LEZEN
A»mjiiuuuj;
Toga
ZATERDAG 16 SEPTEMBER 1978
papMPa
Dirk Teeuw en zijn i
Je kunt het je bijna niet voorstellen dat er een tijd geweest i
i alleen maar aandacht hadden voor werken. Een tijd
i bepaalde activiteiten ongewoon waren.
Lezen bijvoorbeeld.
Ik denk dat sinds de uitvinding van de boekdrukkunst de wereld
totaal is veranderd. V/ij zijn een lezende mensheid geworden
Ca maar na. Als kind krijg je al boekje met tekeningen en grote
letters onder ogen. "Pedagogisch verantwoord". Later lees je de
verhalen uit de jeugdbibliotheek'De stripverhalen gaan er vlot
in. Ik herinner me nog hoe wij de ooekjes van "Dick Bos" verslon
den.
Zo heeft ieder zijn eigen literatuur. Tieners gaan op in hun bladen
over muziek- en filmsterrenPedagogen, sociologen, ouders, hob
byisten en sportmensen, ieder heeft zijn eigen "vakblad"
Lezen heeft ook negatieve kanten. Van al die weekend-stories word
je niet veel wijzer. Ook niet van al die boeken die mikken op
sensatie, seks en geweld.
Het is druk geweest in de boekhandel deze wekenMensen stonden in
de rij: kinderen, studenten, ouders. De scholen zijn weer begon
nen. Duizenden boeken zijn over de toonbank gegaan.
Het is toch de bedoelingdat al die studerenden door hun bóeken wui
wijzer worden. Ook meer mens. Meer medemens. Want niemand
leeft voor zichzelf. Wie een cursus "Hoe word ik rijk?" volgtbeziet
zijn leven verkeerd.
Er zijh meer boeken dan de schoollijsten voorschrijven
Daaronder is ook "het boek der boeken'
Bijbel.
Levensrichting vot
Daaruit leer je een teue;
Je wordt er echt wijzer
van alle leeftijden
toekomst op te bouwen
KATWIJK- Hervormd Katwijk
aan Zee kan gerust zijn: de
nieuwe dominee S. de Jong (52)
hult zich binnen afzienbare tijd
echt in toga.
De dominees van het zeedorp mo
gen in geestelijk gehalte nog zo
verschillend zijn, een toga droe
gen zij tot dusverre allemaal. Er
is dan ook stevig gegist naar de
motieven van de opvolger van
dominee Catsburg om slechts in
zwart pak op de preekstoel te
verschijnen. Ds. De Jong heeft
dat gefluister natuurlijk ook
wel gehoord en daarom geeft hij
in zijn kerkbladkolom van deze
week onder het kopje "Persona
lia" een verklaring van onge
wone gedrag.
Het vermoeden dat dominee wel
een afkeer van het ambtsge
waad zou kunnen hebben, als
zijnde een uiting van menselijk
vertoon, blijkt onjuist. Hij heeft
zelfs twee toga's. Beide in goede
staat. De moeilijkheid zit 'm in
dominee's gewoonte om zijn to
ga's in de kerk te laten hangen,
welke gewoonte hij niet graag
prijsgeeft. Dat geeft problemen,
omdat Katwijk aan Zee in te
genstelling tot Houten en Ou-
dorp vier kerken en een school
heeft waar ds. De Jong beurte
lings moet voorgaan.
Er zullen dus drie toga's bij moe
ten komen. Tenzij ds. De Jong er
als nog mee akkoord gaat dat
iemand elke week een van zijn
toga's brengt naar de kerk waar
hij dienst heeft.
Als dominee het goed heeft begre
pen, wordt er thans naarstig
naar een oplossing gezocht.
SOEST- Dirk Teeuw - net vijftig - praat er niet omheen als
ik hem vraag waarom die werkgroep "Mindervaliden"
binnen de kerk van Utrecht-Overvecht er zo nodig moest
komen. In haar soort tot nu toe de enige in ons land. "Uit
ontevredenheid. Niks minder".
En omdat Teeuw, zelf lichamelijk gehandicapt, bekend
staat als een "geweldige doordouwer", verbaast het nie
mand dat zijn nog jonge werkgroep met één slag de rust
heeft weggevaagd en in korte tijd een serie initiatieven
van de grond heeft getild waaraan geen kerkelijke werker
ooit had gedacht. "Wü blijven natuurlijk netjes en rede
lijk, maar we zien er niet tegenop om als het nodig is druk
uit te oefenen"
Op vakantie
In Utrecht-Overvecht hoeft de heer
Teeuw dat niet meer te zeggen.
Ze weten het daar en ervaren het
regelmatig aan den ly ve. Maar ze
zijn er blij mee, omdat het de -
volkomen onnodige - afstand
tussen de kerk en de mindervali-
de medemens heeft verkleind en
anderen in het land het Utrechtse
voorbeeld gaan volgen. "De
sneeuwbal is goed aan 't rollen"
stelt Teeuw vergenoegd vast.
Die ontevredenheid zit Dirk Teeuw
- een van de drie gehandicapten
in de hervormd-gereformeerde
werkgroep - nog altijd een beetje
hoog.
'Ze was zo terecht, weetje. Je kreeg
als invalide of mindervalide veel
te weinig aandacht. Ze dachten er
gewoon niet aan. Geen enkele in
tegratie. Je leefde volkomen geï
soleerd. En was die aandacht er
,wèl, dan vaak nog verkeerd"
Op één hoop
Hij noemt zomaar wat voorbeelden
"Een kennismaking met nieuwe
eden eens in de maand in de bo
venzaal. Onbereikbaar voor ge
handicapten. Zij konden naar
huis gaan.
De diensten beginnen om 10 uur,
maar dat is voor veel gehandicap
ten te vroeg. Ze moeten by het
opstaan een beetje op verhaal
komen en hulp hebben ze op
zondag niet. We zijn dus bezig dat
op half 11 te brengen.
Ook willen we niet gemakkelijk als
zieken behandeld worden. Ge
handicapten voelen zich dankzij
allerlei faciliteiten niet meer zo
geïsoleerd, en daar moet de kerk
rekening mee houden. Niet alles
op één hoop gooien. Je bent van
mindervaliden niet af door ze op
een ziekendag ook een bloemetje
te sturen en verder het hele jaar
niks meer van je te laten horen.
En dan die betutteling. Hoe vaak
gebeurt het niet dat als myn
vrouw en ik ergens met de rol
stoel binnenkomen, alleen mijn
vrouw wordt aangesproken".
Mevrouw Teeuw, een stille maar
zeer vitale kracht achter de
schermen van de werkgroep, valt
haar man bij.
Ja, alles wordt tegen mij gezegd
Ze zien mijn man nauwelijks.
Mevrouw, wilt u een plaatsje
vooraan hebben? Mevrouw, zou
i"het zo goed kunnen zien? Me
vrouw, als u nog iets nodig hebt
"^ïoet u het maar zeggen. Als ik
dat hoor, word ik kriegel"
-5pg afgezien daarvan kunnen ge
handicapten deze ongetwijfeld
goed bedoelde benadering toch
al als onprettig ervaren. Teeuw
vil niet bits zijn als hij zegt dat
mvaliden zelf wel weten waar zij
«net hun rolstoel willen staan.
,Te hoeft ze niet overal naar voren
6e halen. Voor de veiligheid zou ik
ze zelfs willen aanraden zoveel
mogelijk achterin te blijven. Als
er dan wat gebeurt, zijn zy er het
eerst uit. Maar 't voornaamste is
wel dat zij, net als alle anderen,
zichzelf willen zijn. Ik geef toe
dat moeten we allemaal leren. En
daarom is die integratie van de
mindervalide in het gewone le
ven zo nodig. Aan beide kanten"
Aan de slag
De werkgroep is dadelijk flink aan
de slag gegaan. Er zitten drie ge
handicapten in, een zeer gemoti
veerde huisvrouw - moeder van
vijf kinderen, maar buitenshuis
nog altijd even hulpvaardig als in
haar verpleegsterstijd - een ge
pensioneerde vakbondsbestuur
der, iemand van het Rode Kruis
twee gereformeerde en twee her
vormde diakenen, een penning
meester en een administrateur.
De héér Teeuw, van beroep ambte
naar bij de universiteit van
Utrecht, kan zo al vijf punten
noemen waarbij de werkgroep
een stimulerende rol heeft ge
speeld.
Daar is eerst de wekelijkse sociëteit
op donderdagavond. Een kerke
lijk centrum moest er op de be
gane grond zelfs voor worden
verbouwd. De soos is in de eerste
plaats ontspanning (praten,
spelletjes, handwerk), maar
daarnaast ook voorlichting (dia
avond Veilig Verkeer). Er komen
zelfs bewoners van tehuizen op
af. Zij hebben behoefte aan con
tact met mensen "buiten de
deur". Validen zijn ook welkom,
en zij komen. Dat doet Dirk
Teeuw deugd. "Die integratie
hè...". "En alles wordt geregeld
vanuit de werkgroep. Je moet
niet voor dit en voor dat steeds
maar een bestuurtje maken".
Punt 2: de gespreksgroep, eens in
de zes weken op zondagmiddag.
Daar is altyd een predikant bij.
Hij bespreekt een thema en de
deelnemers praten daarover. De
opkomst is goed. Om 5 uur gaat
de groep dan naar de kerkdienst.
"We zijn er druk? mee bezig dat de
gehandicapten daar niet al te pas
sief bij zitten. Een mindervalide
kan meedoen in de liturgie door
teksten te zeggen. Hij kan met de
ontvangstcommissie stencils
uitdelen in de hal. Binnenkort
wordt een gehandicapte in de li
turgiecommissie opgenomen.
Die bereidt met de predikant alle
diensten voor. Ook komt er een
diaken uit onze kring, speciaal
om de belangen van de gehandi
capten te behartigen, want vali
den kunnen op sociaal gebied
nog zo knap zijn, op zaken die
juist in onze groep spelen hebben
ze onvoldoende zicht".
De heer Teeuw zelf heeft met de
predikant al verscheidene huis
bezoeken afgelegd. Hun ervaring
daarmee is zeer bemoedigend.
Een derde bezigheid van de werk
groep is haar aandeel in het Ste
delijk Overleg Lichamelijk Ge
handicapten Utrecht, dat veel
doet voor de beloopbaarheid van
de stad voor gehandicapten en
bereikbaarheid van gebouwen en
dergelijke.
"Wij als werkgroep hebben een
signaleringsfunctie. Waar we zelf
kunnen helpen doen wy dat,
maar ligt iets buiten onze macht,
dan schakelen we beroepsmen
sen in". Zo werd onlangs iemand
aan een motorwagen geholpen en
kreeg een andere gehandicapte
een betere woning.
Eenmaal per jaar wordt een bus
tocht georganiseerd. Die - ging
enkele weken geleden naar Avi
fauna, waar het gezelschap zich
inscheepte voor een tocht over de
meren. Dat is zo goed bevallen
dat de werkgroep de mensen vol
gend jaar een hele dag varen wil
aanbieden.
Veel tijd vraagt het vakantiepro
ject. Daarover raakt Teeuw niet
uitgepraat. De resultaten zijn er
dan ook naar.
De werkgroep beschikt op het
ogenblik over twee aangepaste
sta-caravans voor maximaal vijf
personen in het park "King's
Home" te Soest, terwijl er bin
nenkort nog een grote sta-cara-
van (met douche) en eind volgend
jaar twee aangepaste bungalows
in Het Grote Bos te Driebergen
bij komen.
De hervormde diakonie van
Utrecht, de Generale Diakonale
Raad van de Hervormde Kerk,
het Diakonaal Bureau van de Ge
reformeerde Kerken en de Ne
derlandse Vereniging voor Re
validatie financierden de aan
koop in Soest. De vijf jaar oude
caravan in Het Grote Bos - 8V2
meter lang en 2.75 meter breed -
is een geschenk van een zeven
tigjarige man in Weesp.
Hij stond met dat tweede huis in
Maarsbergen, maar moest daar
weg omdat het terrein een andere
bestemming krijgt. Voor hem zat
er niets anders op dan het ding te
verkopen. Juist toén las hij in een
blaadje iets over de Utrechtse
werkgroep. Spontaan nam hij
zyn besluit: als ze 'm willen heb
ben, kunnen ze 'm krijgen.
De groep-Teeuw is er enorm bly
mee. "Wy hebben dit seizoen
veertig aanvragen moeten afwij
zen omdat we vol waren. Ze
kwamen overal vandaan. De ca
ravans in Soest zijn van mei tot
oktober te gebruiken, maar die in
Driebergen straks voor lange
weekends de hele winter door, en
ook in de herfst- en kerstvakan
tie".
Verder dan vier caravans - er moet
er dus nog één bij - en twee bun
galows wil de werkgroep niet
gaan.
"Wij moeten geen vakantiebedrijf
worden. Belangrijk is dat we nu
een aantal mensen kunnen hel
pen om als gezin uit te gaan. Er
zijn wel groepsvakanties speciaal
voor gehandicapten, maar dat is
niet ideaal omdat ze dan toch
weer bij elkaar zitten en het ge-
Meer toezicht
De ervaringen in het voorbije sei
zoen waren in het algemeen zeer
positief. Om teleurstelling te
voorkomen wordt elke aanvraag
zorgvuldig beoordeeld. Belang
stellenden moeten ook een dok
tersverklaring kunnen tonen.
Ongeveer zeventig procent van
de gasten wil terug.
Vanzelfsprekend krijgt de werk
groep wensen te horen die ze niet
- heeft voorzien. De caravans zijn
zo praktisch mogelijk ingericht,
maar ze hebben hun beperkin
gen. Zo is in één de deur naar de
slaapruimte te smal om een rol
stoel door te laten, hoewel het
pad tussen de twee bedden wel
breed genoeg is. De caravans in
Soest hebben geen douche. Ui
teraard wel een aangepast toilet.
Het terras aan de voorkant met de
royale oprit naar de deur vindt
iedereen prachtig.
Een echtpaar uit Rijnsburg dat de
afgelopen week op "King's Ho
me" heeft doorgebracht - eerder
kon helaas niet omdat alle weken
besproken waren - trof de cara
van minder schoon aan. Dit voor
al tot ongenoegen van de vrouw
die meteen aan de slag moest om
de boel van een ander op te rui-
Ze
'Als een huurder niet in
staat is de caravan schoon over te
dragen, moet er een schoonma
ker worden ingezet. Dan maar
wat meer huur betalen". En haar
gehandicapte man: "Ik zie niet in
waarom de huur extra laag moet
zijn omdat hier gehandicapten
zitten". De huur varieert van f 160
tot f 280 per week. De Rijnsburg-
se vindt het ook niet juist dat men
z'n huisdier mag r
Meer toezicht dus. Een suggestie
die niet aan dovemansoren is ge
richt. Er bleek deze zomer be- 1
hoefte te zijn aan een rolstoel en t
een fiets op het terrein zelf. Ze
zullen er komen. En zo worden
zeker ook de eerste "schoon
heidsfoutjes" opgelost.
Andere plaatsen
Wat de heer Teeuw (Neckardreef 1
Utrecht) heel fijn vindt is dat an
dere plaatsen hetzelfde gaan
doen. Rotterdam begint met een
caravan in Brabant en Bennekom
zet er een in Wageningen. Apel- 1
doorn heeft plannen voor een
vakantiegelegenheid in Zeeland
En Zeist wil een werkgroep als in j
Utrecht-Overvecht hebben. Ook
krijgt de groep regelmatig uitno- j
digingen om aan voorlichtings-
dagen mee te doen.
"We hebben dan toch wel iets aan
gezwengeld", zegt Dirk Teeuw
tevreden.
De propagandist in deze man slui
mert echter nooit.
Als ik het erf van zijn eigen caravan
op "King's Home" afloop, roept
hij me luid na: "Misschien zetten
de Leidse diakonieën nog wel
eens zo'n huisje aan zee. Ja, stuur I
me het adres maar van die he-
M'n belofte gaat teloor in zijn scha
terlach.
Die brief uit Utrecht krijgen ze.
S. J. DE GROOT
LEIDEN - Herv. Gem.: Hoogl. kerk 10 ds
Langenbach, 11.45 oec. stud, dienst; Ma-
rekerk 10 ds De Jong, 5 ds Meijers; Mar.
kerk L. Morsw. 10 ds v. Achterberg: Me-
renwijk9.30en 11 pastor Van Well, doop
feest: Bethl. kerk Dirfstr. 10 ds. Panne-
koek; Bevr.kerk ZW 9 ds Wagenvoorde;
Vredeskerk 10 mevr. ds. De Mey; Waalse
kerk 10.30 ds Ribs; Acad. Z. 10.15 ds.
Bakker; Diac.huis 10.30 ds Hemmes;
Endegeest 9.30 dienst. Geref. Kerk: Zui-
derkerk 10 ds. Koers te Alphen, 5 ds.
Omta Boskoop; Petrakerk 10 ds Horten-
sius, 5 ds Verdoorn; Oude Vest 10 ds
Verdoorn, 5 dr. Vlijm; Mar. kerk L.
Morsw. 10 ds v. Achterberg, 5 ds Horten-
sius; Bevr. kerk 10.30 dr. Vlijm. 5 kand.
Tenyenhuis Alphen; Groenh. 10 ds Kor-
teweg; De Mirt 10 hr Kroon; Mierennest
10 hr. v. d. Velden; Merenwijk 9.30 en 11
pastor v. Well. Dolerende Noodgemeen-
te Groot Leiden (Pieterskerkstraat 1):
8.30 hr Veth, 7 ds. Van Benthem,
avondmaal. Geref. Kerk Vrijg. (Heren
gracht 70): 10 en 5 ds Gootjes. Chr. Geref.
Kerk (Steenschuur 9): 10 en 5 prof. dr.
Velema. Geref. Gem. (N. Rijn): 10 en 4.30
ds Boogaard. Geref. Gem. in Ned. (Be
thel. kerk Driftstraat): 11.30 en 5.30.
Evang.-Luth. Gem. (Hoogl. Kerkgracht):
10.15 ds. Happee. Remonstr.-Doopsgez.
Gem. (Pieterskerkstraat 1): 10 dr. Mete
ring. Baptistengemeente (O Rijn 3): 10
ds. v. Mameren. Evang. Christenge
meenschap (Middelstegracht 3): 10 hr
Dikkes. Zendingswerk Middernachts-
roep (Zoeterw. singel 21): 5 nam. hr.
Brouwer Den Burg. Evangeliecentrum
Zijlsingel 2: 10 Edgar Holder, di. 8 hr.
Zijlstra, met zang. Pinkstergemeente (O.
Rijn 3): 3 hr. Eikerbout. Leger des Heils
(Hooigracht): 10 en 7.30. Nieuw-Apost.
Kerk (H. Rijndijk 24): 9.30 en 4, wo. 8.
Christian Science (Steenschuur 6): 10.30.
Kerk van J. Chr. v. d. Heiligen der L.
Dagen (Steenschuur 6): 10.15. Zevende
dagadventisten Lokhorstk.): elke zat.
9.45 gesprek, 11 prediking. Oud Kath.
Kerk (Zoeterw. singel): 10. Vry Kath.
Kerk (Vreewijkstraat): 10.30. Rooms-
Kath. kerken: Merenwijk zat. 7, zond.
9.30 en 11; Haagwegzat. 7. zond. 9, 10.45,
12 en 6.30; Steenshuur zat. 10 en 7, zond.
8.30, 10, 11.30, 6 en 7; Lammenschans-
weg zat. 7, zond. 9, 10.30, 12 en 6;
Haarl.str. zat. 7, zond. 9.30,10.45,12.15 en
6.30; Rijndijk 281 zat. 7, zond. 9.30 en
11.30; Boshuizerlaan zat. 7, zond. 9.30 en
11Herensingel zat. 7, zond. 8.30,9.30 en
11.
AARLANDERVEEN - Herv. Gem.: 10
ds. Wolthaus, 7 ds. Bronsgeest Geref.
Kerk: 10 ds. Damsma Rijnsburg, 6.30 ds.
Stolk. chr. Geref. Kerk: 9.30 en 4 ds.
Heerma Soest. R.K. Kerk: zat. 7, zond.
7.30 en 10.30.
ALPHEN AAN DEN RIJN - Herv.
Gem.: Adventskerk 9.30 ds. Hane-
maayer. 6.30 ds. Wolthaus Aarl.veen;
Kruiskerk 9.30 ds v. d. Broek Vinkeveen;
Opstkerk 9.30 ds. Stehouwer, 6.30 ds. v.
Roon Katwijk; Nabij 9.30 jeugdkapel; G.
H. kerk 10.30 hr. Taselaar; De Bron 9 hr.
Taselaar, 6.30 ds Hoogendijk; Ashram-
college 9.30 ds Hoogendijk; Driehoorne
7 pastoon Scijsenrr; Oiubh.weg 10 ds
Oort; Sionskerk 9.30 en 6.30 ds Verploèg.
Geref. Kerk: Mar. kerk 9.30 ds. Stolk,
6.30 hr Tenyenhuis; Salv. kerk 9.30 hr
Tenyenhuis, 6.30 ds. Vree; G. H. kerk 9
ds. Verheul, 6.30 ds. v. d. Ree; De Bron 10
ds. v. d. Ree, 10.30 ds. Verheul, 6.30 ds
Hoogendijk. Zie ook herv. gem. Geref.
kerk Vrijgemaakt 8.45 en 6.30 ds. Borg-
dorff. Geref. Kerk Vrijg. Buiten Ver
band: 9.30 en 4.30 ds. Houtman, Eiken
laan 233. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 4.30
ds. Hamstra. Oud Geref. Gemeente: 9.30
en 4. Baptistengemeente: 10 en 6.30 ds.
Koekkoek Noord (Sportlaan) 10 hr. Vis
ser. Volle Evang. Gem. (school Prelude-
weg): lOhr. Bulthuis. Leger des Heils: 10
en 6.30 uur. R. K. kerken: Bon. kerk zat. 7,
zond. 8.30, 10 en 11.30; Piuskerk zat. 7,
zond. 9, 10.30 en 11.45; De Bron zat. 7,
zond. 9 en 11.30.
BENTHUIZEN Herv. Gem.: 9.30 en 6
ds. Exalto. Geref. Gem.: 9.30 leesdiensl,
2.30 ds. Honkoop R.dam, wo. 7.30 ds.
Hakkenberg Lisse.
BODEGRAVEN - Herv. Gem.; Dorps
kerk 9.30 en 6.30 ds. Droogers; Salv. kerk
9.30 en 6.30 ds. Richter; Bethl.kerk 9.30
en 6.30 ds. De Vreugd. Avondmaal. Ge
ref. Kerk: 9.30 ds. v. Otterlo Zeist, 7 ds.
Kersten Den Haag.
BOSKOOP - Herv. Gem.: 9.30 ds. Hey-
mans, 6.30 ds. Stelwagen; De Stek 9.30
ds. omta. Geref. Kerk: 9.30 en 5 ds. Dijk
stra. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 5 ds. v
Langevelde. Geref. Gem.: 9.30 en 6. Op
wekkingsgemeente (Concordia): 9.30.
Verg. v. Gelovigen (Nieuwstraat): 9.30 en
5. R.K. kerken: kerk zat. 7, zond. 9.30 en
11; De Stek zat. 5.30.
HAZERSWOUDE - Herv. Gem. 9.30 ds.
v. Harten Soest, 6.30 hr. Goedhart
Nieuwkoop. Geref. Kerk: 9.30 en 5 ds.
Prins Den Haag. R.K. kerk: Anker zat. 7,
zond. 8.45 en 11.15; Bern. zond. 10; dorp
zat. 7. zond. 8. 10 en 11.30.
HILLEGOM - Herv. Gem.: 10 ds. v.
Bruggen, jeugddienst, 7 ds. Bouma
Utrecht; Parkwijk 7 ds. v. Bruggen. Ge
ref. Kerk; 10 mr. Reugebrink te Leider
dorp, 7 zie herv. R.K. kerk: Mart. kerk
zat 7, zond 8.30,10 11.30en 12.45: Jozef
kerk zat 7, zond. 8.30, 10 en 11.30.
HOOGMADE - Herv. Gem.: 10 dr. v.
Vliet. R.K. kerk: zat. 7, zond. 10.
DE KAAG - Herv. Gem.: 10 ds. Carstens.
R.K. kerk: zat. 7, zond. 8 en 10.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Herv.
Gem.: Dorpskerk 10 ds. v. d. Bogerd
Rijnsburg, 6 ds. Boer Katwijk;
Ontm.kerk 10 ds. Baas Katwijk, 6.30 ds.
Gebraad. Geref. Kerk: 9.30 ds. Vrolijk, 5
ds. v. d. Horst. R.K. kerk: zat. 7 zond. 9.30
en 11.15.
ds Vink, avondmaal; O. Kerk 10 ds.
Schuurman, avondmaal, 6 ds. Arkeraats;
Ichtuskerk 10 ds Boer, avondmaal 5 ds.
De Jong, avondmaal; Pniëlkerk 9.30 ds.
Arkeraats, avondmaal, 6 ds. Schuurman;
jt. v. Pr. school 10 hr Bakker; Hoek
ten 10 dovendienst; Overduin 2 ds.
Baas. Geref. Kerk Vr. kerk 9.30 ds. v.
Halsema, 5 ds. Vrolyk; Tr. kerk 9.30 ds. v.
d. Horst, 5 ds. V. Halsema. Geref. Kerk
Vrijg.: 10.15 leesdienst, 3 ds. Gootjes.
Geref. K. Vrijg. Buiten Verband: 8.45 en
1 ds. Roukema. Chr. Geref. Kerk 10 en 5
gesdienst, 3 dienst met gehandicapten.
Geref. Gemeente: 10 en 5 leesdienst, di.
7.30 ds. Harinck Den Haag. Volle Evang.
jem. (Voorstraat 100): 9.45.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN - Herv.
Gem.: 9.45 zang, 10 ds. v. Malssen te Lei
derdorp, jeugddienst 7 ds v. Niel Rijns-
ourg. Geref. Kerk: 10 en 7 ds. Nierop.
LEIDERDORP - Herv. Gem. en Geref.
Kerk: Dorpskerk 10 ds. Geursen,
avondmaal; Hoofdstraatkerk 10 ds.
Doesburg, avondmaal, 6.30 ds. Does
burg; Scheppingskerk 9 en 10.30 ds v.
Loenen, 5 ds. Geursen; 21 sept. (dond.)
dorpskerk 7.30 oec. avondgebed. Baptis-
fengemeente: zat. 7 bidstond, zond. 10
br. Lourens. R.K. kerk: zat. 7, zond. 9,
«Ö.30 en 12.
LEIMUIDEN - Herv. Gem.: 9.30 ds. De
Vree, 7 dr. Gilhuis Den Haag, gez. jeugd
dienst in geref. kerk. Geref. Kerk: 9.30
ds. Mooi Gouda, 7 dr. Gilhuis, jeugd
dienst R.K. kerk: zat. 7, zond. 7.30, 9.30
en 11.15.
LISSE - Herv. Gem.: Dorpskerk 10 ds. 't
Hooft; Pauluskerk 10 en 7 ds De Gelder,
's morgens avondmaal. Geref. Kerk: 10
mevr. Leitner N.-Vennep, 5 ds. Rang,
N.-Vennep. Geref. Kerk Vrijg.: 8.45 kand
Siegers, 4.30 leesdienst. Geref. Kerk
Vrijg. buiten V.: 10 dienst, 3 ds. Van
dienst. Oud Geref. Gem.: 9.30 en 3. R.K.
kerken: Agathakerk zat. 7, zond. 8.30,10
en 11.30; Poelhuys zat. 7, zond. 9 en 11.30;
Mariakerk.zat. 7, zond. 8.30, 10 en 11.30;
Engelbew. zat. 7, zond. 8,91.30,11 en 5.45.
NIEUWKOOP - Herv. Gem.: 9.30 hr
Goedhart, 6.30 ds. Molenaar Nieuwveen.
Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 hr. v. Loo, Am
stelveen. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 6.30
ds. De Jong, Driebergen. R.K. kerk: zat.
7, zond. 7.30, 9 en 1Q.45.
NIEUWVEEN - Herv. Gem.: 9.30 ds.
Molenaar, 6.30 ds. Lagerwey Den Haag.
ref. Kerk (Woerdense Verlaat): 10 ds. To
renbeek Soest 7 hr. Christ, Leiden. R.K.
kerk: zat. 7.30, zond. 9 en 10.30.
NOORDWIJK-Herv. Gem.: Voorstr. 10
dr. Jansen, 7 ds. Heinen Utrecht; Sole
Mio 9 dr. Jansen; Hoofdstr. 9 ds. Keunig,
10.30 ds. Warnink, zangdienst, 5 dr. Jan
sen; De Rank 10 ds. v. d. Bergh Rotter
dam, 3.30 ds. v. Kooten Delft. Geref.
Kerk: Vinkenlaankerk 9.30 ds. Heinen
Utrecht; stichtingskerk 11 hr. v. Duin.
Zie verder herv. gem. R.K. kerken: Bin
nen zat 7. zond 8,10 en 11.30; Zee zat. 7,
zond. 9.30 en 11; aula Boerenburg 11.
NOORDWIJKERHOUT - Herv. Gem
10 ds. Kalkman; De Zilk 10 hr. Christ,
Leiden. R.K. kerk: Jozefkerk zat. 7,
zond. 8.30 en 10; Viktorkerk zat. 7, zond.
9.30 en 11.
OEGSTGEEST - Hferv. Gem.: Groene
Kerk 10.30 ds. Ter Linden, ds. Heems
kerk en pastor Koster, oec. dienst; Pau
luskerk 10 ds. Sasse; Gem. centr. 10.30
ds. Stenfert Kroese Bilthoven; Ende
geest 9.30 ds. Friederich; Van Wyckers-
looth 4.30 dr. Jansen Schoonhoven. Ge
ref. Kerk: 10 ds. Vegter, 7 prof. dr. Berk
hof. Geref. Kerk Vrijg. Buiten V.: 8.45 ds.
v. d. Berg, 4 br. Moleveld. R.K. kerk: Will
Kerk zat. 7 zond. 9,10.30 en 12; Bon. ka
pel. zat. 6.30, zond. 9 en 11. Volle-Evan-
geliegem. (gem. centr.): 4 hr. v. d. Brug
ge.
OUD-ADE - R.K. kerk: zat. 7, zond. 8.30
en 10.30.
OUDE EN NIEUWE WETERING -
Herv. Gem.: 9.30 ds. Nicolai, Zevenho
ven. Geref. Kerk: 9.3Ó ds. De Wit, Lisse,
6.30 ds. Lalleman. R.K. kerk: zat. 7, zond.
8,9.30 en 11.30. Remonstr. Gemeente: 10
mevr. Vos Katwijk.
ROELOFARENDSVEEN - R.K. ker
ken: P. Banden zat. 7, zond. 8,9.30,11 en
12.15; M. Pres. zat. 7, zond. 8, 9.30 en 11.
RIJNSATERWOUDE-Herv. Gem.: 9.30
en 7 ds. De Kruif. Chr. Geref. Kerk: 9.30
en 2.15.
RIJNSBURG-Herv. Gem.: Grote Kerk
9.30 ds. Meijers Leiden, 5 ds. Van den
Bogerd; Bethelkerk 9 en 5 ds. Van Niel,
avondmaal; De Wegwijzer 10.30 ds. v. d.
Bogerd en ds. Huisman, gezinsdienst
Geref. Kerk: Petrakerk 9.30 ds. Bouma
te' Noordwijk, 5 dr. v. Oeveren; Imma-
nuelkerk 9 en 10.30 dr. v. Oeveren, 5 ds.
Huisman; Mar. kerk 9 ds. Huisman, 5 ds.
Los Leimuiden. Geref. Kerk Vrijg.: 10.45
en 7 ds. Zomer, in herv. Bethelkerk. Chr.
Geref. Kerk: 9.30 en 5 ds. De Joode.
Evang. Christengemeente (aula mavo):
10 br. v. d. Brink. R.K. gemeenschap
(aula tuinb. school): zat. 7, zond. 10.30.
RIJPWETERING - R.K. kerk zat 7,
zond. 7.30. 9 en 10.30.
SASSENHFIM - Herv. Gem.: 9 en 10.30
ds. v. d. Meer, 6.30 ds. De Jong, Leiden.
Geref. Kerk: 9.30 ds. v. Santen, 5 ds. Be-
zemer Ter Aar. Ned. Prot. Bond: 10.30
mevr. ds. Luikinga Haarlem. R.K. kerk:
zat. 7, zond. 8, 9.30 en 11.
TER AAR - Herv. Gem.: 9.30 ds. Mole
naar Scheveningen, 6.30 ds. IJtsma
B leis wijk. Geref. Kerk: 9.30 ds. Bezemer,
6.30 ds. v. Santen Sassenheim. R.K.
kerk: Dorp zond.'9 en 12; Langeraar zat.
7, zond. 8.30, 10 en 11.30.
VALKENBURG - Herv. Gem.: 10 en
6.30 ds. Overgaauw. Geref. Kerk: 9.30 hr.
Schoenmaker Oude Wetering, 6.30 ds.
Vrolijk Katwijk. Geref. Kerk Vrijg.: 9.30
en 5 ds. Hoff, avondmaal.
VOORHOUT - Herv. Gem: 10 ds. Bro
kerhof. R.K. kerk: zat. 7, zond. 9,10.30 en
11.45.
VOORSCHOTEN - Hefv. Gem.: Dorps
kerk 10 ds. v. d. Schoot, avondmaal, 7 ds.
Meijering; Hulp en H. 10 ds Lentz; aula
NJ 9.30 ds De Zwart; kapel Rijndijk 10
ds. Meijering; De Ark lOjongerendienst.
Geref. Kerk: 9.30 en 5 ds. De Zeeuw. Ge
ref. Kerk Vrijg.: 10 en 5 ds. Teunis Vee-
nendaal. R.K. kerken: Laur. kerk zat 7,
zond. 10 en 11.30; aula NH 11; M. Gods-
kerk zat. 7, zond. 8.30 en 10.30.
WARMOND - Herv. Gem.: 10 ds. Den
Tonkelaar. R.K. kerk: zat 7, zond. 8.30,10
en 11.30.
WASSENAAR-Herv.Gem.: Dorpskerk
10 ds Steenstra, 4.30 ds. Tukker, 7 ds.
Steenstra; Kievietkerk 10 ds. Wiersma;
Messiaskerk 10 ds. Ten Kate Den Haag;
Dorpscentrum 9.30 ds. Kommers. Geref.
Kerk: 10 en 7 ds. Elgersma Nordwijk
Zuid 10 en 7 ds v. d. Kamp. Ned. Prot
Bond: 10.30 ds. Werner.
WOUBRUGGE - Herv. Gem.: 9.30 ds.
Blenk, 6.30 ds. v. Hoegee te Alphen. Ge
ref. Kerk: 9.30 en 6.30 ds. Becker Den
Haag. R.K. kerk: zat. 7 zond. 10.
ZEVENHOVEN - Herv. Gem.: 9.30 ds.
Lalleman, Oude Wetering, hr. v.d. Zwan
Driebruggen, gez. jeugddienst. Geref.
Kerk: 9.30 hr. v.d. Zwan, 7 zie herv. R.K.
kerk: zat. 7, zond. 9 en 10.45.
ZOETERWOUDE - Herv. Gem.: 10 ds.
Shoch. R.K. kerken: Janskerk zat. 7.30,
zond. 9.30; Chr. Dienaarkerk zat 7, zond.
8.30, 10 en 11.30; Rijndijk Meerburg zat.
7, zond. 10, 12 en 6.
ZWAMMERDAM - Hervr. Gem.: 10 en
6.30 ds. Mostert. Geref. Kerk: 10 en 6.30
ds. v.d. Heiden, avondmaal.