voor uitwiizin
J
BEB
0PH3ML PDQQEGP0
poes zelf
/s ^Tl in~en wit hwis
voordeel 95
Ns^ motorfilter
cap. 100 Itr/uur
neptunes"\ voordeel
wier-plantje g900
géén water of aarde
voordeelprijsje 195
Vlieland W88&
leiden,nieuwe rijn 50. Vo 't gangetje
Ukunt er meer
aan doen dan u denkt
De krant is de enige waar voor 'n paar dubbeltjes alles instaat. Dat mag wei even in de krant!
PAGINA 4
VARIA
VRIJDAG 21 JULI 197B
UTRECHT (GPD) - De Marokkaan is bang. Hij weet niet of
hij me kan vertrouwen. Is er bevreesd voor dat zijn per
soon toch te herkennen zal zijn. Met alle gevolgen van
dien bij een eventuele gedwongen terugkeer naar zijn
geboorteland.
Hij is ervan overtuigd dat het hem
daar slecht zal vergaan, omdat hij
hier hongerstaker is geweest.
Samen met 181 andere Marokka
nen. Uit protest tegen hun uitwij
zing. Hij geeft een voorspelling
van wat hem in zijn eigen land te
wachten staat: vermoedelijk ge
vangenisstraf, aframmelingen
door de politie en uitsluiting van
alle soorten werk. Dit omdat hij
het regime van koning Hassan
zou hebben beledigd, omdat hij
heeft gezegd dat zijn land fascis
tisch wordt geregeerd.
Hij weet welhaast zeker dat hem
deze anti-reclame van Marokko
zal worden ingepeperd. Op de
manier zoals fascistische regimes
dat doen, hard en genadeloos.
Dat is de reden voor zijn angst.
Daarom verzet hij zich tegen uit
wijzing, daarom mag er geen foto
van hem worden gemaakt, daar
om wil hij niet met zijn naam in
de krant.
Om hem toch te kunnen aanspre
ken, zoeken we samen naar een
naam. Via mijn tolk - hij spreekt
goed Frans, maar te weinig Ne
derlands voor een interview -
vinden we „Moudrib", het Ma
rokkaanse woord voor „honger
staker". Hij moet er om lachen,
het breekt de spanning wat. Toch
blijft hij op z'n qui-vive. Vragen
die op zijn privèleven betrekking
hebben, ontwijkt hij zoveel mo
gelijk of beantwoordt hij slechts
aarzelend.
Werkloosheid was de reden voor
zijn vertrek uit Marokko naar
Nederland in 1973. In zijn geboor
testreek in het oosten van het
land heeft in sommige dorpen
maar èèn op de dertig mannen
een baan. De rest is in familierela
tie op hem aangewezen. Sociale
voorzieningen zijn er niet. Daar
om leek Nederland het paradijs.
Moudrib had er over gehoord van
kennissen, ook wel van toeristen.
Met zijn opleiding als automon
teur fantaseerde hij zich een goed
bestaan ver van huis. Te mogen
werken in een garage, zelf einde
lijk geld te kunnen verdienen
voor zijn vrouw en kinderen. Hij
zou er alles voor willen doen.
Het „geluk" om net als de anderen
op contractbasis in Nederland te
werk gesteld te worden was
Moudrib evenwel niet beschoren.
Daarom waagde hij op eigen ini
tiatief de grote stap. Hij nam af
scheid van zijn gezin en trok naar
het noorden. In het midden van
1973 passeerde hij de grens met
België en nam contact op meteen
goede kennis. Samen zochten ze
naar werk. Maar de vooruitzich
ten waren juist op dat ogenblik
niet denderend. De oliecrisis
gooide roet in het eten. Naar
nieuwe arbeidskrachten was
plotseling weinig vraag, zeker in
de autobranche. Begin 1974 lukte
het hem toch bij een schoon
maakbedrijf onderdak te komen.
Inmiddels had hij ook „woon
ruimte" gevonden. Een kamer,
die hij met vier anderen moest
delen. Ieder betaalde er f25,- per
week voor.
Illegaal
Met de hulp van zijn vriend pro
beerde Moudrib aan een werk
vergunning te komen. Zoals de
meeste Marokkanen schreven zij
een brief aan de Koningin. Het
antwoord was negatief. Hij zat
aan zijn illegale status vastge
klonken. Zijn baas en later ande
re bazen van schoonmaakbedrij
ven vroegen echter niet naar een
werkvergunning. Wel schopten
ze hem de straat op zodra hun dat
uitkwam. Hij stond op de onder
ste sport van de maatschappelij
ke ladder. Moest het vuilste werk
opknappen en werd gediscrimi
neerd.
Het deed hem pijn, hij ervoer dat
Nederland ook niet het paradijs
was dat hij had verwacht. Maar
het geld vergoedde veel. Hij ver
diende naar Marokkaanse be
grippen een goed loon en kon zelf
zijn gezin onderhouden, hield
zelfs nog over. Met dat gespaarde
geld reisde Moudrib in de tweede
helft van 1974 terug naar zijn ge
boorteplaats in Marokko. Hij
hoopte er een eigen zaakje mee te
kunnen beginnen. Maar dat bleek
toch moeilijker; het plan misluk
te. Ook een baan was voor hem
opnieuw niet weggelegd. De
spaarcenten slonken snel, zodat
hem weinig anders overbleef dan
het begin 1975 nogmaals in Ne
derland te proberen. De Marok
kaan nam het schoonmaken van
kantoren en bedrijven weer op,
nog onwetend van de gevolgen
die zijn tijdelijke afwezigheid
voor hem zouden hebben.
Hij liet zich inschrijven in het
Utrechtse bevolkingsregister.
Dit had tot gevolg dat een week
later een brief van de Utrechtse
politie op zijn bed lag. Of hij zich
maar even met zijn paspoort op
het bureau wilde vervoegen.
Moudrib vroeg een lid van de Mi-
grantenraad om advies. Die
raadde hem af te gaan, gezien de
ervaringen van anderen. Er zou
geen enkele garantie zijn dat hij
in Nederland mocht blijven. Kort
daarop deed de politie in het huis
van Moudrib een inval. Deze
vluchtte via een raam weg en kon
ontsnappen. Andere landgeno
ten werden wel gepakt. Ze zijn op
het vliegtuig naar Casablanca ge
zet.
Moudrib: „Ik weet dat ze er, nadat
ze door de Nederlandse mare
chaussee aan de Marokkaanse
douaniers waren afgeleverd in
het politiebureau, enorm zijn af
getuigd. De autoriteiten be
schouwen het als een belediging
voor Marokko wanneer je uit een
ander land wordt weggestuurd.
Enige controle op die straf is er
niet. De politie maakt de dienst
uit, die heeft de macht in handen.
Er is ook in de praktijk geen en
kele gelegenheid om daar protest
tegen aan te tekenen. De minister
van justitie is tegelijk het hoofd
van de politie. Een klacht wordt
gewoon nooit in behandeling ge
nomen. Eerder loop je de kans
extra hard gestraft te worden. Dat
zijn de kenmerken van een fascis
tisch regime.
Isolement
Vanaf de inval van de politie heeft
Moudrib bijna voortdurend in
angst geleefd. Hij voelde zich ie
mand die op de vlucht is, als een
misdadiger. „Ik moest steeds op
m'n hoede zijn. Ik mocht me niet
te ^eel vertonen. Mijn leven werd
op die manier erg geisoleerd.
Waarschijnlijk daaraan heb ik die
maagzweer overgehouden".
In juni 1975 vernam Moudrib van
de regeringsplannen om buiten
landse werknemers te legalise
ren, wanneer ze konden aantonen
vóór 1 november 1974 in ons land
te hebben gewerkt. Dat bericht
was voor hem een geweldige op
luchting. Samen met een mede
werker van de Stichting voor
Buitenlandse Werknemers toog
hij opnieuw naar de autoriteiten
om zijn illegale status kwijt te ra
ken. Bij de politie vernam hij
evenwel dat hijzelf daarvoor niet
in aanmerking kwam. Zijn ver*
blijf van een paar maanden aan
het eind van 1974 in Marokko
werden hem noodlottig. Afgewe-
De slag kwam hard aan. Weer kon
hij niet met zijn gezin worden
herenigd. Zijn vrouw en kinde
ren, die hij in het eenzame Ne
derlandse bestaan erg miste,
mochten niet overkomen. Mou
drib bleef een man op de vlucht.
Toch liet de politie hem sinds
dien met rust. Ook tijdens de
hongerstaking, die hij samen met
Een illegaal in ons land verblijvende en uitgewezen buitenlander wordt door de politie op Schiphol op het
vliegtuig naar het land van herkomst gezet: een schrikbeeld voor de hongerstakende Marokkanen in Nederland.
vijftig andere Marokkanen in no
vember 1975 hield in de Utrecht
se Monicakerk. Allen illegalen,
die hun uitsluiting aanvochten.
Het was hun noodkreet. Ze voel
den zich onrechtvaardig behan
deld.
Huiverig waren ze zelf wel voor die
actie. Want demonstreren is voor
Marokkanen een hachelijke zaak.
In het thuisland wordt dit als een
politieke uiting beschouwd, die
niet op prijs wordt gesteld. Het
regime zou er niet positief op rea
geren. Moudrib: „Dat bleek ook
wel. Van de vijftig bleven er zo'n
twintig over. De rest liet zich
bang maken door leden van Ami-
cales, die onze regering van in
formatie over Marokkanen in het
buitenland voorzien. De Amica-
les-mensen dreigden ons als we
de hongerstaking niet zouden
stoppen. Zij zeiden dat we Ma
rokko hiermee een slechte dienst
bewezen".
Een deel hield echter vol. Staatsse
cretaris Zeevalking bracht per
soonlijk een bezoek aan de hon
gerstakers en beloofde voor hen
zijn uiterste best te doen. Het
bleef bij die woorden. Voormali
ge werkgevers van Moudrib wei
gerden verklaringen af te geven
waaruit zwart op wit kan blijken
dat hun werknemer al in 1973 in
Nederland een betrekking ver
gulde. Aangenomen mag worden
dat zij voor de Marokkaan nooit
sociale lasten hebben afgedra
gen.
Moudrib kwam klem te zitten. Aan
de ene kant Nederland met werk,
maar zonder verblijfsvergun
ning. Aan de andere kant Marok
ko, zonder werk en met een grote
kans op een strenge straf vanwe
ge zijn deelname aan de pro
testactie. „Ik ben niet bang voor
koning Hassan", zegt hij, „maar
wel voor de leden van de rege
ring. Die hebben van ons land een
fascistisch land gemaakt. Van
hen hoef ik geen mededogen te
verwachten"
Moudrib wil graag in Nederland
blijven wonen. Hij voelt zich ver- j
antwoordelijk voor zijn gezin, dat
hij hoopt te kunnen laten over
komen. Daarom snapt hij de
strikt formele houding van de
huidige staatssecretaris mevr.
Haars niet. „Ik zou haar mijn po
sitie willen uitleggen", zegt hij.
„Ik zou haar willen wijzen op de
menselijke kanten van deze za
ken. Ze gaat daar volkomen aan
voorbij".
En dan opeens heel fel: „Mevrouw
Haars slaapt wel goed, zij eet
goed, zij verdient goed. Zij heeft
geen kinderen. Maar wat is de
toekomst van mij en mijn gezin?
Ik weet niet hoe het verder moet.
Ik kan niet naar Marokko terug,
daar zal ik me altijd tegen verzet
ten, omdat ik weet wat me daar te
wachten staat. En wie zorgt er
voor mijn gezin als ik in de ge
vangenis terecht kom? Neen,
mevrouw Haars heeft zich net zo
opgesteld als onze regering: hard
en genadeloos"
Wandelwagens
Grote kollektie
merk kinderwagens
ledikantjes
commodes
klepkasten
Riemersma
Silver Cross
Emmaljunga
Teutonia
Gesslein
Engeland
Zweden
Duitsland
Duitsland
Klein opvouw
baar, gemakke
lijk mee te
Model SAFARI In
tweed - rlbcord -1
Boxen en kinderstoelen
Autostoeltjes 99,-
T.N.O. goedgekeurd
Babysitters v.a. 32,50
Aa Be dekens
Kampeerbedjesf 95.-
OONDERDAGAVOND
KOOPAVOND
bruin I
blank
oranje
Wiegen met
korting
129.-
Storchenmühle
Consumentenbond
Hoy Rijndijk 96D
LEIDEN
tol. 120687
Special Products B.V. is een jonge, nog kleine
handelsonderneming gericht op de verkoop van
grafische produkten aan zowel professionele- als
partikuliere afnemers in binnen- en buitenland.
Door de snelle ontwikkeling en uitbreiding van de
onderneming bestaat er dringend behoefte aan een
ervaren direktie-sekretaresse
De echte direktie-sekretaresse zal begrijpen dat de
vereiste kwaliteiten in een dergelijk dynamisch
bedrijf veelomvattend zijn. Met name is belangrijk:
het zelfstandig handelen en optreden
het tonen van eigen initiatief
prettige kontaktuele eigenschappen
voor een goed kontakt met klanten
en toeleveranciers
beheersing van de moderne talen
-vooral Frans en Duits- t.b.v. de
vele buitenlandse konnekties
Hiertegenover stellen wij een salaris van
f 2.500 p.m. (afhankelijk van opleiding en
ervaring) en uitstekende sekundaire arbeids
voorwaarden.
Heeft u interesse en meent u aan de vereisten
te kunnen voldoen, dan zien wij graag uw schrif
telijke sollicitatie tegemoet.
Special Graphic Products B.V.
Lijnbaanstraat 15/Katwijk (ZH)
Postbus 525/2220 AM Katwijk (ZH)
Telefoon 01718-22871
Verboden
voor gehandicapten
Eén miljoen Nederlanders leven in
een wereld vol obstakels: stoeptreden,
draaideuren, opstapjes...
U kunt helpen obstakels te voorkomen of uit de weg
te ruimen voor mensen in rolstoelen of met krukken,
voor mensen die slecht zien of slecht horen. Laat uw
invloed gelden in uw vereniging, op de school van uw
kinderen, in uw werkkring, overal waar de bewegings
vrijheid van één miljoen landgenoten wordt
belemmerd.
Qlnp Wat kunt u doen? En hoe? Voor meer informatie: A. V.O.-
ijlltlj Nederland Vereniging van arbeids- en welzijnszorg voor
mindervaliden. Bos en Lommerplantsoen, Amsterdam,
tel. 020-872401.
SIE104 2IO32
