VAN NOORT
HAALT UIT
MET DISCUS
Russisch spionage
toestel neergestort
Tweede zege honkbalteam
BIJ SPITSBERGEN
Ook tegen Mexico 6-5 winst
Bronstring
terug bij
Leidse club
LEIDSE „KURSUSWUZER"
VOOR '78/'79 IS UIT
HARD TENNISVELD LEIDT
TOT AFHAKEN ORANTES
ZATERDAG 2 SEPTEMBER 1978
LISSE - Onbetwiste uitblinker tij
dens de gisteren in Lisse gehou
den atletiek-wedstrijden was Ni
co van Noort van het organise
rende De Spartaan. Van Noort
wierp de heren-discus naar een
afstand van 49.32m en klom
daarmee naar de vierde plaats op
de Nederlandse seizoenranglijst.
Voorts kwam hij nog tot een per
soonlijk record bij het speerwer
pen (45.66m) en ging de kogel
naar een afstand van 12.28m. Jan
van Heek, trainer bij De Spar
taan, toonde aan het werpen ook
nog lang niet verleerd te zijn. De
speer ging maar liefst naar
57.10m, bij het discuswerpen
werd 40.70m opgemeten en by
het kogelstoten kwam er een af
stand van 11.84m op de jury-lij
sten.
Een sprinttweekamp werd bij de
heren gewonnen door Ad van
Doorn (Spartaan), 100m in 11.7 en
200m in 23.1 sec. Bij de jongens B
was John van "Loon,
Spartaan, met resp. 11.7 en 23.7
sec snel. Jeanet Bosman, ook van
de organiserende club, was de
snelste bij de dames met een
100m in 12.7 en een 200m in 26.6
Bij nationale wedstrijden, gisteren
op de kunststofbaan in Roosen
daal, kwamen Leidse deelnemers
van De Bataven en de AV Hol
land goed voor de dag. Wybo Le
lieveld (Bataven) won de 800m
heren in 1.50.7 terwijl zyn club
genoot Peter Wezel op dezelfde
afstand tot 1.55.8 kwam. Een
knappe 400 meter liep juniore As-
ti Oskam, ook Bataven, namelijk
57.9 sec. Alfred Verhoef (Holland)
kwam op de 100m heren voor de
tweede keer deze week onder de
elf seconden (10.9) terwijl zijn
licht geblesseerde clubgenoot
Marc van Vliet bij het polshoog
4.30m haalde. Van De Bataven
verder nog goede tijden van Ma
rian van Schie op de 3 km (9.36.0)
en van Anne Politiek op de 100m
(12.6) en de 200m (26.0).
OSLO (GPD) - Een Russisch spio-
nagevliegtuig blijkt vorige week
maandag te zijn neergestort op
het eiland Hopen bij Spitsbergen.
Het Noorse ministerie van bui
tenlandse zaken heeft dit week
einde melding gemaakt van het
ongeval waarbij enkele beman-
ninsleden omkwamen. Het toe
stel van het type Tupolev 126 is
tegen een bergwand gevlogen op
het eiland Hopen dat tussen de
Noordkaap en de Noordpool
ligt.
Volgens het Noorse ministerie van
buitenlandse zaken ging het
hierbij om een vliegtuig dat vol
ledig was uitgerust voor spiona-
gedoeleinden. De CIA (de Ame
rikaanse inlichtingendienst)
heeft dan ook verzocht om in
NAVO-verband het wrak te mo
gen onderzoek, iets waartegen de
Russen meteen hebben geprotes
teerd. Het toestel was namelijk
voorzien van de meest moderne
elektronische uitrusting voor het
opsporen van duikboten en het
afluisteren van radiocontac
ten.
PARMA (ANP) - Nederland heeft in het toernooi om
het wereldkampioenschap honkbal zijn tweede
overwinning bevochten. Met precies dezelfde cijfers
waarmee Canada werd verslagen, werd gisteren in
het Italiaanse Parnia Mexico teruggewezen: 6-5.
Nederland begon zwak. Bart Volkerijk, de winnende
werper, startte met een geraakte slagman, werd on
zeker en gaf de tweede Mexicaan een vrije loop. De
harde honkslag van Barraza stelde vervolgens Er-
neste en Lopez in staat Mexico op 0-2 te brengen.
In de tweede innings gelukte het Nederland de stand te
nivelleren, toen Louis Jacobs Jenken over de thuis
plaat 'sloeg'. Boudewijn Maat scoorde even later
zelfs 2-2 op een verre klap van Richardson.
In de derde slagbeurt kreeg Nederland de leiding toen
Wed man een vrije loop verkreeg en door een opoffe-
ringstik van Smith en de tweede honkslag van Maat
voor 3-2 kon zorgen. Drie innings later leek Oranje
zelfs een grote zege te behalen, toen op de honkslag
van de ontketende Urbanus zowel.Maat als Smith
scoorden. Ben Richardson zorgde zelfs nog voor een
6-2 stand, maar juist die ruime voorsprong deed de
concentratie van Oranje verslappen.
Met een alles-of-niets offensief wisten Peralto, Lopez
en Patron Mexico nog gevaarlijk doen terugkomen
tot 6-5. Toen diezelfde Lopez in de laatste innings op
de derde honk stond leek een verlenging in ver
schiet. Jenken bracht echter uitkomst door de harde
droge klap van Solare uit te vangen.
CUBA
Cuba is na de 5-3 winst op de amateurs van de Ver
enigde Staten vrijwel zeker van de vijftiende wereld
titel honkbal (sinds 1969 de zevende in successie).
Drie innings heeft het er naar uitgezien dat de VS aan
het langste eind zou trekken. In de vierde innings
stelde de Cubanen orde op zaken en bogen de 1-3
achterstand om in de uiteindelijke 5-3 zege.
LEIDEN - Evert Bronstring,
Leidens sterkste dammer
komt weer uit voor zijn oude
club LDG. Na één jaar bij het
Haagse RDG gebivakkeerd te
hebben, waar hij getraind
werd door oud-wereldkam
pioen Ton Sij brands, heeft
Bronstring besloten weer te
rug te keren. Nu Sijbrands bij
de Haagse club vertrokken is,
was er voor hem geen reden
meer om bij RDG te blijven.
Nederlandse dambond een
plaats toegewezen voor de
halve finale van het persoon
lijk damkampioenschap van
Nederland.
Ondanks de aanwezigheid van
Bronstring moest het Leidsch
Dam Genootschap in de eer
ste klasse B met 11-9 het
hoofd buigen voor DC Assen.
Bronstring kon aan het eerste
bord niet verder komen dan
remise tegen Dollekamp. De
beslissing viel toen Leidenaar
André van der Kwartel na een
slijtageslag van zeven uur in
een vlaag dan damblindheid
tegen Wim Los een gewonnen
eindspel prijsgaf. Heems
kerk, Van Uittenbogaert en
Peter Bronstring sleepten
voor LDG de volle buit bin-
Het Utrechtse Ons Genoegen
stelde zijn kandidatuur voor
de titel in deze afdeling met
een riante overwinning (6-14)
op DC Heemstede.
Dit ongeluk heeft de toch al koele
diplomatieke banden tussen
Noorwegen en de Sowjet-Unie
nog verder naar het vriespunt
doen dalen. In dit gebied, de be
langrijke noordflank van het
NAVO-verdedigingssysteem
heeft de koude oorlog nooit op
gehouden te bestaan. Sedert 1925
ligt deze groep eilanden onder
Noorse autonomie, maar een in
dertijd gesloten verdrag geeft 41
landen het recht de eilanden
groep economisch te benutten
waaronder ook Nederland. De
eilandengroep werd toen tot
„neutrale zone" verklaard, het
geen zou moeten verhinderen dat
Spitsbergen en omringende ei
landen voor militaire werkzaam
heden zouden worden ge
bruikt.
LEIDEN - Of het nu een cursus
ontwikkelingshulp, knutselen,
jazz ballet en schaken moet wor
den: de Kursuswijzer '78/'79
vermeldt precies wat er op elk
gebied in Leiden in het komende
seizoen te doen is. Een opsom
ming van ongeveer tweehonderd
verschillende cursussen en akti-
viteiten, georganiseerd door bij
voorbeeld volksuniversiteit K
O, de vrouwengroepen, buurt-en
clubhuizen, de bibliotheek,
scholen en verder door alle ver
enigingen die Leiden rijk is.
Deze derde uitgave van de Wijzer -
een produktie van de Welzijns-
raad - vermeldt gegevens over de
inhoud van de betreffende cur
sus, de prys, duur en tijd. Een al
fabetisch register achterin de
Kursuswijzer voorkomt veel ge
zoek. Overigens hebben de sa
menstellers van de Kursuswijzer
bij ieder exemplaar een enquête
formulier gestopt, dat de gebrui
ker ingevuld en wel kan terugstu
ren naar de Welzijnsraad. De sa
menstellers zijn nieuwsgierig
naar wat men vindt van het
boekje èn van de cursussen die
worden gevolgd.
De Kursuswijzer is gratis verkrijg
baar bij de Leidse Jeugd Actie
(Noordeinde 2), de Culturele
Raad (Aalmarkt), het Arbeidsbu
reau (Ir. Driessenstraat), alle
buurt- en clubhuizen, de biblio
theken, Bureau Voorlichting
Stadhuis en de Welzijnsraad (Sta
tionsweg 28).
NEW YORK (UPI) - Het harde
speeloppervlak van Flushing
Meadows, waar de open Ameri
kaanse tenniskampioenschap
pen worden gespeeld, heeft zijn
eerste slachtoffer geëist. De
Spanjaard Manuel Orantes, de
kampioen van Forest Hills in '75,
moest in de eerste set de strijd
staken tegen de op dat moment
leidende Italiaan Adriano Panat-
ta. Orantes kreeg weer last van
een oude blessure aan de menis
cus. Een ander opzienbarend feit
was de uitschakeling Van de als
zevende geplaatste Corrado Ba-
razutti uit Italië. Hij verloor van
de 23-jarige Amerikaan John Sa-
dri.
De grote favorieten voor de titel -
Borg, Connors, Vilas en Gerulai-
tis - plaatsten zich vrij moeite
loos. Bij de dames drong Betty
Stöve door tot de derde ronde.
Dat ging ten koste van de Argen
tijnse Viviana Gonzalez (6-1,6-0).
Een verrassing was de uitschake
ling van de Engelse Virginia Wa
de. Op een bijbaan verloor ze on
verwacht van de Amerikaanse
Lele Forood.
In 1965 emigreerden Jacob en Berta van der Zwart-Jansen
met acht van hun tien kinderen naar Australië. Een hele
stap voor een gezin van die omvang waarvan de kinderen
in leeftijd variëren van één tot twintig jaar. Volgens Berta
speelde de toekomst vah de kinderen bij hun beslissing
om Nederland te verlaten een grote rol, maar Jacob be
kent dat hij regelmatig overhoop lag met de Nederlandse
overheid en de bureaucratie, die hem steeds meer fru
streerde. Het verhaal van een Leids gezin, dat een sprong
in het duister maakte, volgt hieronder.
"Probeer met hetzelfde schip weer
terug naar Nederland te gaan!",
was het advies van mevrouw Van
der Meulen van het Nederlandse
immigrantenopvangcentrum
toen ze het gezin Van der Zwart
met acht jonge kinderen in Mel
bourne aan wal zag stappen. Het
advies werd echter niet opge
volgd. Het had moeite genoeg
gekost om zover te komen en nu
was er van opgeven natuurlijk
geen sprake meer, hoewel moe
der Berta toegeeft dat het in het
begin erg moeilijk was. "Het re
gende voortdurend en ik dacht:
als dit Australië is dan hoeft het
voor mij niet. Het slechte weer en
het wonen in barakken achter
prikkeldraad waren natuurlijk
weinig bemoedigende omstan
digheden".
Echtgenoot Jacob was echter vast
besloten om door te zetten. Aan
gezien hij verantwoordelijk was
voor de inkomsten, had hij het in
het begin ook niet gemakkelijk:
"Van de Australische regering,
die onze reis had betaald, kregen
we £25,- per week, terwijl we voor
het opvangcentrum £33,- moes
ten betalen. Ik was genoodzaakt
schulden te maken, die later te
rugbetaald moesten worden.
Na drie maanden begon het wat be
ter te gaan. Ik vond een huisje te
huur waar we in konden trekken
en dat was al heel wat. Voordat
we hier kwamen dacht ik eigen
lijk dat Autralië een heel primi
tief land was, waar ik zelf de bo
men moest omhakken om er een
huis mee te bouwen, maar zo was
het niet".
Aan de andere kant werd het in de
voorlichting die ze in Nederland
hadden gekregen, weer veel te
mooi voorgesteld.
"In Den Haag vroegen ze waar we
het liefst zouden gaan wonen",
aldus Bert^.
"Op dat moment gaven we de voor
keur aan Queensland waar het
klimaat beter is. We kregen toen
een filmpje te zien over Brisbane,
waarin alles heel mooi werd
voorgesteld. Toen we echter op
het schip zaten werd ons verteld
dat er in Brisbane helemaal geen
opvangcentrum v
Door
Paul Paridaen
Knecht
Jacob werkte de eerste negen
maanden als knecht bij een
schildersbedrijf. Op een dag was
er een vakbondsvergadering op
het bedrijf waarin tot staken
werd aangezet, maar daar voelde
Jacob niets voor. "Ik vertelde ze,
dat ik niet mee wilde doen omdat
mijn gezin dan zonder inkomsten
zou komen te zitten. Dat gaf een
hoop tramelant. De Australiërs
volgen hun leiders veel te ge
makkelijk, vind ik, het interes
seert ze gewoon niet.
Ik ben toen opgestapt en voor me
zelf begonnen. Mijn auto werd
opgevuld met twee weeklonen
aan schildersmateriaal om de
volgende dag meteen te kunnen
beginnen. De volgende ochtend
bleek alles uit de auto gestolen te
zijn. Dat was een zware tegen
valler. Ik heb toen van mijn eerste
klanten moeten lenen om nieuw
materiaal te kopen".
In de loop der jaren bouwde Jacob
een bloeiend schildersbedrijf op,
hoewel hy nooit een opleiding in
die richting had gevolgd. Voor de
oorlog was hij in Nederland be
gonnen met een onderwijzers
opleiding, maar daar was hij mee
gestopt om in het voetspoor van
vader en grootvader Van der
Zwart goud- en zilversmid en
horlogemaker te worden. In de
oorlog zaten Jacob en Berta met
twee kinderen ondergedoken op
de Veluwe, waar Jacob wat hor
loges en klokken repareerde voor
de plaatselijke bewoners.
Daarna keerden ze terug naar Lei
den om een juwelierszaakje te
beginnen in de Steenstraat. Er
ontstonden echter moeilijkheden
met de Inspectie van Economi
sche Zaken. "Ik had wel diplo
Jacob en Berta van der Zwart-Jansen
ma's als goud-^en zilversmid",
zegt Jacob hierover, "maar inge
kochte waren van grossiers
mocht ik niet verkopen: zelfge
maakte spullen wel. Op die ma
nier schudden de grote bedrijven
de concurrentie van zich af'.
Failliet
Na drie jaar ging Jacob failliet,
vanwege "de bureaucratie" zoals
hy zelf zegt. De jaren daarna
scharrelde hij wat voor de grotere
bedrijven, zoals bijvoorbeeld het
inolieën van nieuwe wekkers
voor V. D. die uit Duitsland
kwamen en over de kwaliteit
waarvan was geklaagd. Hij hield
zelfs een campagne met horloges
op afbetaling, maar dat liep op
een hopeloze mislukking uit.
'Tk ging voor de tweede keer failliet
en toen ben ik maar iets heel an
ders gaan doen", aldus Jacob, die
zich vervolgens als huisschilder
ontpopte. "Ook hierbij deed ik
het met een speciale campagne.
Ik bood mijn klanten aan hun
huis te schilderen en de oude
troep die ze kwijt wilden tegelij
kertijd op te ruimen. Dat sloeg in.
Ik won er veel klanten mee en
bovendien een hoop geld, want
veel spullen bleken van waarde te
zijn. Zo vond ik wat troep in een
voortuin in Oegstgeest en ik bood
aan om het weg te brengen. De
eigenaar vond het prima. Onder
weg naar de vuilnisbelt besloot ik
even langs ee'n antiekhandelaar
te gaan om een oude mahonie
houten tafel te laten zien. Ik kreeg
er ƒ80,- voor.
Leuk
Zoiets is natuurlijk wel leuk. Maar
met de toenemende bureaucratie
werd het in Nederland steeds
moeilijker. Ik ben nou eenmaal
een vrijbuiter die er de voorkeur
aan geeft zijn lot in eigen hand te
houden. Daarom besloten we in
1965 te emigreren".
Amerika werd aanvankelijk over
wogen, maar een zus van Berta
die in Californië woont waar
schuwde voor de keiharde dol
larwereld. Een halfbroer van haar
zat in Canada en die had een fo
tootje opgestuurd van zijn huis,
dat half onder de sneeuw was be
dolven.
"Dat hoefde voor ons ook niet", al
dus Berta. "Vroeger heb ik in In
donesië gewoond en we begon
nen in die richting te denken.
Uiteindelijk werd het Australië.
We vertrokken met acht van de
tien kinderen. De twee oudsten
hadden verkering en bleven lie
ver in Nederland. Vorig jaar heb
ben we onze oudste dochter
Adrie wat geld gestuurd om hier
de vakantie te komen doorbren
gen.
Die ging zo enthousiast terug naar
Nederland, dat ze niet meer rust
te voordat ze haar man John had
overgehaald om te emigreren. Hij
vond een baantje aan de lopende
band bij Philips hier, maar die
overgang bleek een beetje te
groot te zijn na achttien jaar
dienst bij de Koninklijke Lucht
macht als radarexpert. De oudste
zoon Koos, die destijds ook in
Nederland was gebleven, heeft
toen ook maar de stoute schoe
nen aangetrokken. Die is vlak
voor Kerstmis gekomen. Hij had
echter moeite om een baantje te
vinden maar na twee maanden
werd hij aangesteld als huis
knecht in de woning van de Gou
verneur van Victoria, Sir Henry
Winneker. Dat gaat goed en hy
wordt waarschijnlijk onderbutler
binnenkort.
Dankzij Koos kreeg ook John een
baan als huisknecht en het bevalt
beiden uitstekend. Onlangs heb
ben ze een praatje gemaakt met
Prinses Beatrix en Prins Claus
toen deze een bezoek aan Mel
bourne brachten. John en Koos
moesten het ontbijt serveren"
Jacob Van der Zwart was ook
uitgenodigd bij het bezoek van
Beatrix en Claus. Helaas kon hij
niet omdat hij kort tevoren door
een hartaanval was getroffen.
"Dat was jammer, want ik wilde
Beatrix vertellen dat ik haar ooit
nog eens een lift heb aangeboden
toen ze van een studentenfeestje
in Leiden terugkwam. In die tijd
werkte ik als taxichauffeur bij
Jan de Jong in de avonduren. De
Prinses riep toen: "Nee, dank je
wel; mijn auto staat daar".
Inkomen
Jacob mag op het ogenblik abso
luut niet werken van de dokter.
Zoon Jos doet het schilderwerk
nu alleen. Hoe zit het nu met het
inkomen van Jacob? "Er wordt
vaak geklaagd over de sociale
voorzieningen in Australië, maar
die klachten worden vaak over
dreven", vindt hij.
"Het enige verschil is. dat het in
Nederland allemaal voor je wordt
geregeld, terwijl je het hier zelf
moet doen. Velen wachten te lang
met verzekeren en als er dan iets
gebeurd is Leiden in last".
Jacob betaalt vijf procent van zijn
inkomen aan een particuliere
verzekering maar daar zijn alleen
de medische kosten mee gedekt.
De vergoeding voor loonderving
moet van de regering komen.
"Als ik straks niet meer zou kunnen
werken krijg ik $97,- 260,-)
per week. Dat is wat weinig voor
een echtpaar met een kind, maar
we komen er wel. Het pensioen is
ook klein, maar dat is iets waar je
zelf rekening mee moet houden
terwyl je nog werkt. Mensen die
op jonge leeftijd begonnen zijn
met sparen hebben het wat ge
makkelijker dan wij. Maar ik kan
Australië er toch niet de schuld
van geven dat ik pas op 47-jarige
leeftijd hierheen ben gekomen.
We hebben trouwens op sociaal
gebied al grote vooruitgangen
gezien".
Niet druk
Jacob en Berta maken zich niet zo
druk meer. Zo lang de kinderen
het goed hebben vinden zij het
best zo. Berta is de afgelopen der
tien jaar twee keer terug in Ne
derland geweest. Hoewel ze in
tussen aan Australië gewend is
geraakt blijft ze Nederland mis
sen: "Ik vind Nederland een
prachtig land met hele leuke
mensen. De eerste zes jaar heb ik
het vaak erg moeilijk gehad. Voor
mannen is het meestal gemakke
lijker; die hebben hun werk.
Maar voor vrouwen is het iets an
ders. Gelukkig heb ik de kinde
ren, waarvan Janet (17) en Marcel
(14) nog thuis zyn".
Het huis van de familie Van der
Zwart ligt langs een drukke,ver
keersweg in Caulfleld, een voor
stadje van Melbourne niet ver
van het centrum. Daar is binnen
echter weinig van te merken. De
grote degelyke muren laten prak
tisch geen geluid door. Het huis
bevat 10 slaapkamers, drie bad
kamers en twee keukens met
voorin, aan beide kanten van de
dertig meter lange gang, comfor
tabele zitkamers.
Behalve het echtpaar Van der
Zwart en hun twee kinderen,
herbergt het nog vier kamerbe
woonsters. waarvan twee kost
gangers. Dat is voldoende om het
wat gezellig te houden en Berta
heeft het nu dan ook redelijk naar
haar zin, maar ze bly ft Leiden een
warm hart toedragen.
