ROOSKLEURIGE TOEKOMST VOOR DE KLM
Ambtenaren
desnoods
in actie
Koers van aandelen stijgt met de dag
Marktberichten
Nederlandse landbouw
goeddeels mannenzaak
MINISTER
JUSTITIE
WIL SPEL
REGELS BU
STAKINGEN
Veel vraag
naar KLM
DONDERDAG 25 MEI 1978
ECONOMIE
PAGINA 29
Iedere dag kan men in de kranten lezen
dat de aandelen KLM verder in koers
zijn gestegen, zowel aan de Amster
damse beurs als in het grote Wall Street
waar de aandelen ook genoteerd zijn.
Tussen 1974 en nu is er een forse koers
stijging opgetreden. Het ziet er naar uit
dat die koersstijging doorgaat, want in
de Verenigde Staten zijn grote koper-
s aan het werk.
Onwillekeurig gaan de gedachten uit
naar het midden van de jaren zestig.
Toen heeft de KLM ook een geweldige
klim doorgemaakt. Nadat de notering
in de jaren 62,63 en 1964 rond de vijftig
gulden schommelde, trok in 1965 de
koers sterk op om in 1966 een hoogste
niveau van 538 te bereiken. In twee
jaar tijd was de koers vertienvoudigd.
Menigeen denkt dat we nu weer met een
dergelijke ontwikkeling te maken
hebben. Alleen die gedachte werkt al
stimulerend. Het is een feit dat de KLM
heel wat beter werkt dan in voorgaan
de jaren. De luchtvaart is een vreemd
bedrijf. Al decennia lang is het een
duidelijke groeisector. Was tien jaar
geleden het vliegen slechts voor een
beperkte groep zakenmensen wegge
legd, nu vliegt iedereen. Het vervoer
door de lucht van mensen en vracht
heeft letterlijk een grote vlucht geno
men. De bezettingsgraad van de vlieg
tuigen is enorm verbeterd. Een deel
van de tarieven is fors verlaagd, andere
tarieven zijn juist aanzienlijk gestegen.
Voor eenvhegje tegenwoordig naar de
VS. Anderzijds kost het honderden
guldens om het sprongetje van Am
sterdam naar Londen te maken. Juist
die korte-afstandvluchten met volledig
bezette vliegtuigen brengen de Euro
pese luchtvaartmaatschappijen heel
wat geld in het laatje en ook de KLM
vaart daar wel bij.
Zoals gezegd, de luchtvaart is een merk
waardig bedrijf. Vroeger vloog men
met propeller-toestellen. De toestellen
waren relatief klein, redelijk comfor
tabel, de prijzen hoog en het dienstbe
toon fantastisch. De KLM maakte re
delijke winsten. Toen kwam het straal-
tijdperk. Snellere vliegtuigen, met een
grotere capaciteit en een geringere ser
vice. De tarieven bleven in eerste in
stantie hoog, maar de bezetting nam af.
Dat kwam door de veel grotere capaci
teit. De maatschappijen gingen flink-
geld verliezen.
De verliezen van de KLM werden zelfs zo
omvangrijk dat de onderneming het
gehele kapitaal verspeelde. De Staat
der Nederlanden moest als grootste
aandeelhouder bijspringen om een
bankroet te voorkomen. Geen wonder
dat voor de aandelen in het begin van
de jaren zestig niet veel werd betaald.
In Amerika was toen echter iemand met
visie. Hij wist dat de luchtvaart een
vreemde en snel groeiende sector was.
Hij keek verder dan de lege zitplaatsen
en de omvangrijke verliezen. Wanneer
de tarieven naar beneden gaan, zal het
vervoer toenemen en dan verdwijnt
geleidelijk de overcapaciteit, was zijn
redenering. Op die redenering - die
heel juist was - kocht hij aandelen
KLM. Omdat veel van deze aandelen in
handen zijn van de Staat, is er op de
beurs in dit fonds maar een geringe
handel. Toen Amerikaanse beleggers
tientallen miljoenen dollars in de strijd
wierpen, vloog het aandeel KLM dan
ook omhoog. Nederlandse beleggers
dachten dat de Amerikanen niet goed
snik waren. Terwijl de KLM haar hele
kapitaal verspeeld had, ging de koers
van de aandelen dagelijks omhoog. Na
verloop van een jaar was er in Neder
land bijna geen aandeel KLM meer be
schikbaar. Vrijwel alle aandelen waren
naar de Verenigde Staten verhuisd.
Toen begon de koersdaling.
Toch maakte de KLM een aantal heel
goede jaren door. De bezettingsgraad
was goed, de tarieven redelijk en de
winst liep geleidelijk op. Toen kwam
opnieuw een moeilijke periode. Het
Jumbo-vliegtuig deed zijn intrede en
dat betekende een stijging van de kos
ten, een daling van de bezettingsgraad
en een aanslag op de tarieven. De
luchtvaartmaatschappijen kwamen
opnieuw in een ernstige verliessituatie
terecht. De financiële positie werd
weer benard en de Staat der Nederlan
den moest in de KLM opnieuw bij
springen. De aandelen KLM waren
weer voor een appel en een ei te koop.
Nu zijn we een paar jaar verder. De koers
van de aandelen stijgt met de dag. De
KLM heeft het afgelopen boekjaar, dat
pas is beëindigd, een recordwinst be
haald. Dezer dagen worden nadere ge
gevens over de afloop van het boekjaar
verwacht. Ook krijgen de aandeelhou
ders na een aantal dividendloze jaren
weer een uitkering. Hoeveel is nog niet
bekend. Maar de verwachingen zijn
hoog - mogelijk zelf te hoog - gespan-
De komende jaren worden goed. Een
groot deel van de luchtvloot is afge
schreven. Anderzijds gaat men in de
komende jaren weer belasting betalen.
Bovendien is de kans groot dat de Staat
der Nederlanden aandelen gaat afsto
ten. Ze heeft in de moeilijke jaren tij
delijk een te groot belang genomen.
Juist met het oog op deze twee factoren
mogen de verwachtingen ten aanzien
van de komende koersontwikkeling
niet te hoog worden gespannen.
P. LIGTHART
DEN HAAG/ALPHEN AAN DEN RIJN - Hoger personeel
bij overheid en onderwijs, (aangesloten bij de overkoe
pelende organisatie CHA) wil desnoods actie voeren met
het doel extra-bezuinigingen op de inkomens tegen te
gaan.
De ledenraad van de centrale voor
hogere functionarissen bij over
heid en onderwijs heeft hiertoe
gisteren besloten. CHA-voorzit-
ter J. P. Kramer deelde mee dat
mén eerst in het centraal georga-
WEERRAFrPORTEN 3
'an hedenmorgen 7 uur 3
SS .sSï
a Ecv
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Zd Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Locarno
Londen
Luxemburg
Mallorca
München
Oslo
Stockholm
Wenen
Casa Blanca
Istanbul
Las Palmas
New York
Tel Aviv
Tunis
motregen 11
regen 12
regen 13
motregen 13
motregen 12
regen 12
motregen 11
motregen 13
motregen 12
motregen 12
zwaar bew. 13
onbew.
licht bew. 21
geh. bew. 21
zwaar bew. 21
geh. bew. 13
geh. bew. 12
geh. bew 16
onbew. 18
zwaar bew. 14
onbew. 20
geh. bew. 20
zwaar bew. 16
licht bew. 24
half bew. 21
motregen 10
onbew. 18
geh.. bew. 23
motregen 16
zwaar bew. 19
regen 20
geh. bew. 10
zwaar bew. 19
licht bew. 24
motregen 21
Een nogal
opvallende
telefoon blokkeert
de straat in het
Amerikaanse
Denver. Het
apparaatdat
gebruikt wordt
reclamedoeleinden
kan niet
weggehaald
worden omdat
onbekenden de
wagen waar de
telefoon op stond
hebben gestoleyi
De plaatselijke
telefoondienst
heeft de daders
nu verzocht iets
van zich te laten
horen. Opbellen
kost per slot van
rekening zo
weinig en zegt
zoveel..
niseerd overleg in ambtenaren
zaken in "goed overleg,' tot over
eenstemming wil komen. Lukt
dat niet, dan wordt gedacht aan
acties.
De voorzitter van de bond van
technische ambtenaren W. B.
Hofland, zei gisteren op een con
gres van zijn bond in Alphen aan
den Rijn dat de ambtenaren de
bezuiniging op de salarissen met
alle ten dienste staande middelen
moeten gaan bestrijden. Ambte
naren zijn geen eenheidsworsten
die zich ik elke vorm laten kne
den. Wanneer het volk moet lij
den dan lijdt de ambtenaar
trendmatig mee, maar niet meer
dan dat, aldus de Heer Hofland
ABVA
De algemene Bond van Ambtena
ren heeft op haar beurt ernstige
bezwaren tegen het voornemen
van minister Pais van onderwijs
om de cursusduur in het weten
schappelijk onderwijs tot vier
jaar terug te brengen. De ABVA,
die ruim 8000 leden heeft bij uni
versiteiten en hogescholen, wil
dat aan de nota-Pais een hoorzit
ting wordt gewijd. De bond
dringt hierop aan in een brief aan
de vaste Kamer-commissie voor
onderwijs.
Produktie lager
DEN HAAG (ANP) - Volgens de
jongste gegevens van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek is
de industriële produktie in ons
land in het eerste kwartaal van dit
jaar onder het peil van 1977
gebleven.
Dat was volgens het voorlopige
hoeveelheidsindexcijfer ook in
de maand maart nog het geval, al
was de produktie toen wel iets
hoger dan in februari.
Ministerie
schrikt van
concurrentie
voor horeca
DEN HAAG (SP) - Staatssecreta
ris Hazekamp van economische
zaken is geschrokken van de
schade die de horeca in ons lijdt
door concurrentie van wijkcen
tra, dorpshuizen en kantines
waar goedkoper wordt getapt.
In een brief aan het bedrijfschap
horeca heeft Hazekamp om aan
verwante informatie gevraagd.
Uit onderzoekingen die het be-
I drijfschap in de zogeheten para-
commerciële instellingen naar
goedkoop tappen heeft laten in
stellen, blijkt dat de horeca voor
minstens twee miljard gulden
per jaar wordt benadeeld. Aan
vankelijk had men aan de hand
van ruwe schattingen de indruk
dat het om een schade van vele
tientallen miljoenen ging. De
36.000 commerciële horecabe
drijven in ons land hebben ge
zamenlijk een jaaromzet van zes
miljard.
Het rapport waarin de nieuwe cij
fers staan vermeld is door het
bedrijfschap horeca toege
stuurd aan de ministeries van
economische zaken, crm, justi
tie, volksgezondheid en defen
sie. Ook sociale zaken wordt be
naderd omdat in de 4000 para-
commerciële instellingen ge
tapt zou worden door een groot
aantal zwartwerkers, die een
sociale uitkering krijgen.
Katwijk aan den Rijn - Groenteveiling
(25/5):
Andijvie per kg 61, Spitskool per kg. 47,
Bospeen I per bos 1,42-1,59, Bospeen II
per bos 0,36-1,43, Waspeen AI per kist 5,-
- 7,90, Waspeen All per kist 3,20-6,50,
Waspeen BI per kist 7,20-12,90, Waspeen
Bil per kist 2,70-6,-, Waspeen Cl per kist
7,20-8,10, Waspeen CII per kist 4,- - 7,20,
Prei per kg. 32-52, Rabarber 16-23, Radijs
per bos 23-36, Selderij per bos 16-26, Sla
per st. 24-27, Spinazie per kg. 41-58, Bo
suien per bos 23-33, Krulpetersehe 56-58,
Aanvoer waspeen 190 ton.
Veiling Aalsmeer 24/5 - Anjers: William
sim 10-45, Rose sim 10-45, White sim
20-51, G.J. Sim 10-35, Charmeur 20-50,
Arthur sim 22-51, Shocking sim 20-35,
Yellow sim 20-40, Vertakte anjers 10-73.
Rozen gr.bl.: Baccara 75-145, Bridal pink
37-66. Carina 33-57, Jofitali 48-70, Red
Premie voor
vinden van
ongeschoolde..
EDE (ANP) - De directie van
het Enka-bedrijf in Ede heeft
de werknemers een premie
van honderd gulden in het
vooruitzicht gesteld voor elke
nieuwe medewerker die kan
worden aangetrokken.
Het bedrijf zit te springen om
dertig tot vijftig ongeschool
den. Het aantal Spanjaarden
dat in het bedrijf ongeschool
de arbeid verricht neemt
steeds meer af. Nieuw perso
neel is zeer moeilijk te vinden
in Ede en omgeving. Het gaat
hier om een eenmalige actie.
Succes 70-125, Dr. Verhage 37-90, Bingo
31-55, Nordia 14-27, Peer Gynt 75-115, P.
Sensation 50-69, Roselandia 26-43, Soma
30-87, Super Star 85-115. Ilona 70-115,
White Master P. 60-120, Geh. Duisberg
25-45, Jelico 58-110, G. Fantasy 23-29,
Diana 30-46, Marina 25-35, La minuette
40-92, Shocking Blue 33-59, Roklea
40-69, Tubantia 63-120, Carlita 40-80, La-
ra 88-120, Aldona 57-85, Privé 43-89, Fio-
rella 20-41, Pricilla 20-25, Visa 100-120,
White Weekend 36-86, Cocktail 84-110.
Rozen kl.bl.: Carol 18-39, Coronette
21-41, Evergold 22-35, Corry 36-51, Gina
16-24, Jack Frost 24-42, Marimba 14-32,
Jaguar 24-48 Gabrièle 23-51, Miss Ellen
21-61, Motrea 18-51, Annabellp 16-34, Jr.
Miss 18-55, Belinda 20-56, Ester Ofarim
18-26, Golden Belinda 20-41, R. Garnette
14-27, Spanish sun 13-15, Rubinette
21-51, Fantasia 24-55, Mercedes 22-48,
DEN HAAG (ANP) - Meer dan in enig ander land van de Europese Ge
meenschap wordt in Nederland de landbouw door mannen uitgeoefend.
Dit blijkt uit een overzicht dat de Europese Commissie, het "dagelijks
bestuur" van de gemeenschap, heeft verstrekt.
Van degenen die in 1975 in Nederland de landbouw als hun hoofdberoep
opgaven waren 92.8 procent mannen, een hoger percentage dan in enig
ander EG-land. In West-Duitsland was dit percentage het laagst: 49.4.
Een relatief hoog percentage vrouwen werd behalve in West-Duitsland
aangetroffen in Luxemburg (67.6 procent mannen) en Frankrijk (67.8
procent mannen).
Gezinslid
In de gehele gemeenschap zijn ruim 31 procent van degenen die full-time
in de landbouw werkzaam zijn vrouwen. Ongeveer tweederde van hen is
meewerkend gezinslid. Gesalarieerde vrouwelijke arbeidskrachten
maken niet meer dan vijf procent uit van de totale beroepsbevolking in
de landbouw.
20-85, Anthurium 90-210,
Chrysanten jaarrond 60-90, Euphorbia
fulgens 40-120, Freesia enkel 25-38. dub
bel 17-33, Gerbera 20-120, Gladiolen
20-76, colvillei 20-43, Iris Pr. Blaauw
30-39, overige 17-33, Lelies kelk 60-90,
per tak 40-350, Orchideeën cymb. 60-205,
Strelitzia 175-275, Snijgroen 11-27, Lia-
tris 20-80.
VOETBAL - Voor de internatio
nale zomercompetitie zijn giste
ren drie wedstrijden gespeeld:
MSV Duisburg-NEC 6-0; FC
Utrecht-Videoton 3-3; Sparta-
Beerschot 1-3.
ATLETIEK - Met de nieuwe beste
wereldprestatie van het seizoen
van 2.28 meter bij het hoogsprin
gen zorgde de Amerikaan
Franklin Jacobs voor de verras
sing tijdens atletiekwedstrijden
in Philadelphia (VS). De 1.73 lan
ge "hoogspring-dwerg" stelde op
27 januari in New York het indoor
wereldrecord op 2.32.
DEN HAAG (SP) - Minister De
Ruiter van justitie zal het "ge
weldig" vinden als werkgevers
en werknemers samen kans zou
den zien een stakingscode te
ontwerpen. De regering blijft op
het standpunt staan dat zij zelf
daarvoor geen initiatieven zal
nemen. Men vindt het als over
heid voldoende dat het stakings
recht in principe in de wet is
vastgelegd, als binnenkort het
parlement zijn goedkeuring geeft
aan het Europees sociaal hand
vest. Daarin komen principiële
bepalingen over het stakings
recht voor.
De minister is wel bereid bij de
Stichting van de Arbeid, waarin
werknemers en werkgevers ver
tegenwoordigd zijn, er op aan te
dringen stappen te nemen om tot
een stakingscode te komen.
Beursoverzicht
AMSTERDAM (ANP) - Op de Am
sterdamse effectenbeurs bestond
vandaag een flinke belangstel
ling voor de aandelen KLM
Nieuwe Amerikaanse interesse
voor die aandelen leidde ertoe dat
de koers flink omhoog schoot en
behoorlijke omzetten werden
geboekt. Bij de start van de han
del lag de notering op 189.50, en
tijdens de handel ging de koers
omhoog tot boven de 190.
De internationale aandelen rea
geerden op de opnieuw lagere no
teringen op de Amerikaanse
markt met een licht verdeelde
stemming. Aandelen Akzo, Uni
lever en Kon. Olie gingen fractio-
neel naar boven, terwijl de koers
van Philips 30 cent afbrokkelde
tot 25.20 en de notering van
Hoogovens 40 cent inzakte tot
36.
De bankaandelen waren licht ver
deeld en vast in de markt lagen de
aandelen Nationale Nederlan
den. Deze aandelen verwisselden
begin beurs van eigenaar tegen
113,30, hetgeen een winst ople
verde van 60 cent.
AKZO 20
ABN 100
AMRO 20
Deli-Mij 75
Dordtsche 20
Dordtsche Pr.
Heineken 25
Heineken H 25
Hoogov. 20
HVA-Mijen
KNSM eert
KLM 100
Kon. Olie 20
Nat Ned. 10
NedLloyd 50
BINNENLANDSE
AANDELEN
162.5 162
45,5 45,20
106,5 106
281,50
281,50
181,20
143,50
Internatio M.
Inventum
Kempen Beg.
Key Houth.
Kiene S.
Kloos
Kluwer
Kon. A. Volker
KBB
id. cerl.
Krasnapolsky
KSH
Kwatta
Naeff
Nat Grondb.
NBM Bouw
Ned ap
967,5
190,7
185,5
957,5
190,7
187,5
Oce. v.d Gr.
OGEM Hold.
Orenstein
Olra
nbahg
id i
Palen-
Palthe
Philips
Pont Hout
Porcel Fles
Proost 6t Br.
Rademakers
Reeuwyk
Reu
1 Co
4350
40.30
71.10
44.50
RIVA
Rohte Jisk
Rommelholl
Ryn-Sc helde
Sarakreek
Schev Expl.
Schlumborger
Schokbeton
Sehuitema
Schuppen
id 7 pet.
id. 6 pet.
v.d Vliet-W
Ver. Glansf
VMF Stork
Ver. Uitg my
Verlo cerl.
Vezelverw.
Vihamy Butt
id. cert.
Wessanen
W U Hyp
Wosp Ede
Wyers
Wyk
Her
94,2
94,2
Wereldhaven
122
121,5
199
83
83,5
Conccntra
200
96e
97,5e
Eurooafonds
97
97
47,2
47.5
101b
101
Unifonds
385
387
12,5
12,5
Chemical F
14.7
14.5
80
78,a
69
Col. Growth
8.7
8.4
68
Dreyfus F.
25,5
55
78
54,2
78,5
Fedelty F
Investors M
33,5
75,5
75
Japan Fund
20
20,3
24
69
68,8
Lehman Corp.
24
401,8e
405,e
Madison F
81,3
82
Manhattan
4.6
70e
6 5
Massachus
21,8
143,5
142
Oppenheimer
Technology
16,4
16
Value Line
Vance. Sand
14
14
BELEGGINGS
INSTITUTEN
Alg Fondsenb.
America Fnd
Asd Belegg D.
Binn Belf VG
BOG
Breevast
Convorto
Dutch Int
Eur Pr Inv.
Goldmine;.
Holland F
IKA Belegg
Interbonds
Leveraged
Tok vu PHiS)
Tokyo PM
Urn-Invest
85,5
74,3
54,5
BUITENLANDS
GELD
(prys in guldens, bank inkoop-verkoop
Amerikaanse dollar 2,23 2,33
Engelse pond 4 02 4,32
Belgische fr. (100) t
Duitse mark (100)
II L:re (10 000)
Portugese esc (100)
Canadese dollar
Franse fr (100)
Zwitserse fr (100)
Zweedse kroon (100)
Noorse kroon (100)
Deense kroon (100)
Oostenr sh. (100)
Spaanse pes. (100)
Griekse drachme (100
Finse mark (100)
Joegosl. dinar (100)
105^50 108,50
47.75 50,75
114,50 117,50
47 50
40 43
38,50 41.50
14.76 15.06
2.68 2,98
5,65 6.90
51,75 54.75
II 13.25