Hongerstaking
in Portugese
strafkolonie
Bussencommune
is geen lang leven
meer beschoren
[PUBLIEK
Politie gaat clandestiene
bollenpellers aanpakken
Santana weer
naar Leiden?
Wijk afbreken
voor kanaal
(GE
PAGINA 4
VARIA
DONDERDAG 6 JULI 1978
Het ziet er naar uit dat de in bus
sen levende commune, die
zich in de afgelopen drie jaar
heeft opgehouden binnen een
met hoog struikgewas om
zoomd lapje duin aan de Rui-
genhoek ir. Noordwijkerhout,
geen lang leven meer bescho
ren is. Deze week werden on
der politietoezicht al wat bus
sen weggesleept en dat is nog
maar het begin.
De communebewoners hebben
een brief gekregen dat ze voor
de viertiende van deze maand
alle kJandistiene bouwsels op
het terrein moeten hebben
afgebroken en zo niet dan
volgt een nieuwe gemeente
lijke schoonmaakactie. Op
stapel staat ook nog een onl-
ruimingsbevel. Het streven is
om aan het eind van dit jaar de
operatie Ruigenhoek te heb
ben voltooid d.w.z. dat de
commune het veld heeft ge
ruimd.
rffl I
Heemskerk was er bij toen deze
week de politie met veel ver
toon de commune binnen
viel. De wethouder heeft er in
de afgelopen jaren meer een
kijkje genomen. Maar dan wel
in zijn eentje. "Ik wandelde
dan wat over het terrein en
praatte ook met bewoners.
Hen heb ik steeds op het hart
gedrukt dat hun woonsituatie
niet lang zou kunnen voort
duren. Ze trokken zich daar
niet veel van aan. Zeiden dat
het zo'n vaart niet zou lopen
Nu weten ze waarschijnlijk
beter"
heidsgezag bij de burgerij ge
stand blijft. Vandaar nu ons
ingrijpen"
De twee weggesleepte bussen
zijn gebracht naar een terrein
vlakbij de vuilnisbelt. Er zijn
ook commune-bewoners die
eieren voor hun geld hebben
gekozen en inmiddels naar
onbekende oorden zijn afge
reisd. Het is nog niet zeker
wat gaat gebeuren met dege
nen die achter zijn gebleven.
Er kan een situatie ontstaan
dat de achterblijvers geen en
kel busdak mëer boven het
hoofd hebben en dan ge
doemd zijn in de open lucht te
verblijven. Met als enige
"luxe" water uit een zelf gef-
rabriceerde pomp en licht van
een noodaggregaat.
"Van iedereen is bekend waar
men gewoond heeft voordat
men naar de Ruigenhoek
kwam", zegt Heemskerk. "We
gaan proberen ze daar weer
naar toe te krijgen, want ei
genlijk heeft Noordwijker
hout niets met ze te maken, ze
staan dan weliswaar inge
schreven in ons bevolkings
register maar dat is meer een
formaliteit. Om ze nu hier in
het dorp huisvesting te geven
lijkt me wat al te ver gaan. Ik
weet al van mijn collega-wet
houder dat die er geen snars
voor voelt om voor deze
ruimte te reserveren. Trou
wens ik denk dat zoiets ook
moeilijk te verkopen zal zijn
aan de Noordwijkerhoutse
bevolking. Er zijn er die al ja
ren op de wachtlijst staan.
Bovendien heb ik de indruk
dat veel van die busbewoners
niet eens in een huis willen
Dit bord staat aan de buiten
kant van de bussencommune
De kogel is dus eindelijk door
de kerk. Dat kon ook niet uit
blijven. Vanaf het moment
dat op het afgelegen stukje
Noordwijkerhout de woon-
bussen een vaste parkeer
plaats innamen is er vanuit de
Noordwijkerhoutse bevol
king maar ook daarbuiten kri
tiek op geleverd. Men vond
niet alleen dat de commune
bewoners zich a-sociaal op
stelden maar ook dat de ge
meente ten onrechte ver
zuimde korte metten te ma
ken met dit dorp binnen een
dorp.
"Met de wet in de hand hadden
we inderdaad al veel eerder
maatregelen kunnen treffen"
Legt loco-burgemeester en
verantwoordelijke wethou
der Heemskerk," maar we
hebben steeds op grond van
menselijke overwegingen de
ontruiming uitgesteld. Per
slot van rekening wonen er
gezinnen met kinderen"
De commune in de Ruigen
hoek, zo langzamerhand uit
gegroeid tot een regionale be
zienswaardigheid, telde in het
begin maar een man of tien
Daar zijn er steeds meer bij
gekomen. Tot ongeveer veer
tig, onder wie ook de nodige
buitenlanders. Heemskerk:
"Aanvankelijk is het gemeen
tebestuur er van uit gegaan
dat die commune vanzelf wel
weer zou verdwijnen. Maar
achteraf zijn het volhouders
gebleken. En dat niet alleen
Er is tevens een zuigkracht
van uitgegaan op de mensen
die er soortgelijke ideeèn over
de samenleving op na hou
den."
;Mijn ideeèn zijn dat niet. Als je
ziet dat sommigen genoegen
nemen met een houten keetje
waarin nauwelijks de zon
doordringt of een oude bus
dan vraag je je wel af of ze het
inderdaad ook naar de zin
hebben. Maar dat is niet aan
mij om te beoordelen. Waar
het om gaat is dat de geloof
waardigheid van het over-
Tips voor deze rubriek kunt U elke
morgen tot 10.00 uur aan mij kwijt, tel.
071-144941, toestel 215. U mag ook
schrijven.
De bussen van de commune Voor de veertiende moeten alle bouwsels zijn afgebroken anders volgt een
tweede schoonmaakactie
Bollen pellenhet levert veel buitenlandse studenten clandestien
werk op.
Opvallend veel jeugdige Polen en Egyptenaren, hoofdzakelijk stu
denten, zijn de laatste drie, vier jaar rond de maand juli richting
bollenstreek gereisd met de bedoeling daar in een mum van tijd
veel geld te verdienen als seizoenarbeider in de bloembollen. Na
het seizoen tegen september, gaat de rit vervolgens Frankrijk om
dan de zak te spekken als wijnplukker.
Omdat ze echter slechts in het bezit zijn van een toeristenvisum is
werken in loondienst in Nederland er niet bijZonder vergunning
is dat alleen toegestaan aan inwoners van de EEG-landen.Dat er
desondanks bollenboeren zijn die de over het algemeen bepaald
n iet werkschuwe buitenlandse studenten achter de schoffel of pel-
tafel zetten is bekend maar fanatiek tegen opgetreden is er tot nu
toe nauwelijks.
De rijkspolitie in Hillegom wil daar verandering in brengen. Dezer
dagen is een grootscheepse "zoekactie" gehouden waarbij ruim
twintig Hillegomse bedrijven werden bezocht. De vangst was niet
bijster groot: twee Polen. De politie heeft de indruk dat het er
aanmerkelijk meer zijn maar dat die tijdig het veld hebben weten
te i^uimen. Tegen de werkgevers is nog geen proces-verbaal opge
maakt omdat het een zgn. waarschuwingscontrolebetrof. Alle
bollenboeren is te kennen gegeven dat het een volgende keer wel
raak is.
Hillegom pakt dit jaar bewust de controle rigoureus aan. Wacht
meester Niemeifer:"Omdat we zien dat die studenten toch blijven
komen en in steeds groter getalen, gaan we de zaak nu flink
aanpakken. We willen daarmee de aandacht op ons vestigen met
als mogelijk géPolg dat van hoger hand gaat worden beslist dat
voortaan de controle regionaal wordt geregeld. Nu stippelt elk
politiekorps zijn eigen beleid uit. Wij zijn voorstander van wat
meer lijn
Omdat in het bollenvak tegenwoordig de schoolvakanties ongeluk
kig vallen moet er steeds meer een beroep worden gedaan op
werkkrachten van buiten destreek. Probleem daarbij is vaak hoe
aan voldoende huisvesting te komen. De gemeente Hillegom is wat
dat betreft de bollenboeren een stuk tegemoet gekomen. Bij wijze
van uitzondering is aan de grote bedrijven toegestaan dat ze op
het terrein van hun bedrijf een nood-camping mogen inrichten
(Van onze Haagse redacteur) steld voor de verbreding van
DEN HAAG - Minister het Kanaal door Zuid-Beve-
Tuijnman van verkeer en wa- land, het zogenaamde Zuid-Be-
terstaat heeft het tracé vastge- neluxkanaal. Een van de be-
langrijkste gevolgen van het
plan is de noodzaak de wijk
D L Hansweert-Oost vrijwel geheel
I IITSGS liriStlTl/Cl af te breken. Daarmee zullen
200 woningen verloren gaan. De
i I minister heeft dit gisteren aan
had miskraam ^Irede
Kamer bekendge-
LISSABON (GPD) - Een
democratische gevange
nis kan misschien niet
Maar tussen een gevange
nis in een democratie en
een gevangenis in een fas
cistische staat bestaat een
groot verschil. Dat laatste
wordt in elk geval duide
lijk uit de hongerstaking
van 182 gevangenen in de
Portugese strafkolonie
van Alcoentre. Het fas
cisme is vier jaar geleden
afgeschaft. Maar die wer
kelijkheid lijkt nog niet tot
Alcoentre te zijn doorge
drongen.
De aanleiding voor de hongersta
king die nu meer dan een week
duurt is een serie van onregelma
tigheden. Zelfmoordpogingen
van drie gevangenen, barbaarse
aframmelingen door cipiers, het
gebrek aan medische voorzie
ningen en het tegenhouden van
een protesttelegram aan het mi
nisterie van justitie De Portuge
se autoriteiten hebben zich ge
haast een onderzoekscommissie
in te stellen en de betrokken ci
piers zijn al bij voorbaat aan de
kant gezet. Maar de gevangenen
hebben het ontslag van deze ci
piers geëist en zetten hun actie
voort.
Vormingswerk
Het is allemaal gekomen - volgens
de cipiers - nadat er een jaar gele
den een vormingswerker werd
aangesteld. „De mensen die hier
opgesloten zitten zijn de werke
lijke schuldigen niet", zei deze
man tegen de gevangenen. „Het
is de maatschappij". De gevan
genen voelen zich als honden als
ze tegenover de cipiers staan, had
hij gezegd. Sindsdien kregen de
gevangenen het voor het zeggen
In de keuken doen zij de bestel
lingen. Ze kunnen naar huis
schrijven wat ze willen, ongecen
sureerd. Ze kijken televisie tot
het einde toe en drinken daarna
nog rustig een kopje thee. Ze
doen aan sport en spel, zelfs gok
ken. „Wat willen ze nog
Fascisme
De visie van de cipiers is op zijn
minst nogal eenzijdig. Het zijn
nog steeds de gevangenen die ge
vangen zitten en niet andersom
Maar het is wel duidelijk dat de
meer humane aanpak die de Por
tugese autoriteiten ingang heb
ben willen doen vinden bij de ci
piers niet zo is aangeslagen. De
omschakeling van een fascistisch
gevangenis-regime naar een
meer beschaafde aanpak is voor
deze mensen een hele toer.
Op de achtergrond van het huidige
conflict staat de vluchtpoging
van een paar gevangenen in april
jongstleden. Daarmee leek de
hele „humane aanpak" uit de
hand te lopen. Zes gevangenen
staken op een filmavond een ij
zerdraadje in het stopcontact en
wisten zich in de ontstane duis
ternis te verbergen. Omdat ze de
volgende dag nog steeds niet ge
vonden waren bleven de cellen
op slot en mochten zelfs de toi
letpotten niet worden ver
schoond. De gevangenen werd
voor die maatregel geen enkele
uitleg gegeven en dat werd aan
leiding tot een ware muiterij De
sloten - blijkbaar niet al te stevig
werden vernield en de gevan
genen hielden een „algemene
vergadering" op het dak.
Daar werden de nodige eisen opge
steld: herziening van het regle
ment, afschaffing van de isolatie
cellen, ontslag van de sadistische
cipiers, oplossing van het sek
suele probleem, afschaffing van
de verplichte uniformen en
nummers, werkverschaffing en
loonsverhoging, opleidingsmo
gelijkheden. De schade op het
dak liep in de tienduizend gul
den. De voortvluchtige zés wer
den 48 uur later gevonden. Ze wa
ren er niet in geslaagd uit hun
schuilplaats te komen. Een paar
dagen later mislukte een tweede
ontvluchtingspoging. Dat leidde
tot een definitieve verslechtering
van de onderlinge verhoudin
gen.
In de gegeven omstandigheden
was de grote eenheid onder de
gevangenen verbazingwekkend.
Van de 221 deden er slechts een
dertig niet aan de hongerstaking
mee. Een van hen werd ver
vroegd vrijgelaten en kon zijn
hart luchten bij de voor de poort
verzamelde pers. De hongersta
kers zouden hem hebben willen
dwingen mee te doen. De direc
teur had verder elk contact van
de pers met de hongerstakers
verboden. Na een week gestaakt
te hebben kwam gisteren een
einde aan de actie.
De commissie die de instemming
van de gevangenen kreeg heeft
het ijs kunnen ontdooien. Het
was maar net op tijd, want de
conservatieve pers was hard op
weg er een politieke kwestie van
te maken. Hu is het weer gewoon
een probleem tussen de cipiers
en de gevangenen.
DEN HAAG (ANP)- Prinses Chris
tina, die in februari volgend jaar
haar tweede kind zou verwach
ten, heeft een miskraam gehad.
Vorig jaar juni werd het eerste kind
van de prinses en haar man Jorge
Guillermo geboren. De bevalling
gebeurde toen in het Academisch
ziekenhuis in Utrecht
Het is niet bekend of de jongste
prinses, die al enige tijd in Ne
derland verblijft, spoedig naar
New York zal vertrekken, waar
zij woont. Op 28 juni trad Christi
na in het huwelijk met Jorge
Guillermo.
De verbreding van het kanaal
is een onderdeel van de Ooster-
scheldewerken. Minister
Tuijnman heeft nog geen defi
nitieve beslissing genomen
over de aanvang van de werk
zaamheden.
Het PvdA-kamerlid Roels
had minister Tuijnman vorige
maand vragen gesteld over het
uitblijven van zijn beslissing.
Volgens Roels leefde de bevol
king van Hansweert-Oost in on
zekerheid over wat er met hun
huizen zou gaan gebeuren.
Tornado velt
watertoren
ELGIN - De watertoren van
het Amerikaanse Elgin heeft het
af moeten leggen tegen de tor
nado's die over dit gebied raas
den.
Twee tornado's die gisteren de
Amerikaanse staten Noord-Da-
kota en Montana troffen, heb
ben aan zeker zeven mensen het
leven gekost. Tientallen mensen
werden gewond.
De ene wervelstorm trof Elgin,
Noord-Dakota. Er vielen daar
vier doden en ruim 20 gewon
den, terwijl zeker 60 woningen
werden verwoest. Enige uren la
ter trok een andere tornado een
spoor van vernieling door het
wat westelijker gelegen dorp
Gary in noordwest-Montana.
Daar kwamen drie mensen om.
Verscheidene huizen en kleine
bedrijven werden vernield of
zwaar beschadigd.
LEIDEN - De kans is groot dat de
Amerikaanse popformatie
Santana evenals vorig jaar een
concert zal geven in de Leidse
Groenoordhallen. Zoals bekend
heeft Santana een concert in het
Haagse Zuiderpark, dat was ge
pland op zondag 9 juli, afgezegd.
Het Zwolse organisatiebureau
Circle is nu met Santana overeen
gekomen het concert te ver
schuiven naar september en te
splitsen in een optreden in de
IJselhal te Zwolle en een optre
den in de Groenoordhallen in
Leiden. De elfduizend kaarten,
die voor het festival in Den Haag
waren verkocht blijven hun gel
digheid behouden, maar kunnen
ook bij de verkoopadressen wor
den ingeleverd. Groenoordhal di
recteur André de Jong: "Het zal
moeilijk worden om voor Santa
na een gaatje te vinden. In princi
pe is de hal alleen op woensdag
20, donderdag 21 en vrijdag 22
september vrij voor een popcon
cert. Circle heeft die afspraak met
Santana achter mij rug om ge
maakt. Ik hoop dat het lukt, maar
het is nog niet zeker dat Santana
hier in september een concert zal
geven".
James Daly
overleden
HOLLYWOOD - De Amerikaanse
televisie- en filmacteur James
Daly is op 59-jarige leeftijd aan
een hartaanval bezweken.
Hij trad o.m. op in de televisieseries
"De FBI", "Gunsmoke", "The
fugitive" en "Mission Impos
sible".
RUS WINT
PIANO
CONCOURS
MOSKOU - De 21-jarige Rus Mik
hail Pletnev, student aan het con
servatorium van Moskou, heeft
gisteren de pianowedstrijd op het
zesde internationale Tsjaikows-
ki-concours gewonnen.
De enige Amerikaan die de finale
bereikte was de Newyorker Gail
Martin.
Reeds eerder had de Amerikaan
Nathaniel Rosen, eerste Oellist
van het Symfonie-Orkest van
Pittsburgh, de cellowedstrijd
gewonnen.
Vier Amerikanen haalden de finale
op viool. De winnaar in deze ca
tegorie is nog niet aangewezen.