en' herzien houding;
tegenover inentin
Lezers schrijven
"De Here danken voor de. middelen'
MARXISME
VRIJDAG 16 JUNI 1978
LINKS -De kerkeraad van de
hervormde gemeente te
Rijnsburg doet niet mee in
het plaatselijke Interkerke
lijk Vredesberaad. Een ver
zoek daartoe was bij de ker
keraad binnengekomen. Na
enige discussie, waarbij vol
gens het Rijnsburgse kerk
blad duidelijk bleek hoe de
zaak van de vrede één ieder
ter harte gaat, werd toch be
sloten, op dit vlak afzijdig te
blijven wegens de uitgespro
ken voorkeur van het Vre
desberaad voor "links"
(stemadvies) en het "horizon
talisme". Wat de kerkeraad
onder dat laatste verstaat,
blijft in de mist. Er zal wel die
stroming in het huidige
theologisch denken mee be
doeld zijn, die het heil, zoals
dat in de bijbel wordt ge
proclameerd, direct betrekt
op de aardse samenleving.
Vesper. In de eerste van een
serie vespers van de Willi-
brordcantorij te Oegstgeest
wordt zondagavond om half 9
in de Groene Kerk aldaar mu
ziek ten gehore gebracht van
Purcell, Schütz, Bach, Böhm
en Soler. Een strijkersen
semble en de claveciniste
Thérèse de Goede verlenen
medewerking. Het geheel
staat onder leiding van Theo
Goedhart.# Koffiebar. Van
avond (vrijdag) om 8 uur
wordt in de nieuwe koffiebar
van Youth for Christ Mors-
weg 114 Leiden informatie
over deze jeugdbeweging
verstrekt. Ook Klaas Bos-
scher, de nieuwe regioleider,
zal aanwezig zijn.
Omgangstaal
Stelling. Th. Booij, vandaag
aan de Vrije Universiteit te
Amsterdam gepromoveerd
tot doctor in de godgeleerd
heid, in één van zijn stellin
gen: "Het veelvuldig ver
schijnen van bijbelvertalin
gen in de hedendaagse om
gangstaal kan leiden tot de
misvatting dat de gedach
ten wereld van de bijbel dicht
bij de onze zou staan".
Beroepingswerk. Hervorm
de Kerk: beroepen te Twello
H. Faas Appelscha, te Almelo
S. de Vries Peize, te Wagenin-
gen J. den Hoed Sliedrecht,
aangenomen naar Veenen-
daal P. Vermaat Vlaardingen,
naar Laren (Geld.) P. Berg-
kotte Zoutelande, naar Em-
men C. J. Baart Vaassen, be
dankt voor Utrecht J. Riet
berg Ommen, voor Ridder
kerk A. van Brummelen Hui
zen, voor Harderwijk en voor
Bleskensgraaf I. Kok Zoe-
termeer, voor Maasdam B.
van der Lelie Raamsdonk
(gaat naar Hoogeveen), voor
Oudewater H. Koudstaal
Ridderkerk, voor Harskamp
A. Vlietstra Doornspijk, voor
Rotterdam-Zuid W. A.
Vlasblom De Bilt. Gerefor
meerde Kerken: beroepen te
Waarder P. Kuizenga Delden,
te Schoonhoven B. Braam
Vlaardingen, te Haarlem
mermeer D. W. Dondorp
Dronten, aangenomen naar 't
Harde W. van der Kooij Sint
Jansklooster, de benoeming
tot godsdienstleraar te Spij-
kenisse A. E. van der Woude
Delft. Geref. Kerken Vrijge
maakt: bedankt voor Albany
(Australië) M. Blok Waard
huizen.
Lefebvre. De geschorste
Franse aartsbisschop Marcel
Lefebvre is van plan, eind de
ze maand in zijn eigen semi
narie in Econe (Zwitserland)
weer zestien nieuwe priesters
te wijden.
Het lijkt erop dat de rechts-orthodoxe Gereformeerde Ge
meenten in ons land - wel te onderscheiden van de "ge
wone" Gereformeerde Kerken - zich vrijer gaan opstellen
tegenover inentingen. Een artikel van de Gorkumse arts
P. A. Dieleman in het laatste nummer van "De Saambin
der", het weekblad van de Gereformeerde Gemeenten,
wijst in die richting.
Hij schrijft: "Wanneer men mee- Zijn zegen deze ziekte te bestry-
maakt hoe een gezond kind door den".
polio levensgevaarlijk ziek wordt Oe Gorkumse dokter kan dat vrij
en blijvend invalide, dan kan moedig en helder geargumen
teerd in dit landelijke kerkblad
schrijven, zonder van redactie-
wege te worden tegengesproken.
Dat kan moeilijk anders dan als
een koerswijziging worden uit
gelegd.
Ds. A. F. Honkoop te Rotterdam
heeft op een vraag van de pers
wel geantwoord dat op de leden
geen aandrang zal worden uit
geoefend om hun kinderen te la
ten inenten, maar het zwijgen is
nu in positieve zin verbroken, en
dat reeds zal twijfelmoedigen
over de drempel helpen. Zo zal
ook de feitelijke mededeling bin
nen de scholengemeenschappen
"Guido de Bres" te Rotterdam en
"De Driestar" te Gouda, gericht
aan leerlingen en ouders, dat er
ook in Rotterdam gelegenheid tot
inenting bestaat, haar uitwerking
niet missen. De Gereformeerde
Gemeenten hebben in deze
scholengemeenschappen een
dikke vinger in de pap.
Afgod
tegen polio geen ander middel dan
Hoewel individuele leden die an
ders beslisten, geen tuchtmaat
regelen hoefden te vrezen, heeft
deze groep gemeenten - in de vo
rige eeuw ontstaan rond de Bent-
huizer hervormde predikant Le-
deboer- toch altijd afwijzend ge
staan tegenover inenting ter
voorkoming van besmettelijke
ziekten. In plaatsen waar nog
steeds velen zich om godsdien
stige redenen aan vaccinatie ont
trekken, heeft ze een vrij grote
aanhang en invloed.
Vaak wordt de anti-houding bin
nen deze lokale gemeenschappen
nog aanzienlijk versterkt door de
aanwezigheid van nog andere
streng-orthodoxe aroeperinaen,
zoals de Gereformeerde Gemeen
ten in Nederland (volgelingen
van dr. C. Steenbloken de oud
gereformeerden. Nog deze week
luaarschuwde de voorzitter van
de synode van de Gereformeerde
Gemeenten in Nederlandds. M.
van Beek uit Opheusden, tijdens
een bidstond in Gouda ter inlei
ding van een synodezitting voor
"het geloof in de vaccinatie-af
god". "Het vreesachtige volk van
God wordt toegeroepen niet te
vrezen, daar het staat van eeu
wigheid", zo betoogde hij. "Im
mers, hun is het Koninkrijk des
vredes bereid. In die wetenschap
is alle verdrukking toch slechts
een verdrukking van tien dagen".
De in deze kringen aangehangen
theologie, met name over "Gods
voorzienigheid", brengt mee, dat
mensen elk medisch ingrijpen-
vooraf verwerpen. Wie gezond is,
moet niet op ziekte - die mogelijk
niet eens komt - vooruitlopen, en
wie door ziekte wordt geslagen,
moet dat berustend aanvaarden
als komend van God.
Dat maakt het leed dat men moet
dragen als eigen kinderen wor
den getroffen door - wat men er
vaart als - "gevolgen van de zon
de" dubbel zwaar. In de soms
grove beschuldigingen die een
poliogolf telkens weer losmaakt
aan het adres van deze mensen zit
dan ook iets zeer onbarmhartigs.
Hoe verderfelijk men hun ge
loofsbezwaren ook vindt, de sug
gestie dat hun afwijzing voort
komt uit een ontkenning van ver
antwoordelijkheid voor hun kin
deren mist elke grond. Juist van
uit die verantwoordelijkheid
komen zij, hoe onbegrijpelijk dat
voor anderen ook is, tot deze
houding. Niet-inenting is bij hen
net zo'n daad als inenting bij an
deren.
Dwang
De arts Dieleman geeft in "De
Saambinder" blijk van een heel
andere benadering.
Hij zegt dat ouders, toen er nog
geen mogelijkheid van vaccinatie
was, bij een epedimie zeker heb
ben uitgezien naar middelen om
te ontkomen aan de dood en ver
derf zaaiende ziekte. Mogelijk
zijn ze tijdelijk naar een ander
gebied gegaan, waar de kans op
besmetting door betere hygiëne
minder was.
Als aan het eind van de 18de eeuw
de mogelijkheid van pokken-
vaccinatie wordt ontdekt, blijkt
dat inenting een grote zegen voor
de mensheid is. Ziekten, aldus
dokter Dieleman, die de mens
heid teisterden en waardoor alles
werd ontwricht werden onbe
langrijk. Betere hygiënische om
standigheden (huisvesting, wa
terleiding, riolering) en de vacci
naties hebben het optreden van
epidemieën in onze tijd beperkt
tot de influenza. In minder ont
wikkelde landen moet men ook
nu nog, bijvoorbeeld bij de medi
sche zending, proberen om via
hygiëne en inentingen epide
mieën te bestrijden. Pokken, po
lio en de minder ernstige influen
za kunnen, zo schrijft Dieleman,
niet met geneesmiddelen worden
bestreden, zodat vaccinatie en
strenge hygiëne de enige moge
lijkheden zijn.
SJ. de Groot
Bij de pokkenbestrijding leidde dat
tot vaccinatiedwang. Zonder
inenting mocht men niet naar
school. (Er gaan nu stemmen op
om ook de polio-inenting dwin
gend voor te schrijven - redactie).
Reacties van christelijke en ook
van niet-christelijke kant bleven
echter niet uit, omdat na pokken-
vaccinatie bij een zeer beperkt
aantal kinderen blijvende nade
lige gevolgen optraden, met na
me wanneer zich bij het kind of
de familie afwijkingen voorde
den.
De Staatkundig Gereformeerde
partij - waarop vele leden van de
Gereformeerde Gemeenten en
aanverwante groeperingen zich
politiek oriënteren - was de be
langrijkste tegenstander van
vaccinatiedwang, zo vervolgt
dokter Dieleman. Daarmee werd
het gehele inentingsprobleem in
een politiek-godsdienstig kader
geplaatst en de vaccinatie als in
strijd met de "goddelijke voor
zienigheid" afgewezen.
Nood
Dieleman constateert dat waar
niet-vaccineren wordt gezien als
een uiting van vertrouwen in God
en als een kenmerk van geloof,
velen onzeker worden. Zij vrezen,
als zij tot inenting besluiten, Gods
eer tekort te doen
De gewetensnood spitst zich toe op
de verantwoordelijkheid voor de
kinderen en het gebruik van door
God gegeven middelen enerzijds
met daartegenover het verwijt en
zelfverwijt over gebrek aan Gods
vertrouwen.
Medemensen kunnen die nood niet
oplossen, meent dokter Diele
man. "In de persoonlijke relatie
tot God kan hier, onafhankelijk
van menselijke redeneringen, de
weg geopend worden waarop we
met een oprecht geweten voor
God kunnen wandelen. De van
God gegeven middelen, die, be
houdens in enkele gevallen bij de
pokkenvaccinatie, geen blijven
de nadelige gevolgen hebben,
zouden moeten uitdrijven tot de
gever van dit goed. Bij nadere be
schouwing blijkt het normaal,
middelen te gebruiken die de
weerstand kunnen verhogen en
daardoor ziekten kunnen voor
komen".
Mede door het stuk van Dieleman,
maar uiteraard ook naar aanlei
ding van de nieuwe poliogolf zal
de discussie over deze zaak in de
rechtse sectoren van de gerefor
meerde gezindte ongetwijfeld
opnieuw op gang komen. De
Gorkumse arts zou zijn stuk niet
hebben gelanceerd en "De
Saambinder" zou het waar
schijnlijk niet hebben opgeno
men als het niet de hoogste tijd
was voor een nadere bezinning.
Men kan toch niet lijdelijk toe
zien als regelmatig zoveel kinde
ren (nu alweer 33) tot slachtoffer
worden veroordeeld.
Draad
Het Reformatorisch Dagblad
(SGP), dat tot dinsdagavond jl.
over de huidige poliogevallen zo
veel mogelijk heeft gezwegen,
meent, dat de raad van de apostel
Paulus om het eigen gedrag niet
tot maatstaf voor anderen te
stellen als een gulden draad door
deze discussie geweven moet
zijn. "Een ieder zij in zijn eigen
gemoed ten volle verzekerd".
Het is volgens het blad te lichtvaar
dig om met een beroep op de leer
der vaderen tot afwijzing te ko
men. "Daar is meer voor nodig"
Overigens is de krant het met
SGP-voorzitter dominee Abma
eens dat ook niet-inenting een
beslissing is.
Als de "leer der vaderen" niet meer
strikt als enige richtlijn geldt, on
tstaat er ruimte voor een ander
inzicht. Of om met dokter Diele
man te spreken: "voor nadere be
schouwing".
De mensen in de gezondheidszorg,
die alles proberen om in de
kwetsbare gebieden de vaccina
tiegraad op te schroeven, niet
door dwang maar door geduldige
overreding, zullen deze ontwik
keling toejuichen als een stap in
de goede richting.
Zolang er geen inentingsplicht te
gen polio bestaat, zal een positief
woord van één eigen arts meer
uitwerken dan alle verwijten bij
elkaar.
Als de hervormde raad "Kerk en
Theologie" respectabele redenen
aanwezig acht voor een dialoog
binnen de kerken over Marxis
me, wil ik U graag enkele aante
keningen weergeven van een re
de, die ik van Prof. dr. A. Troost
hoogleraar aan de Vrije Universi
teit te Amsterdam begin dit jaar
heb gehoord. In ons land en in het
Westen van Europa kennen wij
het zgn: democratische vrij-
heidssocialisme. Het is sterk
verwant aan het marxisme, maar
kenmerkt zich als een gematigde
stroming.
Wat staat het communisme voor
ogen? De totale overheersing
van de gehele wereld.
Maar helaas is het zover nog niet.
Nu heeft het communisme nog
zijn medewerkers nodig. Welnu
via het tussenstation van het so
cialisme, zal het communisme
zijn veroveringstocht voortzet
ten. De gematigden van het so
cialisme hebben bijna al 100 jaar
een geweldige invloed kunnen
uitoefenen op de christenheid.
De Barthiaanse theologie ging
openlijk de weg bereiden voor
een geestelijke en militaire ont
wapening tegenover het
marxisme en communisme. Wij
hebben de zgn. doorbraak mee
gemaakt, toen een aantal her
vormde theologen zich aansloot
bij de PvdA. Die doorbraak
scheen mislukt te zijn. Maar er
kwam een tweede doorbraak een
doorbraak in omgekeerde rich
ting. De christenen braken nu
niet uit hun christelijke partijen,
neen, zij braken met hun socialis
tische ideeën in in de christelijke
partijen. Het eerst in de K.V.P.,
later ook in de A.R. en de CHU.
Met deze nieuwe inspiratie ging
men al spoedig praten over een
fusie. Er werd zelfs gedacht aan
vermenging van de namen: anti-
historisch en christelijk revolu
tionair. De sociaal-economische
belangstelling was zeer centraal
komen te staan in de politiek. Al
spoedig kwam het tot een sa
mengaan van de drie genoemde
partijen, nl. het C.D.A.
Maar terug naar het communisme?
Hoe is het mogelijk "samen op
weg te zijn met het communis
me?" Het communisme, zo U wilt
het marxisme, zit niet stil. Ge
staag gaat de infiltratie door en
het maakt gebruik van een zich
snel doorzettende uitholling,
verzwakking en verwereldlij
king van het christendom. "De
Dit wordt niet zozeer veroor
zaakt door de moderne theolo
gie, maar veeleer omgekeerd:
moderne theologie is evenzeer
als de moderne socialistische
politiek van christenen een
vrucht van ontspoord, uitgehold
en verschraald geloofsleven."
Vandaar ook dat binnen de ker
ken geconstateerd moet worden
een slappe weerloosheid en naïe
ve volgzaamheid, waarmee men
ontvankelijk wordt voor socialis
tische leuzen en programmapun
ten.
Een dialoog met het Marxisme?
Hoe het Marxisme zich ook pre
senteert: het is en blijft een Gods
vijandige, macht. In plaats van de
totale heerschappij van Christus
predikt de marxistische heilsleer
de totale heerschappij van de
mens die onder leiding van een
profetische elite met de socialis
tische heilsleer en door middel
van een totale staatsmacht on
derweg moet zijn, naar een toe
komst, die de christenen dan wel
het Koninkrijk Gods mogen
noemen.
Er is een geest van verblinding ge
varen onder vele christenen. Vele
kerkmensen zijn zo zeer in de
greep van materialistische heb
zucht en genotzucht van de grote
massa gekomen, dat zij blind ge
worden zijn voor de geestelijke
strijd, waarmee Christus op weg
is naar Zijn toekomst. In die strijd
mogen wij niet blind zijn voor de
vele fouten, die het christendom
in het verleden heeft gemaakt en
nog steeds maakt. Alle mensen in
deze wereld lijden onder de
breuk met God. Daarom begeren
alle mensen naar hetzelfde: vre
de, vreugde, gerechtigheid, wel
vaart en welzijn. De mens, die
met God niet rekent - het
Marxisme doet dat niet - meent
deze heilsstaat zelf te moeten op
bouwen. De christen, die.luistert
naar de Bijbel, is op weg naar het
grote Rijk van Jezus Christus. De
grote dwaling van de steeds so-
cialistischer wordende christen
heid is dat de idealen van het
Marxisme en het komende Gods
rijk samenvallen en door beide
kunnen nagestreefd worden.
J. Boelema
Smaragdlaan 35,
Leiden.
Grofsmederij (1)
gen ontladen. Wij, bezetters heb
ben één grote fout begaan. De
heer Schut hadden we al twee
jaar geleden naar huis moeten
sturen. Dan had de ,,Grof' nog
gedraaid en was een boottocht
inderdaad niet nodig geweest.
F. Flippo
Talmastraat 55,
Katwijk aan Zee
Gaarne wil ik even inhaken op uw
voorpagina-artikel betreffende
de boottocht van de ex-bezetters
van de Grofsmederij. Hoofdre
dacteur Han Mulder heeft school
gemaakt. Had hij het op 8 april jl.
over een middagje Duinrell, de
heer Schut heeft het over de
speeltuin. Natuurlijk begrijp ik,
dat de uitlatingen van de heer
Schut bedoeld zijn om een wig te
drijven tussen de bezetters en de
Leidse bevolking. Dat zal hem
niet lukken.
De Leidenaars weten namelijk dat
het heer Schut mede verant
woordelijk is voor het werkloos
zijn van een paar honderd werk
nemers. Dat zij dat weten bewijst
de geweldige opbrengst van de
collecte. Van het geld kon o.a. een
Marokkaanse werknemer naar
zijn land terug. Kosten 3500.-.
De directie heeft hem zijn rech
tens toekomende salaris niet uit
betaald, dus deed de Leidse be
volking het wel even.
Ja, het actiecomité een feestcomité.
Zelf maakte ik geen deel uit van
het comité. Wel heb ik deze men
sen kritisch gevolgd. Met mijn
hand op mijn hart kan ik verkla
ren, dat deze knapen dagen en
nacht gewerkt hebben voor het
behoud van onze Grofsmederij.
Het heeft niet mogen baten om
dat de ex-directeur en de raad van
commissarissen de zaak al naar
de knoppen geholpen hadden, ja
dan de boottocht. De heer Schut
beseft nog steeds niet wat hij
"zijn" werknemers heeft aange
daan. Een bezetting begin je niet
een, twee, drie. Heus, dan moet
zich in het verleden al heel veel
afgespeeld hebben.
Vele lijden dan ook nog onder de
geweldige dreun, die ze van hun
directeur ontvangen heb
ben.Zo'n boottochtje is goed be
steed. Kunnen de mensen napra
ten, elkaar opvangen, spannin
Grofsmederij (2)
In een artikel op de voorpagina van
het Leidsch Dagblad (12 juni)
spuwde ex-KNG-directeur Schut
zijn gal. Hij vroeg zich af of "de
ondersteuningsgelden niet beter
besteed kunnen worden en of de
Leidse bevolking wel zo royaal
zou hebben gegeven, als ze van
tevoren had geweten waarvoor
het geld wordt uitgegeven."
De bezettingsactie was géén
feestelijk opzetje, maar bittere
noodzaak: een strijdbare reactie
op een jarenlang gevoerd wan
beleid van de directie. We kennen
de manier waarop ex-directeur
Schut gelden "beter" wil beste
den. In elk geval niet in het be
lang van de werknemers. De be
langen van de werknemers wer
den geschaad door manoeuvres
van het kapitaal: de surseance
van betaling en het geforceerde
faillissement. De vroegere werk
nemers van de Grofsmederij
moeten nu door toedoen van ex-
directeur Schut hun loon via een
loonvordering opeisen. Nee, de
heer Schut heeft geen recht van
spreken.
Tevergeefs probeert hij een wig te
drijven tussen vroegere werk
nemers van de Grofsmederij en
de Leidse bevolking. Tijdens de
bezetting is de strijd van de
werknemers onvoorwaardelijk
gesteund: vele daadwerkelijke
steunbetuigingen, adhesie-ver-
klaringen en financiële solidari
teit. De collecte-gelden werden
aangewend voor de geldelijke
ondersteuning van individuele
werknemers en om verdere im
pulsen aan de strijd voor behoud
van werkgelegenheid te geven.
Die strijd is niet opgehouden na
de bezetting.
Het gaat er nu om dat er druk wordt
uitgeoefend op het overnamebe-
leid en dat er door een actief
werkgelegenheidsbeleid van het
gemeentebestuur arbeidsplaat
sen behouden blijven, arneids-
plaatsen. In het belang van de
Leidse bevolking en het belang
van de vroegere Grofsmederij
medewerkers.
(door redactie bekort)
L. Ouwerkerk
voorz. Comité Behoud
werkgelegenheid Grofsmederij
G. Doustraat 95,
LEIDEN
WKL
Naar aanleiding van het artikel:
'Ouders te veel op peuterspeel
zalen aangewezen', dat vrijdag 2
juni in deze krant verscheen, wil
ik enige opmerkingen maken.
Hierin zijn helaas enkele storende
fouten geslopen.
Allereerst echter wil ik nogmaals
zeggen dat de Werkgemeenschap
Kindercentra Leiden (deWKL)
een overkoepelend orgaan is van
alle kindercentra (een verzamel
naam voor alle vormen van kin
deropvang) in Leiden.
De functie van deze stichting is het
ondersteunen en adviseren
de Leidse kindercentra en het
geven van informatie aan ouders
die vragen hebben op het gebied
van de kinderopvang.
Daarnaast beheert de WKL
speelotheek en een bibliotheek,
waar de kindercentra gebruik
van kunnen maken.
Zals het artikel ook vermeldt, zijn
er in Leiden maar twee kinder
dagverblijven, waar inderen voor
hele dagen opgevangen worden.
Ouders die, doordat zij bijvoor
beeld werken, opvang voor hele
dagen zoeken, kunnen met hun
kind dan ook dikwijls niet terecht
bij de kinderdagverblijven en
zijn daardoor veel aangewezen op
de peuterspeelzalen.
niet aan zijn doel, een bijdrage
leveren aan de algehele ontwik
keling van het kind, voorbij.
Bovendien moet opgemerkt wor
den, dat de kinderdagverblijven
wel onder een rijksbijdrage-re
geling vallen, maar dat er binnen
deze regeling weinig tot geen
mogelijkheden zijn voor een
eventuele uitbreiding van het
aantal kinderdagverblijven.
Gezien de grote behoefte aan op
vang voor hele dagen is dit een
droevige zaak.
Vertegenwoordigers van de WKL
hebben verder zitting in twee
gemeentelijke werkgroepen.
Een daarvan gaat over de bovenge
noemde rijksbijdrage-regeling,
waarvoor onder meer een inven
tarisatie is gemaakt van de mo
gelijkheden aan kinderopvang in
Leiden.
De andere werkgroep heeft een
voorstel gemaakt voor de verde
ling van de subsidie voor de peu
terspeelzalen..
Namens de WKL
Ad Prince.
Hoogl.Kerkgracht 4
Leiden
LEIDEN - Voor het mavo-diploma
slaagden aan de Leidse school voor
meao, Lammenschanspark 4, Leiden:
A. J. Arbouw, Leiden, J. P. Augustinus,
Voorhout, J. A. M. Berg, Noordwijker-
hout, M. d. Bode, Wassenaar, E. Bredow,
Leiderdorp, C. S. F. Chang, Ter Aar, R. v
Diest, Sassenheim, E. M. v. Dorp, Lei
den, N. J. v. Dijk, Katwijk aan Zee, B. v
Egmond, Wassenaar, W. E. M. v.d. Eshof,
Nieuw Vennep, J. A. Gordijn, Wasse
naar, J. M. Grimbergen, Lisse, N. P. M.
Groenewegen, Hazerswoude, J. d.
Groot, Leiden, P. Groot, Hazerswoude,
C. Y. H. Heemskerk, Valkenburg (ZH),
R. H. d. Heiden, Voorhout, T W. M Herr,
Aarlanderveen, M. A. Heyboer, Noord-
wijk, J. G. A. V. Heyningen, Zoetermeer,
P. J. J. Hoogerwerf, Hazerswoude, G. H.
J. v.d. Hoorn, Ter Aar, L. N. G. Hoorn,
Ter Aar, N. v. Hulzen, Katwijk aan Zee, J
H. Janszen, Voorschoten, I. Kemp,
Nieuwkoop, L. D. Kipuw, Alphen a d.
Rijn, F. O. S. v.d. Klei, Alphen a d. Rijn,
H. G. C. Koeleman, Ter Aar, G. L. Kuijl,
Leiden, K. J. Land waart, Wassenaar, T.
H. Langerhorst, Oegstgeest, U. Lut, Lei
den, C Marei, Katwijk aan Zee, M. A M.
Meyer, Sassenheim, J. C. K. R. d. Mildt,
Driebergen, H. Muys, Leimuiden, G. F
M. Peil, Hazerswoude-Rijndijk, M. C. H.
Rutgerink, Lisse, M. H. Rutgrink, Lisse,
J. A. Smit, Leiden, E. J. A. Snelder-
waard, Voorschoten, P. J. G. Stokman,
Zevenhoven, M. C. T Termeulen, Roelo-
farendsveen, J. J. Thijssen, Noordwijk,
A. J. M. v. Veen, Boskoop, J. A. v. Velzen,
Sassenheim, K. Verboom, Alphen a d
Rijn, M. C. Verloop, Noordwijk, J. S. G.
Vernooij, Leimuiden, C. Wassenaar,
Katwijk. A. F. J Wesselman, Roelofa-
rendsveen, J. P. Westerbeek, Waddinx-
veen, R. d. Zwart, Alphen a.d. Rijn, C. J.
v.d. Zwet, Roelofarendsveen.
fWAT TE DOEN TEGEN WAGENZIEKTE ?N/
-Vv