Ik zou het niet direct hebben gered bij Ajax Michel Valke Sparta is niet verzwakt DINSDAG 22 AUGUSTUS 1978 ROTTERDAM - Realiteitszin overheerst bij Sparta. Niet alleen bij de leiding van de club, die het ieder seizoen met de eigen beperkte middelen probeert te redden, maar ook bij de spelers die met dat gegeven hebben leren leven. „Vandaar dat hier maar zo zelden over geld wordt gepraat", weet Michel Valke, „want wat er niet is, kun je niet vra gen". Waar elders de contractgevechten op weg naar de nieuwe voetbal jaargang vaak worden omgeven door conflicten rond de finan ciën, daar domineert de rust bij Sparta. Een club die steevast waardig wil handelen en die ze ker niet ruzieënd in de slag zal gaan als werknemers hun positie kunnen verbeteren. De toch waardevolle krachten Clarke, en oefenmeester Brom, konden dan ook zonder meer vertrekken naar Ajax, dat na Meutstege ook graag Valke had ingelijfd. De middenvelder, die Zijn ploeg niet al te zeer verzwakt acht („want er staat genoeg talent klaar, misschien krijgen we al leen problemen in de spits") was erdoor gevleid, maar liet zich door de „nog steeds grote naam Ajax" het hoofd niet op hol bren gen. „Het streelde me natuurlijk wel", zegt hij nu, „maar ik had nog een contract voor twee jaar. En zelfs als ik dat niet zou hebben gehad, had ik nog niet geweten of ik wel mee had gewild. Voor mijn gevoel zou dat te vlug zijn ge weest. Ik zou het niet direct heb ben gered" Nuchter Het is de opvallend nuchtere visie van een 19-jarig talent, dat het snel heeft „gemaakt" in de we reld van het betaalde voetbal. Drie jaar geleden nog draaide Valke mee met de amateurs van het Dordtse DFC, nadien werd hij, met het mavo-diploma op zak, verder geschoold in Sparta's c-team en het UEFA-jeugdelftal. Vooral het tweede elftal van de kasteelvereniging deed daarbij dienst als harde leerschool, om dat Brom op Spartaanse wijze met de reserves placht om te gaan. „Door de spelers werd ik direct geaccepteerd, maar bij Brom telde je alleen mee als je in het eerste stond", herinnert Val ke zich nog van die tijd. „De rest hing er maar zo'n beetje bij; mocht de bal ophalen. Het was zijn manier om je te inspireren. Als je zó wordt behandeld ga je er natuurlijk van alles aan doen om er echt bij te komen" Dat lukte Valke anderhalfjaar ge leden min of meer bij toeval. „Door een schorsing van Mi- chielsen kreeg ik toen mijn kans. Dat was sneller dan ik zelf had verwacht, want in het c-team heb ik eigenlijk nooit zo best gevoet bald. Ik pingelde veel te veel. Pas toen ik in het eerste elftal kwam ging ik goed spelen" Zo goed zelfs dat Valke, ondanks zijn jeugdige leeftijd, „automa tisch" uitgroeide tot de spelbe paler binnen de ploeg die vorig seizoen zo verraste. „Dat is ei genlijk onbewust gebeurd. Er is nog nooit door de trainer tegen me gezegd dat ik de man moest zijn bij wie alle ballen moesten worden ingeleverd. Dat is ge woon gegroeid", meent Valke, die door zijn uiterlijk en zijn speelwijze vaak een tweede Van Hanegem werd genoemd. Een vergelijking, die hij zelf nau welijks ziet zitten. „Want het mag dan best aardig zijn in het begin, maar ik vind dat ze die jongens als Krol, Van Hanegem en Cruijff nu maar eens moeten vergeten. Er zijn andere mensen die hun rollen gaan overnemen. Poortvliet, Brandts, Metgod mis schien. Van mezelf vind ik dat moeilijk te voorspellen, maar als ik zo blijf spelen maak ik ook wel een kans om in dat rijtje te ko men. Want ik heb een lekker sei zoen meegemaakt; ver boven mijn persoonlijke verwachtin gen". De entpurage was er dan ook naar. Met een Sparta dat stuntend uit de startblokken trok, kwam Val ke nauwelijks aanpassings problemen tegen in zijn eerste volle profseizoen. Wel had hij de nodige moeite met zijn een- benigheid („ik ben stijf links"), het doelgericht koppen en het verdelen van zijn krachten („dat is langzaamaan beter gewor den"), maar zijn goede pass en zijn passeerbeweging op de vier kante meter compenseerden veel. Datgene waarvoor hij als fragiel lichtgewicht van 65 kilo het meest had gevreesd, viel hem bovendien-erg mee. „Er wordt bepaald niet zo hard gevoetbald in de eredivisie als ik had ver wacht. Vanaf de lijn lijkt het echt veel harder dan het is als je er tus sen loopt. Ik ben er dan ook maar een maal door een blessure uit gegaan. In die bekerwedstrijd bij Ajax". Dat is dan ook het duel waaraan hij de meeste negatieve herinnerin gen tot nog toe heeft overgehou den. En dan niet alleen omdat hij aan een ontmoeting met Everse een zware blessure overhield, want over die persoonlijke erva ring kan hij inmiddels nuchter en vergevingsgezind praten. „Van uit zijn standpunt was die over Michel Valke gelooft axel dat Sparta zwakker is geworden. "Er staat genoeg talent klaar treding te begrijpen. Die jongen speelde ook voor zijn plaats en kon zich natuurlijk niet zomaar voorbij laten lopen. Het viel al leen een beetje ongelukkig uit, omdat ik in zijn noppen viel na dat hij mijn enkel had geraakt. Wraakgevoelens ken ik dan ook niet. Ik zou hem in een volgende wedstrijd zeker niet speciaal gaan opzoeken om hem terug te pakken. Trouwens, ik zou van een koude kermis thuiskomen met mijn 65 kilo, maar daar gaat het niet om. Al was ik twee meter, dan nog zou ik het niet doen" Lege handen Meer moeite had Valke na de wed strijd, die hij per brancard had moeten verlaten, met de uitscha keling van Sparta. „Dat vond ik veel rotter, omdat de ploeg daar door na zo'n goed seizoen met le ge handen achterbleef. Een grote kater, vooral omdat we alles op die bekerstrijd hadden gezet. We moesten wel, nadat we die com petitie-inzinking hadden gekre gen na die ongelukkige partij bij PSV. Dat was voor mij de mooi ste wedstrijd die we vorig seizoen hebben gespeeld; iedereen kon wel janken toen we verloren had den. Daar kregen we zo'n klap van, dat we daarna alleen in de bekerstrijd nog iets konden be reiken. Vandaar dat de kater zo groot was toen we daar door Ajax ook werden uitgezet, terwijl we vooral in het eerste duel toch zo veel beter waren geweest". Dat Sparta de prestaties van het vo rig seizoen kan prolongeren lijkt vooralsnog twijfelachtig na de geduchte aderlatingen. Valke heeft daar echter andere gedach ten over. Hij: „Clarke was na tuurlijk erg belangrijk voor ons, maar als het klikt met de nieuwe spits (Stuart Parker), moeten we de lijn toch door kunnen trekken. Ik vind ook niet dat Sparta verder zoveel zwakker is geworden: er staat genoeg talent klaar om de vertrokken spelers op te volgen. Stuy van de Herik, Van Tiggelen en Holverda bijvoorbeeld. Bo vendien is de oude kern gebleven en hebben we met Bert Jansen de beste rechtsback van Neder land. Onbegrijpelijk overigens dat Ajax hem niet heeft aangetrokken in plaats van Meutstege. Over Pe- tescu als trainer kan ik moeilijk oordelen na zo'n korte tijd. Hij lijkt me wat persoonlijker dan Brom en heeft ook al gezegd dat hij diens lijn zal voortzetten. We gaan dus weer aanvallen. Dat moeten we trouwens wel, anders zit er straks niemand meer op de tribune. Het is toch leukei om voor wat meer volk te spelen, vandaar dat we op zaterdagavond gaan voetballen. Wellicht helpt dat. Hoewel: ik heb wel eens ge hoord dat Sparta nog altijd de naam heeft een dure club te zijn en bovendien zitten we hier in een vergrijsde buurt, dus ik weet het nog zo net niet". Toekomst Wat Valke wel zeker weet is dat zijn eigen toekomst in het voetbal ligt. Hij zou zijn baan voor halve dagen (administratief werk op een scheepswerf) dan ook graag willen verruilen vooreen bestaan als fullprof. „Want van het voet bal zal ik het toch moeten heb ben. Wat dat betreft was Ajax na tuurlijk een mooie kans geweest. Maar die kan altijd nog eens ko men, zeker als ik zo blijf draaien. Verder droom ik er van ooit nog eens in het Nederlands elftal te komen; mee te gaan naar het WK. Al was het alleen maar om de bal op te pompen. Maar de aller grootste droom is wel dat ik nog eens met Sparta in de Europa Cup zal voetballen". Het is de eerste keer dat hij de reali teit uit het oog lijkt te verliezen. Hij beseft het zelf („de laatste keer dat Sparta kampioen werd, was in '59, toen werd ik geboren") en zet zijn foutje recht met een relativerende opmerking: „Nou ja, de gekste dingen gebeuren toch". PAUL DE TOMBE Programma DEN HAAG - Het programma voor de eerste helft van de voetbalcom petitie 1978 - 1979 in de eredivisie ziet er als volgt uit: 27 AUGUSTUS: NAC - Ajax, FC Twente - PEC Zwolle, Volendam - FC Utrecht, Roda JC - MVV, Vitesse - Sparta, FC VW - Den Haag, PSV - AZ '67, Go Ahead Eagles - Haarlem. 30 AUGUSTUS: PEC Zwolle- NAC, FC Utrecht- FC Twente, MVV - Volendam, NEC - Roda JC, Sparta - Feyenoord, FC Den Haag - Vitesse, AZ.'67 - FC WV, Haarlem - PSV, Ajax - G.A. Eagles. 3 SEPTEMBER(return 6 septem ber): Ajax - PEC Zwolle, FC Utrecht - NAC, MVV - FC Twente, NEC - Vo lendam, Sparta - Roda JC, FC Den Haag - Feyenoord, Az'67 - Vitesse, Haarlem - FC VW, G.A. Eagles - PSV. 6 SEPTEMBER: PEC Zwolle - Ajax, NAC - FC Utrecht, FC Twente - MW, Volen dam - NEC, Roda JC - Sparta, Feyenoord-FC Den Haag, Vitesse- 10 SEPTEMBER: FC Utrecht - PEC Zwolle, MVV - NAC, NEC - FC Twente, Sparta - Volendam, FC Den Haag - Roda JC, AZ'67 - Feyenoord, Haarlem - Vi tesse, G.A Eagles - FC VW, Ajax - PSV. 17 SEPTEMBER: FC Utrecht - Ajax, PEC Zwolle - MVV, NAC - NEC, FC Twente - Sparta, Volendam - FC Den Haag, Roda JC - AZ'67, Feyenoord - Haar lem, Vitesse - G.A. Eagles, FC WV - PSV. 24 SEPTEMBER: MVV - FC Utrecht, NEC - PEC Zwolle, Sparta- NAC, FC Den Haag - FC Twente, AZ'67 - Volendam, Haarlem - Roda JC, G.A. Eagles - Fevenoord, PSV - Vitesse, Ajax- FC VVV. 1 OKTOBER: MVV-Ajax, FC Utrecht-NEC, PEC Zwolle - Sparta, NAC - FC Den Haag, FC Twente - AZ'67, Volen dam - Haarlem, Roda JC - G.A. Eagles, Fevenoord - PSV, Vitesse - FC VW. 8 OKTOBER: NEC - MVV, Sparta - FC Utrecht, FC Den Haag - PEC Zwolle, AZ'67 - NAC, Haarlem - FC Twente, G.A. Eagles-Volemdam, PSV - Roda JC, FC VW - Feyenoord, Ajax - Vites- 22 OKTOBER: NEC - Ajax, MW - Sparta, FC Utrecht-FC Den Haag, PEC Zwolle - AZ'67, NAC - Haarlem, FC Twente - G.A. Eagles, Volendam - PSV, Ro da JC - FC VW, Feyenoord - Vites- AZ'67 - FC Utrecht, Haarlem - PEC Zwolle, G.A. Eagles - NAC, PSV - FC Twente, FC VW - Volendam, Vitesse - Roda JC, Ajax - Feye noord. 5 NOVEMBER: Sparta - Ajax, NEC - FC Den Haag, MVV - AZ '67, FC Utrecht - Haar lem, PEC Zwolle - G.A. Eagles, NAC - PSV, FC Twente - FC WV, Volendam - Vitesse, Roda JC - Feyenoord. 12 NOVEMBER: FC Den Haag - Sparta, AZ '67 - NEC, Haarlem - MW, G.A. Eagles - FC Utrecht - PSV, PEC Zwolle - FC VW, NAC - Vitesse, FC Twente - Fevenoord, Volendam - Roda JC. 3 DECEMBER: AZ'67 - FC Den Haag, Haarlem - Sparta, G.A. Eagles - NEC, PSV - MVV, FC VW - FC Utrecht, Vitesse - PEC Zwolle, Feyenoord - NAC, Roda JC - FC Twente, Ajax - lendam. 10 DECEMBER: AZ'67 - Ajax, FC Den Haag - Haar lem, Sparta - G.A. Eagles, NEC - PSV, MVV - FC VW, FC Utrecht - Vitesse, PEC Zwolle - Fevenoord, NAC - Roda JC, FC Twente - FC Volendam. 17 DECEMBER: Haarlem - AZ'67, G.A. Eagles - FC Den Haag, PSV - Sparta FC WV - NEC, Vitesse - MVV, Feyenoord - FC Utrecht, Roda JC - PEC Zwolle, Volendam - NAC, FC Twente - Ajax. 14 JANUARI: Ajax - Haarlem, AZ '67 - G.A. Eagles, FC Den Haag - PSV, Sparta - FC VVV, NEC - Vitesse, MVV - Fevenoord, FC Utrecht - Roda JC, PEC Zwolle - Volendam, NAC - FC Twente. 21 januari: return van 27 augustus. AMSTERDAM - Sfeergevoelig als hij als Mokummer-van-huis-uit is hoopt Cor Brom bij Ajax hetzelf de werkklimaat te kunnen creë ren als bij Sparta, waar hij de af gelopen twee jaar zowel de stemming als de prestaties op een redelijk peil heeft weten te bren gen. De 45-jarige oefenmeester verliest daarbij de hiërarchie ove rigens niet uit het oog. Hij gaat er vanuit dat er in de conversatie met de spelers geen plaats kan zijn voor het gebruiken van zijn voornaam, omdat hij van mening is dat dat alleen maar gezagson dermijnend kan werken. Tegelij kertijd wil hij echter niet te veel afstand nemen en wil hij „naast de baas een vriend zijn voor de spelers". Een dualistische opstelling, waar over de nogal eens met een norse blik en met een tongval a la Rinus Michels uitgeruste Brom zelf zegt: „De spelers moeten je zien als een collega en een chef. Hoe ik dat evenwicht weet te vinden is moeilijk uit te leggen. Zoiets gaat vanzelf. Dat had ik bij Vitesse en Fortuna Sittardia Combinatie ook. Je praat met de spelers, je vraagt soms hun mening, luistert, maar je laatje niet tutoyeren. Als je dat zou doen zouden de spelers over je heen lopen. Respect „Er moet te allen tijde respect voor je zijn. Ik probeer zoveel mogelijk het menselijke aspect in het werk te vermengen, door de spelers gelegenheid tot inspraak te ge ven. Daarbij kan ik veel geduld opbrengen, maar er zijn grenzen. Ik stippel een lijn uit. Die weg moet worden gevolgd. Als ie mand dan te kennen geeft dat hij mij per se niet wil volgen, laat ik hem zonder meer vallen. Er zijn bepaalde situaties waarin je geen inspraak kan geven. Een speler kan zeggen: ik wil die of die niet in het elftal, of ik wil dan en dan vrij hebben. Maar daaraan kun je je toch niet storen. Trouwens, een heleboel spelers zijn niet geluk kig met inspraak. Die willen ge woon bepaalde zaken van boven af opgelegd krijgen". Een ouderwets aandoend stand punt, dat echter in de voetbalwe reld met zijn eigen wetten en ge woonten nog niet achterhaald schijnt te zijn, getuige de opmer king van Brom: „Ik spreek hun taal, omdat ik zelf voetballer ben geweest". Dat was dan achter eenvolgens bij WA, de Zwarte Schapen, BVC Amsterdam, Limburgia, Stormvogels en Tel star. Als trainer was Brom zo'n twaalf jaar geleden onder meer assistent van Michels bij Ajax. Toen reikte hij al naar een ruime voldoende. Nu zal hij bij zijn ren tree al meteen hoog scoren als hij op het tactische vlak zichzelf zal weten te blijven en net gis bij Sparta met avontuurlijk inge stelde voetballers te voorschijn zal komen. In dat geval zou Brom in ieder geval ook tegemoet ko men aan de wens van het bestuur van Ajax, dat vooral in de per soon van penningmeester Ton Brandsteder al verscheidene Ivic In de twee jaar dat de Joegoslaaf Tomislav Ivic in De Meer als do cent heeft gewerkt, schoot Ajax zo'n slordige anderhalf miljoen gulden te kort op de begroting. Ivic, bepaald niet vertrouwd met het Nederlandse voetbal, ging van start met een speelwijze, waarin voorzichtigheid centraal stond en waardoor de tribunes aardig werden schoongeveegd. Die saneringsacties onder de toe schouwers werden pas vermin derd toen Ivic de moed had te be zuinigen op vrije verdedigers en geleidelijk aan weer een echte voorhoede formeerde. „Wij kunnen alleen maar hopen dat een trainer besluit om aanvallend te gaan spelen. De mensen ko men niet naar verdedigend voet bal kijken. Je kan met zo'n trainer gaan praten, maar je kan nooit van hem eisen om jouw verlan gens ook in de praktijk te bren gen", aldus Brandsteder, die zijn wens in de persoon van Brom inmiddels in vervulling lijkt te hebben zien gaan. „Als het maar enigszins mogelijk is, zal ik het aanvallende voetbal propageren", kondigt de nog al tijd in Geleen wonende en in sep tember naar Vinkeveen verhui zende oefenmeester aan. Stempel „Het zal echter moeilijk worden om de spelers om te turnen. In de Cor Brom: "Als het enigszins r gelijk, is laat ik Ajax aanvallen" loop der jaren is een bepaald stempel op hun spel gedrukt. Toch zullen ze moeten overscha kelen, omdat je het voetbal moet spelen dat het publiek aan spreekt. Maar misschien valt het allemaal nog wel mee. Je wordt toch geen voetballer om alleen een afwachtende houding aan te nemen? Iedereen wil aanvallen. Zoiets moet je niet met allerlei systemen onderdrukken. Een speler beleeft veel meer vreugde aan zijn sport als hij meer vrijheid heeft. Als hij op avontuur kan en niet met een harnas over het veld hoeft te lopen". Een voordeel voor Brom is dat hij twee exponenten van het onge bonden, verfrissende speltype, dat Sparta erop nahield, Ray Clarke en Wim Meutstege, heeft kunnen meenemen naar Am sterdam. Een derde vertegen woordiger van die Rotterdamse vernieuwers, Michel Valke, bleek niet voorradig, eenvoudig omdat hij nog twee jaar bij Sparta onder contract staat. „Ik had hem graag willen hebben, maar het zou niet fair zijn om aan hem te gaan trek ken. Vandaar dat ik mijn oog heb laten vallen op Arnold Muhren. Een speler, die veel gelijkenis vertoont met Valke. Technisch begaafd, sterk linkerbeen en ze ven jakr ouder dan Michel, wat Ajax op dit moment uitstekend van pas zou komen. De ploeg, die we nu hebben is goed. Dank zij Meutstege, die op links en op rechts en als voorstopper kan spelen, zijn er meer mogelijkhe den in de verdediging. Daarnaast is het vertrek van Geels gecom penseerd door de komst van Clarke". „Een extra centrumspits heb ik niet nodig, omdat ik in tegenstelling tot Ivic met èèn puntspeler en twee man op de vleugels wil gaan spelen. Alleen in de breedte is Ajax op dit moment echter vrij kwetsbaar. Vandaar die belang stelling voor Muhren. Er zijn nog wat te veel onervaren spelers. Van de Brink, Kaiser, Cramer, Wijnberg, allemaal zonder meer talenten, maar qua routine ko men ze te kort. Met zo'n smalle kern de competitie ingaan is een riskante zaak, zeker in zo'n lang seizoen met alle Europa-Cup- en bekerwedstrijden. Bij tegenslag, blessures, zou ons dat wel eens kunnen opbreken". „Net als Ivic wil ik jongeren een kans geven, maar dat moetje wel op het juiste moment doen, niet te vroeg. Dan forceer je de zaak alleen maar". Dat impliceert ove rigens niet dat Cor Brom voor de periode van drie jaar dat hij zich aan Ajax heeft verbonden, een bepaald fasenplan heeft ontwik keld: „Bij een topclub kun je daar moeilijk vanuit gaan, omdat er ieder jaar wat gewonnen dient te worden. De beker of het lands kampioenschap. Steeds is het grijpen wat je grijpen kan. De club kan niet zonder tastbaar re sultaat. De noodzaak van het be halen van prestaties is constant aanwezig. Toen ik met het be stuur van Ajax rond de tafel zat, is niet geëist dat ik die en die presta tie moest zien te behalen. Zoiets is gewoon een ongeschreven wet. Een vanzelfsprekende zaak. Het geeft me ook geen bepaalde druk. Een aantal jaren geleden was dat anders. Toen kon ik er ook de pè in hebben als ik met een team on nodig had verloren. De laatste tijd weet ik dergelijke tegenval lers beter te verwerken, al moet ik er meteen bij zeggen dat er de laatste jaren ook weinig aanlei ding toe is geweest om teleurge steld te zijn". Een uitzondering vormde de finale van de vorige competitie toen Brom het werk dat hij tot dan toe bij Sparta met veel overtuiging had verricht door de spelers van zijn nieuwe werkgever in een tijdsbestek van enkele weken min of meer vernietigd zag. Zo wel in de bekerstrijd (halve fina le) als in de competitie zette Ajax Sparta buitenspel. „Zoals ik nu niet meer te maken heb met Spar ta, zo had ik toen geen boodschap aan Ajax. Ik vond het toen erg jammer dat Sparta de eindstrijd niet haalde". Achteraf kan Cor Brom alleen nog maar blij zijn met die ontwikke ling, omdat hij nu met Ajax de Europa-Cupervaring kan op doen, die hij tot nu toe mist. Resteert alleen de herinnering aan het niets ontziende ingrijpen van Ajax' vleugelverdediger Jan Evèrse, die Sparta's middenvel der Michel Valke met een wond van acht centimeter rond de knie opscheepte. Hoewel hij dat niet met zoveel woorden wil zeggen heeft Brom zich over dat incident behoorlijk opgewonden: „Ik vind dat er clean moet worden gevoet bald. Hard is niet erg, onsportief mag het echter nooit worden. Dat moet ook niet nodig zijn. Vandaar dat ik sommige spelers mis schien wat zal moeten afremmen. Ik ben geen trainer die zal zeggen, haal een speler onderuit als hij dreigt door te breken, maar welke trainer zegt dat wel? Niemand toch, daar ben ik van overtuigd. Ik vind juist dat je als trainer de plicht hebt om voetballers de ri- sicogrens van bepaalde acties bij te brengen". JAN PREENEN

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1978 | | pagina 13