Wat
is er met
twee miljard
steun gebeurd?
Consumentenbond
tegen plan-Pais
Van Agt was op de
hoogte van
pensioen oorlogsmi
sdadiger Bos
Zo'n zeventig
inbraken en
vernielingen
in Den Bosch
opgelost
PvdA en CDA willen onderzoek
Rapport over vliegramp
Tenerife pas na
regeling schadeclaims
"Bewakers Schiphol
moeten in rijksdienst
DINSDAG 29 AUGUSTUS 1978
HE
DEN HAAG (GPD) - De toenmali
ge minister van justitie. Van Agt,
heeft eind 1976 en begin 1977
langs niet-ambtelijke wegen in
formatie ontvangen over het
doen en laten van twee
voortvluchtige oorlogsmisdadi
gers, Bos en Bruins. Beide ver
dwenen veroordeelden werden
onlangs door journalisten opge
spoord in West-Duitsland.
Uit antwoorden van de huidige mi
nister van justitie, De Ruiter, op
vragen van het PvdA-kamerlid
Haas-Berger, blijkt dat het minis
terie eind 1976 een brief heeft ge
kregen, waarin enekele gegevens
over de voortvluchtige Bos ston
den. Onder andere werd erin
vermeld, dat deze Bos in Duits
land nog een pensioen uit Ne
derland zou ontvangen. De ver
blijfplaats van de gezochte werd
evenwel niet vermeld.
De briefschrijver verzocht minister
Van Agt om een persoonlijk on
derhoud. Tot dit gesprek is het
nooit gekomen, omdat Van Agt
eerst nog wat nadere inlichtingen
wilde hebben. Een schriftelijk
verzoek van de minister van justi
tie bleef onbeantwoord. De zaak
is toen verder blijven liggen.
In januari 1977 ontving het ministe
rie de telefonische tip dat de oor
logsmisdadiger Siert Bruins op
gezette tijden vanuit de Bonds
republiek in Oost-Groningen op
familiebezoek zou komen. Vol
gens minister De Ruiter is deze
informatie direct doorgegeven
aan de plaatselijke autoriteiten,
maar de tip kon niet leiden tot de
arrestatie van Bruins, omdat pas
zeer kort geleden de exacte ver
blijfplaats van de gezochté in
Duitsland met zekerheid kon
worden achterhaald, aldus minis
ter De Ruiter in zijn antwoord op
de kamervragen.
De minister schrijft dat Bos een
uitkering ontving van f 89,85 per
maand, de grootte van tien pro
cent van het pensioenbedrag van
een ongehuwde. De uitkering is
tijdelijk stopgezet omdat de So
ciale Verzekeringsbank in onze
kerheid verkeert of Bos nog
steeds in één van de EG-lidstaten
woonachtig is. Dit is één van de
voorwaarden voor het ontvangen
van een uitkering. Dat via een
verzekeringsbank de verblijf
plaats van de voortvluchtige niet
kon worden opgespoord, is, vol
gens minister De Ruiter, een
normale zaak, omdat beide de
partementen, dat van sociale za
ken en dat van justitie, geen bij
zondere coördinatie op het ge
bied van voortvluchtige oor
logsmisdadigers hebben.
Nooit berecht
Een woordvoerder van het ministe
rie van justitie heeft gisteren ge
zegd dat de Nederlandse justitie
weinig kan beginnen tegen de
oud-SS'er P.J. Kooymans. De
man - een medewerker van de
Duitse politiechef Rauter - is
nooit veroordeeld. De misdaden,
waarvan hij verdacht wordt, zijn
waarschijnlijk verjaard. Kooy
mans is nooit berecht, omdat al
gemeen werd aangenomen dat
hij aan het oostfront was gesneu
veld. Daarom kwam de man ook
niet voor in de opsporingsregis
ters van justitie.
Kooymans leeft echter nog. Hij is
nu 71 en woont in Duitsland. Het
ministerie van justitie acht het
"hoogst waarschijnlijk" dat de
man nu de Duitse nationaliteit
heeft. Als er al sprake van uitleve
ring zou kunnen zijn, zal dat af
stuiten op de "nieuwe" nationali
teit van Kooymans, zegt het mi
nisterie.
Dat de oud-NSB'er en oud-SS'er
nog leeft, kwam dit weekeinde
vast te staan toen twee kranten
een brief publiceerden die
Kooymans ze stuurde naar aan
leiding van een verzoek om een
interview. Kooymans weigert
dat: "Ik heb na mijn "Heimkehr"
een nieuw bestaan opgebouwd
en niet meer aan politiek ge
daan", aldus de brief.
Als Kooymans na de oorlog in Ne
derland gepakt was, zou hij waar
schijnlijk zijn veroordeeld voor
hulpverlening aan de vijand en
indiensttreding bij de vijand. Op
beide misdaden staat een veija-
ringstermijn van 24 jaar. Kooy
mans werd - naar eigen zeggen
echter in Rusland krijgsgevan
gene en is in 1953 vrijgelaten,
waarna hij in West-Duitsland
ging wonen.
Invaliden
tegen gouden
handdruk
voorzitter
'Het Dorp'
ARNHEM (ANP) - De Algeme
ne Nederlandse Invaliden-
bond (ANIB) maakt bezwaar
tegen de gouden handdruk
van 4,5 ton, die het bestuur
van de stichting Het Dorp wil
geven aan de scheidende „di
recteur van het dorp", mr.
W.P. Bijleveld. De ANIB is
vooral ontstemd over het plan
deze gouden handdruk door
te berekenen in de verpleeg-
prijzen.
Mr. Bijleveld had als voorzitter
van het dorpsbestuur de da
gelijkse leiding over Het
Dorp, waar nu 440 gehandi
capten wonen. Deze week
(vrijdag) neemt hij op dok
tersadvies officieel afscheid
in het kerkelijk cultureel cen
trum van Het Dorp. De heer
Bijleveld is 57 jaar.
De ANIB heeft naar aanleiding
van de gang van zaken rond
Bijlevelds vertrek dit week
einde een pamflet verspreid
onder de bewoners van Het
Dorp. Deze worden daarin
opgeroepen tot het bijwonen
van een protestvergadering
op maandag 4 september. Een
derde van de bewoners is lid
van de ANIB.
In het pamflet staat ook dat
tweederde van de gehandi
capten in Het Dorp deze ge
meenschap wil verlaten. Vol
gens het Arnhemse ANIB-
bestuurslid Bas Treffers is dat
cijfer afkomstig van de GG en
GD. Ook het verloop onder
het verplegend personeel van
Het Dorp zou vrij groot zijn.
De ANIB is tenslotte ontstemd
over de nog bestaande vaca
ture Bijleveld. Er is tot op he
den geen opvolger gevonden
voor hem, terwijl al enkele
maanden geleden bekend
was, dat de voorzitter van het
dorpsbestuur zou vertrekken.
Het dorpsbestuur vindt ove-,
rigens, dat de vacature-Bijle-
veld niet opgevuld hoeft te
worden. Het bestuur kan net
zo goed bestaan uit vier in
plaats van vijf leden, is haar
mening.
De ANIB bestrijdt dat. Er ge
noeg werk voor een vijf-
mansbestuur, aldus Bas Tref
fers. Hij vindt, dat de bewo
ners van Het Dorp in de afge
lopen maanden meer betrok
ken hadden kunnen worden
bij het zoeken naar een op
volger van mr. Bijleveld.
DEN HAAG (GPD) - Het CDA en de PvdA willen dat de
Rekenkamer gaat onderzoeken wat er met twee miljard M
gulden aan overheidssteun aan Limburg is gebeurd.
Vanaf de sluiting van de Limburgse
mijnen heeft de overheid het
Limburgse bedrijfsleven finan
cieel gesteund om de gevolgen
van de sluiting te verzachten. Dat
Turkse vrouw
verdacht
van moord
aangehouden
ROTTERDAM (GPD) - Als ver
dachte van de moord op de 21-ja-
rige Joke van der Meide in Rot
terdam is de 41-jarige Turkse
vrouw G. T. O. aangehouden. Ze
werd in Utrecht gearresteerd. Het
slachtoffer werd dinsdag 22 au
gustus in de Zwederstraat in Rot
terdam-Zuid dood aangetroffen,
nadat buren de politie hadden
gewaarschuwd in verband met
een hevige ruzie in de wo
ning.
Aanvankelijk werd als verdachte
van de moord de 37-jarige Turk
Najil O. aangehouden, die enkele
jaren met de jonge vrouw had
samengewoond. Uit de verhoren
en het feit dat de man zelf ook
diverse verwondingen had op
gelopen, kwam al snel vast te
staan dat hij onschuldig was.
De politie vermoedt dat Joke van
der Meide het slachtoffer is ge
worden van een Turkse wraakac
tie. Najil O. had ongeveer een
maand geleden zijn wettige echt
genote met zijn vier kinderen uit
Turkije naar Rotterdam laten
overkomen. De verhouding met
de Nederlandse vriendin wenste
hij echter niet op te geven, het
geen al spoedig tot spanningen
leidde. In verband met de moord
worden nog een zoon en een
stiefzoon van Najil O. gezocht.
Nog geen spoor
in moordzaak
Zeeuwse kleuter
OOSTKAPELLE (ANP) - Het on-
derzoek naar de moord op de 5-ja-
rige Petra Jacobse uit Oostka-
pelle heeft gisteren nog niets op
geleverd. 's Ochtends zijn veertig
politiemensen onder leiding van
de Rotterdamse commissaris J.
de Winter begonnen met de
speurtocht naar de moordenaar.
Het stoffelijk overschot van de
kleuter werd zondagmiddag aan
getroffen in een waterwingebied
in de duinen van Oostkapelle. Er
was een uitgebreide zoekactie
aan voorafgegaan.
Sectie op het lichaam heeft uitge
wezen dat het kind is gewurgd.
Het onderzoek wordt danig be
moeilijkt omdat Oostkapelle
(Walcheren) rond deze tijd van
het jaar druk wordt bezocht door
toeristen. Zij hebben gisteren een
verzoek gekregen om medewer
king aan het onderzoek te verle
nen. Zondag was reeds een huis-
aan-huis onderzoek in Oostka
pelle gestart.
gebeurde in de vorm van subsi
dies en investeringspremies. De
werkloosheid in Limburg is de
laatste jaren echter sterk toege
nomen, ondanks de steunmaat
regelen.
Een van de bedrijven die steun
kreeg was de particuliere Oranje
Nassau-mijn, die geleidelijk werd
omgevormd van een mijnbedrijf
tot een maatschappij die zich
vooral met handelsactiviteiten
bezighield. Vooral voor wat be
treft deze steun, waarbij het om
een bedrag van vijfhonderd mil
joen gulden zou gaan, willen de
PvdA en het CDA weten wat daar
tegenover staat aan werkgele
genheid. Nadat minister Van
Aardenne op eerdere vragen van
de PvdA-fractie had laten weten
dat voor een onderzoek door de
Rekenkamer geen aanleiding
was. heeft nu het CDA een her
nieuwd verzoek daartoe van de
socialisten ondersteund. Het
CD A-kamerlid Renè van der
Linden en zijn socialistische col
lega Thijs Woltgens willen dat de
Rekenkamer precies nagaat wat
er met de twee milj ard gulden aan
steun is gebeurd.
Thijs Woltgens: „Het gaat mij erom
te laten nagaan of de enorme be
dragen die in de regio gepompt
zijn wel doelmatig zijn aange
wend. Er is alle reden toe om dit
na te gaan, zeker wanneer je ziet
dat bedrijven die, toen ze steun
kregen nog tienduizend werk
nemers hadden, nu nog maar
duizend mensen in dienst heb
ben. Wanneer het geld niet daar
terecht is gekomen waarvoor het
bedoeld is - het scheppen van ar
beidsplaatsen - dan is er alle re
den om na te gaan waar het geld
dan wel terecht is gekomen.
DEN HAAG (ANP)-Ongeveer twintig mensen hebben gisteravond in Den Haag een demonstratieve fakkelop
tocht gehouden van de Majellakerk naar het Binnenhof. Daar was een symbolische gevangenis opgesteld om aan
te duiden wat èplgens hen de 182 Marokkanen die illegaal in Nederland verblijven te wachten staat als ze naar
hun geboorteland worden teruggestuurd. De demonstranten eisen dat de 182 alsnog een verblijfsvergunning
krijgen. Honderdvijftig juristen hebben staatssecretaris Haars rfan justitie inmiddels een brief geschreven waar
in zij pleiten voor de met uitzetting bedreigde Marokkanen.
OVER VAKANTIESPREIDING
-HERTOGENBOSCH (GPD) -
Een opzettelijke brandstichting
tegen een vergoeding van 200
gulden met de bedoeling iemand
schrik aan te jagen, was wel een
van de meest opmerkelijke feiten
die het afgelopen weekeinde
door de Bossche politie werd op
gehelderd. Zes personen werden
aangehouden, verdacht van dief
stallen, joyriding, diefstal uit au
to's, vernielingen en inbraken en
nog eens drie personen verdacht
van heling. Een man, een 38-jari-
ge Bosschenaar, werd aangehou
den wegens uitlokking. De ande
ren variëren in de leeftijd van 17
tot en met 21 jaar.
Men denkt dat er thans in 's-Herto-
genbosch zo'n 70 zaken zijn op
gelost, waarmee aan buit en
schade voor ongeveer 100.000
gulden is gemoeid. De zaken kre
gen hun beslag met de aanhou
ding op heterdaad van de 17-jari-
ge jongeman die een auto wilde
stelen.
Reeds geruime tijd was de Bossche
politie geconfronteerd met in
braken en diefstallen. Vooral
vernielingen in en aan auto's had
het zestal op zijn geweten. De
verhoren van de eerste verdachte
maakten het mogelijk ook de an
deren aan te houden.
De jongelui hebben bekend inbra
ken en diefstallen te hebben uit
gevoerd in Waalwijk, 's-Herto-
genbosch, Drunen, Nieuwkuijk
en Rosmalen. Als vervoer ge
bruikten zij gestolen wagens die
zij, nadat ze van alle accessoires
waren ontdaan, langs de weg ach
terlieten. Meestal zwaarbescha-
digd, want men heeft zelfs auto's
in brand gestoken.
In de Rijnstraat in 's-Hertogen-
bosch staken de jongens op ver
zoek van een 38-jarige Bossche
naar tegen een vergoeding van
200 gulden een leegstaand woon
huis in brand. Alleen doordat de
buren wakker werden en de
brandweer snel ter plaatse kwam,
kon erger worden voorkomen.
Een inbraak in een tandartsen
praktijk in 's-Hertogenbosch-
Noord leverde als buit een tele-
foonbeantwoorder op die werd
weggesmeten. Inbraken in
jeugdcentra leverden afspeelap
paratuur op die door de jongelui
werd verkocht aan drie andere
jeugdige Bosschenaren die nu
wegens heling zijn aangehouden.
Het onderzoek gaat verder en
men verwacht nog meer zaken
rond te maken. Alle verdachten
zijn voorgeleid aan de officier van
justitie.
DEN HAAG (GPD/ANP) -
De Consumentenbond is
ongelukkig met de vakan-
tiespreidingsplannen van
minister Pais van onder
wijs. Minister Pais wil de
zomervakanties van het
voortgezet onderwijs ver
korten en andere vakan
ties verlengen.
De Consumentenbond zegt dat
verkorting van de zomervakan
ties de zo nodige vakantiesprei
ding nog moeilijker maakt. De
plannen van de onderwijsminis
ter zouden betekenen dat ieder
een noodgedwongen tegelijk met
vakantie moet. Het gevolg zal
NEW YORK (GPD) - Het rapport
over de toedracht van de vlieg
tuigramp op Tenerife, 27 maart
vorig jaar, zal door de Spaanse
autoriteiten pas in de openbaar
heid worden gebracht nadat alle
schadeclaims van de inzittenden
zullen zijn afgehandeld. Dit kan
nog zeke" een jaar duren omdat
25 overleue en van de ramp in
Amerikaanse ziekenhuizen nog
steeds worden verpleegd.
Dit verklaarde gisteren de New-
yorkse advocaat C. Speiser, die
optreedt namens de meeste inzit
tenden van het PanAm-toestel.
Hij achtte het waarschijnlijk dat
schadevergoeding van de overle
venden pas aan de orde zal wor
den gesteld nadat betrokkenen
hun ziekenhuizen zullen hebben
verlaten.
De directeur-generaal van de
Rijksluchtvaartdienst, mr. H.
Raben, wilde op dit bericht des
gevraagd geen commentaar ge
ven. Het rapport heet nagenoeg
voltooid te zijn, in handen van de
Spaanse autoriteiten. Dat publi-
katie ervan pas zou komen na af
handeling van alle schadeclaims,
was mr. Raben „niet be
kend".
Nieuwe ontwikkeling in deze zaak
is, dat nabestaanden van een ver
ongelukte passagier een hogere
schadeloosstelling toegewezen
gekregen hebben dan het gemid
delde tot dusver (200 tot 300.000
dollar) op basis van onderlinge
overeenkomst, nadat deze nabe
staanden de zaak aanhangig had
den gemaakt bij de rechtbank in
Zuid-Manhattan. Er moeten, al
dus advocaat Speiser, nu nog een
honderd zaken worden afgehan
deld. Op èèn na alle van nabe
staanden uit de PanAm-machine.
De ene overgebleven KLM-zaak,
zoals enige tijd geleden is bericht,
betreft de nabestaanden van een
Spaanse passagier die tot dusver
niet konden worden opge
spoord.
Bij de botsing van de twee vliegtui
gen waarin zich 644 personen be
vonden en de daaropvolgende
brand kwamen 571 direct om het
leven. Een aantal overleed later
aan brandwonden.
zijn, dat de prijzen in die piek-pe-
riode nog hoger zullen worden
dan ze nu al zijn en dat het overal
- ook op de wegen - nog drukker
zal zijn, meent de Consumenten
bond.
De plannen van Pais hebben onder
meer tot doel mensen in de win
ter in staat te stellen met hun kin
deren op wintersportvakantie te
gaan buiten de dure kerstperiode
om. De Consumentenbond pleit
voor een geringe bekorting van
de kerst-, paas- en pinkster
vakantie ten gunste van de in fe
bruari vallende krokusvakantie
Daarnaast, zo stelt de Consumen
tenbond, zou een veel betere
coördinatie van de vakanties per
regio heel wat problemen kun
nen oplossen.
De Consumentenbond pleit even
eens in het jongste nummer van
zijn Consumentengids voor meer
experimenten met buurtbussen
en buurttaxi's. Goed vervoer, al
dus de bond, is een vereiste om
deel te nemen aan allerlei maat
schappelijke zaken. Voor de lan
gere afstanden moet het open-
ba^ vervoer een werkelijk alter
natiefvoor de auto's zijn. Mensen
die niet of nauwelijks gebruik
kunnen maken van openbaar
vervoer, omdat het er niet of
nauwelijks is, dienen die moge
lijkheid wel te krijgen. Vandaar
dat onderzocht moet worden of
buurtbussen en buurttaxi's een
oplossing kunnen bieden voor
die gevallen, waarin openbaar
vervoer ontbreekt of nauwelijks
aanwezig is.
De bond vindt verder, dat waar
mogelijk vrije busbanen moeten
worden aangelegd.
Het is de Consumentenbond
gebleken, dat in september van
het vorig jaar, ongeveer achthon
derd van de 3.300 woonkernen in
ons land helemaal geen aanslui
ting op het openbaar vervoer
hadden. Hier is vooral sprake van
op het platteland, in streken waar
niet zoveel mensen wonen. De
zogenaamde vervoersarmen wo
nen echter niet alleen daar, maar
ook in dorpen, die wel een aan
sluiting hebben, maar waar zo
weinig bussen rijden, dat men
nauwelijks van openbaar vervoer
kan spreken.
De Consumentenbond heeft een
onderzoeksbureau gevraagd om
voor Drente de vervoersarmoede
in kaart te brengen. Uit de ver
kregen gegevens blijkt, dat in
Minister De Ruiter
heeft kaakfractuur
DEN HAAG (ANP) - Minister de
Ruiter (justitie) is in het week
einde met een kaakfractuur op
genomen in een ziekenhuis in
Bussum. Dit heeft zijn ministerie
gisteren meegedeeld,
de Drentse bevolking De Ruiter raakte gewond tijdens
een verblijf in Friesland. Hij werd
bij een avondwandeling aange
reden door een fietser.
Drente 3,8 procent van de bevol
king in kernen zonder openbaar
vervoer woont, 9,9 procent woont
in de zogenaamde verspreide be
bouwing en zit eveneens zonder
aansluiting. Daar komt dan bij,
dat nog eens 11,1 procent van de
bevolking slechts gebruik kan
maken van een busdienst die
minder dan eens per twee uur
rijdt. In totaal is er dus
kwart
öf geen openbaar vervoer öf een
busverbinding waarvan men zel
den gebruik kan maken.
DEN HAAG (GPD) - Het PvdA-
kamerlid Piet Stoffelen vindt het
een onverteerbare zaak dat be
waker P. van Beers door zijn
werkgever Hoogenboom's Be
wakingsdienst op straat is gezet,
omdat hij in een landelijk och
tendblad kritiek had uitgeoefend
op de manier waarop Hoogen-
boom de veiligheidscontrole op
Schiphol uitvoert.
Van Beers stelde dat zijn werkge
ver bij de controle van de vlieg
tuigpassagiers onvoldoende op
geleide mensen aan ingewikkel
de apparaten als de „magnetische
deur" en de „röntgenapparatuur"
zet en hekelde de sociale werk
omstandigheden bij het bedrijf.
Volgens de kamerleden Stoffelen
en Roethof heeft de commandant
van de dienst luchtvaart van de
rijkspolitie na publikatie van het
omstreden artikel beslist dat Van
Beers, lid van de ondernemings
raad, niet langer op de luchtha
ven mag werken. Volgens de
commandant zou de heer Van
Beers in strijd met zijn contrac^
hebben gehandeld, omdat daarin
staat dat hij niet met de pers mag
spreken zonder schriftelijke toe
stemming van de commandant.
Hoogenboom's Bewakingsdienst
heeft Van Beers daarop ontsla
gen.
Stoffelen en Roethof achten het
onaanvaardbaar dat een onder
nemingsraadlid het stilzwijgen
wordt opgelegd door de rijkspoli
tie. In schriftelijke vragen aan de
ministers De Ruiter (justitie) en
Albeda (sociale zaken) vragen ze
de bewindslieden hun oordeel
over deze zaak. „Vinden de mi
nisters het juist dat de comman
dant van de dienst luchtvaart fei
telijk beslist over het al dan niet
voortduren van de arbeidsover
eenkomsten van werknemers
van Hoogenboom's Bewakings
diensten", schrijven de socialisti
sche kamerleden.
Stoffelen: „We gaan niet in op de
beweringen van de heer Van
Beers over de werkomstandig
heden op Schiphol. Wij zijn juist
van mening dat de situatie zich de
afgelopen jaren gunstig heeft
ontwikkeld. De werktijden zijn
korter en de opleiding is verbe
terd. Niettemin blijven wij van
mening dat de mensen die de be
wakingsdiensten op Schiphol
uitvoeren in dienst van het rijk
zouden moeten zijn. Misschien
zou er een korps van bewakings
ambtenaren gevormd kunnen
worden, dat niet alleen de con
trole op Schiphol, maar bijvoor
beeld ook de bewaking van am
bassades en openbare gebouwen
uit kan voeren".
Al sinds 1975 loopt er een onder
zoek van het ministerie van justi
tie naar de vraag of het personeel
voor onderzoek van de passagiers
op Schiphol in rijksdienst geno
men moet worden. Stoffelen en
Roethof willen van minister De
Ruiter weten of die studie inmid
dels is afgerond. Is dat het geval
dan willen ze de conclusie van de
bewindslieden weten.
