Oorlogsmisdadiger Bos is mogelijk vertrokken Accountant stopt met proces tegen de KLM ANWB-alarmcentrale leerde veel van campingramp Nieuw onderzoek hexachlorofeen DINSDAG 25 JULI 1978 BINNENLAND PAGINA 7 Omstreden ontsmettingsmiddel weer in het nieuws ENSCHEDE (GPD) - De over heid zou wel iets meer informa tie kunnen verstrekken over gevaarlijke stoffen in toiletar tikelen dan tot nu toe gebeurd is. Het omstreden ontsmet tingsmiddel hexachlorofeen bijvoorbeeld is bij de consu ment nog nauwelijks bekend terwijl het in tal van toiletarti kelen wordt gebruikt. Neder landse deskundigen brachten er enkele jaren geleden een rapport over uit, waarna het gebruik in ons land aan banden is gelegd. De beperkingen zijn in 1976 weliswaar in het staats blad gepubliceerd, maar het lijkt onwaarschijnlijk dat veel verbruikers dit onder ogen hebben gekregen. Jarenlang gold hexachlorofeen als het middel bij uitstek ter be strijding van bacteriën en het wordt (of werd) in dozijnen produkten verwerkt. Een we tenschappelijk bureau in de Verenigde Staten vermengde de grondstof in voedsel voor ratten en een deel op tiendui zend delen voedsel bleek vol doende om beschadiging van hersenen te veroorzaken. In het bloed van baby's, gewassen met zeep waarin het ontsmet tingsmiddel zat, bleek de helft van de hoeveelheid te zitten die de ziek geworden ratten waren toegediend. Verboden In 1967 ontdekten de Amerika nen al dat de stof niet alleen via wonden maar ook via de ge zonde huid in het lichaam dringt. Hexachlorofeen is ver boden in de VS, evenals in Frankrijk. Een aantal Franse baby's stierf in 1972 na ver zorgd te zijn met talkpoeder waarin een te grote dosis hexachlorofeen voorkwam. De Nederlandse industrie die wij destijds om nadere inlichtin gen vroegen, sprak van een heksenjacht tegen hexachloro feen. Unilever en Akzo stopten jaren geleden met het middel omdat zij bang waren voor „emotionele discussies, waar door de werkelijkheid uit het oog wordt verloren" Een woordvoerder van Unicura in Weesp die ongeveer 90 pro cent van de medicinale zeep in Nederland levert, uitte zich eveneens kritisch over de be richten uit Frankrijk en de Ver enigde Staten. Het bedrijf deed twee procent hexachlorofeen in de medicinale zeep die voor al veel in ziekenhuizen wordt gebruikt. „We gebruiken het middel al meer dan 30 jaar en er is nog nooit een klacht binnen gekomen", aldus de woord voerder van Unicura. De bevindingen van de Neder landse deskundigen die moes ten vaststellen of en in welke mate hexachlorofeen gevaar lijk kan zijn voor de gezond heid zijn nooit officieel be kendgemaakt, althans niet in brede kring. De moeder die haar baby wil verzorgen en de patiënt in het ziekenhuis heb ben toch recht op iets meer in formatie. In oktober 1976 werd in Neder land het gebruik van het ont smettingsmiddel beperkt. Wij volgden min of meer de bepa lingen van België met een toe gestane hoeveelheid van èèn procent „Deodorant zeep of deodoriserende zeep. Waar schuwing: niet gebruiken voor kinderen beneden drie jaar - vermijd overdadig gebruik - bevat chlorof&en". De aandui dingen moeten op de buiten zijde van de verpakking goed leesbaar zijn en op een duide lijk zichtbare plaats zijn aange bracht. Toiletartikelen en kosmetische artikelen mogen ten hoogste 0,1 procent bevatten. De gewo ne deodorantzeep (hoogstens ëèn procent) valt hier buiten. In middelen, kennelijk bestemd voor kinderen beneden drie jaar, alsmede middelen die bij normaal gebruik met slijmvlie zen in aanraking komen, mag geen hexachlorofeen aanwezig zijn. Dat geldt onder meer voor mondverzorgingsmiddelen, zoals tandpasta en voor de zgn. intiemsprays. In deodoranten (geen spray) mag niet meer dan een half procent van het ont smettingsmiddel zitten. Dan moet er uitdrukkelijk bij ver meld worden „niet toepassen op verbrande of anderszins aangetaste huid". De fabrikanten weten precies waar ze zich aan te houden hebben en de Keuringsdienst van Waren kan vaststellen of iedereen zich aan de voor schriften houdt. De moeder die gewend is een bepaalde zeep met hexachlorofeen voor haar baby te gebruiken en die verge ten heeft het staatsblad te be studeren moet voor haar we tenschap afgaan op allerlei persberichten. De waarschuwingen op de ver pakkingen zijn wel volledig, maar zonder vergrootglas zijn ze vaak niet te lezen. De Keu ringsdienst van Waren heeft bij de besprekingen voor het tot stand komen van de nieuwe bepalingen gepleit voor duide lijke en universele aanduidin gen. Dat zou volgens drs. D. H. Lien in Enschede die wij toen tertijd om meer inlichtingen vroegen al met een sticker kunnen; met een korte voor de consument begrijpelijke me dedeling. Verbieden Voor de Consumentenbond zijn de nieuwe bepalingen niet ver strekkend genoeg. Onderzocht moet worden of hexachloro feen voor huishoudelijk ge bruik helemaal verboden moet worden, vindt de consumen tenorganisatie. Aanleiding tot de uitspraak was het bericht dat verpleegsters in zes Zweed se ziekenhuizen die geregeld hun handen met hexachloro- feenzeep wasten in een veront rustend aantal gevallen baby's met afwijkingen ter wereld brachten. Nagegaan moet wor den, vindt de Consumenten bond, in hoeverre het gebruik van dergelijke middelen in zie kenhuizen kan worden beperkt of vermeden. Gewezen wordt voorts op de zeep Gil van Unicura die volgens de bond meer dan een toelaat baar geachte procent hexach lorofeen bevat. De onder het merk Unicura verkochte zeep bevat overigens nu geen hexachlorofeen meer. G 11 wordt in advertenties vooral voor vakantiegangers aanbe volen, en is alleen te koop in apotheek of drogisterij. Maar daar kan de consument de zeep kopen zonder doktersrecept. Volgens Unicura wordt G 11 in diverse Nederlandse zieken huizen gebruikt. PPR-fractie- voorzitter Beckers vindt dat staatssecretaris Veder-Smit (volksgezondheid) maatrege len zal moeten nemen. Strenge re maatregelen zou betekenen dat de deskundigen die het rapport over hexachlorofeen hebben samengesteld niet streng genoeg zijn geweest met hun conclusies. Tenzij de poli tiek meer tot stand kan bren gen dan deskundigheid. NEW YORK (GPD) - „Ik ga er maar mee stoppen. Laat iedereen z'n eigen conclusies maar trekken, ik heb geen zin om nog jaren te blij ven procederen". Dat zegt Jos de Wit (39), de ontslagen intern ac countant van de KLM in New York. Enige maanden geleden diende De Wit een klacht in bij het hooggerechtshof van de staat New York, waarin hij de presi dent-directeur van de KLM, drs. Sergio Orlandini, het hoofd van de interne accountantsdienst H. A. Bakker, en Frits O. Kielman, general manager van de KLM in de VS, beschuldigde van wanbe heer en contractbreuk. ,Wie dit wil zien als een nederlaag, moet het zelf maar weten", vindt een teleurgestelde De Wit. Hij had verwacht dat de KLM en de Nederlandse regering snel maat regelen zouden nemen toen, naar aanleiding van zijn klacht, be richten in de pers verschenen dat zowel de KLM als bedrijf als Kielman persoonlijk er een potje van maakten. De Wit: „Dit gaat me gewoon te veel tijd en te veel geld kosten. Ken nelijk keurt men in Nederland een beleid goed, waarin op grote schaal malversaties kunnen wor den gepleegd. De directie van de KLM, de raad van commissaris sen, de ondernemingsraad en het ministerie van verkeer en water staat laten het volledig afweten. De schuldigen gaan vrijuit, ter wijl een klein kassiertje dat een paar honderd gulden pikt, zonder meer wordt ontslagen. Er wordt duidelijk met een dubbele maat gemeten". De Wit wil nog met zijn advocaten overleggen over wat er verder moet gebeuren. Morgen moet de Newyorkse rechter uitspraak doen over de ontvankelijkheid van de zaak, die volgens de KLM voor de Nederlandse rechter zou moeten komen en niet voor de Amerikaanse. De Wit wil ook met zijn advocaten praten over een mogelijke bestemming voor het volgens hem voor de KLM belas tende materiaal, dat hij in bezit heeft. Waarschuwing politie aan radio-amateurs UTRECHT (GPD) - De rijkspolitie in het district Utrecht heeft een beroep gedaan op enige radio amateurs om op te houden met een spelletje dat de politie als hoogst gevaarlijk beschouwt het doorgeven van valse meldingen via het mobilofoonnet. Daardoor worden er politie-auto's aan een bepaald gebied onttrokken, zo dat er geen hulp verleend kan worden als er werkelijk iets ern stigs gebeurt. Het afgelopen weekeinde waren etherpiraten kennelijk actief vanuit een rijdende auto. Er gin gen oproepen om assistentie naar plaatsen waar op dat moment niets aan de hand was. Zo ont moetten een stuk of tien politie auto's uit Utrecht, Bunnik en Maartensdijk elkaar bij het vee- marktterrein. Er was een melding binnengekomen over een achter volging van een auto daar in de buurt. „Je moet ook dubieuze meldingen serieus nemen", zegt kapitein J. Buising van de rijkspolitie, dis trict Utrecht, "Wat die lui doen is erg gevaarlijk. We onderzoeken het natuurlijk diepgaand. Het is vooral ook zo gevaarlijk omdat er politiewagens in vliegende vaart ergens op af gaan. Als dat voor een loos alarm gebeurt is er spra ke van een onaanvaardbare situa tie". DEN HAAG (ANP) - Het is niet uitgesloten dat de oorlogs misdadiger Wilhelm Bos met een speciaal reisdocument dat hij onlangs in zijn Westduitse woonplaats Hattingen heeft aangevraagd, uit West-Duitsland is vertrokken. Dit blijkt uit een mededeling van een gemeentelijke woordvoerder in Hattingen waar Bos verblijf plaats hield. Bos blijkt in Hattin gen als statenloos burger te staan ingeschreven en heeft zeer on langs een speciaal zogenaamd 'reise-ausweis" gehaald, nodig om naar het buitenland te kun nen gaan. De officier van justitie in Assen heeft juist gisteravond bij de Westduitse autoriteiten een ver zoek tot voorlopige aanhouding en uitlevering van de oorlogs- misdager Wilhelm A. Bos inge- Stroomstoot doodt man EPE (ANP) - De 31-jarige B. Scholten uit Vaassen is gister middag geëlectrocuteerd tijdens werkzaamheden aan een scha kelkast bij de Veluwse machine industrie in Epe. Het slachtoffer overleed een korte tijd nadat hij een sterke stroomstoot door zijn lichaam kreeg. De oorzaak van het ongeval is niet bekend: de ar beidsinspectie stelt een onder zoek in. diend. Dit heeft een woordvoer der van het ministerie van justitie gisteravond meegedeeld. Het verzoek is per telex gedaan door Interpol in Den Haag aan het bu reau van Interpol in het West duitse Wiesbaden. Een woordvoerder van d^ sociale verzekeringsbank in Amsterdam die de uitkering van de aow aan Bos verricht, deelde mee dat het onder bepaalde omstandigheden wel mogelijk is een aow-pen- sioen uitgekeerd te krijgen als statenloos burger. Het is mogelijk een sociale uitke ring te genieten op grond van ver richte werkzaamheden vöör 1957. In bepalingen van de aow, die toen in werking trad, is dat opge nomen. Dit geldt eveneens voor niet-Nederlanders, die bijvoor beeld in de jaren dertig in Ne derland hebben gewerkt. Dat heeft een woordvoerder van de sociale verzekeringsbank desge vraagd gezegd naar aanleiding van de AOW-uitkering aan de oorlogsmisdadiger Bos in West- Duitsland. In de jaren dertig werkte in Neder land nogal wat Duitse dienstbo des, die zo een aow-uitkering kunnen krijgen. Wel moeten ze daar een aanvraag voor doen. Bos heeft dat naar weten van de woordvoerder eveneens gedaan. ROOSENDAAL - Rechercheurs en omstanders voor het Chinese restaurant in Roosendaal waar gisteren een 41-jarige eierhandelaar werd doodgeschoten ROOSENDAAL (GPD) - De ge meentepolitie van Roosendaal en Nispen heeft nog geen idee van de identiteit van de vier mannen die gistermorgen de brute moord hebben gepleegd op de 41-jarige eierhandelaar Hendrikus Ebben uit Roosendaal. De moord had plaats tijdens een overval op het Chinese restaurant Golden City in Roosendaal en vermoedelijk zijn de daders Chinezen. Het slachtoffer is gehuwd en vader van drie kinderen. In het restaurant waren op het mo ment van de overval nog geen klanten aanwezig. Wel waren er al werkzaam de eigenaar, zijn vrouw, zijn moeder en twee koks, terwijl ook zijn twee kinderen binnen waren. Aan de zijkant van Eierhandelaar in Roosendaal vermoord het restaurant drongen vier man nen met een Chinees uiterlijk de zaak binnen. Op de kinderen na werden de aanwezigen in de keu ken geboeid, waarna ze van hun geld en sieraden werden beroofd. Of er nog meer gestolen is moet nog blijken uit het onder zoek. Toen de overval in feite al achter de rug was maar de daders nog bin nen waren, kwam de heer Ebben de keuken binnen om daar een bestelling eieren af te geven. Normaal gesproken gebeurt dat door een van zijn personeelsle den, maar omdat een gedeelte daarvan met vakantie was werd de bestelling gisteren door Eb ben zelf bezorgd. Voor zover tot dusver bekend is hij bij het zien van de overvallers het restau rantgedeelte van de zaak in gevlucht, waarbij door een of meer daders op hem is geschoten. Ebben is daarbij minstens twee maal in het hoofd geraakt en moet op slag dood zijn geweest. Op de plaats van het misdrijf is een aantal hulzen gevonden. Op het stoffelijk overschot werd vandaag sectie verricht. DEN HAAG (GPD) - Wat de ANWB-alarmcentrale in de eer ste plaats geleerd heeft door de ramp op de camping bij San Carlos de la Rapita, is dat veel vakantiegangers hun familie en bekenden totaal onkundig laten van hun reisplan. ANWB-voor- lichtingsman Hein Verhoef, die speciaal de voorlichting rond de alarmcentrale behartigt, daar over „Het verbazingwekkende is dat nog minder mensen dan wij dachten hun vakantieadres ach terlaten voordat zij vertrekken. Van de 7000 telefoontjes die we de eerste vijf uur na het bekend worden van de ramp' kregen, kwam 90 procent van mensen die alleen maar wisten dat hun fami lie ergens in Spanje kampeer- - V/at hebt u met die gigantische onwetendheid gedaan? Verhoef: „We hebben een selectie gemaakt van die namen en we hebben doorgevraagd en terug gebeld. We probeerden erachter te komen hoe groot de kans was dat de genoemde mensen in de buurt van de camping zaten. Ten slotte kwam er een lijst uit van ongeveer 150 namen, en die is toen gepubliceerd in een Neder landse krant die de volgende dag ook in Spanje te koop was. Toen kwamen er meer gegevens en kregen we telefoontjes van men sen die intussen contact hadden gehad met hun familie in Spanje. We konden toen beginnen met het doorschrappen van na- Erg teleurstellend was, dat een he leboel mensen die ons hier in Ne derland hadden opgebeld om naar hun familie te informeren en met wie wij verschillende keren contact hebben gehad, niet de moeite namen ons ervan in ken nis te stellen toen ze zelf hadden gehoord dat hun familie niets mankeerde. Daardoor hebben sommige namen een tijd ten on rechte op de lijst van vermisten gestaan. Wat we ook geleerd hebben, is dat de planning van de personele be zetting van de alarmcentrale erg belangrijk is. Het is van tevoren onmogelijk te bepalen hoe lang zo n rampsituatie duurt, hoe lang mensen volledig bezig moeten zijn. De verleiding is groot om de beste mensen allemaal in de eer ste uren op volle kracht te laten draaien. Daar moet je erg mee uitkijken, wantje kunt dertig tot veertig uur achter elkaar blijven werken, maar er komt toch een moment datje moet gaan slapen. Beter is dus om in het begin al mensen van de beste categorie naar bed te laten gaan, zodat ze later fris aan de slag kunnen. In de drukste periodes zijn 25 tot 30 mensen constant bezig geweest in de ANWB-alarmcentrale. Veel nut hebben we gehad van het nieuwe automatische telefoon communicatiesysteem dat begin dit jaar de oude telefooncentrale heeft vervangen". - Zullen er nieuwe maatregelen voortkomen uit wat de ANWB bij de campingramp heeft ge leerd? Verhoef: „We kunnen proberen te perfectioneren. Van het hele rampgebeuren hebben we een dagboek bijgehouden, en we zijn daarmee nog aan het werk. Van de eerste tot de laatste minuut komt daarin te staan wat er is ge daan en door wie, en waar de knelpunten zaten. Er staat ook in wie er opgerpepen is en hoe de samenwerking was. Alles wordt te boek gesteld en daar zal een soort handleiding uit voortko men voor dit soort situaties. Ik geloof dat onze huidige manier van werken niet veel zal verande ren". - Wat vond u het sterkste punt in de functionering van de alarmcen trale? „Dat is zeker de inzet van de men sen. Het bericht van de ramp kwam door toen de dagdienst er bijna op zat en de avondploeg het werk zou overnemen. De gehele dagploeg bleef zitten tot de vol gende morgen. Daarna zijn ze een paar uur plat gegaan en weer te rug gekomen. Een ander positief punt was de medewerking van derden. Je kon midden in de nacht mensen van de overheid, de politie, een luchtvaartmaat schappij of een apotheek opbel len, en iedereen stond klaar". - Het niet achterlaten van een vakantieadres is dus een blunder. Zijn er nog meer fouten van vakantiegangers, waarmee de ANWB te maken krijgt? Verhoef: „Te weinig mensen dra gen een herkenningsteken op het lijf. Op alle ANWB-kantoren kun je identificatieplaatjes kopen die je bijvoorbeeld aan je polshorlo ge kunt doen. Wat opvalt, is dat de paniek toeneemt naarmate men verder van huis is. Vakan tiegangers kunnen in paniek ra ken bij de afwikkeling van een zelfde soort aanrijding waarvoor ze in eigen land geen hand zou den omdraaien. De oorzaak kan de taalbarrière zijn, of de angst dat de politie het paspoort af neemt. Over het algemeen valt het allemaal wel mee en is het enige probleem het niet kennen van de buitenlandse wetten" - Zijn de steunpunten van de ANWB in het buitenland wel vol doende uitgerust om in al dit soort situaties de helpende hand te bieden? „We hebben steunpunten in Bar celona, in Lyon - een goed punt aan de doorgangsroute naar Spanje - en in het Zwitserse Mendrisio, vanwaar we ook Ita lië, Joegoslavië en Griekenland bedienen. Tijdens de winter sportperiode hebben we sinds de laatste winter ook een steunpunt in Innsbruck. Nederlanders die hulp of informatie nodig hebben, kunnen zich daar melden, maar in veel gevallen is het beter om direct naar de ANWB-alarmcen trale in Den Haag te bellen - waar men ook zit. Hele pakken auto onderdelen liggen hier op èèn centrale plek klaar. Per vliegtuig gaat het gevraagde onderdeel naar de plaats van bestemming, en daar wordt het gemonteerd. We werken ook samen met onze buitenlandse zusterorganisaties. Zo haalt de ANWB ook wel En gelse auto's op uit Spanje en brengt de Engelse club gestrande Nederlanders soms naar de boot, waar ze door de ANWB worden opgevangen. Wij gaan natuurlijk ook zelf naar Engeland en Schotland. Het gaat oris in de eerste plaats om de persoonlijke hulpverlening. Per jaar repatriëren we nu zo'n tweehonderd doden en duizend zwaar en minder zwaar gewon den naar Nederland. Elk jaar worden er een paar duizend au to's terug gebracht. Als iemand meldt dat hij een auto-ongeluk heeft gehad waarbij gewonden betrokken zijn, dan is alles ge richt op hulpverlening aan de gewonden. De auto komt latei- wel". -Ontstaan er wel eens problemen in het contact van de ANWB met de verzekering smaa tschapp ij- "Gelukkig zijn de verzekerings maatschappijen ervan overtuigd dat wat de alarmcentrale doet, ook in hun voordeel is. Er moet wel eens gediscussieerd worden wanneer wij iemand op een be paalde manier willen repatriëren terwijl dat misschien ook op een goedkopere manier kan, maar de motivering van de alarmcentrale is dan meestal wel van dien aard. dat de verzekering zegt: halen maar. Omdat alles bij de ANWB in èèn hand is, kunnen wij ook veel combinaties maken, en dat is natuurlijk voordeliger. Een goed voorbeeld zijn de zogenaamde gipsvluchten met gewonden van de wintersport. Het charteren van een heel vliegtuig voor dertig patiënten is uiteraard ook gun stig voor de verzekeringsmaat schappijen" - Bern iddelt de ANWB ook wa n neer vakantiegangers door diefstal zijn gedupeerd? Verhoef: „Wat de juridische na sleep betreft wel, maar wat de plaatselijke organisatie van een en ander betreft, is het meestal een kwestie voor het ministerie van buitenlandse zaken. Als bij voorbeeld op een camping je auto is leeggeroofd, moet je onmid dellijk de ANWB bellen. Wij ne men dan contact op met onze mensen in het betrokken land of zo dicht mogelijk in de buurt, en we stellen buitenlandse zaken op de hoogte. Wanneer een geval helemaal in de sfeer van misdaad zit en eventueel ook wat de Ne derlanders zelf betreft, geven we het meteen uit handen aan bui tenlandse zaken. Als je behalve je kleren ook je paspoort kwijt bent bellen we de Nederlandse consul- generaal in dat land. We zeggen hem dan wat ons lid is overko men, en vragen hem een nood- paspoort uit te reiken. De ANWB kan in zo'n geval ook een voor schotbedrag overschrijven, zodat de betrokkene, als hij zijn geld kwijt is, enige financiële armslag heeft". - Zijn er nog meer dingen die Ne derlandse vakantiegangers ver geten? Verhoef: „Ze vergeten hun eigen beperkingen. Ze vergeten dat ze niet gewend zijn duizend kilome ter per dag te rijden. Op onze kaarten waarop wij de noodge vallen uitzetten, kunnen we zien dat 800 kilometer duidelijk een kritische grens is, zowel op de heen- als op de terugreis. In Frankrijk is dat de beruchte bocht bij Dijon in de autoroute, waar relatief erg veel klappen vallen Er zijn dit jaar meer doden dan in voorgaande jaren. Er is een ken tering te bespeuren. Vroeger viel 80 procent van de slachtoffers in of bij de auto; thans nog maar 20 procent. De meesten komen nu om het leven door verdrinking of verbranding, of door een hartin farct, een hersenbloeding of een andere natuurlijke oorzaak. Een en ander komt onder meer door dat de huisartsen en verzeke ringsmaatschappijen soepeler zijn geworden als mensen met een kwaal vragen of ze met vakantie kunnen gaan" De ANWB heeft op deze ontwikke ling ingespeeld. De bond kan in de zomer constant een beroep doen op doktoren en chirurgen van het Haagse Rode-Kruiszie- kenhuis, die telefonisch contact opnemen met collega's in het bui tenland en ook transporten be geleiden. - Wat is een veel voorkomende vraag uit het buitenland'' Verhoef: „Dat is: helpt u mij, want mijn autosleuteltje is weg en ik heb mijn reservesleuteltje ook niet meer. De mensen moeten, voordat ze vertrekken, hun auto sleuteltje even bekijken en het nummer ervan noteren. Als het weg raakt en ze kunnen ons hun automerk en sleutelnummer op geven, dan hebben ze per post van ons binnen 24 uur een nieuw sleuteltje". Geen paniek dus.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1978 | | pagina 7