Twee nieuwe filmbladen verschijnen binnenkort DE STAD IN DE VULKAAN )ONDERDAG 24 AUGUSTUS 1978 Op de hbs heb ik me altijd zoveel mogelijk afzijdig gehouden waar het de taalkundige en redekundige ontleding betrof, ook wel de woordbenoeming en zinsontleding genoemd. Ik vond het tijdverspillingzag het nut er niet van in en de praktijk heeft me geen onge lijk gegeven. Hoewel ik toen niet in staat was een ziiï te on tleden, en nu helemaal geen idee meer heb hoe zoiets zou moeten, schreef ik toen toch de beste opstellen van de klas, én kan ik me nu ook nog heel aardig redden. Het voorstel om het verplichte grammati caonderwijs af te schaffen en de daardoor vrijkomende tijd te besteden aan „echt taalon derwijs", is me daarom uit het hart gegrepen. Multatuli In Televizier Magazine toonde Henri A. A.R. Knap zich een tegenstander van de afschaf fing van het grammaticaon derwijs. Hij had daar een aantal zinnige argumenten voor die ik hier niet herhaal, maar ik voelde me wel gerech tigd hein te vragen, Idee 1 van Multatuli voor me te ontleden, al was het maar omdat ik er zelf met geen mogelijkheid toe in staat was. Multatuli's Idee 1 luidt als volgt: Misschien is niets geheel waar, en zelfs dat niet". Henri Knap was sportief ge noeg om zich aan deze „test" te onderwerpen, ook al zei hij dat hij niet graag zijn hand of die van een ander voor het re sultaat in het vuur zou steken Zie hier wat Henri Knap er van maakte: Misschien" - bijwoord, „is" - koppelwerkwoord. „niets" - onderwerp. „geheel" - bijwoord. „waar" - bijvoeglijk naam woord. „en" - voegwoord. zelfs" - bijwoord, „dat" - aanwijzend voor naamwoord. „niet" - voegwoord. Ik vroeg hem of dit nu zinsontle ding of woordbenoeming was geweest, hij dacht eerst even- zinsontleding, kwam daar toch op terughet was woord benoeming, maar aan zin sontleding wilde hij zich toch liever niet wagen, „na vijftig jaar". Feit bleef, zei hij, dat hij van een en ander veel ple zier had gehad bij het leren van vreemde talen. Taalkundig Voor alle zekerheid heb ik de zelfde vraag met dezelfde zin ook nog even voorgelegd aan Bert Edens, auteur, samen met Aat Vervoorn, van het zo juist verschenen boekje „Technisch Taalgebruik", waarin zij een keuze uit hun columns in PT-taal over al lerlei vormen van taalgebruik hebben gebundeld (uitgever De Tijdstroom). In overleg met Vervoorn kwam Edens tot de volgende woordbenoe ming: Misschien" - bijwoord, „is" - koppelwerkwoord. „niets" - onbepaald voor naamwoord. „geheel" - bijwoord. „waar" - bijvoeglijk naam woord (daarover bleek overi gens enige twijfel moge lijk). „en" - nevenschikkend voeg woord. Zelfs" - bijwoord, „dat" - aanwijzend voor naamwoord. „niet" - bijwoord. Redekundig Wat de zins- of redekundige ontleding betreft merkte Bert Edens om te beginnen op, dat het om een samengestelde zin gaat, bestaande uit twee hoofdzinnen, waarvan de tweede hoofdzin elliptisch is, dat wil zeggen: onvolledig is, omdat de persoonsvorm ont breekt. Zoals bijvoorbeeld ook in „wat een troep!" in plaats van „wat is het hier een troep!" De twee hoofdzinnen worden verbonden door het voeg woord „en". Verder is „niets" onderwerp, en „is geheel waar" naamwoordelijk ge zegde. Misschien" is bij woordelijke bepalingevenals „geheel". Een discussiepunt i9, of in de tweede hoofdzin „dat" onderwerp is, of zelfs dat". In de grammatica van Paardekoper zal zelfs dat" als onderwerp worden aan gemerkt, in andere gramma tica's alleen „dat" Tenslotte is „niets" een bijwoordelijke bepaling. Betekenis Het voorstel van de adviescom missie komt er als ik het goed begrepen heb op neer-dat ont ledingen van Multatuli's zin voortaan achterwege worden gelaten, en dat in de vrijge komen tijd de zin en betekenis van dit aforisme nader wo'r- den bekeken. Dus wat voor verschil zou het gemaakt heb ben als Multatuli geschreven had: Misschien is niets hele maal waar, en ook dat niet", of: „Niets is geheel waar, en zelfs dat niet", of: „Niets is ge heel waar, en misschien ook dat niet", of: Misschien is niets geheel onwaar, en zelfs dat niet"? Premièreen Film fan UTRECHT (GPD) - Met ingang van september zal de Nederlandse markt voor fllmtijdschriften worden uitgebreid met twee i nieuwe maandbladen. Het be treft een door Uitgeverij De Boer ij (Hilversum) te lanceren pendant van het Franse periodiek Premiè re en een door de Weekbladpers (Amsterdam) te exploiteren uit gave van Filmfan, een tijdschrift dat zes jaar geleden een kort stondig en noodlijdend bestaan heeft geleid. Première krijgt als eindredacteur Maarten van Rooyen (criticus van Het Parool en medewerker aan diverse radio- en tv-programma's over film) en als vaste medewer ker. Yoka Berretty (actrice) en Ernest Beneder (ex-publici- teitsman van Warner Columbia). Quiz-master Bob Bouma, actrice Ans Beentjes en discjockey Theo Stokkink krijgen columns in dit blad, dat verder zal steunen op vertaalde artikelen uit het Franse Première en uit bijdragen die de Nederlandse filmverhuurders zelf mogen leveren. Maarten van Rooyèn: ,,We mikken op een familieformule. Een soort Televizier, maar dan over film. We gaan proberen ajles wat er aan nieuwe films verschijnt, met in houdsbeschrijvingen en al gety peerd te krijgen. Zodat de lezers geholpen kunnen worden, hun filmkeuze te bepalen, zonder dat we hun een oordeel willen op dringen. We brengen geen uitge breide recensies en analyses. We willen ego-tripperij vermijden. Wel bieden we interviews en rod dels, niet excessieve Als „bijlagen" geeft Première vrij- kaartjes voor de bioscoop. Met zo'n kaartje, betaal je met twee personen de helft van de normale toegangsprijs. Oude nummers van Première, dat vooral op losse verkoop lijkt te mikken, zullen in filmtheaters gratis kunnen wor den meegenomen. Filmfan lijkt een soort tegenpool te zullen worden van Première. De eindredactie komt in handen van Ron Kaal, die er zijn functie als adjunct-hoofdredacteur bij de Haagse Post voor heeft opgezegd. In de redactie wordt verder zit ting genomen door vrijwel uit sluitend filmjournalisten: Ab van leperen, Peter van Bueren, Fred van Doorn, Gijs van de Westerla- ken en Jan Meng. Ron*Kaal: Filmfan zal niet meer dat nostalgiestempel van vroeger hebben. Die trend is toen door Filmfan aan de gang gebracht, maar al lang en breed gemeen goed geworden in zelfs bladen als Libelle en Margriet. Filmfan was vroeger een hobby van een paar journalisten die er toen de vaak esoterische artikelen in kwijt konden die minder geschikt wa ren voor hun eigen bladen. Het heeft echter geen zin om te gaan herverschijnen als een imitatie van jezelf. We willen een profes sionelere koers varen, waarbij de actualiteit een grotere rol moet spelen. Geen kritieken, maar wel grote nadruk op interviews en reportages. We blijven niet meer in hoofdzaak stilstaan bii feiten /XfïNOlO \jbrxeor HOB H&r IM£IZK€COI< li 1 FRED BASSET Hymcckb zi^be- tV\aar er zyn ook. honden die Hon waardigheid nét willen verliezer? om ton mager applausje tejcrygenl^y De avonturen van Jommeke 1 F/liberke, eens moeten we toch sterven16 't nu niet dsn is 't later A/s ik mag kiezen professor, dan toch liever later Veel later i zijn, 1 Maarten van Rooyen die al dood en begra- aar gaan juist geprofi leerd aandacht schenken aan de mensen die nu met film bezig zijn". Filmfan (dat net als vroeger zal ver schijnen in zwart-wit-met- steunkleur en op halfkranten- formaat) heeft een officieuze garantie om in elk geval twee jaar te blijven bestaan, ook als het blad niet zou aanslaan. De Weekbladpers distribueert Film fan alleen naar de „1200 beste verkooppunten in Nederland" hetgeen betekent dat geïnteres seerd en in de provincie verstan dig doen een abonnement te ne men, want de kans dat de siga- renboer op de hoek „nee" moet verkopen is groot. Met de jeugd van tegenwoordig X, valt niet meer te praten yky* GEBRAISEERDE LAMSBOUT Braiseren is heel zacht bakken, eigenlijk mt stoven, op een dikl geurige laag groentt Neem daarvoor in geval 1 aubergine, 1 de en 1 groene paprika, handvol sperziebonen, eventueel 1 courgette, 1 flinke prei, 1 teentje knoflook en 4 grote t. maten. Snijd de auber gine, ongeschild, in dikke plakken, evenals de courgette. Snijd de paprika's in stukjes. Breek de sperziebonen in vieren. Snijd de prei en de ontvelde tomaten in plakjes. Snipper de knoflook ragfljn. Laat 75 g boter met 4 eetl zonnebloemolie heet worden en voeg alle groenten toe. Kruid met versgemalen peper, 1 theel oregano, 1 ver kruimeld blaadje lau rier, weinig zout en, als u hiervan houdt, enkele zwarte olijven. Roer door en laat alles samen even zachtjes bakken. Braad een lamsbout van ongeveer 750 g snel aan •Lie kanten aan in wei nig boter en leg dan de bout, zo gauw de bui tenkant is dichtge schroeid, op het geurige groentebedje. Laat de bout zo een uurtje brai seren en voeg nu en dan een scheutje heet water Leidse bioscopen LUXOR: "Thank God it's friday", dag. 2.30,7.00 en 9.15 uur; zo. 2.15,4.30,7.15 en Ongevallendienst ziekenhuizen Leiden Ongevallendienst elke dag Academisch Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00 uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones- ?nhuis) en van vrijdag 13.00 Kraamafd., dag. van 11.15-12 uur (alleen echtgenoot), 15-16 en 18.30-19.30 uur; laatste kwartier avond bezoek kraamafd babyshow. Kinderafd., dag. van 15-18.30 uur. C.C.U. (hartbewaking), dag van terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis.) 14.15-14.45 en 19-19.30 x. 9.30 i 16 j Nachtvoorstelling: "De? en za. 12.00 uur. LIDO 1: "Convoy", dag. 2.30,7.00 en 9.15 uur; zo. 2.30, 4.45, 7.00 en 9.15 uur, 16 jr. LIDO 2: "Golden rendez-vous", dag. Bezoekuren ziekenhuizen Museum voor Volkenkunde, Steen straat. Chinese tentoonstelling "Taal en teken". Geopend tot eind augustus. De Lakenhal, Oude Singel 28-32. Expo sitie Nederlandse vuurwapens uit de ze ventiende en achttiende eeuw, geopend dagelijks van 10-17 uur, zo. van 13-17 uur, van 22 juli tot 17 september. Pulchri-Studio, Oegstgeest. Tentoonstelling "Reisschet sen 1978", van werkende leden van Pulchri Studio. Geopend van 11 t/m 31 aug., dag. van 10-16 uur (zo. gesloten). Galerie Kerkdam, Lange Kerkdam 113 Kempenaerstraat, Wassenaar. Tentoonstelling Annie Bijl— v.d. Ruit - schilderijen en aquarellen, Cootje v.d. Bergh - schilderijen en aqua rellen. Geopend van 5 t/m 26 aug., woe t/m za. van 10-16 uur, di. van 14-20 uur. LAK-foyer, Levendaal 150. Tentoon stelling Henk Gosses - machines. Ge opend t/m 12 sept. Oranjerie Leidse Hortus, Rapenburg 73. Tentoonstelling over het onderzoek der oceanen, Geopend dag. van 10-16.30, zo. van 12.30-15.30 uur, t/m 17 september. Galerie Pomp, Dorpstraat 38, Warmond. Tentoonstelling Rina la Grauw - pop pen. Geopend t/m 31 aug., dag. van 13-17 en 19-21 uur, zo. ook van 10-12 uur. 2.30,7.00 en 9.15 u 9.15 v ?r, 16 jr. 2.30,4.45,7.00 e mg po. LIDO 3: "The tu: en 9.15 uur, 16 jr. Kindervoorstellir dag. 2.30; zo. 2.30 STUDIO: "The gun", dag. 7.00 ei Kindervoorstelling :"Pinkeltj? dag. 7.00 en Jerry", "Tom 4.45 ui with the golden Diaconessenhuis: Middagbezoekuur van 13.45 - 14.30 uur. Avondbezoekuur van 18.30 - 19.30 uur. Kraamafdèling: vaders extra van 18.00 - 18.30 uur. Kinderafdeling dagelijks Academisch Ziekenhuis Voor alle patiënten (behalve kinderen) zijn de bezoekuren als volgt: Elke dag: 14.15-1&.00 uur 18.30-19.30 uur Voor de prematurenafdeling gelden de volgende bezoekuren (alleen voor ou- Bezoektijden Kinderkliniek: Pageljjks: 15.00-15.45 uur 18.30-19.00 uur. Bezoektijden kinderafdeling: Elke dag: 14.15-15.00 uur 18.30-19.00 uur Alphen aan den Rijn Rijnoord: le en 2e kla 14 15 en 18,30-19.30 ui 14.15 en 18.30-19.30 uu 1-11.30; 13.30- 3e klas 13.30- - Xraamafdeling -14.45 alleen voor echtgenoten 19 ir. Kinderafdeling voor ouders 18 r dein 2 bezoe- Maandag t Amstelmei Ligue. Amstelpark 22 50 z Finis Galloway Express pass 22 Gibraltar i Tripolis, Happy Pioneer 22 40 n Sumatra nr P lembang, Linda 22 vn Amsterdam nr Oskarshê Looiersgracht pass 22 Kp. Finisterre, Lijnbaansgracht 22 180 no Kp. Villano n Glomfjord, Seven Seas 22 60 zw Kp. Spartel nr Le Alkmaar 22 v Alnati 24 te Santos, Aludra 23 te Granada, Amstelbrink 22 vn Rotterdam nr Port Said, Amsteldiep 22 85 zw Kreta nr Rotter- 22 180 w Gibraltar nr Vado - Rotter- Amstelveen 23 450 zo Kamchatka nr Ja- Amstelveld 23 vn Pto Somoza nr Long- Begonia 22 vn Patras nr Ancona, Breda 22 te Amsterdam, Chevron Eindhoven 23 te Freeport, Chevron Freeport 22 vn Kaapstad nr Perz. Golf, Chevron Kentucky 22 50 o San Salvador Chevron Madrid 22 240 zzw Dakar nr Pennington, Chevron Nagasaki 22 40 zw Port Elisa- Mitra 22 28 zw Port Elisabeth nr Singa- land Nedlloyd Cumberland 23 te Port Louis Nedlloyd Dejima 22 te Singepore, Nedlloyd Fremantle 23 530 nw nwe Ce ledonie nr Fiji, Nedlloyd Honshu 23 te Acapulco, 4.45, 7.00 en 9.15 uur, 16 jr. REX: "Het heetste hoertje aller tijden", dag. 7.00 en 9.00 uur; ma. di. vr. en zo. ook 2,30 uur, 16 jr. ■stelling: "Alice in Wonder- Sint Elisabeth-ziekenhuis: Volwassenen, dag. van 14-14.45 t Bezoek aan ernstig voor ernstige patit zoek wordt toegest ?n doorlopend be- t kan de hoofdver- 18.3 Geluidshinder Schiphol Klachten over geluidshinder van vliegwerkeer van en naar Schiphol kun nen dag en nacht worden gemeld bij het informatiecentrum Geluidshindei Schiphol 1020-175000). Dallia 22 vn Vlissingen nr Teesport, Deltadrecht 22 te Nordenham, Esso Europoort 22 470 o Daressalaam nr Rotterdam, Esso Saba 22 p Kaapstad nr Rotterdam, Fossarus 22 650 ozo Paramaribo nr Cu- Hollandia 22 550 zo Cape Race nr Am- Katendrecht 22 100 ozo Rio de J aneiro nr Zuid-Afrika, Lovellia 22 120 wnw Magalore nr Port Nedlloyd Leuve 23 te Londen, Nedlloyd Linge 22 te Basrah, Nedlloyd Madison 23 te Dubai, Nedlloyd Napier 23 te Durban, Nedlloyd Nassau 24 te Hongkong, Nedlloyd Schelde 22 vn New Orleans nr Galveston, Nedlloyd van Diemen 22 vn Hongkong nr Yokohama, Niso 22 vn Le Verdon nr Lymebay, Patro 22 vn Curacao nr Corpus Christi, Pericles 23 te Buenaventu Rudolph Peterson 22 300 z Hongkong, Straat Nagasaki 23 te Kaapstad, Thameshaven 22 te Hamburg, Trident Amsterdam 22 550 wzw Azoren nr Amsterdam, Ulysses 23 vn Port of Spain nr New Or- Viana 23 te Pto Miranda, Waterland 22 140 0 Natal nr Bremen, Winsum 22 300 ozo Madras nr Chitta- gong. Nachtvoorstelling: "Midnight cowboy", za. 12.15 uur, 12 jr. EURO 2: "Convoy", dag. 6.30 en 9.00 uur, 16 jr. Nachtvoorstelling: "Catastrofe 1999", za. 12.15 uur, 16 jr. rstelling: "Pinkellj< 1.45 t S.30 e 9.00 t dag. EURO 3: "Saturday night fever", dag. 1.45,6.45 en 9.15 uur; zo. 1.45,4.15,6.45 en 9.15 uur, 12 jr. Nachtvoorstelling: "Strand der schaam telozen", za. 12.15 uur, 16 jr. EURO 4: "Rollercoaster", dag. 2.00, 7.00 en 9.30 uur; zo. 2.00,4.30,7.00 en 9.30 uur, 12 jr. Bioscoop Voorschoten GREENWAY: "Carwash", dag. 7.00 uur; zo. 6.30 uur, 12 jr. "Day of the animals", dag. 9.00 uur; zo. 8.30 uur, 16 jr. Kindervoorstelling: „Speedy Gonzales, de snelste muis van Mexico", dag. be halve di. 2.00 uur, a.l. Fh ad cu W-& 24 augustus 1978 Honderd jaar geleden stond in de krant: De Spaanse bladen hebben een en ander medege deeld over een republikeinsche beweging in Estramadura. Te Navalmoral arriveerden per spoortrein veertig personen in burgerkledingdie onmiddelijk twee aan het station aanwezige politie-ag enten ontwapenden en wier opperhoofd, een zekere Villarino. den ambtenaar van de telegraaf verbood dépêches te verzenden Den stationschef gaf hij last een trein van 40 wagens gereed te maken, die te Oropeda de hoofd troep moest gaan halen. Vervolgens reed hij met zijn manschappen naar Navalmo ral, waar hij op de markt zijne manschappen in het gelid schaarde en de republiek proclameerde. Deze troep had zich intusschen in uniform ge stoken: korte jas, blauw met groen afgezet en roode kepi. Eenigen tijd later begon stormklok te luiden en moesten de aanhangers der republiek de plaats verlaten. De bende is thans geheel uiteengejaagd. Met uitzondering van Villarino en een zijner luitenants zijn alle deelnemers aan de beweging in handen der justitie. De gevan genen zullen voor den krijgs raad van Caceres terechtstaan. Vijftig jaar geleden: Op 49-ja- rige leeftijd is te Rotterdam overleden mevr. A.E. van den Hoek-Kok, advocaat en procu- lijke advocaat in ons land. Vol gens berichten uil Port au Prin ce op Haïti heeft een zware wer velstorm den dood veroorzaakt van 300 bewoners, onder iwe ook de bemanningen van ver gane visschersvaartuigenHet aantal gewonden wordt geschat op duizend. Tien kleinere plaat sen zijn door den storm zo goed als geheel vernield. Daar de Amerikaanse miljonair Van Lear Black volgende week naar de Ver. Staten vertrekt in ver band met de as. presidentsver kiezingen zijn de groote vluch ten met de K.LM. naar Kaap stad en Tokio lot Januari 1929 uitgesteld. In dien tusschentijd zal ten behoeve van den heer Van Lear Black een geheel nieuw vliegtuig worden ge bouwd, uiterlijk gelijk aan de driemotorige Fokker, waarmee hij thans reist, maar ingericht volgens zijn bijzonden

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1978 | | pagina 25