Zijlpark krijgt langzaam vorm
Door aandacht voor links konden Duitse neo-nazi's acties opvoeren
Ruimte wijkactiviteiten
bovenaan bij Zeeheldenwijk
Vroegere stadswal opnieuw aangelegd
WOENSDAG 26 JULI 1978
Gebruik van
heroine door
Molukkers
verontrustend
UTRECHT (ANP) - Het heroïnege
bruik onder de jonge Zuidmo-
lukkers en de daarmee gepaard
gaande criminaliteit nemen ver
ontrustende vormen aan. Dat zei
president mr. K.S. Bieger van de
rechtbank in Utrecht gisteren bij
de behandeling van de zaak tegen
de 22-jarige Zuidmolukker D.H.
uit Vaassen. Deze hoorde een jaar
en zes maanden met aftrek van
voorarrest tegen zich eisen voor
het plegen van een gewapende
roofoverval op de filiaalchef van
een wegrestaurant in Stroe.
Geld om aan heroïne te komen. Dat
was voor H. en een tot op heden
onbekende mededader het be
langrijkste motief om gewapend
met een revolver en een grote
klewang restaurantchef J. van
Nunspeet de stuipen op het lijf te
jagen. Toen hij op 23 april tegen
middernacht het restaurant wil
de afsluiten, stond hij plotseling
oog in oog met de twee gemas
kerde overvallers. En met de
dood, want volgens Van Nun
speet schoot H. nadat hij had la
ten weten dat hij geld wou zien,
vrijwel onmiddelijk op hem. "Ik
dacht dat hij me doodschoot. Hij
richtte meteen op mij en ik dacht:
daar ga ik", verklaarde hij giste
ren voor de rechtbank.
Later werd er nog een schot op Van
Nunspeet afgevuurd toen bleek
dat de restaurantkluis niet open
kon omdat er een tijdslot op zat.
Tenslotte dwongen de twee over
vallers Van Nunspeet op de
grond te gaan liggen en nadat ze
hem de klewang letterlijk op de
keel hadden gezet, gaf hij het duo
uiteindelijk zijn portemonnee
prijs met 65 gulden. Onder het
lossen van 'een 'afscheidsschot'
blies het duo tenslotte de aftocht.
Een dag later werd H. overigens
al gearresteerd.
H., die gedurende de hele zitting
weigerde een woord te zeggen,
heeft tot nu toe ook zijn mond ge
houden over de identiteit van zijn
mededader. Alleen aan het slot
van de zitting verbrak hij even
het stilzwijgen en riep met gebal
de vuist iets in het Ambonnees
naar zijn vrienden op de publieke
tribune.
Uitspraak dinsdag 8 augustus.
Hongerstaking
gaat door
AMSTERDAM (ANP) - In de Am-
sterdamse kerk 'De Duif zijn gis
teravond opnieuw twintig Ma
rokkanen in hongerstaking ge
gaan. Zij eisen van de Nederland
se regering een verblijfsvergun
ning. Vorige week gingen aan
vankelijk dertien, later dertig
Marokkanen in hetzelfde gebouw
in hongerstaking om deze eis
kracht bij te zetten. Zij hebben
hun actie beëindigd. Dit heefteen
woordvoerder van een steunco
mité gisteren meegedeeld.
BRUSSEL (AP) Het twintig jaar
oude streven van Brussel om de
"hoofdstad van Europa" te wor
den, is buiten verwachting goed
geslaagd, ofschoon dit succes
zowel naast aanzien ook proble
men met zich heeft gebracht.
Thans is een op de vier inwoners
van Brussel buitenlander, wat
sommige Belgen zich doet afvra
gen of hiermee de met het natio
nale karakter van Brussel verlo
ren gaat. De prijzen schieten om
hoog naarmate de rijke buiten
landers de stad binnentrekken en
verschillende woonwijken ver
anderen snel en op onvoorspel
bare wijze van aanzicht.
"Als er in een woonwijk een op de
tien een buitenlander is, geeft het
niet", aldus Jaques Moins, lid van
de gemeenteraad. "Maar wan
neer het er drie of meer zijn, is dat
een heel ander verhaal. We heb
ben de naam een gemeente te zijn
die nogal open staat voor buiten
landers. Dat is nu'aan het veran
deren."
De grootste internationale organi
saties in Brussel zijn de Europese
Gemeenschap die hier in 1958
gevestigd is, en de NAVO die in
1967 hier zijn standplaats vond,
met respectievelijk 10.000 en
3.000 werknemers.
Daarnaast heeft Brussel honderden
internationale handelsonderne
mingen aangelokt onder de be
lofte van uitgebreide transport
en communicatiemogelijkheden
en een uitgebreide huizenmarkt.
Maar slechts vijftien procent van
de buitenlanders behoort tot de,
zoals de Brusselaars het noemen,
"Luxe immigranten", hoogge
plaatste functionarissen uit het
bedrijfsleven met hoge inkomens
en onkostenrekeningen.
Een typiste die voor de EG werkt,
verdient per jaar ongeveer 26.000
gulden terwijl bestuursfuncties
vaak rond de 80.000 gulden ople-
Daarnaast zijn er de vele armere
buitenlanders- merendeels
Spanjaarden, Italianen, Turken
en Marokkanen - die aangetrok
ken worden door de welvaart van
Brussel. Terwijl 80 procent van
de Amerikanen en Duitsers een
witte-boorden baan heeft, wordt
slechts 3 procent van de Marok
kanen redelijk goed betaald.
De autochtone Brusselaars be
schuldigen de "luxe immigran
ten" ervan dat ze de prijzen op
drijven en de armere gastarbei
ders dat ze de binnenwijken
overbevolken.
Brussel bleek bij een onderzoek
van de Verenigde Naties van dit
jaar een van de duurste steden
van Europa te zijn. Een tweeka
mer-appartement kost ongeveer
700 gulden per maand, naar
sommige internationale maat
staven nog steeds een koopje,
maar het is het dubbele van wat
de Brusselaars tien jaar geleden
moesten neertellen.
Het eenvoudigste eten in een res
taurant of snackbar kost al gauw
15 gulden, en voor een stuk zeep
betaal je twee gulden.
Veel buitenalnders zijn geconcen
treerd in een eigen woonwijk, zo
als de Amerikanen in "klein
Amerika" in de zuidelijke woon
wijken, en het Turkse en het Ma
rokkaanse kwartier in de binnen
stad welke laatste natuurlijk veel
dichter bevolkt zijn.
De aanwezigheid van zo veel natio
naliteiten heeft ondertussen ook
geleid tot een ware smeltkroes, 's
Avonds hoor je in de kronkelige
straten in de binnenstad een ba-
bylonisch geschreeuw van spe
lende kinderen.
Met haar uitgebreide internationale
bevolking, is Brussel een echte
wereldstad geworden.
In de meer dan 1500 restaurants die
Brussel rijk is, kun je gerechten
uit alle uithoeken van de wereld
bestellen. In de bioscopen wor
den de beste en de nieuwste films
gedraaid in soms drie talen.
Misschien is het voor Brussel niet
zo heel erg moeilijk om een we
reldstad te zijn omdat ze ook bij
na duizend jaar twee verschillen
de volken heeft moeten herber
gen: de Vlamingen en de Wallo
nen. Alles in Brussel is dan ook in
zowel het Vlaams als het Frans
geschreven en de meeste ont
wikkelde Belgen zijn tweetalig.
Maar de houding van Brussel ten
aanzien van de buitenlanders is
zich aan het wijzigen. Met een
werkloosheidspercentage van 7,8
procent worden immigranten die
zich niet van werk verzekerd
hebben, teruggewezen.
De "luxe immigrant" is echter nog
steeds welkom. Het is duidelijk
dat de arme gastarbeiders de du
pe zullen worden van de Belgi
sche frustratie dat Brussel op be
stelling baantjes zal moeten leve
ren aan de golf van buitenlan
ders.
LEIDEN - Aan de Zijlsingel in Leiden worden langzamer
hand de contouren van het nieuwe stadspark zichtbaar.
Tussen meelfabriek en Zijlpoort is als eerste aanzet de
vroegere stadswal opnieuw aangelegd. Naast herstel van
een stuk Leidse historie vormt deze stadswal een belang
rijk onderdeel van het nieuwe park. Het oude verdedi
gingswerk geeft het park aan het water een speciaal ka
rakter en zorgt bovendien voor een aantrekkelijke be
schutting.
De oude stadswal werd in de zeven-t
tiende eeuw aangelegd als ver
vanging van de bestaande mid
deleeuwse ommuring. De aarden
wallen vormden onderdeel van
een nieuwe verdedigingsgordel
om de stad beter verdedigbaar te
maken. In de loop van de vorige
eeuw werd de stadswallen in
Leiden gesloopt. Op de plaats van
de afgegraven wallen kwamen
plantsoenen en begraafplaatsen
en aan de Zijlsingel de Grofsme
derij.
Bij de gemeente heeft men zich bij
het terugbrengen van de oude
stadswal laten leiden door het be
stek van de oorspronkelijke aan
leg. De nieuwe stadswal is iets la
ger en bovendien niet - zoals de
oude - in lagen met 'q weeckgras' -
opgebouwd. De aanleg van de
oude stadswal was tenslotte een
werk van jaren, de nieuwe moest
in korte tijd verrijzen.
Bij de verdere aanleg van het park
worden aan de voet van de
stadswal bomen - kastanjes en
linden - geplant. Zo moet aan de
waterkant een aantrekkelijk
laantje langs de stadswal ont
staan. Aan de landzijde komt een
inheemse bloementuin. In de be
slotenheid van de stadswal uit de
wind en in de zon wordt dat een
wilde, kleurrijke en sfeervolle
begroeiing.
Het stadspark aan de Zijlsingel
krijgt verder ook een speelter
rein. Rondom de fundamenten
van de enkele maanden geleden
opgeblazen oude schoorsteen
van de Grofsmederij komen
speelwerktuigen. Deze voorzie
ning is een vervanging van de
speeltuin die vroeger - voor de af
braak - in de omgeving van de
Herengracht/Zijlsingel aanwezig
was. De schoorsteen zelf zou aan
vankelijk een centraal punt in het
park worden, maar werd door de
gemeenteraad bestemd om te
verdwijnen.
Het park komt overigens pas in de
loop van volgend jaar gereed. Met
het grondwerk - na het egaliseren
van het terrein moet speciale
plantsoenaarde worden aange
voerd - is nog enkele maanden
gemoeid. Eind dit jaar en begin
volgend jaar volgt dan de aan
plant van het groen. Bij de ge
meentelijke plantsoenendienst
verwacht men dat het park vol
gend voorjaar in gebruik kan
worden genomen.
De stadswal
Vuur aan de horizon. De familie
Ronckaart, door Dick Dreux. De
Boekerij, 27.50.
Als een stormwind in de nacht,
door Winston Graham, 6e deel
van de reeks historische familie
romans "De Cornwall Sage". De
Boekerij, 29.90.
Magie in dienst van de mystiek,
door Prof. H. van Praag. Perspec
tieven en toepassingen van de pa
rapsychologie. Uitgeverij H.
Meulenhoff, Baarn. 24.50.
Mary Ann een meisje met moed,
door Catherine Cookson. Uitge
verij De Boekerij, Baarn. 14.50.
Mary Ann en haar grote vriend,
door Catherine Cookson. De
Boekerij, 14.50.
Speuren naar sporen. Ontdekkin
gen doen in de vrije natuur, door
Ruud Rook. Uitgeverij Bigot
Van Rossum, Blaricum. 17,50.
Hart der duisternis, door Joseph
Conrad. Prisma Klassieken. Uit
geverij Het Spectrum, Utrecht,
21,50. Pocket-editie 5,90.
Moll Flanders, dpor Daniel Defoe.
Prima Klassieken. Uitgeverij Het
Spectrum, 35,-. Pocket-editie
8,90.
De magie der insekten, door Kjell
B. Sandved. Met foto's van M.G.
Emsley. Uitgeverij Unieboek/
Romen- Bussum. 27,50.
De verwoesting van Hyperion,
door Hugo Raes. Uitgeverij De
Bezige Bij, Amsterdam, 29,50.
NEW YORK - De tijd vo
verleden tijd. Het parool i
i de kleine, in de palm van de hand weg te moffelen transistor radio's is in New York
nu: hoe groter hoe mooier, hoe lawaaiiger hoe beter.
Voor het vierde achtereenvolgende jaar krijgen wijkcomité's
buurtverenigingen de gelegenheid hun wensen en vragen die in
de eigen wijk leven kenbaar te maken aan de gemeente. De
Welzijnsraad bundelt in de maanden juli en augustus die wen
sen en vragen, waarna ze de gemeenteraad worden aangebo
den.
Tijdens speciale hoorzittingen kan dan zowel van de kant van de
gemeente als van de wijken één en ander worden toegelicht. In
deze kolommen worden telkens de verlangens van één wijk in
ogenschouw genomen. Vandaag is dat de Zeeheldenwijk.
LEIDEN - Bovenaan op het
verlanglijstje heeft wijkcomi-
té "Zeeheldenwijk" staan
"ruimte voor wijkactivitei
ten". Het comité vindt dat
met name voor het sociaal
spreekuur, dat nu nog weke
lijks bij iemand thuis moet
worden gehouden, ruimte
nodig is. Daarbij heeft de
buurt ook een eigen wel
zijnswerker nodig.
Overigens heeft de gemeente
via een pot-van-drie-miljoen
van het rijk een ton beschik
baar gesteld voor de bouw
van een buurtcentrum in de
Zeeheldenwijk, echter onder
de voorwaarde dat er een sa
menwerkingsverband komt
tussen het wijkcomité en
speeltuinvereniging "Ons
Eiland". Het comité heeft in
het wensen- en vragenlijstje
dat naar de gemeente wordt
gestuurd nog geen reactie op
genomen over de voorwaarde
van de gemeente.
Het comité vraagt zich af wan
neer er nu wordt gestart met
de renovatie in de wijk. Om de
vele vragen van de bewoners
op te kunnen lossen is het
wenselijk om een renovatie
ambtenaar in de "Zeehel
denwijk" neer te zetten.
Voorts wordt er gevraagd om
toestemming voor het ge
bruik maken van de wissel-
De
woningen aan de Van Huis-
weg. Wat het verkeer betreft
vraagt het wijkcomité om een
achteruitgang bij de Olga-fa-
briek en een herbestrating
van de Tasmanstraat en
Trompstraat. Er moet ook een
duidelijke markering komen
van de oversteekplaatsen op
de Zijlsingel. Onder het
hoofdstuk mededelingen
verklaart het comité Zeehel
denwijk (een wijk die wordt
omsloten door de Zijlsingel,
Rijnkade, Sumatrabrug,
Willem Barentszstraat en
Banckertweg) dat er geen
verdere aktie is ondernomen
tegen de weigering van de
gemeente om de Rijnkade
voor doorgaand verkeer af te
sluiten. Het comité besloot
daartoe omdat de bewoners
die destijds zelf met het ver
zoek om afsluiting kwamen
niet verder op de weigering
hebben gereageerd,
e Tasmanstraat-commissie,
die tot taak had de klachten
uit de straat te verwoorden, is
inmiddels opgeheven. Eerder
had de commissie ervoor ge
zorgd dat de wisselwoningen
niet direct aan de Tasman
straat kwamen te staan. Ze
bleek later nauwelijks le
vensvatbaar meer te zijn om
dat de bewoners zelf hun za
ken behartigen.
Bi!?'-***'.
*"c««nvEc
BONN (AP)-Terwijl de Westaunac
politie haar aandacht voorname
lijk schonk aan het bestrijden van
het linkse terrorisme, hebben de
jonge neo-nazi's in de Bondsre
publiek het afgelopen jaar hun
haatcampagne tegen joden en
communisten in hoge mate kun
nen opvoeren.
Volgens gezagsdragers zal men
zich nu ook richten op de ge
welddadigheden van de neo-na
zi's, zoals ook blijkt uit het poli
tieoptreden tijdens een onlangs
gehouden demonstratie ter ere
van Adolf Hitler.
De neo-nazi's van West-Duitsland
hebben meerweg van jeugdben
des dan van een hechte politieke
organisatie, zoals het Nationale
Front in Engeland. De ultra
rechtse bewegingen hebben dan
ook nauwelijks steun gekregen
bij de recente verkiezingen in
West-Duitsland.
Volgens een rapport van het veilig
heidsbureau hebben de neo-na
zi's van 1976 tot 1977 hun ledental
tot 900 zien verdrievoudigen.
In 1977 begingen leden van ultra
rechtse groeperingen 600 mis
drijven, wat een verdubbeling is
van de illegale activiteiten die
door hen in 1976 gepleegd wer
den.
De politie is bijzonder verontrust
door het feit dat de neo-nazi's nu
ook de strijdmethodes van de
linkse stadsguerrilla's lijken over
te nemen, zoals het stelen van
wapens en identiteitspapieren,
het beroven van banken en het
opzetten van een systeem van
onderduikadressen over de ge
hele Bondsrepubliek, aldus
Heinz Pensky, de parlementaire
expert van de sociaal-democra
ten voor veiligheidszaken.
Pensky, die een gedeelte van het
rapport van het ministerie van
binnenlandse zaken eerder deze
maandvrijgaf, waarschuwde
voor "bloedige conflicten" tus
sen rechtse en linkse terroristen.
Hij zei dat de ultralinkse beweging
dergelijke conflicten wil uitlok
ken om zodoende de wat zij noe
men fascistische,tendenzen van
de Westduitse politiestaat aan de
kaak te kunnen stellen.
Nu zij niet langer voldoening vin
den in het ontheiligen van joodse
begraafplaatsen en het aanwak
keren van de oude-nazi-leer op
besloten bijeenkomsten, trekken
de bendes van jonge Duitsers de
straat in om de politie uit te da
gen.
Ongeveer 60 personen raakten af
gelopen juni gewond toen 2000
linkse en 3500 rechtse betogers
met elkaar slaags raakten tijdens
een demonstratie van neo-nazi's
in Frankfort.
In juli trad de politie op tegen 100
neo-nazistische betogers in een
bierhal in noord-Duitsland nadat
de gezagsdragers eerder een pro-
Hitier demonstratie in Hamburg
verboden hadden. Drie politiea
genten en drie neo-nazi's raakten
bij het treffen gewond.
De 23-jarige Michael Kühnen, lei
der van de groep, werd gearres
teerd en beschuldigd van het ten
toon spreiden van verboden nazi
emblemen, waarvoor hij driejaar
gevangenisstraf kan krijgen.
Onlangs kreeg een 48-jarige man
een boete opgelegd van bijna
10.000 gulden omdat hij de nazi-
groet had gebracht boven het
open graf van de ontvluchte oor
logsmisdadiger Herbert Kappler,
tijdens diens begrafenisplech
tigheid in februari in Lünenburg.
Kappler, de voormalige SS-chef
van politie van het door Duits
land bezette Rome, was vorige
zomer uit Italië weggevlucht
waar hij een levenslange gevan
genisstraf uitzat wegens wraak-
executies op Italiaanse gevange
nen tijdens de Tweede Wereld
oorlog.
Volgens de politie bestaat er een
verband tussen de Westduitse en
de Amerikaanse neo-nazi's.
De politie van Hannover, die eerder
dit jaar een speciale commissie in
het leven riep om de herkomst te
onderzoeken van de neo-nazisti
sche en anti-joodse muurteksten
in de stad, heeft meegedeeld dat
pamfletten die in de stad werden
uitgedeeld, afkomstig waren van
de Amerikaanse nazi-partij van
Lincoln, in de staat Nebraska.
De pamfletten bevatten teksten als
"Duitsers, koop niet van joden".
Volgens functionarissen van de
gemeente Hannover vormden de
neo-nazi's een "kleine, politiek
onbelangrijke bende".
De linkse en rechtse extremisten
haalden tijdens de laatste bonds
dagverkiezingen in 1976 minder
dan één procent van de stemmen.
De ultra-rechtse Nationaal-Demo-
cratische Partij die op haar hoog
tepunt in 1969,28.000 leden telde,
heeft nu minder dan 9000 geregi
streerde leden en heeft geen ver
tegenwoordigers in de parlemen
ten van de deelstaten.
KLM weet nog
van niets
AMSTELVEEN (GPD) - De
KLM heeft officieel nog niets
vernomen van het voorne
men van haar ontslagen ac
countant J. de Wit, om het
aangekondigde proces tegen
enkele topfunctionarissen
van de luchtvaartmaatschap
pij geen doorgang te laten
vinden. Dit deelde gisteren de
heer Harmsen van de KLM-
persdienst in Amstelveen
mee.
Berichten over een „verzoe
ningsaanbod" van de KLM
aan de heer De Wit noemde de
woordvoerder „volslagen uit
de lucht gegrepen". De KLM
blijft verder op haar eerder
ingenomen standpunt staan
geen verder commentaar te
leveren, zolang de rechtszaak
in New York officieel nog
loopt.
