Oecumenische opzet gehandhaafd
Plan voor
parlement
in
Chili
Geen (rein: storingvrije orgelmuziek
Overeenstemming met bisschop Simonis over Merenwijk
Kunstzinnig orgeis"^T1 Onderscheidingen Israël
Na protest gevangenen
vrij op de Filippijnen
DINSDAG 12 SEPTEMBER 1978
(Van onze redactie geestelijk leven)
LEIDEN - De moeilijkheden tussen bissèhop Simonis van
Rotterdam en de oecumenische geloofsgemeenschap in
de Leidse Merenwijk zijn, althans voorlopig, opgelost. De
aparte rooms-katholieke zaterdagavond viering vervalt en
op de zondagen dat een reformatorische voorganger de
beide diensten in de Merenwijk leidt zal in het vervolg in
een van deze diensten een rooms-katholiek priester in de
eucharistie voorgaan.
Concreet komt dat hierop neer dat
als ds. Hortensius (gereformeerd)
of ds. Van Leeuwen (hervormd)
de twee diensten (half 10 en 11
uur) leidt, pastor Van Well in de
dienst van 11 uur bij de viering
van de eucharistie voorgaat. Ds.
Hortensius of ds. Van Leeuwen
houdt dan wel de preek.
Hoewel bisschop Simonis beden
kingen had tegen deze door de
pastores aanbevolen oplossing,
ging hij toch in eerste instantie
akkoord. Weliswaar sloot hij niet
uit dat in de toekomst op deze
oplossing zou moeten worden te
ruggekomen, maar hij zegde
daarbij tevens toe dan eerst de
zaak te zullen bespreken met de
theologische begeleidingscom
missie van de Merenwijk en het
pastoresteam. Daardoor zullen
de Algemene Kerkelijke Meren-
wijkraad en het rooms-katholie
ke Vikariaatsbestuur niet direct
in eventuele nieuwe conflicten
worden betrokken.
Gesprek
De moeilijkheden tussen mgr. Si
monis en de oecumenische ge
loofsgemeenschap Merenwijk
kwamen begin dit jaar voort uit
de eis van de bisschop dat de oe
cumenische vieringen zouden
worden beëindigd en in het ver
volg afzonderlijke diensten wor
den gehouden voor rooms-ka-
tholieken en protestanten. Hij
wilde op deze manier voorkomen
dat beide groepen gelovigen sa
men avondmaal-eucharistie
vierden
De
1 in de bisschop veroorzaak
te een golf van reacties, die vrij
wel alle pleitten voor behoud van
het interkerkelijke karakter van
de Merenwijk-gemeente. Dat re
sulteerde in juni in een gesprek
tussen het bestuurscollege van
het bisdom Rotterdam (de bis
schop en zijn vicarissen) en de
theologische begeleidingscom
missie met het pastoresteam van
de Merenwijk.
De uitvoerige gedachtenwisseling
ging voornamelijk over het bij
belgedeelte Johannes 6 vers 48
tot 58, waarin wordt gesproken
over "het levende brood". Deze
bijbelstudie was gekozen omdat
de bisschop juist die tekst han
teerde als grond voor zijn afwij
zing van de gezamenlijke vierin
gen. Met name over vers 55
."want mijn vlees i§ echt
voedsel en mijn bloed is echt
drank") konden de gespreks
deelnemers het niet eens worden
Dat was ook niet te verwachten
Ook de vermenging van de amb
ten was een punt van discussie
Herkenbaar
Nu had de bisschop als gevolg van
eerdere gesprekken en de vele
solidariteitsbetuigingen ten gun
ste van de Merenwijk zijn eisen
afgezwakt. Zij hadden al niet
meer het karakter van een ulti
matum. De gezamenlijke vierin
gen - van levensbelang voor een
oecumenische geloofsgemeen
schap - mochten doorgaan en
ook was er geen sprake meer Van
"kerkelijke stappen" als de Me-
renwijk aan bepaalde eisen niet
zou voldoen
Het ging er bij het gesprek van juni
nog slechts om dat er naast de oe
cumenische viering op zondag
ook een als zodanig herkenbare
rooms-katholieke eucharistievie
ring zou zyn. De Merenwijk was
aan die wens van de bisschop al
tegemoetgekomen door een vie
ring op zaterdagavond in te stel
len, maar de bisschop vond dat
niet alleen onvoldoende maar
ook "discriminerend" voor de
rooms-katholieken in de wijk die
ook) een eigen viering willen
Het beëindigen van de in november
1976 begonnen zaterdagavond-
vieringen was geen hinderpaal
om tot overeenstemming met de
bisschop te komen. Als er elke
zondag een mogelijkheid tot eu
charistieviering is, is de reden
voor een aparte zaterdagavond-
Pastor Van
Well
....communicatie
tussen
bisdom en
Merenwijk
aanmerkelijk
verbeterd....
dienst eigenlijk vervallen. Daar
bij kwam nog dat maar zeer wei
nigen deze dienst bezochten
Kennelijk geeft men er toch de
voorkeur aan óf op zondag de eu
charistie te vieren óf elders ter
kerke te gaan.
De Algemene Kerkelijke Meren-
wijkraad heeft met algemene
stemmen zijn instemming met de
gevonden oplossing betuigd. Dat
deed ook het rooms-katholieke
Vikariaatsbestuur. De nieuwe
regeling gaat op 24 september in.
Met ingang van die zondag zal tot
nader aankondiging in de dienst
van 11 uur steeds een priester in
de eucharistie voorgaan.
Niet ongelukkig
Merenwijkraad, het team
pastores en de theologische be
geleidingscommissie als ge
sprekspartners heeft aanvaard.
"Oecumenisch gezien is dat zelfs
van grote betekenis. Van meet af
aan heeft in de Merenwijk het be
sef geleefd dat er verbondenheid
moet bestaan met de kerkeraden
en de bisschop. Dat deze verbon
denheid wederzijds moet zijn,
heeft evenzeer van het begin af
voorop gestaan".
Waardering hebben de pastores
voor allen die door een persoon
lijke of gezamenlijke brief uiting
hebben gegeven aan hun be
zorgdheid over de oecumene in
de Merenwijk.
Pastor Van Well: "Zonder het te
weten hebben zij in belangrijke
mate bijgedragen tot de oplos
sing van het conflict. Ook zijn wij
daardoor gesterkt om met nog
meer vertrouwen verder te gaan
op de weg die wij met overtuiging
eertijds zijn begonnen".
Centrum
Dé bouw van het kerkelijke cen
trum in de Merenwijk - vlakbij
het winkelcentrum "Kopermo
len" - vordert inmiddels gestaag.
Het hoogste punt werd enkele
weken geleden bereikt.
Naast de begeleiding van de bouw
houdt de bouwcommissie zich op
het ogenblik vooral bezig met het
inrichtingsplan. Verschillende
werkgroepen hebben al een ver
langlijstje ingediend voor dat
deel van de inventaris dat van
belang kan zijn voor hun activi
teiten. Ook met de commissie die
het centrum zal gaan beheren is
het inrichtingsplan doorgeno
men. De opening van het cen
trum is nog dit jaar te verwach-
I Koor. Op uitnodiging van een in
terkerkelijke evangelisatiecom
missie zingt donderdagavond (14
september) om 8 uur het Scheve-
ningse Vissersvrouwenkoor tij
dens een bijeenkomst in "Het
Anker", het nieuwe rk centrum
aan de Hoge Rijndijk in Hazers-
woude (tegenover de Koude-
kerkse brug). De toegang is gra
tis.
gebouw is minder aanstotelijk
dan de boerenschuur die er nu
staat. De beslissing is nu aan het
dagelijks bestuur van de provin
cie. Dat zal in zijn overwegingen
ook een ander plan betrekken.
Maar daarvoor hebben de oud-
gereformeerden bewust niet ge
kozen omdat de kerk dan minder
centraal komt te liggem.
Beroepingswerk. Gereformeer- Tn(j;a
de Kerken: aangenomen naar AIluld
Bedum C. van der Giessen Gro
ningen; bedankt voor Urk M. C.
Kersten Scheveningen, voor An-
dijk T. W. Penning Hoogezand.
Gereformeerde Kerken Vrijge
maakt: bedankt voor Assen-
Noord A. N. Hendriks Amers
foort. Christelijke Gerefor
meerde Kerken: aangenomen
naar Leerdam D. J. van Vuuren
Zaanslag. Gereformeerde Ge
meenten: beroepen te Bodegra
ven J. Kareis Werkendam; be
dankt voor Hilversum A. Moer- De regering
kerken Nieuw-Beyerland, voor geld vrij
Almelo E. Venema Drachten.
Baptistengemeenten: aangeno
men naar Delfzijl Jac. Schouten
Emmen.
Pastor J. Van Well: "Ten eerste is de
oecumenische opzet onaangetast
gebleven. Ook is er op redelijke
wijze aan de verlangens van de
bisschop tegemoet gekomen. En
tën derde is de communicatie
tussen het bisdom en de Meren
wijk aanmerkelijk verbeterd"
Pastor Van Well hecht ook bete
kenis aan het feit dat bisschop
Sinrora de Alfpmene Kerkelijke Kennelijk heeft dit gemeenschap-
Ir* pelijke bouwplan geïnspireerd
Groen en rust
Tegen kerkbouw. In het overwe
gend kerkelijke Lienden (Betu
we) heeft een buurtvereniging
met bewoners van drie straten
een bezwaarschrift bij het pro
vinciebestuur ingediend tegen de
bouw van een kerk voor de oud-
gereformeerden aan de Voor
straat Een fraai stukje groen zou
gaan verdwijnen, en dat vinden
zij onaanvaardbaar. "Wij hebben
de huizen hier gekocht met het
idee van groen en rust, en de De kwestie-Lefeb
Hulp. De stichting "Mensen in
Nood", de Nederlandse afdeling
van de internationale rooms-ka
tholieke hulporganisatie "Cari
tas", heeft op verzoek van de In
diase afdeling f. 200.000 beschik
baar gesteld voor de slachtoffers
van de recente overstromingen in
India. Het geld zal worden ge
bruikt voor herbouw van wonin
gen, aankoop en verdeling van
kleding en voedsel en herstel van
|de verbindingen.
n India maakte al
de eerste nood te
verlichten: voedsel, kleding en
tijdelijk onderdak. Het leger is
ingeschakeld voor het reddings
werk.
Seminarie. De geschorste, tradi
tionalistische Franse bisschop
Marcel Lefebvre gaat een semi
narie openen vlakby de Italiaan
se plaats Castelgandolfo, de zo
merresidentie van de paus. Een
woordvoerder van het Vatikaan
zei in een reactie dat die het voor
nemen van Lefebvre betreurt.
"De bisschop blijft volharden in
het negeren van pauselijke be
velen, negeert ook het gezag van
de bisschoppen in de gebieden
waar hij opereert, en verslechtert
zodoende zijn positie.'
tot soortgelijke initiatieven el
ders in het land. Geregeld krijgt
de bouwcommissie verzoeken
om inlichtingen te verstrekken
over de gevolgde werkwijze.
bouw van een kerk verandert die
situatie te ingrijpend," zo lichten
de bewoners hun bezwaren toe
Bejaarden in dit dorpsdeel vre
zen bovendien een toenemende
verkeersdrukte.
Het gemeentebestuur is voorstan
der van de bouw. Een fraai kerk-
nog steeds
Doordat in mei van dit jaar een
schip de spoorbrug over de Ko
ningshaven in Rotterdam ramde,
kunnen nu zeventien grammo
foonplaten met orgelmuziek zon
der hinderlijke bijgeluiden wor
den gepresenteerd.
Dat zit zo. De Sint Laurenskerk
staat op zeer korte afstand van de
drukke noord-zuid-railverbin
ding. Zij heeft drie fraaie orgels
Een zeer groot hoofdorgel aan de
Het vierklaviers hoofdorgel in
de Rotterdamse Sint Laurens.
torenwand, een historisch orgel
afkomstig uit Schoonoven, in een
van de transepten, en een staand
orgel in het koor van de kerk.
Ondanks het intensieve treinver
keer langs de kerk was het welis
waar mogelijk opnamen voor
platen te maken, maar de scherp
horende luisteraar wordt in die
muziek toch vaak gehinderd door
het aanzwellende geluid van een
voorbijrazende trein op de ach
tergrond. De enige oplossing was
de orgels 's nachts te laten bespe
len. En dat is dan ook wel ge
beurd.
Maar nu deed zich een onverwachte
mogelijkheid voor. De ontwrich
ting van het treinverkeer door het
ongeluk met de brug en de drie
weken van het herstel waren voor
de hervormde gemeente en een
platenmaatschappij het sein om
in razend tempo smetteloze or
gelmuziek te laten produceren. Er
zou dan eindelijk eens ongestoord
genoten kunnen worden van de
volle klankrijkdom van de drie
orgels.
Vari deze muziek konden niet min
der dan zeventien platen worden
gemaakt. De opbrengst is voor de
instandhouding van de kerk en
van de orgels.
Waar een verbroken treinverbin
ding al niet goed voor is
behandeling bij de Vatikaanse
congregatie voor de geloofsleer
Namibië
Nambië. De kerken van Zuidwest-
Afrika (rooms-katholiek, angli-
kaans en luthers) hebben alle
christenen van Namibië opge
roepen ervoor te bidden dat het
Westerse plan voor een politieke
regeling wordt uitgevoerd en dat
het land verschoond blijft van het
bloedvergieten dat nu Rhodesië
teistert.
De kerken zijn ongerust over het
streven van Zuid-Afrika om de
verkiezingen nog vóór het eind
van dit jaar te houden, terwijl het
Westerse voorstel een voorberei
dingstijd van zeven maanden no
dig acht. Door bekorting van de
voorbereiding komt de hele pro
cedure voor een eerlijke en vrije
verkiezing op de tocht te staan, zo
menen de kerken, die ook pleiten
voor een doeltreffend toezicht
door vredestroepen van de Ver
enigde Naties.
De tendens om die troepen klein te
houden is volgens de kerken niet
juist. Namibië is een groot land
en de Verenigde Naties moeten
de grenzen bewaken om infiltra
ties te voorkomen en de wapen
stilstand te controleren.
Militairen benoemen leden
SANTIAGO (AP) - Chili zal over ongeveer twee jaar een uit twee kamers
bestaand parlement hebben, waarvan de leden door de strijdkrachten
worden benoemd, zo luidt het plan voor de overgang naar een burger
bewind dat gisteren door president Augusto Pinochet is aangekon
digd.
Pinochet noemde geen precieze da
ta, maar verklaarde dat het par
lement spoedig nadat de nieuwe
grondwet door een volksraad
pleging is goedgekeurd, zal wor
den benoemd. Een door Pinochet
aangewezen bijzondere commis
sie heeft onlangs de opstelling
van een ontwerp grondwet vol
tooid en ter bestudering aan de
regering voorgelegd.
Als de grondwet wordt aanvaard,
zal Chili een overgangsperiode
van zes jaar ingaan, tijdens welke
de huidige, vier man sterke junta
de parlementsleden zal aanwij
zen, aldus Pinochet. Na 1985 zul
len alle leden van de kamer van
afgevaardigden en enkele van de
senaat door directe verkiezingen
worden benoemd. Het staats
hoofd zal dan waarschijnlijk
worden gekozen.
__J (Van onze verslaggever) sterdam, waar 38 Nederlanders noemde het joodse volk „nog
VOORSCHOTEN - In de Dorps
kerk kon men gisteren kennis
maken met de organist Gerd Ol-
denbeuving. Waar hij thuishoort
werd niet vermeld, maar als on
bekend onbemind betekent, dan
heeft het spreekwoord gejokt. By
Oldenbeuving zit in elk geval veel
kunstzinnig gevoel. Bachs Prae-
ludium et Fuga in G, Mozarts
Adagio Allegro en weerkerend
Adagio ('Fantasie für ein Orgel
werk in einer Uhr') en Variaties
en Fuga op een thema van Purcell
van Jac. Bonset kregen stuk voor
stuk een volmaakte voordracht
De orgeldispositie schonk er bo
vendien optimaal de wenselijke
middelen voor. Wat Mozart be
treft betreft neem ik aan, dat het
stuk in f-moll bedoeld werd on
danks de aanduiding f-dur.
Nogmaals dient te worden vast
gesteld, dat Mozart niets voor
kerkorgel maakte, afgezien van
wat begeleidende stemmen. We
kelijkse kost zijn inmiddels die
drie composities voor een 'Or
gelwerk in einer Uhr', voor een
klok dus, die op de volle uren een
cyclinder met pennen in bewe
ging zet, waardoor de ventielen
van ingebouwde orgelpijpjes
zich kunnen openen. Puur draai
orgelprincipe!
De fuga-expositie van Bach kwam
door als een vertelling. Van Bon
set blijven die variërende figuren,
als zwevende guirlandes boven
een zuilengalerij, bij. Deze sug
gestie kwam tot stand door de
wijd uit elkaar gespreide thema
noten als de evenzovele zware
akkoorden.
KEES VERHOEF
AMSTERDAM (GPD) - „Het red
den van Europese joden is nooit
een openlijk of zelfs onvoor
waardelijk doel van de geallieer
den geweest. Nooit is er een wer
kelijke poging gedaan de nazi's
ervan te weerhouden met hun
helse plan - „de eindoplossing
van het joodse probleem" - in zee
te gaan. Terwijl het redden van
joodse levens heel laag stond op
de lijst van geallieerde oorlogs
doelen - als het er al op stond -,
prijkte de liquidatie van het Eu
ropese jodendom boven in het
programma van nazi-Duitsland.
Het onvermijdelijke resultaat
van deze verschrikkelijke asym
metrie was de grootste catastrofe
die het joodse volk ooit getroffen
heeft".
Dat zei de ambassadeur van Israël
in Nederland, Shlomo Argov, gis
teren on een bijeenkomst in Am
sterdam, waar 38 Nederlanders
de Yad Vashem onderscheiding
kregen voor de hulp die zij in de
Tweede Wereldoorlog aan joden
hebben verleend.
De Israëlische ambassadeur ver
klaarde de feiten uit het verleden
op te willen halen als „kritisch
verwijzingsteken bij het uitzetten
van onze toekomst". De heer Ar
gov wilde niet tot in detail ingaan
op de Israëlische standpunten en
voorstellen zoals die nu in Camp
David worden besproken. Hij
stelde echter wel dat al deze
standpunten en voorstellen zijn
gevormd en gestempeld door de
lessen uit het verleden. „Wij kun
nen er nooit meer op vertrouwen
dat iemand ons een waarborg en
bescherming zal geven tegen nóg
een aanslag op het leven van het
joodse volk".
De Israëlische ambassadeur
UTRECHT (ANP) - De 125 planta
ge-arbeiders en de zes vak
bondsbestuurders die eind juli na
een conflict met de werkgevers
op de Filippijnen in de gevange
nis belandden, zijn dankzij veel
vuldige internationale protesten
weer op vrije voeten. Dit zei vak
bondswoordvoerder Bert Breij
van de industriebond NKV giste-
Het conflict ontstond toen arbei
ders van grootgrondbezitter
Arantena een stukje grond van
twaalf hectare wilden om in hun
eigen levensonderhoud te voor
zien. De suikerplanter was tijde
lijk gestopt met het verbouwen
van suikerriet in verband met een
voor hem ongunstige situatie op
de internationale suikermarkt.
De arbeiders kwamen hierdoor
zonder werk en zonder eten. De
nationale vakbond van suikerar
beiders stelde zich achter de
wens van de arbeiders.
De strijd om de eerste levensbe
hoeften eindigde echter voor 125
arbeiders en de top van de vak
bond (zes man) in de gevangenis.
De industriebond zond een pro
test-telegram naar de Filippijnse
president Marcos.
ROTTERDAM - Brandweerlieden tillen een auto weg van een gat op de Rotterdamse Parkkade. Het gat
ontstond gistermiddag door een ondergrondse explosie van onbekende oorzaak. Het gat heeft een doorsnee van 2
meter en is ongeveer 3 meter diep.
Jack Warner
overleden
LOS ANGELES (AP) - Jack L.
Warner, de filmproducent wiens
naam onverbrekelijk verbon
den is met de glorietijd van Hol
lywood, is op 86-jarige leeftijd in
Los Angeles overleden. Jack en
zijn drie broers richtten in 1903
de firma Warner Brothers (war-
ner bros.) op. Deze drie broers
waren al eerder overleden.
ADVERTENTIE
MORGENAVOND OP DE
LEIDATO
in het
noemde het joodse volk „nog
even eenzaam" als voor de Twee
de Wereldoorlog. „U moge mij
toestaan, heel openlijk tot u te
zeggen, dat aan de vele trauma's
van ons volk er de laatste tijd nog
èèn is toegevoegd. Ik doel hier
mee op de wijze waarop nu reeds
maandenlang regering, volk en
land van Israël zijn blootgesteld
aan een kwaadaardige en gemene
lastercampagne, die degenen die
nooit een echte pogrom hebben
meegemaakt, beter doen begrij
pen hoe dat moet zijn ge
weest.
Elke belediging over ons uitge
sproken, elk lasterlijk woord dat
over ons geschreven is, alle min
achting en wanbegrip die op ons
hoofd zijn gestapeld, hebben ons
gesterkt in ons besluit nimmer te
wijken, nimmer te vergeten en
ook nimmer te vertrouwen, be
halve op onszelf'
Wo. 13 sept. Dik Voormekaar Show
20.00-22.00 uur
Tevens de Leidatokwis en de
brievenbussenrace o.l.v. Hans Versnel
mede mogelijk gemaakt door: Metro
Vliegreizen Rotterdam in samenwerking
met reisburo Cebuto - Doezastraat
Leiden
