'Somoza wil ons uithongeren'
Studenten
steppend
naar
lustrum
'Huurpalmen9 vieren
feestje vaak mee,..
Noordwijkerhout op feest genood
Angst en onzekerheid in Nicaragua
PAGINA 4
VRIJDAG 15 SEPTEMBER 1978
Tips voor deze rubriek kunt U elke
morgen tot 10.00 uur aan mij kwijt, tel.
071-144941, toestel 215. U mag ook
schrijven.
Studentenverenigingen hebben
er doorgaans geen moeite mee
lustrumvieringen van een lu
diek tintje te voorzien. Wat
dat betreft doet de Wage-
ningse studentenvereniging
Ceres braaf mee. Ter gelegen
heid van het nu te vieren 100-
jarig bestaan viel de keus op
een vierdaagse stepwedstrijd
door Nederland, gepresen
teerd als "een blauwdruk van
de Tour de France".
Mét vaste ingrediënten als pre
miesprints, de gele en groene
trui en het berg klassement.
Woensdag viel in Delft het
startschot en de eerste etappe
eindigde die dag in Leiden.
Gisteren scheurden de auto
petten door de natgeregende
bollenstreek, op weg naar de
tweede fvnishplaats, Amster
dam. Het tijdschema lag wat
in de war omdat van de tot de
volgkaravaan behorende
dubbeldeksbus in Leiden de
nummerborden waren gesto
len.
Aan de stepwedstrijd (in de
Katwijkse duinen werden
Steppende studenten door Lisse: op weg i
lustrumfeest in Wageningen
gistermorgen punten verza
meld voor het bergklasse-
ment) doen studenten uit di
verse steden mee. Zij vormen
ploegen. Het totaal aantal
deelnemers schommelt rond
de 200. Die zijn overigens niet
voortdurend op de weg. Om
dat er tussentijds ook college
moet worden gelopen vinden
regelmatig aflossingen
plaats.
Het stepmateriaal verschilt
sterk van elkaar. In de meer
derheid zijn de een-mans
steppen met stabiele weglig-
ging, het ordinaire model. Ze
zijn wel allemaal uitgerust
met een. zogenaamd volwas
senen-stuur, om de rug het
vier dagen te laten volhouden
Er rijden ook wat teststeppen
mee. Zoals wellicht bekend
stelt momenteel een KRO-ra-
Het mag genoegzaam bekend z(jn dat het de Nederlandse banken bepaald voor de wind gaat. Dus hoeft
er ook niet op een dubbeltje te worden gekeken als er iets te vieren valt. De Boerenleenbank in
Noordwijkerhout, nu RABO-bank, laat het in elk geval breed hangen nu het 75-jarig bestaan gevierd
gaat worden.
Aan dit jubileum wordt aandacht besteed P(H8 I
Noordwijkerhouters in de brievenbus hebben gekregen. Onder
burgemeester Bosma veel lovende dingen over de bank zeggen Ci£. vlJJU1JJVC.,u
kykje genomen in de notulenboeken uit de beginjaren. De amateur-historicus Warmerdam blikt ter
gelegenheid van dit jubileum ook even terug.
acht pagina's tellende krant, die inmiddels alle
laat men in de speciale editie
wordt een wel erg vrijblijvend
Alle Noordwijkerhouters zijn door het bankbestuur uitgenodigd volgende week vrijdagavond feest te
komen vieren in het congrescentrum Leeuwenhorst.
dioteam een onderzoek in
naar de mogelijkheden om de
step in Nederland geïntrodu
ceerd te krijgen als nuttig
vervoermiddel, met name in
het woon-werkverkeer. Daar
toe zijn een paar aangepaste
steppen ontworpen waarvan
er aan de studenten in
bruikleen zijn gegeven.
Naast de traditionele een-mans
step construeerden de studen
ten ook een step voor vier en
acht personen. En baas boven
baas is een bijna vijftien me
ter lange step, die wordt be
mand door zeventien studen
ten. De bezemwagen heeft tot
nu toe niet veel in actie hoeven
komen. Slechts zeven studen
ten hebben afgehaakt
Finish
Morgen is de finish in Wagenin
gen. Zodra de eerste stepper
binnen is gaan de jubileum
activiteiten van start. De
deelnemers aan de tour door
Nederland zullen in totaal
ruim 240 km onder de voetzo
len 'weg steppen.
Op feesten en partijen zijn vlag
getjes, ballonnen, slingers en
versierde stoelen nog steeds
smaakmakers. Maar hoe lang
nog? Als het aan Lissenaar
Nic. Steenkist zou liggen bre
ken we zo snel mogelijk met
die traditie en kiezen we voor
taan voor een groenversie-
ring.
Een begrijpelijke wens van de
ze handige zakenman. Kort
geleden is hij in Lisse een
bomenverhuurbedrijf be
gonnen.
"Omdat er veel geld in is te ver
dienen", zegt hij, "ik beken
het eerlijk. Maar waarom zou
ik deze kans laten liggen? Doe
ik het niet, dan doet een ander
het"
Nic. Steenkist houdt zich vooral
bezig met de verhuur van
palmbomen. Althans: het zijn
meer palmplanten in een gro
te zandemmer, maar in de
volksmond worden ze nu
eenmaal bomen genoemd.
Toen hij er een paarjaar geleden
in Haarlem voorzichtig mee
begon verhuurde hij vooral
aan kerken en sjouwde hij
zijn palmen (en laurieren)
naar concertzalen en bruilof
ten. De laatste tijd moet hij
nog al eens uitrukken om
exclusieve tuinfeestjes, met
wat groen op te beuren.
"Daar komt natuurlijk een stuk
snobisme voor om de hoek
kijken", zegt Steenkist,
"maar wat kan mij dat sche
len. Als die mensen zonodig
een exclusief feestje willen
vieren moeten ze hun gang
maar gaan. Mijn medewer
king hebben ze"
Steenkist (er zijn nog drie Ne
derlandse bedrijven die zich
zijn gaan specialiseren in de
bomenverhuur) gelooft niet
dat hij in deze regio concur
rentie te duchten zal krijgen.
"Wie zou dit ook moeten gaan
doen?", zegt hij. "Grote plan-
ten- en bloemenzaken? Die
kijken wel uit. Want dan moe
ten ze ook 's nachts mensen
op pad sturen. Per slot van
rekening moet je er voor zor
gen dat na afloop van elk
feestje de palmbomen direct
worden opgehaald. Soms is
dat om drie uur 's nachts. Zie
maar eens personeel te vin
den dat daar voor te porren
Vaak, zo heeft Nic. Steenkist
moeten ervaren, vieren de
palmbomen het feestje mee.
Dan vindt hij in de potaarde
niet allleen uitgedrukte peu
ken maar ruikt hij ook duide
lijk dat er de nodige restantjes
alcohol in zijn verdwenen.
Maar dat zit bij de prijs inbe
grepen.
Nic. Steenkist: als het aan hem ligt geen slingers en ballonnen meer
op een feest, maar palmplanten in potten
noord-
famerikT
HONDURAS
'Waspan
Jr Puerto Cabezas
Bonanza»
•Siuna fcE
NICARAGUA PrinzapolcajS
L .Jinoiega
oMatagalpa
:Chinam
'Jui9alpa Blulfetó?
^=Qceami:
Spoorweg
fcsan Juan~
Pahamerikaanse weg i
ESir ffiJel Nortec
NN. T"É~-
E3 \cOSTA RICA V=-.Es
ter plekke worden gedood...". De
gevangenissen zijn kennelijk
overvol.
De laatste twee weken zijn talloze
politici, variërend van links tot
uiterst conservatief, studenten,
advocaten, medici, mensen van
het Rode Kruis en leden van het
Comité voor de Verdediging van
de Mensenrechten opgepakt. Het
record-aantal arrestaties op één
dag ligt boven de vijfhon
derd.
Ook geestelijken worden niet met
rust gelaten. Enkelen zijn inmid
dels het land uitgegooid, anderen
zijn bedreigd. Veel kerkgebou
wen zijn door het leger overvallen
en bezet. „Omdat", zo wordt ge
zegd, „van hieruit subversieve
acties worden gecoördineerd"
Vrijwel alle levensmiddelen zijn op
en het ziet er naar uit dat we bin
nen enkele dagen niets meer
kunnen krijgen. Alle winkels zijn
gesloten. Alleen op de markt
wordt nog verkocht. Het aantal
produkten is echter schaars.
Nicaragua kan slechts door een on
gekend hoge import (vooral uit
de VS en West-Duitsland) overle
ven. Nu nagenoeg alle economi
sche activiteiten (inclusief de in
voer) stilliggen, raken de voorra
den zienderogen uitgeput. Van
de bevolking wordt het uiterste
gevraagd. „Somoza hoopt ons uit
te hongeren en ons op die manier
te dwingen weer aan het werk te
gaan", weet een vrouw te vertel
len.
Voordelen
Even buiten Managua ligt de su
permarkt van een generaal. Ge
zien zijn functie en alle voordelen
die daar aan verbonden zijn, zal
de generaal er niet aan denken
om zich bij de algemene staking
aan te sluiten. Door het wegval
len van de concurrentie heeft hij
alle produkten in prijs kunnen
verhogen. Er is veel volk in de
winkel. Omdat niemand weet hoe
lang de oorlog nog zal duren,
wordt met grote hoeveelheden
tegelijk ingekocht.
Er wordt druk gepraat over de ge
vechten van het afgelopen week
einde. Een vrouw vertelt, dat er
ruim twee uur rondom haar huis
is geschoten. Al die tijd heeft ze
met haar familie plat op de grond
gelegen. Een andere vrouw zegt
vlak bij de Bunker (het militair
hoofdkwartier van Somoza) te
wonen. Dit kampement werd on
geveer vijf weken geleden door
Op het kaartje Nicaragua met de buurlanden Costa Rica in het zuiden
en Honduras in het noorden.
het Sandinistische front met ra
ketten aangevallen. Vanaf die tijd
woont ze met haar gezin in de
kelder van haar woning.
Buiten rijden met soldaten volge
laden jeeps en vrachtwagens af
en aan. Bij gebrek aan rollend
materieel heeft het leger ook au
to's van particulieren moeten
onteigenen. De wagens worden
door mensen van de dienst open
bare werken bestuurd. Ze zijn
gedwongen dit kosteloos te doen.
Iedere soldaat achter het stuur is
een schutter minder, redeneert
Somoza.
Op de hoek van de straat ligt nog
altijd de dode militair van giste
ren. Zijn linkerbeen is aan stuk
ken geschoten. Kennelijk heeft
niemand tijd om' het lijk weg te
halen.
Ronselen
Het is de vraag hoe Somoza zijn le
ger (7500 man) met al die verlie
zen op sterkte denkt te houden.
„Een tijd geleden heeft hij met
het idee rondgelopen om jongens
van het platteland te ronselen.
Uiteraard onder dwang", vertelt
een inwoner van Managua. Het
plan is op de lange baan gescho
ven. Waarom weet niemand. Mis
schien vreest de dictator infiltra
tie van Sandinisten.
Via de radio vernemen we dat de
regering alle grondwettelijke
vrijheden in de departementen
Esteli en Masaya heeft opge
schort. Er is een krijgsraad inge
steld. Een nutteloze vermelding,
want arrestaties worden amper
meer verricht. Elke sta-in-de-weg
- schuldig of onschuldig - wordt
door de Nationale Garde doodge
schoten. Zoals gisteren in Masaya
met een gewonde vrouw gebeur
de. Ze kon niet snel genoeg ko
men en werd, volgens een Ame
rikaanse journalist, door een sol
daat met twee kogels afge
maakt.
De situatie in verschillende delen
van Nicaragua is chaotisch. Ste
den worden afwisselend door de
Sandinisten en het leger bezet.
De mensen van het Rode Kruis
kunnen vaak niet anders dan
toekijken. Ze worden door mili
tairen doorgaans van het slagveld
.geweerd. Als er niet wordt ge
hoorzaamd of wanneer een bevel
niet goed wordt begrepen, wordt
er geschoten.
Afgesneden
Nicaragua leeft in angste en onze
kerheid. Tal van rebellerende
plaatsen zijn van de buitenwereld
afgesloten. Om de Sandinisten
tot overgave te dwingen, wordt
de bevolking uitgehongerd. Wa
ter- en elektriciteitstoevoer zijn
door de regering afgesneden.
In dit arme land kunnen slechts
weinigen het zich veroorloven
om naar het buitenland te vluch
ten. Bijvoorbeeld de industriëlen
en grootgrondbezitters. Hun ka
pitaal hebben ze al een tijd gele
den vooruit gestuurd. Nu ver
trekken ze zelf. Een vliegtuig
kunnen ze niet meer nemen, want
de luchthaven is gesloten. In pe
perdure Amerikaanse wagens
trekken ze de grens over.
„In de onfeilbaarheid van Somoza
hebben we geen vertrouwen
meer. En wanneer het eenmaal
met hem is afgelopen, zal de
volksopstand doorgaan. Dan zal
de massa ook ons aanvallen" zei
me de eigenaar van enkele ka
toenplantages, terwijl hij zijn be
zittingen door het huispersoneel
in twee vrachtwagens liet la
den.
(Van onze speciale verslaggever Gijs Wanders)
MANAGUA - Bü het ondergaan van de tropische zon ver
andert het Middenamerikaane staatje Nicaragua in een
uitgestorven land. De stilte is beklemmend en wordt af en
toe onderbroken door zenuwachtig blaffende hon
den.
ralisatie onder de soldaten te
voorkomen. De guerrillastrijders
op hun beurt proberen de ge
wonde en gedode kameraden
mee te nemen, uit angst voor re
presailles tegen familieleden.
Staanplaatsje
i houden zich schuil in
hun huizen. Wie zich buiten
waagt, kan door soldaten van de
Nationale Garde wortten dood
geschoten. Niemand^tan nog
ontkennen dat er een burgeroor
log aan de gang is. De stilte is be
trekkelijk.
Ik kom 's avonds in de hoofdstad
Managua aan. Een kennis komt
me afhalen en brengt me naar zijn
huis. In een jeep rijden we door
de verlaten stad. Het oude cen
trum is even triest als drie jaar
geleden, toen ik hier voor het
laatst was. De door de aardbeving
van 1972 vernielde huizen staan
nog altijd op instorten. Niets is
gerestaureerd. Waar eens hotels
en grote bankgebouwen stonden,
lopen vandaag koeien het gras en
onkruid te korten. Managua is
een spookstad,
Nerveus
We worden aangehouden door
zwaar bewapende soldaten. Uit
stappen, met de handen in de
nek. Kofferbak en dashboard
moeten worden geopend. Er
kunnen wapens of subversieve li
teratuur in verborgen zijn. De
militairen zijn nog tieners en ge
dragen zich buitengewoon ner
veus. Een enkeling heeft zijn
groene uniform met handgrana
ten gedecoreerd. De denneappels
schudden er lustig op los.
Ik voel me onzeker in dit gezel
schap. In mijn koffer zitten aan
tekeningen die ik tijdens een in
terview met het Frente Sandinis-
ta de Liberacion Nacional (San-
dinistisch Bevrijdingsfront), de
guerrillabeweging in Nicaragua,
heb gemaakt. Onze bagage wordt
echter niet onderzocht. We mo
gen doorrijden. Als we thuis zijn
aangekomen, is het buiten nog al
tijd stil. Een burgeroorlog lijkt nu
onwerkelijk.
Plotseling horen we een krachtige
ontploffing, gevolgd door enkele
schoten. Een nabijgelegen poli
tiepost is in de lucht gevlogen. We
willen gaan kijken, maar de stra
ten zijn tot ver in de omtrek afge
zet. In de duisternis wordt fel ge
vochten. Droge knallen uit de pi
stolen en de eenvoudige geweren
van de guerrillero's worden door
het leger met hevig mitrailleur-
vuur beantwoord. De gevechten
duren tot diep in de nacht. Over
de verliezen aan beide kanten
wordt gezwegen.
De volgende dag vernemen we, dat
politie en leger die nacht ook in
andere wijken in de hoofdstad
zijn aangevallen. Hetzelfde is ge
beurd in plaatsen als Léon, Esteli,
Chinandega en Masaya. Een of
fensief van het Sandinistische
Front, dat de val van dictator pre
sident Anastasis Somoza De-
hayle moet bespoedigen.
Het totale aantal doden van die ene
nacht moet tegen de honderd lo
pen. De werkelijke verliezen
kunnen echter aanmerkelijk ho
ger liggen. Het leger weigert een
juiste opgave te doen, om demo-
De volgende dag is het betrekkelijk
rustig in de hoofdstad. Toch blij
ven de meeste mensen binnen.
Wie zich in de hoofdstad wil ver
plaatsen, is aangewezen op eigen
transport of het openbaar ver
voer. Dat laatste ligt, vanwege de
algemene staking, vrijwel plat.
De enkele bussen die nog rond
rijden, puilen uit. Passagiers zoe
ken tot op de bumpers een staan
plaatsje. Taxi's zijn er genoeg,
maar de tarieven zijn tot op een
voor het gros van de bevolking
onbetaalbaar niveau opgetrok
ken.
Het leger laat via radiocommuni-
quès weten dat de situatie in het
hele land onder controle is. Een
weergave die niet correct is. In
Léon wordt nog hevig gevochten.
Guerrillero's hebben zelfs grpte
delen van de stad bezet.
Ook in Léon worden de Sandinis
ten door jonge scholieren en stu-
Gemaskerde tieners steunen de Sandinisten in hun verzet
denten gesteund. Gemaskerde
tieners zijn veelal slechts met pi
stolen bewapend. Ze verschuilen
zich achter barricaden, maar lij
ken nauwelijks opgewassen te
gen het moderne materieel van
de Nationale Garde. Ziekenau
to's van het Rode Kruis rijden af
en aan. Witte vlaggen wapperen
uit hun ramen, maar die bieden
weinig garantie. Het leger heeft
de afgelopen dagen al meermalen
op mensen van het Rode Kruis
geschoten.
In de ziekenhuizen liggen veel aan
flarden geschoten lijken. Onher
kenbaar verminkt. Er zijn be
trekkelijk weinig gewonden. Al
leen zware gevallen kunnen be
handeld worden. Er is een tekort
aan personeel. De medici hebben
zich van meet af aan bij de alge
mene staking aangesloten. Al
leen door .middel van een roula
tiesysteem is enige hulpverle
ning mogelijk.
Gevangenissen
Op de korte golf vangen we instruc
ties op van de Becat, de beruchte
veiligheidsdienst: „Gearresteer
de guerrillastrijders of andere
subversieve elementen moeten
