Giro geeft geld terug maar zegt het liever niet Zelf espresso maken, moeilijker dan u denkt Veel tieners spelen nog met lucifers Slap-stick Skol Op de fiets Wegwijzer naar de sluis MAANDAG 29 MEI 1978 Je blijft rare dingen tegenkomen bij de banken en de girodienst. Ze zijn in luttele jaren tijds oppermachtig geworden, deze geldinstellingen. Vrijwel ieders maandsalaris valt auto matisch in hun handen, en je dient je strikt volgens hun regels te gedragen als je er zelf nog wat mee wilt doen. Zolang je je maar houdt aan hun pasjes, cheques en invulkaarten, kan er véél. Wil je echter gewoon je eigen geld terug hebben, dan wordt het eventjes anders. Ik zeg niet dat ze het willen houden, maar het systeem werkt dan wel ineens een stuk minder coulant dan bij al die af-, bij- en over schrijvingen met onzichtbaar geld. Ik heb op dit punt een aardig voor beeld over de girodienst: Een particulier die een giroreke ning heeft, krijgt, als hij daar tenminste regelmatig tegoeden tegenover heeft staan, twee zoge naamde kascheques van elk 500 gulden. Daarmee kan hij, zonder kosten of tijdverlies, bij elk post kantoor 1000 gulden opnemen. Hij moet die kascheques daar in leveren, en het duurt dan een dag of vier voordat hij wi thuisgestuurd krijgt. Verzoek afgewezen Na een poosje krijgt hij antwoord. Dat wil zeggen, er komt een tele foontje van iemand van de giro in Leeuwarden, die aan een wille keurig gezinslid dat de telefoon opneemt, eventjes meedeelt dat het verzoek is afgewezen. Meneer kan wel meer betaalkaarten krij gen. Daar is meneer niet bijster tevree mee. Hij vraagt aan de girodienst of er misschien een normaal, schriftelijk antwoord op zijn schriftelijke gedane verzoek kan worden gegeven. En als dat ant woord een afwijzing is, zal hij graag de redenen Een gemak Zulke kascheques zijn soms een gemak, want er zijn altijd wel dingen die je contant moet af doen: stortingen op andermans bankrekening als je zelf geen bank hebt, betaling van grote re paraties of.de aankoop van een auto, vreemd geld halen als je naar het buitenland gaat, huis houdgeld, enzovoort. Nu wil iemand die vaak ineens wat meer baar geld van zijn giro nodig heeft, en die daar regelmatige forse bijstortingen tegenover heeft staan, eigenlijk wel graag wat meer dan twee kascheques hebben. Ingewikkeld Want nu moet hij op een nogal in gewikkelde manier te werk gaan, wil hij zijn geld los krijgen. Dat doet hij zo: zijn vrouw heeft een eigen giro met ook twee kasche ques. Hebben ze nu veel contant geld tegelijk nodig, dan haalt hij 1000 gulden op zijn kascheques en gooit tegelijkertijd een giro- overschrijving op de bus, naar de giro van zijn vrouw. Zijn vrouw haalt nu meteen met haar twee kascheques ook 1000 gulden bij het postkantoor. Als die bij haar afgeschreven worden bij de ad ministratie van het girokantoor, geeft het niet of zij dit tegoed al of niet had, want dan komt daar ook meteen de overschrijving van haar man aan, en dan loopt haar rekening toch weer glad. Zoals gezegd, een ingewikkelde De rekeninghouder wil dit wel eens beter regelen. Hij legde daarom de hele gang van zaken uitvoerig uit in een brief aan het girokan toor, en vraagt om meer kasche ques op zijn naam. "Per maand Na weer een poosje ontvangt hij een briefje met de volgende in houd: "Aan uw verzoek om meer dan twee kascheques per maand te gebruiken, kan ik helaas niet vol- doen. Wel kan ik u éénmalig twee extra kascheques toesturen. Gaarne verneem ik van u of u dit wenst" Door L. Bakker Daar schiet de aanvrager niet erg veel mee op. Hij heeft niks aan één keer extra cheques. Als je dat antwoord goed leest, gaat hij er trouwens zelfs op achteruit. Want tot dusver kon hij om de vier, vijf dagen nieuwe kascheques krij gen, en nu schrijft de giro-ambte naar hem dat hij ze maar één keer in de maand mag gebruiken. De aanvrager besluit zich maar eventjes heel koest te houden, anders remmen ze misschien de toezending van zijn kascheques inderdaad nog af ook. Dat ge beurt gelukkig niet. Wel krijgt hij een mapje met twintig nieuwe betaalkaarten in de brievenbus. Hij heeft er zelf ook nog twintig liggen, want hij gebruikt die din gen liever niet. Natuurlijk kun je daar bij postkan toren ook baar geld op halen, maar dan moet je wel vijf betaal kaarten (toen dit geval speelde waren het er zelfs tien, want ze hadden toen nog de halve waar de) invullen, inplaats van twee kascheques. En waarom zouden ze hem niet gewoon die cheques geven, als hij wel kredietwaardig genoeg wordt geacht voor zoveel betaalkaarten? Piepklein foldertje Over deze dwaze tegenstrijdigheid loopt de rekeninghouder nog na te denken, als hij in een postkan toor stom toevallig een piepklein blauw foldertje ziet liggen, geti teld "PTT extra tips". En wat leest hij daar in? Dat er in elf postkantoren in het land een directe verbinding be staat met de centrale postgiro- computer. Op die postkantoren kun je, nadat ze daar even in de computer hebben gecontroleerd of het tegoed op je girorekening genoeg is, per dag 3000 gulden opnemen, op één kascheque. Dan heb je de andere cheque nog over en daar kun je, als je zoveel geld op de giro hebt, de andere dag wéér 3000 gulden op halen. Dat is dus in twee dagen tijd zes keer zoveel als normaal. Dit alles is mogelijk in bepaalde postkantoren in Amersfoort, Bussum, Delft, Dordrecht, Eind hoven, Den Haag, Helmond, Hil versum, Rotterdam, Schiedam en Tilburg. Nooit van gehoord Als die meneer dat had geweten, dan was hij allang mooi geholpen geweest, want hij woonde in één van die plaatsen. Je girodienst schreef het hem niet, en in zijn omgeving had ook ver der niemand er ooit van gehoord. Hij vroeg op het postkantoor waar hij dat foldertje vond, of de nieuwe regeling misschien toch op één of andere manier bekend was gemaakt. "Nee", zei men hem, "dit is nog een proef. Eigenlijk leggen wij die foldertjes niet te goed zichtbaar neer. Alleen wie er naar vraagt, die kriigt er eentje" Maar hoe kun je nou vragen naar iets waarvan het bestaan niet be kend is7 De rekeninghouder informeerde ook nog eens bij een kleiner postkantoortje in zijn buurt. Daar zei men iets heel anders: "O ja, dat is in de kranten bekend ge maakt toen het begon. En nu krijgt iedere nieuwe inwoner van de stad een foldertje toegestuurd waar de nieuwe regeling in staat" aantal rekeninghouders beperkt is gehouden. Het gaat hier om een test van de mogelijkheden van onze computer. Alleen de reke ninghouders die in de directe omgeving van de aangewezen postkantoren wonen, zijn aange schreven. Dat is genoeg voor on ze doeleinden. Verder hebben wij er geen bekendheid aan gege- Dus toch? Maar hoe kwam het dan dat de girodienst dat blijkbaar zelf helemaal niet wist? De rekeninghouder vertelde zijn verhaal aan ons en wij verzochten de persdienst van de PPT om daar eens een verhelderend licht op te laten schijnen. "Een test van de com puter" Deze dienst deelde mee: "Het is een proefneming die tot een klein Juist, nu begrijpen we het. Onze geplaagde rekeninghouder kon niet van de proef profiteren om dat hij te ver van het postkantoor woonde. Dan mag je niet. En daarom vertelde dus ook de giro dienst in Leeuwarden het hem niet. De PTT-persdient "Nee, zo is het ook weer niet. Iedere giroreke ninghouder die wéét dat de proef bestaat, mag er gebruik van ma ken als hij dat wil. Het geeft he lemaal niet of hij ver van het postkantoor woont. Hij wordt gewoon geholpen. Ook zijn reke ning kan met de computer wor den nagekeken" Maar waarom vertelden ze dat in Leeuwarden dan niet eventjes aan die meneer. Dat was toch een kleine moeite geweest. Dan was hij toch voorlopig een poosje ge holpen geweest, want die proef loopt nu alweer langer dan een jaar. "Dit is geen service" De PTT: "Het is heel goed dat de ambtenaar in Leeuwarden dat niet heeft geantwoord. De proef neming betekent geen service uitbreiding. En alleen service ligt op zijn terrein". Nou. Kunnen onze giroklant en even tuele andere geïnteresseerden dan misschien voor de toekomst nog hoop hebben? Die proef loopt nu al een hele tijd. Wordt de nieuwe service - die weliswaar geen service mag heten - voort gezet of uitgebreid? De PTT: "Daar is nog niets over te zeggen. De computerverbindin gen die nu met de kascheques worden getest, kun je voor van alles gebruiken. Daar zijn de che ques dus niet bij nodig. Het is zelfs de vraag of die hele kasche que nog wel blijft bestaan. De be taalkaart is nu al tot 200 guiden gegarandeerd. Als hij straks bij voorbeeld naar 300 gulden gaat, wordt het misschien wel zo lang zamerhand de vraag of dat be drag niet hoog genoeg is om de kascheques helemaal te vervan gen" Waarom eigenlijk niet? Blijft er natuurlijk altijd nog wel eén vraag onbeantwoord: Waar om zou je als geldinstelling geen fatsoenlijke mogelijkheid open houden waardoor iemand wiens eigen geld je beheert, op elk mo- Van tijd tot tijd vertonen de ban ken, de giro en de elektronische industrie ons verbluffende kun sten. Bijvoorbeeld automaten, waarmee je zomaar echt geld van je rekening kunt halen. Maar in de praktijk hoor je er daarna niet veel meer van. ment dat hem goed uitkomt zo veel mogelijk van zijn tegoed in eén keer kan terughalen? Als de PTT dat liever geen "servi ce" noemt, zou ze er misschien de naam "plicht" aan kunnen geven. (Volgende keer een verhaal over een bank, waar ze d'r óók wat van kunnen PAGINA 17 De Consumentenbond heeft zich geërgerd aan de televisiespot „Gooit u maar". Daarin adver teert Forbo-Krommenie met een nieuwe vloerbedekking. De fa brikant gaat daarin op de komi sche toer. Een dame die niet weet waar ze haar glazen zal laten wordt uitgenodigd ze op de grond te gooien. En kijk, die glazen bre ken niet, want zo zacht is die nieuwe vloerbedekking. De Consumentenbond trekt dat in twijfel: zo zacht kan de nieuwe vloerbedekking niet zijn. De con sumentenorganisatie gelooft evenmin dat de consument het grappige van het reclame-filmpje zal inzien. De bond heeft daarom zijn beklag gedaan bij de Recla meraad. Maar die ziet geen kwaad in de spot. De fabrikant voerde als verweer aan dat geen weldenkende con sument de overtrokken slap stick in het filmpje serieus zal nemen. Wie dat den kt onderschat het onderscheidingsvermogen van de tv-kijker, aldus Forbo- Krommenie. Skol bier heeft een gouden me daille gewonnen in de Monde Selection 1977 in Luxemburg en heeft daar in grote advertenties bekendheid aan gegeven. Skol kreeg dat goud in de kategorie „pils", evenals brouwerijen uit Canada, Bolivia, Nicaragua, In dia, Zuid-Afrika (3x), Joegoslavië (2x), Israel, Portugal en Mexico. Twintig pilsener bieren kregen het zilver. Er waren geen andere Ne derlandse winnaars. Wel Neder landse verliezers? Zo vraagt de Consumentengids zich af. Of an ders gezegd: tegen welke Neder landse bieren heeft Skol het in Luxemburg moeten opnemen? De Consumentengids heeft het aan Skol gevraagd. Die kon geen antwoord geven. Ook de juryle den die de gids erover benaderde, bleven het antwoord schuldig. Het organiserende bureau in Brus sel zei dat het reglement niet toe laat dat de verliezers worden be kendgemaakt. Wat de Consumentengids in ieder geval wel zegt te weten is, dat Amstel, Heineken en Grolsch niet aan de Monde Selection hebben meegedaan. Het Instituut voor toegepaste so ciologie in Nijmegen heeft vast gesteld dat bij het huishoudelijk werk de fiets het meest gebruikte vervoermiddel is met een score van 56 procent. Nog eens 6 pro cent van de bevolking doet even vaak boodschappen met de auto als met de fiets. Met het openbaar vervoer gaat 3 procent boodschappen doen. De fietsritten zijn in 81 procent van de gevallen niet langer dan 4 ki lometer. De Stichting Weg pleit daarom voor goede stallingsmo gelijkheden bij winkelcentra. Voor watersporters zijn bij de Vol- keraksluizen verlichte borden neergezet, met daarop het woord "sport" met een pijl erbij. Die pijlen wijzen de weg naar de spe ciale sluis voor jachten. Beroeps- en recreatievaart worden ge scheiden van elkaar geschut. De pijlen kunnen overigens van stand worden veranderd, als de pleziervaarders om welke reden dan ook door de sluizen van de beroepsvaart moeten. Zeker 35 procent van de kinde ren op basisscholen spelen nog wel eens met lucifers. Voor leerlingen van huishoud- en nijverheidsscholen en de lage re technische scholen ligt dit percentage nog hoger, name lijk 48 procent. Dit is gebleken uit een onder zoek van het Veiligheidsinsti tuut in Amsterdam. De enque- te van het instituut strekte zich uit over bijna 10 procent van het aantal scholen in het land. Het onderzoek maakt deel uit van het actieplan Kindervei ligheid van het Veiligheidsin- rJ ..ut. Het VI stelt in samenwerking met het Wilhelmina Gasthuis en de Universiteit van Amster dam een onderzoek in naar de diepere oorzaken van onge vallen bij kinderen. U bent na het boodschappen doen een coffeeshop binnengestapt voor een kop espresso.Smaakt prima. Beetje apart .maar heel lekkerU drinkt dus vaker zo'n espresso en op een gegeven moment denkt u: Jk zou thuis ook wel zulke koffie willen maken". Daarom koopt u een espresso-apparaat En dan komt de teleurstellingDatespresso bij u thuis smaakt heel anders dan in de coffeeshop. Minder lekker eigenlijk. Hoe komt dat nou? Wat doet u fout?. Tja. De moeilijkheid is, dat u mis schien helemaal niets verkeerd doet. Het kan net zo goed liggen aan het machientje dat u hebt, of aan de koffie die u gebruikt. Het is de vraag of die espresso van thuis ooit precies zo lekker wordt als goede horeca-espresso. Als consument zit je eigenlijk al ge lijk in bet nadeel. Beroepskoffie zetters malen hun espresso na melijk zelf. De thuiszetters kopen voornamelijk gemalen koffie, en dan kan er al aroma verloren zijn gegaan. Originele Italiaanse espresso wordt in Nederland voornamelijk geïmporteerd door de Italiaanse koffiefabrikant, Illycaffe. Illycaf- fe richt zich voornamelijk op de horeca, maar verkoopt ook ge malen espresso aan particulieren (via winkels). We hebben aan de directeur van Illycaffe Nederland in Rotterdam, de heer C. H. Teschmacher, gevraagd wat ie moet doen om thuis goede espresso te maken. Kwaliteit Een pasklaar antwoord heeft hij ook niet. ,,Je hebt goede koffie nodig, en een goede machine, die goed schoon wordt gehouden. De kwaliteit van de koffie is tegen woordig eigenlijk al een probleem. Er zijn in koffieprodu- cerende landen andere plukme- thoden gekomen. Ook bonen die nog niet helemaal rijp zijn wor den geoogst. Er wordt minder nauwkeurig geselecteerd. Het re sultaat is dat wij bijvoorbeeld vroeger acht van de tien monsters als goed beoordeelden, en nu nog. laten we zeggen, vier...In hel algemeen kun je stellen, dat het tegenwoordig moeilijker is om goeie koffie te krijgen". Ook met de espresso-machientjes die tegenwoordig te koop zijn, heeft de heer Teschmacher- moeite. „Kenmerkend voor het maken van espresso is dat water van 95 gra den, dat dus net niet kookt, onder hoge druk - met 9 a 10 atmosfeer, door de koffie wordt geperst. In sommige van die machientjes is bijvoorbeeld de druk niet vol doende. Die komt niet hoger dan 5 atmosfeer. Je krijgt dan wel een bakje koffie, maar niet de ech te espresso". Zien Kun je dat aan die machientjes „Nee dat is het vervelende. Een leek ziet er aan de buitenkant niets vanaf. De prijs kan een aanwijzing zijn. Voor een goed espressoapparaat betaal je op het ogenblik toch zeker 350 a 400 gulden of meer. Hoe duur, dat hangt ook een beetje af van de extra's die eraan zitten. Je kunt ze bijvoorbeeld ook krijgen met een stoomleiding om cappuccino te maken. Daarvoor moet melk heet worden gestoomd. Een hefboom aan de machine hoeft niet. Dat is eigenlijk al weer ouderwets" Schuimlaag Op goede espresso hoort een schuimlaag te zitten „Dat is heel belangrijk", aldus de heer Teschmacher. „Die schuim- of cremelaag houdt de smaak en reukstoffen vast. die erin en er onder zitten. Daar mag niks aan mankeren, want je drinkt juist espresso om van de lange na smaak te genieten. Als de schuimlaag onvoldoende is kan dat bijvoorbeeld komen doordat de koffie te grof gemalen is. Dat geeft drukverlies. Er kunnen ook andere oorzaken zijn. Die moeten allemaal in de gebruiksaanwij zing van een machientje staan Een goede gebruiksaanwijzing is erg belangrijk!" Soorten „Overigens heb je ook in espresso- koffie zelf nog verschillen Wij hebben drie soorten. De lichtge- brande waarmee we zeventien jaar geleden in Nederland zijn begonnen, en wat donkerder soorten die we langzamerhand hebben geïntroduceerd. In Italië in de buurt van Napels gebruiken ze nog zwaarder gebrande bonen. Ik vind dat niet lekker. Maar veel went. In Amsterdam bijvoor beeld wordt uitsluitend nog onze donkere espresso gedronken..." Niet in filter De heer Teschmacher in het niet eens met koffie-fabrikanten, die hun espresso-koffie adverteren met „Ook lekker voor uw filter- koffie". „Het heeft weinig zin om espressokoffie in een filter te ge bruiken. Van de smaak blijft dan toch niets over". Hij noemt ten slotte nog een paar dingen waarop je moet letten als je een goeie kop espresso wil krijgen. In coffeeshops worden de kopjes bovenop het espresso apparaat gewarmd. By de ma chientjes-voor-thuis kan dat meestal niet. Toch hoort espresso eigenlijk in warme kopjes te worden geschonken. Ook het model van het kopje is belang rijk. Het moet aan de binnenkant egaal rond (eivormig) zijn. Een hoekige overgang van de rand naar de bodem is minder goed voor het behoud van de schuim laag. Het is, kortom nog al een toer om thuis een echte espresso te maken. Een collega van ons, die al drie espresso-ap paraten heeft versleten, vertelde dat het hem eigenlijk nooit goed Aan de buitenkant van een espres so-apparaat kunt je niet zien of de druk hoog genoeg is. En je hebt 9 a 10 atmosfeer nodig voor een goeie kop koffie. was gelukt. Misschien zult u met minder tevreden moeten zijn. Maar dat vindt de heer Teschma cher dan weer niet leuk. „Jam mer, want op die manier verliest espresso zijn goeie naam en wordt het iets gewoons. Wij heb ben liefst dat het wat bijzon ders blijft". «WHK

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1978 | | pagina 17