Vervoer per bus gebleven gelijk Wat schuilt er achter de acties van Heerema? Industriebond NKV en WJgaan samenwerken Openbaar vervoerbedrijven NKV dreigt te breken met wereldvakbond HEEREMA WILDE COMMISSARISZETEL MAANDAG 1 MEI 1978 ECONOMIE PAGINA 21 Witteveen: wereldeconomie herstelt te langzaam UTRECHT (ANP) - De vervoersomvang in het streekvervoer is vorig jaar min of meer gelijk gebleven. De daling in het interlokale bus vervoer was nog geen twee procent, terwijl in dat jaar de Zoetermeerspoorlijn heel wat bus reizigers overnam. Bovendien werkten de be perkingen in de dienstregeling van oktober 1976 in 1977 volledig door. Deze factoren kwamen het interlokale vervoer op een verlies van ongeveer 2,5 miljoen reizen te staan. Het een en ander blijkt uit het jaar overzicht-1977 van het manage mentteam Exploitatieve Sa menwerking Openbaar-vervoer sbedrijven (ESO). De reizigers betaalden vorig jaar in totaal 264,2 miljoen gulden voor hun kaartjes en abonnementen in het interlokale vervoer (1976: 249,4 miljoen gulden). De rijks bijdrage voor deze diensten was 326,5 miljoen gulden (313 miljoen gulden). De opbrengsten in het lokale vervoer bedroegen 28,5 miljoen gulden (25,9 miljoen gul den) plus 55 miljoen gulden (47 miljoen gulden) aan gemeente lijke bijdragen. Het groeps- en toervervoer leverde 80,1 miljoen gulden (77,8 miljoen) op. UTRECHT - Het NKV zal uit het Wereldverbond Van de Arbeid (WVA) stappen, als dit niet voor eind 1978 besprekingen is be gonnen met het Internationaal Verbond van Vrije Vakvereni gingen (IWV) "om wegen tot eenheid te vinden". In dat geval zal het NKV het WVA voor 30 september 1979 meedelen, dat het zijn lidmaatschap per 31 de cember van dat jaar beëindigt. Op het ogenblik is een meerderheid van het WVA wel voor samen werking, maar tegen een com plete fusie met het IWV. Van de drie Nederlandse vak centrales zijn NKV en CNV lid van het WVA en het N W van het IWV. Het NKV staat op het standpunt dat er binne vier a vijf jaar een fusie tot stand moet zijn gebracht tussen de twee wereld- vakcentrales, omdat er dan een betere behartiging van de werk- nemersbelangen - met name ten opzichte van multinationale on-, dernemingen - mogelijk zou zijn. Vooral WVA-leden in Latijns- Amerika en Azie hebben bezwa ren tegen een samengaan met het IWV. Zij beschuldigen de IWV-organisaties in hun gebie den van corruptie, samen werking met (soms dictatoriale) regeringen of samenwerking met de Amerikaanse Inlichtingen dienst CIA. De Franse vakcentrale CFDT is van plan om per 1 januari 1979 al uit het WVA te treden. In Europa hebben de IWV- en WVA-or- ganisaties samen het Europees Verbond van Vakverenigingen (EVV) opgericht. SOCIALE TAAK ESO meent, dat de wetten die nu het openbaar vervoer beheersen, onvoldoende rekening houden met de huidige sociale taak van dat vervoer. Met de voorstellen tot wijziging, van de wet autover voer personen is ze niet gelukkig, omdat die een indeling in provin ciaal en inter-provinciaal ver voer, zonder er voldoende reke ning mee te houden dat de be staande vervoersstromen zich niets aantrekken van de be stuurlijke grenzen. Het streven van de in ESO sa menwerkende ondernemingen is erop gericht het reizen per bus aantrekkelijker te maken. In het kader daarvan is onder meer een vijfjarenplan uitgewerkt om van de rond 33.000 halten, waarvan er eind vorig jaar 5.600 een wacht huisje hadden, nog 20.000 van een abri te voorzien. In februari van 1978 is het prototype van een nieuwe standaard bus voor het streekvervoer aan ESO overge dragen. Die wordt nu in de prak tijk beproefd. Deze bus biedt de passagiers meer comfort en er is voorin een afzondelijke zitplaats gereserveerd voor mindervali- den. MOBILOFOON ESO heeft de minister van ver keer en waterstaat voorgesteld, geleidelijk op alle streekvervoer- bussen een mobilofoon te instal leren. Voordelen ervan zijn, dat vertragingen kunnen worden gemeld zodat daar snel op kan worden ingespeeld, dat tijdig kan worden gewaarschuwd bij mist, gladheid of sneeuw en dat op het systeem een alarminstallatie kan worden aangesloten. De minister heeft in principe met het mobilo foonplan ingestemd. STAKINGEN IN BELGIE BEËINDIGD BRUSSEL (AFP) - Zaterdagoch tend is een einde gekomen aan de niet-aangekondigde stakingen, die de Belgische posterijen en spoorwegen hebben getroffen. Het spoorwegverkeer is weer nor maal, maar de bezorging van de post zal pas over enkele dagen genormaliseerd zijn. Tot de werkhervatting werd vrij dagavond laat besloten tijdens een bijeenkomst van regerings- en vakbondsvertegenwoordi gers. De bonden hebben er de nadruk op gelegd, dat als hun ei sen niet spoedig ingewilligd worden, de staking zou kunnen worden hervat en zich zou kun nen uitbreiden tot alle 800.000 employés van de openbare dien sten. MEXICO (Reuter/DfA) - Aan de vooravond van de vergadering van het Interim-Comite van het Internationale Monetaire Fonds (IMF) heeft de directeur van het IMF, de Nederlander Witteveen, zijn bezorgdheid uitgesproken over de grote verschillen die de betalingsbalansen van de indu strielanden ten opzichte van el kaar vertonen. Deze ongelijkheid bergt grote gevaren in zich voor het economisch herstel, dat toch al te traag verloopt. Dit weekeinde vergaderde het inte rimcomité van het IMF. Dit co mité is een stuurgroep die het beleid van het fonds bepaalt. Het comité wordt gevormd door twintig ministers van financiën uit industrie- en ontwikkelings landen. Witteveen deelde op een persconfe rentie mee dat, om de onderlinge ongelijkheid op de betalingsba lansen te verbeteren, er meer sa menwerking nodig is binnen de geïndustrialiseerde wereld, een meer evenwichtige positie "naar buiten" en een groter evenwicht van de wisselkoersen. De Ameri kaanse betalingsbalans staat er bijzonder slecht voor, aldus Wit teveen. Schoolverlaters zijn veel te duur DEN HAAG - Veel ondernemers in het midden- en kleinbedrijf kun nen zich na 1 juli niet meer per mitteren om schoolverlaters in dienst te nemen. Op die dag ver valt de 'tijdelijke regeling stimu lering vakopleiding schoolverla ters' en voor de middenstand wordt de leerling-werknemer dan te duur. Dat schrijft het Ko ninklijk Nederlands Onderne- mingsverbond (KNOV) in een brief aan minister Albeda van so ciale zaken. Het KNOV vindt dat het onderne mers mogelijk moet zijn na 1 julr leerlingen minder te betalen dan het minimum-jeugdloon. Als de vakopleidingsregeling niet wordt verlengd, is dat noodzakelijk, al dus het ondernemersverbond omdat "leerlingen de onderne mers veel zorg en tijd kosten" Ballast Nedam topman: vingroep werden de gesprekken afgebroken en viel het besluit Heerema als groot aandeel houder te neutraliseren via de statutaire plaatsing van prefe rente aandelen. Er was wel dege lijk sprake van botsende belan gen, aldus Diderich. Heerema bestrijdt de rechtsgrond van de preferente aandelenplaat- sing. Op 17 mei zal de Am sterdamse rechter worden ge vraagd de aandelenplaatsing te rug te draaien. Er zit een luchtje aan de plaatsing, zo zei mr. O. L. O. de Witt Wijnen, advocaat van de groep, tijdens de vergadering van de Heerema-groep. Hij be strijdt dat Heerema expliciet om een commissarisplaats had ge vraagd. Bovendien vroeg niet Heerema om voorinformatie maar heeft Diderich dit zelf aan geboden, aldus mr. De Witt. Voorafgaand aan de vergadering liet drs. C. J de Bruijn, financieel directeur van de Heerema-groe- pen, weten dat Heerema al drie jaar geleden besloot deel te ne men in Nederlandse aan- emingsmaatschappijen. "We wis ten, door onze contacten in het Midden-Oosten, dat er goede tijden op komst waren", aldus de financieel directeur. Wanneer het leeuwendeel van de pakketten (40 procent in Stevin en thans iets meer dan 55 procent in Ballast- Nedamgroep) werd verworven wilde hij niet vertellen. Het ging schoksgewijs. Ondermeer via de aankoop van converteerbare obligaties van de betrokken aan- De Bruijn. die geen gegevens wilde verstrekken over de vermogens positie van de Heerema-groep, stelde dat de beleggingsmaat schappij Antillian Holding voor 100 procent in handen is van de groep. Er zit geen cent van een ander bij. UTRECHT (ANP) - De Indu striebond NKV en de KWJ beweging van werkende jon geren hebben in Utrecht een overeenkomst van samen werking getekend. Dat ge beurde door de respektieve- lijke voorzitters, Piet Spijkers en Jan Derijck. Deze plechtigheidwas een uitvloeisel van de vrede die bijna een jaar geleden tussen het NKV en de KWJ (voorheen Katholieke werkende Jonge ren) is getekend, nadat er in 1976 een breuk tussen beide organisaties was ontstaan doordat er bij de vakcentrale steeds meer verzet rees tegen de eigen koers van de Jon gerenorganisatie KWJ en Industriebond erken nen in de overeenkomst we derzijds eikaars verantwoor delijkheden. Ze hebben afge sproken, dat de industriebon den NKV en de KWJ elkaar daar waar mogelijk zullen ondersteunen en met elkaar zullen samenwerken, met name als het gaat om speci fieke activiteiten die betrek king hebben op jonge bonds leden tot en met 23 jaar, op toekomstige jonge bondsleden en op jongeren werkzaam in de industrie. Die specifieke activiteiten zul len jaarlijks worden om schreven en vastgelegd in een landelijk werkplan, dat door beide organisaties moet wor den bekrachtigd. Bedrijfsge richte activiteiten van de KWJ kunnen pas worden uit gevoerd als er overleg over is gepleegd met de Industrie bond NKV De bond.zal een landelijk me dewerker full-time belasten met de uitvoering van de jon ger enactiviteit en Per district en rayon zal daarvoor een be stuurder "aanspreekbaar" zijn. De Industriebond NKV zal be vorderen dat jongerengroe pen van de bond en de jonge leden actief deelnemen aan KWJ-activiteiten op alle ni veaus. Omgekeerd zal de KWJ jongeren stimuleren om lid te worden van de Industriebond NKV. De buitengewone aandeelhoudersvergadering van Ballast Nedam in Amstelveen werd ook bijgewoond door vertegenwoordigers van de An tillen Hulding, de heren C. de Bruin (links) en O. de Witt Wijnen. Op de aandeelhoudersvergadei ing lichtte de raad van bestuur de uitgifte van preferente aandelen toe. AMSTELVEEN - Heerema wilde een plaats in de raad van com missarissen van Ballast Nedam. Dit is de voornaamste reden voor Ballast Nedam om zich via de plaatsing van preferente aande len (die meer rechten geven dan gewone aandelen) te beschermen tegen een meerderheid van aan deelhouders Antillian Holding, een 100 procent dochter van de Heerama-groep. Daarbij speelde een rol dat Heerema zonder ken nisgeving aan het bestuur van Ballast circa 54 procent van de aandelen via de beu-s had opge kocht. Hierdoor was er duidelijk sprake van een beursoverval, aldus Bal- last-topman ir. P. H. Dinderich, vrijdag tijdens een aandeel houdersvergadering waarin de plaatsing van 12.743 preferente aandelen bij een stichting en 2500 bij grootaandeelhouder Minefa werd toegelicht. Diderich erkende al op 4 november met Heerema te hebben gespro ken naar aanleiding van een me dedeling dat Minefa Holding via een onderhandse plaatsing in het bezig zou komen van 60,4 procent in Ballast Nedam. Heerema zou toen bekend hebben gemaakt een veel groter pakket te hebben en mede op grond daarvan recht te hebben op een plaats in de raad van commissarissen. Toen dit werd geweigerd eiste hij voor overleg bij wijzigingen in de raad van commissarissen met pu- blikaties over de gang van zaken en dergelijke. Ook dit werd ge weigerd. Wel wilde Ballast over commerciële zaken praten met Heerema omdat deze had gezegd geen belangen te hebben bij an dere aannemers. Toen, aldus Diderich, echter bleek dat Heerema een overwegend belang had verworven in de Ste- Een merkwaardig beeld in de straten van Istanboel. Hoewel men misschien zou denken dat hier een ernstig ongeluk is gebeurd is er niet meer aan de hand dan de bouw van een schip in een van de inhammen van de Zee van Marmora WEERRAPPORTEN 'an hedenmorgen 7 uur Amsterdam De Bilt Deelen Eelde Eindhoven Den Helder Rotterdam Twente Vlissingen Zd. Limburg Aberdeen Athene Barcelona Bordeaux Brussel Frankfort Genève Helsinki Innsbrück Klagenfurt Kopenhagen Lissabon Locarno Londen Luxemburg Mallorca Miinchen Oslo zwaar bew. 17 8 geh. bew. 17 11 zwaar bew. 19 11 geh. bew. 7 5 onbew. 22 13 onbew. 18 8 zwaar bew. 18 7 zwaar bew. 15 6 regen 20 11 geh. bew. 19 12 1 regen 14 9 onbew. 5 -5 licht bew. 18 10 zwaar bew. 19 8 zwaar bew. 8 3 i licht bew. 15 7 regen 13 8 regen 16 9 regen 17 9 half bew. 17 9 regen 19 10 regen 14 11 half bew. 13 4 motregen 20 12 regen 23 15 geh. bew. 20 17 onbew. 7 -5 regen 20 11 Veemarkt, 1 mei. Totale w.o. 847 slachtrunderen en 125 scha pen/lammeren. Prijsnoteringen stieren lste kwal. f 7.30-f7.80 per kg. gesl. gew., stieren 2de kwal. f 6.90-f 7.20, vaarzen lste kwal. f 7.40-f8,-, vaarzen 2de kwal. f 6.60-f 7.20, koeien lste kwal. f 7,-f 8,-, koeien 2de kwal. f 6,20-f 6,70, koeien 3de kwal. f 5,90-f 6,10, extra kwal. en dikbil- len f 9,-f 13,50, gebruiksvee: schapen f 200,--f 240,- per st. lammeren f 200,-f DEN HAAG - In grote spanning en met toenemende be zorgdheid kijken de besturen van de grote Nederlandse bouwconcerns uit naar 17 mei. Die dag - amper 24 uur voor de jaarlijkse vergadering van aandeelhouders Bal- last-Nedam-groep - zal de onafhankelijke rechter beslis sen of het dit bedrijf wel of niet geoorloofd is zijn meer derheidsaandeelhouder Heerema te neutraliseren tot een betrekkelijk onschuldige houder van een aanmerkelijk belang. 275,-. Daarbij zal het gaan om de vraag of de grote aannemers, die nu zo succesvol in het Midden-Oosten opereren, voortaan rekening zullen moeten houden met de niet onaanzienlijke belangen van ir. P. S. Heerema, want Heerema zal bij de rechter hard moeten maken of hij werkelijk niets an ders op het oog heeft dan zich te gedragen als de passieve grote belegger, die hij thans voorwendt te zijn. Door Johan Zuidweg Amper twee maanden geleden zorgde Heerema via zijn beleg gingsmaatschappij Antillian Holdings voor grote beroering en weldra verbijstering door achter eenvolgens te melden rond 40 procent van de uitstaande aan delen Stevingroep (15.000 werk nemers) te hebben verworven en iets meer dan 50 procent van de aandelen Ballast-Nedam-groep (7000 werknemers). Legaal De belangen zouden zijn verwor ven via aankopen van de aande len op de Amsterdamse effecten beurs. Een volstrekt legale zaak dus, die echter op heftige kritiek stuitte en voor het nodige schri- keffect heeft gezorgd bij de werknemers, de directies en con currenten van de concerns. Want de geruchtenmachine loopt ge smeerd. Heerema zou Stevin en Ballast-Nedam willen samens meden met zijn offshorezaken (materieel voor olie- en gasborin gen). Heerema zou ook belangen hebben bij de andere aanne mingsmaatschappijen. Heerema zou in opdracht werken van Arabische oliemiljardairs Hijzelf heeft een eenvoudiger verklaring voor zijn verzamel woede: "Ik voorzie", zei de geïnterviewde ingenieur in TROS Aktua, "dat de offshore- sector een depressie tegemoet gaat. Ik merk het met mijn kraan schepen. Ik kan de prijzen niet meer maken, die ik tot voor kort kon krijgen. Ze zijn enorm gekel derd. De enige bedoeling is ons te verzekeren van inkomsten in de komende jaren. Beschouw onze deelneming in Ste vin en Ballast-Nedam als een be legging, waarin geen cent van een ander steekt. Couponknipper Heerema, die op eigen kracht een miljoenenconcern uit de grond stampte, Heerema die vriend en vijand verbijsterde met zijn snelle zakenmanoeuvres, diezelfde Heerema nu als een voudige couponnetjesknipper? Dat stuit op ongeloof. "Een be legging van een kleine 200 mil joen gulden in slechts twee en ook nog verwante bedrijven tart elke beleggingsstrategie", zo ver zekert een bankman. Een aan trekkelijke inkomstenbron kan het nooit zijn. Het dividend rendement is gewoon te laag. Zelfs onder het milde fiscale kli maat van de Antillen en met het ontbreken van de 25 procent voorheffing op het dividend in gevolge de rijkswet, geven deze aandelen een lager rendement dan een willekeurige bankreke ning, zegt een fiscale expert. Ongeloof is er ook bij de aannemers getuige de paniekmaatregelen. Zo koos Ballast-Nedam voor een openlijke oorlog met Heerema door preferente aandelen te plaatsen - bij een stichting en bij grootaandeelhouder Minefa Hol ding, een groep Arabische beleg gers - om daarmee Heerema's belang te reduceren tot een krappe 35 procent. Hollandse Be- tongroep (HBG), die eveneens zo'n statutaire bepaling heeft, koos voor hetzelfde wapen, hoewel Heerema's belangstelling voor dit bedrijf niet bekend is. Verder verklaarde Bos Kalis niet bang te zijn voor Heerema - "We hebben geen aandelen maar cer tificaten met beperkt stemrecht uitstaan" - maar liet tijdens een persconferentie duidelijk blijken dat de koers van haar certificaten verontrustend laag is, gezien de hoge intrinsieke waarde van de vennootschap. Adriaan Volker tenslotte, een nieuweling op de beurs, moet eveneens de schrik om het hart zijn geslagen toen een bank, nog voor de beursintroduc tie, liet weten een gegadigde te hebben voor de aandelen die, meer wilde betalen dan het bank- syndicaat dat de Volkeraandelen introduceerde. Alleen Stevingroep neemt de zaak vrij lakoniek op. "We kunnen geen preferente aandelen plaat sen. Bovendien hébben we pret tige contacten met Heerema" zegt Stevin-secretaris mr. Van Wijk, die zwart op wit heeft ge kregen dat Heerema zich zal ge dragen als "een keurige beleg ger" Knap lastig Waarom dan die beroering in het aannemerswereldje. Een beleg ger doet toch geen kwaad Jawel, want een grote belegger kan knap lastig worden. Bijvoor beeld bij een fusie. In zo'n geval hebben aandeelhouders weer net zoveel macht als in oude kapita listische tijden, toen er nog geen ondernemingsraden, een SER of structuurvennootschappen be stonden. Heeft Heerema soms lucht gekre gen van een op handen zijnde concentratie in de aannemerswe reld? Een concentratiegolfa'lade jaren zestig, maar waarbij Heer ema dan een dikke vinger in de pap krijgt via zijn belangen in tenminste twee van de vijf grote aannemers. Alle uitspraken van de gesloten za kenman, die overigens bepaald geen outsider is in de aanne mingswereld, passen in dit plaatje. Zoals bijvoorbeeld zijn opmerkelijke toezeggingen aan do vakbeweging om de zeggen schap - dus het stemrecht - van zijn pakketten aandelen - Stevin en Ballast Nedam over te dragen aan een nog op te richten vereni ging werknemersbelangen. Zelfs een geharde vakbondsman als Henk Schellekens van de Fe deratie Bouw- en Houtbonden NW/NKV, die dit verrassende aanbod kreeg, moeten de tranen in de ogen zijn geschoten. Alleen, zo bleek bij navraag, wil Heerema zelf blijven beslissen over de eventuele verkoop van zijn aan delen. Maar is bij een fusie ook niet nodig Concentratiegolf Maar staat de status quo-situatie tussen de vijf grote Nederlandse bouwconcerns, die vrijwel alle zijn voortgekomen uit de con centratiegolf van vóór 1970, per stuk een jaaromzet halen van ruim twee miljard gulden, buitengaats vaak broederlijk sa menwerken en die nu alle aan delen hebben uitstaan op de Am sterdamse beurs, werkelijk op de helling? Nee, zeggen de meeste aannemers, maar dat zouden ze ook zeggen, als een fusie aanstaande is, want niet de pers maar de SER hoort dat dan als eerste te weten, zo luidt de wetgeving. De felste ontkenning kwam van Bos Kalis. De sociale gevolgen zouden te groot zijn. Er zijn te veel overlappingen. Bovendien werken de aannemers al onder ling prettig samen in diverse joint ventures, zei de financiële man van dit concern, U. Verwaal. Soortgelijke'geluiden vielen op te tekenen bij de andere aannemers. Alleen Stevingroep, die overi gens ten stelligste ontkende in fusie-onderhandeling te zijn, vindt zo'n concentratie niet uit gesloten (maar dit zeggen ze al ja ren zo, onderling), aldus mr. Van Wijk, die toegaf dat de Neder landse aannemers in de inter nationale markt vaak slag moe ten leveren tegen aanmerkelijk grotere bouwconcerns, terwijl de concurrentie zelfs in het braak liggende Midden-Oosten met de dag scherper wordt. Maar wat vindt Heerema zelf van de fusietheorie. Zijn financieel di recteur drs. C. J. de Bruijn: "Gutnooit aan gedacht". Hij erkent overigens wel, dat het di videndsrendement niet het be langrijkste motief is voor de aan kopen (er is ook nog zoiets als koerswinst). Kan een fusie dan plaatsvinden als een groot aan deelhouder zich verzet? De Bruijn: "Nee, gelukkig hebben aandeelhouders in Nederland nog iets te zeggen. Het zou een mooie fusie worden. Elk jaar een aparte vergadering voor de groot-aandeelhouders. En die maar tegenstemmen Zijn mening wordt door de aanne mers aan wie dezelfde vraag wordt voorgelegd niet gedeeld. Voor een fusie heb je niet beslist de medewerking van alle aan deelhouders nodig. Er zijn sa menwerkingsvormen denkbaar, waarbij met bijvoorbeeld een 100-70 procent verhouding uit stekend is te werken. Maar of dan ook prefente aandelen, waarvan het stemrecht min of meer gelieerd is aan de raad van bestuur, bij een dergelijke fusie de doorslag zou kunnen geven valt te betwijfelen. Of zoals mr. Van Wijk dat zegt: "Geen rechter in Nederland zal het goedkeuren dat men hier een bestaande machtspositie aantast door via de uitgifte van preferente aandelen een andere machtspositie te cree-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1978 | | pagina 21