Strijd om industrie - heerschappij
in het Eemsmondgebied heropend
„In Monaco kan het
Bouwval toch
tegen de grond
BRITSE KRANTENVERKOPERS
PAKKEN HET NIET LANGER
Nieuwe Cottage-tulp
krijgt naam Schroder
BLOEMBOLLENROUTE
PAGINA 4
VARIA
WOENSDAG 26 APRIL 1978
Tips voor deze rubriek kunt U elke
morgen tot 10.00 uur aan mij kwijt, tel.
071-144941, toestel 215. U mag ook
schrijven.
In een uitbundig kleurende en aan alle kanten op maat gesneden
Keukenhof is het dezer dagen een komen en gaan van filmploe
gen. De Evangelische Omroep is het hek nog niet uit of man
schappen van de BBC laten de camera's snorren en ook Ameri
kanen (gisteren werden opnamen gemaakt voor de populaire
Good Morning-show) hebben in de Keukenhof al menige meter
volgeschoten.
Het is inmiddels ook vaste prik geworden dat in 's werelds grootste
bloementuin jaarlijks een nieuwe tulp ten doop wordt gehouden.
Binnenkort (de exacte datum is nog niet vastgesteld) gaat dat
wederom gebeuren. Traditiegetrouw valt een bekende Neder
lander of buitenlander de eer te beurt zich vernoemd te zien. De
keus is dit keer gevallen (officieel is hij er nog niet van in kennis
gesteld) op Martin Schroder, directeur van de vliegmaatschappij
Martin Air.
Diens naam zal verbonden worden aan een oranje-rode Cottage
tulp, die is "uitgevonden" door de tulpen-veredelaar Frans Roo-
zen uit Vogelenzang. Van de Martin Schröder-tulp bestaan er op
dit moment slechts een paar exemplaren. Binnen een jaar of vijf
zullen er echter enkele tienduizenden bij zijn gekweekt. Schro
der wordt vernoemd vanwege zijn "dynamische persoonlijkheid
binnen het Nederlandse zakenleven".
Van talloze beroemdheden is een tulp in omloop gebracht. Som
mige soorten doen het op de markt goed, anderen zijn alweer
vergeten en afgevoerd, afhankelijk van de vraag die er naar is.
Eén van de tulpen die redelijk goed verkoopt is de rose Arthur
Rubinstein-tulp, vijf jaar geleden uitgevonden door, eveneens,
Frans Roozen.
Vorige week was pianist Rubinstein, inmiddels 91 jaar, voor een
concert in Nederland. Hij maakte van de gelegenheid gebruik om
even op bezoek te gaan in Vogelenzang, waar hij zich liet infor
meren over de verkoopcijfers van de naar hem vernoemde tulp.
Atleet probeert
540 km te lopen
Twee jaar geleden maakten
twaalf Waddinxveense
wielrenners de tocht van hun
leven door in één dag tijd de
afstand Parijs-Waddinxveen
te overbruggen. Het sponsor-
geld dal ze aan deze stunt
overhielden werd afgedragen
aan de plaatselijke gehan
dicapten-organisatie.
Het voorbeeld van de wielren
ners krijgt waarschijnlijk
navolging, want ook Wad-
dinxvener Hans Kuypers wil
voor het goede doel de 540 km
bedwingen. Het verschil is
alleen dat de tengere atleet
dat hardlopend wil doen. Hij
is al volop in training.
"De afstand", zegt de 29-jarige,
"hoeft voor mij geen punt te
zijn. Binnen vijf dagen ben ik
hier gegarandeerd weer in het
dorp terug. Maar het pro
bleem is: hoe kom ik aan spon
sors?".
"Voor een paar honderd gulden
ga ik de weg niet op. Dat moe
ten er minstens tienduizend
worden. Ik heb links en rechts
al wat middenstanders ge
polst maar die zijn niet erg
happig. Ik wacht rustig af.
Inmiddels ga ik gewoon door
met trainen. Eind mei, begin
juni wil ik in Parijs van
start"
Plan voor bloemschiktoernooi in bollenstreek
Van de slechtste woning van
Lisse zijn de dagen geteld.
Althans de gemeente heeft
goede hoop dat de huidige
bewoner, manusje-van-alles
maar toch zonder werk Jan
Ponsioen, eindelijk zal be
sluiten zijn aan alle kanten
lekkende en tochtige
bouwval te verlaten en zijn
intrek te nemen in een hem
door de gemeente Lisse aan
geboden "luxe" noodwo
ning.
Het krot aan de afgelegen
Tweede Poellaan is de ge
meente al jaren een doorn in
het oog, een erg slecht visi
tekaartje, vindt men. Echter
tot nu toe heeft bewoner
Ponsioen van geen wijken
willen weten. Ondanks het
gemis van verwarming, licht
en stromend water.
De als "zonderling" bestem
pelde krotbewoner heeft
door de jaren heen van zijn
bescheiden woning een
enorme opslagplaats ge
maakt met in alle hoeken en
gaten stapels boeken en on
afzienbare hoeveelheden ge
reedschap en andere ijzer
waren, daarmee de eigen
leefruimte enorm beknot
tend.
Om aan die situatie een einde
te maken stelde de gemeente
destijds aan Ponsioen het
volgende voor: hij kon
vlakbij een noodwoning
krijgen maar moest dan wel
toezeggen dat hij een groot
gedeelte van zijn hebben en
houwen zou afstoten. Dat
aanbod werd echter beleefd
doch resoluut afgeslagen
onder het mom: "al mijn
spulletjes zijn mij even
dierbaar, ik wil alles bewa-
De gemeente heeft inmiddels
een nieuwe zet gedaan en
Ponsioen heeft daar positief
op gereageerd. Vlak naast
het krot en de noodwoning is
een loodsje neergezet waarin
hij zijn omvangrijke in
boedel kwijt kan. Hij maakt
nu aanstalten te verhuizen.
"Als het zover is gaat hier op
Jan Ponsioen
het gemeentehuis de vlag
uit", vertelde plaatsvervan
gend gemeente-secretaris
Stapel. "Maar we passen er
wel voor te vroeg te juichen.
Vandaag besluit hij over te
gaan, maar morgen denkt hij
er weer anders over".
Mocht Ponsioen, hij laat zich
maar sporadisch buiten zijn
huisje zien, toch verhuizen,
dan zal krot-eigenaar
Reeuwijk met gezwinde
spoed het 72 jaar oude huisje
met de grond gelijk maken.
Hoofdbestuurslid van de Ko
ninklijke Mij. voor Tuinbouw
en Plantkunde mevrouw De
Vries uit Epe wil het
bloembollenvak 'warm' gaan
maken voor het regelmat ig in
de bollenstreek organiseren
van een internationale
bloemschikwedstrijd.
Die wedstrijden zouden dan de
allure en het niveau moeten
hebben van het Concours In
ternational des Bouquets, een
groots bloemschikevenement
dat zich al voor het elfde jaar
in successie afspeelt in Mo
naco. Alleen de allerbeste
bloemschikkers mogen daar
een gooi naar de titel het of
ficieuze wereldkampioen
schap) doen
Er doen ook regelmatig Neder
landers mee in Monaco,zij het
beperkt in aantal en ver
scheidenheid. Dit jaar hebben
zich voor de strijd opgegeven
zes al wat oudere Friezinnen
een clubje bloemschik
vriendinnen.
Mevrouw De Vries vindt dat
wat in Monaco mogelijk is ook
gerealiseerd kan worden in
Nederland. Per slot van re
kening zijn we een bloemen-
land',zegt ze. 'De bollenstreek
kan, dacht ik zo, nog best een
extra evenement gebruiken.
De streek leent zich uitstekend
voor zo'n internationaal tref
fen
Dan ga ik er wel van uit dat het
plaatsvindt in het voorjaar,
als de bollen in bloei staanIk
stel me dan zo voor dat er
louter bloemstukken worden
gemaakt van materiaal dat
ook is te zien op het veld. Het
lijkt mij niet moeilijk
buitenlandse bloembinders en
bindsters voor zo'n evenement
te interesseren'
Het hoofdbestuurslid uit Epe
gaat nu op korte termijn met
de overige hoofdbestuursle
den haar plan doornemen, om
het daarna voor te leggen aan
wat instanties uit het bol-
lenvak.
De bloemschikwedstrijden in
Monaco worden georgani
seerd door de chique Gar
denclub, waarvan prinses
Gracia van Monaco presi
dente is. Er hebben zo'n 200
deelnemers voor ingeschre
ven. Deze komen niet alleen
om te bloemschikken, maar
koppelen aan hun verblijf
daar ook nog een paar dagen
vakantie.
'Wat dat betreft hoeven deelne
mers aan een internationale
bloemschikwedstrijd zich ook
in de bollenstreek niet te ver
velen',zegt mevrouw De Vries
'Vertier genoeg in de omge
ving. Het zou mij verwonde
ren als mijn idee niet aan-
slaat', zegt ze
Een doorn in
het oog van de
gemeente Lisse
deze krotwoning
aan de Tweede
Poellaan
DEN HAAG - De Westdui'tse deelstaat Neder-Saksen heeft
de strijd om de industrie-heerschappij in het Eemsmond
gebied heropend. Op aandrang van de Duitsers begint
donderdag op 27 april in Den Haag een gesprek over de
vraag waar definitief de grens d
Dollard moet worden getrokken
Dit laatste Nederlands-Duitse
grensgeschil is van groot belang
voor twee industriegebieden-in-
aanleg die eikaars natuurlijk
concurrenten vormen. Eemsha-
ven en Emden.
Emden dreigt een voorsprong te
nemen, ja zelfs Eemshaven in de
wieg te smoren. Eemshaven ligt
er vrijwel net zo bij als na de fees
telijke opening in de zomer van
1973 door koningin Juliana: een
enorme zandbak. Er is nog geen
spoortje van industrie te beken
nen. De staatschemiereus DSM
heeft het laten afweten. Mis
schien komt Norsk Hydro, een
Noors petrochemisch concern
maar niets is nog zeker
Intussen zijn er aan de overkant
van de Eemsmond grote plannen
gemaakt. In het industriegebied
Emden zal circa een miljard
D-mark worden gestoken, waar
van de helft door de Bondsrege
ring zal worden opgebracht. Vol
gens het „Planfeststellungsver-
fahren" kan men volgend jaar
beginnen.
Wie aan de Duitse „Grundlichkeit"
denkt en aan het feit dat er sinds
aan milieuproblemen minder
zwaar wordt getild, kan zich
voorstellen dat Emden een veel
grotere zuigkracht op industrie-
kandidaten zal uitoefenen-
dan Eemshaven
Nog meer dan Rijnmond zal
Eemsmond een gebied van bot
sende belangen worden. Voor
vechters van milieubelangen
(schoon water, schone lucht, be
scherming van dieren en planten)
hebben er niets aan als Eemsha
ven het door strenge milieunor
men van de Nederlandse over
heid zou afleggen tegen een wat
makkelijker Emden. Het Wad
dengebied gaat dan toch aan
smeerpijpen ten onder. In het
noorden van Nederland
schreeuwt men om werkgele
genheid, maar de chemische in
dustrie draait op vrij weinig - zeer
gespecialiseerde - mensen. Dan
is er de sluimerende tegenstelling
tussen Rijnmond en Eemshaven
waar zullen de tankers met vloei
baar Algerijns aardgas „aanlan
den"9
Vervalst
Het grensvraagstuk met Duitsland
is al eeuwen oud. De Duitsers
beweren op grond van leenbrie
ven uit de veertiende en vijf
tiende eeuw dat zij aanspraken
op het Eemsmondgebied kunnen
doen. Die leenbrieven zijn
vroeger vervalst, zegt men in Ne
derland. Omdat men in Duitsland
het „gezicht" van de Eemsmond
werkelijk drastisch wil wijzigen,
liepen de besprekingen, die voor
't laatst in 1960 werden gehou
den, op niets uit. De Duitsers wil
den toen een „Generalbereini-
gung", een grote schoonmaak
van alle grensgeschillen, maar de
Eemsmond werd er tenslotte
„uitgelicht"
Wat willen de Duitsers nu precies?
Ten eerste trekken zij hun grens
dicht langs de Nederlandse kust
door de Eemsmond. Nederland
doet overigens het omgekeerde
Dan willen zij een nieuwe vaar
geul graven en voor Emden een
groot schiereiland ten behoeve
van de industrie aanleggen. De
nieuwe vaargeul moet het moge
lijk maken dat schepen van
80.000 ton de haven van Emden
binnenlopen. Nu ligt de grens bij
35.000 a 40.000 ton
Strohalm
Eemshaven dreigt ook zonder Em
den een fiasco te worden, maar
dat zou de Nederlandse overheid
er niet van mogen weerhouden
om de Duitsers althans wat in te
tomen. Een goede „grensover
schrijdende" regeling van alle
problemen (milieu, scheepvaart,
industrie, werk, recreatie enz.) is
nodig. De Nederlandse delegatie
onder leiding van onze ambassa
deur in algemene dienst mr. J. G.
N. de Hoop Scheffer, die straks
met de Duitsers gaat praten, wil
dat ook wel. Maar of dat ook snel
zal lukken? Ambtenaren die zich
voornamelijk met de economi
sche kant van de zaak bezighou
den, geven als hun privé-mening
dat tijdrekken in het belang van
Eemshaven is. Zij zien de
grenskwestie dan ook als een ju
ridische strohalm.
In Groningen is aan minister drs. G.
M. V. van Aardenne van econo
mische zaken en zijn Westduitse
collega dr. O. Graf Lambsdorff
een rapport aangeboden waarin
de sociaal-economische proble
men ter weerszijden van de Gi;o-
nings-Duitse grens worden
geïnventariseerd
Dit grensoverschrijdende prog
ramma voor de Eems-Dollardre-
gio is het eerste dat in het kader
van de Europese regionale ont
wikkelingsprogramma's is ge
maakt. Dankzij de reserves aan
werkkracht (de werkloosheid) en
de ligging van het gebied moet er
ruimte zijn voor economische
groei, die door gecoördineerde
maatregelen van Nederland en'
West-Duitsland zou kunnen
worden gemobiliseerd.
LONDEN - Engelands kran
tenverkopers, vaak oudere man
nen en vrouwen die elke dag van
vroeg tot laat in winkeltjes en
stalletjes op winderige straat
hoeken en bij de ingang van de
stations het gedrukte nieuws van
de dag verkopen, zijn het beu. Ze
hebben een grote protestmars
aangekondigd in Fleet Street, het
perscentrum van Londen, als er
niet spoedig een einde komt aan
de opnieuw in alle hevigheid op
gelaaide krantenoorlog, die hen
steeds meer in de portemonnee
treft. De onrust in de omvang
rijke Britse kranten industrie is
nu zo groot, dat verschillende
dag- of weekbladen soms dagen
lang niet of slechts in een beperk
te oplage verschenen.
Door
Haye Thomas
De oorzaak van het nu al jaren
groeiende conflict is vooral de
bittere noodzaak tot vernieuwen
en moderniseren van een volsla
gen achtergebleven gebied in de
Britse industrie. Maar de invoe
ring van nieuwe machines en an
dere ingrijpende reorganisaties
betekenen inkrimping van het
bestaande personeelsbestand en
stuiten dus onvermijdelijk op
hardnekkig verzet van de bon
den, die de dringend gewenste
overgang van het romantische
loodtijdperk naar de computer
voortdurend tegengaan.
Tegen deze achtergrond beleeft de
Britse pers uitermate moeilijke
tijden. De inkomsten uit ad
vertenties lopen terug; de pa-
pierprijzen nemen voortdurend
toe. En dit alles in combinatie
met een niet aflatende reeks van
arbeidsgeschillen. De financieel
toch al hachelijke positie van het
even eerbiedwaardige als gezag
hebbende dagblad de Times bij
voorbeeld, is verder verslechterd,
omdat het de afgelopen weken
maar liefst tien keer niet is ver
schenen.
Uitzondering
De problemen zijn velerlei. Om te
beginnen willen de machtige gra
fische bonden zich nog steeds
niet neerleggen bij de door de re
gering voorgeschreven limiet op
loonstijgingen van tien procent.
Zij blijven er op hameren dat zij
in hun industrie in een over
gangspositie verkeren die op den
duur toch tot ingrijpende tech
nologische voorzieningen moet
leiden en dat er daarom van hun
leden meer opleiding en training
wordt vereist die een uitzon
deringspositie op de regel van de
limiet rechtvaardigen.
Die positie hebben de grafische
bonden in het verleden al vaak
met succes verdedigd, want ver
geleken met andere sectoren van
de industrie worden hun leden in
het algemeen aanzienlijk beter
betaald en komt hun gemiddelde
weekloon van om en nabij de 850
gulden neer op ongeveer het
dubbele van het nationale ge
middelde.
Oude gebruiken en „verkregen
rechten" vieren nog steeds
hoogtij in deze langzamerhand
noodlijdende industrie. Het ge
heimzinnige legertje van man
nen, dat zonder duidelijk aan
wijsbare redenen dag en nacht
toezicht houdt bij het laden van
de verse pakken kranten uit de
binderijen in de vrachtwagens,
verdient soms meer dan de redac
teuren en verslaggevers die de
kranten volschrijven. In plaats
van moderne pakmachines wor
den bij sommige krantebedrijven
in Fleet Street nog steeds stuk
ken hout en touw gebruikt voor
de verpakking en verzending.
Pogingen om daarin verandering
te brengen leiden onmiddellijk
tot onrust en vormen een direkt
gevaar voor de normale produk-
tie.
Dit is ook van toepassing als de re
dactie probeert in haar eigen ko
lommen deze toestanden aan de
kaak te stellen, want elke aanval
op de grafische bonden en de zo
genaamde oude gebruiken,
wordt door de zetters aan hun
vaak zeer verouderde machines
meteen gepareerd. Hier komt bij
dat het ook nadrukkelijk schort
aan eensgezindheid bij de direk-
ties en in de afgelopen weken is
de verdeeldheid in hun organisa
tie zo hoog opgelopen, dat de lei
ding van The Sun en Engelands
meest gelezen zondagsblad The
News of the World, de New
spaper Publishers' Association
heeft verlaten.
Er verschijnen in Engeland 140
dag- en zondagsbladen, alsmede
1294 weekbladen en 4706 tijd
schriften: Geen land ter wereld,
waar per hoofd van de bevolking
meer kranten worden gekocht
dan hier. Maar meer en meer
wordt duidelijk dat er ingrij
pende maatregelen noodzakelijk
zijn om deze omvangrijke indu
strie te redden.
HAARLEM
Heems^edelv?
Route
Rijrichhng
Andere wegen
km 4
Linnaeushof
Vogelenzang
iennefcroek
De Zilk Pastors]
Treslong
:Hillegom
NOORDZEE
;Noordwi'jkerhouly
fw //Spekketaan
II
Sass enhei m
v/y"
IVoorhouF
iNoordwijk-
i-Binnen k
Rijnsburg
LEIDEN
Wassenaar-: