'Ik voel me geen
super-directeur'
Minister Van Aardenne:
EISEVIERS
PONDERDAG 27 JULI 1978
PAGINA 15
Nu er in deze vakantiemaanden
miljoenen mensen op drift
zijn geraakt, en opgejaagd
door de niets ontziende peste
rige regen bij voorkeur war
me en droge landen opzoe
ken, worden er vanzelfspre
kend talloze informaties uit
gewisseld. Mensen komen te
rug en vertellen soms met be
hulp van films of dia's hoe het
er daarginds uitzag. Mensen
komen uit andere landen naar
hier en nemen indrukken en
meningen mee naar huis. Die
informaties zijn niet altijd
even betrouwbaar.
Een paar voorbeelden aan de
hand van pas opgedane erva
ringen.
Ik kreeg bezoek uit Amerika.
Zij logeerden bij familie in
Haarlem. Omdat ze katholiek
waren namen de gastheer en
zijn vrouw hen mee naar een
echte Latijnse hoogmis in
Haarlem. Ik sprak die Ameri
kanen een paar dagen later.
Het was hen die zondag in
Haarlem opgevallen dat in
Holland overal nog Latijnse
missen werden gehouden. In
Amerika was dat allang an
ders. Alles gebeurde in de
volkstaal. Ondanks mijn ver
weer ben ik er toch zeker van
dat ze, eenmaal in Amerika
teruggekeerd, daar zullen
vertellen hoe heel Holland
nog ouderwets is, wat de mis
viering betreft.
Zij, de Amerikaanse, wilde voor
haar dochter een tafelkleedje
meenemen, maar het moest
"typically Dutch" zijn. In
Amsterdam vonden ze zoiets
voor 3,50. Zo'n prul kocht-
ten ze in Los Angeles voor 10
dollar. Ergo: alles was hier
ontzettend duur.
Ook kreeg ik vijf dagen bezoek
van een Engels echtpaar. Ook
katholiek. Ik verwees hen
naar de Leidse studenten-
ecclesia. Ze kwamen er ont
steld van terug. De instel
lingswoorden van de eucha
ristie werden door heel de
kerk gezongen, en dan nog
verhuld ook. Aan hun vrien
den in Engeland zullen ze on
getwijfeld vertellen dat overal
in Holland de mis zo gevierd
wordt.
Op een dag gingen ze per trein
van Voorschoten naar
Utrecht. Toen ze 's avonds te
rug kwamen zei hij: "Ik heb
de indruk dat er in Holland
veel meer schapen zijn dan
koeien." Dat was dus zijn
conclusie na dat éne ritje. Ze
hadden in Utrecht op mijn
advies Gerard Croiset be
zocht. Hij had de indruk dat in
Holland veel grotere waarde
toegekend werd aan de pa
rapsychologie dan in Enge
land.
Verder vond hij dat alle Hollan
ders zo goed Engels spraken,
dat alle leegstaande huizen
onmiddellijk gekraakt wer
den, en dat er in Holland heel
weinig gestaakt werd.
Ondanks mijn weerwerk tegen
al die generalisaties ben ik er
toch zo goed als zeker van dat
zij merkwaardige verhalen
over Holland zullen verteld
hebben bij hun terugkeer.
Nu is dat allemaal niet zo erg.
De schade is zeer beperkt
Ook als die Amerikaanse dame
haar minachting voor figuren
als Den Uyl en Van Agt uit en
zegt dat ze de strijd tegen de
auto's een dwaze strijd vindt -
auto's zijrt nu eenmaal on
misbaar; wanneer ze kern
centrales nu eenmaal nodig
vindt zoals ook de neutro
nenbom; wanneer ze Nixon
blijft verdedigen, dan neem ik
haar niet ernstig.
Ze vond ook dat de discrimina
tie in Amerika alleen bestaat
tussen negers onderling. Ik
vroeg haar wat voor discrimi
natie zij dan bedoelde. Zij
antwoordde dat de rijke en
ontwikkelde negers op de
arme negers neerzagen. Ik zei
dat wij blanken er zo nog al
tijd niet in geslaagd zijn enige
gelijkheid te betrachten tus
sen rijk en arm. Haar verba
zingwekkende antwoord
was: "Ja, maar negers zijn nu
eenmaal negers.
Bedenkelijk
Veel bedenkelijker wordt het
officiële i
mening van hun volk geacht
worden weer te geven in het
buitenland. Ik denk aan de
huidige minister van Buiten
landse Zaken Van der Klaauw
die de voorbije dagen in Tan
zania was bij gelegenheid van
het bezoek dat de koningin
dan dat land bracht. Van der
Klaauw zei in Tanzania een
paar schandelijke dingen. Hij
beweerde dat het socialisme
daar niet meer dan "een
kreet" was. En dat hulp aan
Tanzania niet anders was dan
geld wegsmijten in een bo
demloze put.
President Nyerere zal niet on
der zijn gehoor gezeten heb
ben, hij hield zich met de ko
ningin bezig. Anders zou het
me niet verbaasd hebben
wanneer hij heer Klaauw
vriendelijk, doch dringend
zou hebben verzocht het land
onmiddellijk te verlaten.
Het ministerie van Buitenland
se Zaken heeft zich gehaast
uit te leggen wat de minister
met zijn beledigingen be
doeld had. Wat die "kreet" be
treft wilde hij alleen maar
zeggen dat het socialisme in
Tanzania niet te vergelijken is
met dat van de West-Europe
se landen En die put dan?
Wel, daarmee bedoelde heer
Klaauw dat Tanzania juist
zo'n enorme behoefte had aan
hulp dat pas na vele jaren het
effect duidelijk zou zijn. Ja, ja.
Dat werd in Nederland ge
schreven. Het is te hopen dat
de kranten in Tanzania dat
ook hebben vermeld. En dat
wij er een vreemde manier op
nahouden wat onze voorlich
ter heer Klaauw van Buiten
lands Zaken betreft: als hij
iets zegt bedoelt hij er het te
genovergestelde mee.
Die minister! Misschien was hij
alleen maar ziek van al die
bloemkool en verlangde hij
weer hevig naar zijn overver
zadigde eigen socialistische
paradijsje. Het is in ieder ge
val te hopen dat Nyerere meer
waarde gehecht heeft aan de
woorden van de koningin dan
aan die van haar minister.
Door
Piet Wes soling
DEN HAAG (GPD) - Minister Van Aardenne (economische zaken) heeft een optimistische
kijk op de mogelijkheden om onze economie uit het slop te halen. Hij meent dat er meer
kansen zijn nu de „economische top" in Bonn diverse stimulerende maatregelen heeft
afgesproken. Het bedrijfsleven moet zich beter kunnen ontplooien, maar Van Aardenne
voelt zich geen „superdirecteur", die de zaak gaat regelen. Hij gelooft niet in een dirigis
tisch beleid.
Minister Van Aardenne, optimistisch over herstel economie
- -ernaar de
energievoorziening van de nabije
toekomst duidelijk in beeld te
brengen. Daartoe moet over en
kelejaren (1981 of 1982) de beslis
sing vallen over uitbreiding van
het aantal kernenergiecentrales.
Tegelijkertijd dienen dan de op
lossingen voor de hieraan ver
bonden (veiligheids)problemen
duidelijk voor ogen te staan. Al
dus enkele kernpunten die naar
voren kwamen tijdens een uit
voerig vraaggesprek.
- Wat kan naar zijn mening het ef
fect zijn van de afspraken die de
leidslieden van de „rijke zeven"
in Bonn hebben afgespro
ken?
Van Aardenne: „Het belangrijkste
nieuws voor ons land is wel dat
West-Duitsland bereid is tot een
stimulering van zijn economie
met 1 procent van zijn bruto na
tionaal produkt, zo'n 13 miljard
mark. We moeten dit zien in rela
tie tot wat andere landen doen of
gaan doen en wat wij zelf onder
nemen. Zo heeft de regering de
f 500 miljoen die nog resteerden
uit het stimuleringspakket van
f 2,5 miljard, nu ingevuld. Verder
vergroten we volgend jaar het
begrotingstekort; ook dat bete
kent een stimulering van de eco-
Het is dringend nodig de kosten
stijgingen af te remmen en de las
ten voor het bedrijfsleven zoveel
mogelijk te verlichten. Daarop
moeten de maatregelen worden
gericht. Er is nu sprake van een
gezamenlijke actie, zij het 'met
verschillende benaderingen.
Maar het gaat totaal om het aan
zwengelen van de economie en
dat is van groot belang. Ik heb er
wel moed op dat hiervan een im
puls zal uitgaan en dat de wereld
handel aantrekt. Daarvan moeten
wij ook zien te profiteren.
In het kader van de ombuigings
operatie moet nu tijdelijk het be
grotingstekort worden opge
voerd, zodat we met de lasten
verlichting vooruit kunnen lo
pen. De onderlinge afstemming
tussen de maatregelen, die de af
zonderlijke landen nemen, gaat
pas in het najaar goed beginnen.
Ik kan nog niet zeggen welk eco
nomisch groeicijfer we halen,
hopelijk in ieder geval 3 procent;
elk kwart procent daarboven is
erg plezierig"
Export
- Kan er sprake zijn van een verbe
tering in onze exportpositie nu de
laatste cijfers een gunstiger ver
houding tussen invoer en uitvoer
te zien geven?
Van Aardenne: „Ik durf niet te zeg
gen dat dit op een opwaartse ten
dens wijst, de ene maand is wat
beter, de andere wat slechter tot
dusver, maar over een jaar geno
men zit er nog weinig vooruit
gang in. We zullen moeten blijven
werken aan exportbevordering,
bestaande maatregelen moeten
daartoe zoveel mogelijk worden
benut om het bedrijfsleven ook
op dit front te helpen. Maar het
Nederlandse bedrijfsleven moet
ook zelf tot een betere concurren
tiepositie zien te komen, daarbij
geholpen door lastenverlichtin
gen en de geboden mogelijkhe
den bij het inspelen op concur
rentievoorwaarden.
Ook het verkrijgen van een betere
positie op de eigen, binnenlandse
markt, is van groot belang. Kos
tenverlaging is hier evenzeer het
parool. De overheid zal zoveel
mogelijk van dienst zijn met de
middelen die zij heeft en verder is
een betere voorlichting natuur
lijk nodig. Nadeel is dat Neder
land nog niet zo'n lange indus
triële traditie heeft, van oor
sprong zijn we meer een han
delsnatie. Daarnaast zijn we bij
voorbeeld goed in de aanneme-
rij.
Helaas missen we nu nog die trai
ning die andere industriële lan
den hebben. Nu hebben we wél
gedacht dat het ons in vrij korte
tijd was gelukt, maar dat valt wat
tegen. Feit is dat de meest voor de
hand liggende markten ook de
minste problemen geven, maar er
moeten ook andere worden ont
sloten. Daarmee wil ik helemaal
niet zeggen dat Nederland zo'n
slecht figuur slaat. Maar ons kos-
tenpeil zit helaas tegen en er zijn
landen die het gemakkelijker
nemen met bijvoorbeeld de ex-
portkredietvoorwaarden. Daar
voor is nu ons zogenaamde mat
ching fonds".
Innovatie
- Welke rol kent hij toe aan de inno
vatie (het brengen van nieuwe
produkten)?
Van Aardenne: „Dat is een erg be
langrijk punt, maar je moet het
ook weer niet overdrijven. We
kampen nu eenmaal met een
soort van afzetcrisis, de vraag
naar bepaalde produkten stijgt
niet meer. Vindt dus nieuwe din
gen uit, dat is het streven. Moge
lijkheden zijn er zeker, bijvoor
beeld waar het gaat om milieu-
verbeterende technieken. Maar
ik geloof niet zo in het allèèn ver
richten van veel research voor
innovatiedoeleinden, zonder dat
de vraag naar zo'n produkt vast
ligt.
Belangrijk is dat mogelijkheden
die instellingen als TNO hebben,
beter onder bereik moeten ko
men. Ik vind dat dit vooral moet
gelden voor kleine en middelgro
te bedrijven die projecten willen
uitvoeren en daarbij gesteund
moeten worden om haalbaar te
maken wat zij als kansen zien. Op
dat stuk ziet men nog vaak kort
sluitingen ontstaan. Maar ook
met meer ontwikkelingskredie
ten, waarvoor nu ruimte is, en
uitgebreider voorlichting kan
succes worden bereikt".
- Het heeft de aandacht getrokken
dat van de grote stijging der in
vesteringen in 1977 het leeuwe-
deel is terechtgekomen buiten de
Randstad. Heeft hij daarvoor een
verklaring en wat verwacht hij
van het stimuleringsinstrument
WIR?
Van Aardenne: „Ik zou haast zeg
gen met die ontwikkeling is
vooruitgelopen op de WIR. Voor
dit jaar verwacht ik trouwens wel
handhaving van een hoger inves
teringsniveau. maar niet ver bo
ven dat van 1977. Enige vorderin
gen zijn gemaakt in het spreiden
van economische bedrijvigheid
en dat juich ik toe. De overheid
heeft daar trouwens in het verle
den ook naar gestreefd. Verstik
king van activiteiten, zoals in de
Randstad het geval was, is slecht.
Het produkt wordt te duur en er
zijn te weinig mensen die het
werk kunnen doen.
Een te grote opeenstapeling van
economische bedrijvigheid geeft
een opwaartse druk op alle kos
ten. Via heffingen (de wet Selec
tieve Investerings Regeling) is
getracht de activiteiten te sprei
den, maar ook de economische
realiteit heeft zijn werk wel ge
daan. Niettemin heeft ook de
Randstad zijn zorgen, getuige de
grote openstaande vraag naar
vakbekwame mensen, naast
werkloosheid. Daarentegen vind
je in de regio's grote werkloos
heid en weinig of geen open
staande vraag. Het regionale eco
nomische beleid blijft dan ook
van zeer groot belang.
Wat de WIR betreft, het was duide
lijk dat vele bedrijven op deze
stimulering zaten te wachten.
Met deze maatregelen helpen we
nu ook een bepaalde categorie
ondernemingen over de brug.
Dat zijn bedrijven die net verlies
lijden of als het ware op de nullijn
zitten. Met de investeringssteun,
die overigens maar een „topje" is,
wordt het investeren nu wel inte
ressant. De investeringspremie
die men krijgt werkt verlagend
op de kosten. Het is dan ook een
goede zaak dat verlieslijdende
bedrijven ook de algemene pre
mie krijgen. Maar het blijft een
hulpmiddel; een goede onder
nemer moet zijn kansen grij
pen".
Steunverlening
- Herstructurering van bedrijfs
takken en steunverlening aan in
dividuele bedrijven blijven
moeilijke kwesties, waarbij het
ministerie van economische za
ken een belangrijke rol speelt.
Hoe is zijn visie op de problema
tiek?
Van Aardenne: „Laat ik voorop
stellen dat ik me niet de rol aan
meet van een „superdirecteur",
die gaat zeggen: dit moet dicht en
dat moet openblijven. Ik geloof
niet in dirigistische maatregelen,
die werken niet. De situatie
wordt er dan niet beter op, dat
hebben we van andere landen
wel gezien. Naar mijn mening is
het beste een gedecentraliseerde
economie. Dat neemt niet weg
dat een overheid de rol van archi
tect kan spelen, lijnen kan trek
ken als er restauraties in het be
drijfsleven nodig zijn.
Ook moet de Staat bepaalde zaken
aanpakken en risico nemen als zij
daartoe kansen ziet. Ik wijs bij
voorbeeld op Urenco en in het al
gemeen op de speerpuntfilosofie,
waarvan een algemene stimule
rende werking kan uitgaan. Dui
delijk is, dat onze toekomst niet
ligt in arbeidsintensieve bedrijfs
takken. Daarom heb ik ook grote
aarzelingen over de kwestie van
de arbeidsplaatsentoeslag in het
kader van de Wet Investerings
Rekening.
Wat de steunverlening aan bedrij
ven betreft, ik vind dat de aan
dacht minder op de afzonderlijke
bedrijven moet worden gericht.
In de eerste plaats is er dus de
algemene stimulering door mid
del van bijvoorbeeld de loonkos
tenverlichting en in de WIR, zo
wel specifiek als regionaal. In de
tweede plaats moet er steun wor
den verleend aan sectoren, ge
paard gaand aan herstructure
ring, zoals in de scheeps
bouw.
Niettemin zijn we voorlopig nog
niet van de individuele steun af,
er zullen wel altijd gevallen blij
ven, maar het moet geen kwestie
zijn van uitdelen. Je moet ook
oppassen dat je door één bedrijf
te helpen geen infectie teweeg
brengt in een bepaalde sector. De
slechtste bedrijven zullen toch
afvallen, die zijn ten dode opge
schreven, het is niet gezond daar
middelen in te pompen. Wel zijn
er vormen te bedenken voor ge
richte hulp als exportsteun, in-
novatiesteun en verlichting van
zware milieulasten".
Energiebeleid
- Het energiebeleid. Deze minister
wil kennelijk met zijn plan voor
het voeren van een „brede maat
schappelijke discussie" de kern-
energieknoop doorhakken?
Van Aardenne: „Ja, dat vind ik no
dig, een van mijn eerste daden als
minister was het advies vragen
van de Algemene Energie Raad,
dat nu is verschenen. Het houden
van die discussie, waarover het
parlement nadere voorstellen
kan verwachten, moet een oplos
sing brengen. Met betrekking tot
de kernenergie zitten we al te
lang in een impasse. Er ligt de
principiële uitspraak over de drie
kerncentrales van de regering uit
1974, maar we moeten nu komen
tot het punt dat we uitspreken
hoe meer kernenergie in een
dichtbevolkt land als het onze
uitvoerbaar is".
- Wanneer kan dat punt zijn be
reikt?
Van Aardenne: „In 1981 of 1982
dacht ik toch wel. Tevoren moet
de regering met een uitgewerkt
standpunt komen. Tegelijkertijd
moeten dan de nog resterende
problemen als die van de opslag
in zoutlagen worden opgelost.
Daarom heb ik gevraagd dat on
derzoek te versnellen. En er moet
ook worden gekeken naar even
tuele opslagmogelijkheden in het
buitenland. In ieder geval moe
ten we nu snel de discussie aan
gaan en uit het slop komen. Dan
nog wordt het 1990 voordat cen
trales zullen zijn gebouwd".
- Aan welke kernenergiecentrales
moet worden gedac ht en als die
er niet kunnen of mogen komen
wat moet er dan gebeuren?
Van Aardenne: ..Op dit ogenblik
denk ik aan centrales van het
huidige type, dus met lichtwater-
reactoren, niet aan snelle kweek
reactoren in ieder geval. Als we
niet tot meer kernenergie over
gaan moet men zich wel realise
ren - dat staat ook in de zojuist
verzonden brief aan de Tweede
Kamer - dat er zeer veel kolen
moeten worden ingevoerd en
verwerkt. Dat brengt niet alleen
hoge kosten met zich voor trans
port en installaties, maar ook heel
grote milieurisico's".
- Wat is er nog meer nodig in het
kader van het energiebeleid?
Van Aardenne: „De gasprijs moet
beslist omhoog tot het peil van de
olieprijs. Weliswaar komen er be
sparingen door de isolatie, die nu
grootscheepser wordt aangepakt,
maar de huidige energieprijzen
noden niet tot besparing en dat
vind ik toch een bezwaar. In een
jaar of drie, vier, met stappen van
ongeveer 2,5 cent per m3, moet
die stijging naar mijn mening
toch worden doorgevoerd, ook al
is dat voor de gasdistributiebe-
drijven niet plezierig".
Echtscheiding en het touwtrekken
om de kinderen. Dat is het om
slagverhaal van de Tijd. Schei
ding is een alledaagse zaak ge
worden en er zijn allerlei instan
ties die proberen de schade zo
beperkt mogeüjk te houden. De
Tijd praat met twee kinderen van
gescheiden ouders, en een man
en vrouw die beiden een echt
scheiding achter de rug hebben.
En tenslotte met een medewerk
ster van een adviesbureau voor
kinderbeschermingsconflicten.
WD-minister van onderwijs Aa
ron Pais zegt in een intervieuw:
"U wilt mij steeds van alles laten
verwijten, maar ik ben de vrien
delijkheid zelve. Het enige wat ik
doe is constateren dat men mis
schien niet altijd voldoende
vooruit heeft gekeken". Hij heeft
het verder over zijn Actieplan en
het omscholen van onderwijzend
personeel.
ten het centrum van Rotterdam,
weer leefbaar maken. Hij zegt:
"Bij een volgende oorlog krijgt
Rotterdam natuurlijk weer de
hardste klappen, maar ik ga het
buurtje zo aandoenlijk maken,
dat die vlieger het niet over zijn
hart verkrijgt zijn bommen daar
los te laten".
Frank van Ree, psychiater en ver
trouwensarts van de in Neder
land gevangen zittende RAF-le-
den., het zich vijftig uur opsluiten
om aan den lijve te ervaren wat
isolatie betekent. Hij kreeg het
gevoel dichter bij de RAF-leden
te staan, van wie hij vindt dat ze
slecht behandeld worden. Als
psychiater heeft hij zelf opdracht
gegeven patiënten te isoleren en
door middel van elektrische
schokken onder controle te krij
gen ("shocken"). CDA-kamerlid
Jan Nico Scholten vindt dat mi
nister Wiegel "fors heeft staan
klungelen" tijdens en na de pro
cessen tegen de Russische dissi
denten. Scherpe kritiek heeft
Scholten op het besluit van Wie
gel om de verhoudingen met
Rusland te bevriezen. Hij vindt
dat de WD nooit veel heeft ge
daan op het terrein van de bui
tenlandse politiek.
Een verslaggever van
Post reed drie weken mee metde
Tour-caravan en schreef: "Het
ware verhaal van de Tour de
France". De druipende regen die
tijdens de Tour-start in Leiden
was neergevallen was nog niet
opgedroogd of de eerste kwade
verhalen verschenen in de kran
ten en tijdschriften. Er is nog
geen eind aan gekomen.
Van der Klaauw, onze minister van
buitenlandse zaken is "aardig,
clumsy, knufterig en aandoen
lijk". HP observeerde de be
windsman tijdens het staatsbe
zoek van koningin en prins aan
Tanzania.
In Elsevier aandacht voor de grote
kans die we lopen om ergens in
het buitenland in de gevangenis
te raken 'omdat men de wetten in
het vakantieland brak".
de nietszeggende regel: "IJs en
weder dienende heeft de zomer
vakantie zijn langste tijd gehad".
Wie bepaalt nou eigenlijk of een
werkloze rijp is om te worden
omgeschoold, vraagt Elsevier
zich af. Een artikel over de ar
beidsmarkt in een land met
tweehonderdduizend werklozen
en zestigduizend banen vrij.
En de ontspanning tussen Dost en
West staat na de dissidentenpro
cessen flink op de tocht. Maar
volgens Elsevier is het spel van
de Russen doorgestoken kaart.
Ze wilden het Westen gewoon op
stang jagen met deze veroorde
lingen. In dit artikel een analyse
van de soorten Russische dissi
denten.
Ook in Elsevier ruimte voor minis
ter Pais, die de grote vakantie
korter en de wintervakantie lan
ger wil maken. Geen interview
maar een beschouwing, waarin
onder andere wordt vastgesteld
dat de minister in ieder geval de
steun kan verwachten van tour
operators die er brood in zien en
de ANWB. Geen conclusie, alleen
Een lichtgewicht Vrij Nederland
opent met een moeilijk leesbaar
verhaal, dat er op neer komt dat
Duitsers spioneren in de solda-
tenvakbond WDM. Een artikel
over "een Duitser die het wetem
kan". Op pagina drie grijnst de
dichter Cees Buddingh je tege
moet. De "bejaarde Dortse jon
gen" wordt zestig jaar en zegt te
gen zijn interviewers: "Noem
eens één echt vrolijk gedicht van
me". De journalisten worden niet
veel wijzer van het gesprek: "De
chaos in de werkkamer van de
auteur kenden we al. En dat
Buddingh een buitengewoon ai
mabel man is, dat weet zo lang
zamerhand heel Nederland"
Toch boeit zo'n verhaal.
Ook in VN een analyse van de Rus
sische dissidentenbeweging.
Verder een reportage over de vele
hongerstakende Marokkanen in
Amsterdam. In de tweede afleve
ring van de serie Vrouwen rond
de Eeuwwisseling ditmaal de
schijnwerper op Mina Kruseman,
zangeres, schrijfster en overbe-
terlijk individualiste. In een ge
dicht maakte zij het Nederland-
sche Toneel eens uit voor een
mummie, overgebleven uit vroe
ger tijden. Een vrouw die zich
weinig wenste aan te trekken van
de smaak van het publiek.
De bijlage van VN is zoals vaker
weer leuker om te zien dan om te
lezen. Mooie foto's van vroeger in
de serie de Zomers van Toen.
Ditmaal is 1928 aan de beurt
Verder fraaie affiches van Ita
liaanse politieke partijen, die een
beroep doen op de vrouwen. En
de vergrijsde strip van Jaap Veg-
ter over "een bijzonder vervelend
knaapje".
