Willebrands zest niets...
In de zomer meer
verkeersongevallen
ÖSBSHSBISk
Ambassadeur opent behuizing vakgroep
Professor Van der Ploegstem van behoudende katholieken
Grens aan oecumene
VRIJDAG 9 JUNI 1978
Dit interview komt eigenlijk een jaar te vroeg", want vol
gend jaar kan ik méér zeggen." Pater prof. magister dr. J.
P. M. van der Ploeg, hoogleraar in de Bijbelwetenschap
pen aan de R.K. Universiteit van Nijmegen en lid van de
Koninklijke Academie van Wetenschappen, is nog een
jaar van zijn emeritaat verwijderd. Hij voelt zich nu niet
vrij om te zeggen wat hij wil. "Ik weet wel wat ik denk,
maar niet wat ik moet zeggen of mag zeggen." En: "Ik zeg
nu ook niet graag wat ik denk."
Aan het groot scholasticum van de
Dominicanen te Zwolle werd hij
daarna benoemd tot professor in
het Oude Testament en He
breeuws. Hij kan het niet nalaten
om zich wat minder positief over
professoren en collegae van vóór
zijn tijd uit te laten. "Ze studeer
den alléén St. Thomas." Hij ver
zucht wat binnensmonds: "Po
tentaten waren erbij."
In 1937 behaalde hij het licentitaat
in de bijbelwetenschappen te
Rome. In de oorlog dook hij on
der wegens illegale activiteiten
zoals hulp aan joden en artikelen
tegen het nazisme. "Ik liep gevaar
gevangen genomen te worden en
moest daarom onderduiken." En
heel openhartig: "Ik zou niet te
gen het mishandelen hebben ge
kund."
In 1946 promoveerde Van der Ploeg
tot doctor in de bijbelweten
schappen. Hetzelfde jaar vertrok
hij naar Palestina, "om als oud
testamenticus een jaar lang wat
rond te kijken" De laatste dag
van zijn verblijf daar werd hij
door drie Arabieren bijna dood
geschoten. In 1950 behaalde hij
de titel "magister", een soort su
perieure doctorstitel. Een jaar la
ter volgde hij professor Alfrink
op als hoogleraar in Nijmegen
Dit betekent geenszins, dat hij zijn
mening onder stoelen en banken
steekt. Integendeel, in de loop
der jaren is hij de belangrijkste
woordvoerder geworden van de
traditionele katholieken in ons
land. Er verschijnt geen nummer
van "Confrontatie" en "Katho
lieke Stemmen" - organen van
(zeer) behoudende katholieken -
of prof. Van der Ploeg publiceert
daarin een lijvig, uitvoerig gedo
cumenteerd artikel over geloof
en zeden. Artikelen, die enige
kennis van zaken veronderstel
len en dientengevolge niet altijd
bij iedereen even gemakkelijk
overkomen.
In eerste instantie is dat ook het ge
val wanneer men prof. Van der
Ploeg spreekt. Hoe verder het ge
sprek echter vordert hoe gemak
kelijker hij is te verstaan. Na eni
ge tijd wordt hij zelfs een gezelli
ge prater over wat minder diep
zinnige zaken. In alle stadia
wordt overigens niets afgedaan
aan de stelligheid, waarmee hij
zijn meningen inzake het geloof
van de Rooms-Katholieke Kerk
uitspreekt. Prof. Van der Ploeg is
daar absoluut zeker van en niets-
en niemand kan hem van het te
gendeel overtuigen. De Rooms-
Katholieke Kerk is de ware Kerk
van Christus en de gelovigen,
inzonderheid de bisschoppen en
de priesters, hebben zich te hou
den aan wat Rome en de Paus
hun ten gelove voorhouden.
Potentaten
Op 4 juli 1909 werd hij in Nijmegen
geboren. In Maastricht ging hij
naar de hbs, omdat er in die stad
destijds geen katholiek gymna
sium was. In 1926 trad hij in bij de
Dominicanen, "uit eigen vrije wil
en keuze", zo laat hij er nadruk
kelijk op volgen. Dominicaan,
omdat de liturgie hem zo aan
sprak en nog aanspreekt.
Na de hogere studies vertrok nij
naar Frankrijk om aan de theolo-
genhogeschool Le Saulchoir zijn
studies voort te zetten. Hij kreeg
daar les van bekende professoren
als Sertillanges, Congar en Che-
nu. In 1932 werd hij priester ge
wijd. In 1934 promoveerde hij in
Rome, waar hij verdere studies
had gevolgd, tot doctor in de
theologie.
Moeite
Prof. Van der Ploeg heeft duidelijk
moeite met wat zich in de katho
lieke kerk van Nederland af
speelt.
Je weet nauwelijks nog wie ka
tholiek is", verzucht hij. Voor
hem is dat overigens geen
vraag. "Een katholiek is ie
mand, die zich houdt aan de ka
tholieke leer van Rome", doceert
hij. Degene, die dat niet doet, be
hoort zich naar zijn mening niet
katholiek te noemen. Hij deelt de
mening van mgr. Simonis, dat er
alleen nog fagades zijn en de kerk
van Nederland op instorten staat.
"Het geloof is weg." Hij zegt het
met nadruk, omdat daar alles
omdraait.
De vraag hoe dat gekomen is
beantwoordt hij met de stelling,
dat het vaak niet gemakkelijk is
om te geloven. "Daar is durf voor
nodig." En naar zijn mening is
men bang om voor "rechts" te
worden aangezien. "Het gaat niet
om dit leven maar om het eeuwi
ge leven. De meesten draaien het
echter om." En dan heeft men het
niet meer over echt geloven, zo is
zijn opvatting.
Hij was dan ook niet zo ingenomen
met de nadruk op het persoonlij
ke geweten en de eigen verant
woordelijkheid door mgr. Bek
kers indertijd voor de televisie.
Ook het Tweede Vaticaans Con
cilie heeft natuurlijk het een en
ander losgegooid met alle conse
quenties van dien. "De clerus be
gon met te seculariseren (verwe
reldlijken) in de kleding en het
geroep om het celibaat af te
schaffen."
Hij realiseert zich terdege, dat de
katholiek en met name in Ne
derland overgeorganiseerd was
en dat daaraan iets moest worden
gedaan. Het concilie heeft in deze
een positief effect gehad, "maar
na het concilie konden de theolo-
gen hun gang gaan." Dat heeft
Tegengevallen
Hijzelf heeft nog veel moeite met
het verwerken van al die ver
nieuwingen. Het heeft hem aan
gegrepen en doet dat nog. Hij be
treurt het dan ook in hoge mate,
"dat de bisschoppen zo zwakjes
hebben gereageerd". In zijn visie
hadden de bisschoppen zich in
alles onverkort achter de paus
dienen te scharen.
"Mgr. Gijsen - ik ken hem - voert
een heel voorzichtig beleid. Hij is
behoedzaam en wil niet met
klompen erop inslaan. Hij staat
tegenover tallozen, die het niet
willen en kan moeilijk zijn eigen
beleid voeren. Met de priesterop
leiding is hij begonnen. Nu is hij
bezig met de catechese. Er zijn
mensen die zeggen, dat hij dat al
had moeten doen."
Prof. Van der Ploeg
Durf nodig om te geloven..
Zijn oordeel over de bisschop van
Rotterdam, mgr. Simonis, is wat
minder positief. "Hij is veel zach
ter van aard. Hij heeft sympathie
nodig van de mensen. Een uitste
kend theoloog. Maar hij is niet in
staat de juiste praktische conclu
sies te trekken, omdat hij denkt
dat het (nog) niet kan."
Kardinaal Willebrands is hem erg
teeeneevallen. "De koude oorlog
van Alfrink met Rome is voorbij,
maar verder is er niets veranderd
Velen zijn teleurgesteld in hem.
Zij hadden hoge verwachtingen
van hem. Velen hadden verwacht
dat hij zich achter Gijsen en Si
monis zou scharen. Hij zegt
niets."
Voor de overige vier bisschoppen
van Nederland heeft prof. Van
der Ploeg geen bewondering.
THEO KROON
Het "Rome-beraad" in de Hervormde Kerk - een afkorting van Hervormd
beraad voor de verhouding tot de Rooms-Katholieke Kerk - geeft de
synode, die volgende week een aantal dagen bijeenkomt, in overweging,
hoge prioriteit te verlenen aan een bezinning op de plaats en de functie
van gemengd-gehuwden in het kerkelijke leven en hun aandeel in de
oecumene, dit met het oog op het toekomstige beleid. Een andere aan
beveling van het beraad is, de avondmaalspraktijk in de eigen kerk
kritisch door te lichten en te bevorderen dat de viering van de maaltijd
des Heren steeds meer in elke hoofddienst op de zondag plaats heef*.
Over de samenwerking Rome-Reformatie hier te lande heeft het beraad
zijn zorgen. Sinds de RK Kerk haar eigen identiteit bezig is te hervinden,
moet de samenwerking zich aanpassen.
In dit verband is een opmerking van kardinaal Willebrands van belang die
hij deze week maakte bij een ontmoeting met 75 leger-aalmoezeniers in
Ede. Hij zei dat het "mysterie van de kerk", dat zijn authentieke beleving
vindt in de eucharistie als teken van eenheid, grenzen stelt aan de oecu
mene, al is op vele vlakken samenwerking mogelijk.
Vloeken. De Bond tegen het
Vloeken, die ruim 9000 leden
telt en die deze week zijn jaar
vergadering hield in Nijkerk,
krijgt een eigen kantoorruim
te in Veenendaal. Voorzitter
prof. dr. W.H. Velema uit
Apeldoorn keerde zich in zijn
jaarrede tegen de opvatting
dat alleen hij vloekt die de
naam van God voor zijn eigen
zaakjes gebruikt. "Dat zou be
tekenen", aldus de hoogle
raar, "dat een niet-gelovige
niet zou kunnen vloeken".
Velema constateerde, dat het
werk van de bond na Sonja's
Goed-Nieuws-Show van 25
november vorig jaar in een
stroomversnelling is geraakt.
Het bewuste vloeklied je heeft
heel wat stof doen opwaaien.
De opdracht van de bond om
het vloeken te bestrijden
achtte de voorzitter dringen
der dan ooit.
Secteleider
Moon was weg
toen men hem
aan de tand
wilde voelen
zenden jonge mensen door
"hersenspoeling" lid van zijn
secte te hebben gemaakt.
Ook in ons land is de secte ac
tief. In Bergen aan Zee staat
haar centrum, het voormalige
Bio-vakantie-oord. Het cen
trale adres in de Leidse regio
werd onlangs verplaatst van
Leiden naar Leiderdorp
(Splinterlaan 154), vanwaar
folders worden verspreid en
activiteiten ontwikkeld om
het eigen "jeugdwerk" te fi
nancieren, echter zonder dat
duidelijk wordt gemaakt dat
het om deze Moon-secte gaat.
Beroeping
Professor Velema
...Bond tegen het vloeken in stroom
versnelling
Dagvaarding
Moon. Een Amerikaanse
congrescommissie wil de
Zuidkoreaanse secteleider
Moon van de "Unification
Church" (Unified Family)
ondervragen over mogelijke
banden van zijn beweging
met de regering in Seoel en de
Zuidkoreaanse inlichtingen
dienst. Maar de leider, behal
ve "evangelist" ook indus
trieel en miljonair, was al naar
Engeland vertrokken toen
men hem de dagvaarding ter
hand wilde stellen. In Was
hington wel men niet direct
verband leggen tussen deze
dagvaarding en Moons ver
trek, maar zo zegt men, hij is
wel weggegaan zonder veel
voorbereiding. In de Ver
enigde Staten is Moon er al
eerder van beschuldigd, dui-
Hervormde Kerk: bedankt
voor 's Grevelduin-Capelle J.
Vroegindewey Katwijk aan
Zee. Gereformeerde Kerken:
aangenomen naar Leid-
schendam (voor evangelisa
tiewerk in de regio Den Haag)
L. Wieringa Den Dolder. In
algemene dienst: ds. J. Kui
per te Doorn is per 1 septem
ber benoemd tot predikant in
algemene dienst van de Gere
formeerde Kerken voor de
evangelisatie. Geref. Kerken
Vrijgemaakt: aangenomen
naar Spakenburg (voor zen-
dingsdienst in West-Iran, In
donesië) kandidaat P. Baas
Heemse. Chr. Geref. Kerken:
bedankt tot docent aan de
chr. academie voor beeldende
kunst te Kampen Th. Pep-
pink Emmen.Geref. Ge-
meenten:bedankt voor Wa-
geningen J. Kareis Werken
dam, voor Hoogeveen E. Ve-
nema Drachten, voor Enk
huizen J. van Vliet Aagteker-
ke, voor Goudswaard J.W.
Verweij Hendrik Ido Am
bacht, voor Sint Annaland en
voor Oud-Beyerland A. Hoo-
gerland Krabbendijke.
HILVERSUM (SP, ANP) -
In de zomermaanden val
len gemiddeld meer ver
keersslachtoffers dan in
de rest van het jaar. Vorig
jaar bijvoorbeeld vielen
er van juni tot en met sep
tember bij 19.900 onge
lukken 875 doden en ruim
23.000 gewonden.
'De politie treft
geen blaam voor
dodelijke sprong'
AMSTERDAM (ANP) - De dood
van de 26-jarige druggebruiker
H.C.H.P. uit Amsterdam, die op
27 maart ji overleed na een
sprong uit het raam op de tweede
etage van het Amsterdamse poli
tiebureau Warmoesstraat, houdt
geen enkel aantoonbaar verband
met de zogenaamde omkoopzaak
tegen een aantal leden van het
Amsterdamse politiekorps. Dat
is de uitslag van een grondig on
derzoek dat de rijksrecherche
naar het voorval heeft ingesteld.
Gisteren maakte de hoofdofficier
van justitie in de hoofdstad, mr.
A.N. Messchaert, de resultaten
bekend.
Volgens de officier is uit het onder
zoek gebleken dat het slachtoffer,
tijdens een gesprek met een re
chercheur, in een onbewaakt
ogenblik uit het raam is gespron
gen. "In geen enkel opzicht kan
aan de betrokken rechercheur of
enige in het bureau aanwezige
politieambtenaren enig verwyt
ten deze gemaakt worden.
landelijke actie "Prettige vakan
tie". Daarin wordt voorlichting
gegeven over onder meer inha
len, rijden op autosnelwegen, al
cohol en autogordels.
Enkele tips voor vakantiegangers:
hou altijd voldoende afstand, ook
in files
ga in files niet zig-zaggen van de
ene naar de andere strook
begin een lange rit steeds goed
uitgerust; rust na twee uur rijden
een kwartier. Strek dan de benen
en zwaai even met de armen
kijk voor het inhalen niet alleen
eerst in de spiegels, maar ook op
zij of er niemand naast u rijdt; is
de weg vrij dan pas richtingaan
wijzer aan en inhalen. In West-
Duitsland moet men de rich
tingaanwijzer ook aanzetten als
men weer naar rechts gaat
laat de auto voor uw vakantie
goed nakijken
eet onderweg licht verteerbare
spijzen
laat een briefje met uw vakan
tieadres, het kentekennummer,
merk en de kleur van de auto ach
ter bij familie.
De ANWB is ongerust over het toe
nemend aantal Nederlanders dat
in het buitenland wordt getroffen
door een plotselinge ziekte.
Vooral het aantal hartaanvallen is
in 1977 toegenomen. "De leef
tijdsgrens is daarbij tot onder de
veertig jaar gedaald", aldus de
ANWB.
De bond bemiddelde in bijna 500
gevallen bij de terugreis van pa
tiënten en vervoerde ruim hon
derd stoffelijke overschotten
naar Nederland. Meer dan hon
derd ANWB-equipes legden sa
men ruim vijf miljoen kilometer
af om onklaar geraakte auto's en
caravans naar Nederland terug te
brengen.
De ANWB vindt dat er te weinig
bungalows en zomerhuisjes in
Nederland staan. Er is niet ge
noeg capaciteit om de vakantie
gangers in het hoogseizoen goed
op te vangen. Meer ruimte creë
ren is moeilijk, maar het verbete
ren van de bezettingsgraad door
spreiding van de vakanties moet
mogelijk zijn, zo meent de bond.
Zij vindt overigens dat de kwali
teit van de vakantiehuisjes te
wensen overlaat.
De ANWB heeft in september 1977
haar tweemiljoenste lid geboekt.
Het ledental stijgt jaarlijks et on
geveer honderdduizend. De bond
heeft berekend dat nu tenminste
6,25 miljoen Nederlanders geïn
formeerd worden over haar acti
viteiten, uitgaande van een ge
middelde gezinsgrootte van 3,25
personen.
EINDHOVEN (ANP) - Bij een botsing tussen een met melk geladen tankwagen en drie personenauto's zijn
gisteren op de weg Helmond-Deurne drie personen gedood en een zwaar gewond.
Een eerste onderzoek heeft als voorlopig resultaat opgeleverd dat een personenauto bij een uitwijkmanoeuvre voor
een overstekende fazant waarschijnlijk op de linkerweghelft is terechtgekomen, waar uit tegenovergestelde
richting de zware tankwagen met melk naderde. De chauffeur van de tankwagen heeft nog geprobeerd voor de
personenauto af te remmen. Bij die poging kantelde de wagen en kwam dwars over de weg te liggen. Twee andere
personenauto's reden op de ravage in.
De slachtoffers zijn de bestuurder van de melktankwagen, de 39-jarige C.M. van Deïst uit Uden.de bestuurder van
een personenauto die op de ravage inreed, de 27-jarige H. van der Borg uit Haren (Gr) en de 18-jarige Petra
Jacobs, die een lesauto bestuurde. Ook zij kon niet meer tijdig afremmen. De rij-instructeur werd zwaar gewond.
De bestuurder van de derde personenauto die tegen de tankwagen reed, liep geen enkele verwonding op.
Volgens het eerste onderzoek zou deze laatste auto het zijn geweest die op de verkeerde weghelft reed.
Drie jaar cel
voor doden
van echtgenote
AMSTERDAM - De rechtbank in
Amsterdam heeft gisteren de 28-
jarige R. K. uit de hoofdstad ver
oordeeld tot een gevangenisstraf
van drie jaar met aftrek van voor
arrest wegens het doodsteken
van zijn vrouw. De officier van
justitie eiste veertien dagen gele
den vier en een half jaar.
Het drama voltrok zich in februari
in de woning van vrienden van
het echtpaar aan het Columbus-
plein in Amsterdam, waar de
vrouw logeerde. In verband met
een verhouding met een vriend
had de vrouw haar man verlaten.
K. was, zo vertelde hij, naar het
Columbusplein gegaan om met
zijn vrouw over echtscheiding te
praten, maar hij probeerde haar
over te halen weer bij hem terug
te komen. Toen de vrouw dat
weigerde stak hij haar met een
vleesmes.
LEIDEN - Met het doorknippen
van een lint verrichte de onlangs
benoemde Italiaanse ambassa
deur in ons land dr. Claudio
Chelli, gisteren zijn eerste
ambtsdaad, en daarmee de offi
ciële opening van de nieuwe ves
tiging van dc vakgroep Italiaanse
taal- en letterkunde aan de Leidse
universiteit. De vakgroep is ge
vestigd in het pand Rapenburg
50.
Voorafgaand aan zijn officiële daad
sprak de ambassadeur in het
Groot Auditorium van het Aca
demiegebouw. In het Italiaans
stelde hij ondermeer dat: "De
Leidse Universiteit voor iedere
Italiaan een van de voornaamste
kennisbronnen voor de Neder
landse cultuur vormt sinds haar
stichting immers heeft deze Uni
versiteit een bijzondere belang
stelling voor Italië aan de dag ge
legd. En zo heeft Italië op haar
beurt de gewoonte opgevat voor
al via de Universiteit van Leiden
Nederland steeds meer te gaan
leren kennen en waarderen."
Dr. Claudio Chelli betoogde dat de
betrekkingen tussen Nederland
en Italië een essentieel, sterk en
vitaal bestanddeel van de Euro
pese Culturele Gemeenschap
vormen, en dat Leiden de-ver
dienste heeft die betrekkingen
eeuwenlang te hebben onder
houden en bevorderd. "Van deze
nauwe betrekkingen tussen Ne
derland en Italië getuigt tot op
heden de Leidse Universiteits
bibliotheek, waar Italiaanse
handschriften en vooral Italiaan
se boeken, die in de loop der
eeuwen met zorg bijeen zijn ge
bracht, de herinnering aan een
verleden dat ons vandaag nog tot
elkaar brengt, levend houden.
Het is daarom vanzelfsprekend
dat aan de Leidse Universiteit
een vakgroep Italiaanse taal- en
letterkunde bestaat."
Dr. Claudio Chelli schonk de Uni
versiteit bij deze gelegenheid een
serie van 75 klassieken van de
Italiaanse literatuur. Mevrouw
prof. dr. I. Hijmans-Tromp,
hoogleraar in de Italiaanse taai
en letterkunde en voorzitter van
het bestuur van de vakgroep,
dankte hem hiervoor, eveneens
in het Italiaans. Mevrouw Hij
mans was vlak na de oorlog, toen
Italiaans in Leiden nog als bijvak
gedoceerd werd, de eerste full
time docent voor dit vak. Sinds
die tijd is het uitgegroeid tot
hoofdvak met tachtig hoofdvak
studenten en een groot aantal
bijvakstudenten en neemt de
belangstelling voor de Italiaanse
cultuur nog steeds toe. Volgens
mevrouw Hijmans zou de reden
daarvan kunnen zijn, dat de laat
ste dertig jaar de contacten tus
sen de West-Europese volkeren
veel directer zijn geworden en
men veel meer informatie krijgt
en in direkt contact komt met an
dere culturen. Ook probeert men
het gebied toegankelijker te ma
ken voor een breder publiek. Zo
werd een aantal jaren geleden een
tentoonstelling ingericht van alle
handschriften en vroege drukken
van de werken van Boccaccio en
zijn op het ogenblik bij verschil
lende stafleden van de vakgroep
Italiaans publikaties in voorbe
reiding over bijvoorbeeld een
onuitgegeven joods-Italiaans en-
•ch werk uit de nala-
van Scaliger en een
r de Petrarca-hand-
n Nederland, in het ka-
n wereldobject.
De Italiaanse ambassadeur knipt het lint door. Op defot
mevrouw Hijmans.
cyclopedis
tenschap
boek ove
schriften i
Speciaal ter gelegenheid van de
opening gisteren is er in éën van
de werkkamers van de nieuwe
vestiging een kleine tentoonstel
ling ingericht van Italiaanse
handschriften en oude drukken
uit de Universiteitsbibliotheek,
die daar nog veertien dagen zal
blijven.
