-
Eenvoudige timmerman
o maar eeri
Opwindendste
was sturen
in vliegtuig
Poppen
museum
Legotuin
wereld
beroemd
w
mÊÊÊÊÊKBÊStSÊk
Jaap den Duik haalde
zijn „rijbewijs" in
het Deense pretpark
ZATERDAG 17 JUNI 1978
Ole Kirk Christian
sen: grondlegger van
"Lego".
BILLUND - Billund een Deens
dorpje op Jutland met nau
welijks drieduizend inwo
ners. Een plaats waar de be
volking vóór de Tweede We
reldoorlog haar boterham
verdiende op één van de
boerderijen of een klein be
drijf. Het plattelandsleven
kabbelde voort tot de econo
mie in de dertiger jaren door
een diep dal ging. Veel men
sen kwamen zonder werk.
Eén van hen was Ole Kirk
Christiansen, een timmer
man: een man zonder werk,
maar met een idee. Een plan
om speeldoed te maken, dat
kinderen aansprak en aanzet
te om zelf te creëren. Zijn
speelgoed noemde hij Lego,
een afkorting van het Deense
"Leg godt" wat betekent
"speel goed". Het succes
bleef niet uit. Niet alleen zich
zelf bezorgde Christiansen
werk, maar spoedig ook an
deren, die in hetzelfde
schuitje zaten als hij.
Zijn stelling: "Het kinderwe
reldje kent geen limieten, het
is even kleurrijk als dromen.
Laat ze maar creëren," zegt de
grondlegger van het wereld
concern,"en ze bouwen een
wereld die fantasierijker is
dan een volwassene kan uit
broeden. Miljoenen kinderen
in de hele wereld spelen
steeds weer opnieuw met
blokjes. Nooit wordt hun iets
door wie dan ook ingegeven."
mf -y- -vf I
Door
Jan Westerlaken
Het bedrijf van timmerman
Christansen groeide en
groeide. Zoon Godtfred was
nog maar veertien jaar toen
hij bij zijn vader in dienst
ging. Hij legde na de Tweede
Wereldoorlog de contacten
over de landsgrenzen. De
groei zat erin en zette zich in
een sneltreinvaart voort.
Nog altijd is "timmerman
Christansen actief in het Le-
goconcern. Hij is een eenvou
dige man gebleven. De suc
cessen zijn Ole Kirk niet bo
ven het hoofd gegroeid.
Christiansen, die niet naast
zijn schoenen loopt, geeft
langzaamaan de touwtjes uit
handen. Z'n zoon gaat op de
ingeslagen weg voort.
Billund is Lego. Praktisch de
hele mannelijke bevolking,
maar ook vrouwen, werkt er.
Toen het bedrijf een paar we
ken geleden tien jaar bestond,
was het feest in het Deense
dorp. Huis-aan-huis wapper
den smalle vlaggen.
Zelfs de burgemeester van Bil
lund heeft een halve dagtaak
in de fabriek, 's Morgens
werkt hij er een paar uur, in de
middaguren vervult hij z'n
land aantreft is een minia
tuurstadje waarvoor een En
gelse plaats model stond. De
tuin werd in tien jaar door ei
gen mensen en timmerlieden
opgebouwd. Dit jaar zal de
miljoenste bezoeker worden
binnengehaald.
'Weetje wat nu zo frappant is,"
vertelt jörn Holdt Madsen, de
man die zorgt dat alles op
rolletjes verloopt, "er is in al
die jaren nog nooit iets ver
nield. Voor ons is het een eer
om de boel netjes te houden.
Ik denk dat de mensen daar
ook een beedtje trots op zijn."
In het pretpark werken het hele
jaar honderd mensen, in het
seizoen driehonderdvijftig.
Zeker, aan uitbreiding van
objecten wordt wel degelijk
gedacht. "Maar er zijn men
sen," zegt Jörn, "die vinden
dat het zo groot genoeg is."
Belangrijke personen hebben
in de loop der jaren de won-
dertuin aangedaan. Eén van
hen was de beroemde clown
Charley River. Van hem werd
een beeld gemaakt. Toen hij-
jaren later nog eens een keer
tje naar Billund kwam vertel
de hij zijn afbeelding te heb
ben bewonderd op de televi
sie.
De meeste gefotografeerde man
in Legoland is een "Indiaan"
"De mensen denken dat
hij echt is", lacht Jörn.
"Hij is boer. 's Winters maakt
hij patat
Veel tijd
In het maken van de modellen
gaat de meeste tijd zitten. Als
een idee moet worden uitge
werkt, gaat de man of vrouw
naar het land waar het object
wordt aangetroffen. Dit
wordt van alle kanten gefoto
grafeerd en op schaal nage
maakt. De modellen in de,
tuin worden in de winter
maanden niet opgeborgen. Ze
blijven op hun plaats in
sneeuw en regen. Veel zijn
van elektronische snufjes
voorzien zoals schepen en
treinen.
Veertien meter hoog kijken vier
beroemde Amerikaanse pre
sidenten (George Washing
ton, Thomas Jefferson, Theo
dore Roosevelt en Abraham
Lincoln) uit over de tuin.
Voor dit gigantische werk
waren anderhalf miljoen
steentjes nodig.
Vaak vragen mensen zich af hoe
het mogelijk is om planten in
Legoland zo fraai te houden.
Tuinman Svend Aage Ander
son zegt: "Het is eenvoudig,
maar het kost een hoop tijd.
We moeten de juiste mest sa
menstellen om ook het groen
op schaal te houden. Onze
tuin verschilt niets van de
Deense tuinen.Alles wordt
goed schoon gehouden, je
zult nergens papier aantref
fen. En vogels bouwen dik
wijls hun nest in de kleine
huisjes
KATWIJK - Drie fotorolletjes had de achtjarige Jaap den Duik uit
Katwijk al volgeschoten. Toen hij een fraai model wilde kieken
zag hij dat het de achterkant was. Niks aan te doen. Want z'n film
was vol. "Dat vond ik jammer hoor, want ik vond dat huis net zo
Een hele zaterdagmiddag had Jaap zitten prutsen om een reis-oli-
fant te fabriceren. Ook hij had er nooit op gerekend iets te zullen
winnen. Z'n vriendjes op school reageerden koel toen Jaap op
gewonden vertelde dat hij een dagje naar Denemarken ging,
omdat hij een hoofdprijs had gewonnn. "Ik denk dat ze liever zelf
zouden zijn gegaan," veronderstelt het jonge Katwijkertje.
De meeste pret beleefde Jaap in het wild-west-park van de Lego-
tuin. "En weet je," roept hij opgetogen uit, "ik heb er ook m'n
rijbewijs gehaald. Ik heb maar een foutje gemaakt. Eén keer reed
ik door een rood stoplicht. Toen ben ik maar vlug achteruit ge
gaan
Eigenlijk heeft Jaap zich in het vliegtuig een beetje "verveeld"Je
kon alleen maar zitten en verder niks doen. Ja, ik heb de piloot
gefotografeerd. En een wolk. Vliegen vond ik niet eng, ik had wel
eens meer in een vliegtuig gezeten."
Jaap is vast van plan bij een volgende gelegenheid weer een
"bouwwerk" in te sturen. Wat hij dan zal maken weet hij nog niet.
Zeker is in ieder geval wel, dat hij z'n ervaringen op school ver
telt. Daar heeft de meester hem al naar gevraagd.
BILLUND - Legoland heeft éen van de beste poppenverzamelin-
gen in de wereld. Vierhonderd poppenhuizen uit de periode 1580
tot rond 1900 zijn er te bewonderen. Twaalf jaar geleden werd de
verzameling overgenomen van mevrouw Estnd Faurholt. In die
tijd is de uitbreiding gestaag verder gegaan.
"Het begon zo." vertelt mevrouw Faurholt. "Toen ik op een dag in
de keuken kwam, het was Kerstmis, zei m'n moeder haal eens
wat lappen uit de badkamer. Tot myn verbazing zag ik dat er een
schitterend poppenhuis stond. Dat wil ik ook hebben, zei ik tegen
m'n moeder. Maar nee, het was voor een buurmeisje. Ze mocht
het niet zien en haar ouders hadden het bjj ons neergezet."
Iedere avond huilde Estrid in bed. als niemand haar zag Toen het
Kerstmis was kreeg iedereen een cadeau, behalve s£. Dat hadden
haar ouders erom gedaan. Boos zei Estrid hier iets over tegen
haar moeder, die haar toen meenam naar de kamer. En daar stond
het begeerde: een poppenhuis, dat eens van haar oma was.
"De schok, die ik uit louter vreugde kreeg, heeft my m'n hele leven
achtervolgd. Dit was mijn eerste poppenhuis", zegt Estrid Het is
een van de bewonderenswaardigheden in Legoland, die met
kleine en grote poppen staan tentoongesteld Estrid en haar man
"struinden" de hele wereld af om hun collectie uit te breiden.
In Europa kwamen de eerste poppen eerst rondachttiennonderd in
omgang. Zij zien eruit als volwassen vrouwen en naar de laatsti-
mode gekleed. Pas na 1880 kregen de poppen de vorm van van
kinderen.
Jaap den Duik voor de vier koppenvan vier Amerikaanse
presidenten
ROELOFARENDS VEEN - Hét
opwindendste moment van
zijn bezoek aan Denemarken
beleefde Jeffrey Rodewijk uit
Roelofarendsveen hoog in de
lucht. De tienjarige scholier
die met zijn van Lego-blokjes
gebouwde auto één van de
hoofdprijzen won, mocht op
de terugreis even de stuurk-
nuppel hanteren. Zelf vliegen
dus. Het knulletje bezorgde
de acht passagiers wél een
weeïg gevoel in hun magen.
Jeffrey drukte de knuppel te
ver in, zodat het vliegtuigje té
snel daalde
Voor de meeste prijswinnaar-
tjes was die vliegreis wel het
aantrekkelijkste onderdeel.
Slechts een enkele had wel
eens meer gevlogen, maar
voor de meesten was het de
eerste keer. "Ik was alleen zo
doof." vertelde Jeffrey. "Maar
ik vond het toch wel leuk
hoor. Liever had ik helemaal
alleen gegaan." zegt hij eer
lijk. "Dan was het nog span
nerder geweest, 't Is wel eens
leuk op stap te gaan zonder
dat je ouders erbij zijn," ver
klapt het jeugdige Venertje,
dat werd vergezeld door zijn
vader.
Nee, dat hij met zijn geprodu
ceerde auto een hoofdprijs
zou winnen, had hij nooit ge
dacht. Op een middag, na een
schoolreisje, zette hij zich
achter de tafel met zijn blok
jes, "blokte" drie uur en zond
z'n auto in. Een paar weken
later kreeg hij bericht: hij had
één van de hoofdprijzen ge-
Bouwen met Lego-blokjes doet
Jeffrey graag. Maar het is niet
zijn grootste hobby. Want dat
zijn vliegtuigen. Hij spaart
plaatjes en leest er veel over.
Het pretpark in Billund was bij
zonder in de smaak gevallen.
"Ik was zo benieuwd hoe het
Jeffrey samen met zijn vader
er allemaal uit zou zien. Nou,
het was leuk hoor. Al die
huisjes en dieren."
Z'n vriendjes op school waren
wel een beetje jaloers. Ze
één van de fraaie bouwsels in de
plaagden hem dikwijls. Maar
de meester feliciteerde Jef
frey met zijn prijs. "En ik
kreeg zo vrij toen m'n vader
dat ging vragen."
Lego-tuin.
Z'n ervaringen gaat Jeffrey op
papier zetten en op school
vertellen. "Van de stenen die
ik heb gekregen ga ik een mo
tor en een heftruck bouwen."
Eén van de vele poppenkamers.
ambtelijke taak. Aan dezelfde
lange tafel als hij zit, werkt
ook z'n politieke tegenstre
ver, de loco-burgervader.
Beiden zijn niet meer dan een
radertje in het geheel.
Legoland
Eén van de eerste dingen die je
in de wondertuin van Lego-
Een min latuur Engels stadje waareen fotograaf van Lego heen reisde, het op de plaat vasuegaeen
i?i Legoland met blokjes opbouwde
