Overvallers Maastrichtse
bank nog
spoorloos
Eisen tot tien jaar cel
tegen beroepscriminelen
Groningse politie-commissaris nit functie ontheven
'De mensen op
Sealand zijn
in levensgevaar'
Schietpartijengijzelingengewonden
Vrouwen in de K.M.A.
yin?"S.
Dr. Platteel overleden
HNSDAG 22 AUGUSTUS 1978
BINNENLAND
GRONINGEN (ANP) - De commis
saris van politie in Groningen,
de heer L. Wit, wordt ontheven
van zijn functie bij de gemeen
tepolitie in Groningen. Hij zal
met ingang van 1 september a.s.
ter beschikking worden gesteld
van de minister van binnen
landse zaken, die hem zal belas
ten met landelijk politiewerk.
Dit is gisteravond in de Gronin
ger gemeenteraad bekend ge
maakt door de burgemeester
van Groningen, de heer H. G.
Buiter.
Het ontslag van de heer Wit als
commissaris in Groningen is een
gevolg van een onderzoek dat
werd ingesteld naar aanleiding
van uitlatingen van anti-semiti-
sche aard, die de Groningse
commissaris van politie zou
hebben gedaan.
Op basis van het onderzoek kan
volgens burgemeester Buiter
worden aangenomen dat de heer
Wit van september tot novem
ber 1977 inderdaad enkele uit
drukkingen van anti-semitische
strekking heeft gebruikt. Zij
waren gericht aan het adres van
individuele personen.
De burgemeester achtte het ge
bruik van deze uitlatingen voor
hem onaanvaardbaar en zei dat
deze een verdere samenwerking
tussen Wit en hem in de weg
stonden.
De burgemeester van Groningen
heeft toen naar aanleiding van
deze kwestie aan de minister
van binnenlandse zaken ge
vraagd om tegen de heer Wit
disciplinaire maatregelen te
nemen. Bovendien heeft hij de
minister verzocht gebruik te
maken van de bevoegdheid op
grond van het ambtenaren
reglement voor de gemeentepo
litie om de heer Wit te zijner be
schikking te stellen.
Uit het daaropvolgende ambtelij
ke overleg bleek dat het nemen
van disciplinaire maatregelen
tot langdurige processen zou
kunnen leiden. De burgemeester
achtte dit niet in het belang van
het Groningse politiekorps.
De minister heeft echter met be
trekking tot het ter beschikking
stellen van de minister van de
heer Wit positief gereageerd. De
heer Wit zal nu met ingang van 1
september door de minister
worden belast met landelijk po
litiewerk.
De burgemeester deelde mee dat
de Groningse commissaris heeft
verklaard zich niet meer te kun
nen herinneren en zich ook niet
te kunnen voorstellen dat hij de
gewraakte uitlatingen zou heb
ben gebruikt. Wanneer dit toch
gebeurd zou zijn, dan betreurt
hij het zeer en biedt daarvoor
zijn verontschuldigingen aan.
De heer Wit heeft ook met nadruk
gezegd dat uit zijn wijze van
taalgebruik niet mag worden
afgeleid dat hij anti-semitische
gevoelens zou koesteren. Die
zijn hem, naar hij verklaart,
volkomen vreemd.
De heer Wit was, voordat hij in
1971 in Groningen commissaris
van politie werd, in Amsterdam
werkzaam bij de gemeentepoli
tie als hoofdinspecteur.
MAASTRICHT (ANP) - De gemeentepolitie van
Maastricht tast nog in het duister omtrènt de
juiste gang van zaken bij de gewapende over
val gisteren op het kantoor van de Algemene
Bank Nederland door vier, mogelijk vijf, ge
maskerde en gewapende mannen.
Wel weet zij dat de achtervolging van de overvallers, die
enige gegijzelden met zich meevoerden, vier gewonden
heeft gevergd onder wie een politie-agent en een gegij
zelde vrouw, dat de gegijzelden weer vrij zijn en dat de
buit vermoedelijk weer geheel is teruggevonden in een
auto die de overvallers hebben achtergelaten.
De overvallers zijn evenwel nog
steeds spoorloos. Hoogstwaar
schijnlijk verblijven zij thans in
België, waar een tweede auto, die
zij in Maastricht hadden bemach
tigd, is teruggevonden.
Naar de daders wordt een uitge
breid onderzoek ingesteld door
de politie van Nederland, België
en Duitsland. De Maastrichtse
gemeentepolitie heeft assistentie
gekregen van het regionale re
cherche-bijstandsteam. "Wij
zullen de onderste steen boven
halen om deze overvallers te
pakken te krijgen. Het zijn
hoogstgevaarlijke maniakken"
aldus politie-commissaris Gij
ben.
Gemaskerd
Voorzover het hoofd van de recher
che, hoofdinspecteur Brugman
die met de feitelijke leiding van
het onderzoek is belast, de zaak
kan overzien, heeft de dramati
sche overval zich als volgt toege-
dragen.
Vier of vijf met nylonkousen ge
maskerde mannen, allen zwaar
gewapend, overvielen het bank
gebouw ronf elf uur gistermor
gen. Het centrale bankalarm trad
meteen in werking en enkele po
litiemannen waren vrijwel on
middellijk ter plaatse. Zij moes
ten dekking zoeken toen zij aan
de ingang van de bank twee ge
wapende overvallers gewaar
werden.
De overige overvallers sloegen de
glazen wanden van de kas-
sierskluis stuk, schoten de kluis
deur open en namen een zak met
meerdere cassettes geld mee.
Bovendien dwongen zij bank-
employe J. Kersten (48) en de 26-
jarige mevrouw A. Schillings
mee te gaan. Verder nog twee
bankbezoekers.
Vuurgevecht
Met deze vier gijzelaars sloegen zij
in een Alfa Romeo (vermoedelijk
in Frankrijk gestolen) op de
vlucht. Het kenteken van deze
wagen was met papier afgedekt.
Hiermee reden zij zich klem in de
nauwe straten van de binnenstad.
Zij lieten de auto achter, bezoch
ten een café op het Onzelieve-
vrouweplein en vorderden daar
een taxi. Daar ontstond ook het
eerste vuurgevecht waarbij
bankemployé Kersten gewond
raakte. Het is nog niet bekend of
hij door de politie of door de
overvallers is neergeschoten.
De daders vervolgden hun vlucht
met een taxi. De taxichauffeur
bleef achter. Met deze taxi reden
zij zich weer klem. Te voet gingen
zij er van door met de gegijzelde
Schillings. Een motor
rijder van de politie haalden hen
in, maar hij werd zodanig be
dreigd, dat hij de daders moest
laten gaan.
De overvallers bezochten een
tweede café aan de Kesselskade,
eisten daar de auto van een café
bezoeker op, de 38-jarige A. H.
van H. Deze man namen zij mee
als gijzelaar plus nog een tweede
cafebezoeker, de 33-jarige P. K
Deze laatste wist te ontkomen
Vijf auto's
BREDA - Voor de eerste maal in
het 150-jarig bestaan van de Ko
ninklijke Militaire Academie
(KMA) iy Breda zijn vrouwelijke
kadetten toegelaten tot de opleiding
voor beroepsofficier.
Gisteren deden de eerste drie vrou
wen hun intrede. De drie „baan-
breeksters" ,op de foto bij defourier,
zijn Hanneke Kools (rechts, 21
jaar), Christa Beumer (midden, 18 jes krijgen wel een eigen douche en
jaar) en Cobievan Soeren (21 jaar), toilet en ook de kamerruimte wordt
De KMA ondergaat met de komst enigzins aangepast
van de vrouwelijke kadetten nau- Voor het overige blijft alles bij het
welijks enige veranderingDe meis- oude.
Vorst-ad-interim:
DEN HAAG (GPD. ANP) - '•Het
ergste is dat de mensen den
ken dat we een operette aan
het opvoeren zijn. Dat er een
bananenoorlog op Sealand
wordt gevoerd. Nee, het is wel
degelijk bloedige ernst. De ge
gijzelde mensen verkeren in
levensgevaar. De koning is
aan het gek worden. Hij zal
zijn strijd verder voeren. Hij
is aan zijn voorlaatste stap
bezig. De laatste stap is de
dood".
Geëmotioneerd zit de zich vorst-
ad-interim van Sealand
noemende Alexander Achen-
bach in een leren zetel van het
Haagse Parkhotel. Achen-
bach, tevens minister van bui
tenlandse zaken van het mi
ni-staatje dat nooit erkend
werd, heeft zijn hoop slechts
gevestigd op 'zijn ambtge
noot", de Nederlandse minis
ter Van der Klaauw. De
Haagse raadsman mr. A.L.
Oomen, die de zaken voor
Achenbach behartigt, heeft
gisteren de hulp ingeroepen
van buitenlandse zaken. Oo
men: Wij vinden dat de Ne
derlandse overheid moet in
grijpen om de Nederlander
die door de vorst wordt vast
gehouden vrij te krijgen".
Met die Nederlander wordt be
doeld de 22-jarige Hans La-
voo uit Loosdrecht die sinds
zaterdagmiddag gevangen
wordt gehouden op het kuns-
matige platform Sealand, dat
enkele kilometers uit de kust
van het Britse Harwich ligt.
Lavoo wordt vastgehouden
door de machthebber over het
eiland, Roy Bates. Deze voor
malige Britse legerofficier
heeft hel platform in 1967 uit
geroepen tot vorstendom, met
zichzelf als eerste vorst (Roy
1). Sealand telt 118 'staats
burgers'.
De gevangenneming van Hans
Lavoo is een rechtstreeks ge
volg van de gebeurtenissen
die zich laatste dagen rond
het platform hebben afge
speeld. Tien dagen geleden
voerden enige mannen in op
dracht van de Westduitser
Alexander Achenbach, Roys
voormalige minister van bui
tenlandse zaken, een overval
uit op het eiland.
Daarbij werd de 26-jarige zoon
van Roy, Michael, gevangen
genomen
Twee andere gijzelaars wisten al
eerder te ontsnappen. Met me
vrouw Schillings en de eigenaar
van de wagen (een simca) zetten
de overvallers hun vlucht voort,
achtervolgt door vijf politieau
to's.
In de buurt van het station schoot
één van de overvallers uit de
vluchtauto een vrouw in haar
been en later loste hij schoten op
de eerste politiewagen. De 23-ja-
rige ongehuwde agent R. Nico-
laas werd daarbij zeer ernstig ge
wond. Door dit voorval wonnen
de voortvluchtigen terrein, te
meer daar de politie-auto tegen
een lantaarnpaal botste.
De daders vervolgden hun weg via
Gronsveld en Sint Geertruid naar
Noorbeek. In Sint Geertruid
werden de twee gegijzelden uit
de auto gezet. De politie was al in
Gronsveld het spoor bijster.
Mengelmoes
Ze is te weten gekomen, dat de da
ders nog in Noorbeek zijn gesig
naleerd. Even over de Belgische
grens nabij het Withuis in Ne
derlands Eijsden trof zij later de
in Maastricht gevorderde Simca
Van het signalement van de daders
is nog heel weinig bekend. Hun
leeftijd wordt op 35 a 40 jaar ge
schal. Zij spraken een mengel
moes van talen: Italiaans, Engels
met accent, Frans en Duits.
De toestand van de gewonden is
redelijk. Bij de politie-agent, die
in het ziekenhuis van Heerlen is
geopereerd, is het aanvankelijk
levensgevaar geweken. Bank-
employe Kersten die een schou-
derwond heeft opgelopen ver
blijft in het ziekenhuis van Maas
tricht. De vrouw, die nabij het
station door een kogel werd ge
troffen heeft een lichte verwon
ding aan een voet opgelopen en
de ernstig mishandelde vrouwe
lijke bankemployé, mevrouw
Schillings, is even in het zieken
huis geweest en verblijft thans
met een shock op een voor de po
litie nog onbekend adres.
AMSTERDAM (GPD) - „Het-zijn
alle drie beroepscriminelen die
goed aan de misdaad hebben
verdiend. Ik moet dan ook wel
zware straffen eisen, mede om ie
dereen die meent op dezelfde
manier te werk te kunnen gaan te
kunnen laten zien dat dit niet on
gestraft kan". Dit zei gisteren of
ficier van justitie mr. R. A. M.
Behling over drie leden van een
veel grotere bende, vooral gespe
cialiseerd in diefstal-op-bestel
ling, die voor de Amsterdamse
rechtbank moesten verschij-
De drie, Koen M. (28), Jaap van V.
(27) en Robert T. (27), hadden ech
ter meer gedaan dan alleen maar
inbreken. Ze hadden na hun ar
restatie schoon schip willen ma
ken en hadden een hele waslijst
van zaken opgebiecht, waaron
der brandkastkraken en geweld
dadige berovingen. De officier
van justitie vond het geheel zo
ernstig dat hij gevangenisstraffen
eiste van respectievelijk zeven,
vier en tien jaar. Jacob v.d. W.
hoorde als „meeloper" zes maan
den gevangenisstraf tegen zich
De* hoogste eis gold Robert T„ die
onder meer betrokken was bij de
overval in de Amsterdamse Spui
straat, waarbij bejaarde vrouw
omkwam door een hartaanval
nadat ze bedwelmd was met
chloroform. „Ik wist helemaal
niet dat iemand aan zo'n verdo
ving kon doodgaan. Onze bedoe
ling was alleen maar om de vrouw
te verdoven. Haar dood beteken
de voor mij eefi enorme schok.
Het was het ergste wat mij kon
overkomen. Het heeft me zo ge
troffen dat ik ervan aan de cocai
ne ben geraakt", aldus Robert T.
voor de rechtbank.
Het slachtoffer waar Robert T. het
over had, was de 70-jarige Am
sterdamse Johanna de Heus (70).
Zij werd op 29 november vorig
jaar samen met haar man, de 74-
jarige juwelenhandelaar A. Lo
zer, in hun woning aan de Spui
straat door drie mannen over
vallen. Twee van hen verschenen
gisteren niet voor de Amster
damse rechtbank, omdat ze in het
buitenland langdurige gevange
nisstraffen uitzitten. De derde
man bij de overval, Robert T, zei
dat hij niet actief aan de mishan
deling en bedwelming van de ju
welenhandelaar en de bedwel
ming van diens vrouw had deel
genomen. Wel had hij de buit,
gouden en zilveren sieraden ter
waarde van ongeveer 200.000
gulden, meegenomen uit het huis
van de Amsterdammer.
HILVERSUM - Na een langdurige ziekte is dr. P.J. Platteel. destijds de
laatste gouverneur van Nederlands Nieuw-Guinea en van 1968 tut 1976
burgemeester van Hilversum, overleden. Hij is vandaag, overeenkom
stig zijn wens, in alle stilte begraven. Dr. Platteel vertrok na zij studie
indologie aan de rijksuniversiteit van Utrecht in 1937 als bestuursamb
tenaar naar Java. Na de capitulatie in de Tweede Wereldoorlog belandde
hij in een Japans krijgsgevangenkamp. Na de oorlog was hij onder meer
resident. Na de souvereiniteitsoverdracht aan Indonesië kwam dr. Plat
teel terug naar Nederland en was op directioneel niveau werkzaam bij de
sociale diensten van Rotterdam en Den Haag. In 1958 vertrok hij ander
maal naar de Oost. maar nu als gouverneur van Nieuw-Guinea. Toen de
Verenigde Naties het bestuur overnamen verliet de heer Platteel teleur
gesteld zijn residentie in Hollandia. Dr. Platteel had over de laatste
roerige dagen in Nieuw Guinea veel materiaal maar hij wenste zijn
'waarschijnlijk deels onthullende dossier' gesloten te houden. En totzijn
overlijden heeft hij het ook niet geopend
Dat er zoveel, voor een groot deel
gestolen, juwelen in het huis wa
ren wisten de drie overvallers van
een tussenpersoon. Die had het
op zijn beurt van een schoonzoon
van de juwelenhandelaar. T. had
overigens de buit niet verkocht.
Nadat hij had gehoord over de
dodelijke afloop van de overval
gooide hij de geroofde koffer en
tas met juwelen in de Amstel. „Ik
heb tegen de twee andere jongens
gezegd dat ik ruim 5000 gulden
voor het spul had gekregen. Dat
geld had ik nog en heb ik met hen
gedeeld".
Hartafwijking
Een Een belangrijke rol in de bero
ving met dodelijke afloop speel
de de vraag of de dood van de
vrouw inderdaad het gevolg was
van de bedwelming met chloro
form. De patholoog-anathoom,
dr. J. Zeldenrust, zei als getuige-
deskundige dat hij niet met ab
solute zekerheid kon zeggen dat
dit het geval was. Het slachtoffer
had namelijk, zo werd geconsta
teerd, een hartafwijking. „Gezien
de grote hoeveelheid chloroform
die bij de lijkschouwing in het
bloed van de vrouw werd gevon
den, is het echter wel zeer waar
schijnlijk dat de bedwelming
haar dood veroorzaakt
heeft".
Dat T. niet had geweten dat de toe
diening van de chloroform dode
lijk zou kunnen zijn, leek dr. Zel
denrust heel aannemelijk. „De
meeste leken hebben de idee dat
het middel alleen maar verdo
vend is. In medische kringen is
echter de gevaarlijke bijwerking
van chloroform allang onder
kend. Het middel wordt dan ook
niet meer voor verdoving bij ope
raties gebruikt. Wanneer het. zo
als in dit geval, gaat om een plot
selinge toediening van een hoe
veelheid chloroform, dan is de
kans op hartstilstand nog groter
dan wanneer het gaat om me
disch gebruik bij operaties.
Daarbij maakt een jongeman net
zo'n kans om te sterven door
hartstilstand als een oude
vrouw", aldus dr. Zeldenrust.
22 misdrijven
De rechtbank had gisteren heel wat
werk aan het feitelijk behandelen
van de 22 misdrijven die in totaal
aan de vier verdachten ten laste
waren gelegd. Rechtbankpresi
dent mr. A. J. Schroder had vele
uren nodig om alle feiten op te
sommen die waren toegegeven.
„De" officier van justitie heeft ons
heel wat werk bezorgd", ver
zuchtte de rechtbankpresident
na de behandeling van weer een
groep misdrijven. „Maar de heren
zijn er mee begonnenvoegde
een van de andere rechters toe
aan de woorden van mr. Schro
der, terwijl hij wees op het timide
clubje in de verdachtenbank.
Kraken
Behalve om diefstal hadden de
bendeleden ook meegedaan aan
het kraken van brandkasten,
waarvoor in sommige gevallen
thermische lansen werden ge
bruikt. Verder werden er inbra
ken gepleegd in supermarkten.
In èèn geval gingen ze zelfs zo ver
dat na een inbraak in een super
markt met gestolen mokers een
gat in een muur werd gehakt om
zo bij een andere winkel te kun
nen komen. „Maar maakte dat
geen vreselijk lawaai", wilde mr.
Schroder weten. „Jawel, .maar
het winkelcentrum was nogal af
gelegen. Er woonde niemand",
gaf Koen M. ten antwoord.
Een andere activiteit van de bende
was het plegen van gewapende
inbraken in woonhuizen, waarbij
de wakker geschrokken inwo
ners gedwongen werden geld af
te staan. Een van die berovingen,
op 16 januari in Hilversum, mis
lukte omdat de bewoner van het
overvallen huis zich hevig verzet
te. Hij gooide stoelen en bloem
potten de ramen uit. Dat maakte
zoveel lawaai dat de drie bende
leden, die de beroving op touw
hadden gzet, geschrokken afdro
pen. Het slachtoffer van de over
val was zo overstuur dat hij vol
gens buren nog steeds bezig was
meubilair uit het raam te gooien
toen de drie al waren vertrokken.
De rechtbank doet over twee we
ken uitspraak.
De Westduitser Achenbach,
zich vorst-ad-interim noe
mend van het kunstmatig ei
land Sealand, toont vol trots
zijn Sealand-paspoort. Enige
luchtvaartautoriteiten blijken
nietsvermoedend het in wezen
waardelose document voor
een geldig persoonsbewijs te
hebben aangezien.
Enkele dagen later werd Mi
chael vrijgelaten. Vorige
week dinsdag sloegen Michael
en Roy terug door het eiland te
heroveren. Daarbij werden de
mannen van Achenbach ge
vangen genomen.
De heer Oomen, de Haagse ad
vocaat van Achenbach, zei
gisteren dat Hans Lavoo za
terdag met een Scheveningse
kotter naar het platform is
gevaren om deze gevangenen
op te halen. Oorspronkelijk
zou hij niet aan boord van het
platform gaanmaar h ij deed
dit toch op uitnodiging van
Michael Bates. Deze is een
goede bekende van Lavoo.
Volgens Oomen werd de Ne
derlander vervolgens op
Sealand opgesloten
Sealand is in de Yweede We
reldoorlog gebouwd als basis
voor luchtdoelgeschut. Na de
oorlog verzuimde Londen di
en soortgelijke platformen op
te ruimen. In 1966 besloot Ba
tes er één in bezit te nemen.
Achenbach en Bates ontmoet
ten elkaar kort na de 'bezet
ting' van het platform op het
eiland Cyprus. Zij besloten
samen te werken. Er werden
plannen ontworpen om op het
eiland een hotel, een radio
zender en een casino te vesti
gen. Ook moest het een belas
tingparadijs worden. Door
dat, aldus Oomen Bates wel
steeds geld opstreek van onder
meer Achenbach, maar daar
geen daden tegenover stelde,
besloot de Westduitser de vorst
'af te zetten'. Dit kon volgens
de 'grondwet' van het vor
stendom, die door Bates is op
gesteld, zo zei Oomen.
Bates nam zijn afzetting niet en
sloeg terug. De voormalige of
ficier heeft volgens Oomen ju
ridisch gezien geen been om
op te staan. Toch is de advo
caat nog niet van plan een
proces aan te spannen. Wel is
hij klachten aan het verza
melen van particulieren en
bedrijven die financieel door
Bates zijn benaderd. Zo zou
de Britse bouwmaatschappij
Clark in opdracht van de
'vorst' tekeningen hebben
ontworpen voor een vergro
ting van het eiland. Na afle
vering van de tekeningen be
taalde Bates echter geen cent,
aldus Oomen. Hij wil de
klachten bundelen en dan
voorleggen aan de officier
van justitie in het Britse Es
sex. Achenbach zelf heeft al
ongeveer twee miljoen gulden
in de zaak gestoken, aldus
Oomen
Verdachte moord
aangehouden
DEN HAAG (ANP) - Naar pas gis
teren bekend is geworden heeft
de Haagse recherche afgelopen
donderdag (17 augustus) de 29-
jarige gemeente-ambtenaar A.M.
van der M. uit die stad aangehou
den op verdenking van moord op
zijn vrouw. In ieder geval ver
denkt de politie hem ervan dat hij
meer weet van de verdachte om
standigheden waaronder zijn
vrouw, de 29-jarige P.J. de Graaf,
op vrijdag 11 augustus dood in
haar woning is aangetroffen.
De man. die gistermiddag is voor
geleid aan de officier van justitie,
ontkent nog steeds iets met de
dood van zijn vrouw te maken te
hebben.
