Regering nog steeds niet
uit bezuinigingsproblemen
'Gerommel' in Groningse Staten
Nieuwe regeling
abortus op komst
Gedeputeerden
uitgemaakt
voor lummels
en deugnieten
Den Uyl: "Kabinet van de grootspraak
'NIET LANGER DAN VIER JAAR'
Uit in de Randstad
DONDERDAG 22 JUNI 1978
IWWIUU.
DEN HAAG (SP) - De moeilijkheden in het kabinet over
het opstellen van de bezuinigingsplannen duren on
verminderd voort.
Minister-president Van Agt heeft
gisteren in de Tweede Kamer niet
kunnen zeggen of de Kamerleden
nog voor het zomerreces over de
voorstellen van het kabinet kun
nen beschikken. "Ik beloof u al
les in het werk te stellen voor het
eind van de volgende week de no
ta klaar te hebben, maar toezeg
gen kan ik het niet", meldde de
premier in de kamer.
Een motie van de oppositie - inge
diend tijdens het debatje over het
uitblijven van de bezuinigings
plannen van het kabinet - om de
regering te verplichten wel vol
gende week met de voorstellen
op tafel te komen, haalde geen
meerderheid.
Regeringspartijen CDA en WD
namen genoegen met de plechti
ge belofte van de premier zijn
best te doen.
Oppositieleider Den Uyl, die om
het debat had gevraagd, kraakte
het kabinet. In het d^bat om de
regeringsverklaring had Van Agt
beloofd medio juni met de plan
nen klaar te zijn. Tot voor een
paar weken geleden liet het kabi
net blijken zich aan deze belofte
te zullen houden. Nu de regering
daartoe niet in staat zegt te zijn, is
het kabinet bezig 'het sociale
klimaat te verzieken', meende
Den Uyl. Individuele ministers
doen uitlatingen over delen van
de plannen, waardoor zij grote
onrust zaaien, aldus de
PvdA-fractievoorzitter.
Half miljoen
buit en dode
bij overval
BREDA (SP) - Bij een overval op
het juweliersbedrijf Hoogland in
de Bredase binnenstad is giste
ren de vijftigjarige P. van Dam uit
Breda om het leven gekomen.
De man liep op straat en schrok zo
hevig van de overvallers die bij
hun vlucht in de lucht schoten
dat hij een hartaanval kreeg en
kort daarop overleed.
De drie overvallers maakten voor
een half miljoen gulden aan sie
raden buit. Zij vluchten in een
BMW dwars door het voetgan
gersgebied. Daardoor ontstond
nog een lichte aanrijding.
Gesnoef
Volgens Den Uyl heeft het kabinet
met 'veel gesnoef en gepoch', het
doen voorkomen alsof het op
stellen van de bezuinigingsplan
nen in 'Pais en vree' ging. De op
positieleider noemde de regering
'het kabinet van de grootspraal'
Ook CD A-fractievoorzitter Aantjes
noemde het 'betreurenswaardig',
dat het kabinet later komt met de
ombuigingsoperatie. Maar hij
heeft liever een goed en volledig
plan dan een overhaast en on
volledig plan. Aantjes pleitte er
voor om naast de ombuigingso-
pratie ook inzich te geven in de
gedachten van het kabinet over
het collectieve deel van de ver-
mogensaanwasdeling, het inko
mensbeleid en een wijziging in de
samenstelling van de raad van
commissarissen. Deze 'immate
riële zaken' moeten volgens Aan
tjes helpen de bezuinigingsplan
nen sociaal aanvaardbaar te ma
ken.
Minister Albeda van sociale zaken
knokt in het kabinet ervoor deze
sociale paragraaf aan de snoei-
plannen toe te voegen. Minis
ter-president Van Agt liet giste
ren in de Kamer blijken, dat het
kabinet er toch op uit is in de be
zuinigingsnota "informatie" te
verschaffen over "deze maat
schappij-vernieuwende,' zaken
die Aantjes had genoemd.
VVD-fractieleider Rietkerk stelde
zich net als Aantjes op het stand
punt, dat zijn fractie liever een
'evenwichtig en verantwoord
plan" ziet dan een voorstel met
nog open plekken.
Begrotingen
r het
r de c
buigingsoperatie kan spreken.
Het zal dan waarschijnlijk de
laatste week van augustus of de
eerste week van september wor
den. Dat heeft wel tot gevolg dat
de in het kabinet uitgedachte
beleidsombuigingen al worden
doorgevoerd in de ontwerpbe
grotingen voor 1979. Met het op
stellen van die begrotingen wordt
begin juli op de departementen
begonnen.
Alle fracties in de Tweede Kamer
zagen hierin een ernstige beper
king van hun mogelijkheden in
de ombuigingsoperaties bij te
sturen. CDA-fractievoorzitter
Aantjes vroeg daarom de minis
ter-president om een 'grotere
vrijheid' bij het bespreken van de
begrotingen, straks in het najaar
ADVERTENTIE
UW
EIGEN
DAGBLAD
OOK IN DE VAKANTIE?
Dat kan. doch uitsluitend met deze bon. Graag 3 weken voor
u vertrekt opzenden naar: Alphens Dagblad, Julianastraat 19,
Alphen aan den Rijn.
Leidsch Dagblad, Witte Singel 1Leiden.
Plakt u dan wel een postzegel? (55 cent).
Hult adrtt:
i bioUttttrs Invullen!
In («der vskj# s.v.p. Mn letter
Vakantieadres:
NIET INVULLEN
NIET INVULLEN
NIET INVULLEN
Opzending is gratis in Nederland en België Overige landen 1.90 per dag
De praktijk heeft geleerd dat ondanks al c
zorgen de bezorging in sommige landen te wensen
overlaat
Wij kunnen dus helaas geen verantwoording n
voor het niet tijdig arriveren van kranten op u
kantieadres
Terwijl premier Van Agt toehoort stelt oppositieleider Den Uyl (PvdA) het zijns inziens gepoeh en gesnoef v
het kabinet aan de kaak.
Vrouw moet week in kliniek voor
voorlichting over alternatieven
DEN HAAG - Minister De
Ruiter (justitie) heeft met
zijn collega Ginjaar
(volksgezondheid) over
eenstemming bereikt over
een wettelijke regeling
van abortus. Dit hebben
beide ministers ruim een
week geleden in het kabi
netsberaad meegedeeld.
Van de inhoud van de re
geling hebben zij het ka
binet nog niet op de hoog
te gesteld. Besloten is dat
pas na afloop van de be
zuinigingsbesprekingen
de abortuskwestie in het
kabinet aan de orde komt.
Volgens de NOS-rubriek Den Haag
Vandaag zou de inhoud van de
regeling neerkomen op het vrijla
ten van abortus in abortusklinie
ken tot een termijn van drie
maanden. Daarna zou abortus
uitsluitend in een ziekenhuis
mogen plaatsvinden. Het eigen
beslissingsrecht van de vrouw
blijft gehandhaafd, maar wel is de
bepaling opgenomen dat een
vrouw een week in de kliniek
moet worden opgenomen voor
dat de ingreep mag plaatsvinden.
De vrouw zou dan over alterna
tieven voor abortus moeten wor
den voorgelicht. Buitenlandse
vrouwen zouden in de klinieken
niet meer behandeld mogen
worden.
In het regeerakkoord van CDA en
WD is afgesproken dat de minis
ters van justitie en volksgezond
heid in eerste instantie een po
ging zouden wagen een nieuwe
abortusregeling te ontwerpen.
Daarbij is de termijn gesteld van
1 januari 1979. Bereikt het kabi
net vóór die datum geen overeen
stemming, dan wordt het initia
tief overgelaten aan de Tweede
Kamer. Daarna bekijkt het kabi
net of het wetsontwerp gecontra-
seigneerd kan worden, nadat
eerst de Raad van State advies
over het contraseign heeft uitge
bracht. Individuele ministers
zullen echter het besluit tot con-
traseignering niet kunnen ver
hinderen, aldus het regeerak
koord, dat op dit onderdeel let
terlijk gelijkluidend is aan het
akkoord tussen CDA en PvdA,
dat door informateur Veringa tot
stand was gebracht.
De PvdA-kamerleden Roethof en
Haas-Berger hebben woensdag
schriftelijke vragen gesteld over
de berichten over een wettelijke
abortusregeling. Zij vragen of het
niet als een vorm van "hersen
spoeling" moet worden be
schouwd dat de vrouw eerst een
week in de kliniek moet worden
opgenomen. Hoe is dat te rijmen
met het eigen beschikkingsrecht
van de vrouw, zo vragen zij. Ten
slotte willen zij van de bewinds
lieden weten wat de kosten zullen
zijn, als de plm. 10.000 vrouwen
die jaarlijks in Nederland een
abortus laten verrichten, allen
verplicht een week in een kliniek
of het ziekenhuis moeten verblij-
DEN HAAG (SP) - Minister Pais
van onderwijs en wetenschappen
wil vasthouden aan zijn plannen
voor invoering van een studie
duur van vier jaar aan de univer
siteiten en hogescholen.
In een debat met de Tweede Kamer
heeft Pais daar geen twijfel over
laten bestaan. Hij noemde het
"onaanvaardbaar" voor het mi
nisterie als de meeste studierich
tingen een vijfjarige cursusduur
zouden
De herinrichting van de studiepro
gramma's is in het vorige kabinet
op gang gekomen. Bij het aantre
den van het nieuwe kabinet wa
ren de voorbereidingen nog lang
niet voltooid. Daarom heeft mi
nister Pais invoering van de
nieuwe studieduur (vier of vijf
jaar) met één jaar uitgesteld. De
Tweede Kamer ging gisteren met
dit uitstel akkoord.
Intussen voelt Pais meer voor een
uitstel van twee jaar. Dan heeft
hij een langere voorbereidings
tijd voor een geheel aan zijn eigen
ideeën aangepaste wettelijke re
geling van de nieuwe studieduur
De regeling die nu in de maak is laat
de faculteiten de keuze tussen
een vier of een vijfjarige studie.
De meeste blijken te kiezen voor
een vijfjarige. Maar voor de mi
nister van onderwijs is dat niet
aanvaardbaar.
Pais: "Dat kost teveel. Het weten
schappelijk onderwijs moet tot
ver in de jaren tachtig op de nul
lijn"..
GRONINGEN (SP) - De pro
vinciaal accountant Boerma.
Groningen, de heer G. Strij
ker, heeft voor de tweede
maal in zijn loopbaan forse
kritiek laten horen over de
eet- en reisgewoonten van
Groninger gedeputeerden en
topambtenaren. Hij doet in
zijn verslag over het provin
ciale dienstjaar 1976 met na
me een boekje op en over de
inmiddels oud-gedeputeer
den L.J. Bartelds en H.C.
Heering en laat ook geen
spaan heel van provinciaal
voorlichter Addie Boersma.
Twee jaar geleden verweet de
heer Strijker verschillende
gedeputeerden ook al over
matig drankgebruik, terwijl
er ook toen al te hoge reiskos
ten gedeclareerd werden naar
de zin van de accountant. Na
zijn bevindingen over het
dienstjaar 1976 heeft de heer
Strijker besloten deze jaarre
kening niet goed te keuren.
Een bedrag van ruim 1,2 mil
joen gulden is volgens hem
ten onrechte van de provin
ciale begroting afgeschreven
'In de ogen van een integer
ambtenaar," aldus de heer
Strijker in zijn inleiding bij
het accountantsrapport,"
vormen Bartelds, Heering en
Boersma een driemansschap
van Lummels en deugnieten,
die het niet waard zijn, dat zij
ook nog maar een voet over de
drempel van het Provincie
huis zetten."
Van de heer Bartelds noteert hij
ondermeer, dat deze 'zonodig
een studiereis naar Canada
moest maken, blijkbaar met
de bedoeling om daar het
koele en heldere water te be
studeren. Samen met zijn
vrouw is hij er heen gereisd.
De provincie betaalde fl 6000,-
voor beide reizigers,' zo con
stateert de heer Strijker, die
echter geen post op de pro
vinciale begroting aanwezig
weet, die ruimte biedt om uit
gaven te doen ten behoeve
van echtgenotes van gedepu
teerden voor privé-doelein-
den.
Afgezien van verschillende erg
dure-taxi- en andere reiskos
ten, maakte de heer Bartelds
zich met zijn collega Heering
ook schuldig aan overmatig
en copieus dineren. "Zij hou
den nu eenmaal van lekker
eten en drinken, mits dit met
overheidsgelden betaald kan
worden. Het begint er zo
langzamerhand op te lijken,
dat zowel Bartelds als Hee
ring zijn belast met het testen
van restaurants. Restaurants
met Franse namen genieten
daarbij de voorkeur," zo con
stateert de heer Strijker. Over
een reis naar Noorwegen, die
gemaakt werd uit zakelijke
overwegingen, is Strijkers
oordeel ook vernietigend.
"De beruchte reis naar Noor
wegen heeft ruim fl 34.000,-
gekost. Van deze reis was te
voren reeds bekend dat de re
sultaten nihil zouden zijn. In
plaats van de reis af te gelas
ten moest die toch doorgaan.
Het is je reinste verkwisting
geweest." "Bartelds en Hee
ring, twee prototypen van
"linkse praters" die zo graag
"rechts" mogen eten en drin
ken. Zij hebben zich een heel
groot etiket met het opschrift
"progressief' opgeplakt,
waarmee zij trachten de pro
gressie in de overheidsuitga
ven te verbergen."
Oud-gedeputeerde Bartelds
verklaarde in een eerste rap
port, dat de heer Strijker niet
weet waarover hij praat. Hij
mag dan vinden dat onze
reiskosten te hoog zijn, maar
wanneer we met zijn zessen
als gedeputeerden de be
schikking hebben over een
dienstauto, dan zal het nie
mand mogen verwonderen,
dat we dan een taxi nemen,
als die dienstauto niet be
schikbaar is."
Over de dienstreis naar Canada
verklaart hij dat de reiskosten
voor zijn vrouw door de pro
vincie zijn voorgeschoten om
organisatorische redenen,
maar dat die kosten al weer
geruime tijd geleden zijn te
rugbetaald. Over de hoge eet-
en drinkkosten wil hij kort
zijn. "We eten na afloop van
een hele dag durende verga
dering inderdaad geen belegd
broodje in een snackbar,
maar ik meen dat het geen
ongewoon gebruik is om na
afloop van zo'n vergadering
een goed restaurant op te
zoeken. Collega gedeputeer
den uit andere provincies
handelen net zo."
Het spijt de heer Bartelds dat
het rapport naar buiten is ge
komen, zonder dat er provin
ciaal commentaar bij is gege
ven. De heer Strijker kan
geen oordeel vellen over het
nut van zakenreizen en hij
bemoeit zich met zaken en
matigt zich oordelen aan, die
beslist onterecht zijn."
De heer Strijker, die twee jaar
geleden ook kritische gelui
den liet horen, verklaarde
toen na afloop geschrokken te
zijn van het tumult dat hij te
weeg had gebracht. Hij had
zich onvoldoende gereali
seerd dat het rapport zo naar
buiten zou komen en verder
had hij in een wat impulsieve
bui gereageerd, zo verklaarde
hij toen. Dat heeft hem niet
temin er niet van weerhouden
om ditmaal nog veel kriti
scher geluiden te laten horen.
De heer Boersma. hoofd voor
lichting en public relations
maakt het volgens Strijker
het bontst van allemaal. Strij
ker noemt hem kampioen en
topscorer van het hoogste
gemiddelde.
Een feestje ter gelegenheid van
het vijfjarig bestaan van het
bureau voorlichting op pro-
vinciekosten wordt de heer
Boerma ook niet in dank af
genomen. Maar ja: "Boerma
doet alles, Boerma kan alles
en Boerma mag alles. Er zijn
nu eenmaal stoute kinderen,
zoete kinderen en troetelkin
deren."
De heer Strijker besluit zijn
rapport met mee te delen dat
dit de eerste maal in zijn
loopbaan is dat hij een jaarre
kening afkeurt. Het rapport in
inmiddels naar binnenlandse
zaken gegaan. Radio Noord
wist gisteren te melden dat
GS van Groningen de rijksac-
countanstdienst om een te
genonderzoek heeft verzocht.
DEN HAAG
Congresgebouw: 26 t/m 28 juni, 20.15 uur, Operettegezelschap
Obergausen met "Die Fledermaus", 29 juni, 20.15 uur, Operette
gezelschap Oberhausen met "Der Zarewitsch", 30 juni, 20.15 uur,
Operettegezelschap Oberhausen met "Grafin Maritza".
Openluchttheater Zuiderpark: 23 juni, 20.30 uur, America's Mile
High Sounds of the Pacific Band Choir, 24 juni, 14.30 uur,
Gewestelijk Orkest o.l.v. Kees Bakels, m.m.v. Conny Stuart, Mies
Bouwman en Chris Hinze.
Ensemble Ime muziek en dans uit
GRONINGEN (ANP) - De staten
van Groningen hebben gisteren
een college van gedeputeerden
gekozen bestaande uit drie CDA-
ers, twee WD-ers en één PvdA-
er. Laatstgenoemde i
Ina Martens, die behoort tot e
groepje afvallige PvdA- ers. Zij
heeft haar verkiezing nog in be
raad gehouden. Groningen had
een progressief college bestaan
de uit vier PvdA- ers, 1 CPN- er en
1 PPR- er.
De PvdA, D'66, de CPN en de PSP
zullen de komende vier jaar dus
in de oppositie gaan. Samen tel
len deze fracties overigens 30 van
de 55 stemmen. In de PvdA-frac-
tie zitten echter drie leden die te
gen een nieuw links meerder
heidscollege zijn.
Op welke meerderheid het nieuwe
college kan steunen, zo dit al het
geval is is onduidelijk. Van de zes
gedeputeerden kregen drie ook
de stemmen van de afvallige
PvdA- ers, maar de twee WD-
kandidaten en de derde CDA-
kandidaat niet. Dat zij toch wer
den gekozen kwam omdat steeds
een groot aantal blancostemmen
werd uitgebracht door PvdA,
CPN, PSP en D'66. Onder de
blancostemmen waren steeds
enkele ongeldige uitgebracht op
o.a. Van Agt, Toxopeus en "een
bisschop"
De gekozen gedeputeerden zijn J.
van der Ploeg uit Gnjpskerk
(CDA), C. Hoogstraten uit Veen-
dam (CDA), A P. Veenkamp uit
Delfzijl (CDA), mevr. J Hut - de
Jonge uit Alteveer (WD), T.
Meijer uit Ruigezand (WD) en
mevr. I Martens uit Leek (PvdA.
Toen door de opstelling van de drie
afvallige Pvd A-sta ten leden dui
delijk werd dat een links meer
derheidscollege niet haalbaar
was, is nog geprobeerd om tot een
college te komen van 7 gedepu
teerden bestaande uit 3 PvdA-
ers, 2 CDA- ers, 1 D'66- er en 1
CPN- er. Hiervoor voelde met
name het CDA niet omdat het
weigerde op niet- zakelijke gron
den het aantal gedeputeerden
van 6 tot 7 uit te breiden.