Jmburgse specialist
schrijft tuinrecept
voor honderd gulden
Een links omdraaiende koelkast...
.6*
Handig en goedkoop
BOEKENBAK
Tuiniers uit
hele land
komen in
drommen naar
zijn spreekuur
Beschadigd meubilair
wordt met fineer
weer als nieuw
DONDERDAG 31 AUGUSTUS 1978
Op veertig hectare grond, heeft Recreado Baarlo
zijn dertig voorbeeldtuinen aangelegd, waar men
behalve beplantingen ook vijverpartijen, meubele
nen en sierbestratingen vinden kan.
In Baarlo, aan de Limburgse Maas, houdt een
tuindokter dagelijks spreekuur. Zeven dagen in
de week. En uit heel Nederland staan dan men
sen, die hun grondbezit willen laten opknappen,
bij hem in de rij. Want sinds Karei Vriens een
jaar geleden zijn veertig hectare tuincentrum
„Recreado" opende, hoort hij onafgebroken
klachten aan.
gewas moet kunnen wortelen en
dat lukt alleen in het late najaar.
Jonge boompjes, die wij in con
tainers kweken, laten zich nog
wel in het hoogseizoen inplanten.
Maar een fors uit de kluiten ge
groeide boom moet wachten tot
de geschikte tijd van het
jaar".
Diagnose
Velen in de stad en op het platte
land zijn niet tevreden met hun
tuin. Ze vinden die te rommelig.
Te fantasieloos. Gewassen
groeien niet goed. Aanplant blijkt
amper aan te slaan. Kennissen
maken aanmerkingen op de in
deling. Elders ziet men siertuinen
die het veel beter doen. Men on
derkent zelf dat er wat mis is.
Maar men voelt zich niet in staat
persoonlijk de tuin rond het huis
beter te maken.
Karei Vriens zegt: ,,Ja, de meesten
denken dat men altijd peperduur
betalen moet voor de goede raad
van een tuinarchitect. Anderen
kopen in het wilde weg voor kapi
talen aan planten, zonder zich af
te vragen of dat daar allemaal wel
groeien kan".
Wat meestal ontbreekt is een door
dacht plan. Wie niet te spreken is
over zijn siertuin en het heel an
ders wil, zonder precies te weten
hoe men daarmee moet begin
nen, krijgt van Vriens de raad:
.„Ga eerst thuis met de meetlat
aan de gang. Maak vanuit het
midden van de tuin foto's van de
vier hoeken. Geef de afmetingen
van de oppervlakte aan. En ver
meld ook alle maten van het huis.
Verschijn dan pas met een plat
tegrond op mijn spreekuur"
Recept
In vijf kwartier heeft de deskundi
ge tuindokter het recept voor een
gezonde tuin gereed. De kosten?
Honderd gulden. Daarmee kan
men in de meeste gevallen andere
uitgaven besparen. Vriens werkt
met twintig medewerkers op zijn
centrum. Echtgenote Ton, zoon
Giovanni en tienerdochters
Kristel en Carmen helpen mee in
zijn drukke praktijk. Er is een
vaste tuinarchitect in dienst, die a
la minute een volledig plan
beplanting en stoffering gaat
ontwerpen.
Mocht de klant het bezwaarlijk
vinden materiaal voor aanplant,
bestrating en decoratie naar het
noorden van Groningen, de verre
Randstad of oostelijk Overijssel
helemaal uit Limburg te laten
komen, dan worden de bestellin
gen doorgegeven naar een van de
85 tuincentra elders, waarmee
„Recreado" samenwerkt. De
prijzen worden dan ook niet ver
hoogd met tarieven voor trans
port. Er is altijd wel een regionaal
bedrijf, aangesloten bij de Ne
derlandse Vereniging van Tuin
centra, dat een klant in de buurt
beplanting kan leveren.
Eigen wensen
De wens van de consument staat
voorop. Karei Vriens: „Een
mooie tuin is voor iedereen het
ideaal. Helaas blijkt in de praktijk
dat velen dat niet bereiken. Men
denkt te vaak dat alleen op een
grote oppervlakte een fraai ge
heel wordt verkregen. Maar wij
hebben ontwerpen gemaakt voor
minituintjes, die ware paradijzen
zijn geworden. Stel je voor: een'
lapje grond van een paar vierkan
te meter ontwerpen wij nog zo
danig dat er een geslaagd geheel
uit groeit. Iemand kwam hier uit
wanhoop. Zijn tekening gaf een
tuin aan van 1,60 m breed en 25 m
lang. Zo'n pijpenla, wat moet ik
daar nou mee? vroeg hij. We heb
ben toen een plan opgesteld,
waarover hij na maanden en
thousiast opbelde"
Een andere tuineigenaar had zelf
een perfecte tuin ontworpen en
laten uitvoeren. Stapels boeken
en naslagwerken had hij er eerst
voor doorgelezen. Het resultaat
was dan ook voorbeeldig. Toch
vroeg hij voor alle zekerheid of de
Limburgse tuinspecialist nog
even bij hem wilde komen kij
ken. Zijn familieleden verbaas
den zich daarover. Want het re
gende steeds complimenten over
die model-buitenplaats. „Het
ging er die klant alleen maar om
dat er ook een vdkman verscheen
om zijn oordeel te geven", weet
de tuindokter.
Wat hem overigens opvalt is de gro
te onkunde van het publiek over
tuinieren. „Ze willen midden in
de zomer grote bomen kopen en
tellen daar meteen flinke bedra
gen voor neer. Ik moet dan ver
tellen dat wij met levend mate
riaal werken. Een eik is geen lan
taarnpaal. die op elk moment
verplaatst kan worden. Een flink
Behalve de afmetingen van de
ruimte rond het huis moet ook
met alle persoonlijke wensen van
de klant rekening worden ge
houden, om tot een goede tuin-
diagnose te komen. Onderhoud is
arbeidsintensief. Wie er per dag
niet meer dan een uur aan kan
besteden zal een tuin verlangen
derhoud vereist is. Anderen, die
meer tijd beschikbaar hebben,
kunnen zich een bewerkelijker
project permitteren. Voorts ko
men punten als privacy ten op
zichte van de buren, speelmoge-
lijkheid voor kinderen, regenwa
terafvoer en drainaige van de
grond, de oprit voor de auto en de
toegankelijkheid van de border
aan de orde.
De ervaring van de tuindokter leert
dat velen op een betrekkelijk
kleine oppervlakte allerlei ele
menten bij elkaaf willen brengen.
Men zet bijvoorbeeld eerst een
pergola neer. De vijver komt er
dan bij. Elders wordt een rotstuin
aangelegd en als net even kan
wordt behalve de border ook nog
een kruidenhoekje verwezen
lijkt. Bovendien wil men graag
een openluchtvoliére, een zonne
terras en ook nog een barbecue.
Het resultaat: een rommelig en
onoverzichtelijk geheel, dat de
harmonie in de natuur ver
stoort.
Beter is het zich beperkingen op te
leggen. Decoratieve elementen
als een pergola en een rotstuin
komen pas tot hun recht wanneer
er voldoende ruimte is.
Wie met een schets naar de tuin
dokter in Baarlo gaat zal na een
tocht langs zijn dertig voorbeeld
tuinen stellig een keus kunnen
maken. Het voordeel van dit Re-
creado-tuinpark is dat men niet
alleen rijen bomen als bij iedere
andere kweker ziet, maar veel
voorbeelden van hoe die gewas
sen in de praktijk kunnen wor
den toegepast. Desgewenst
houdt de Limburgse tuinarts ook
spreekuur thuis. Tegen een uur
tarief en een kilometerprijs van
dertig cent zal men hem in de ei
gen woning een visite kunnen la
ten maken.
Droomtuin duur?
- Moet een droomtuin persé duur
zijn?
Karei Vriens: „Laat ik eens wat
prijzen noemen. Dan kunnen
tuinliefhebbers zelf hun begro
ting opstellen". Een buitenbrie
venbus van gewassen grindbeton
kost f275. Voor twee tientjes
heeft men al een simpele hand
gemaakte Spaanse bloembak.
Eiken regentonnen voor het op
vangen van gietwater zijn er voor
vijftig gulden. Een vijver, met een
oppervlakte van 96 bij 70 centi
meter en dertig centimeter diep,
kan voor f 57,50 geleverd worden.
Grotere formaten zijn uiteraard
duurder, tot f700 toe. Vis hoeft
niet altijd duur betaald te wor
den, maar zeldzame exemplaren
wel. Die kosten f750 per stuk.
Vanaf een gulden heeft men klei
ne visjes. Vooreen Italiaanse fon
tein moet men driehonderd gul
den uittrekken. Een eigen zwem
bad dat acht meter Icing is en 360
cm breed is er voor 12 mille.
Als materiaal voor sierbestrating
vindt Vriens omega-tegels ge
schikt. Ze laten zich moeiteloos
de tuinliefhebber: een koepelvormig
in allerlei vormen leggen en lenen
zich goed voor het maken van
ronlopende paden. Prijs 25 gul
den per vierkante meter. Prak
tisch zijn rubberbeton veilig
heidstegels, die onder de
schommel of de wip voor kinde
ren kunnen worden gelegd. Ze
variëren in maat en zijn vanaf tien
gulden per stuk te koop. Rubber
tegels met leisteenachtig effect
hebben het voordeel dat ze niet
groen uitslaan, bijvoorbeeld aan
de rand van een vijver. Gevaar
voor uitglijden is er niet.
Een apart hoofdstuk vormen tuin
meubels. Lang niet iedereen zal
gelukkig zijn met zijn terras
stoelen en tafels. IJzeren model
len roesten, kunststof meubelen
worden soms dof. Ligstoelen met
lopers van markiesdoek moeten
regelmatig van een nieuwe stof
fering worden voorzien. Wie in de
buidel wil tasten kan van al die
euvels afkomen door de aanschaf
van een set in Afrikaans acacia
hout. De prijs is f3000. „Wij doen
alles om tuinliefhebbers bezig te
houden", zegt Vriens. „Cursus
sen in beeldhouwen worden door
mijn vrouw gegeven. Voorts ko
men hier docenten die geinteres-
seerden leren schilderen en foto
graferen".
Maar dé trekpleister bij „Recreado"
in Baarlo vormt de seizoenafslui
ting in september. Dan houdt Ka-
rel Vriens opruiming en gaan
planten en tuinattributen voor
speciale prijzen van de hand.
„Het is hier dan zó druk, dat ik
haast volgnummers moet uitrei
ken", zegt de Limburgse tuin
dokter.
Laatst zagen wij een goede vondst
om oud materiaal opnieuw te ge
bruiken: een oude ringband - het
metalen gedeelte van het beken
de losbladige systeem - horizon
taal tegen de muur bevestigd om
allerlei spullen aan op te hangen,
zoals sleutels, schaar, elastiekjes,
enz. Het meest geschikt zijn de
ringbanden met ringen op een
paar cm afstand, hoewel het meer
gangbare model met iedere cm
een ring ook te gebruiken is. De
ringbanden worden gesloopt uit
oude multobanden of losbladige
agenda's, waarvan immers altijd
het karton of het plastic kapot
gaat, terwijl de metalen ringband
zelf eigenlijk onverwoestbaar is.
Met een paar schroeven worden
de ringen in geopende toestand
tegen de muur geschroefd en
klaar is kees. Een werkelijk pri
ma idee om iets, dat anders weg
gegooid wordt, op een heel ande
re manier opnieuw te gebrui
ken.
Meubelen, die beschadigd zijn
kunnen met fineer grondig wor
den opgeknapt. Het is een flin
terdunne houtlaag die op de afge
schuurde oppervlakte gelijmd
wordt. Zorg er voor dat het mate
riaal niet te veel uitgedroogd is
wanneer men er mee werkt. De
kans op breken of scheuren is
dan groter. Om een omvangrijk
blad te bedekken moet soms
twee of drie stroken aan elkaar
worden gelijmd. Dat heet "voe
gen". Voor doe-het-zelvers is dit
geen gemakkelijk karwei. In dat
geval kan men het best finiplex
gebruiken, - een fineerkwaliteit
die is samengesteld uit drie dun
ne laagjes. Dit materiaal barst of
scheurt minder snel. Het is met
kunsthars geimpregneerd, zodat
Zakken overbodig is.
Trouwens gefineerde meubelen
zullen alleen gelakt moeten wor
den wanneer men een hoogglan-
zend effect wil bereiken. Finiplex
is één millimeter dik en wordt
verkocht in de formaten 240x60
centimeteren 120x50 centimeter.
Mocht deze oppervlakte toch nog
te klein zijn dan is het bij finiplex
voldoende de stroken tegen el
kaar te drukken. Het vastlijmen
lukt het best met contactlijm. De
vlakken worden daarmee bestre
ken. Men moet ze eerst wat laten
drogen voordat ze worden opge
plakt. Verschuiven is daarna niet
meer mogelijk. Het aanbrengen
is dan ook een secuur werkje. Het
droogproces gaat bijzonder snel.
Men kan na een kwartier al af
werken, bijvoorbeeld bijschaven
of zagen. Allerlei meubelen, zoals
zelfgemaakte stereoboxen, oude
piano's en vensterbanken wor
den op deze
Heel handig zijn ook gefineerde
panelen van spaanplaat. Afwer
ken wordt daardoor vrijwel over
bodig. Voorts kan men panelen,
afgewerkt met hardplastic kó
pen. Die zijn zeer geschikt voor
vensterbanken, tafelbladen en
keukenkastjes. Dit zuurbesten-
dige materiaal is ook nagenoeg
krasvrij. Het laat zich probleem
loos toepassen.
Veel bureaus hebben maar een klein werkblad. Het is groot genoeg om op
te schrijven, maar de ruimte ontbreekt om er de boeken en schriften op
te leggen, die men bii de hand wil hebben. Meestal wordt dit probleem
opgelost door boven het bureau enkele planken tegen de muur te beves
tigen. Maar wat te doen als men zijn bureau graag voor het raam zet, ter
wille van een goede lichtval of om van het uitzicht te genieten?
Een goede oplossing is te zien op bijgaande tekening. Tegen de zijkant van
het bureau is een bak geschroefd, waar men de boeken rechtop inzet. De
bak kan natuurlijk ook voor allerlei andere spullen gebruikt worden, en
desgewenst brengt men er een vakverdeling in aan.
De maten van de bak kunnen variëren tussen globaal 16 bij 16 en 23 bij 23
cm, dit afhankelijk van het formaat boeken, dat men erin wil plaatsen.
De lengte van de bak wordt uiteraard bepaald door de breedte van het
bureau.
Constructie
De bak wordt gemaakt van 12 (evt. 18) mm dik spaanplaat en ineengezet
met schroeven en lijm. Bevestiging kan zowel tegen „open" als tegen
„gesloten" bureaus. Op de tekening is de bak bevestigd tegen een bu
reau met een gesloten zijkant. In dit geval kan de bak gewoon vastge
schroefd worden. Is de zijkant echter open dan wordt de bak vastgezet
met behulp van hoeksteunen tegen de onderkant van het bu
reaublad.
Het is natuurlijk ook mogelijk de bovenbeschreven bak aan drie zijden
van het bureau aan te brengen. Behalve aan de kant waar men zit heeft
men dan rondom de beschikking over handige extra bergruimte. Een
voorwaarde is dan natuurlijk wel, dat het oorspronkelijke bureau stevig
genoeg is voor deze uitbreiding. Zoniet dan kan men nog zijn toevlucht
nemen tot op zich zelf staande kastjes, die men rondom het bureau
plaatst. Onder de bak met de opening naar boven bouwt men dan twee
gewone boekenplanken met de opening naar voren. Men kan een nog
leuker gebruik maken van de boekenbak door er een pot met planten in
op te nemen, die door hun verdiepte plaatsing een leuk effect op het
bureau zullen geven.
Wij hebben nog zo'n klein tafelmo
del koelkast, met een vriesvakje-
zonder-ster, dat in de zomer an
derhalve dag nodig heeft om van
water ijsklontjes te maken. Vroe
ger konden we er nog wel mee
toe, maar sinds de kinderen
steeds meer yoghurtdranken en
sinaasappelsap gaan opslokken,
die allemaal goed gehouden moe
ten worden, schiet het koelkastje
wel helemaal te kort. We moeten
maar eens een andere. Eentje met
meer koelruimte en een apart
diepvriesgedeelte. Zo'n hoge. En
het moet een goede zijn.
Wij raadplegen daarom eerst de
brochure ,,2-deurs koelkasten"
van de Stichting Vergelijkend
Warenonderzoek, die begin dit
jaar is verschenen. Hetzelfde
verhaal hebben wij trouwens ook
nog voorhanden in de Consu
mentengids van januari. Want wij
zitten goed in onze voorlichtings
spullen.
Ze staan er allemaal in, de twee-
deurs koelkasten van AEG, Bau
knecht, Bosch, Ignis, Marijnen,
Philips, Siemens, Vendomatic,
Zanussi en no
r op.
Weinig kans
We hebben al gauw door dat wij
met ons kleine keukentje weinig
keus hebben. De keuken is na
melijk zo smal, dat je bij een
rechtsom draaiende deur jezelf
klem zou zetten. Je zou dan niets
uit de koelkast kunnen pakken
als je bij het gas stond. En dat is
niet praktisch.
Dus moeten wij een linksom draai
ende koelkastdeur. En de VWO-
folder en de Consumentengids
zeggen nadrukkelijk: „Alle deu
ren draaien naar rechts. Alleen
Bauknecht, Bosch en Siemens
zijn ook met naar links draaiende
deuren verkrijgbaar".
Wij moeten nu kiezen uit deze drie
merken. Ze zijn de duurste uit het
hele onderzoek, maar a la, we wa
ren ook niet op een koopje uit.
Met een goeie koelkast doe je ja-
Eindelijk besloten
In een winkel staan ze alle drie. We
bekijken ze goed, meten hoe
hoog ze precies zijn en hoe breed,
wikken en wegen, gaan nog eens
terug om te kijken, raadplegen de
tabelletjes van het warenonder
zoek, en besluiten uiteindelijk tot
een Siemens.
Om goede redenen: de Bauknecht
valt af omdat daarvan de deur
ruimte op het eerste gezicht wel
groot lijkt, maar vermoedelijk
niet zo praktisch is. Bovendien
zijn de kastrekken in de Bau
knecht niet op verschillende
hoogten verstelbaar.
Weliswaar komen de Bosch en de
Siemens uit een en dezelfde fa
briek en zo te zien ook van een en
dezelfde lopende band, maar
toch zijn er kleine verschillen.
Die zitten in de deur, waar wij
graag zoveel mogelijk sta-ruimte
in hebben voor aangebroken
pakken en flessen. Bij de Sie
mens kun je er een bakje uit til
len, en dan wordt de ruimte voor
bijvoorbeeld pakken sinaasap
pelsap wat groter. Bij de Bosch
kan dat niet.
Wij naar de winkel terug: „Wij ko
pen eeji Siemens met linksdraai
ende deur. 't Is warm weer, dus
kunt u hem gauw leveren?"
Die bestaan niet
De winkelier. „Ik kan helemaal
niks leveren. Siemens kasten met
linksdraaiende deuren, die be
staan niet".
Wij met het warenonderzoek ge
wapperd. De winkelier halsstar
rig met zijn hoofd geschud. Wij
weg. Bij die winkel gaan we nóóit
meer...
Thuis nog eens gekeken in de fol
der van Siemens koelkasten, die
wij eerder bij de winkel hadden
meegenomen. Daar staat-ie. De
Siemens Duokast KS 2604.
„Rechts scharnierend" staat er
tussen haakjes onder.
Even zijn wij in twijfels. Maar dan
ontdekken wij gelukkig dat het
warenonderzoek de typenum
mers 2601 tot en met 2604 noemt.
Er kunnen dus afwijkingen zijn
in de uitvoering tussen de diverse
serienummers, begrijpen wij. En
kijk maar: op de foto in de folder
zitten enkele bakjes in de deur
ook iets anders dan in de VWO-
brochure.
Dus bellen we op naar Siemens
Nederland. Of ze ons het precieze
typenummer kunnen geven van
de linksdraaiende Duokast, en
liefst ook de naam van een zaak
die ze verkoopt. „Onze koelkas
ten zijn niet linksdraaiend", ant
woordt een man van de koelafde-
ling bij Siemens.
„Natuurlijk wel"
Nu toch maar eens op navraag uit
bij de Stichting Vergelijkend Wa
renonderzoek. „Natuurlijk", zegt
men ons daar, „als er in onze bro
chure staat dat Siemens-koelkas-
ten geleverd worden met linksom
draaiende deur, dan is dat zo.
Geen twijfel mogelijk. Zo'n kast
hebben we zelf in ons onderzoek
gehad".
Wij sturen een dringende brief naar
de directie van Siemens Neder
land. Hebben ze nou ja of hebben
ze nee koelkasten waarbij de deur
linksom kan draaien. Antwoord
na drie weken grondig onderzoek
bij Siemens: „Wij leveren in Ne
derland geen linksom opengaan
de koelkasten. Die zijn alleen in
Duitsland verkrijgbaar en dan
nog slechts op speciale bestelling
en mits men er grote aantallen te
gelijk van afneemt. Wij begrijpen
niet hoe de warenonderzoekers
erbij komen dat wij zulke kasten
zouden verkopen".
Alleen „voorzieningen"
Dit antwoord leggen wij weer voor
aan de Stichting Vergelijkend
Warenonderzoek. Ook al is het nu
wel zeker dat wij niet bij Siemens
moeten zijn voor een bruikbare
koelkastje wilt toch wel eens we
ten hoe zoiets nou kan.
Uiteindelijk antwoord van de wa
renonderzoekers: „De vermel
ding in de brochure dat naast
Bauknecht en Bosch ook Sie
mens verkrijgbaar is met naar
links draaiende deur, is geba
seerd op het rapport van het on
derzoekingsinstituut. Daarin
staat vemeld dat de kasten voor
zieningen vertoonden voor het
aanbrengen van linkse scharnie
ren. Op grond van vroegere erva
ringen is toen de conclusie ge
trokken dat ook deze kasten
linksdraaiend zijn. Bij de con
trole is dit punt helaas niet geve
rifieerd".
De Stichting Vergelijkend Waren
onderzoek besluit met de belofte:
„Bij aanvraag van de brochure
zullen wij de naam Siemens voor
taan doorhalen".
Dus toch niet
Het is dus zo gegaan, dat het keu
ringsinstituut KEMA, dat de
koelkasten heeft onderzocht, er
gens onder de binnenbekleding
knobbeltjes of gaatjes heeft zien
zitten, en dat men heeft gedacht
„Daar kan een links scharnier aan
worden geschroefd. Da's fijn.
Weer een kast die links open
gaand te koop is".
Maar niks. Linksom kun je hem al
leen maar krijgen als je naar de
fabriek in Duitsland stapt en er
tweehonderd of zo tegelijk be
stelt. Wat er in de tot dusver ver
spreide VWO-brochures stond,
en in de Consumentengids van
januari, dat klopte niet. Houd
daar dus rekening mee als u een
kleine keuken hebt.