„Ik voelde me weer als
beginnend onderwijzer"
„Koppelstein
en Boekhorst
liggen te
geïsoleerd"
Winkeliers Botermarkt kiezen voor promenade
Bezoekersaantal Leidato
is de 40.000 gepasseerd
MAVO ZIT TE
SPRINGEN OM
AMANUENSIS
D. Visser geeft les aan internationale klas
Duitse staatssecretaris in Leiden
WOENSDAG 13 SEPTEMBER 1978
LEIDEN - Koppelstein en
Boekhorst dreigen steriele en
geisoleerde woonwijkjes te
worden. Tot die constatering
komt de Werkgroep Milieu
beheer Leiden in een be
zwaarschrift tegen het ont-
werp-bestemmingsplan Lei
den - Haagse Schouw. Vol
gens de werkgroep bestaat er
tussen de beide wijkjes, die
binnen afzienbare tijd ge
bouwd zullen worden, nau
welijks enige onderlinge sa
menhang. Evenmin is dat het
geval met de omliggende wij
ken, de Hoge en de Lage
Mors. Bovendien ontbreekt
de aansluiting op de nieuwe
woonwijk die te zijner tijd zal
verrijzen in de Leeuwenhoek.
De werkgroep zegt ook te be
treuren dat er in de wijkjes
alleen woningen worden ge
bouwd. Het geisoleerde ka
rakter wordt volgens de
werkgroep nog versterkt
doordat de ruimte tussen de
wijken voor een groot deel in
beslag wordt genomen door
een onnodig brede Dr. Lely-
laan. "In de plannen krijgt de
ze weg weliswaar twee smal
lere rijbanen dan destijds in
de bedoeling lag, maar hij
heeft daardoor zeker niet aan
zien van een gewone weg
door een woonwijk. Het is
eerder een stadsautobaan."
Een bijdrage aan dat effect leve
ren volgens de Leidse werk
groep ook de royale groenzo-
nes aan weerszijden, die aan
de kant van het sportvelden
complex bovendien geen en
kele functie zullen vervullen.
In elk geval niet voor de wijk
bewoners: voor Koppelstein
is het te ver en de mensen uit
Boekhorst moeten eerst een
grote weg oversteken.
Sprekend over de Dr. Lelylaan
constateert de Leidse werk
groep dat de weg is ontwor
pen op een manier die snel
rijden in de hand werkt."Zo-
als de weg nu getekend is
maakt men snelheden van 80
kilometer en meer mogelijk",
aldus de werkgroep, die vindt
dat deze kwestie uitgebreid
aan de orde moet komem
wanneer gedacht wordt aan
doortrekking van de weg.
Bezwaar heeft de Werkgroep
Milieubeheer Leiden ook te
gen het feit dat de bouwcapa
citeit niet goed benut wordt.
"Het is mogelijk om in het ge
bied tussen Koppelstein en
de Haagse Schouw 80 a 100
woningen extra te bouwen.
Dat kan omdat de noodzaak
van een zo groot parkeerter
rein als waarmee in het plan
rekening wordt gehouden,
niet is aangetoond. In het
sportcomplex", aldus de
werkgroep/zijn reeds zeer
veel parkeervoorzieningen
aanwezig zodat men niet bang
hoeft te zijn voor overlast in
de wijk."
In het bezwaarschrift bepleit de
werkgroep ook een andere
plaats voor een eventueel in
de toekomst te bouwen
zwembad voor de Mors. Vol
gens de groep zou het bin
nenbad- langs de Haagse
Schouw gebouwd kunnen
worden en het buitenbad tus
sen het binnenbad en Kop-
pelstein. Een stap in de goede
richting wordt genoemd dat
er binnen het plan wordt uit
gegaan van de bouw van 635
woningen, 185 meer dan er
volgens het Volkshuisves
tingsplan gebouwd zouden
worden. Overigens is er geen
sprake van bouwen in grotere
dichtheid, maar is één hectare
aan het oorspronkelijk te be
bouwen gebied is toege
voegd.
Fietsers mogen er nog wel in twee richtingen rijden
LEIDEN - Als burgemeester
wethouders besluiten over te
nemen wat een tiental Boter
marktwinkeliers samen met de
gemeenteambtenaren Piret en
Aletrino gisteravond na lang dis
cussiëren hebbep besloten, dan
wordt de Botermarkt een prome
nade.
Geïnspireerd door pen foto van hoe
het vroeger was, had Piret als
keuzemogelijkheid een plan ge
maakt voor de inrichting van de
Botermarkt waarbij de bomen
niet direct langs de waterkant
staan, maar meer daar het mid
den van de straat. Langs de
kels komt dan eerst een stoep die
tweemaal zo breed is als die er nu
ligt. Daarnaast komt een prome
nade van ruim zes meter breed
waar ook 's morgens tot bijvoor
beeld elf uur (net als in de Haar
lemmerstraat) bedieningsver-
keer kan komen.
Dan komen de
bomen met daartussen plaats
voor straatlantaarns en fiets-
klemmen, en tegen het water aan
een fietspad van drieënhalve me
ter breed. Het staat vast dat er
geen ander dan bedienings-ver-
keer meer op de Botermarkt
komt en dat fietsers er in twee
richtingen mogen rijden.
De tweede keuzemogelijkheid was
er één waarbij de bomen wel
langs het water staan, dan een
strook voor fietsers en bedie-
ningsverkeer en verbrede stoe
pen (minimaal vier meter en op
bredere weggedeelten zelfs zes
meter breed).
Het voordeel van dit laatste plan
zou zijn dat het een stuk flexibe
ler is. Als B en W nog eens moch
ten besluiten dat er toch weer
verkeer over de marktroute moet
komen of in geval de Breestraat
niet berijdbaar is, zou dat weinig
problemen geven. Bij het voor
stel van de promenade maken de
bomen doorgaand verkeer on
mogelijk.
Dit leverde bij de winkeliers nog de
nodige twijfels op omdat ze zich
onder alle omstandigheden ver
zekerd willen weten van bereik
baarheid voor hun publiek. Op
geworpen werd echter dat die be
reikbaarheid veel meer afhangt
van het voorhanden zijn van par
keergelegenheid (garage) en van
de bereikbaarheid van de rest van
de marktenroute voor met name
busverkeer. Bovendien werd ge-
i het werk tijdens de handvaardigheidsles.
LEIDEN - Het bezoekersaantal van
de Leidato-huishoudshow in de
Leidse Groenoordhallen is van
middag de 40.000 gepasseerd. De
gelukkige zal vanavond om acht
uur op het podium worden ge
huldigd.
Gisteren was het weer flink druk op
de beurs. Volgens Jan van Zijp,
lid van het Leidato-bestuur pas
seerden gisteren 7.883 personen
de kassa's, dat bracht het totaal
bij de sluiting gisteravond om
half elf op 39.588.
Door de jury zijn gisteren ook de
mooiste, origineelste en ver-
koopkrachtigste stands van de
Leidato gekozen. Tot mooiste
stand van de beurs werd uitge
roepen Van der Meer meubelen
met Oudshoorn, Haarlemmer
straat (serviezen) en Postgiro en
Rijkspostspaarbank als tweede
en derde.
De prijs voor de origineelste stand
ging naar de leerlingen van diver
se technische scholen uit Leiden
die tijdens de beurs een huis
bouwen. Tweede werd hier de
snoepstand van Cóte d'Or en
derde Fitness uit Roelofarends-
veen (sauna's, zonnebanken e.d.)
In de categorie "verkoopkrachtig-
ste stand" ging de overwinning
naar de Gouden Sleutels (huis
houdelijke artikelen). De tweede
plaats was voor Van Looy (ham
men e.d.) en de derde voor
Broekman Plantenshop. Verder
werden er nog drie eervolle ver
meldingen toegekend aan res
pectievelijk De Winter en De
Lange (woninginrichting), Ar-
noldus (keukens e.d.) en De Jong
(poetsmiddelen).
De drie eerste prijs-winnaars kre
gen een medaille beschikbaar ge
steld door het gemeentebestuur
van Leiden en een aardewerk
bord met inscriptie.
Hoewel de Leidato voor het me
rendeel wordt bezet door stand
houders die iets willen verkopen,
toch zijn er ook enkele stands, die
niet direct het "winstoogmerk"
voorop hebben staan. Zo probe
ren vrijwilligers in de Taptade-
stand de bezoekers enthousiast te
maken voor een wedstrijd. Het is
de bedoeling dat men eigenge
maakte instrumenten inlevert bij
de stand (nummer 171). Alle vor
men en modellen zijn welkom,
maar de mensen die tot nu toe iets
hebben ingeleverd hielden het
bescheiden bij sambaballen of
fluitjes. Het instrument mag ge
luid geven, maar het hoeft niet.
Tot 17 september kunnen de in
strumenten worden ingeleverd.
Tijdens de Taptade op 3 en 4 no
vember in de Groenoordhallen
kiest een jury het beste instru
ment. Eerste prijs is een reis voor
twee personen naar Londen of
Parijs.
ADVERTENTIE
Majorettedag
De Stichting Taptade Evene
menten Leiden organiseert op
zaterdag 4 november in sa
menwerking met het Holland
Institute Twirling Depart
ment een instructiedag voor
majorettes. Aan de dag kan
worden deelgenomen door ie
dere majorette ongeacht bij
welke bond of vereniging men
is aangesloten. In de Leidse
Groenoordhallen zal een aan
tal instructeurs en instructri-
ces een danstwirl-show leren
aan iedere majorette die zich
voor 15 oktober opgeeft.
Tevens zullen deze instructeurs
en instructrices een demon
stratie en de modeshow van
Amerikaanse kostuums ver
zorgen. Alle deelnemers ont
vangen aan het eind van deze
instructiedag een getuig
schrift en een herinnerings
vaantje. Voor de instructie
dag worden in de Groenoord
hallen enkele honderden ma
jorettes uit het gehele land
verwacht. Voor nadere inlich
tingen kan men terecht bij
JJ.P. de Knegt, Agaatlaan
231, Leiden, tel. 311165.
Talencursussen
De Vrouwenbond NVV start op
maandag 25 september met
een cursus Duits voor begin
ners en een cursus Engels voor
gevorderden. Ook niet leden
zijn welkom. Verder kan men
zich ook aanmelden voor de
cursus "Vrouwen oriënteren
zich op de samenleving". Tele
fonische aanmeldingen voor
deze cursussen kunnen gebeu
ren bij mevrouw Hensing( tel.-
134987) of mevrouw Habra-
ken( tel 894626).
Filmhuis
Het Filmhuis van het Leids
Vrijetijdscentrum aan de
Breestraat 66 draait in de
maand september films uit de
derde wereld. De tweede film
in deze cyclus is de Algerijnse
film "Le Charbonnier"("De
Kolenbrander") van de regis
seur Mohamed Bouamari en
wordt donderdag vanaf 21
uur vertoond. De film gaat
over de strijd van een voor
malige verzetsstrijder uit de
Algerijnse burgeroorlog, die
zijn gezin in leven tracht te
houden door de verkoop van
zelf gebrande houtskool en
van aardewerk, dat zijn
vrouw fabriceert. De toe
gangsprijs bedraagt vier
gulden.
Natuurwandeling
De afdeling Leiden van het In
stituut voor Natuurbescher
mingseducatie (IVN) organi
seert donderdagavond 14 sep
tember een natuurwandeling
in de Pan van Persijn. Begin
punt van deze wandeling, die
ongeveer anderhalfuur duurt
en onder leiding staat van er
varen natuurgidsen begint
om kwart over zeven bij het
marinekamp aan de Wasse-
naarseweg in Katwijk. Dag-
of jaarkaarten zijn verkrijg
baar bij de ingang.
Duivensport
LPC hield een wedvlucht vanaf
Soignies met 217.duiven. De
uitslag was: 12,7, J.v Alphen,
3 JRozier, 4 JStaffelen5
ABingeling, 6 P.Koenen, 73,
N. de Groot, 8 J.Groenendijk,
10 P.Landesbergen. Ook PV
"De Blauwkras" vloog vanaf
Soignies. De uitslag was: l
N.v.dBlom, 2,8, A.Ouwer-
kerk.3,42, P.Gijsman en Zn.,
6 J.Franken, 7 G.Tang, 9
F.v.d.Wetering, 10 W.v.d.We-
tering. PV De Reisduif vloog
met 114 duiven vanaf Soignies.
De uitslag was: 1,6,8,10,
WKop, 2 K.v.d Berg, 3,4,
PMooten, 5,72, CStrik.
Hengelsport
Viscollege HSV hield een vis
wedstrijd in Zaandam. De
vangst was goed. De uitslag: 1
K.Laterveer 6500 gr(26 st.), 2
PBlok 5625(36), 3 Laterveer
sr. 5450(26), 4 P.Wondergem
4900(38), 5 G. de Bruin
3550(12),6 JBontje 1810(11), 7
J.Leuering 1725(11), 8 PBon
tje 1100(6), 9 J.v.d.Linden
900(8), 10 F Boot 760(7)
100 gram
'n Verrukkelijke kombinatie
van 'n mals stukje varkens
filet met romige crème van
tuinkruiden als vulling.
Even om en om bakken in
de koekepan '2x10 min
Afblussen met water en met
[5Jüw Keurslager
LEIDEN - "De eerste dagen
wist ik af en toe niet waar
ik aan toe was. Ik voelde
me weer als beginnend
onderwijzer. Maar nu, na
veertien dagen, raken we
een beetje aan elkaar ge
wend. Ik geloof dat ik hun
vertrouwen gekregen heb.
Ik ken ook hun namen al"
Aan het woord D.Visser, leraar aan
de Bedrijfs Technische School
voor individueel technisch on
derwijs aan de Vondellaan. De
heer Visser begeleidt de interna
tionale schakelklas die sinds 14
dagen binnen de BTS meedraait.
In de klas zitten 14 Marokkanen,
4 Turken en een Chinees. In leef
tijd variëren ze van 12 tot en met
17 jaar. De meesten wonen pas
korte tijd in ons land. Het zijn
jongens die niet of nauwelijks
Nederlands spreken en daarom
nog niet in een 'normale' klas
kunnen meedraaien.
De heer K.H. de Bruin, adjunct-di
recteur van de Bedrijfs Techni
sche School: "We hebben al vier
jaar buitenlandse kinderen op
school. Die zaten gewoon in de
klas. Wel kregen ze extra Neder
landse lessen. Dit jaar zijn de eer
ste vier Turkse jongens voor hun
examen geslaagd. Maar toch was
die situatie niet bevredigend.
Daarom hebben we vorig jaar bij
het ministerie van onderwijs een
verzoek ingediend om een scha
kelklas te mogen beginnen"
In steeds meer grote steden zijn de
laatste jaren internationale scha
kelklassen opgericht. In Leiden
had de Bedrijfs Technische
School de primeur, maar inmid
dels is ook op de Louise de Colig-
ny-scholengemeenschap een
klas gestart met 11 leerlingen.
Deze week zijn daar nog twee
Engelse kinderen bij gekomen.
Een derde schakelklas komt er
aan op de lhno-school 't Steen-
velt. Tot nu toe zijn voor deze klas
4 meisjes aangemeld, maar om te
kunnen beginnen zijn 8 meisjes
nodig. In de schakelklas kan ie
der in Nederland woonachtig
buitenlands kind terecht. In en
kele klassen zitten zelfs kinderen
met een Nederlandse nationali
teit, die lange tijd in het buiten
land hebben gewoond en onze
taal onvoldoende beheersen.
Hoe lang de kinderen in een scha
kelklas blijven is niet te zeggen.
Degenen die al een beetje Ne
derlands spreken of in hun ge
boorteland al een voortgezette
schoolopleiding hebben gevolgd,
worden zo snel mogelijk overge
plaatst naar een andere klas in de
school of zonodig naar een ande
re school. Maar in de BTS-klas
zitten ook enige jongens die he
lemaal nooit een schoolopleiding
hebben gehad, onder wie enige
analfabeten.
De heer Visser probeert hun in de
eerste plaats enkele veel gebruik
te Nederlandse woordjes en zin
netjes te leren. Ook wordt wat aan
de algemene ontwikkeling ge
daan. Dat Visser hieraan zijn
handen meer dan vol heeft zal
duidelijk zijn. De kans is groot
dat zijn taak binnenkort wordt
verlicht, omdat er vergevorderde
plannen zijn om een Turkse en
een Marokkaanse onderwijsas
sistent aan te stellen. Ook heeft
de school bij het ministerie ge
vraagd om een talenpracticum.
LEIDEN - De Westduitse staatssecretaris van "Familie, Jugend und Ge-
sundheit", prof. dr. H.G. Wolters, heeft vandaag met enige medewerkers
een bezoek gebracht aan het Centrum voor Onderzoek van de Economie
van de Publieke Sector van de Leidse universiteit. Hij werd daarbij
vergezeld door de staatssecretaris van volksgezondheid, mevrouw Ve
der-Smit.
Tijdens het werkbezoek hield prof. dr. B.M.S. van Praag een inleiding over
het Leidse project Gezondheidszorg-Economie. Hy legde daarbij de
nadruk op de toepassingsmogelijkheden van econometrische modellen
voor beleidsevaluaties en korte en middellange termijnvoorspellingen
op het gebied van de gezondheidszorg.
Enkele van deze modellen zjjn door het centrum ontwikkeld en worden nu
in samenwerking met het ministerie van volksgezondheid getoetst op
hun bruikbaarheid
zegd: "Als we een promenade
willen, dan een echte en als de
gemeente dan over een aantal ja
ren mocht besluiten voor verkeer
op de Botermarkt, dan is het niet
ons pakkie-an, maar dat van die
gemeente".
Voor wat betreft de bestrating was
men het er met de gemeenteamb
tenaren over eens dat er in geen
geval dezelfde gewassen grintte-
gels als in de Haarlemmerstraat
moeten komen. Het zullen of ge
wone klinkers worden, of ruitbe-
strating (vier tegels tegen elkaar
met daaromheen klinkers).
Een uitgebreidde discussie wera
gevoerd over het al dan niet asfal
teren van het fietspad. "We waren
allemaal zo blij met het asfalt, en
nu raken we het weer kwijt". Ale
trino wist de meesten er echter
van te overtuigen dat met het we
ren van doorgaand verkeer de
noodzaak van asfaltering ver
dwijnt.
Het is de bedoeling dat B en W vrij
dag een beslissing nemen over de
inrichting van de Botermarkt, en
dat men dan ruim voor sin
terklaas, (de verwachting is 1 no
vember) klaar is met het werk.
Een mavo-3 klas van de Agnesscholengemeenschap tijdense
natuurkundeprakticum.
Toen de mulo in 1968 mavo
werd. zette deze onderwijs
vorm in met een grote achter
stand ten opzichte van andere
vormen - van voortgezet on
derwijs, het havo en het vwo.
De mulo werd van overheids
wege namelijk minder be
deeld omdat het - de naam
zegt het al (meer uitgebreid
lager onderwijs) - onder het
lager onderwijs viel. Met de
mammoetwet kwam het onder
het voortgezet onderwijs. Be
loofd werd dat de voorzienin
gen daaraan zouden worden
aangepast. Heel langzaam
wordt de achterstand nu in
gelopen.
"Het is natuurlijk een beroerde
tijd om in te lopen", zegt rec
tor J. van Daatselaar van de
Oranje Nassau-mavo. "De
vergoeding die we per klas
krijgen is nog altijd minder
dan die van een havo-klas.
Terwijl een mavo-leerling
toch echt niet minder kost.
Maar je moet ook niet verge
ten dat het mavo het grootste
gedeelte uitmaakt van het
hele voortgezet onderwijs, dus
als je de vergoeding verhoogt
hakt dat er flink in. Voor het
atheneum bijvoorbeeld zou
dat veel makkelijker gaan
want daarvan zijn er niet zo
veel".
De achterstand van het mavo
blijkt ook uit het ontbreken
verband algemeen voortge
zet onderwijs) toont in een
rapport dat het staatssecreta
ris De Jong van onderwijs
heeft toegestuurd aan. dat
met een beetje goede wil de
mavo-amanuensis financieel
haalbaar is. Dat amanuenses
in het mavo gewenst zijn. net
als in het havo en vwo en zoals
ook bedoeld werd met de
mammoetwet, daarvan was
de bewindsman allang over
tuigd. Louter om financiële
redenen is het er nog niet van
gekomen. Het avo-verband
vindt het kwalijk dat de
staatssecretaris zich er bij
voorbaat bij neerlegt dat de
ontbrekende fondsen er voor
lopig ook niet zullen komen.
Ongeveer 1300 amanuenses
worden nu aan het mavo ont
houden. Voor het voorberei
den en geven van practicana-
tuurkunde, scheikunde en
biologie worden wel rond
tweeduizend taakuren be-
stemd, dit gaat ten koste van I
andere activiteiten die op de J
leerlingen zijn gericht. Als de
mavo-leerling dezelfde kan
sen moet hebben als die van I
havo en vwo. heeft de overheid j
de plicht de amanuensis voor
hel mavo nu integraal in te
'voeren, aldus het avo-ver- j
band.
"Ik zou het heel erg toejuichen
zegt Van Daatselaar van de
Uranje Nassau-mavo. "Unze
leraren zijn toch al gehandi
capt door vaak niet zo goed
geoutilleerde ruimtes. En j
leraar een keus maken, of de
proeven bij schei- of natuur
kunde achterwege laten of\
minder aandacht aan de
leerlingen en de les kunnen
besteden. Vooral als hij meer
lessen achter elkaar heeft, en
hij moet in die vijf minuten
van de wisseling van de klas
sen een proefopstelling ma
ken, dan laat hij dat wel eens
achterwege. Terwijl het juist j
Voor een mavo-leerlingdie
nu eenmaal wat zwakker is
dan zijn havo- en vwo broe
der, belangrijk is dat hij kan
zien wat er wordt uitgelegd"
Een amanuensis zou tijdens
de les al de proeven voor de
volgende les kunnen klaarzet
ten, en tijdens de les assisteren
bij het doen van de rpoeven.
Rector A. J. L. Tromm van de
Agnesscholengemeenschap:
Bij ons als scholengemeen
schap ligt het iets anderswij
hebben wel drie amanuenses,
voor het havo en vwo. Dus we
kunnen ook wel iets doen uoor
de mavo-afdeling, maar dat
gaat dan natuurlijk weer ten
koste van de andere afdelin
gen. Vooral bij scheikunde en
natuurkunde is het prakti-
kum de laatste jaren een veel
belangrijker plaats gaan in-
En wij werken met een systeem
waarbij de leerlingen in
groepjes werken en niet alle
maal op hetzelfde moment
hetzelfde doen. Als je ze dan
zelf proeven laat doen heb je
gewoon mensen nodig die
naast de docent staan. Vooral
op de mavo wordt veel prakti
cum gedaan, er moet erg veel
materiaal gemaaktworden
dat moet onderhouden wor-
ivoort. Het lukt nu
r het zou beter gaan
rder
wel,
als u
jok i
stelt
hadden. Bovendien
'.et eindexamenpro-
1980-1981 het
prakticum verplicht. Als die
eis definitief is, moet elke
school aan het prakticum
meedoen. Dan heb je beslist
een amanuensis nodig"
ADVERTENTIE
WAAR
STAPPER9 KOMEN
UITBLAZEN EN
UITBLAZERS OP STAP GAANt
Rhijngeesterstraatweg 43 - Oegstgeest
Tel. 071-154513-153191 achter R.K Kerk
