Vuurgevecht na
einde bezetting
ambassade Irak
Christelijke
milities
houden
Libanese
leger tegen
Rhodesische
actie voorbij
Kremlin: "Kritiek is ontoelaatbaar"
Twee doden bij incident
Mevrouw Amin krijgt
tijdelijk de macht
DINSDAG 1 AUGUSTUS 1978
(Van onze correspondent)
DEN HAAG, PARIJS (GPD) - De
Franse verkeersleiders denken er
voorlopig niet aan hun langzaam-
aan-actie te beëindigen, die een
grote chaos veroorzaakt op de
Westeuropese vliegvelden. Een
woordvoerder van de verkeers
leiders verklaarde gisteravond
dat morgen op een vergadering
zal worden besloten of men zal
doorgaan met de stiptheidsactie.
Alleen wanneer de regering de ei
sen voor een salarisverhoging en
verbetering van het materiaal
inwilligt, zijn de verkeersleiders
bereid weer aan de slag te
gaan.
Intussen heeft de Franse minister
voor transport, Joel le Theule,
verklaard te willen onderhande
len, maar eerst moet er een einde
komen aan de chaos op de vlieg
velden. Premier Barre deed een
beroep op het „verantwoorde
lijkheidsgevoel" van de ver
keersleiders. Een loonconflict
dient niet over de hoofden van de
gewone man te worden uitge
vochten, zo verklaarde Barre.
Een woordvoerder van de ver
keersleiders zei dat veel van de
chaos niet door hun schuld was
ontstaan maar doordat buiten
landse maatschappijen op eigen
houtje proberen Frankrijk te
vermijden.
Bij de Nederlandse luchtvaart
maatschappijen KLM, Martinair
en Transavia werkte men giste
ren onder hoogspanning om de
gevolgen van de stiptheidsactie
weg te werken. In Parijs was de
wachttijd gisteren maximaal vier
uur; in Londen echter waren de
wachttijden veel langer. Op de
Spaanse vliegvelden probeerde
men zoveel mogelijk de achter
stand weg te werken.
Intussen hebben drie verzeke
ringsmaatschappijen, waarbij 95
procent van alle reisverzekerin
gen afgesloten zijn, de helpende
hand geboden aan de gedupeerde
vakantiegangers die als gevolg
van de stiptheidsactie ergens in
Eüropa zijn gestrand. De direc
teur van de Europeesche Verze
keringsmij, de heer Botman,
deelde gisteren op Schiphol mee
dat Nederlandse vakantiegan
gers die door de Franse acties zijn
gedupeerd, 50 gulden per dag per
persoon als vergoeding voor ho
telkosten en maaltijden kunnen
terugkrijgen.
Deze passagiers moeten zich recht
streeks wenden tot de verzeke
ringsmaatschappij waarbij zij
zich hebben laten verzekeren, en
niet tot hun tour-operator. De
uitkering van 50 gulden per dag
per persoon is volgens de heer
Botman in de meeste gevallen
voldoende voorde kosten van het
hotel en de maaltijden.
Eigenlijk hoeven de verzekerings
maatschappijen geen vergoeding
uit te keren. De polis voorziet
daar niet in. „Wij willen het
publiek hiermee echter ter wille
zijn", aldus Botman. De verzeke
raars vergoeden echter geen kos
ten die door vakantiegangers in
Nederland zijn gemaakt als ge
volg van vertragingen van ver
trek. Daar is geen regeling
De reisorganisatoren, KLM, Marti
nair en Transavia achten zich niet
aansprakelijk voor de extra kos
ten die de gedupeerde vakantie
gangers hebben gemaakt. De
Touroperator Studie Groep
(TSG) stelt zich op het standpunt
dat de acties van de Franse ver
keersleiders, met alle nadelige
gevolgen van dien, voor de
vakantieganger niet binnen het
risico van het reisgebeuren val
len. Het betreft hier volgens de
tour-operators een typisch geval
van overmacht.
De TSG aanvaardt geen annulerin
gen van mensen die van Schiphol
niet op de afgesproken datum en
tijd konden vertrekken. Volgens
de heer Erkelen, woordvoerder
van de TSG, zijn de kosten die de
vakantiegangers in Spanje heb
ben moeten maken omdat zij niet
op tijd naar huis konden worden
teruggevlogen, in principe niet
verhaalbaar op de reisorganisatd-
ren. Dat zelfde geldt voor de kos
ten die mensen hebben gemaakt
wanneer zij niet op tijd van
Schiphol konden vertrek
ken.
Een woordvoerder van de reisor
ganisatie Holland International
deelde gisteren mee dat vakan
tiegangers die bij zijn organisatie
een reis hadden geboekt, inmid
dels bericht hebben gekregen dat
wanneer hun vertrek is uitge
steld, zij een schriftelijke claim
bij Holland International kunnen
indienen. De reisorganisatie zal
deze claims dan van geval tot ge
val bekijken.
Volgens de KLM, Transavia en
Martinair gaat het om een duide
lijk geval van overmacht. „Wij
kunnen dus niet aansprakelijk
worden gesteld. Bovendien", zo
redeneren deze vliegtuigmaat
schappijen, „hebben wij als ge
volg van de actie veel extra kos
ten moeten maken, die wij ner
gens kunnen verhalen".
PARIJS (GPD) - De gister
avond opgeheven bezet
ting van de Iraakse am
bassade in Parijs, waarvan
de juiste toedracht van
morgen nog steeds niet
bekend was, is het werk
geweest van slechts één
man.De Parijse politie
maakte vannacht bekend
dat de terrorist die gister
avond werd aangehouden
een broer was van Said
Hammani, de gematigde
PLO-vertegenwoordiger
in Londen, die enkele
maanden geleden werd
vermoord. Volgens de
Palestijnen zou deze
moord zijn gepleegd door
leden van de door Irak ge
steunde extremistische
Palestijnse beweging.
De gijzeling in Parijs eindigde in
totale verwarring. Na een serie
telefoongesprekken tussen de
Parijse politiecommissaris
Leclerc en de - naar later bleek -
eenzame terrorist in de ambassa
de, zou deze laatste tegen zeven
uur gisteravond hebben aange
boden zich over te geven.
Politiemannen gingen het ambas
sadegebouw binnen en kwamen
even later met Hammani naar
buiten. Toen de terrorist in een
gereedstaande politieauto was
gestapt, begonnen plotseling
vanuit het ambassadegebouw
Iraakse veiligheidsagenten op de
politieauto te schieten. Daarbij
werd een politieman gedood. Een
van de Irakezen in de ambassade
Oproep aan
leger van
Chinese
vice-premier
HONG KONG (Reuter) - China s
eerste vice-premier Teng Hsiao-
Ping heeft gisteren het leger op
geroepen zich voor te bereiden op
oorlog en van China een "mach
tig en modern land" te maken,
berichtte het persbureau Nieuw-
China.
Teng, vice-voorzitter van het mili
tair comité van de communisti
sche partij en chef-staf van het
volksbevrijdingsleger, voerde
het woord op een ontvangst in
Peking ter gelegenheid van de 51-
ste verjaardag van het volksbe
vrijdingsleger.
"Bereidt u voor op oorlog, ren tegen
de tijd en versnel onze pas op weg
naar een groot, machtig en mo
dern socialistisch land", aldus de
vice-premier.
Teng bracht hulde aan wijlen voor
zitter Mao Tse-toeng, premier
Tsjoe En-lai en voorzitter Tsjoe
Teh van het nationale volkscon
gres, vanwege de "onsterfelijke
historische bijdragen die zij heb
ben geleverd aan de bevrijding en
stichting van het nieuwe China".
De vice-premier signaleerde "een
nieuwe supermogendheid die
koortsachtig bezig is aan haar
bewapening en voorbereiding op
oorlog". Hij zinspeelde op de
Sowjet-Unie. "Zij en de Verenig
de Staten hebben hun wedloop
naar wereldoverheersing ver
sneld", zei hij.
werd vervolgens dodelijk getrof
fen door politiekogels.
Doordat enkele minuten later
Franse politiemannen de schiet-
lustige Iraakse agenten gevanke
lijk wegvoerden, dachten om
standers aanvankelijk dat het
hier ging om terroristen, wat de
verwarring over het aantal over
vallers op de ambassade in de
hand werkte. In de loop van de
nacht werd duidelijk dat Ham
mani hoogstens één assistent
heeft gehad. Die zou echter al bij
het begin van de gijzelingsactie
zijn gevlucht.
De Palestijnse actie in Parijs zou
mede ten doel hebben gehad de
bevrijding van een jonge Pale
stijnse vrouw, die vorige week in
Londen werd aangehouden na
een mislukte aanslag op de Iraak
se ambassadeur in Londen.
De Iraakse ambassadeur in Parijs
was op het moment van de over
val in zijn ambassade niet aanwe
zig. Hij was juist bezig afscheid te
nemen van de Franse regering.
Volgens ambassadeur Moendhir
Twafik al Wandawi zouden niet
zijn eigen veiligheidsagenten,
maar andere terroristen de
schietpartij hebben uitgelokt
waarbij een Iraakse agent en een
politieman de dood vonden. Vol
gens de laatste berichten van
vanmorgen zouden deze twee de
enige slachtoffers zijn geweest
van de overval op de ambassade.
De portier van de ambassade, die
eerder gistermiddag was vrijgela
ten toen hij door schotwonden
dreigde dood te bloeden, was.
vandaag buiten levensgevaar.
De reden van de daarop van Iraakse
kant veroorzaakte kogelregen
was gisteravond nog niet duide
lijk. In elk geval bewijst het de
heethoofdigheid van het Iraakse
diplomatieke personeel, van wie
er kort geleden door Scotland
Yard elf uit Engeland werden
uitgewezen wegens „terroristi-
ZEILEN - De Nederlandse deel
nemers beheersen bij Trave-
münde de strijd om de Europese
zeiltitel in de Flying juniorklasse
volledig. Gisteren werden tijdens
sterk wisselende weersomstan
digheden twee races gevaren. De
gebroeders Hans en Lex Cox uit
Huis ter Heide, die zaterdag in de
openingsrace tweede werden,
haalden de finish nu beide malen
als eerste. Zij namen ook de lei
ding in het algemeen klassement.
Aad en Jan van der Vliet uit Lei
derdorp staan daarin derde
ATLETIEK - De Amerikaanse
sprinter Eddie Hart heeft zondag
in Colorado Springs (VS) met
10.07 de beste wereldseizoen-
prestatie op de 100 meter gele
verd. Mei vin Lattany werd twee
de in 10.09, waarmee hij het we
reldrecord van de junioren verbe
terde. Dit record stond voorheen
op naam van Harvey Glance met
10.11.
sche activiteiten" Het was deze Terwijl een politieman de terro-
uitwijzing die de aanslag op de risten wegvoerde openden veilig-
Iraakse ambassadeur in Londen heidsagenten van de ambassade
tot gevolg had. En het moet wor- van Irak het vuur (boven), waarop
den afgewacht of de keten van de politie-agenten dekking zochten
oorzaak en gevolg met het drama Daarna beantwoordden zij het
in Parijs al ten einde is. vuur (onder).
NAIROBI (Reuter) - President Idi Amin van Oeganda heeft giste
ren laten weten dat hij de macht in zijn land zal overdragen aan
zijn hoofdvrouw voor de periode dat hij met zijn tweede vrouw
deelneemt aan een autorally.
De Oegandese radio die dit meldde, verklaarde dat de Oegandese
defensieraad - het hoogste beleidsvormende orgaan van het land
- president Amin gemachtigd heeft deel te nemen aan de op 4
augustus beginnende rally en dat zijn hoofdvrouw Medina Oe
ganda tijdens Amins afwezigheid zal regeren.
Amin neemt deel aan de rally in zijn 'oude auto', een citroën-Mase-
rati van 1971. De rally zal verscheidene dage duren.
Sarah, Amins tweede vrouw, die als soldaat dient bij het "geme
chaniseerde zelfmoordregiment', heeft verlof gekregen om als
chauffeur van de president op te treden.
Amin heeft het sein gegeven voor de rally, 'economische oorlogs
rally' gedoopt, die gehouden wordt ter herdenking van de door
hem in 1973 tegen de Aziatische zakenlieden in zijn land ontke
tende economische oorlog. Rond 40.000 Aziaten moesten toen
binnen drie maanden Oeganda verlaten. Sindsdien is de econo
mie van het land die de deskundigheid van de Aziaten moet
missen en lijdt onder Amins onvoorspelbare politiek, in feite
verlamd.
SALISBURY (Reuter) - Het mili
taire hoofdkwartier in Salisbury
heeft gisteravond bekendge
maakt dat de actie van de Rhode
sische strijdkrachten tegen guer
rillabases in Mozambique met
succes is bekroond en nu beëin
digd is. De Rhodesische troepen
hadden 10 guerrillabases buiten
werking gesteld.
Een militaire woordvoerder zei la
ter in Mapoeto dat er bij de jong
ste aanval van Rhodesische
strijdkrachten op doelen in Mo
zambique 12 mensen om het le
ven zijn gekomen en 110 verwon
dingen hebben opgelopen. Rho
desische vliegtuigen hadden
doelen aangevallen in de provin
cies Manica en Tete, die beide aan
Rhodesiê grenzen. De aanval was
zondagmorgen begonnen.
Volgens de woordvoerder moesten
de Rhodesische vliegtuigen na
hun aanval op het gebied van
Gondola in de provincie Manica
naar hun land terugkeren als ge
volg van een tegenaanval van de
Mozambikaanse strijdkrachten.
Later waren de toestellen terug
gekeerd en hadden zij hetzelfde
gebied weer gebombardeerd.
Bisschop Abel Moezorewa, een van
de zwarte nationalisten die het
Akkoord van Salisbury hebben
ondertekend, heeft gisteren in
Videla is nu
generaal
buiten dienst
BUENOS AIRES (Reuter) - Presi
dent Jorge Rafael Videla van Ar
gentinië is gisteren met militair
pensioen gegaan en heeft het op
perbevel over het leger overge
dragen aan zijn vriend en geko
zen opvolger, luitenant-generaal
Roberto Viola.
Vandaag begint Videla aan een
nieuwe ambtstermijn als staats
hoofd.
De 53-jarige Viola vervangt Videla
ook als de vertegenwoordiger
van de landmacht in het militaire
driemanschap dat in Argentinië
de lakens zal blijven uitdelen.
Volgens welingelichte kringen
hoopt president Videla dat ver
kiezingen kunnen worden ge
houden voor zijn nieuwe ambts
termijn in 1981 eindigt.
Londen de jongste actie van de
Rhodesische strijdkrachten in
Mozambique verdedigd.
Moezorewa, die weigerde te zeggen
of hij over het optreden was ge
raadpleegd. zei dat als men met
de verdediging van een land is
belast, men handelend moet op
treden wanneer men over be
paalde inlichtingen komt te be
schikken.
Akkoord tussen
China, Zambia
en Tanzania
DAR-ES-SALAAM, TANZANIA
(UPI) - Tanzania, Zambia en de
Chinese Volksrepubliek hebben
gisteren een akkoord gesloten
dat de problemen moet oplossen
die er zijn rond de door China
aangelegde spoorweg 'Tazara', de
verbinding van het door land in
gesloten Zambia met zee.
Op de sluitingsbijeenkomst van
een driedaagse conferentie tus
sen vertegenwoordigers van de
drie landen, zei de Zambiaanse
minister van verkeer, generaal
Kingsley Chinkuli: "Wij hebben
de vinger op de problemen ge
legd, ze besproken en er beslui
ten over genomen. Wat nu nog
rest is deze toe te passen".
De Zambiaanse im- en export via
de spoorweg zijn ernstig belem
merd door ontsporingen, diefstal,
tekorten en wagons en traagheid
bij het keren van het rollend ma
terieel.
Bijzonderheden over het akkoord
zijn niet gegeven, maar Chinkuli
zei dat zijn regering er de "hoog
ste voorrang" aan zou geven.
De spoorweg is 1.860 kilometer
lang en wordt gebruikt voor het
vervoer van het voor de uitvoer
van Zambia zo belangrijke koper
naar de havenstad Dar-es-Salaam
in Tanzania.
De Tanzaniaanse minister van ver
keer Amir Jamal zie dat China
erin had toegestemd nog enige
tijd bij de exploitatie van de
spoorweg te helpen door het af
staan van deskundigen en in
structeurs.
De Chinese vertegenwoordiger op
het overleg, vice-minister van
economische betrekkingen met
het buitenland Li Ke, noemde het
verloop van de conferentie 'een
volledig succes'
MOSKOU (REUTER) - Het Kremlin vindt
de beschuldiging van de Westerse landen
dat de processen tegen de Russische dis
sidenten in strijd zijn met de akkoorden
van Helsinki, een ontoelaatbare inmen
ging in de binnenlandse aangelegenheden
van de Sowjet-Unie.
De mening van de Russische leiders werd
gisteren op een persconferentie in Mos
kou, gehouden ter gelegenheid van de
derde verjaardag van de conferentie van
Helsinki, vertolkt door onderminister van
buitenlandse zaken Anatoly Kowaljov.
De Russische onderminister verklaarde met
nadruk dat de Sowjet-Unie niet van plan
is kwesties te bespreken die onder haar
verantwoording vallen. Een van de
grondslagen van de in Helsinki gehouden
conferentie over de veiligheid in Europa,
aldus Kowaljov, is het principe van de
veiligheid in Europa, aldus Kowaljov, is
het principe van de niet-inmenging. De
landen die de slotverklaring getekend
hebben, dienen zich ervan te weerhouden
zich te mengen in eikaars aangelegenhe
den. Het Sowjetrussische recht is een
produkt van het Russische volk. En in ons
land, aldus de Rus, gelden onze eigen wet
ten en niet die, welke op aanmatigende
wijze van buitenaf worden voorgeschre
ven. Juist door die laatste worden de be
palingen van de slotverklaring van Hel
sinki geschonden.
Wat de jongste veroordeling van Ginzboerg,
Sjtsjaranski en andere dissidenten en ac
tivisten betreft, merkte Kowaljov op dat
zij niet terecht hebben gestaan wegens
hun afwijkende meningen, maar louter en
alleen wegens hun misdadige activiteit.
De Russische onderminister vond voorts
het opschorten door Engeland van de cul
turele uitwisselingen met de Sowjet-Unie
als blijk van afkeuring van de processen
tegen de dissidenten een maatregel die in
strijd is met de verklaring van Helsinki en
afbreuk doet aan de bilaterale betrekkin
gen.
Volgens Kowaljov heeft de Sowjet-Unie al
les gedaan wat in haar vermogen ligt om
de bepalingen van de slotakte van Helsin
ki na te leven.
BEIROET, JERUZALEM (GPD) -
Granaten en raketten, afgevuurd
door christen-rechtse milities
zowel in Beiroet als in Zuid-Li-
banon, hebben gisteren de Liba
nese crisis weer een stapje verder
van een oplossing gebracht. In
het zuiden beschoten christelijke
milities vanuit hun enclaves aan
de Israëlische grens een voor
hoede van 650 man van het nieu
we Libanese leger, dat daar voor
het eerst in twee jaar het staatsge
zag kwam herstellen. Na een
maand gesloten te zijn geweest
als gevolg van hevige gevechten
tussen Syrische eenheden van de
Arabische vredesmacht en chris
ten-rechtse milities, probeerden
enkele honderden havenarbei
ders in Beiroet weer aan de slag te
gaan. Maar de artillerie van de
christenen deed de werkwilligen
als mieren uiteen stuiven. De ha
ven van Beiroet is dus nog steeds
dicht, een schadepost voor de
toch al noodlijdende Libanese
economie van miljoenen dollars
per dag.
Typerend
Beide incidenten zijn typerend
voor christen-rechtse obstructie
tegen hervatting van elke eco
nomische activiteit en tegen het
gezag van president Elias Sarkis
in het algemeen. De president is
bijna geheel afhankelijk van
vreemde legers in het handhaven
van zijn gezag. De 6000 man VN-
troepen moeten Zuid-Libanon
vrij van Palestijnse commando's
houden, een taak waarin zij aar
dig slagen. Voor de rest van Li
banon moet Sarkis het met 30.000
Syrische troepen in het kader van
de Arabische vredesmacht doen,
een onmogelijke opgave, omdat
de christelijke milities zich ver
zetten tegen de Syriërs, die zij als
bezettingstroepen beschou-
Politiek gezien is de opbouw van
een eigen Libanees leger - trouw
aan het centrale gezag, in tegen
stelling tot de talloze partij- en
privè-legertjes die alleen loyaal
zijn aan hun eigen politieke of re
ligieuze leiders - van het aller
grootste belang voor het bezwe
ren van de Libanese crisis. Een
krachtig Libanees leger zal de
VN- en de Arabische vredes-.
macht en dus de Syriërs op den
duur overbodig maken. Met het
zenden van geregelde legereen
heden naar het zuiden heeft de
Libanese overheid een eerste -
voorlopig mislukte - poging ge
daan het staatsgezag in een om
streden gebied van het land te
herstellen.
Toejuichingen
Toen de legermacht gisteren pro
beerde van VN-gebied in Zuid-
Libanon onder toejuichingen van
de plaatselijke bevolking verder
te trekken naar de centrale sector
bij het dorp Tebnine, sloegen ra
ketten en granaten, afgevuurd
door christelijke milities, op en
kele tientallen meters van de Li
banese soldaten in. De milities -
die al twee jaar lang door Israël
middels het zogeheten „goede
hek" in de Libanees-Israëlische
grens van al het mogelijke wa
pentuig (van handgranaten tot en
met tanks) worden voorzien - zet
ten ook wegversperingen op vlak
buiten hun bolwerk Mar-
jayoun.
De Libanese legereenheid zit nu
vast. Een ander legeronderdeel
wordt binnen enkele dagen ook
in het zuiden verwacl>t, maar
men voorziet bij deze operatie
geen moeilijkheden, aangezien
dan langs de kustweg via Tyrus
opgetrokken zal worden en niet
via christelijk gebied.
Vastbesloten
Uit alles blijkt dat de christen-
rechtse milities, die een 10 km
diepe strook langs de gehele Li-
banees-Israelische grens bezet
houden, vastbesloten zijn het Li
banese leger niet in hun gebieden
toe te laten. Het is niet de eerste
keer dat de christelijke milities
het wettige gezag aan hun laars
lappen; in juni weigerden ze hun
posities over te dragen aan het
VNpersoneel, daarmee VN-re-
solutie 425 negerend. In het licht
hiervan is het zeer de vraag of de
commandanten van de christe
lijke militia's - de dissidente le-
germajoors Haddad en Chidiac -
gehoor zullen geven aan het bevel
van de generale staf in Beiroet om
naar de hoofdstad terug te keren.
Moslim-linkse Libanese kringen
en de Syriërs willen dat Haddad
en Chidiac berecht zullen worden
wegens hoogverraad, omdat zij
met de Israëli's hebben samen
gewerkt. De beide majoors heb
ben altijd volgehouden orders uit
Beiroet te zullen opvolgen. Maar
in de praktijk hebben Haddad en
Chidiac de laatste twee jaar alleen
maar aanwijzingen uit Israel op
gevolgd.
