„„Als ik win is mijn leven in gevaar
Geen nationale vlaggen bij tweekamp
Kortsjnoj
Karpov
STOEL KORTSJNOJ MET RONTGEN-STRALEN ONDERZOCHT...
Achthonderd studenten voor temperatuur-test in de zaal
BAGUIO STAD - Officials van de
wereld schaak bond (FIDE) heb
ben in Baguio stad besloten dat
titelverdediger Anatoli Karpov
en uitdager Viktor ICortsjnoj hun
tweekamp om het wereldkam
pioenschap zonder de nationale
vlaggen zullen spelen.
Deze beslissing viel na twee dagen
onderhandelen. Kortsjnoj, die
twee jaar geleden na het IBM-
toernooi in' Amsterdam besloot
niet naar de Sowjet Unie terug te
keren, was vastbesloten onder de
Zwitserse vlag te spelen. De uit
dager woont, tegenwoordig in
Zwitserland. Ook had Kortsjnoj
het voorstel gedaan voor hem een
witte vlag met het woord staten-
loos en een embleem met de
Sowjetrussische hamer en sikkel
en de toevoeging "Ik ben ont
snapt" op de tafel te plaatsen. Ui
teraard vond dit geen genade i
het Russische kamp, dat ook niet
toestond dat Kortsjnoj met de
Zwitserse vlag zou spelen. Tegen
een witte vlag met het woord sta-
tenloos had men geen bezwaar.
Prof. dr. Max Euwe, voorzitter van
de FIDE, deed nog een vergeefse
poging Kortsjnoj telefonisch te
bewegen de vlag van het Zwitser
se kanton Argau, waar hij woont,
te accepteren.
Zaterdag werd een internationale
jury van zeven leden samenge
steld, die een oplossing voor het
vlaggenprobleem moest zien te
vinden. "De spelers hebben zich
neer te leggen bij de beslissing
van deze commissie", aldus Eu
we standvastig. "Anders gaan ze
maar naar huis". Eerder had de
Russische chef d'equipe Viktor
Batoennski tijdens een bijeen
komst na anderhalf uur vruchte
loos discussieren de vergader
kamer boos verlaten
Gisteravond besloot de jury dat er
gespeeld zou worden zonder na
tionale vlaggen.
Het hoofd van de radiologische af
deling van,het kleine hospitaal in
Baguio stad kreeg het afgelopen
weekeinde een wel heel merk
waardige patient op zijn onder-
zoektafel. Op verzoek van de
Sowjetrussische delegatie kreeg,
de bewuste arts, Clemente Lo,
voor het eerst in zijn loopbaan
opdracht een stoel nauwgezet te
bekijken. Het ging om de zetel
van Kortsjnoj, die hij speciaal
over had laten komen. Het onder
zoek, dat twee uur in beslag nam
en waarbij ook röntgenstralen
werden gebruikt, wees uit dat het
gaat om een volkomen normale
stoel, zonder vreemde objecten.
De hoofdscheidsrechter, de
Westduitser Lothar Schmid, ver
klaarde dan ook dat Kortsjnoj
zonder meer gebruik mag maken
van de stoel. Het enige wat de ra
dioloog wist te vinden waren en
kele donker gekleurde vlekjes op
de linker armleuning. De specia
list wist daar echter niets afwij
kends aan te ontdekken.
Viktor Kortsjnoj is op 23 juni 1931 in Lenin
grad geboren. Hij verwierf de internatio
nale meestertitel in 1954 en werd twee jaar
later grootmeester. Kortsjnoj nam aan zes
tien toernooien om de Sowjetrussische titel
deel. Hij zegevierde vier keer. In 1962,1968,
1971 en 1974 probeerde Kortsjnoj in de
cyclus van voorwedstrijden wereldkam
pioen te wordenHet is nu de eerste maal dat
hij het heeft gebracht lot uitdager van de
wereldkampioen. In juli 1976 bleef Kortsj
noj na het IBM-toernooi in Nederland ach
ter. Tegenwoordig verblijft hij in Zwitser
land.
Kortsjnoj is een bijzonder actief grootmeester.
Sedert 1946 heeft hij zeker in 90 toernooien
en tweekampen gespeeld. Tijdens zes ver
schillende Olympiades speelde Kortsjnoj 84
partijen, waarvan hij er 50 won, 31 remise
speelde en slechts drie verloor.
De weg naar de finaletweekamp om de we
reldtitel liep voor Kortsjnoj in het Kandida
tentoernooi via drie ex-landgenoten: oud
wereldkampioen Tigran Petrosjan (12 par
tijen), Lev Poloegajewski (13 partijen) en
oud-wereldkampioen Boris Spasski (18
partijen).
De Sowjetrussische meester Wladimir Osnos
trad in de beginfase van Kortsjnojs carrière
op als diens trainer. Nu heeft de statenloze
schaker zich op de strijd met Karpov voor
bereidt in samenwerking met de Britse
grootmeesters Raymond Keene en Michael
Stean. Deze spelers zullen - met de Israëliër
Jasha Murrey Kortsjnoj terzijde staan bij
het analyseren van afgebroken partijen.
Anatoli Karpov is geboren op 23 mei 1951 in
Zlatoest (Centraal Oeral). Hij heeft met suc
ces zijn economiestudie aan de universiteit
van Leningrad afgerond. Karpov is sedert
1975 wereldkampioen schaken. De toenma
lige titelhouder,de wispelturige Amerikaan
Bobby Fischer, weigerde toen tegen de Sov-
jetrussische uitdager uit te komen.
Karpov is sedert 1970 internationaal groot
meester. Hij zegevierde in de periode van
1973 toten met 1977 in achttien sterk bezette
toernooien en werd dan ook vijfmaal ach
tereen door de leden van de Internationale
Associatie van Schaakjournalisten uitge
roepen tot speler van het jaar. Mede door
zijn nog jeugdige leeftijd (27 jaar) is Kar
pov tot nu toe tijdens twee Olympiades ac
tief geweest. Hij speelde bij die gelegenhe
den 29 partijen, won er 22, speelde zes keer
remise en verloor eenmaal. Zijn meest re
cente prestatie is de met Spasski gedeelde
eerste plaats ïn het toernooi te Bougojno
(Joegoslavië), dat in maart van dit jaar
werd gehouden. Enkele dagen later zege
vierde Karpov te Mostar. eveneens in Joego
slavië, in een snelschaaktoernooivoor zijn
landgenoot en oud-wereldkampioen Mik
hail Tal.
Volgens officiële gegevens, die zijn verstrekt
door het Sowjetrussische persbureau Tass,
heeft Karpov 187 geregistreerde partijen
gespeeld tijdens erkende wedstrijden. Hij
won 88 duels, speelde er 93 remise en verloor
zes keer, dat is een winstpercentage van 71.9
procent. Tegen grootmeesters is dit percen
tage 67.2 procent.
BAGUIO STAD - Achthonderd studenten zaten
doodstil op hun stoel. Zwaar ademend en twee
uur lang starend naar een leeg podium. De
proefkonijnen deden deze oefeningen niet voor
niets. De test diende om Anatoli Karpov en Vik
tor Kortsjnoj bij een ideale temperatuur hun
partijen voor de morgen in de Philippijnse
plaats Baguio-Stad te beginnen tweekamp om
de wereldtitel schaken te laten spelen.
De ademproef deed de tempera
tuur in de zaal enkele graden stij
gen. De organisatoren wisten
waar zij aan toe waren. Zij plaat
sten enkele extra ventilatoren om
de atmosfeer rond het schaak
bord koel genoeg voor een
schaakgrootmeester te houden.
Beide matadoren hadden tevoren
er op aangedrongen dat de condi
ties tijdens deze titelstrijd, die
voor het eerst in een tropisch land
wordt gehouden, niet mochten
verschilllen van de omstandig
heden, die zij in de koudere Eu
ropese landen gewoon zijn. Zo
wel de 27-jarige Karpov als zijn
47-jarige tegenstrever wil niets
aan het toeval overlaten.
Baguio-stad ligt in een met pijn
bomen begroeide bergstreek. De
hoogte is ongeveer 1500 meter
boven de zeespiegel De plaats
staat bekend om zijn doorgaans
frisse weersomstandigheden.
Beide spelers vergeten dan ook
nimmer een trui aan te trekken
bij hun wandelingen in de omge
ving. In de speelzaal, die deel
uitmaakt van een pyramide-ach-
tig bouwwerk, kan de tempera
tuur echter door de aanwezigheid
van een paar honderd enthou
siaste schaakliefhebbers danig
oplopen. Vandaar de test met de
studenten.
Geen woord
Dat schaken op dit niveau gelijk
staat met oorlog wekt geen be
vreemding meer. De capriolen
van een Bobby Fischer en een
Boris Spasski liggen nog vers in
het geheugen. De koele lucht in
Baguio-Stad staat in schrille te
genstelling tot de verhitte uit
spraken in de voorbereidingsfa
se, die meer weg heeft van een
psychologische en politiek oor
logsvoering. De twee hoofdper
sonen hebben al jaren geen
woord met elkaar gewisseld. In
elk geval niet meer sinds Kortsj
noj twee jaar geleden na deelne
ming aan het IBM-toernooi be
sloot niet meer naar de Sowjet
Unie terug te keren. Vier jaar ge
leden verloor Kortsjnoj in Mos
kou de tweekamp met Karpov
die toen de wereldtitel in zijn be
zit kreeg omdat Bobby Fischer
weigerde onder de destijds van
kracht zijnde reglementen te
spelen. De Amerikaan had in
1972 in Reykjavik de schaak-
kroon van Boris Spasski overge-
Na de tweekamp tegen Karjbov in
Moskou liet Kortsjnoj zich in
schaakkringen herhaaldelijk
ontvallen dat de Sowjetrussische
Schaak Federatie subtiele me
thodes had gebruikt om zijn jon
ge concurrent te bevoorrechten
en zijn eigen kansen stelselmatig
te belemmeren. En opnieuw
vindt Kortsnjoj Karpov tegen
over zich, drie jaar later en met
een zwaar kwalificatietoernooi
achter de rug. Via een triomf op
Spasski in Belgrado is Kortsjnoj
klaar voor de revanche op zijn ri
vaal. Winnaar is degene, die een
totaal van zes overwinningen
weet te boeken. Remises tellen
niet mee er\ er kan slechts worden
gegist hoeveel tijd de tweekamp
in beslag zal nemen. Vast staat
wel het prijzengeld. De nieuwe
wereldkampioen krijgt drievijfde
deel van het recordbedrag van
550.000 dollar (1,2 miljoen gul
den). De speler die het eerst zes
overwinningen boekt wordt
kampioen. Remises tellen niet
In het kamp van Kortsjnoj voor
spelt men dat de match tenmin
ste 20 partijen zal duren. De Ame
rikaanse grootmeester Robert
Byrne laat aan iedereen, die het
wil horen, weten dat Karpov zijn
titel zal behouden met zes tegen
vijf overwinningen in 35 partijen.
De eerste Aziatische grootmees
ter in de schaaksport, Eugene
Torre uit het gastland, doet ook
een duit in het profetiezakje en
houdt het er op dat Karpov 30
partijen nodig zal hebben de uit
dager terug te wijzen.
Verlengstuk
Er worden drie partijen per week
gespeeld. Gemakkelijk kan wor
den becijferd dat een tweekamp
van 20 partijen twee maanden zal
vergen. Een verlengstuk van een
maand is niet denkbeeldig. Voor
de laatste tweekamp tussen Kar
pov en Kortsjnoj was het aantal
partijen op 24 gefixeerd. Negen
tien duels eindigden in remise,
Karpov won drie keer en Kortsj
noj tweemaal.
Karpov en Kortsjnoj zijn zowel in
speeltrant als qua persoonlijk
heid eikaars tegenpolen. Toen
Kortsjnoj voor het eerst voet op
Philippijnse bodem zette werd
hem gevraagd wat zijn oordeel is
over de stijl van Karpov. Het
antwoord luidde: "Men moet zich
er rekenschap van geven dat
Karpov een buitengewoon koel
en nuchter mens is. Zijn manier
van spelen weerspiegelt zijn per
soonlijkheid". De volgende dag
diende Karpov van repliek. Hij
deelde tijdens een persconferen
tie op het vliegveld van Manilla
minzaam mee dat hij Kortsjnoj
als een sterk schaakspeler be
schouwde maar tevens als een
slechte beoordelaar van het ka
rakter van de wereldkampioen.
„Mr. Karp"
Tot nu toe is Karpov tijdens zijn
verblijf in Baguio Stad slechts
eenmaal in de openbaarheid ge
treden door de hem aangeboden
symbolische sleutel van de stad
te accepteren. Kortsjnoj wandelt
elke dag door de straten, neemt
een duik in het zwembad van het
hotel en gaat uit eten. Hij babbelt
amicaal met iedereen die hem
benadert. In schaak- en pers
kringen wordt de wereldkam
pioen aangeduid met "Mr. Karp"
en komt Kortsjnoj steevast ter
sprake als "Viktor"
Achter het bord staat Karpov be
kend als een speler die er niet zo
van houdt al te grote risico's te
nemen. Hij staat bekend om zijn
voorzichtige stijl, kiest liever
voor een veilige verdediging dan
voor gevaarlijke openingsvarian
ten. Kortsjnoj daarentegen gaat
moeilijkheden niet uit de weg en
is buitengewoon op dreef in ge
compliceerde stellingen. Vanuit
zogenoemde "potdichte" stan
den kan Kortsjnoj ineens een
aantal onverwachte zetten doen,
die de situatie uit zijn balans
brengen en niet zelden de over
winning inluiden. Zo komt
Kortsjnoj soms tot briljante
winstpartijen. Tegen een defen
sieve specialist als Karpov is
Kortsjnoj met zijn speeltrant ech
ter wel eens onderuit gegaan.
Knauw
Kortsjnoj heeft onlangs in een open
brief aan de Russische autoritei
ten de vrijlating van zijn echtge
note en zoon gevraagd. Hij dreig
de toen de wanden van de speel
zaal te beplakken met affiches,
die de aandacht op deze kwestie
vestigen. Voorts heeft Kortsjnoj
door laten schemeren te vrezen
bedreigd te worden indien hij
zich in een winnende positie
heeft gemanoeuvreerd, waardoor
het Sowjetrussische prestige een
geduchtige knauw zou krijgen.
"Als ik van Karpov verlies zal mij
geen haar gekrenkt worden", al
dus de uitdager. "Maar o wee als
ik win. Dan is mijn leven in ge-
PAARDENSPORT - Nederland*
heeft gisteren de landenprijs bij
de internationale military van
Luhmühlen gewonnen. De
Westduitser Ammermann werd
eerste in het individuele klasse
ment.
AMSTERDAM - Aangezien de
schakers in het IBM-toernooi gis
teren een vrije dag hadden, was er
de mogelijkheid tot bezinning.
Voor enkelen draaide dat uit op
het likken van de wonden ge
volgd door een kritisch woord,
anderen hadden de mogelijkheid
de onderbreking weldadig over
zich te laten komen en zich op te
maken voor de volgende ronde,
de vierde, die vandaag gehouden
wordt.
Gas terug
In die derde ronde bleek al spoedig,
dat er wat gas terug genomen
werd ten opzichte van de ope
ningsronden. Dat resulteerde in
enige korte salonremises en nog
enkele partijen die iets langer
duurden, maar overduidelijk met
dezelfde uitslag. Zo kwamen de
Hongaren Adorjan en Ribli al
snel tot een verdeling van de buit,
waarmee laatstgenoemde zijn
leiderspositie handhaafde. De
enige die hem op die plaats kan
vergezellen was Jan Timman. De
Nederlandse beroepsschaker
had wit tegen Browne. Aan deze
partij ging een opmerkelijk voor
spel vooraf. Browne had enige
maanden geleden Timman opge
beld met de vraag of deze nog
toernooibulletins had, voorzien
van aantekeningen verkoopt
Browne die bulletins dan in
Amerika. Timman vermoedde
dat Browne een nieuwtje zou
toepassen dat door Dorfman in
Sao Paulo bedacht was in het
dame-indisch. Browne wist ech
ter niet dat zijn tegenstander
hierop reeds geantwoord had.
Een overwinning van Timman
vanuit de studeerkamer. Timman
bereikte hiermee de gedeelde
eerste plaats.
Nikolac-Ho'rt was een andere
vechtpartij in de eerste groot-
meestergroep. Met hard werken
bereikte Hort een goede positie
maar de weg naar winst was nog
ver. Zuchtend brak de Tsjech af
om zich twee uur later zonder ge
geten te hebben weer zuchtend
achter het bord te plaatsen. Ook
in deze tweede zitting kwam de
partij niet tot een eind. hoewel er
wel enige gevaarlijke klippen
omzeild waren. De overige vijf
partijen eindigden in remise zo
dat er weinig verschuivingen op
de ranglijst plaatsvonden. In de
tweede grootmeestergroep trok
de partij Rodrigues-Jusupov de
aandacht. Men speelde de Svesj-
nikov-variant van het Siciliauns
en dat was al opmerkelijk, omdat
Jusupov de leerling van Svesjni-
kov is. 'Ongelooflijk interessant',
meende Ljubojévic die meer be
langstelling had voor deze partij
dan voor zijn eigen stelling. De
kansen keerden regelmatig en er
werd afgebroken in een positie
waarover niemand een oordeel
durfde vellen. In de hervatting
bleven de spelers ingenieuze en
slechte zetten met elkaar afwis
selen zodat het spektakel bleef.
Afgebroken
De partij werd weer afgebroken
met winstkansen voor Jusupov.
Christiansen en Böhm voegden
zich bij de koplopers door regel
matige overwinningen. Een
grootmeesterresultaat in deze
groep ligt op 9'/- punt. terwijl in
de A-groep 7 punten voldoende
zijn.
GROOTMEESTERGROEP A. Nikoiac
(Joe) - Hort (Tsj) afg., Adorjan (Hon) -
RibLi (Hon) -.Timman (Ned)- Brow
ne (VS) 1-0. Ljubojévic (Joe) - Pfieger
(Wdl) ll2-lh. Langeweg (Ned) - Anders-
son (Zwe) 'Iz-'l-', Dzindzindasjvili (Isr) -
Ree (Ned) '/a-1/-. Miles (Eng) - Romanis-
hin (Su)
Stand
1/2 Ribli, Timman 2 l/a, ij/5 Adorjan,
Dzindzindasjvili, Ljubojévic 2, 6/7 Lan
geweg, Andersson 1 »/a, -;'J Nikoiac, Hort
1 en 1 afg., 10/13 Miles, Romanishin, Ree.
Pfieger 1, 14 Browne 0.
GROOTMEESTERGROEP B. Chris
tiansen (VS) - Borm (Ned) 1-0. Hartoch
(Ned) - v. Wijgerden (Ned) 'Iz-'h, Ligte-
rink (Ned) - Taulbut (Eng) '/a-'/a, Rodri
guez (Cub)-Jusupov (Su) afg, De Roode
(Ned) - Bohm (Ned) 0-1, V.d. Sterren
(Ned) - Balshan (Isr) afg., Kirov (Bul) -
Janosevic (Joe) '/a-'/a.
Bóhm 2. 68 Hartoch, Ligle-
rink, Taulbut 1 'h, 9/10 Rodriques, Bals
han 1 en 1 afg. 11)12 Borm. De Roode 1.
13 Jusupov en 1 afg.. 14 v.d Sterren 0
en 1 afg.
Timman-Browne
Dame-Indische partij
I.d2-d4 Pg8-f6,2. c2-c4 e7-e6 3. Pgl-
f3 b7-b6,4. g2-g3 Lc8-b7,5. Lfl-g2
Lf8-e7, 6. 0-0 0-0 7. Pbl-c3, Pf6-e4
8. Ddl-c2 Pe4xc3, 9. Dc2xc3 c7-
c5, 10. Tfl-dl d7-d6, 11. b2-b3,
Le7-f6 12. Lcl-b2 Dd8-e7,13. Dc3-
c2 Pb8-c6, 14. e2-e4 e6-e5, 15. d4-
d5 Pc6-d4, 16. Lb2xd4 e5xd4 17.
Dc2-d3! (dat is een nieuwtje, wit
gebruikt dame voor de blokkade
terwijl het bekende en "natuur
lijke" blokkadestuk, het paard,
op f3 blijft staan. Ook de rest van
de partij wordt zeer thematisch
gespeeld en was reeds thuis uit
gedokterd: de ruil van de witte
loper gevolgd door a3 en b4
waarina er open lijnen komen)
17 Ta8-e8, 18. Tdl-el Lb7-c8,
19. h2-h4 g7-g6, 20. Dd3-fl Lf6-g7,
21. Lg2-h3 (dit veld had ook
d.m.v. Kh2 onder controle kun
nen worden gebracht, zonder dat
zwart dan tot d4-d3 zou komen,
hetgeen overigens slechts op
tisch kansen biedt want deze
pion is natuurlijk ten dode opge
schreven) 21... De7-f6, 22. Pf3-
d2. Lc8xh3, 23. Dflxh3 d4-d3, 24.
Dh3-fl (er dreigde Df6xal) Df6-
c3, 25. Tal-dl Dc3-c2 26. Pd2-t3
Lg7-c3, 27. Tel-e3 d3-d2, 28. Dfl-
e2 Tc8-e7, 29. Pf3xd2 Tf8-e8 (hier
had zwart nog 7 minuten, wit een
half uur) 30. Kgl-fl (er dreigde
Lc3-d4 waarna de toren niet weg
kan vanwege Te7xe4) 30 Lc3-
g7.3l.a2-a4 h7-h6.32. Tdl-el Lg7-
c3. 33 Pd2-f3 Dc2xe2. 34. Telxe2
Lc3-d4,35. Pl3xd4 c5xd4.36 Te3-
d3 Te7xe4,37. Te2xe4 Te8xe4.38.
tt-re Te4-e7, 39. Kfl-f2 Kg8-fB 40.
Td3xd4 17-f5, 41. Td4-d3. De
tijdscontrole werd net gehaald en
hier verzonk Browne in gepeins.
Om de zet niet te hoeven afgeven
wachtte hij tot precies 6 uur en
speelde toen snel 41... a7-a5
waarop Timman a tempo 42. Td3-
e3 deed en Browne weer 42 f5-
f4!, een fraaie vondst in verloren
stelling. De witspeler moest af
geven en dat zal wel 43. g3xf4 ge
weest zijn want het resterende
pionneneindspel is door tempo-
spel gewonnen 43. g3xf4 Te7xe3.
44 Kf2xe3 KfB-17.45. Ke3-d4 Kl7-
f6. 46. Kd4-c3 Kf6-f5. 47. b3-b4
a5xb4. 48. Kc3xb4 Kf5xf4, 49.
Kb4-b5! g6-g5, 50. h4xg5 h6xg5,
51. a4-a5 b6xa5, 52. c4-c5 en zwart
geeft op.
Bij de analyse kwamen de spelers
tot de slotsom dat de zwarte stel
ling toch vele ressources had. Zo
creeèrt b.v. 25 f7-f5 i.p.v. dc3-
c2 vele complicaties. Een
boeiend gevecht.
WIELRENNEN - Gerard Looije-
stein, de Noordwijkerhoutse
amateur, is dit weekeinde tweede
geworden in een criterium bij
Leimeren. De Amsterdammer
Nooy won de koers over 80 km.
WIELRENNEN - De Tsjech Bar-
tolsic heeft de tweede etappe van
de Ronde van Schotland voor
amateurs gewonnen. Bert Oos
terbosch was met een vierde
plaats de beste Nederlander.
