„Splits cao op
in twee delen"
Ook wij willen
fundamentele
veranderingen
BOUW- EN HOUTBOND CNV:
Markt
berichten
MARGARINE
3 CENT
DUURDER
MAANDAG 5 JUNI 1978
Scheidende CNV-voorzitter
Als het er werkelijk op aankomt, zullen de werkgevers
meer moeite hebben met ons dan met de FNV-bonden.
Want als onze maatschappij-visie wordt geaccepteerd, is
die veel fundamenteler. Dan is er geen weg terug. En dat
weten zij. Albeda heeft dat juist gezien toen hij zei: het
CNV heeft een radicale visie maar is gematigd in zijn
beleid. Vul voor dat gematigd dan maar realistisch in."
Het is de eerste keer in het in tyd
uitlopende gesprek dat Jan Lan-
ser wat feller uitvalt. Zaken zoals
'de machtsverhoudingen binnen
de onderneming, binnen de
maatschappij en de rol daarin van
de snel grbeiende maar numeriek
kleinere christelijke vakbewe
ging, zijn allang aan de orde ge
weest. Voor Lanser was dat ge
sneden koek, dat er vlotjes
schijnbaar ontspannen uitrolt.
Want, zonder iets ten nadele te
zeggen van zijn voorgangers,
Door
]ohan Zuidweg
vaststaat dat hij meer dan enig
ander het gezicht heeft bepaald
van het Christelijk Nationaal
Vakverbond, vooral na het ont
staan van de federatie FNV in
1976 en het daarin niet meegaan
van het CNV. Jan Lanser (52)
stopt er 12 juni mee. Na 29 jaar
vakbondswerk en negen jaar
voorzitterschap van het CNV wil
hij nu weieens wat rustigers. Ei
genlijk wel iets heel rustigs. Want
behalve een handvol commissa
riaten - bij Bredero, Nationale
Nederlanden en Meneba - en een
bestuurstaak bij het Academisch
Ziekenhuis van de VU in Am
sterdam („daaraan wil ik toch wel
een dag per week besteden") zal
hij straks niet veel meer om han
den hebbén. Een grote overgang
WEERRAPPORTEN
van hedenmorgen 7 uur
Sa .§11,
J= r* e 5
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Zd. Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Bordeaux
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbrück
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Stockholm
Casa Blanca
Istanbul
Tel Aviv
Tunis
regenbui 27 13 0,1
zwaar bew. 28 16 0
geheel bew. 23 14 0
zwaar bew. 28 15 1
zwaar bew. 28 16 3
zwaar bew. 24 15 2
geheel bew. 28 16 0
regen 20 11 1
onbewolkt 26 17 0
licht bew. 23 14 0
onbewolkt 25 14 0,2
half bew. 24 17 0
half bew. 28 17 0
zwaar bew. 29 13 0
zwaar bew. 26 15 0
onbewolkt 26 11 0
zwaar bew. 29 12 0,2
onbewolkt 27 10 1
onbewolkt 25 13 0
zwaar bew. 23 13 0
onbewolkt 26 12 0
zwaar bew. 26 13 1
hlafbew. 25 15 0
zwaar bew. 27 15 0
geheel bew. 22 19 0
licht bew. 26 16 0
licht bew. 26 12 0
half bew. 24 17 0
geheel bew. 27 16 0
half bew. 26 15 0
mist 24 13 0
licht bew. 26 14 0
onbewolkt 23 11 0
licht bew. - 14 -
zwaar bew 26 14 0
zwaar bew. 22 15 0
licht bew. 20 10 0
zwaar bew. 27 19 0
onbewolkt - - 0
erkent hij zelf, die hij min of meer
ziet als een experiment. Hij zegt
dan meer tijd te hebben om te le
zen, te studeren, te schrijven en
voor concertbezoek. Want dat is
er de laatste jaren wel eens bij in
geschoten. Bovendien gaat nu
ook de jongste zoon (hij heeft vijf
kinderen) studeren en het huis
uit „dan raak je meer op elkaar
aangewezen", zegt hij. Verder ligt
alles nog open want Lanser weet
nog niet of hij in het openbare le
ven zal terugkeren of niet
Meer leden
Als Jan Lanser het CNV straks
vaarwel zegt, laat hij een vakcen
trale achter die veel meer leden
telt dan toen hij er zijn loopbaan
begon. Sinds de totstandkoming
van de federatie van NKV en
N VV steeg het aantal aangesloten
werknemers van 230.000 tot een
kleine 300.000. Een flink deel van
die aanwinst kwam uit katholie
ke kring, die de innige samen
werking van het NKV met de gro
te NVV minder zag zitten. Maar
van elkaar de leden afsnoepen
was niet helemaal sprake, want
het leeuwendeel van de leden
winst was te danken aan de aan
sluiting bij het CNV van zelfstan- -
dige katholieke vakorganisaties,
zoals de politiebond St. Michael
en de ambtenarenbond Arka.
Toch kwam het tot wrijving tus
sen de FNV-bonden en het CNV
Aan de jarenlang bestaande sa
menwerking kwam een einde en
tot vandaag de dag is dat zo
gebleven. Lanser betreurt dat,
maar zegt ook, achteraf gezien
geen spijt te hebben dat het CNV
een zelfstandige koers is blijven
varen. „Het is gebleken dat er een
behoefte aan een duidelijke ge
profileerde christelijke vakbe
weging bestaat," zegt hij. „Juist
die eigen identiteit vreesden we
te moeten inleveren als we tot de
federatie zouden toetreden. Als je
nu naar het NKV kijkt, zie je dui
delijk dat die vrees niet onterecht
was" Lanser, de benen over el
kaar,'ferijs pak dat nauwelijks af
steekt tegen zijn sober ingerichte
werkvertrek, knippert nauwe
lijks met de ogen als we die dui
delijke profilering van het CNV
enigszins in twijfel trekken. Want
met nu zo'n 300.000 leden tegen
ruim 1 miljoen bij het FNV kun je
het CNV als christelijke vakbe
weging toch moeilijk zien als een
reele afspiegeling van de verhou
dingen tussen confessionelen en
andersdenkenden in onze maat
schappij. Lanser „Als je de ver
gelijking trekt met het CDA. Ja,
dan zijn we klein. Maar je moet
niet vergeten dat de samenwer
king tussen het NW en het NKV
nog slechts federatief is. Ik wil
nog wel eens zien wat er gaat ge
beuren als ze werkelijk tot een fu
sie komen, zoals in 1981 of 1982
geloof ik, de bedoeling is.
Bisschoppen
„Aan de andere kant leven we nu
gelukkig anders dan vijftig jaar
geleden, toen kerk en maat
schappij onverbrekelijk aan el
kaar verbonden waren. Dat
speelde vooral in katholieke
kring: totdat de bisschoppen hun
gelovigen toestonden lid te wor
den of te stemmen op elke door
De op het punt van "vertrekken" staande CNV-voorzitter Jan Lanser:
"We zijn geen elite club...".
de wet erkende partij of bewe
ging. Dus ook socialistische be
weging. Ik denk dat wij ook wel
leden hebben die PvdA stem
men". Geen CDA?....„Oh, ik wil
niet ontkennen dat er ten aanzien
van een aantal problemen ver
wantschap bestaat tussen de op
vattingen van CDA en CNV. Maar
wij vinden dat we een onafhan
kelijke positie moeten aannemen
ten aanzien van het CDA en de
politiek in het algemeen. En of de
voorstellen nu komen van CDA
minister Albeda of van zijn
staatssecretaris (beiden hadden
banden met het CNV), we zullen
ze op hun waarde beoordelen"
Zo is Lanser het volstrekt oneens
met Albeda, toen deze minister
stelde dat, de ondernemingsra
den het best zonder de directeur
af kunnen. „Daar gaat hij te ver
mee, een politiek spelletje, een
knipoog naar de FNV, zegt Lan
ser nu. „Wij willen de OR niet als
een soort verlengstuk van de
vakbeweging zien. Die OR moet
juist kunnen bijdragen tot meer
democratische verhoudingen in
de onderneming. En dan kun je
niet buiten de wisselwerking tus
sen het bestuur en de werkne
mers. Al hoeft, wat mij betreft,
die directeur niet noodzakelijk de
voorzitter te zijn van de onder
nemingsraad". Lanser bestrijdt
de stelling dat door de werkne
mers niet voor hün mening uit
zouden durven komen. „Dat is
een stelling, die nergens wordt
bewezen. De werknemers zijn
mondig genoeg". Ook over een
ander heet hangijzer, de vermo-
gensaanwasdeling, zijn er duide
lijk verschillen tussen de stand
punten van FNV en CNV. Zo is
Lanser blij met het voorstel van
het kabinet om het collectieve
deel van de VAD aanzienlijk te
beperken („maar we moeten nog
afwachten wat het wordt") Die
verschillen zijn er ook bij kleine
re zaken, zoals het recentelijk
blijven doorpraten van het CNV
met de Hoogovendirectie over
een cao en een sociaal plan, ter
wijl de FNV-bonden eerst af
haakten toen Hoogovens niet
wilde praten over de vijfploegen
dienst. Ook dit ziet Lanser als een
spelletje, maar hij erkent wel dat
afhaken en blokkeren niet tot de
gewoonten van het CNV beho-
Anti-proletarisch
Maar al die verschillen met de gro
tere FNV-bonden, wijzen die er
niet op dat de werkelijke profile
ring van het CNV er een is van
gematigdheid, een soort redelijk
alternatief, eigenlijk antiproleta-
risch? Wijst de toeloop van werk
nemersbonden ook niet in die
richting. Had Albeda gelijk toen
hij zei dat het CNV de bond van
de toekomst is, omdat het FNV
het gevaar loopt het concentra
tiepunt voor ongeschoolde ar
beiders en lagere beambten te
worden? Kortom groepen die in
betekenis afnemen met de groei
van de na-industriele samenle
ving? „Nee", zegt Lanser. „In het
CNV zijn werknemers uit alle
geledingen vertegenwoordigd.
We zijn geen elite-club. De ver
schillen tussen ons en het FNV
moetje ook niet te oppervlakkig
zien. Ze zijn dieper liggend."
Lanser wil dat wel definiëren: „Het
verschil tussen socialistisch en
christelijk sociaal denken is het
verschil tussen machtsdenken en
verantwoordelijk denken.
Machtsdenken is denken in ter
men van tegenstellingen, de klas-
sestrijd. Wij wijzen die af. Maar
dat betekent niet dat we op het
veilige midden koersen. Inte
gendeel, ook wij willen funda
mentele veranderingen in
maatschappij. Al in de jaren
tig toen de vakbeweging zich nog
in hoofdzaak om materiele verbe
teringen bekommerde - het vei
delen van de groeiende welvaart
kaartte het CNV al zaken als me
dezeggenschap aan, hield eei
pleidooi voor een gedemocrati
seerd bedrijfsleven. „De christe
lijke werkgevers hebben me wei
eens verweten dat ze met de
CNV-visie eigenlijk veel meer
moeite hebben dan met die van-
de FNV-bonden"
UTRECHT (SP/ANP) - De
collectieve arbeidsover
eenkomsten in ons land
zouden voortaan in twee
aparte contracten moeten
worden gesplitst.
In het ene contract zouden de cao-
regels over lonen en arbeidstij
den moeten worden opgenomen
en in het andere regels die meer
zijdelings op de arbeidsovereen
komst betrekking hebben.
Voorkomen
Deze suggestie heeft voorzitter Dilo
VEEMARKT LEIDEN-Totale;
1213; slachtrunderen 960: varkens 36;
schapen of lammeren 217; slachtvee:
stieren le kwal. 7,20 tot f7,70; stieren
2e kwal. f 6,80 tot f 7,10; vaarzen le kwal.
f 7.45 tot f 8,00; vaarzen 2e kwal. f 6,50 tot
f7.20; koeien le kwal. f7,10 tot f8.00;
koeien 2e kwal. f 6,10 tot f 6,50; koeien 3e
kwal. f 5,80 tot f6,00; worstkoeien f 4.80
tot f6,10; extra kwal. dikbillen f9.00 tot
f 13.50. Slachtvarkens. boven notering;
le kwal. f 2,80 tot f 2,85; 2e kwal. f 2.70 tot
f 2,80; 3e kwal. f 2.60 tot f 2,70; gebruiks-
vee: schapen f180 tot f210; lammeren
f175 tot f215; slachtrunderen. aanvoer
minder; handel matig; prijzen lager;
varkens, aanvoer normaal; handel rus
tig; prijzen minder; schapen en lamme
ren, aanvoer minder; handel matig; prij
zen lager.
WIELRENNEN - Ad Prinsen uit
Raamsdonkveer heeft gisteren
de profronde van Rijen gewon
nen. In de sprint versloeg hij zijn
ploeggenoot Cees Bal. Het twee
tal had een voorsprong van an
derhalve minuut op een achter
volgende groep, waarvan Nidi
den Hertog de sprint won.
van Commenee van de Hout- en
Bouwbond CNV vanmorgen ge
daan.
Volgens Van Commenee zijn de
jongste cao onderhandelingen
over "materiële zaken" zoals lo
nen, vakantietoeslag enz. nogal
eens vertraagd omdat men het op
de zogenaamde "immateriële"
punten (afspraken over werkge
legenheid, medezeggenschap)
niet eens kon worden. Door deze
zaken van elkaar los te koppelen
en in aparte contracten vast te
leggen zou dit in de toekomst
kunnen worden voorkomen.
De bouwbondvoorzitter zei dat
loskoppeling het nadeel heeft dat
de duidelijkheid kan worden ge
schaad doordat er twee aparte
contracten komen. Maar uit oog
punt van onderhandelingstak-
tiek heeft loskoppeling ook grote
voordelen. 'Als de zaak op het
materiële vlak rond is dan kun
nen de materiële afspraken met
een van kracht worden en hoeft
dat niet te wachten tot je ook op
immaterieel gebied tot overeen
stemming bent gekomen. De
vakbeweging krijgt dan wat meer
armslag, wat meer tijd om over
immateriële zaken te onderhan
delen'.
Wijzend od de recente cao-onder-
DEN HAAG (ANP) - De margarine
is met ingang van vandaag drie
cent per 250 gram duurder ge
worden. Halvarine is 1,5 cent in
prijs verhoogd. De stijging is vol
gens de margarine-fabrikanten
veroorzaakt door het duurder
worden van oliën en vetten op de
wereldmarkt.
Het kan nog wel een paar dagen du
ren voordat het pakje margarine
in de winkel duurder wordt, aan
gezien de winkeliers nog zitten
met oude voorraden.
10.50 Ned. 74
9.75 id 74
9.50 id 76-1
9.50 id 76-2
9.00 !d 75
8.75 id 75
8.75 id 75-2
8.75 id 76-96
8.50 id 75
8.50 id 75-2
8.25 id 76-96
8.25 id 77-92
8.25 id 77-93
8.00 id 69
8 00 id 70-95
8.00 id 71-96
8.00 ld 701
8.00 id 7011
8.0Q id 70111
8.00 id 76-91
8.00 id 77-97
8.00 id 77-87
7.75 id 71-96
7.75 id 73-98
7.75 id 77-92
7 75 id 70-78
7.75 itT77-97
7.50 id 69-95
7.50 id 71-96
7.50 id 72-97
7.50 id 71-81
7.50 id 78-93
7.50 id 78-88
7.20 id 72-97
7.00 id 661-91
7.00 id 6611
7.00 id 69-94
103.1
100.5
101.2
101,2
101.6
101,8
102,8
102,6
100,4
6.50 id 681-93
6.50 id 6811
6.50 id 68111
6.50 id 681V
6.25 id 66-91
6.25 id 67-92
6.00 id 67-92
5.75 id 651-90
5.75 id 6511
5.25 id 641-89
5.25 id 6411
5.00 id 64-94
4.50 id 58-83
4 50 id 59-89
4.50 id 601-85
4 50 id 6011
4.50 id 63-93
4 25 id 59-84
4 25 id 60-90
4.25 id 61-91
4 25 id 631
4 25 id 6311
4.00 id 61-86
4.00 id 62-92
3.75 id 53-93
3.50 id st. 47
3.50 id 53-83
3.50 id 56-86
3 25 id 48-98
3.25 id 50-90
3.25 id 54-94
3.25 id 55-95
3 25 id 55-85
3.00 id Grb
93.6
93.5
91.9
91.6
3.00 id 37-81
3.00 id Grb46
11.00 BNG74-81
11.00 id 74-84
10.50 id 1974
9.50 id 75-82
9.50 id 74-99
9.50 id 75-85
9.50 id 76-01
9.00 id 75-00
8.75 id 70-90
8.75 id 70-95
8.75 id 75-00
8 75 id 77-02
8.50 id 70-85
8.50 id 70-95
8 50 id 73-98
8.25 id 70-85
8.25 id 70-96
8.25 id 76-01
8.00 id 69-94
8.00 id 71-96
8.00 id 72-97
8 00 id 73-79
8.00 id 75-00
7.75 id 70- 79
7.75 id 72-81
7 60 id 73-98
7.50 id 72-97
7.25 id 71-79
7.25 id 73-98
7.00 id 661-91
7 00 id 6611
113.5
107.2
105.8
105.3
106.5
107.2
105.2
103.9
104.9
102.3
102.6
100.7
100.7
101.5
105,7
109,3
109.1
114.2
105.4
106,7
105,3
103,7
101,3
102.3
101,9
101,1
101.6
100.3
99,5
handelingen waarbij op immate
rieel gebied de arbeidsplaatsen-
overeenkomst (APO) als regel de
hardste noot was die gekraakt
moest worden constateerde Van
Commenee dat de vakbonden de
cao, als puntje bij paaltje komt,
toch niet op dit soort zaken wil
den laten stranden. Verlangens
ten aanzien van werkgelegen-
heidsafspraken worden vaak ge
heel of gedeeltelijk ingeslikt om
te voorkomen dat de afspraken
die op materieel terrein waren
gemaakt ook in de lucht zouden
komen te hangen.
Minder gehaast
"Maar juist die verlangens op
immaterieel gebied worden - niet
ten onrechte - steeds belangrij
ker. Loskoppeling biedt dus het
voordeel dat je de materiële re
sultaten meteen kap binnenhalen
en dan vervolgens minder ge
haast kan doorknokken over die
immateriële punten", aldus Van
Commenee.
Oud-minister
Duisenberg
commissaris
UTRECHT (ANP) - Dr. W. F. Dui
senberg. oud-minister van finan
ciën, wordt commissaris van
Douwe Egberts. Daarnaast zal
Jhr. G. Krayenhoff, tot voor kort
voorzitter van de raad van be
stuur van Akzo, worden voorge
dragen tot lid van de raad van
commissarissen.
Hij zal tevens worden voorgedra
gen als lid van het bestuur van de
Amerikaanse Consolidated
Foods Corp., waarmee Douwe
Egberts samenwerkt, aldus het
bedrijf.
De Centrale Ondernemingsraad
heeft zich ten gunste van de be
noemingen uitgesproken.
Beursoverzicht
Tamelijk kalm
AMSTERDAM (ANP) - De actieve
fondsen zijn maandag tamelijk
kalm en wat verdeeld de nieuwe
beursweek begonnen. De opval
lendste gebeurtenissen waren de
opschorting van HVA, waar tij
dens de 's middags te houden
jaarvergadering belangrijke me
dedelingen worden verwacht, en
de daling van Nationale Neder
landen, die 1.60 lager begon op
109.60
Van de internationals was alleen
Akzo wat hoger, nl. tien cent op
30.60. Hoogovens en Unilever
verloren ieder dertig cent op
34.70 resp. 112.30. Philips moest
twintig cent terug naar 26.40 en
Kon. Olie een zelfde bedrag naar
125.60. KLM noteerde drie dub
beltjes hoger op 175.
Deli was een halve gulden lager op
130. Heineken was op 105.80
tien cent hoger. De scheepvaart
sector deed het redelijk met f 1.50
winst voor KNSM op 89 50 en
1.40 voor Nedlloyd op 87.40.
Van Ommeren kon zelfs 5 stij
gen tot 153. Van de banken was
ABN 1.50 lager op 356, terwijl
AMRO Bank twintig cent steeg
naar ƒ74.80. De eerste noteringen
voor de staatsfondsen waren ho
ger met uitschieters tot zestig
cent.
MAANDAG 5 JUNI 1978
AANDELEN
AKZO 20
ABN 100
AMRO 20
Deli-Mij 75
Dordtsche 20
Dordtsche Pr.
Heineken 25
Heineken H. 25
Hoogov. 20
HVA-Mijen c
KNSMc,..,
KLM 100
Kon. Olie 20
Nat. Ned. 10
NedLloyd 50
Ommeren Cert.
Philips 10
Robeco 50
Rolinco 50
Rorento
Unilever 20
1 100
128,5
121,8
112,7
BINNENLANDSE
AANDELEN
AC F 155,50
A hog-BOM 46,50
Ahold 105,50
AMAS
AMKV
Amfas
Asd Droogd
Asd Rijtuig
Ant Brouw
Ant Verf
Arnh Schbw
Asselberg
Ass St R'dar
AUDET
Ant. Ind Rt
Ballast-N
BAM
Batenburg
Beek.van
Buhnn Tett.
Calve-D eert
ld 6 pet eert
Centr. Suik
73,60
164,50
117,30
168.5
1500
63.8
Dr. Ov. Hout
Duiker App
Econpsto
Elsevier
id ceirt
EMBA
Eriks
Fokker
Ford Auto
Fr. Gr. Hyp.
Furness.
Gart
i H
id 4 pet PW
Gel Dein c
Geld Tram
Gerofabr
Giessen
Gist Bror
Internatio M.
Inventum
Kempen Beg.
Key Houth.
Kluwer
Kon. A Volker
KBB
id. 6 eurn.
Kon. Ned Pap
Krasnapolsky
KSH
Kw
MHV A dam
Moeara En
id 1-10
id 1-4
Mynb W
Naarden
Naeff
Nat Grondb
NBM Bouw
Nedap
Ned Bontw
Ned Crediet
Ned Dagbl
id eert
NMB
2050
39.8
279.5
189,5
1150
106,8
id. cert.
Palembahg
Palthe
Philips
Pont Hout
Porcel. Fles
Proost Br
Rademakers
Reesink
Reeuwyk
Reiss en Co
RIVA
Rohte Jisk
Rommelholl
Run-Schelde
Schokbeton
Sehuitema
Schuppen
id. 7 pet.
id. 6 pet
v.d. Vliet-W.
Ver Glansf
VMF Stork
Ver Uitg. my
Verto cert.
Vezelverw.
Vihamij Butt
id. cert.
Wessanen
W U Hyp
Wosp Ede
Wyers
Wuk
Her
BELEGGINGS
INSTITUTEN
Asd Belegg D
Binn Belf VG
BOG
Breevast
Converto
Dutch Int
Eur Pr Inv
Goldmine.-,
Holland F
KA Belegg
nterbonds
Wereldhaven
Conccntra
Europafonds
Unifonds
Chemical F
Col. Growth
Dreyfus F.
Fedelly F
Investors M
Japan Fund
Lehman Corp
Madison F
Manhattan
Massachus
Oppenheimer
Technology
6.68
105,75
25,00
2,67
4.27
BUITENLANDS
GELD
(prgs in guldens, bank inkoop-verkoop
Amerikaanse dollar 2,19 590
Engelse pond
Belgische fr. (100)
Duitse mark (100)
It L:re (10 000)
Portugese esc (100)
Canadese dollar
Franse fr (100)
Zwitserse fr (100)
Zweedse kroon (100)
Noorse kroon (100)
Deense kroon (100)
Oostenr sh (100)
Spaanse pes (100)
Griekse drachme (100
Finse mark (100)
Joegosl. dinar (100)
