, waar zij zich
verontschuldigt voor een stapel
de documenten op de vloer dat zy
nog moet opruimen. De flat is
ruim en smaakvol ingericht. De
kinderen zyn vol van hun r
speelkamer waarin zy r
telust kunnen ravotten.
Aan de jongensachtige
waarop Carel Hugo met zijn kin
deren omgaat, is te zien dat hy
eindelijk de basis heeft, waarnaar
hij zolang heeft uitgekeken. Van
af het dakterras heeft men een
adembenemend uitzicht over de
Spaanse hoofdstad.
De kinderen willen allemaal graag
op de foto, want Prinses Irene
heeft tegen hen gezegd dat de fo
tograaf „muy simpatico" is
Op de beroemde Plaza Major in het hartje van Madrid.
