Staatssecretaris Brokx:
„Ik zat inderdaad fout
PUBLIEK
Opknapbeurt watermolen
met een jaar vertraagd
PAGINA 4
WOENSDAG 13 SEPTEMBER 1978
door
Herman van
Amsterdam
Tips voor deze rubriek kunt U elke
morgen tot 10.00 uur aan mij kwijt, tel.
071-144941, toestel 215. U mag ook
schrijven.
Over een paar weken gaat een lading (gedroogde) koemest i
worden verscheept naar de Bollenstreek. Een "schone" r
vanuit Friesland te
De Workumse architect Reid heeft deze week uitnodigingen de
deur uitgedaan voor deelname aan de traditionele „strontrace",
die over een paar weken voor de zesde maal zal plaatsvinden.
Hoewel daar lange tijd onzekerheid over bestond zal de race ook
dit keer de Warmondse gemeentehaven als keerpunt hebben.
De „strontrace" is de populaire benaming voor de vrachtvaart zoals
die in Vroeger jaren plaatsvond tussen de Bollenstreek en Fries
land. De lading van de onder zeil varende schuiten bestond uit
natte koemest, afkomstig uit Friesland en bestemd als kunstmest
voor de bloembollenvelden. Deze vorm van vrachtvaart is in de
loop der jaren helemaal van het toneel verdwenen.
Ten behoeve van de bollenboeren wordt nog wel koemest "geïm
porteerd" vanuit Friesland, maar de mest is gedroogd, in korrel
vorm en verpakt in plastic zakken. Het vervoer geschiedt (vanuit
Friesland) per vrachtauto.
De Workumse architect kwam jaren geleden met het idee voorlopig
één keer per jaar het vervoer van (gedroogde) koemest weer per
boot te regelen en daar een snelheidswedstrijd aan vast te kop
pelen. Winnaar is de schipper die zo snel mogelijk de tocht Fries
land-Bollenstreek-Friesland voltooit. Als keerpunt werd aan
vankelijk gekozen voor de haven in Sassenheim, maar later week
men uit naar Warmond omdat daar makkelijker met de schepen
is te manoeuvreren.
De deelnemers aan deze race hebben zich wel aan een reglement te
houden. Zo mogen de vrachtvaarders bijvoorbeeld maar een zeer
beperkt aantal uren de scheepsmotor inschakelen om vooruit te
komen. Zoveel mogelijk moet men onder zeil zien te varen. De
lading koemest die ze op hun heenreis meenemen moet in War
mond op de kade worden gelost, waarna het Sassenheimse
kunstmeststoffenbedrijf Culterra de zakken ophaalt en in haar
bedrijf opslaat. De gedroogde koemest zou anders per vrachtauto
naar Sassenheim zijn vervoerd.
De meeste deelnemers (het aantal schommelt rond de vijftien) zien
de strontrace als een jaarlijks uitje. Voor architect Reid en zijn
vrouw (zij maakt de tocht mee) zit er nog een heel andere beteke
nis aan vast. "Voor ons is het bepaald geen folkloristisch gebeu
ren", zegt de vrouw van de architect, „de race heeft niets met
nostalgie te maken. Wat wij er mee willen bereiken i:
zich er van bewust worden dat er ook nog een schone r
goederenvervoer mogelijk is. Maar al te gemakkelijk houdt men
het tegenwoordig op de vrachtauto en niemand lijkt zich druk te
maken om de enorme luchtvervuiling die daar het gevolg van is"
"Mijn man en ik willen aantonen dat het ook economisch haalbaar
is om het vervoer voor een goed deel te verplaatsen van de weg
naar het water. Zelfs de werkgelegenheid zal er niet onder hoeven
lijden"
Het Workumse echtpaar is er van overtuigd dat het vrachtvervoer
onder zeil op de lange duur weer op grote schaal zijn intrede zal
doen. Om de animo te stimuleren zal daarom de strontrace naai
de Bollenstreek een jaarlijks terugkerend geheugensteuntje blij-
Het zal nog minstens een jaar
faan duren voordat de zes-
kantige watermolen in de
Hoogeveensepolder in
Noordwijkerhout weer in
gebruik kan worden geno
men. Er was weliswaar op
gerekend dat de restauratie
dit najaar voltooid zou kun
nen worden, maar de Val-
kenburgse molenmaker
Henk v. d. Vegte, die dit kar
wei zou gaan uitvoeren,
heeft om gezondheidsrede
nen het werk uit handen
moeten geven.
Ton
Nu is zijn collega Verbij uit
Hoogmade gevraagd het te
doen. Deze ziet echter geen
kans ook direct aan de slag te
gaan. De restauratie-over
dracht houdt wel in dat ook
de komende zomer molenaar
Bart Cozijn geen rondleidin
gen in de molen zal kunnen
maken.
Aanvankelijk werd het op
knappen van de molen ge
raamd op ongeveer 30.000
gulden. Inmiddels zijn ech
ter zoveel andere manke
menten aan het licht geko
men dat het bedrag zo zoetjes
aan is opgelopen tot een ton.
De financiering daarvan is
bijna rond, een bank schiet
het geld voor.
Aan die ton draagt CRM een
deel bij, de gemeente
Noordwijkerhout heeft toe
gezegd te zullen schokken en
ook de provincie komt over
de brug. Ongeveer 15.000
gulden komt voor rekening
van de ingelanden van de
Hoogeveensepolder. Op een
binnenkort te houden leden
vergadering zal daarover
worden beslist. Zolang de
molen nog niet is gerestau
reerd is de polder voor de
bemaling aangewezen op een
motorpomp.
Op een steenworp afstand van
de te restaureren molen ligt
nog steeds een V-l, één van
de vliegende bommen die
gedurende de laatste we
reldoorlog vanuit het nabij
gelegen Keukenhofbos werd
afgeschoten. Het doel was
Engeland, maar dit exem
plaar kwam niet verder dan
de Leidsevaart waar hij zich
in de wegberm boorde.
Het wegdek van de Leidse
vaart wordt momenteel van
een nieuwe asfaltlaag voor
zien. Die laag komt ook over
het gedeelte waar zich de
restanten van de V-l bevin
den. Volgens molenaar Co-
zijn lopen de wegenbouwers
(en de molen) geen enkel risi
co, omdat een onderzoek des
tijds van de mijnoprui-
mingsdienst aan het licht
bracht dat de vliegende bom
bij het neerkomen destijds
zo uiteen is gereten dat er nu
geen enkel ontploffingsge
vaar meer bestaat. Dat is
volgens Cozijn ook de reden
dat men nooit de moeite
heeft genomen de diep in de
grond zittende restanten van
de bom op te diepen.
Bart Cozijn voor de zeskantige watermolen in Noordwijkerhout
(archieffoto): ook de komende zomer nog geen rondleidingen...
DEN HAAG - „Bij die kwestie van
de woningwetwoningen zat ik
fout. Ik wil dat niet verdoezelen"
Deze openhartige bekentenis
doet staatssecretaris Brokx van
volkshuisvesting enkele dagen
na zijn onzekere optreden in de
Tweede Kamer.
In een circulaire had Brokx de ge
meenten laten weten dat zij voor
taan geheel zelfstandig beslissin
gen mochten nemen over de ver
koop van woningwetwoningen
De PvdA en ook het CDA ston
den op hun achterste benen; de
interpellatie terug x
a vakan-
Door
Fred Klaver
tiereis in China, en onder druk
van nota bene zijn eigen CDA
kwarp de staatssecretaris terug
op zijn besluit en kondigde aan
dat het rijk toch een controleren
de taak blijft behouden en het
verkoopbeleid van gemeenten
kan toetsen.
Hakkelend
De interpellatie over de verkoop
van woningwetwoningen speel
de donderdagmorgen. In de mid
dag en de gehele avond ver
scheen Brokx wederom voor het
parlement toen de terugval in de
bouwproduktie ter sprake kwam.
Onzekerheid kenmerkte het op
treden van de bewindsman. Hij
bleef het antwoord op verschil
lende vragen schuldig en al hak-
kelénd trachtte Brokx overeind
te blijven in het aanvalsgeweld
van de oppositie. Brokx werd
vooral gebrek aan feitenkennis
verweten.
„Het kan zelfs een voordeel zijn
wanneer je niet al te veel tech
nisch verstand van de materie
hebt. Op volkshuisvesting hoefje
niet per se deskundig te zijn. Er
zijn meer voorbeelden van
staatssecretarissen of ministers
die niet op hun vakterrein terecht
kwamen". Staatssecretaris
Brokx sprak deze woorden toen
hij twee maanden op zijn depar
tement werkte. Vorige week, na
acht maanden volkshuisvesting
ervaring, moest Brokx pijnlijk
ervaren dat het parlement die
deskundigheid in de volkshuis
vesting nu wel degelijk eist.
Vriend en vijand, gematigde en
progressieve pers kwamen don
derdag tot een bijna eensluidend
oordeel: de bewindsman maakte
niet steeds de indruk te weten
waarover hij het had.
Voor Gerrit Brokx (45) is de stap
van de Brabantse statenvergade
ring naar het Haagse Binnenhof
vermoedelijk te groot geweest,
werd - vrij algemeen geconclu
deerd. Partijgenoot Cornelissen
van het CDA: „Hij maakte een
reuze afgematte, vermoeide en
onzekere indruk". En onzeker
was Brokx. Miljoenen Nederlan
ders kregen via het NOS-journaal
en de rubriek „Den Haag Van
daag" een hakkelende bewinds
man in grote problemen te zien.
De voorlichtingsdienst van het
departement wijst er echter op
dat de tv-nieuwsrubrieken de
voor Brokx meest ongelukkige
momenten uitzonden. „Je krijgt
dan een vertekend beeld", aldus
een woordvoerder van het minis
terie.
De staatssecretaris wil niet naar ex
cuses zoeken voor zijn minder
geslaagd optreden, maar wil toch
wel kwijt dat de vermoeienissen
van zijn reis naar China hem par
ten hebben gespeeld op die be
wuste donderdag. „Ik had zestig
uur niet geslapen. Ik geef toe dat
ik tijdens de debatten in een
black-out-toestand ben ge
raakt".
De op zo'n negatieve wijze in het
Staatssecretaires
Brokx: „Het
is kennelijk
niet
voldoende de
hoofdlijnen te
kennen...."
geraakte staatssecretaris
is zeker geen volslagen nieuw
komer in de politiek. Op regio
naal niveau heeft Brokx de poli
tiek van zeer nabij beleefd. Van
1963 tot 1970 was hij voor de KVP
gemeenteraadslid in het Bra
bantse Oosterhout. Vóór die tijd
werkte Brokx in de rang van ka
pitein bij de militaire administra
tie. Hij studeerde af (Nederlands
recht) te Utrecht. In Oosterhout
werd Brokx in 1966 wethouder
van financiën, personeelszaken,
onderwijs en sport. Vanaf dat jaar
was hij tevens lid van Provinciale
Staten van Noord-Brabant. In
1970 werd Brokx lid van Gedepu
teerde Staten, belast met wegen,
verkeer, algemene en juridische
zaken.
Brokx werd als een van de laatsten
genoemd in het rijtje van kans
hebbers voor een post van staats
secretaris onder premier Van
Agt. Zijn naam was overigens
ook vier jaar geleden al eens ge
noemd tijdens de invulling van
posten voor het kabinet-Den Uyl.
Brokx werd toen op CRM ge
dacht.
Jn 1970 werd ik gedeputeerde. Ik
dacht op financiën te komen. Dat
was min of meer gesneden koek
voor me. Ik kreeg echter verkeer
en waterstaat. Ik wist er geen bal
van. Maar door een goed ambte
lijk apparaat achter je te hebben,
kun je een hoop opvangen".
De rugdekking die Brokx afgelo
pen donderdag zo nodig had,
bleef achterwege. De topambte
naren hadden er van alles aan ge
daan om Brokx goed klaar voor
de start te krijgen. De handig
heidjes van het politieke spel
werden nog eens met hem door
genomen. „Laat nooit merken
dat je iets niet weet, ga niet staan
twijfelen en wacht niet seconden
lang met het geven van een ant
woord. De oppositie ligt op de
loer, hadden voorlichters Brokx
voorgehouden. „Wij hebben er
alles aan gedaan. Maar tijdens het
debat vergat hij alles", zegt een
ambtenaar die in de directe na
bijheid van Brokx vertoeft.
Het schelle stemgeluid, gecombi
neerd met zijn vaak verbrokkelde
zinsopbouw, maakt het optreden
van Brokx er niet zekerder op.
„Ik verander me echt niet", zei de
staatssecretaris kort na zijn
ambtsaanvaarding. „Ik weet dat
ik een stemgeluid van vele deci
bellen heb. Dat zeiden ze in Bra
bant ook. Je praat nou eenmaal
zoals je praat. Ik heb bewonde
ring voor de stenografen die er
altijd weer in slagen grammati
caal lopende zinnen van mijn toe
spraken te maken. Maar ik geloof
dat mijn stem ervoor zorgt dat het
verhaal aardiger is om aan te ho
ren. Ik heb ook geen microfoon
nodig als ik een zaal met 300 man
moet toespreken. Ik kom overal
bovenuit".
Oppositie
Over de oppositie zegt Brokx: „Het
politieke spel is niet per definitie
een aangenaam spel. Ook al heb
je, zoals ik, enige ervaring. De te
genstanders proberen je toch in
een gat te trekken".
De afgelopen week is Brokx in het
gat gevallen. De CDA-volkhuis-
vestingsspecialist Cornelissen is
ervan overtuigd dat Brokx terug
komt en zich zal revancheren.
„Het is een vechtersbaas en daar
bij een capabele man. Ik weet ze
ker dat hij zijn verlies zal incasse-
Achteraf bezien", zegt Cornelis
sen, „hadden we misschien iets
meer voor hern in moeten sprin
gen. Maar tijdens het debat
maanden geleden over de jaar
lijkse huurverhoging, kreeg ik
verwijten dat ik de bewindsman
zoveel steunde".
Cornelissen wijt het zwakke optre
den van Brokx voor een deel aan
de China-reis van de staatssecre
taris. Brokx moest voor het in
terpellatiedebat eerder uit China
RED BLUFF( Califomië) - De 13-jarige Genua Shepherd uit Amerika heeft een
wel héél apart troeteldier: een tarantula. Ze houdt de spin nu al een maand of elf als
speelmakkertje. Overigens niet tot bijster genoegen van de rest van de familie. Die
zouden zich meer op hun gemak voelen met een hamster of poes m
huis....
terugkeren. „De omschakeling
was misschien te groot voor hem.
De tijdsverschillen hebben hem
mogelijk parten gespeeld. Daar
naast had hij natuurlijk ook een
formidabele tegenstander in de
vorm, van Van Dam".
„Ik heb Brokx beter gezien, maar
hij moet ook de tijd hebben om
vooral de technische regelingen,
die Van Dam van haver tot gort
kent, zich geestelijk eigen te ma
ken. Ik vind niet dat al te drama
tisch gedaan moet worden.
Brokx heeft een goede politieke
achtergrond en ik heb het ver
trouwen dat hij bij een goede
voorbereiding en met goed con
tact tussen de kamercommissie
voor volkshuisvesting en tussen
geestverwanten de volgende keer
een stuk sterker zal acteren".
„Onverantwoord"
Marcel van Dam: „Ik heb niets te
gen de persoon Brokx. Maar hij
doet als staatssecretaris volstrekt
onverantwoorde uitspraken en
neemt onverantwoorde beslis
singen. Brokx heeft herhaalde
lijk getoond moeite te hebben
met de materie. Het gevaar is dat
ook op lokaal en provinciaal ni-
liet beeld gaat ontstaan: die
i hoef je niet
Brokx ten slotte: „Ik heb wel ge
merkt dat tijdens de woning-
bouwdebatten meer dan ooit op
details wordt ingegaan. Het is
kennelijk niet voldoende de
hoofdlijnen te kennen. Daarom
zal ik zo snel mogelijk ook de de
tails me eigen zien te maken. Ik
zal me tegen alles proberen te
wapenen. Ik hoop in elk geval dat
iedereen me serieus blijft nemen
en dat dit optreden van donder
dag geen blijvend stempel drukt
op mijn toekomstig beleid".