Europa op weg naar
een monetair fonds
„Ezelseiland": strafkolonie voor top Rode
Brigades
Crisis Libanon niet bezworen
OPPOSITIELEIDER
PERES PRAAT IN
WENEN MET SAD AT
AanhangersMoezorewa vermoord
Het 2de leven
'van uw bontmantel
yan Egmond Breestraat^
Bontmode
ZATERDAG 8 JULI 1978
ADVERTENTIE
Johnson6
topkwaliteit en lage prijs
een wereld van verschil
"êJahnsan
JACHTHAVEN POELGEEST
Majoor Francisco Mendes.
Premier van
Guinee-Bissau
verongelukt
LISSABON (Reuter/UP9',I) - De
premier van Guinee-Bissau, ma
joor Francisco Mendes, is giste
ren bij een auto-ongeluk omge
komen, zo heeft een woordvoer
der van de ambassade in Lissa
bon van de sinds 1974 onafhan
kelijke republiek bekendge
maakt. Volgens hem vond het
ongeval plaats te Bafata, in het
noordwesten van Guinee-Bissau.
Nadere bijzonderheden kon hij
niet melden.
Mendes was één van de oprichters
van de "Afrikaanse partij voor de
onafhankelijkheid van Guinee en
de Kaapverdische eilanden"
(Paige) die sinds het begin van de
jaren '60 ijverde voor beëindiging
van het Portugese koloniale be
wind
Afrikaanse diplomaten in de Por
tugese hoofdstad waren van oor
deel dat de dood van Mendes kan
leiden tot verscherping van de
tegenstellingen tussen de zwarte
inwoners van Guinee-Bissau en
de overwegend lichter gekleurde
bevolking van de Kaapverdische
eilanden. De eilandbewoners
hebben het voor het grootste deel
te zeggen in de regering. Mendes
was de hoogste leider van het
vasteland in het huidige bewind
en hij werd door zijn landgenoten
beschouwd als de beste verdedi
ger van hun belangen.
De omgekomen eerste-minister
trad op als waarnemend staats
hoofd, terwijl president Luis Ca-
bral een staatsbezoek bracht aan
Mozambique, een andere voor
malige kolonie van Portugal.
Malta dicht
voor Britse
journalisten
LONDEN (AFP) - De regering van
Malta heeft de autoriteiten in
Londen laten weten, dat voor on
bepaalde tijd geen Britse journa
listen tot het eiland zullen wor
den toegelaten.
Mogelijk houdt het besluit verband
met de aanhouding van Jana
Mintoff, de 26-jarige dochter van
de Maltese eerste-minister, in
Londen. Zij had samen met nog
een betoger donderdag enkele
zakjes met paardevijgen in het
Lagerhuis gegooid om kracht bij
te zetten aan een manifestatie
voor de terugtrekking van de
Britse militairen uit Noord-Ier-
land. Op 29 juli moet zij voor een
Londense rechtbank verschij-
BREMEN (GPD/ANP) - De instelling van een
Europees Monetair Fonds met ongeveer 125
miljard gulden in kas is een van de belangrijkste
onderdelen van het Frans-Duitse plan om de
monetaire samenwerking tussen de EG-landen
op een gemeenschappelijke leest te schoeien.
Spil van het stelsel wordt de Europese valuta
eenheid EVE, die de gemiddelde waarde heeft
van de munten van de EG-landen (nu bijna 2,80
gulden).
Maar ondanks de sterke wens van
de Duitse bondskanselier
Schmidt en de Franse president
Giscard d'Estaing zijn nu nog
geen definitieve besluiten geno
men. De Nederlandse minister
president, Van Agt, schetste de
situatie na afloop van de confe
rentie in Bremen als volgt: Geen
van de EG-lidstaten heeft van
daag de verplichting aangegaan
toe te treden tot een nieuw Euro
pees monetair systeem. Maar po
litiek gezien hebben de EG-lan
den zich ertoe verbonden "een
gezette studie te doen geven" aan
de door Schmidt en Giscard ge
dane voorstellen.
Bezwaren
Uit verdere mededelingen van Van
Agt bleek dat Nederland proce
durele en inhoudelijke bezwaren
heeft tegen het voorgestelde
nieuwe monetaire systeem dat in
grote trekken inhoudt dat de lid
staten in totaal veertig mprocent
van hun reserves in eén pot stop
pen en dat het "schommelen van
hun munten aan banden wordt
gelegd.
Een inhoudelijk bezwaar van Ne
derland tegen de nieuwe plannen
is, zo legde Van Agt uit, dat naast
goud- en dollarreserves ook na
tionale munt ingebracht dient te
worden in de reservepot. Mijn
deskundigen hebben gezegd dat
ik daar erg tegen dien te zijn. om
dat zulks een creatie van liquidi
teiten betekent die in deze tijd
ongewenst is, zo zei hij.
De Franse precident heeft gisteren
in Bremen de EG-landen ver
deeld in categoriën. Volgengs
hem zijn Frankrijk, Duitsland,
België, Luxemburg en Dene
marken volstrekt vóór de gedane
voorstellen. Ierland en Neder
land zijn in principe akkoord en
het Verenigd Koninkrijk en Italië
kunnen er zich nog niet mee ver
enigen. De Nederlandse eerste
minister meent echter dat de
Britse eerste minister, Callaghan,
geen inhoudelijke bezwaren
heeft tegen de monitaire plannen.
Maar in dat land is traditie dat de
regering vlak voor de verkiezin
gen geen ingrijpende besluiten
neemt. Van Agt dacht ook dat
Italië geen harde bezwaren heeft
tegen de plannen, maar dat dit
land slechts een soepele over
gangsregeling wenst. Al heeft de
monetaire problematiek deze
topconferentie volstrekt be
heerst, toch is ook over andere
onderwerpen nog gesproken.
Jeugd werkloosheid
Een van de positieve punten van
deze topconferentie is ongetwij
feld dat men zodanige wrijvingen
en misverstanden uit de weg
heeft weten te ruimen dat het nu
mogelijk lijkt een bestrijding van
de Europese jeugdwerkloosheid
ter hand te nemen. Een poging tot
een Europese aanpak was vorige
week in Luxemburg in een Euro
pese minsterraad nog mislukt.
Nu heeft de topconferentie de
ministers van sociale zaken ge
vraagd er voor te zorgen dat vanaf
1 januari volgend jaar, het Euro
pees sociaal fonds kan gaan bij
dragen aan het bestrijden van de
j eugd werkloosheid.
JERUZALEM (GPD) - Opposi
tieleider Sjimon Peres is gis
termorgen naar Wenen ver
trokken, waar hij zondag
morgen president Sadat zal
ontmoeten. Het is de tweede
keer dat Peres Sadat ontmoet
De Egyptische pjesident Sadat is gisteren met echtgenote in Wenen aan gekomen. Hij zal hier informele
besprekingen voeren met de Oostenrijkse kanselier Kreisky en met de Westduitse socialist Willy Brandt.
Ook zal hij een gesprek voeren met cle Israëlische oppositieleider Sjimon Peres.
BEIROET (GPD) - Hoewel
er sinds donderdag
ochtend nauwelijks meer
is gevochten tussen Syri
sche eenheden van de
Arabische vredesmacht in
Libanon en christen-
rechtse milities in Oost-
Beiroet, blijft de spanning
om te snijden en wordt er
op politiek terrein weinig
vorderingen gemaakt om
de crisis te bezweren.
Drie factoren bepalen op dit mo
ment het politieke beeld: drei
gende Israëlische interventie,
toenemende internationale be
moeienis met het „geval" Liba
non, en het nog steeds op het pro
gramma staande aftreden van de
Libanese president Elias Sar-
kis.
Alle factoren te zamen hebben de
Syrisch-Libanese crisis verheven
boven het niveau van een bilate
raal geschil alleen; de Libanese
onderlinge politieke en religieuze
tegenstellingen en de rol van de
Syriërs in het land hebben een in
ternationale dimensie gekregen.
Allereerst maakt Amerika zich
ongerust over de terugslag die
een hernieuwde Libanese bur
geroorlog met wellicht een Syri-
schlsraélische confrontatie kan
hebben op de door Washington
zo gepropageerde Israëlisch-
Egyptische vredesbesprekingen.
Washington wil zelfs de keuze om
dc kwestie-Libanon in de Veilig
heidsraad van de VN aan de orde
te stellen, open houden.
Ook de Europese Negen maken
zich zorgen over de situatie in het
land dat eens het „Zwitserland
van het Midden-Oosten" werd
genoemd. Frankrijk werkt - ge
zien de traditionele relaties met
de Libanese christenen - op een
zijspoortje en dringt bij haar vele
Arabische vrienden erop aan Sy
rië tot matiging te bewegen.
Als staatshoofd heeft Elias Sarkis
altijd zwaar op de Syriërs ge
steund - bij afwezigheid van een
krachtig, loyaal Libanees leger -
als ordehandhavers maar ook als
scheidsrechters bij het eindeloze
byzantijns gekonkel van de Li
banese politici, religieuze leiders,
clanhoofden en "oorlogsheren".
.Sarkis wil, net zoals de Syriërs,
de overmoedige christen-rechtse
milities ontbinden (de moslim
linkse en Palestijnse strijdgroe
pen trouwens ook), maar het Sy
rische geweld van de afgelopen
dagen tegen de christelijke mili
ties in Oost-Beiroet kon Sarkis,
In Rhodesië
SALISBURY (Reuter) - De lijken
van vier functionarissen van bis^
schop Moezorewa's verenigde
Afrikaanse nationale raad
(UANC), die twee weken geleden
op een vredesmissie in het Rho-
desische oorlogsgebied verdwe
nen, zijn in ondiepe graven ge
vonden. Dit is gisteren meege
deeld door een partijwoordvoer
der in de Rhodesische hoofdstad Bisschop
Salisbury.
De woordvoerder gaf geen bijzon
derheden maar het blad Zim
babwe Times meldt dat het vier
tal - drie r
zijn gevonden met hun handen
op de rug gebonden. Zij waren
door het hoofd geschoten.
Zij zouden van verraad zijn be
schuldigd en werden gedood in
aanwezigheid van een menigte
van 200 stamleden, aldus het
blad.
Moezurewa's UANC
maakt deel uit van de overgangs
regering die 3 maart is ingesteld
om de overdracht te regelen van
het blanke minderheidsbewind
van premier Ian Smith naar een
zwarte meerderheidsregering.
Het viertal was naar het gebied ge
komen om guerrillastrijders te
bewegen de wapens neer te leg
gen en zich bij de overgangsrege
ring aan te sluiten.
Zij werden vermoord in het Cha-
roembira-gebied, 40 kilometer
van Fort Victoria. Een gebied
waarvan men meent dat de guer
rillastrijders van Moegabe's
Zimbabwe Afrikaanse nationale
bevrijdingsleger het daar voor
het zeggen heeft.
zelf een Maronitisch christen,
niet verteren. Vandaar zijn drei
gement op af te treden.
Het is in het presidentiële paleis
een komen en gaan van politici,
militaire commandanten en di
plomaten. Zij kijken allemaal
hoopvol naar Sarkis, maar nau
welijks naar elkaar. Tot een poli
tieke doorbraak in de crisis komt
men niet, en de betrokken partij
en - christen-rechts, de Libanese
regering, Amerika namens Israël,
en de Syriërs - blijven bij hun ou
de standpunten. Omdat het al
ternatief - burgeroorlog - ver-
schikkelijk is en de Syriërs zo'n
ontwikkeling beslist niet wen
sen, is de Libanese president in
een positie om concessies van de
Syriërs te verwachten: matiging
bij het onderwerpen van de chris
ten-rechtse milities, en intrek
king van de Syrische eis van een
Libanees-Syrisch militair pact,
waarbij het Syrische leger - maar
dan buiten vredesmachtverband
- bewegingsvrijheid op Libanees
grondgebied krijgt bij een Israë
lische aanval.
Vooral wat het laatste punt betreft
staat Sarkis pal. Hij wil niet dat
Libanon een confrontatieland
wordt, met de kans op Israëlische
interventie, waar men in Libanon
dit voorjaar de bloedige gevolgen
van ondervonden heeft. Aange
zien het toen om „slechts 1200
dode moslims en Palestijnen"
ging, kwamen er geen protesten
uit Israël; nu beweert men in Je
ruzalem dat „de Libanese chris
tenen dreigen te worden uitge
roeid".
Maar het is niet zozeer Sarkis" even
tuele aftreden, dat de Syrische
kanonnen in Beiroet doet zwij
gen. Neen, het zijn de Israëlische
dreigementen van militaire in
terventie, die de Syriërs een af
wachtende houding doen aan
nemen. Het begon met twee Is
raëlische Phantoms-straaljagers
die donderdagochtend op dak
hoogte boven Beiroet de geluids
barrière doorbraken. Vervolgens
werden de waarschuwingen uit
Jeruzalem steeds duidelijker, en
de nieuwste, tevens meest ge-
dat Is-
an zijn
vaarlijke ontwikkeling i«
raël troepen samentrekt
grens met Libanon.
De Syriërs staan nu voor de keuze:
of op meer subtiele wijze de
christen-rechtse milities aan
pakken, óf het risico lopen van
Israëlische luchtaanvallen of
landingen vanuit zee. De kaart
van militaire pressie - of die van
intimidatie - kan door Syrië nu
niet meer gespeeld worden. Wel
door Israël, een zaak die hier veel
verbittering wekt.
in het kader van de socialisti
sche internationale. Ook op
19 februari organiseerde
Bruno Kreisky in Salzburg
een gesprek tussen Peres en
Sadat.
Het gesprek van morgen vindt
plaats aan de vooravond van
de heropening van vredeson
derhandelingen tussen Israël
en Egypte over een dag of tien
in Londen, besprekingen
waar niemand overdreven
verwachtingen van heeft. Het
meest interessante aan het
gesprek Peres-Sadat is dat
minister van buitenlandse
zaken Dajan er tegen is. „On
derhandelingen met Egypte
moeten uitsluitend via de re
gering lopen", heeft Dgjan te
gen een perplexe Peres ge
zegd, eens zijn politieke boe
zemvriend. Peres was des te
verbaasder, omdat hij vooraf
de ontmoeting met premier
Begin had doorgesproken en
Begin had ermee inge
stemd.
Peres wordt de laatste tijd als de
vredeshoop des vaderlands
afgeschilderd, buiten Israël
eigenlijk meer dan in Israël.
Kreisky wist deze week nog
met stelligheid te verkondi
gen dat Peres akkoord gaat
met de vestiging van een Jor-
daans-Palestijnse staat, en
ook de Egyptische pers heeft
grote verwachtingen van Pe-
Peres heeft nogal fel op de kri
tiek van Dajan gereageerd:
„Ik onderhandel niet met Sa
dat en heb daarom de toe
stemming van de minister
van buitenlandse zaken niet
nodig", was zijn commentaar.
Er speelt nog een conflict tus
sen Peres en Dajan mee van
heel andere aard. Onder de
regeringen van de Arbeiders
partij was het gewoonte de
partij-activiteiten in het kader
van de socialistische interna
tionale uit de staatskas te be
talen, te weten van het budget
van buitenlandse zaken.
Daarmee heeft Dajan radicaal
gebroken. Partij-activiteiten,
ook als zij in het „nationaal
belang" zijn, worden als regel
niet door de Staat betaald.
ADVERTENTIE
Heeft u het verlangen om de
vormgeving van uw bontmantel
aan te passen aan de modelijn
van deze tijd? Gaat u dan
eens praten met van
Egmond Breestraat.
•Wij moderniseren uw mantel
veel plezier en maken
iets heel bijzonders van.
Uw bontmantel start het
.tweede leven".
173 Leiden
Telefoon 071 - 12 33 37
(Maandag gesloten)
ROME (GPD) - Uit het Turijnse
dagblad La Stampa van 18 fe
bruari 1975: „De vermoedelijke
leider van de Rode Brigades, Re-
nato Curcio, is vanmiddag ont
komen uit de gevangenis van
Cassale Monferrato, waar hij
sinds drie maanden was gedeti
neerd. Een gewapende eenheid
van de Rode Brigades, bestaande
uit vijf mannen en een meisje,
vermoedelijk Curcio's vrouw
Mara Cagol, vielen de gevangenis
aan. Met mitrailleurs in de aan
slag drongen zij binnen tot waar
de „chef' stond te wachten.
„Waar ben je Renato", riep het
meisje. „Ik kom eraan", ant
woordde Curcio. Hierna verdwe
nen ze. De dag tevoren had Cur
cio een telegram ontvangen: „Het
pak is in aankomst".
334 dagen later werd Renato Curcio
in Milaan opnieuw gearresteerd.
Intussen waren in alle delen van
het land gevangenisopstanden
uitgebroken en waren uit allerlei
gevangenissen gedetineerden
ontsnapt. „De Italiaanse gevan
genissen zijn zo lek als een
mandje", schreef, niet ten on
rechte, het Romeinse dagblad La
Republica. Het duurde nog tot
januari 1977 voordat het parle
ment een motie aannam die aan
drong op „detentie van de ge
vaarlijkste gevangenen in beter
beveiligde en bewaakte gevan
genissen".
In mei van datzelfde jaar vaardigde
de minister van justitie Bonifacio
een regerinsbesluit uit dat voor
zag in een „uitzonderlijke en tij
delijke inzet" van de carabinieri,
de Italiaanse marechaussee, die'
niet, zoals de politie, onder bin
nenlandse zaken, maar onder de
fensie ressorteert. Enkele dagen
later benoemde de minister van
defensie de generaal van de cara
binieri, Carlo Alberto dalla Chie-
sa, tot opzichter over vijf „spe
ciale gevangenissen": Cuneo,
Fossombrone, Trani, Favignana
en Asinara.
In de maand juli werden 700 „bij
zonder gevaarlijke gevangenen"
daarheen overgebracht. Renato
Curcio en nog enkele kopstuk
ken van de Rode Brigades kwa
men, met enkele mafia-figuren en
fascistische terroristen, terecht
op Asinara, het „ezelseiland", zo
genoemd naar de bijna uitgestor
ven witte ezeltjes van Sardinië.
Van dat moedereiland is het ge
scheiden door een brede golf,
waar het vaak "hevig kan spo
ken.
Een van de veelgehoorde klachten
is dan ook dat het niet alleen
moeilijk te bereiken is vanaf het
vasteland, maar ook dat de be
zoek verloven maar voor èèn be
paalde dag gelden. Als de zee op
die dag niet bevaarbaar was voor
het kleine bootje dat de verbin
ding tussen Sardinië en Asinara
onderhield, verliep het verlof on
herroepelijk en konden de be
zoekers onverrichterzake de
thuisreis ondernemen. Kort na de
aankomst van de „gevaarlijken"
werd er een grotere boot in dienst
gesteld, die tegen alle zeeën be
stand heet te zijn. De naam van
die boot is „Campiello", naar een
van de gevangenbewaarders die
bij de gevangenisopstand van
Alessandria door de opstande
lingen werd gedood.
Vragen
Al van het begin af rezen er vragen
rondom deze speciale gevange
nissen. Een inrichting die erop
berekend is opstanden en ont
snappingen te voorkomen, zo
werd er gezegd, heet in elk ander
land een normale gevangenis en
er dient naar gestreefd te worden
dat het hele detentiesysteem in
Italië daarop berekend raakt.
Maar ligt het „speciale" soms niet
in een bepaalde behandeling van
speciale, met name poliiieke, ge
vangenen?
Het antwoord van de Rode Briga
des was hard en duidelijk: zij
spraken en spreken nog steeds
(ook in hun communiqués over
de zaak-Moro en in hun verkla
ringen bij het proces tegen Cur
cio in Turijn) van „concentratie
kampen en folterings-lagers van
het regime", die „de fysieke en
psychische vernietiging van de
proletarische voorhoede" ten
doel hebben. Maar ook in kringen
die het met hun vooropgezette
analyse niet eens waren, werden
er twijfels geuit. Er gingen ge
ruchten over gebrek aan ruimte
en beweging, over ongeoorloofde
beperking van de contacten met
de buitenwereld en over druk
kende eenzaamheid.
In september 1977 bracht het linkse
kamerlid Silverio Corvisieri, van
„proletarische demokratie", met
zijn communistische collega An-
tonello Trombadori en een aantal
journalisten een inspectiebezoek
aan Asinara. Corvisieri had zich
al jaren ingezet voor een humani
taire hervorming van het Ita
liaanse gevangenissysteem en
was daarom door de Rode Briga
des voor verrader en domoor uit
gemaakt in plaats van de politie
ke oorlogstoestand te erkennen,
trachtte hij volgens hen de re
pressiemethoden van het impe
rialistische regime van een de
mocratisch vernisje te voor-
Over het bezoek stonden verslagen
in verschillende Italiaanse kran
ten, onder meer in La Republica
van 9 september en Paese Sera
van 11 september. Na een over
tocht met de „Campiello" landde
het gezelschap op het eerste ge
zicht in een aards paradijs. Op het
kleine eiland (59 vierkante kilo
meter) vol baaien en inhammen is
het voor ieder schip verboden
aan te leggen en het wordt be
volkt door diersoorten die bijna
overal elders in Italië zijn uitge
roeid: moeflons, valken, de laat
ste witte ezeltjes.
Sanatorium
Asinara was vanouds een strafko
lonie, waar de gevangenen,
meestal met levenslange straffen,
in de gelegenheid waren op het
land te werken. Voor de „specia-
len" is dat niet weggelegd: voor
hen zijn er twee bunkers: „For-
nelli", vroeger een gevange
nissanatorium, en de splinter
nieuwe „Centrale", waarin Cur
cio is ondergebracht.
■l''""iclli een lang wit gflx.inv
met rode tegels, en ziet eruit als
een typisch Sardijnse boederij.
Er zijn bomen, er is zon, blauwe
lucht, zeebries. Hoe zal het bin
nenkort worden? De rollen prik
keldraad liggen al klaar en er is
een muur in aanbouw, drie meter
hoog, zegt de directeur, maar het
wordt zeker zes meter, en boven
op de muur een loopgang voor
wachten met hun mitrailleurs",
aldus La Republica.
De „Centrale" wordt beschreven
als „een wit fort, op zijn Mexi
caans, rondom vol bloemen, bo
venop de muur gewapende
schildwachten. Een serie hek
ken, sloten, sleutels. Daarna een
binnenhof met in het midden een
blok van acht cellen, drie man in
iedere cel, heel weinig ruimte, het
raampje voor de lucht aan dezelf
de kant als de deur. Achter de
deur een ijzeren hek, dubbele
tralies voor het raam, in de cel
stapelbedden en te veel voorwer
pen: boeken, radio's, kranten,
fruit en rijen flessen mineraalwa
ter. Het werkt verstikkend" (La
Republica).
„Mijn indruk is dat het een hel moet
zijn, hier dag aan dag opgesloten
te zitten. De hele bunker is een
absurde doos waarin de zon niet
binnendringt... Het gevoel van
verstikking is overweldigend"
(Paese Sera). Twee gevangenen
mogen de journalisten te woord
staan. Giorgio Pannizzari (Rode
Brigades): „In Europa woedt een
oorlog tussen staten en volken.
Het bewijs ligt in concentratie
kampen als deze. als die van En-
geland en Duitsland. Onze be
trekking tot de staat is een oor
logsbetrekking. Op de politiek
van gijzeling antwoorden we met
gijzeling... De voedselproblemen
gaan ons niet aan, dat zijn juljie
eigen tegenstrijdigheden en we
zullen je heus niet helpen die op
te lossen
Giovanni Gentile Schiavone (ge
wapende proletarische kernen,
NAP): „Wij hebben ons nooit er
gens over beklaagd. Alles wat
hier gebeurt, is logisch... Er zijn
dingen die verbeterd kunnen
worden, de kleur van de muren
bijvoorbeeld, maar ik eet, drink,
lees veel, word dik en voel me ge
zond". Is het waar dat de omstan
digheden tot zelfmoord zouden
kunnen drijven? „Volslagen on
zin; laten we er niet eens over pra
ten, anders komt er chaos van", is
het antwoord.
In een later debat tussen kamerle
den en journalisten waarschuwt
Corvisieri tegen dit soort geruch
ten: „Ik zou niet graag willen dat
het als excuus gebruikt werd als
Curcio op een goede dag, ik zal
niet zeggen uit het raam zou
springen, want dat kan hier niet,
maar op een andere manier aan
zijn eind zou komen". De bezoe
kers zijn duidelijk verbijsterd
door wat ze gezien hebben, en
zijn het er over eens dat er parle
mentaire controle uitgoefend
dient te worden om te voorko
men dat het speciale gevangenis
systeem tot een „verduitsing" of
„veramerikanisering" van de ge-
vangenissen leidt
Volgens de Rode-Brigadisten is dat
al lang gebeurd en is er sprake
van een internationale imperalis-
tische samenzwering tegen het
proletariaat. Tijdens het proces in
Turijn tegen Curcio en andere
kopstukken van de terreurorga
nisatie, wezen zij het gevangenis
systeem aan als een van de voor
naamste doelwitten van hun aan
val op „het hart van de staat".
Ook de ontvoerders van Aldo Moro
waren fel in hun aanklachten te
gen de gevangenissen. Voor de
socalistische partij was dit aan
leiding om, in hun poging de Ro
de Brigades een eindweegs te
gemoet te komen en zo te probe
ren Moro's leven te redden, ook
de afschaffing van de speciale
gevangenissen voor te stellen. De
regering ging hier, zoals bekend,
niet op in. Zij was, en is, ervan
overtuigd dat iedere tegemoet
koming aan Moro's ontvoerders
een onverantwoord teken van
zwakheid was geweest en dat
Moro's dood al sinds zijn ontvoe
ring vaststond.
De twijfels hierover zullen wel al
tijd onopgelost blijven. En onop
gelost blijft ook het probleem van
de speciale gevangenissen. Op de
slotvraag van het communisti
sche kamerlid Trombadori -
„Moeten we juist Curcio en de
Rode Brigades niet iedere kans
ontnemen om de democratische
staat ervan te beschuldigen zich
ondemocratisch jegens hen te
gedragen?" - is de speciale afde
ling op het „ezelseiland" voor
veel Italianen niet het juiste ant
woord. In de publieke opinie, tij
delijk verstomd na de bloedige
afloop van het drama-Moro, zal
die vraag ongetwijfeld opnieuw
en steeds dringender opdui-
ken.