Bij benoeming burgemeester
inspraak
afgeschaft
Ik had mezelf bewezen dat ik echt kon doden"
In 1980 examen doen
met rekenmachientje
TAAKVERDELING BINNEN GS IS ROND
mmssmm
Overheidspersoneel in
Amsterdam gaat staken
Systeem werkte niet
VRIJDAG 16 JUNI 1978
PAGINA 7
Zuidmolukse overvaller van Drents Provinciehuis over neerschieten van planoloog:
ASSEN (SP) - "Als je me wilt
doodschieten, moetje dat maar
doen", grapte planoloog drs K.
de Groot toen drie zwaar bewa
pende Zuidmolukkers maan
dagmorgen 13 maart zijn kamer
in het Provinciehuis in Assen
binnenstormden. Die opmer
king werd hem fataal.
door
Gerard v. Zuuren
De 23-jarige Nunu L. gisteren
voor de rechtbank in Assen tij
dens het proces tegen de bezet
ters: "Bij mij stond toen met
een vast dat hij de eerste was
die er aan ging". Een uur later
was het zover. Nunu: "Om de
buitenwereld te laten zien dat
het ons menens was en omdat
er net een pantserwagen kwam
aanrijden besloten we iemand
te doden".
En Eli K (20) later op de dag: "De
komst van die pantserwagen
was trouwens ook een mooie
gelegenheid om onze fout goed
te maken. Die fout hield in dat
we niet iemand hadden dood
geschoten toen we het Provin
ciehuis binnengingen. Dit
hadden we wel afgesproken"
Toen tot een executie was beslo
ten riep Nunu tegen drs. De
Groot: "Jij bril, kom hier. Je
wou toch zo graag dood". En
tegen de overige 58 gijzelaars:
"Zo gaat dat met mensen die
geintjes maken". Nunu zette
vervolgens de planoloog voor
een open raam en schoot een
heel magazijn op hem leeg. De
veertigjarige planoloog moet al
dood zijn geweest voordat hij
meters lager in het plantsoen
terechtkwam.
Rechtbankpresident mr. F. C.
Fliek, die met ieder van de drie
verdachten een menselijk ge
sprek trachtte op te bouwen,
wilde weten: "Vond u het niet
erg, deed het u wat?" Nunu:
"Het deed me niks. Ik had me
zelf bewezen dat ik kon doden
als het moest".
En Eli K., die dezelfde vraag
kreeg voorgeschoteld, hoewel
hij niet op De Groot had ge
schoten, antwoordde: "Het was
ook om de angst te overwinnen,
zodat de verdere executies
zonder problemen zouden
verlopen". De president "Zou
u het nog eens opnieuw kun
nen opbrengen. U heeft het nu
tenslotte allemaal meegemaakt
en u weet wat het betekent voor
de gijzelaars?". Nunu: "Ja
hoor, als het goed is voor onze
Molukse zaak." De president
"Inclusief het doodschieten".
Nunu: "Met alles- erbij, ja".
Afscheid
Gaandeweg de gijzeling besloot
het trio terroristen dat de gede
puteerden Trip en Huizinga
gedood zouden worden als hun
eisen niet zouden worden in
gewilligd. Maandagavond
mochten de gedeputeerden
naar huis bellen om afscheid te
nemen van hun gezin. Nunu:
"Ik zou Trip voor mijn reke
ning nemen en Dickie zou Hui
zinga pakken".
Nunu was al begonnen met af
tellen toen de mariniers hun
bevrijdingsactie begonnen. De
heer J. Trip werd toch neerge
schoten. Een maand later is hij
aan de gevolgen daarvan be
zweken. De kogel was, zo heeft
het onderzoek uitgewezen, af
komstig uit een pistool dat
Dickie H. (20) tijdens de gijze
ling had gehanteerd. Dickie
daarover "Maar ik heb niet op
hem geschoten. Niet gericht
tenminste. Ik schoot op de ma
riniers, en alle gijzelaars lagen
volgens mij op de grond".
Dickie werd tijdens de ondervra
ging onwel. De zitting moest
twintig- minuten worden ge
schorst. Toen was Dickie weer
bijgebracht. De president wil
de van hem weten: "Als de twee
gedeputeerden zouden zijn
geëxecuteerd en er zou dan nog
niets gebeurd zijn, was u dan
verder gegaan met doodschie
ten?" Dickie bleef het ant
woord schuldig.
De president "Had u het erg ge
vonden als u zelf bij de bevrij
dingsactie was doodgescho
ten." Dickie had niets liever
gewild. Hij zei: "Nee hoor, dat
had ik nog liever gehad dan de
ze rechtszaak. Ik ben bereid
mijn leven te offeren voor de
Molukse zaak. De actie was dan
ook bedoeld als verzet tegen
het beleid van de Nederlandse
regering dat er op gericht is ons
te onderdrukken, en de RMS
aan de kant te zetten. Neder
land blijft ook de militaire rege
ring van Indonesië ondersteu
nen. Mede daardoor duurt de
onderdrukking van ons volk en
vaderland voort".
De president "Heeft u de indruk
dat u met het doden van men
sen uw zaak verder heeft ge
holpen? Hoe zou dat trouwens
kunnen, een goed doel dienen
door zoiets verschrikkelijks?"
Maar Dickie kwam niet tot een
antwoord. Eli K. wenste de ac
tie helemaal niet te motiveren.
Zijn motto: "Ik wil nou gewoon
mijn straf, dezelfde als mijn
vrienden en verder geen geou-
wehoer".En toen de president
doorvroeg: "Het gaat toch het
ene oor in en het andere weer
uit. We worden toch als misda
digers behandeld. Het zijn hier
allemaal racisten".
Correct
Aan het einde van de eerste zit
tingsdag las de rechtbankpre
sident de verklaringen voor
van enkele ex-gijzelaars. Een
van hen: "De bezetters waren
vriendelijk en correct, maar re
gelmatig werd ons meegedeeld
dat we snel zouden worden
doodgeschoten. Toen ze had
den besloten Trip te doden
kregen we te horen: Kijk maar
goed, dan weetje hoe het straks
bij jezelf gaat".
Uit die verklaringen werd ook
duidelijk dat de aanwezigheid
van een radio een belangrijke
rol tijdens de gijzeling had ge
speeld. Het trio had via de radio
vernomen dat er twee gedepu
teerden onder de gijzelaars wa
ren. Ze hadden die het eerst een
doodvonnis aangezegd om hun
eisen naar buiten toe meer
kracht bij te zetten. Voorts
werd hun zelfvertrouwen op
gevijzeld als ze hoorden dat
hun schoten naar buiten in en
kele gevallen mensen hadden
verwond. De rechtbankpresi
dent tot de verdachten: "U had
een enorme lol he, als u iemand
raakte."
De zitting duurt voort
De drie Molukse verdachten.
DEN HAAG (ANP) - Minister Wiegel van binnenlandse
zaken voelt niets voor het noemen van namen tegenover
de gemeenteraad tijdens sollicitatieprocedures voor een
nieuwe burgemeester. Ook voelt hij niets voor een in
spraakprocedure bij een dergelijke benoeming die de
gemeenteraad of een vertrouwenscommissie „via de ach
terdeur" de kans zou geven bijna een gekozen burge
meester te verkrijgen. Hij houdt vast aan de benoemde
burgemeester, waarbij de commissaris van de koningin in
de betreffende provincie de voordracht opstelt en de
kroon benoemt.
De bewindsman zei een en ander
gistermiddag in de Tweede Ka
mer bij de behandeling van zijn
brief over nieuwe werkafspraken
met de commissarissen van de
koningin over de te volgen pro
cedure bij de benoeming van
burgemeesters. De beide rege
ringspartijen, CDA en WD,
steunen Wiegel met lovende
woorden over de duidelijkheid
die hij met die werkafspraken
heeft geschapen. Volgens Wiegel
was er een doolhof ontstaan, een
„chaotisch woud".
Dit doordat de wens tot inspraak en
medezeggenschap bij de benoe
ming van een nieuwe burgemees
ter overal op een andere manier
vorm en inhoud had gekregen,
ook afhankelijk van de opstelling
van de betreffende commissaris
van de koningin. De ene commis
saris was meer geneigd de ge
meenteraad bij de procedure te
betrekken dan de andere. Door al
deze ontwikkelingen was er vol
gens Wiegel een wildgroei ont
staan die de duidelijkheid niet
bevorderde en bovendien de pri
vacy van kandidaten dreigde aan
te tasten. Burgemeesters die sol
liciteerden naar een functie in
een andere plaats kregen daar,
omdat hun naam vroegtijdig uit
lekte, grote moeilijkheden, aldus
Wiegel.
(WD) benadrukten de moge
lijkheid van elke gemeenteraad
het recht van petitie, waarin ver
langens over de nieuwe burge
meester aan de commissaris van
de koningin kenbaar kunnen
worden gemaakt. De commissa
ris moet bovendien aan elke sol
licitant een verslag toesturen van
de vergadering met de raad
waarin hij de profielschets heeft
besproken. Dit overleg moet ech
ter beperkt blijven tot aan de
kandidaat te stellen eisen van be
kwaamheid en geschiktheid.
PvdA-woordvoerder Stoffelen had
weinig goede woorden over voor
de brief van de bewindsman.
Naar zijn oordeel verkleinen de
„werkafspraken" de mogelijk
heden tot inspraak van de ge
meenteraden drastisch terwijl
het ook onaanvaardbaar centra
listisch is. „Waardevolle experi
menten met vertrouwenscom
missies dreigen vrijwel volledig
te worden getorpedeerd", aldus
Stoffelen, die van mening was dat
de gemeenteraden, zij het ver
trouwelijk, namen te horen moe
ten krijgen van de sollicitanten.
Ministe'r Wiegel wees alle
van de socialistische woordvoer
der af. Daarbij wees hij erop dat
onder het „de heer Stoffelen
dierbare" vorige kabinet in no
vember 1973 de toenmalige mi
nister van binnenlandse zaken
De Gaay Fortman het recht van
aanbeveling door de gemeente
raden afwees.
AMSTERDAM (ANP) - In de loop
van volgende week zal het werk
bij een aantal Amsterdamse
overheidsbedrijven worden plat
gelegd. De bedrijven waar een
stakingsactie wordt doorgevoerd
zijn: het openbaar vervoer, de
stadsreiniging, publieke werken
en de post. Dit is gistermiddag
besloten op een door duizend
ambtenaren bezochte extra le
denvergadering van de ABVA in
de hoofdstad.
De stakingsactie zal nog worden
doorgevoerd voor de behande
ling van de bezuinigingsnota
maandag 26 juni in de Tweede
Kamer. Met de actie wil de ABVA
protesteren tegen de voorgeno
men bezuinigingen in de ge
zondheidszorg, het welzijnswerk,
de sociale werkvoorzieningen en
de aantasting van het inkomen en
de rechtspositie van het over
heidspersoneel in het algemeen.
De ledenvergadering kwam tot de
conclusie dat overleg met de re
gering en de minister van bin
nenlandse zaken, Wiegel, op dit
moment niet meer mogelijk is en
dat de tijd voor harde acties is
aangebroken. "Wij wensen ons
niet als politieke speelbal te laten
gebruiken", aldus de ABVA-ver-
gadering gistermiddag in Am
sterdam.
Het centraal bestuur van de cen
trale van hogere ambtenaren
(CHA) heeft gisteravond defini
tief besloten niet mee te doen met
de demonstratie van ambtenaren
op 26 juni tegen de bezuinigings
plannen.
De vijf centrales van overheidsper
soneel waaronder de CHA heb
ben zich bereid verklaard mee te
bezuinigen nu de zorgelijke so
ciaal-economische toestand dit
nodig maakt.
De CHA blijft bereid tot acties
wanneer mocht blijken dat reëel
en open overleg niet mogelijk is.
DEN HAAG - Haagse recher
cheurs dreggen in een sloot bij de
wijk Eindstede in Den Haag waar
vier jongens gistermiddag een plas
tic zak vonden met een deel van een
menselijke romp erin. De stukken
zijn voor nader onderzoek naar het
gerechtelijk laboratorium in Rijs
wijk gebracht. Een woordvoerder
van de politie verklaarde dat ui
teraard wordt vermoed dat de li
chaamsdelen hebben toebehoord
aan Clara van Engers van wie al
eerder in Den Haag resten zijn ge
vonden.
DEN HAAG (ANP) - Het gebruik
van elektronische rekenappara-
tuur zal met ingang van de schrif
telijke eindexamens vwo, havo,
mavo en lbo-c in 1980 voor het
eerst worden toegestaan, zo heeft
het ministerie van onderwijs gis
teren gemeld.
Voor staatssecretaris De Jong heb
ben de elektronische rekenma
chines nu genoeg voordelen, o.a.
door de lage aanschafprijs, om
het gebruik er van toe te staan.
"Tegenover het beperkte en te
beperken nadeel van een moge
lijke verwaarlozing van reken
technieken kan men belangrijke
voordelen stellen die pleiten voor
het gebruik van elektronische
rekenapparaten in de hogere
leerjaren en bij de eindexamens",
zo stelt de bewindsman.
In het onderwijs kunnen deze ap
paraten een nuttige functie heb
ben ter voorbereiding op het ge
bruik in de latere praktijk. Ook
wordt het mogelijk problemen
aan te snijden die men nu ver
mijdt vanwege het teveel eisende
rekenwerk. "Dikwijls zal men bij
het opstellen van vraagstukken
er voor zorgen dat de gegevens zo
worden gekozen dat men tijdro
vende becijferingen voorkomt,
omdat die de aandacht te veel van
het eigenlijk probleem zouden
afleiden. Als de leerlingen de be
schikking hebben over elektro
nische rekenapparatuyr kan men
hen confronteren met echte
problemen in plaats van studeer
kamerproducten", aldus staats
secretaris De Jong.
De zakrekenmachine is de kinder
schoenen en -ziekten te boven.
Ook is de prijs van eenvoudige
DEN HAAG (SP) - De 32-jarige beheerder van een bankfiliaal in Scheve-
ningen heeft eind vorige week en begin deze week 203.000 gulden van
zijn werkgever verduisterd. Het geld is verdwenen aan de roulettetafels
in het casino in Zandvoort. De verdachte, die gisteren in het Haagse
hoofdkantoor van de bank werd aangehouden, heeft bekend.
Hij heeft de recherche verteld tot zijn daad te zijn gekomen, omdat hij
dacht, een systeem te hebben gevonden om de casinobank te laten
springen. Vorige week vrijdag haalde hij 74 mille uit de kluis en ging
daarmee naar Zandvoort. De kassier van het casino vroeg hij de door
hem ingeleverde bankbiljetten maar in de bundeltjes te laten zitten. "Ik
kom de stapeltjes straks wel terughalen", zo riep de goklustige man.
Het door hem bedachte systeem functioneerde duidelijk niet, want be
rooid kwam hij terug in Scheveningen. Zaterdag en maandag j.l. haalde
hij opnieuw geld uit de bankkluis, dat hij allemaal aan de casinotafels
verspeelde.
apparaten, geschikt voor het on
derwijs, de laatste jaren aanzien
lijk gedaald. De zakrekenmachi-
nes worden bij studie en beroep
steeds meer gebruikt. Met name
bij de studie van de economische
wetenschappen, natuurweten
schappen en de wiskunde ver
vangt deze apparatuur in toene
mende mate de tot nu toe ge
bruikte tafels en rekenlinialen.
OPEN BRIEF
AAN FRACTIE
CDA OVER
UC-PROJECT
DEN HAAG (ANP) - De CDA-frae-
tie in de Tweede Kamer mag bij
de levering van verrijkt uranium
aan Brazilië niet met minder ak
koord gaan dan in de motie-Van
Houwelingen staat. Die motie
verlangt een sluitend regiem te
gen mogelijk misbruik alvorens
verrijkt uranium naar Brazilië
wordt verscheept. De regering
probeert al enkele maanden in
overleg met Engeland en de
Bondsrepubliek, de Nederlandse
partners in het ultracentrifuge-
project, uitvoering aan deze mo
tie te geven,-maar beide landen
zouden daar weinig voor voelen.
De eis aan de CD A-fractie is neer
gelegd in een open brief, onder
tekend door een aantal promi
nente CDA-leden en de jonge
renorganisaties van KVP, AR en
CHU.
De ondertekenaars van de brief
zeggen ernstig verontrust te zijn
over de besluitvorming rond het
ultracentrifugeproject. Hoewel
waardering wordt uitgesproken
voor het streven van de regering
de motie-Van Houwelingen uit
gevoerd te krijgen, wordt tevens
aan het resultaat van die pogin
gen getwijfeld. "Met minder dan
deze motie akkoord gaan is vol
strekt onverantwoord", zo staat
in de brief.
Minder meegaand
AMSTERDAM (ANP) - De 54-
jarige Gerard van S. uit Gou
da, die vorig jaar brand heeft
gesticht in de Blaricumse
villa van Pieter Menten, is gis
teren door de rechtbank in
Amsterdam veroordeeld tot
tien maanden gevangenis
straf. waarvan drie voorwaar
delijk. De rechtbank toonde
zich hiermee minder mee
gaand dan de officier van jus
titie, mr. L. de Beaufort, die
tegen Van S. slechts een
voorwaardelijke terbeschik
kingstelling had geëist.
DEN HAAG - De leden van Gedeputeerde
Staten in Zuid-Holland, het dagelijks
bestuur van de provincie, zijn het on
derling eens geworden over de porte
feuilleverdeling.
Door de uitbreiding van het aantal gede
puteerden van zes naar acht was een
herverdeling van de taken nodig. Ook
lag er een eis van het CDAi dat zich met
twee leden in het dagelijks bestuur on
derbedeeld voelt, om dat te compense
ren met het toekennen van "zware" por
tefeuilles. Dat heeft er kennelijk toe ge
leid dat de portefeuille van de Alphense
CDA-gedeputeerde Buijsert is uitge
breid met het grondbeleid, dat in het vo
rig college nog in handen was van de
PVDA. Ir. N. Buijsert heeft als taken be
houden: het algemene planologische
beleid en in het bijzonder de zorg voor
het westelijk en zuidelijk deel van de
provincie, tot uiting komend in streek
plannen, gemeentelijke bestemmings
plannen, de woningbouw en de bouw
vergunningen. Het personeelsbeleid van
de provincie berust niet meer bij Buij
sert: daar is nu de nieuwe PvdA-gedepu-
teerde Diepenhorst verantwoordelijk
voor.
Ook de portefeuille van de tweede CDA-
gedeputeerde, Noordwijker Brink, is
uitgebreid. Van PvdA-gedeputeerde
Boone heeft hij bejaardenzorg overge
nomen. Jeugdzorg en sportzaken, als
mede volksgezondheid blijven tot het
takenpakket van mr. N.W.A Brink beho
ren. Hij is verder verantwoordelijk voor
het bibliotheekwezen, archeologie, ge
meentelijke strafverordeningen (in het
vorig college nog in handen van de
PvdA) taxizaken en onteigeningszaken.
Brink heeft culturele aangelegenheden
afgestaan aan mevrouw Günther, de
nieuwe WD-gedeputeerde.
Drs J. Borgman (PvdA) blijft de eerst ver
antwoordelijke man in het college voor
het planologisch beleid in Zuid-Holland
oost het streekplan, gemeentelijke be
stemmingsplannen, woningbouw en
bouwvergunningen. Geprolongeerd in
zijn portefeuille zijn eveneens recreatie,
natuurbehoud en landschapsbescher
ming (met uitzondering van enkele re
creatieschappen) en de fietspaden. On
derwijs is van Borgman naar mevrouw
Günter gegaan. Opvallend is dat Borg
man wegen, vaarwegen en verkeer heeft
afgestaan, al is het aan een partijgenoot-
Diepenhorst.
Drs. J.H. Boone PvdA blijft gedeputeerde
voor provinciale financiën, algemene
bestuurlijke aangelegenheden en juridi
sche zaken, integrale beleidsplanning en
algemene zaken. Bejaardenzorg heeft hij
overgedaan aan mr. Brink.
WD'er Noorland heeft, overeenkomstig
zijn wens, economische aangelegenhe
den van de PvdA overgenomen. Agrari
sche aangelegenheden, landinrichting
(ruilverkaveling), watei schapsaangele
genheden blijven tot zijn portefeuille
behoren. Hetzelfe geldt voor gemeente-
fïnanciën en molenbehoud. Noorland
heeft de toepassing van de algemene bij
standswet afgestaan aan PvdA'er Diep
enhorst en monumentenzorg aan zijn
partijgenote mevrouw Gunter. Het on
derwerp "veren" is door Noorland van
Borgman overgenomen
De drie nieuwbenoemde leden van Gede
puteerde Staten hebben de volgende ta
ken.Mevrouw drs I Gunter (WD): cul
turele aangelegenheden, sociale aange
legenheden, het provinciaal studie
fonds, monumentenzort en onderwijs-
wetgeving F.A. Diepenhorst (PvdA):
personeelszaken, organisatie, wegen,
vaarwegen, verkeer en de algemene bij
standswet. J. Hoek van Dijke (PvdA):
milieubescherming, de recreatieschap
pen Grevelingen, Brielse Maas. Linge-
gebied en Alblasserwaard-Vijfheeren-
land i.o., voorlichting en inspraak.
