Eanes ontheft
Soares
functie
premier
zijn
van
Begin poogt
prestige op
te poetsen
Absolute chaos verwacht op Franse wegen
Nalatigheid oorzaak
ITALIË KENT
OOK ZIJN
'BESTEK '81'
KIND KRIJGT KIND
Politiewet
van Spanje
vernieuwd
Extremist
getuigt
tegen RAF
VRIJDAG 28 JULI 1978
PAGINA 13
ROME (DPA) - Nalatigheid van de
fabriek en van de regionale auto
riteiten heeft in grote mate bijge
dragen tot de ontsnapping van
het uiterst giftige dioxine, op 10
juli 1976 uit de Icmesa-fabriek in
het Noorditaliaanse Seveso.
Dit is de conclusie van een onder
zoek, uitgevoerd door een com
missie van het Italiaanse parle
ment. Door de gaswolk raakten
destijds ruim 1800 hectaren ge
deeltelijk dichtbevolkt gebied
ten noorden van Milaan ernstig
vergiftigd en verloren honderden
gezinnen have en goed. Over de
schadelijke uitwerking op de ge
zondheid van de mens zijn de
deskundigen het tot op de dag
van vandaag nog niet eens.
Ta een onderzoek van eén jaar
publiceerde de 30 leden tellende
parlementaire commissie giste
ren in Rome haar 500 pagina's
omvattend rapport. De directie
van Icmesa, een dochter van het
Zwitserse concern Hoffman-La
Roche, wordt in het rapport "ern
stige nalatigheid" verweten. Te
gelijkertijd wordt ook de vinger
gelegd op het gebrek aan voor
schriften en het plichtsverzuim
van de plaatselijke autoriteiten.
Volgens de onderzoekcommissie
heeft het chemische bedrijf met
ontoereikende apparatuur en
niet voldoende gekwalificeerd
personeel gewerkt en daarbij gro
te onzekerheid laten bestaan over
de giftigheid van de stof. Gedeel
telijk heeft Icmesa ook gedraaid
zonder de voorgeschreven ver
gunningen.
De autoriteiten zouden na het on
geval pas met een vertraging van
27 uur zijn ingelicht en boven
dien nog steeds in het ongewisse
zijn gelaten over de omvang van
de ramp. "In werkelijkheid was
het ontsnapte dioxine veruit de
giftigste synthetische stof die tot
nu toe bekend is", aldus het rap
port.
Ontoereikend was, naar het oordeel
van de parlementariërs, ook het
werk van de autoriteiten, zowel
bij de controle van het bedrijf als
bij de hulpverlening na het onge
val.
Aanhangers
Charta '77
opgepakt
WENEN (UPI) - De Tsjecho-
slowaakse schrijver Vaclav
Havel en 10 andere onderte
kenaars van het document
voor de mensenrechten,
Charta '77, zijn in Praag op
gepakt in verband met de
komende tiende verjaardag
van de Russische invasie. Dit
hebben Tsjechoslowaakse
kringen in Wenen bekend
gemaakt.
Naar verluidt werden de Char
ta-leden woensdagavond op
gepakt in het Praagse appar
tement van Havel en werden
ze later weer vrijgelaten, op
voorwaarde dat ze gisteren
opnieuw voor nadere onder
vraging op het hoofdbureau
van politie zouden verschij-
Naast Havel behoorden tot de in
hechtenis genomen onderte
kenaars Peter Uhl, een lid van
de ideologische afdeling van
de Charta-beweging, de ac
teur Pavel Landovsky en Ru-
dolf Slansky, de zoon van de
voormalige partijleider Ru-
dolf Slansky die in 1952 we
gens hoogverraad werd
geëxecuteerd.
Volgens de Weense bronnen is
de actie tegen de groep het re
sultaat van een speciale maat
regel, door de politie uit
gevaardigd met het oog op de
10de verjaardag van de inva
sie van Tsjechoslowakije
door de troepen van het War-
schau-pact op 21 augustus.
In hetzelfde kader doorzocht de
Tsjechoslowaakse politie vo
rige week het huis van Pavel
Kohout, prominent schrijver
en Charta-lid. Jiri Hajek, oud
minister van buitenlandse
zaken en ex-woordvoerder
van de Charta-beweging,
kreeg het "advies" van de po
litie om Praag te verlaten tot
na de verjaardag om moei
lijkheden te voorkomen, al
dus de bronnen. Hajek woont
nu in een dorpje op 40 km van
Praag, zo wordt gezegd.
In Wenen wordt echter ontkend
dat de Charta-beweging iets
van doen heeft met pamflet
ten die kennelijk in Praag zijn
verspreid en waarin de be
volking wordt opgeroepen op
de verjaardag het openbaar
vervoer te boycotten.
Een dergelijke boycot, die in
1969 op de eerste verjaardag
in acht werd genomen, zou
weinig zin hebben onder de
huidige Tsjechoslowaakse
omstandigheden, zo zegt men
in Wenen.
Spaak in het
wiel
van
Brits akkoord
LONDEN (ANP) - De Britse rege
ring heeft gisteren kwaad gerea
geerd op het blokkeren door de
Europese Commissie van een
overeenkomst, die de weg zou
vrijmaken voor de levering van
uranium uit Australië aan Groot-
Brittannië. De overeenkomst, die
bepaalde beperkingen oplegt aan
het Britse gebruik van de splijt
stof, zou gisteren in Londen wor
den getekend. De Europese
Commissie maakte echter het be
zwaar dat daarmee de regels van
Euratom, de organisatie voor het
energiewezen in de EG, zouden
worden overtreden.
n kringen rond de Europese
Commissie, het "dagelijks be
stuur" van de EG, is vernomen
dat Brussel zich vooral zorgen
maakt dat het principe van vrije
verzorging in gevaar wordt ge
bracht door de exclusieve over
eenkomst van de Britten. Het
Britse ministerie van energie gaf
daarop een verklaring uit waarin
de bezwaren van de Commissie
niet werden geaccepteerd. Het
ingrijpen van de Commissie
komt niet ten goede aan de EG en
is strijdig met de Britse belangen.
Een somber kijkende Mario Soares staat de journalisten te woord.
ROME (GPD) - Als alles volgens
plan verloopt legt de Italiaanse
regering de komende week aan
de partijen die haar steunen een
driejarenplan voor ter sanering
van 's lands economie. Dat is hard
nodig. Sinds een jaar of drie ver
keert Italië niet alleen politiek en
sociaal in een ernstige crisissitua
tie, maar ook economisch.
In feite is, sedert Italië in 1860 een
staatkundige eenheid werd, het
dualistische karakter van de eco
nomie niet veranderd, d.w.z. niet
verbeterd. Het noorden is van
ouds geindustrialiseerd, het zui
den is immer overwegend agra
risch gebleven. De tegenstelling
in welvaart is groot. De ligging en
het klimaat spelen naast de histo
rische ontwikkeling een rol bij
deze „arbeidsverdeling"
Pas sinds 1950 wordt er echt gepro
beerd wat aan te doen. Onder su
pervisie van de Cassa per il Mez-
zogiorno, het ontwikkelings
fonds voor het zuiden, zijn groot
scheepse landbouwhervormin
gen, cultuurtechnische werken
en verbeteringen in de infrastruc
tuur verwezenlijkt.
Nieuwe lening
Om de economie gezond te kunnen
maken heeft de regering-An-
dreotti allereerst een nieuwe le
ning van het Internationale Mo
netaire Fonds nodig: 1 miljard
dollar dit keer. De Europese di
recteur van het IMF, de heer Alon
Whittome, heeft deze week de
voorwaarden gesteld: het tekort
op de begroting mag volgend jaar
niet meer zijn dan 14 procent van
het burto nationaal produkt; in
de volgende jaren moet het nog
verder worden beperkt; een gro
ter deel van de overheidsbeste
dingen moet gericht zijn op in
vesteringen.
Wij hier in Nederland maken ons
ernstig zorgen over een financie
ringstekort van 6.5 procent in
1979. Het begrotingstekort in Ita
lië zal volgens het rapport van
Whittome 18 procent zijn als er
niets aan gedaan wordt.
Het begrotingstekort kan van twee
kanten worden verkleind: min
der uitgeven en meer ontvangen
is gelijk aan belasting verhogen.
Het plan schijnt te zijn de lopen
de uitgaven met niet minder dan
vijf procent te verlagen en de so
ciale uitkeringen te herzien,
waartoe ook de prijscompensatie
wordt gerekend.
Niet hopeloos
Er valt dus al met al genoeg te doen.
Hopeloos is het zeker niet. Bij een
gematigd expansief beleid kan de
economie van Italië volgens de
OESO van nu tot midden 1979
met drie procent groeien. Niet al
te veel, maar toch een verbete
ring. De handelsbalans kan dit
jaar voor het eerst sinds jaren een
overschot van een miljard dollar
vertonen, terwijl de betalingsba
lans als het toerisme florissant
blijft een overschot van drie mil
jard dollar kan laten zien met een
verdere vooruitgang in het eerste
halfjaar van 1979.
Van wezenlijk belang is of Italië in
derdaad van het IMF een nieuwe
lening krijgt. De beleidsvoorne
mens die volgende week bekend
worden - ook een Bestek '81 -
moeten eerst worden afge
wacht.
LISSABON (GPD) - De Por
tugese premier Mario
Soares is gisteravond
door president Eanes uit
zijn functie ontheven. De
kabinetscrisis lijkt daar
door verergerd te wor
den.
Volgens president Eanes zal de re-
gering-Soares nu nog de lopende
zaken moeten afhandelen, maar
Mario Soares zelf weigert dat.
Vandaag zou Eanes besprekin
gen beginnen om te komen tot de
benoeming van een nieuwe eer
ste minister, die dan de derde
Portugese regering binnen twee
jaar zal moeten vormen.
De Socialistische Partij gaf gister
avond te kennen volledig achter
Mario Soares te staan en riep het
Portugese volk opnieuw op pal te
staan ter verdediging van de de
mocratie. De grote vraag is of de
socialistische premier ontslagen
is of uit zijn functie „ontheven"
Omdat de socialisten weigerden
zelf het ontslag van het kabinet
aan te bieden zou de president
Mario Soares slechts uit zijn
functie kunnen ontheffen. Maar
in dat geval mag de regering geen
lopende zaken meer afhande
len.
Verongelijkt
Mario Soares verklaarde gisteren
aan de journalisten er niet over te
denken zijn premier-functie ver
der waar te nemen. Hij toonde
zich verongelijkt vooral omdat de
socialisten verweten werd aan
hun machtspositie verlekkerd te
zijn. Het idee om eventueel de
leiding van de derde regering op
zich te nemen, noemde Mario
Soares „totaal belachelijk". Toch
zei hij niet duidelijk dat hij een
dergelijk aanbod zou weige-
De voorzitter van de Sociaal-demo
cratische partij, die in de opposi
tie zat, zei gistermiddag na het
gesprek met Eanes dat er waar
schijnlijk nieuwe verkiezingen
moeten worden gehouden. Mo
gelijk speelt president Eanes
toch nog met de gedachte een
nieuwe coalitie-regering te vor
men. In het perscommuniqué
werd gesteld dat de nu verbroken
coalitie tussen socialisten en
christen-democraten ondanks
alles bewezen heeft dat samen
werking tussen twee verschil
lende partijen mogelijk is.
Mario Soares werd in het
niquè lof toegezwaaid voor de
wijze waarop hij de regering ge
leid heeft. Het lijkt echter uitge
sloten dat de socialisten nog be
reid zijn met welke partij dan ook
een coalitie te vormen. Van de
andere kant is een regerings
combinatie zonder socialisten
ondenkbaar. Door te weigeren de
lopende zaken af te handelen
maakt Mario Soares het de presi
dent in feite onmogelijk langdu
rige formatieonderhandelingen
te voeren.
MADRID (ANP)-De 13-jarige Immaculada Munoz is onlangs de jongste
moeder van Spanje geworden, toen zij het leven schonk aan een zoon
Oscar David.
Zij en de 17-jarige vader Juan Sanchez hebben besloten dit heuglijke feit
met een huwelijk te bezegelen.
De grootouders van Oscar David schijnen zeer met de gebeurtenis ingeno
men te zijn.
MADRID (GPD) - De Spaanse
Tweede Kamer heeft gisteren de
nieuwe politiewet goedgekeurd,
die het karakter van de handha
vers van de openbare orde ingrij
pend wijzigt. De voornaamste
veranderingen zijn dat de politie
in de toekomst niet meer repres
sief kan optreden en dat het
Spaanse politieapparaat losge
koppeld wordt van het leger.
De taak van de politie wordt in de
nieuwe wet omschreven als de
verdediging van de grondwette
lijke orde, de bescherming van de
vrije uitoefening van de burger
rechten en het garanderen van de
veiligheid van de burgers. Dit be
tekent dat de politie niet meer,
zoals in de tijd van Franco, als
politieke waakhond gebruikt kan
worden. Volgens de nieuwe poli
tiewet vallen zowel de guardia ci
vil als de policia armada, die in de
toekomst policia nacional ge
noemd wordt, rechtstreeks onder
de minister van binnenlandse za
ken.
Voorts erkent de nieuwe politiewet
het bestaan van de gemeentelijke
en provinciale politiekorpsen.
Met deze bepaling wordt de mo
gelijkheid open gelaten om in de
toekomst politieapparaten te
creëren, die onder de verant
woordelijkheid vallen van de au
tonome regionale zelfbesturen.
In tegenstelling tot in de meeste
Westerse democratische landen
blijft de Spaanse politie verant
woordelijk voor de uitgifte van
nationale identiteitsbewijzen en
paspoorten.
STUTTGART (DPA) - Het
voormalige lid van de West-
duitse extremistische organi
satie Rote Armee Fraktion
(RAF) Gerhard Müller is gis
teren naar Stuttgart-Stamm-
heim gekomen om te getui
gen tegen zijn vroegere geest
verwanten. De 30-jarige Mül
ler beschuldigde de verdach
ten Irmgard Möller (30) en
Bernhard Braun (32) van ac
tieve deelname aan de bom
aanslag op het hoofdkwartier
van de Amerikaanse troepen
in Heidelberg, in mei 1972.
Braun zou, volgens de getuige
nis, samen met Müller en in
opdracht van RAF-leider An
dreas Baader twee bommen
hebben bevestigd in een voor
de aanslag gestolen auto. Kort
daarop zouden Baader met
Braun en nog drie activisten
op een geheime plaats zijn
bijeengekomen om de auto en
nog een ander van bommen
voorzien voertuig naar het
hoofdkwartier te rijden.
Volgens Müllers woorden was
ook al lang een rol voor Irm
gard Möller in de plannen op
genomen. Baader zou haar
daarmee de kans op "rehabili
tering" hebben willen geven
voor de mislukking van een
aanslag op een politiebureau,
waar een bom niet tot explo
sie kwam.
Het verhoor van Müller, die zich
eind 1974 uit eigen beweging
tijdens zijn gevangenschap
van de RAF afwendde, wordt
de komende weken voortge
zet.
Half augustus begint voor een
rechtbank in Stuttgart een
nieuw proces tegen Westduit-
se extremisten. In dit proces
staat terecht de 30-jarige be
drijfseconoom Uwe Folkerts,
die zich moet verantwoorden
wegens lidmaatschap van een
terroristische vereniging. De
verdachte is de broer van
Knut Folkerts (26), die in
Maastricht een straf van 20
jaar uitzit wegens de moord
op een Utrechtse politieman.
Uwe Folkerts en zijn vrouw Ma
rion Brigitte bevinden zich
sinds eind mei in hechtenis.
JERUZALEM (GPD) - „Sadat wil
vrede, maar op zijn voorwaarden.
Sadats voorwaarden leiden tot de
vernietiging van de staat Israël.
Hij wil diplomatieke betrekkin
gen en normalisering met een
klein Israël, omringd door Arabi
sche legers en Russische artille
rie. Misschien dat hij niet zelf de
aanval zal openen, dat laat hij
mogelijk aan zijn opvolger over.
Daarom is de vrede die Sadat wil
een anti-vrede"
De oude
Het was voor het eerst sinds maan
den dat Menachem Begin zich op
de Israëlische beeldbuis ver
toonde, en het werd hoog tijd.
Want Begins prestige heeft de af
gelopen weken ernstig geleden
door de aanhoudende crisissfeer
binnen zijn kabinet en de stroom
van berichten dat hij psychisch
en lichamelijk niet meer de oude
is.
Welnu, in zijn tv-optreden was Be
gin weer de oude. En hij onthulde
een aantal belangrijke zaken. Al
lereerst dat hij niet in Sadats vre
deswil gelooft, en verder dat vre
de niet zijn hoogste prioriteit is.
„Ik heb bij mijn ambtsaanvaar
ding het vermijden van oorlog als
hoogste prioriteit gesteld. Dat
beschouw ik nog steeds als het
belangrijkste". Vrede dan niet,
was de vraag. „Natuurlijk, als het
mogelijk is, maar het voorkomen
van oorlog in de eerste
plaats"
Begin is van plan tot eind 1981 aan
te blijven. Hij zal zich niet be
schikbaar stellen voor een twee
de ambtstermijn. Deze week is hij
begonnen met een grote cam
pagne om het geschokte ver
trouwen in zijn leiderschap te
herstellen. „De regering zal rege
ren", riep hij de afgelopen maan
dag de oppositie toe, hetgeen
hem hoongelach uit de banken
van de oppositie opleverde. Er
kende de premier daarmee dat hij
tot nu toe de zaak niet in de hand
had gehad?
Nationale twijfel aan Begins wijs
heid en gezondheid hebben een
dubbel en tegenstrijdig effect ge
had voor Israël. Twijfel aan de
juistheid van de politieke weg,
gepaard aan een dieper ingraven
in oude stellingen, die tenminste
zekerheid geven. De onzekerheid
wordt alleen maar groter omdat
de Arbeiderspartij een heel ander
geluid laat horen. Uit de ge
sprekken die Peres met Sadat
heeft gevoerd, is gebleken dat
Sadat wel degelijk zaken wil
doen, als Israël maar een inten
tieverklaring aflegt zoals het
Kreisky-Brandt-document van
de Socialistische Internationale,
dat in feite een door Eban opge
steld Peres-Sadat-document is -
zij het ieder met zijn eigen inter
pretatie. Dat document sluit een
onafhankelijke Palestijnse staat
uit en stelt vast dat Israël zich op
alle fronten terug moet trekken
achter veilige en erkende gren
zen, die bij onderhandelingen
moeten worden vastgesteld. Doel
van zo n intentieverklaring is en
was Jordanië bij het vredesover
leg te betrekken. Volgens Dajan
een zinloze bezigheid, omdat een
dergelijke intentieverklaring
geen vervanging kan zijn voor
concrete onderhandelingen over
de Jordaan-westoever.
Volgens Peres is het mogelijk wel
een vervanging - dat is niet zeker
- als het slim en discreet gespeeld
wordt. Sadat heeft Peres en ook
Weizman verzekerd dat hij zich
door niemand de wet laat voor
schrijven, ook niet door Jordanië
als dat land in een intentieverkla
ring die aanvaardbaar is voor
Egypte, geen aanleiding te zien
om zich bij bij het vredesinitiatief
aan te sluiten.
Na het aanvaarden van de intentie
verklaring is met andere woor
den de weg mogelijk vry voor een
bilaterale overeenkomst tussen
Israël en Egypte, uiteraard onder
pseudoniem. „En", zeggen de
vertegenwoordigers van de Ar
beiderspartij, „dat is de moeite
van het proberen waard, te meer
omdat Sadat zowel aan Peres als
Weizman heeft ingefluisterd dat
Israëlische troepen op de weste
lijke Jordaanoever mogen blij
ven ook na afloop van de vijfjari
ge overgangsperiode.
PARIJS (GPD) - In Frankrijk gaat morgen
de wereld in benzinedampen en onafzien
bare auto-kluwen ten onder. Terwijl vier
miljoen Franse vakantiegangers naar huis
terugkeren gaan er zes miljoen Fransen op
weg, en daar komen dan nog de week-en-
ders en de buitenlanders bij. Experts ver
wachten een absolute wanhoop, zelfs en
ondanks een al driejaar werkend systeem
om de automobilisten met omwegen,
sluipwegen en informatiediensten te hel
pen.
Een extra probleem dit jaar is dat 30 procent
van de Fransen die anders naar hun vaste
plek in Bretagne gingen als gevolg van de
olieramp met de tanker Amoco Cadiz nu
het Zuiden opzoeken. En door het slechte
weer van de laatste weken gaat eigenlijk
iedereen in de verwachting van een beetje
zon hals over kop naar de stranden langs
de Middellandse Zee. Hoe de „autoroute
du sud" er dit weekeinde uit zal zien is dan
ook nauwelijks met een pen te beschrij
ven, vermoeden de ingewijden. Ruim ge
rekend veertien miljoen auto's zullen bin
nen die paar dagen allemaal onderweg
zijn naar hetzelfde - of terugkeren van
hetzelfde doel.
De goede raad die de organisatoren van de
hulp-acties voor de toeristen uit Noord-
Frankrijk - dus ook uit ons land - te geven
hebben is om heel vooraan in het week
einde te vertrekken, of anders te wachten
tot woensdag 2 augustus. De problemen
uit het Noorden zullen zich minder op de
„autoroute du nord" dan wel op de „pèri-
phènquè", de rondweg om Parijs en ten
zuiden daarvan gaan voordoen.
De toeristen die al deze ellende tenslotte te
boven zijn gekomen, maar op de plaats
van aankomst geen hotel, pension of
standplaats voor caravan of tent hebben
besproken, worden met nieuwe rampen
bedreigd. De berichten die speciaal vanuit
de Middelandse-Zee-badplaatsen tot het
koele Parijs zijn doorgedrongen liegen er
niet om. Met name het vroeger minder be
zochte gebied van Languedoc-Rousillon
(van de Camargue tot aan de Frans-
Spaanse grens) met zijn supertoeris
tenoorden als „La grande Motte" dreigen
te bezwijken onder de toenstenvloed.
Hotelgasten in spè slapen in de televisieka
mers op banken, caravanhouders komen
niet verder dan parkeerplaatsen langs
stoffige en drukke wegen, kampeerders
worden ver landinwaarts gedreven waar
geen water is en een enkele magere boom
de gloeiende zon niet tegenhoudt.
Verstandig degeen die thuis blijft, want ook
vliegen is geen oplossing: een staking van
de verkeersleiders op de sleutelposten in
Frankrijk dreigt te leiden tot een chaos
van ongekende afmeting op de vliegvel
den, ook buiten Frankrijk.
