Geschiedenis
af te lezen
uit bodem
en scherven
Weidse
agenda
Trekking prij zenactie
Oegstgeest: zes kanalen honden
bij kabel-tv
Cal benoemd
tot ridder
De Wekker-bewoners
nog geen woonruimte
Bij opening Uytterdijkschool
bondspenning ABB voor Lefeber
PAGINA 2
STAD EN RAND
ZATERDAG 17 JUNI 1978
Vondsten leggen historie Leiden en omgeving bloot
De laatste tijd zijn in Leiden en directe omgeving een aantal
vondsten gedaan die op z'n minst uit archeologisch geologisch
oogpunt interessant zijn in noemen. De gedachten gaan hierbij
in de eerste plaats uit naar de vondsten aan de Cruquislaan (de
oudste vondst tot nog toe in Leiden gevonden, met scherven uit
het begin van de jaartelling) en in De Bloemerd te Leiderdorp
(scherven van inheems-romeins aardewerk en uit de karolingi-
sche periode).
Daarnaast zijn onlangs bij een routineboring in de Kleine Knot-
terpolder bewoningssporen aangetroffen die aantonen dat in
dit gebied al 2000 jaar voor Christus mensen hebben gewoond.
Alles bij elkaar voldoende aanleiding om eens wat "dieper" (let
terlijk!) in de geschiedenis van Leiden, Leiderdorp en omge
ving te duiken.
dwarsdoorsnede Leiderdorp
~o O
D O
OX
-Q C
.!öd C
c V)
<p <L> l/>
HO LU
Zo n 300 jaar voor Christus lag Leiden direct aan de kust.
De Rijn had in deze streek een breed mondingsgebied, dat
in een open verbinding stond met de zee. Men moet zich in
de omgeving van Leiden in die tijd voorstellen als een
soort van waddenlandschap
boring
N.A.PT
Rond 2800 voor Christus is dit
mondingsgebied grotendeels
dichtgeslibd. Er vond veengroei
plaats waarop zich een kleilaag
afzette ten gevolge van de rijzing
van de zeespiegel. In deze klei
laag zijn, in de Kleine Knotter-
polder in Leiden, tussen Crone-
stein en rijksweg 4, sporen van
bewoning aangetroffen. Ook in
Boschgeest, Voorschoten, zijn
wat dat betreft een aantal vond
sten geda n. De bewoning, die
er al omstreeks 2000 voor Chris
tus geweest moet zijn, was ge
concentreerd op de strandwallen
Scherven zijn uit deze periode
niet teruggevonden. Wel sporen
in de grondlaag: een combinatie
van kunstmatige humus en huis
vuil. Het wordt vrij onwaar
schijnlijk geacht dat ook in Lei
derdorp dergelijke bewonings
sporen nog eens worden aange
troffen. De grond daar was in die
tijd te drassig, de levensomstan
digheden daardoor te ongunstig.
Op deze oude blauwe zeekleilaag,
die de geologen heel officieel als
Calais IV betitelen, vormde zich
weer een laag veen. Bos veen. De
Rijn was in die tijd een getijden-
rivier met brede stroken bos
langs de oevers. Het water kab
belde rustig door de rivier, de
stroken ernaast werden niet
overspoeld. De veenvonning kon
zich hierdoor tot aan de oevers
van de rivier uitbreiden.
Na 1500 voor Christus wordt de
veengroei echter onderbroken en
ontstaat een breed mondingsge
bied ten westen van Leiden. De
kustlijn, die eerst bij Leiden lag.
komt rond deze tijd bij Katwijk te
liggen. De Brittenburg, nu zo'n
anderhalve kilometer in de zee
lag toen op het strand!
in Leiderdorp nog afzonderlijke
veenlagen in Hoogmade bij el
kaar komen en één grote bruine
veenmassa vormen. In de in
vloedssfeer van de Rijn vond ech
ter pas na 1000 voor Christus op
nieuw veengroei plaats. Scher
ven uit dit veen, uit de bronstijd,
zijn tot nog toe in deze omgeving
niet aangetroffen. Wel in Naald
wijk waar de omstandigheden in
die tijd vrijwel dezelfde waren.
Na de periode die wordt herkend
aan de afzetting van Duinkerken,
een afzetting van jonge blauwe
zeeklei in de periode 300 tot 100
voor Christus, slibde de Rijnbed
ding dicht tot ongeveer de huidi
ge bedding. Vanaf dat moment
tot ongeveer 900 na Christus
heeft de Rijn het grondgebied
van Leiderdorp niet meer over
stroomd.
Uit deze periode dateren verschil
lende vondsten. Zo ontdekte dr.
Braat, de voormalige conservator
van het rijksmuseum, bij opgra
vingen achter tennisbaan De
Munnik in '52 Romeins mate
riaal. Volgens Braat zou dit ech
ter afkomstig zijn van Roomburg,
omdat dezelfde dakpan- en te
gelstempels worden gebruikt. De
onlangs in De Bloemerd gevon
den inheems-Romeinse scherven
(door de boerenbevolking ge
maakt grof aardewerk) stammen
echter uit dezelfde periode
2m-
£m-
6m-
LL) OEGSTGEEST - Loco-burgemees-
ter Thorn van Oegstgeest heeft
-j gisteren de trekking verricht van
een grote prij zenactiegeorgani-
I seerd door de marktkooplieden
van de Oegstgeester warenmarkt.
De afgelopen weken kregen de
klanten bonnen uitgereikt,
waardoor zij konden meedingen
naar een prijzenpot van in totaal
f 4500.- De geldprijzen variërend
van een tientje tot vijfhonderd
gulden zullen dinsdag tijdens de
wekelijkse markt worden uitge
reikt. Op de foto: links loco-bur
gemeester Thorn, recht van hem
de heer Verplancke van de
marktreclame-commissie
VERKLARING
Bewoning
Bronstijd
Maar het mondingsgebied slibt
snel dicht. Aan de basis zetten
zich grove zaden af, aan de top
klei. In gebieden buiten de in
vloedssfeer aan de Rijn ging de
veengroei echter gewoon door.
Zo zie je bijvoorbeeld dat de drie
Beide oevers van de Rijn werden
indertijd zeer intensief bewoond.
Maar de inheemse bevolking ver
trekt als ook de Romeinse bewo
ners vertrekken. Tot aan de Ka
rolingische tijd (8e, 9e eeuw)
heeft dan nog geen continue be
woning van deze streken plaats.
Het is een periode waar weinig
van bekend is.
Uit de Karolingische tijd is wel
weer het een en ander terugge
vonden. Achter tennisbaan De
Munnik, ter hoogte van het hui
dige scholencomplex, heeft
Braat iets aangetroffen wat ver-
Afzettingen van Dufnkerke Ha
900-1200 na Chr
Afzettingen van Duinkerke I
300-100 voor Chr.
Hollandveen
Afzettingen van Tiel 0
1500-1000 voor Chr.
Afzettingen vanïiel 0
grof rivierzand
1 Afzettingen van Calais 12
p 2800-1800 voor Chr.
Afzettingen van Calais III
3100-2800 voor Chr
Merovingische en Karolingische
scnervenvondst
de bodemlaag op verschillende plaatsen i
moedelijk een dijk is met keien
en palen, waarschijnlijk daterend
uit de 8e, 9e eeuw. Zeer onlangs
zijn op dezelfde plek ook scher
ven uit de periode gevonden (van
bolvormige potten) evenals
scherven uit de vroegere (7e
eeuwse) Merovingische periode
(van de spitsbuikige Frankische
knikpot).
Na 900 zet zich weereen kleilaag af:
De zoveelste overstroming van
de Rijn. Deze kleilaag is onlangs
duidelijk aangetoond bij opgra
vingen in De Bloemerd. Bij De
Munnik niet meer. Daar werd de
aardlaag verstoord. Geleidelijk
aan slibt de Rijn echter dicht om
omstreeks 1200 bij Katwijk te
verzanden.
OEGSTGEEST - "Het opgaan van
Oegstgeest in de voorgenomen
gemeenschappelijke regeling an-
tennereiiergievoorziening Lei
den en omgeving mag de Oegst
geester abonnee de eerste 10 jaar
niets kosten", zo stelde Van Veen
(CDA) gistermiddag tijdens de
commissievergadering voor in
tergemeentelijke zaken. Aan de
orde was de voorbereiding om te
komen tot de oprichting van een
beheersorgaan voor de Oegst
geester antennemast door negen
gemeenten met en om Leiden.
Dit beheersorgaan zal de anten
nemast en het signaalverwer
kingsstation aan de voet ervan
voor 1.3 miljoen gulden van de
P.T.T. kopen en de exploitatie er
van in handen nemen. Tevens zal
de sinds begin 1976 functione
rende antenne-installatie van
Katwijk door de regeling worden
overgenomen.
Boesjes (PvdA) vroeg zich af of de
door Katwijk voorgestelde wijzi
ging in de oprichtingsartikelen
geen problemen met zich mee
zullen brengen. Omdat deze ge
meente ministeriële toestem
ming heeft om in haar kabelnet
plaatselijke kerkdiensten uit te
zenden wil zij in het reglement
van de gemeenschappelijke re
geling een mogelijkheid hiertoe
zien ingebracht. "Betekent dat
nu dat één van de zes kanalen
door Katwijk door een eigen sig
naal zal worden vervangen of
voegt men er een eigen, zevende
signaal aan toe?" zo vroeg hij
zich af. "Wat Katwijk daarover
beslist moet deze gemeente zelf
weten als de naar Katwijks zin
gewijzigde regel maar niet in
houdt dat Oegstgeest ook één van
de signalen voor een eigen om
roep zou kunnen gebruiken"
stelde hij. Dat het minimum van
de zes nu geleverde signalen on
verkort gehandhaafd dient te
blijven was daarop de conclusie
van de gehele c
LEIDEN - Burgemeester De Wit
van Bennebroek is gistermiddag
naar het Rijnlandhuis in Leiden
gekomen om een koninklijke onder
scheiding uit te reiken aan de heer
H. J. C. Cal (foto). De laatste werd
benoemd tot ridder in de Orde van
Oranje Nassau in verband met. zijn
40-jarig ambtsjubileum.
De heer Cal is bij het hoogheem
raadschap van Rijnland hoofd van
de afdeling Financiën en perso
neelszaken en tevens waarnemend
rentmeester. Tijdens de receptie
werd de jubilaris achtereenvolgens
toegesproken door de burgemeester
van Bennebroekdijkgraaf baron
van Knobelsdorf en de secretaris-
rentmeester mr. Plomp.
Bovendien werd het woord gevoerd
door een van de eerste medewerkers
van de jubolaris, de heer Van Wijk.
De woorden die gesproken werden
ginden vergezeld van vele geschen
ken.
LEIDEN - Voor de drie
die donderdag met hun kinderen
bureau Huisvesting aan de Hooi
gracht kraakten is nog geen defi
nitieve oplossing gevonden. De
suggestie van wethouder Ver
boom (volkshuisvesting) om zo
lang in hotel Nieuw-Minerva en
pension Bik te trekken vond geen
genade in de ogen van de vrou
wen. Ze waren bang dat als zij
daar eenmaal zouden wonen er
door hetzij Huisvesting hetzij de
Sociale Dienst niets meer gedaan
zou worden om een permanente
woonnruimte te vinden. Door
middel van de bezetting hadden
de vrouwen al laten weten op zijn
minst een (vrije) etage te willen
hebben.
Zoals bekend raakten de
en hun kinderen in de problemen
door de sluiting van hotel "Huize
de Wekker", een hotel dat sinds
jaar en dag door de gemeente
werd gebruikt als opvangcen
trum voor urgent woningzoe
kenden, mede bij gebrek aan een
daklozencentrum. De gedachten
van de hoteleigenaar plus de ge
meente dat de bewoonsters van
"De Wekker" in een pension in
Oegstgeest terecht konden bleek
onjuist te zijn.
Met leden van het symphatisenende
comité "Iedereen wil wonen" to
gen de vrouwen gisteren naar het
stadhuis, waar zij een antwoord
hoopten te krijgen van wethou
der Van Aken op hun verzoek om
woonruimte. De wethouder zou
de kwestie gistermorgen tijdens
een B en W-vergadering aan de
orde stellen. Gistermiddag ver
klaarde hij dat ook tijdens deze
vergadering geen definitieve
oplossing voor het huisvestings
probleem van de vrouwen was
gevonden. Daarop toog wethou
der Verboom aan het werk om
voorlopig woonruimte te vinden
in de vorm var hotels, maar die
oplossing vonden de vrouwen
niet aanvaardbaar. De wethouder
verklaarde nogmaals dat een huis
er voor de vrouwen niet inzat en
zei ook dat het geen gemeentelij
ke taak was hen aan woonruimte
te helpen. Via de werkgroep
"Gast- en pleeggezinnen" wer
den tenslotte voor dit weekeinde
de slaapplaatsen van de vrouwen
verzekerd. Maandag zullen zij
verder gaan praten met o.a. de
Sociale Dienst.
Een der leerlingen overhandigt prof. Van Staveren de sleutels van de interkerkelijke school
LEIDEN - Er is een noodoplossing
gevonden voor de vier klassen
van de openbare lagere school
de Meerpaal, die gisteren uit het
met formaldehyde (spaanplaat-
gas) besmette houten gebouw
aan het Broekplein zijn
"gevlucht".
Twee klassen krijgen de laatste
vier weken tot de grote vakantie
les in de aula in het hoofdge
bouw van de Meerpaal, een klas
verhuist naar de aula van de
aangrenzende katholieke school
en een klas gaat voorlopig een
week in het lokaal van de zesde
klas, die de gehele volgende
week op Ameland zit. Het tro
penrooster vervalt.
Dit is het resultaat van besprekin
gen die gisteren op het gemeen
tehuis zijn gehouden. Wethou-
Noodoplossing
voor Meerpaal
der Tesselaar sprak daaronder
meer met mensen van de ouder
commissie en leerkrachten van
de Meerpaal. In dat gesprek
heeft Tesselaar zijn ongenoegen
uitgesproken over het feit dat de
oudercommissie zich niet in een
eerder stadium tot hem had ge
wend. Ook vertelde Tesselaar
dat het hem had bevreemd dat
de vertegenwoordigers van de
oudercommissie die donder
dagavond op het stadhuis de
vergadering van de onderwijs-
e bijwoonden toen niet
openlijk hebben gezegd dat er
een actie was georganiseerd met
als doel alle kinderen thuis te
houden. "Dat zou fair geweest
zijn", aldus de wethouder.
Volgende week zal TNO nog een
aantal metingen verrichten in
het noodgebouw. TNO heeft in
januari al een onderzoek ge
daan, maar omdat men ook een
"zomermeting" wil houden,
komen de TNO-ers nog een keer
terug. Dan zal moeten blijken of
het plafond dan wel de vloer de
grote boosdoener is. Als de re
sultaten van het. TNO-onder-
zock bekend zijn, beslist de ge
meente welke maatregelen ge
nomen moeten worden om de
formaldehyde voortaan uit de
lokalen te weren.
LEIDEN - Bij de opening van het nieuwe gebouw van de interkerkelijke
school Uytterdijk aan de Turkooislaan heeft de heer W. F. Lefeber,
waarnemend voorzitter/penningmeester van het schoolbestuur, de
bondspenning van de Algemene Bond van Bestuurders in het onderwijs
(ABB) gekregen. De heer Lefeber kreeg de onderscheiding als waarde
ring voor zijn vele verdiensten voor het onderwijs en zijn inbreng in de
landelijke onderwijskundige ontwikkelingen.
De penning werd hem gistermiddag overhandigd in de Maranathakerk,
waar voorafgaand aan de officiële opening een bijeenkomst werd ge
houden. De heer J. J. Steenhouwer, stafmedewerker onderwijszaken
van de ABB in Den Haag, somde de verdiensten van de heer Lefeber op.
Hij memoreerde dat de bondspenning slechts bij hoge uitzondering
wordt gegeven.
De openingshandeling in de Turkooislaan werd verricht door prof. dr. P.
E. van Staveren, nadat hij de sleutel van de voordeur van het fraaie
gebouw had gekregen van een aantal leerlingen van Uytterdijk (school
voor middelbaar sociaal pedagogisch onderwijs).
Aangenaam
orgelconcert
LEIDEN - De organist Sander van
Marion en de. trompetblazende
gebroeders Brouwer gaven voor
vele liefhebbers een concert in de
ontluisterde, maar nog altijd in
drukwekkende Pieterskerk.
Sander is een behendig speler met
veel fantasie en muzikale drift,
die toch nooit uit de band springt.
Hij wist ook, voorzichtig navige
rend, gevaarlijke registerklippen
te vermijden. Deze populaire
muzikant kent zeer wel de smaak
van zijn publiek en deed, van heel
hoog, aangename, geen proble
men oproepende klanken op de
toegewijde luisteraars neerdalen.
Maar wat hij speelde was van
goede kwaliteit en het orgel moge
dan aan restauratie toe zijn, het
heeft nog altijd dezelfde adel als
ooit te voren.
Het programma was nogal bont na
de Engelsen uit de 17de en 18de
eeuw, zoals Purcell en Stanley,
werd een vreemd sprongetje ge
maakt via Haydn naar Bach. Nu
heeft Haydn wel enkele muzikale
souvenirs uit Engeland meege
bracht. zijn trompetconcert,
waarvan de Brouwers het Andan
te zo vervoerend speelden, is toch
puur Oostenrijks. Aan het eind
dook na Handel en Corelli, plot
seling Guilmant op. Maar geen
nood, al die grote mannen beten
elkaar niet.
Sander was een goed begeleider
van de puntgaaf en glanzend
spelende gebroeders. Ze begon
nen met de overbekende, altijd
graag gehoorde "Trumpet Tune"
van Clarke; ze muntten uit in
werken van Purcell, Vivaldi en
Corelli, doch naar mijn smaak
bovenal in het Andante uit "het"
trompetconcert van Haydn en
een Concertino van Vivaldi.
De organist vermaakte zijn gehoor
met Handels Koekoek en Nach
tegaal-Concert en een Mars over
een Handel-thema van Guilmant.
De improvisatie aan het slot liep
uif in een reeks omspelingen van
een koraal, dat telkens weer an
ders in de bloemetjes werd gezet.
Sander is daar sterk in.
Trompettisten en organist besloten
met een soort taptoe.
JOHAN VAN WOLFSWINKEL
Zaterdag
Pieterskerk, Antiekmarkt, 9.30-17 uur.
Jeugdhonk De Zolder, Morsweg 114
jeugdschaaksoos (11-15 jaar), 15-17 uur
Witte Singel, viswedstrijd, v a. 9 uur.
Jacintha-kleutersehool, Lorentzkade,
bazar, 10.30-15 uur.
Vrijetijdscentrum, Breestraat 66, volks-
dansinstuif, 20 uur.
Zondag
Antonius Clubhuis, dansen, 20-23 uur.
Middelweg 19c, kindervoorstelling
Leids Poppentheater, 14.30 uur, teL
125802.
Café De Twee Spieghels, muziekpro
gramma, 15 uur.
Vrijetijdscentrum, Breestraat 66, crea
tieve workshop, 13-18 uur.
Maandag
Witte Poort kazerne, Noordeinde 2, tel.
120833, adviescentrum voor werklozen
di. van 10.30-12.30 uur.
Vijfhovenhuis, Hoflaan 169, gehandi-
captensoos, 14-16.30 uur.
Stadhuis, gemeenteraad, 16 en 19.30 uur
Lakenhal, lezing Ver. Oud-Leiden, 20.15
Artsen
LEIDEN - Voor spoedgevallen wordt de
weekenddienst van zaterdag 10 uur vm
tot zondag 24 uur, waargenomen door de
volgende artsen: Wijk 1 (Morswegkwar-
tier, noord-binnenstad, Noorderkwar
tier en Groenoord): H.G.M. Aelbers,
Noordeindsplein 2 a, tel. 122268; Wijk 2
(Kooi en Merenwijk): P.J. Derchant,
Hooigracht 61. tel. 123752; Wijk 3 (Waard
Professorenwijk, Tuinstadwijk en zuid
binnenstad): J. van Gent, Zoeterwoudse
Singel 28, tel. 122538; Wijk 4 (Zuid-West
en Haagwegkwartier): van za. 10 tot zo. 8
uur vm.: C.J.M. Schrama. Zocherstraat
1, tel. 766123; van zo. 8 tot 24 uur A. Boer,
Kennedylaan 46, tel. 310420.
LEIDERDORP - De weekenddienst
wordt waargenomen door J. van der Le
den, tel. 894539. Zaterdag en zondag
spreekuur van 12.30-13.00 uur op Hoofd
straat 8, tel. 894539.
OEGSTGEEST - J.B. Hugenholtz, Wil-
helminapark 2, tel. 155666.
VOORSCHOTEN - S M. Platteel-de
Jongh, Diepenbrocklaan 6, tel. 5417 (za
terdag); A. Tromp, Leidseweg 328, tel
071-762159 (zondag).
WARMOND - A. de Gijzel, Oranje Na-
ssaulaan 10, tel. 10834.
Apotheken
De avond -nacht- en zondagsdienst der
apotheken in de regio Leiden, wordt
waargenomen van 16 tot 23 juni door
Apotheek Kok, Rapenburg 9, Leiden
tel. 071-124807; Apotheek Voorschoten,
Leidseweg 66, Voorschoten, tel.
01717-2525.
Wijkverpleging
Leiden Interkruis Middelweg 38,
tel.121753
Leiderdorp Gezondheidszorg Leider
dorp, tel. 140131.
Oegstgeest Interkruis, Lijtweg 7, tel.
154500.
Voorschoten Gezondheidscentrum v. d
Waalslaan, tel 4641.
Warmond - zr. T. Miedema, Kager-
307,
Sassenheim, tel.
SOS-dienst
Telefonische hulpdienst, telefoon
071-125202. Voor allen die in moeilijkhe
den verkeren. Dag en nacht bereikbaar
vertrouwelijk.
Burgerraadsman
Koornbrugsteeg 7, Telefoon 143171
(kantooruren). Spreekuren ma., di. en
wo. 11.00-12.00 uur, do, 18.30-20.00 uur
Leidse Rechtwinkel
Juridisch Adviesbureau, Noordeinde 2a
(voormalig marinecomplex), tel. 130775,
Geopend: ma. en woe. van 10-12.30 uur,
ma. di. en do. van 18.30-20.30 uur. Van
Hogendorpstraat 36, geopend ma. van
19-21 uur.
Dierenhulpdienst
Anna Paulownastraat 15, Leiden. Voor
hulpverleningen aan verongelukte kat
ten, vogels e.d. in de gemeenten Leiden,
Leiderdorp en Oegstgeest. Dag en nacht
bereikbaar, tel. 134687.
Gezinsverzorging
Stichting gezinsverzorging Leiden.
Rembrandtstraat 21, aanvragen hulp
voor bejaarden en langdurig zieken en
gezinsverzorging. Telefoon 149441
(maandag t/m vrijdag 9-10 en 1-2 uur).
Maatschappelijk Werk
Bureau Maatschappelijk werk, Oude
Rijn 44c, spreekuur dagelijks 14 00-15.00
uur. Maandag en dinsdag 19.00-20.00
uur, telefoon 142144.
LEIDSCH DAGBLAD
DAGBLAD VOOR
LEIDEN EN OMGEVING
Uitgave: Leidsch Dagblad B.V.
Hoofdredacteur Han Mulder.
Hoofdkantoor.
Leiden - Witte Singel 1.
Postbus 54 - Giro 57055. Voor
betaling van abonnementsgel
den uitsluitend giro 28884.
Telefoon: 071-144941.
Nabezorging van 18.00-19.30 u.
Zaterdag van 16.00-18.00 u.
Telefoon 071-211515. Indien in
gesprek 071-210221.
Kwartaalabonnement f 41,75
Kwartaalabonnement
per post f 59,60
Jaarabonnement f 155,50
Jaarabonnement
per post f226,90
Losse nummers f 0,60
Abonnementsgelden bij voor
uitbetaling te voldoen.
Bij automatische overschrij
ving geen administratie- en in
cassokosten.
