Energiebesparing is
werk voor de vakman
Open haard
weet wel
waar u
aan begint
MENSEN BANG VOOR ISOLATIE
Minder interesse
WOENSDAG 3 MEI 1978
APELDOORN - Een paar honderd
brieven per dag belandt bij de
twaalf medewerkers van de
Stichting Voorlichting Energie
besparing (SVEN) in Apeldoorn.
Een verheugend aantal voor een
groot deel geschreven door parti
culieren. En toch zegt woordvoer
der B. Vos: „De mensen hebben
nog steeds angst voor isolatie.
Voor het mystieke. En natuurlijk
voor de portemonnee"
De Stichting verdiept zich nu onge
veer twee jaar in voorlichting
over energiebesparingmet name
isolatie. Een door de overheid be
taalde, maar objectieve instantie
die zowel passief (brieven beant
woorden, verwijzen) als actief
(via de bekende wereldbol
advertenties) voorlichting ver
strekt.
Sinds 1952
Isolatie van woningen werd pas
gepropageerd na de energiecri
sis. Sinds 1952 geld t er weliswaar
een aantal eisen voor de nieuw
bouw. maar pas in 1975 werden
deze belangrijk verbeterd. Die ei
sen vormen nog steeds een pro
bleem, een van de vele trouwens
als we de heer Vos aan het woord
laten.
„De bewoners doen het op het ogen
blik voor een belangrijk deel al
leen om het wooncomfort te veröe-
teren. Isolatie om energie te be
sparen is er weinig bij. Wat be
treft de eisen: die zijn moeilijk
vast te leggen. Je moet er gewoon
van uitgaan, dat isolatie rende-
mentopbrengt. Wat bespaart men
Het overgrote deel van de woningen in Nederland is niet geïso
leerd. Slechts hier en daar een tochtstrip en dan heb je het wel
gehad. Tot nu toe zijn 400.000 huizen geïsoleerd op grond van de
verstrekte subsidie (op het ogenblik 22 procent van maximaal
3000,-, maar dat kan per dag veranderen). Sterker nog, het
jaarlijkse aantal woningen dat wordt geïsoleerd loopt achter
uit. In 1976 waren dat 150.000, een jaar later nog maar 100.000.
Volgens dr. J. W. H. Geerlings, directeur energiebeleid van het
ministerie van economische zaken, is het nodig dat dit aantal
opgeschroefd wordt tot 250.000. Via een isolatieplan wil de
regering binnen een jaar of tien alle huizen in ons land isoleren.
De uitgewerkte maatregelen moeten nog door de ministerraad
worden behandeld.
Inlichtingen over de subsidies zijn te verkrijgen bij de Provinci
ale Directie van de Volkshuisvesting, Mauritskade 29, Den
Haag. Tel. 070-469580.
in de portemonnee? Je kunt ge
makkelijk uitrekenen hoeveel je
moet betalen, maar je weet nooit
wat het gaat opleveren. Subsidies
verdisconteer ik dus nu in de
prijs. Een oplossing: hogere ener
gieprijzen. Alweer de portemon
nee dus". Volgens de heer Vos
kunnen de normen erg moeilijk
sterk omhoog worden geschroefd.
Normen verhogen
Daar denkt bijvoorbeeld ir. J. A.
van de Vondervoort, medewerker
van de Nationale Woningraad
anders over. Hij zegt: ,JDe normen
voor de warmte-isolatie van wo
ningen moeten onverwijld en
drastisch worden verhoogd om te
voorkomen dat de stookkosten
even groot worden als de huur".
Volgens Vondervoort zal de prijs
van aardgas stijgen van 25 cent
per kubieke meter nu tot tussen de
30 en 36 cent in 1980. Daarna zal
de prijs sterker stijgen, volgens de
verwachting van de Algemene
Energieraad, naar 75 cent. Dan
zal deze rekening de huur over
treffen.
Een vakman kost geld..
Apeldoorn - „Isolatie is geen werk
voor een doe-het-zelver. Een
handige man kan de kleine din
getjes zelf doen, maar over het al
gemeen moet ik toch aanraden
een vakman te raadplegen. Een
goede firma, die zich heeft gespe
cialiseerd in isolatie.
Pas dan krijg je een goed resultaat"
De heer Vos van de SVEN weet, dat
hij met deze uitspraak een beslis
sing van de bewoner om tot isola
tie over te gaan, een stuk moeilij
ker maakt. Een vakman betekent
geld, veel geld.
Spouwmuren
Het isoleren van spouwmuren is
nog wel te betalen (ongeveer
15,- per vierkante meter), maar
bij andere methoden en andere
objecten schiet die prijs al naar de
45,-. Dubbele beglazing kost
tussen de 150 en
200 per vierkante meter.
„Maar het is echt geen karwei voor
een vrije middag", aldus de heer
Vos. „Er komt zoveel bij kijken.
Maak je dubbele glazen, dan
moeten de ramen, kozijnen wor
den veranderd. Dakisolatie gaat
in zekere zin nog wel. Je zou, ze
ker met pannendaken, isolatie
dekens kunnen aanbrengen tus
sen de gordingen. Maar ga je het
aan de bovenkant isoleren, dan
moet beslist een vakman komen'
Echt geen werk dal eventjes wordt gedaan..
Afraden
Het platte houten- of vezelplaat
werk geeft een vrij groot warmte
verlies. Isolatie aan de onderkant,
een gemakkelijke methode via
het aanbrengen van platen, is
echter ten strengste af te raden.
Niet alleen is het effect vrij klein,
maar ook kan door condensvor-
ming de houten constructie gaan
rotten. De enige oplossing is iso
latie bovenop. Over het isolatie
materiaal moet weer een dakbe
dekking worden gelegd. Als men
grind gebruikt: oppassen dat de
constructie sterk genoeg is,
vooral als het grind op
een grote hoop wordt geveegd.
Dubbel glas is ook een zaak voor de
vakman. Vrijwel altijd moeten de
sponningen worden aangepast.
Voorzetramen zou een mogelijk
heid zijn voor de doe-het-zelver.
De ramen kunnen zowel binnen
als buiten geconstrueerd het ge
wenste effect geven. De binnen-
ramen moeten wel goed sluitend
worden gemaakt, anders treedt
condensvorming op. Tip: de
glasverzekering moet worden
herzien.
Muren kunnen heel wat narigheid
geven. Een spouwmuur zonder
vulling voorkomt regendoorslag,
maar isoleert niet. Dus vullen met
isolatie: schuim, vlokken van
steenof glaswol, fijne korreltjes.
De ingeschakelde firma moet
overigens tenminste tien jaar ga
rantie kunnen geven.
Eenvoudig
„Ik kan begrijpen, dat dit - en
zeker een combinatie van deze
drie isolatiemaatregelen - erg
duur uitvalt. Daarom wijs ik er
nog maar eens op, dat je al heel
wat kan besparen door de een
voudige dingen. Gordijnen dicht.
Door tocht gaat vrij veel ener
gie verloren.
Verstandig zijn met de CV-ketel.
Bij goed weer in de winter is het
dwaas, dat de thermostaat in de
ketel op honderd graden blijft
staan. Zet "m op zestig. De ketel-
temperatuur moetje eigenlijk re
gelmatig bijstellen. Hoe hoger
het aantal graden, hoe
hoger de verliespost", aldus Vos.
Onderhoud van dezelfde ketel is
ook erg belangrijk. „Het zijn de
kleine dingen, die toch erg veel
uitmaken. Gebruik bijvoorbeeld
ook de zonnewarmte. Echt, met
een beetje goede wil kost ener
giebesparing niets. Er is al
tijd wel wat te vinden".
Gegevens uit het artikel zijn onder
meer ontleend aan een aantal fol
ders, die de SVEN uitgeeft. Ze
zijn gratis te verkrijgen: postbus
503 te Apeldoorn, tel. 055-230750.
Uiteraard kunnen daar diverse
inlichtingen worden
In deze, door een doe-het-zelver gemetselde schoorsteenmantel werd een Unex-bouurpakket gebruikt.
Dat bestond uit een gasset met plaatstalen rookkast, voorzien van een bekleding van vuurvast mate
riaal. (Verkoop- o.m. op de Gamma-bouwmarkt).
Zo op het eerste gezicht lijkt een
open haard met een heerlijk
houtvuur het einde, de droom
van velen! De praktijk wijst
vaak anders uit hoewel het
met de reden van aanschaf
wel duidelijk lag. Want nu de
centrale verwarming geen
luxe meer is maar een ver
worven goed, missen wij wel
het centrale punt in de huis
kamer, het gezellig zitten
rond de kachel of haard.
Vooral de bewoners van oudere
woningen die een cv aanleg
den of lieten aanleggen, kun
nen maar slecht aan die lege,
soms kapitale schoorsteen
mantel wennen. Dit geldt ook
voor degenen die zich nog in
het stadium van de gasgevel-
kachels bevinden.
Er kwam dus bij velen een open
haard met een gezellige stapel
houtblokken erbij. Wie hem
nog niet heeft, moet wel eerst
alle voor- en nadelen op een
rijtje zetten. Om ons tot de
nadelen te bepalen, die zijn er
vele. Afgezien van de kosten
die al gauw dichter bij de vier
dan de drie duizend gulden
liggen, rijst de vraag of het
rookkanaal wel voor een open
haardvuur geschikt is. Mees
tal is het te klein, de trek on
voldoende. Het treffen van
een afdoende voorziening is
dan een kostbare aangele
genheid. Laat daarom eerst
controleren of uw schoor
steen geschikt is voordat u op
kostbare aankopen overgaat.
Realiseert u zich verder wel,
dat (vooral goedkope)
houtblokken vonkengevaar
opleveren, dat de asla gere
geld geleegd moet worden en
dat een open houtvuur veel
stof in de huiskamer produ
ceert!
Misschien is die droom van een
open haard gewekt toen u, bij
vrienden op bezoek, genoot
van hun heerlijk open
haardvuur dat zij speciaal
voor u die avond hadden aan
gelegd. Vertelden zij u er niet
bij dat die open haard de
meeste avonden uit bleef (en
dus toch een donker gat) om
dat zij de rompslomp van het
aanmaken, de verzorging en
de rommel op den duur toch
te lastig vonden? De prijs van
houtblokken liegt er boven
dien ook niet om!
Tussen vorm
Dus geen open haard? Er is een
aanvaardbare tussenvorm: de
open haard die op gas wordt
gestookt. Daarvoor hebt u
slechts een set van kerami
sche „hout" blokken nodig.
Elke schoorsteen is goed - als
hij maar geveegd is!
De kosten van aanschaf en in
stallatie zijn aanmerkelijk la
ger dan dig voor de met hout
gestookte open haard. Hout is
veel duurder dan gas dat bo
vendien niet behoeft te wor
den opgeslagen. Stof, as of
vonkengevaar spelen geen rol
en er zijn evenmin aan-
maakproblemen. Een lucife-
r is voldoende.
Een „nep"-vuur? Ja, rriaar de
brandende gasblokken geven
wel een bijna speels vlam
menspel als hout en een be
haaglijk uitstralende warmte.
De DRU - open haard geeft
bijvoorbeeld een warmte - af
gifte van 1600 kcal.
Men mag rustig stellen dat qua
comfort gasblokken ideaal
zijn - het hele jaar door - op
een koude winterdag en op
een kille zomeravond.
Als de haard niet brandt, kan
men wel zien dat het geen
echt hout - maar keramische
blokken zijn. Wie daar niet
goed tegen kan, legt er voor
zichtig wat echt hout bo
venop. Of sluit de zaak wat af
met een vonkenscherm.
Mocht u overgaan tot de aan
schaf van een gas gestookte
open haard dan moet u er wel
op toezien dat de set voorzien
is van een GIVEG - keur die u
veiligheid waarborgt. Er zijn
namelijk vele niet gekeurde
sets in de handel die veelal uit
het buitenland komen en
waarvan u niet de zekerheid
hebt of zij voldoende veilig
zijn. Bij onvolledige verbran
ding bestaat gevaar voor ko
lendamp. Een erkende in
stallateur (het is geen dhz -
werk) mag dan ook alleen een
goedgekeurde gasblokkenset
aansluiten.Fabrieken die een
goedgekeurde set leveren,
zijn DRU in UEFT, Unex, En
schede, de NV Vulcansoord
en Vulcana, Zoetermeer.
Doe-het-zelvers kunnen vol
staan met de aankoop van een
set die tussen de 400 en 500
honderd gulden ligt. Daarbij
komt dan nog wat materiaal
van de bouwhandel om de set
in te bouwen en een erkende
installateur voor de aanslui
ting. De set kan men in elke
schoorsteen inbouwen. Ge
makkelijk maar niet nodig is
daarbij gebruik te maken van
een passende inbouwromp
die ongeveer 375 kost. Er
zijn uitvoerige handleidingen
bij.
Voordeel van het zelf doen is
dat men geheel naar eigen
smaak en aangepast aan het
bestaande interieur te werk
kan gaan. Straks metselen,
met of zonder luifel, te
gels, een marmeren plaat, en?
U kunt zich ook alle inspannin
gen besparen als u een voor-
zethaard kiest. Die hebt u
slechts in het schoorsteengat
te schuiven als een gewone
kolenhaard en het gas aan te
sluiten. Zo'n haard met een
vuur van gasblokken blijft
soms nog duidelijk onder de
duizend gulden maar de
keuze blijft wel tot het klas
sieke traditionele model be
perkt.
De gasset die naar onze smaak het meest levendige fi guur geeft
is die van- DRU (50 cm breed,33 diep). ,03 De gasset met
complete m-bouwromp DRU